Ukrywanie się u zaprzyjaźnionej Polki - Sarah Tuller - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

SARAH TULLER

ur. 1922; Piaski

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, II wojna światowa

Słowa kluczowe projekt W poszukiwaniu Lubliniaków, projekt W poszukiwaniu Lubliniaków. USA 2010, projekt Lublin.

Pamięć Zagłady, Żydzi, ukrywanie się

Ukrywanie się u zaprzyjaźnionej Polki

Jak się stało trochę ciemno, tośmy wszyscy poszli do Lublina, do domu, gdzie był ten nasz sklep, bo tam mieszkała ta pani, co prowadziła ten dom. Jak nas zobaczyła, to się naturalnie pierwsze cross herself [przeżegnała], „Gdzie żeście byli?”

Powiedzieliśmy jej, to ona mówi: „Po pierwsze, wejdźcie, chodźcie do mieszkania”

Rozebraliśmy się tam, wyciągnęła ubrania jej męża, jej –było za duże, nieważne, ale czyste. Wzięła co myśmy mieli, wszystko spaliła. Wykąpaliśmy się. Moje włosy były, jak mówię, czarne, mnie wystarczyło wystawić nos, to mnie poznali jak Żydówkę. To ona zawołała fryzjera, którego znała, ale on był męski fryzjer stary, to on idzie malować moje włosy. To ja się stałam ruda, prawdziwa ruda – to jest dopiero żydowskie. Ruda to jest dopiero żydowskie. To on na mnie patrzy, nie możemy nic innego zrobić, musimy ci włosy ściąć w ogóle. Poszły moje włosy w ogóle. Mówię:

„Dlaczego tak mam?” „Byłaś chora” „Miałaś tyfus” Poszła do jej znajomego lekarza, nie wiem co mu powiedziała, czy my jesteśmy u niej czy nie, i wzięła od niego kartkę, że ja miałam [tyfus].

Data i miejsce nagrania 2010-12-07, Boynton Beach

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Transkrypcja Piotr Krotofil

Redakcja Maria Radek