Informacje i opracowania statystyczne
AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA
LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM
Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności przeprowadzonego w II kwartale 2004 r.
Rok XI
Katowice, październik 2004 r.
2
kwartalnik
OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOWNYCH
Kreska (–) zjawisko nie występuje
Zero (0) zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5 (0,0) zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05
„W tym” oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy
Znak ∆ oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązujących klasyfikacji Znak x wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe
SKRÓTY
PKD Polska Klasyfikacja Działalności
tys. tysiąc
zł złoty
cd. ciąg dalszy
pkt punkt
dok. dokończenie
tj. to jest
np. na przykład
tzn. to znaczy
br. bieżący rok
ub. r. ubiegły rok
nr numer
Przy publikowaniu danych US prosimy o podanie źródła
SPIS TREŚCI
Strona
WYJAŚNIENIA METODYCZNE ... 5
UWAGI ANALITYCZNE ... 9
Ludność aktywna i bierna zawodowo ... 9
Pracujący ... 10
Bezrobotni ... 13
Bierni zawodowo ... 16
Aktywność zawodowa członków gospodarstw domowych ... 18
Podsumowanie ... 19
SPIS TABLIC
Tablica Strona Ludność aktywna i bierna zawodowo w wieku 15 lat i więcej (II kwartał 2003 r.,
I, II kwartał 2004 r.) ... I 9 Pracujący według BAEL (II kwartał 2003 r., I, II kwartał 2004 r.) ... II 10 Struktura pracujących według płci i poziomu wykształcenia (II kwartał 2003 r.,
II kwartał 2004 r.) ... III 11 Bezrobotni według BAEL (II kwartał 2003 r., I, II kwartał 2004 r.) ... IV 13 Bezrobotni według metod poszukiwania pracy w II kwartale 2004 r. ... V 15 Bierni zawodowo według BAEL (II kwartał 2003 r., I, II kwartał 2004 r.) ... VI 16 Bierni zawodowo w wieku produkcyjnym według płci i wybranych przyczyn bierności
(II kwartał 2003 r., II kwartał 2004 r.) ... VII 17 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej (I, II, III, IV kwartał 2002 r.,
I, II, III, IV kwartał 2003 r., I, II kwartał 2004 r.) ... 1 20 Wskaźniki aktywności zawodowej ludności (I, II, III, IV kwartał 2002 r.,
I, II, III, IV kwartał 2003 r., I, II kwartał 2004 r.) ... 2 21 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według miejsca zamieszkania
w II kwartale 2004 r. ... 3 22 Aktywność ekonomiczna ludności według wieku w II kwartale 2004 r. ... 4 23 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia
w II kwartale 2004 r. ... 5 25 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według stanu cywilnego
w II kwartale 2004 r. ... 6 26 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według stopnia pokrewieństwa
z głową gospodarstwa domowego w II kwartale 2004 r. ... 7 27 Pracujący według statusu zatrudnienia i wieku w II kwartale 2004 r. ... 8 28 Pracujący według statusu zatrudnienia i poziomu wykształcenia w II kwartale 2004 r. ... 9 30 Pracujący według statusu zatrudnienia i sekcji w II kwartale 2004 r. ... 10 31 Pracujący według płci i wybranych sekcji w II kwartale 2004 r. ... 11 33 Pracujący według poziomu wykształcenia i wybranych sekcji w II kwartale 2004 r. ... 12 34 Pracujący według płci i zawodów w II kwartale 2004 r. ... 13 34 Pracujący w więcej niż jednym miejscu pracy według statusu zatrudnienia w głównym
miejscu pracy, wieku i poziomu wykształcenia w II kwartale 2004 r. ... 14 35 Pracujący poszukujący innej pracy według przyczyn poszukiwania pracy, wieku,
poziomu wykształcenia i wybranych sekcji w II kwartale 2004 r. ... 15 35 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i przyczyn zaprzestania pracy
w II kwartale 2004 r. ... 16 36 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i kategorii bezrobotnych w II kwartale 2004 r. ... 17 36 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i okresu poszukiwania pracy
w II kwartale 2004 r. ... 18 37 Bezrobotni według miejsca zamieszkania, płci i rodzaju poszukiwanej pracy
w II kwartale 2004 r. ... 19 37
SPIS TABLIC (dok.)
Tablica Strona Bezrobotni według metod poszukiwania pracy i kategorii bezrobotnych
w II kwartale 2004 r. ... 20 38 Bezrobotni według kategorii, wieku i miejsca zamieszkania w II kwartale 2004 r. ... 21 39 Bezrobotni według kategorii i poziomu wykształcenia w II kwartale 2004 r. ... 22 40 Bezrobotni uprzednio pracujący według kategorii i wybranych sekcji ostatniego miejsca
pracy w II kwartale 2004 r. ... 23 40 Bezrobotni uprzednio pracujący według płci, miejsca zamieszkania i sekcji ostatniego
miejsca pracy w II kwartale 2004 r. ... 24 41 Bezrobotni uprzednio pracujący według okresu poszukiwania pracy i stażu w ostatnim
miejscu pracy w II kwartale 2004 r. ... 25 42 Bezrobotni uprzednio pracujący według statusu zatrudnienia i sekcji ostatniego miejsca
pracy w II kwartale 2004 r. ... 26 42 Bezrobotni według poziomu wykształcenia i wieku w II kwartale 2004 r. ... 27 43 Bierni zawodowo według przyczyn bierności i wieku w II kwartale 2004 r. ... 28 44 Bierni zawodowo według przyczyn bierności i poziomu wykształcenia
w II kwartale 2004 r. ... 29 46 Bierni zawodowo uprzednio pracujący według przyczyn bierności i przyczyn
zaprzestania pracy w II kwartale 2004 r. ... 30 47 Struktura gospodarstw domowych według aktywności zawodowej członków
gospodarstw w II kwartale 2004 r. ... 31 48 Struktura gospodarstw domowych według liczby osób pracujących i bezrobotnych
w II kwartale 2004 r. ... 32 49
SPIS WYKRESÓW
Strona Współczynnik aktywności zawodowej ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia
i miejsca zamieszkania w II kwartale 2004 r. ... 9
Wskaźnik zatrudnienia (I, II, III, IV kwartał 2003 r., I, II kwartał 2004 r.) ... 10
Pracujący według wieku (II kwartał 2003 r., II kwartał 2004 r.) ... 11
Struktura pracujących według płci i sektorów własności w II kwartale 2004 r. ... 12
Pracujący według grup zawodów (II kwartał 2003 r., II kwartał 2004 r.) ... 12
Stopa bezrobocia (I, II, III, IV kwartał 2003 r., I, II kwartał 2004 r.) ... 14
Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia i płci w II kwartale 2004 r. ... 14
Struktura bezrobotnych według okresu poszukiwania pracy (II kwartał 2003 r., II kwartał 2004 r.) ... 15
Długotrwale bezrobotni w ogólnej liczbie bezrobotnych danej grupy (I, II, III, IV kwartał 2003 r., I, II kwartał 2004 r.) ... 15
Współczynnik obciążenia ekonomicznego (I, II, III, IV kwartał 2003 r., I, II kwartał 2004 r.) ... 17
Gospodarstwa domowe według liczby osób oraz aktywności ekonomicznej w II kwartale 2004 r. ... 18
Struktura gospodarstw domowych według liczby osób pracujących oraz miejsca zamieszkania w II kwartale 2004 r. ... 18
WYJAŚNIENIA METODYCZNE
Publikacja przedstawia wyniki reprezentacyjnego Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) i przygotowana została na podstawie uogólnionych wyników badania przeprowadzonego w II kwartale 2004 r.
Od II kwartału 2003 r. do uogólniania wyników badania zastosowano dane o ludności (ludność w wieku 15 lat i więcej) pochodzące z bilansów opracowanych na podstawie wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002 r. W związku z powyższym wyniki BAEL od 2003 r. nie są w pełni porównywalne z wynikami badań z lat poprzednich.
Dane opublikowane w publikacji za I kwartał 2003 r. zostały ponownie przeliczone, zgodnie z nową podstawą uogólniania wyników.
Od IV kwartału 1999 r. Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności jest prowadzone metodą obserwacji ciągłej, co oznacza, że w każdym z 13 tygodni kwartału badana jest jedna trzynasta część kwartalnej próby mieszkań. Nowa metoda pozwala na zilustrowanie sytuacji na rynku pracy w okresie całego kwartału, a wprowadzona została w związku z koniecznością dostosowania metod obserwacji do zaleceń Unii Europejskiej.
Badanie to stanowi podstawowe źródło informacji o sytuacji na rynku pracy. Przedmiotem badania jest ocena sytuacji w zakresie aktywności ekonomicznej ludności, tzn. fakt wykonywania pracy, pozostawania bezrobotnym lub biernym zawodowo w badanym tygodniu. Badaniem objęte są wszystkie osoby w wieku 15 lat i więcej, będące członkami wylosowanych gospodarstw domowych (z zakresu badania wyłączone są osoby przebywające w gospodarstwach zbiorowych, tzn. w hotelach pracowniczych, domach opieki, koszarach wojskowych, domach studenckich itp.).
Podstawowym kryterium podziału ludności z punktu widzenia aktywności ekonomicznej na pracujących, bezrobotnych i biernych zawodowo jest praca, tzn. fakt wykonywania, posiadania bądź poszukiwania pracy. Przyjęta kolejność wyodrębniania poszczególnych kategorii ludności gwarantuje zaklasyfikowanie każdej osoby tylko do jednej kategorii.
Gospodarstwo domowe oznacza zespół osób spokrewnionych lub spowinowaconych, mieszkających razem i utrzymujących się wspólnie. Do członków gospodarstwa domowego zaliczono osoby:
■
obecne w gospodarstwie domowym (zameldowane na pobyt stały lub czasowy, przebywające bez zameldowania przez okres powyżej 2 miesięcy),■
nieobecne przez okres do 2 miesięcy (np. przebywające w sanatoriach, w delegacji służbowej),■
nieobecne przez okres dłuższy niż 2 miesiące, jeżeli nieobecność wynikała z charakteru wykonywanej przez nich pracy (np. geodeci).Od I kwartału 2004 r. badaniem objęci są również cudzoziemcy będący członkami gospodarstw domowych w wylosowanych mieszkaniach, jeżeli spełniają powyższe kryteria.
Ludność aktywna zawodowo obejmuje wszystkie osoby uznane za pracujące lub bezrobotne zgodnie z definicjami podanymi poniżej.
Do pracujących zaliczono wszystkie osoby w wieku 15 lat i więcej, które w okresie badanego tygodnia:
■
wykonywały przez co najmniej 1 godzinę pracę przynoszącą zarobek lub dochód tzn. były zatrudnione w charakterze pracownika najemnego, pracowały we własnym (lub dzierżawionym) gospodarstwie rolnym lub prowadziły własną działalność gospodarczą poza rolnictwem, pomagały (bez wynagrodzenia) w prowadzeniu rodzinnego gospodarstwa rolnego lub rodzinnej działalności gospodarczej poza rolnictwem,■
nie wykonywały pracy (np. z powodu choroby, urlopu, przerwy w działalności zakładu, trudnych warunków atmosferycznych, strajku), ale formalnie miały pracę.Do pracujących – zgodnie z międzynarodowymi standardami – zaliczani byli również uczniowie, z którymi zakłady pracy lub osoby fizyczne zawarły umowę o naukę zawodu lub przyuczenie do określonej pracy, jeżeli otrzymywali wynagrodzenie.
Ze względu na przyjęte założenia metodologiczne badania, liczba pracujących uzyskana w wyniku BAEL nie obejmuje niektórych kategorii osób, które są wliczane do pracujących w sprawozdawczości z zakresu zatrudnienia, m.in.:
■
pracujących, mieszkających w hotelach pracowniczych,■
pracujących za granicą na rzecz polskich pracodawców.Klasyfikacja statusu zatrudnienia wyróżnia następujące kategorie pracujących:
■
pracodawca – osoba, która prowadzi własną działalność gospodarczą i zatrudnia co najmniej jednego pracownika najemnego,■
pracujący na własny rachunek – osoba, która prowadzi własną działalność gospodarczą i nie zatrudnia pracowników,■
pracownik najemny – osoba zatrudniona na podstawie stosunku pracy w przedsiębiorstwie publicznym lub u pracodawcy prywatnego,■
pomagający bezpłatnie członek rodziny – osoba, która bez umownego wynagrodzenia pomaga w prowadzeniu rodzinnej działalności gospodarczej.Do pracowników najemnych zaliczono również osoby wykonujące pracę nakładczą oraz agentów we wszystkich systemach agencji.
Informacje o zawodach wykonywanych przez pracujących w głównym miejscu pracy (oraz o zawodach wykonywanych przez bezrobotnych w ostatnim miejscu pracy) prezentowane są od I kwartału 2003 r. w układzie Klasyfikacji Zawodów i Specjalności wprowadzonej Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10.XII.2002 r. Klasyfikacja ta oparta jest na „Międzynarodowej Klasyfikacji Zawodów ISCO-1988” („International Standard Classification of Occupations ISCO-1988”), zalecanej do stosowania przez Międzynarodową Organizację Pracy.
Dane o miejscu pracy osób pracujących (oraz o ostatnim miejscu pracy osób bezrobotnych) prezentowane są w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). PKD została opracowana na podstawie wydawnictwa Urzędu Statystycznego Wspólnot Europejskich EUROSTAT –
„ Nomenclature des Activites de Communate Europeenne – NACE rev. 1”.
Główne miejsce pracy ustalane jest na podstawie subiektywnej oceny respondenta.
W przypadku wątpliwości za pracę główną uznaje się tę, która zajmuje więcej czasu. Jeżeli prace respondenta zajmują taką samą ilość czasu, pracą główną jest ta, która przynosi wyższy dochód.
W kategorii pracujących wyróżniono osoby pracujące w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy. Zgodnie z zaleceniami EUROSTATu od I kwartału 2001 r. zmianie uległa definicja powyższych kategorii pracujących. Obecnie populacja osób pracujących w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy wyznaczana jest na podstawie deklaracji respondenta w odniesieniu do głównego miejsca pracy.
Do kategorii bezrobotnych zgodnie z zaleceniami EUROSTATu od I kwartału 2001 r. zostały zaliczone osoby w wieku 15 – 74 lata, które spełniły jednocześnie trzy warunki:
■
w okresie badanego tygodnia nie były osobami pracującymi (według powyższych kryteriów),■
aktywnie poszukiwały pracy tzn. podjęły konkretne działania w ciągu 4 tygodni (wliczając jako ostatni – tydzień badany), aby znaleźć pracę,■
były gotowe (zdolne) podjąć pracę w ciągu dwóch tygodni następujących po tygodniu badanym.Do bezrobotnych zostały zaliczone także osoby, które nie poszukiwały pracy, ponieważ miały pracę załatwioną i oczekiwały na jej rozpoczęcie przez okres nie dłuższy niż 3 miesiące oraz były gotowe tę pracę podjąć (do 2003 r. włącznie definicja nie uwzględniała ich gotowości do podjęcia pracy).
Osoby bezrobotne zostały zaklasyfikowane do jednej z czterech kategorii:
■
bezrobotni, którzy stracili pracę, tzn. osoby, które odeszły z ostatniego miejsca pracy nie z własnej inicjatywy i natychmiast (tzn. w ciągu trzech miesięcy) rozpoczęły poszukiwanie pracy,■
bezrobotni, którzy zrezygnowali z pracy, tzn. osoby, które odeszły z pracy z własnej inicjatywy i natychmiast rozpoczęły poszukiwanie pracy,■
bezrobotni, którzy powracają do pracy po przerwie, w czasie której nie poszukiwali pracy przez minimum 3 miesiące,■
bezrobotni, którzy nigdy nie pracowali i poszukują pierwszej w życiu pracy.Od I kwartału 2004 r. dane dotyczące liczby bezrobotnych według metod poszukiwania pracy są nieporównywalne z wcześniejszymi okresami, ponieważ do końca 2003 r. jedna osoba mogła wymienić maksymalnie trzy metody poszukiwania pracy, a od I kwartału 2004 r.
rejestrowane są wszystkie metody, niezależnie od ich liczby.
Ludność bierna zawodowo są to osoby w wieku 15 lat i więcej, które nie zostały zaklasyfikowane jako pracujące lub bezrobotne, czyli:
■
osoby, które nie pracowały w badanym tygodniu, nie miały pracy i nie poszukiwały pracy,■
osoby, które w badanym tygodniu nie pracowały, poszukiwały pracy, ale nie były zdolne (gotowe) do jej podjęcia w ciągu dwóch tygodni następujących po tygodniu badanym,■
osoby, które nie pracowały i nie poszukiwały pracy w badanym tygodniu, ponieważ miały pracę załatwioną i oczekiwały na jej rozpoczęcie w okresie:- dłuższym niż trzy miesiące,
- do 3 miesięcy, ale nie były gotowe tej pracy podjąć (od 2004 r.).
Od I kwartału 2004 r. dane dotyczące biernych zawodowo uprzednio pracujących obejmują całą zbiorowość, tj. łącznie z osobami, których przerwa w pracy wynosiła 8 lat i dłużej.
Współczynnik aktywności zawodowej jest to procentowy udział czynnych zawodowo w ogólnej liczbie ludności danej kategorii.
Wskaźnik zatrudnienia jest to procentowy udział pracujących w ogólnej liczbie ludności danej kategorii.
Stopa bezrobocia jest to procentowy udział bezrobotnych w liczbie czynnych zawodowo.
Podział ludności na ekonomiczne grupy wieku obejmuje ludność w wieku:
■
przedprodukcyjnym – mężczyźni i kobiety w wieku 15 – 17 lat,■
produkcyjnym – mężczyźni w wieku 18 – 64 lata i kobiety w wieku 18 – 59 lat; grupa ta została podzielona na wiek zawodowo:– mobilny (18 – 44 lata mężczyźni i kobiety),
– niemobilny (45 – 64 lata mężczyźni i 45 – 59 lat kobiety),
■
poprodukcyjnym – mężczyźni w wieku 65 lat i więcej oraz kobiety w wieku 60 lat i więcej.Informacje o wykształceniu ilustrują poziom wykształcenia ukończonego. Uczniowie szkół ponadpodstawowych podawali poziom szkoły ukończonej np. w przypadku studentów była to szkoła średnia ogólnokształcąca lub zawodowa.
Do absolwentów zaliczono osoby w wieku 15 – 30 lat, które ukończyły szkołę w okresie ostatnich 12 miesięcy i nie kontynuują nauki.
Pracownicy najemni w sektorze publicznym obejmują osoby zatrudnione w jednostkach stanowiących własność państwową i samorządu terytorialnego. Do pracujących w sektorze prywatnym zaliczono pracodawców i pracujących na własny rachunek, pomagających członków rodzin i pracowników najemnych zatrudnionych u osób fizycznych oraz w pozostałych jednostkach sektora prywatnego.
Przemysł dotyczy sekcji PKD „Górnictwo i kopalnictwo”, „Przetwórstwo przemysłowe” oraz
„Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę”.
Usługi rynkowe dotyczą sekcji: „Handel i naprawy”, „Hotele i restauracje”, „Transport, gospodarka magazynowa i łączność”, „Pośrednictwo finansowe”, „Obsługa nieruchomości i firm;
nauka”, „Pozostała działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna”.
Usługi nierynkowe dotyczą sekcji: „Administracja publiczna i obrona narodowa;
obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne”, „Edukacja”, oraz „Ochrona zdrowia i opieka społeczna”.
W niektórych tablicach sumy danych mogą być różne od wielkości podanych w pozycjach
"OGÓŁEM". Wynika to z zaokrągleń dokonywanych przy uogólnianiu wyników badania.
W stosunku do obowiązującej Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) zastosowano skróty – skrócone nazwy oznaczone zostały w tablicach znakiem „∆”. Zestawienie zastosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się poniżej:
skrót pełna nazwa
sekcje PKD
handel i naprawy handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów mechanicznych,
motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego obsługa nieruchomości i firm; nauka obsługa nieruchomości, wynajem, nauka i usługi związane
z prowadzeniem działalności gospodarczej administracja publiczna i obrona narodowa;
obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia zdrowotne
UWAGI ANALITYCZNE
LUDNOŚĆ AKTYWNA I BIERNA ZAWODOWO
W II kwartale 2004 r. ludność aktywna zawodowo liczyła 2027 tys. osób, a biernych zawodowo 1933 tys. osób. Ludność aktywna zawodowo stanowiła 12,0% tej populacji w kraju (przed rokiem 11,1%). W porównaniu z analogicznym okresem ub. r. zbiorowość aktywnych zawodowo zwiększyła się o 148 tys. (o 7,9%). Spośród aktywnych zawodowo 81,5% było osobami pracującymi, a 18,5%
bezrobotnymi. W stosunku do danych sprzed roku wzrosła zarówno liczba pracujących, jak i bezrobotnych.
Tabl. I. Ludność aktywna i bierna zawodowo w wieku 15 lat i więcej Aktywni zawodowo WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem
razem pracujący bezrobotni
Bierni zawodowo W TYSIĄCACH
2003 II kwartał ... 3749 1879 1516 364 1869
2004 I kwartał ... 3795 1936 1514 422 1859
II kwartał ... 3960 2027 1651 376 1933
W ODSETKACH
2003 II kwartał ... 100,0 50,1 40,4 9,7 49,9
2004 I kwartał ... 100,0 51,0 39,9 11,1 49,0
II kwartał ... 100,0 51,2 41,7 9,5 48,8
W porównaniu z poprzednim kwartałem liczba aktywnych zawodowo w II kwartale br. była większa o 4,7%. Na przestrzeni kwartału wzrosła liczba pracujących, podczas gdy liczba bezrobotnych zmniejszyła się.
W skali roku w województwie śląskim w większym stopniu wzrosła liczba pracujących niż bezrobotnych i biernych zawodowo, co wpłynęło na zmniejszenie obciążenia pracujących osobami niepracującymi. W II kwartale br. na 1000 pracujących przypadało 1399 niepracujących (w kraju 1273), podczas gdy w II kwartale ub. r. – 1473 (w kraju 1270).
W II kwartale br. współczynnik aktywności zawodowej przedstawiający procentowy udział aktywnych zawodowo w ogólnej liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej wyniósł 51,2% (w kraju 54,4%) i w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. zwiększył się o 1,1 pkt procento- wego. Na wzrost ogólnego współczynnika aktywności zawodowej w skali roku wpły- nęło przede wszystkim zwiększenie się poziomu aktywności zawodowej kobiet (o 2,1 pkt) oraz mieszkańców wsi (o 4,5 pkt).
wyższe
policealne
średnie zawodowe
średnie ogólnokształcące
zasadnicze zawodowe gimnazjalne
podstawowe i niepełne podstawowe
miasta wieś
Współczynnik aktywności zawodowej ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia i miejsca zamieszkania w II kwartale 2004 r.
15,2%
20,0%
3,1%
63,7%
58,4%
52,3%
49,6%
70,5%
63,2%
63,6%
75,4%
83,7%
75,3%
W porównaniu z poprzednim kwartałem współczynnik aktywności zawodowej mężczyzn w II kwartale 2004 r. zmniejszył się o 0,4 pkt procentowego, natomiast poziom aktywności zawodowej kobiet wzrósł o 0,7 pkt. Na wsi odnotowano wzrost współczynnika aktywności zawodowej o 1,1 pkt, natomiast w miastach pozostał on prawie na niezmienionym poziomie.
PRACUJĄCY
W II kwartale 2004 r. populacja pracujących według BAEL liczyła 1651 tys. osób (12,1%
pracujących w kraju) i zwiększyła się w porównaniu do II kwartału 2003 r. o 135 tys., tj. o 8,9%. Wzrost liczby pracujących dotyczył w większym stopniu kobiet (o 76 tys., tj. o 11,3%) niż mężczyzn (o 59 tys., tj. o 7,0%). W skali roku zwiększyła się również liczba pracujących mieszkańców wsi i miast odpowiednio o: 22,1% i 6,4%.
Tabl. II. Pracujący według BAEL
Z ogółem WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem Mężczyźni Kobiety
miasta wieś W TYSIĄCACH
2003 II kwartał ... 1516 841 675 1266 249
2004 I kwartał ... 1514 835 679 1229 285
II kwartał ... 1651 900 751 1347 304
W ODSETKACH
2003 II kwartał ... 100,0 55,5 44,5 83,5 16,4
2004 I kwartał ... 100,0 55,2 44,8 81,2 18,8
II kwartał ... 100,0 54,5 45,5 81,6 18,4
Zwiększenie liczby pracujących odnotowano także w II kwartale br. w stosunku do poprzedniego kwartału o 137 tys. (tj. o 9,0%), w tym wśród kobiet o 72 tys. (o 10,6%), a mężczyzn o 65 tys. (o 7,8%). Wzrost liczby pracujących dotyczył w większym stopniu mieszkańców miast (o 118 tys., tj. o 9,6%) niż wsi (o 19 tys., tj. o 6,7%).
Miernikiem poziomu zatrudnienia jest wskaźnik zatrudnienia. Dla ogółu ludności w wieku 15 lat i więcej w II kwartale br. wyniósł on 41,7% i był wyższy zarówno w porównaniu do danych sprzed roku (o 1,3 pkt procentowego), jak i w porównaniu do poprzedniego kwartału (o 1,8 pkt). Wskaźnik zatrudnienia był znacznie wyższy dla mężczyzn (48,0%) niż dla kobiet (36,0%) oraz nieznacznie wyższy dla mieszkańców miast (41,9%) niż dla mieszkańców wsi (41,0%).
Wskaźnik zatrudnienia
W II kwartale br. w porównaniu do II kwartału ub. r. znaczny wzrost wskaźnika zatrudnienia odnotowano na wsi (o 4,8 pkt procentowego), podczas gdy w miastach wzrost wskaźnika w tym czasie był niewielki (o 0,5 pkt). W skali roku wzrosło także zaangażowanie mężczyzn i kobiet
województwo kraj I II III IV I II kwartały
2003 2004
41,7%
39,9%
40,9%
40,4%
40,4%
39,7%
44,0%
43,4%
44,2%
44,4%
44,1%
43,3%
w procesie pracy, przy czym w większym stopniu wśród kobiet (o 2,0 pkt) niż mężczyzn (o 0,3 pkt).
W porównaniu z kwartałem poprzednim w II kwartale br. odnotowano wzrost wskaźnika zatrudnienia, zarówno na wsi o 2,6 pkt, jak i w miastach o 1,6 pkt. W okresie kwartału wzrósł także udział pracujących kobiet i mężczyzn w ogólnej liczbie ludności danej płci (w wieku 15 lat i więcej) odpowiednio o: 2,3 pkt i 1,1 pkt.
Wśród zbiorowości pracujących według ekonomicznych grup wieku w II kwartale br.
większość stanowiły osoby w wieku produkcyjnym (98,4% ogółu). Populacja ta w omawianym kwartale liczyła 1624 tys. osób i w skali roku zwiększyła się o 8,8%. Niewielki udział wśród pracujących stanowiły osoby w wieku poprodukcyjnym (1,6%) i przedprodukcyjnym (0,1%).
Pracujący według wieku
W II kwartale br. najwięcej pracujących posiadało wykształcenie zasadnicze zawodowe (578 tys., tj. 35,0%) oraz średnie zawodowe (468 tys., tj. 28,3%). Najmniej pracujących legitymowało się wykształceniem gimnazjalnym (2 tys., tj. 0,1%). W skali roku w największym stopniu wzrosła liczba osób, które posiadały wykształcenie policealne (o 21,4%) i wyższe (o 16,6%).
Tabl. III. Struktura pracujących według płci i poziomu wykształcenia Udział pracujących
mężczyzn kobiet
POZIOM WYKSZTAŁCENIA a – II kwartał 2003
b – II kwartał 2004 w % ogółu badanych danej płci Wyższe ... a 13,8 21,2
b 15,8 21,4
Policealne ... a 1,5 4,1
b 1,3 5,2
Średnie zawodowe ... a 29,3 28,9
b 28,6 28,1
Średnie ogólnokształcące ... a 4,2 13,5
b 4,8 13,4
Zasadnicze zawodowe ... a 45,8 23,3
b 43,8 24,5
Gimnazjalne ... a – –
b 0,1 0,1
Podstawowe i niepełne podstawowe ... a 5,6 8,7
b 5,8 7,3
W II kwartale br. wśród ogólnej liczby pracujących 1476 tys. osób pracowało w pełnym wymiarze czasu pracy (89,4%), a pozostałe 175 tys. osób pracowało w niepełnym wymiarze. Osobami pracującymi w niepełnym wymiarze czasu pracy były w omawianym kwartale głównie kobiety (67,4%) oraz mieszkańcy miast (78,9%).
Biorąc pod uwagę status zatrudnienia w II kwartale br. najliczniejszą zbiorowość wśród pracujących tworzyli pracownicy najemni – 1425 tys. osób (86,3%). Ich liczba wzrosła, zarówno w porównaniu do danych sprzed roku (o 6,6%), jak i poprzedniego kwartału (o 5,8%). W skali roku,
II kwartał 2003
II kwartał 2004
wiek:
15 – 24 lata 25 – 34 35 – 44 45 – 54 55 lat i więcej
5,7% 29,5% 30,7% 26,3% 7,8%
7,3% 29,7% 29,8% 25,6% 7,6%
jak i w okresie kwartału zwiększyła się także liczba pracodawców i pracujących na własny rachunek odpowiednio o: 20,8% i 31,8%. Pomagający członkowie rodzin stanowili w II kwartale br. niewielki odsetek pracujących ogółem – 1,4%, jednakże zbiorowość ta wzrosła w największym stopniu zarówno w stosunku do II kwartału ub. r. (ponad 2 – krotnie), jak i I kwartału br. (o 76,9%). Wśród pracodawców i pracujących na własny rachunek większość stanowili mieszkańcy miast (68,5%), a wśród pomagających członków rodzin przeważały kobiety (69,6%).
Struktura pracujących według płci i sektorów własności w II kwartale 2004 r.
W województwie śląskim w II kwartale br. wysoki był odsetek pracujących w przemyśle (32,9%), a niski w rolnictwie (4,4%). Pracujący poza przemysłem i rolnictwem posiadali miejsca pracy w: budownictwie (6,4%), sektorze usług (rynkowych i nierynkowych), w tym najwięcej w handlu i naprawach (16,5%) oraz w edukacji (8,7%). Mężczyźni stanowili większość wśród pracujących w: budownictwie (93,4%), przemyśle (71,0%), transporcie, gospodarce magazynowej i łączności (69,8%) oraz w obsłudze nieruchomości i firm; nauce (59,2%). W pozostałych rodzajach działalności przeważały kobiety, a w szczególności w ochronie zdrowia, edukacji oraz w pośrednictwie finansowym. Udział kobiet w ogólnej liczbie pracujących łącznie w tych trzech sekcjach wyniósł ponad 80%.
Analizując zbiorowość pracujących według grup zawodów można stwierdzić, że prawie co trzeci mężczyzna wykonywał zawód robotnika przemysłowego i rzemieślnika, a prawie co szósty był operatorem i monterem maszyn i urządzeń. Ponad 9% mężczyzn pracowało jako specjaliści. Wśród kobiet najwięcej było techników i średniego personelu (21,0%), pracowników usług osobistych (19,4%) oraz specjalistów (15,8%).
Pracujący według grup zawodów
II kwartał 2003 II kwartał 2004 parlamentarzyści, wyżsi urzędnicy
i kierownicy specjaliści technicy i średni personel pracownicy biurowi pracownicy usług osobistych rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń pracownicy przy pracach prostych
0 5 10 15 20 25%
KOBIETY
sektor publiczny sektor prywatny MĘŻCZYŹNI
64,4%
35,6%
56,9%
43,1%
W II kwartale br. w więcej niż w jednym miejscu pracy pracowało 89 tys. osób (5,4% ogółu pracujących). Liczba tych osób zwiększyła się zarówno w porównaniu do danych sprzed roku (o 17 tys., tj. o 23,6%), jak i w stosunku do poprzedniego kwartału (o 7 tys., tj. o 8,5%). Najczęściej dodatkowo pracowały osoby z wykształceniem wyższym o statusie pracowników najemnych.
W województwie śląskim w II kwartale br. 134 tys. osób, tj. 8,1% ogółu pracujących poszukiwało innej pracy niż dotychczas wykonywana (przed rokiem 81 tys., tj. 5,4%). Najczęstszą przyczyną poszukiwania nowej pracy była poprawa warunków finansowych, którą zadeklarowała ponad połowa omawianej zbiorowości. Poszukującymi nowej pracy były w większości osoby w wieku 25 – 34 lata (38,1%).
BEZROBOTNI
Liczba bezrobotnych według BAEL w II kwartale 2004 r. liczyła 376 tys. osób, tj. 11,7%
bezrobotnych w kraju (przed rokiem 11,1%). W porównaniu z analogicznym okresem ub. r.
zbiorowość bezrobotnych zwiększyła się o 12 tys. (o 3,3%), natomiast w stosunku do poprzedniego kwartału wystąpił spadek liczby bezrobotnych o 46 tys. (o 10,9%).
W dalszym ciągu utrzymywała się przewaga liczebna bezrobotnych kobiet. Na przestrzeni roku liczba bezrobotnych kobiet zwiększyła się o 10 tys., tj. o 5,5%, podczas gdy wśród mężczyzn wzrost ten wynosił 2 tys., tj. 1,1%. Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania bezrobocie wzrosło zarówno wśród mieszkańców miast (o 9 tys., tj. o 3,0%), jak i wsi (o 3 tys., tj. o 5,1%).
W porównaniu z poprzednim kwartałem w II kwartale br. zmniejszyła się liczba bezrobotnych mężczyzn, jak i kobiet odpowiednio o: 20 tys. (o 9,8%) i 27 tys. (o 12,4%). Spadek liczby bezrobotnych odnotowano w miastach o 36 tys. (o 10,3%) oraz na wsi o 10 tys. (o 13,9%).
Z ogólnej liczby bezrobotnych według BAEL – 66,2% było zarejestrowanych w II kwartale br.
w powiatowych urzędach pracy (przed rokiem 68,1%), w tym 10,4% pobierało zasiłek dla bezrobotnych (przed rokiem 14,5%).
Tabl. IV. Bezrobotni według BAEL
Z ogółem WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem Mężczyźni Kobiety
miasta wieś W TYSIĄCACH
2003 II kwartał ... 364 182 181 305 59
2004 I kwartał ... 422 204 218 350 72
II kwartał ... 376 184 191 314 62
W ODSETKACH
2003 II kwartał ... 100,0 50,0 49,7 83,8 16,2
2004 I kwartał ... 100,0 48,3 51,7 82,9 17,1
II kwartał ... 100,0 48,9 50,8 83,5 16,5
W II kwartale br. stopa bezrobocia ogółem wyniosła 18,5% (w kraju 19,1%) i w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. była niższa o 0,9 pkt procentowego i o 3,3 pkt niższa niż w poprzednim kwartale.
Stopa bezrobocia
W okresie roku w jednakowym stopniu zmniejszyło się natężenie bezrobocia wśród kobiet i mężczyzn (o 0,8 pkt). Nadal jednak w II kwartale br. stopa bezrobocia była wyższa wśród kobiet (20,3%) niż w populacji mężczyzn (17,0%).
Stopa bezrobocia w II kwartale br. w stosunku do poprzedniego kwartału w większym stopniu zmniejszyła się wśród kobiet (o 4,0 pkt) niż mężczyzn (o 2,6 pkt).
W II kwartale br. stopa bezrobocia była wyższa w miastach niż na wsi i wyniosła odpowiednio:
18,9% i 16,9%. W porównaniu z sytuacją sprzed roku zaobserwowano spadek natężenia bezrobocia zarówno wśród mieszkańców miast jak i wsi, przy czym w miastach był on mniejszy (o 0,5 pkt) niż na wsi (o 2,3 pkt). W okresie kwartału odnotowano podobny spadek stopy bezrobocia w miastach (o 3,3 pkt) i na wsi (o 3,2 pkt).
W II kwartale br. sytuacja ludzi młodych na rynku pracy była bardzo niekorzystna. Mimo spadku stopy bezrobocia dla osób w wieku 15 – 24 lata w porównaniu do II kwartału ub. r. (o 7,3 pkt), nadal stopa bezrobocia w tej grupie osób była ponad 2,5 – krotnie wyższa niż dla ogółu bezrobotnych i wyniosła 46,9%. W starszych grupach wiekowych natężenie bezrobocia było mniejsze np. dla osób w wieku 45 – 54 stopa bezrobocia ukształtowała się na poziomie 13,0%, a w wieku 55 lat i więcej – 10,1%.
Nadal najmniej zagrożone bezrobociem były osoby legitymujące się wykształceniem wyższym. W tej grupie osób stopa bezrobocia w II kwartale br. była najniższa i wyniosła 7,4% (przed rokiem 6,2%). W dalszym ciągu w trudnej sytuacji pozostawały osoby z wykształceniem podstawowym i niepełnym podstawowym (łącznie z gimnazjalnym), dla których stopa bezrobocia była najwyższa – 33,1% (przed rokiem 31,2%). Wysoką stopę bezrobocia odnotowano także wśród osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym (23,8%) i zasadniczym zawodowym (22,4%).
Generalnie, czym niższy poziom wykształcenia bezrobotnych tym wyższa stopa bezrobocia.
Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia i płci w II kwartale 2004 r.
I II III IV I II kwartały 2003 2004
21,8%
20,8%
20,9%
18,5%
19,4%
20,0% 19,1%
20,7%
19,3%
19,4%
19,4%
20,6%
województwo kraj
mężczyźni kobiety
wyższe policealne i średnie średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne, zawodowe ogólnokształcące podstawowe i niepełne podstawowe
5,4% 7,3%
17,4%
27,7%
4,3%
19,4%
58,2%
30,9%
14,1% 14,7%
30,5%
21,4% 8,0%
7,4%
11,8%
20,9% 24,2%
11,4%
6,4% 8,0%
28,5%
21,5%
2003 I kwartał
II kwartał
III kwartał
IV kwartał
2004 I kwartał
II kwartał WEDŁUG MIEJSCA ZAMIESZKANIA
% %
WEDŁUG PŁCI
mężczyźni kobiety miasta
wieś
0 10 20 30 40 50 60 70
0 10 20 30 40 50 60 70
Tabl. V. Bezrobotni według metod poszukiwania pracy w II kwartale 2004 r.
Poszukujący pracy poprzez
powiatowy urząd pracy
prywatne biuro pośred- nictwa pracy
zamiesz- czanie lub odpowia-
danie na ogłoszenia
bezpośredni kontakt z zakładem
pracy
krewnych i znajomych
podjęcie starań o zorga- nizowanie własnego miejsca
pracy
uczestni- czenie w testach, rozmowach
kwalifi- kacyjnych WYSZCZEGÓLNIENIE
w % ogółu bezrobotnych w danej grupie
OGÓŁEM ... 66,2 12,0 42,3 69,7 81,1 4,5 19,1
Mężczyźni ... 67,4 11,4 45,1 70,7 81,0 6,5 18,5
Kobiety ... 65,4 12,6 39,3 69,6 81,7 2,6 19,9
W II kwartale br. najwięcej osób poszukiwało pracy poprzez krewnych i znajomych, bezpośredni kontakt z zakładem pracy oraz powiatowy urząd pracy. Najmniej bezrobotnych podjęło starania o zorganizowanie własnego miejsca pracy. Należy zaznaczyć, że każda osoba mogła podać więcej niż jedną metodę poszukiwania pracy.
Struktura bezrobotnych według okresu poszukiwania pracy
Ponad 25% bezrobotnych w II kwartale br. szukało pracy przez okres nie dłuższy niż 6 miesięcy. Zbiorowość bezrobotnych długotrwale, tzn. poszukujących pracy przez okres dłuższy niż rok, liczyła 188 tys. osób, tj. 50,0% ogółu bezrobotnych (przed rokiem 51,9%). Liczba długotrwale bezrobotnych w stosunku do danych sprzed roku nieznacznie spadła (o 0,5%), natomiast w porównaniu do poprzedniego kwartału zmniejszyła się o 10,0%.
Długotrwale bezrobotni w ogólnej liczbie bezrobotnych danej grupy
Bezrobotni, którzy poprzednio pracowali stanowili w II kwartale br. 279 tys. osób, tj. 74,2%
ogółu bezrobotnych. Główną przyczyną zaprzestania pracy była, podobnie jak w roku poprzednim, likwidacja zakładu lub stanowiska pracy, z tego powodu straciło pracę 46,6% bezrobotnych poprzednio pracujących (przed rokiem 41,5%). Drugą znaczącą przyczyną zaprzestania pracy było zakończenie pracy na czas określony, dorywczej – wystąpiła ona u 18,6% bezrobotnych uprzednio pracujących (przed rokiem udział ten wyniósł 11,9%).
II kwartał 2003
do 1 miesiąca 2 – 3 miesięcy 4 – 6 7 – 12 13 – 24
powyżej 24 miesięcy II kwartał 2004
W II kwartale br. bezrobotni poszukujący pierwszej w życiu pracy stanowili 25,8% ogółu bezrobotnych. W porównaniu z analogicznym okresem ub. r. liczba bezrobotnych należących do tej kategorii wzrosła o 4,3% i wyniosła 97 tys. osób. Udział bezrobotnych, którzy po raz pierwszy wchodzili na rynek pracy w ich ogólnej liczbie był wyższy na wsi (30,6%) niż w miastach (24,8%).
Większość z nich to mieszkańcy miast (80,4% poszukujących pierwszej pracy). Spośród osób, które nigdy nie pracowały – 14 tys. (14,4%) to absolwenci (przed rokiem 21,5%).
Wśród bezrobotnych uprzednio pracujących (bez osób z przerwą w pracy 8 lat i dłuższą), których liczba wynosiła w II kwartale br. 223 tys. większość posiadała miejsca pracy w sektorze prywatnym, tj. 80,3% (przed rokiem 70,7%). Według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy najwięcej bezrobotnych uprzednio pracowało w przetwórstwie przemysłowym oraz w handlu i naprawach po 22,9% ogólnej ich liczby, a także w budownictwie (16,6%).
Przeciętny czas poszukiwania pracy przez bezrobotnych uprzednio pracujących wynosił w II kwartale br. 17,8 miesiąca i był dłuższy dla mężczyzn (18,6 miesiąca) niż dla kobiet (16,8 miesiąca). W stosunku do analogicznego okresu ub. r. przeciętny czas poszukiwania pracy przez mężczyzn był dłuższy o 2,2 miesiąca, a przez kobiety o 1,1 miesiąca.
BIERNI ZAWODOWO
Zbiorowość biernych zawodowo w II kwartale 2004 r. liczyła 1933 tys. osób (13,6% biernych zawodowo w kraju) i zwiększyła się w porównaniu do danych sprzed roku o 64 tys. (tj. o 3,4%), na co złożył się wzrost liczby biernych zawodowo mężczyzn o 49 tys. (o 6,6%) oraz kobiet o 15 tys.
(o 1,3%). W skali roku wzrosła także liczba biernych zawodowo w miastach o 68 tys. (tj. o 4,6%), podczas gdy na wsi zmalała o 4 tys. (tj. o 1,1%).
Tabl. VI. Bierni zawodowo według BAEL
Z ogółem WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem Mężczyźni Kobiety
miasta wieś W TYSIĄCACH
2003 II kwartał ... 1869 741 1128 1489 380
2004 I kwartał ... 1859 742 1117 1473 386
II kwartał ... 1933 790 1143 1557 376
W ODSETKACH
2003 II kwartał ... 100,0 39,6 60,4 79,7 20,3
2004 I kwartał ... 100,0 39,9 60,1 79,2 20,8
II kwartał ... 100,0 40,9 59,1 80,5 19,5
W II kwartale br. w stosunku do poprzedniego kwartału odnotowano wzrost liczby biernych zawodowo o 74 tys., tj. o 4,0%, przy czym w większym stopniu dotyczył on mężczyzn (o 48 tys., tj. o 6,5%) niż kobiet (o 26 tys., tj. o 2,3%). W okresie kwartału liczba biernych zawodowo w miastach zwiększyła się o 84 tys. (o 5,7%), natomiast na wsi zmalała o 10 tys. (o 2,6%).
Miernikiem obciążenia pracujących biernymi zawodowo jest współczynnik obciążenia ekonomicznego. Przedstawia on liczbę biernych zawodowo przypadającą na 1000 pracujących w wieku 15 lat i więcej. W II kwartale br. współczynnik obciążenia ekonomicznego wyniósł 1171 (przed rokiem – 1233). Był on prawie dwukrotnie wyższy dla kobiet (1522) niż dla mężczyzn (878).
Obciążenie ludności pracującej biernymi zawodowo różniło się w miastach i na wsi. Na wsi współczynnik obciążenia ekonomicznego był większy i wyniósł 1237, podczas gdy w miastach – 1156.
Współczynnik obciążenia ekonomicznego (bierni zawodowo na 1000 pracujących)
W II kwartale br. nadal wśród biernych zawodowo przeważały osoby w wieku produkcyjnym z udziałem 56,6% (przed rokiem – 54,9%). Osoby w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym stanowiły odpowiednio 7,7% i 35,7% omawianej zbiorowości.
Ponad połowa biernych zawodowo (68,1%) w II kwartale br. według BAEL to osoby posiadające wykształcenie poniżej średniego. Najwięcej było osób z wykształceniem podstawowym i niepełnym podstawowym. Prawie co trzecia osoba posiadała ten poziom wykształcenia. Kolejną co do wielkości grupę stanowiły osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym (26,1%). W skali roku w największym stopniu wzrosła liczba biernych zawodowo z wykształceniem gimnazjalnym (prawie 2 – krotnie) i wyższym (o 27,5%), a zmniejszyła się grupa osób z wykształceniem policealnym (o 12,5%) oraz podstawowym i niepełnym podstawowym (o 10,6%).
W II kwartale br. aż 98,2% biernych zawodowo nie poszukiwało pracy (przed rokiem – 99,1%).
Najczęstszymi przyczynami, dla których bierni zawodowo nie poszukiwali pracy były: emerytura (37,1%), nauka, uzupełnianie kwalifikacji (22,8%), choroba, niesprawność (17,1%) oraz obowiązki rodzinne i związane z prowadzeniem domu (12,1%).
Głównymi przyczynami bierności osób w wieku produkcyjnym w II kwartale br. były: nauka, uzupełnianie kwalifikacji (27,0%) oraz emerytura (20,1%). W dalszej kolejności podawane przez biernych zawodowo były także: choroba, niesprawność (19,6%) oraz obowiązki rodzinne i związane z prowadzeniem domu (17,6%).
Tabl. VII. Bierni zawodowo w wieku produkcyjnym według płci i wybranych przyczyn bierności
Mężczyźni Kobiety PRZYCZYNY BIERNOŚCI
a – II kwartał 2003
b – II kwartał 2004 w % ogółu badanych danej płci Zniechęcenie bezskutecznością
poszukiwania pracy ... a 2,2 5,2
b 4,2 6,7
Nauka, uzupełnienie kwalifikacji ... a 29,3 26,0
b 29,0 25,3
Obowiązki rodzinne i związane
z prowadzeniem domu ... a – 31,6
b 0,2 32,0
Emerytura ... a 31,6 10,1
b 32,6 9,7
Choroba, niesprawność ... a 23,1 12,7
b 23,7 16,1
województwo kraj
I II III IV I II kwartały 2003 2004
1268
1233 1214
1186 1228
1171
1037 1053
1029 1011 1022 1046
Bierni zawodowo uprzednio pracujący (łącznie z osobami, które mają przerwę w pracy 8 lat i dłużej) liczyli w II kwartale br. 1378 tys. osób i stanowili 71,3% ogółu biernych zawodowo. Liczba tej zbiorowości zwiększyła się w stosunku do poprzedniego kwartału (o 4,2%). Najczęstszym powodem zaprzestania pracy przez omawianą zbiorowość było przejście na rentę lub emeryturę (66,4%), a następnie względy rodzinne, osobiste (10,8%) oraz likwidacja zakładu lub stanowiska pracy (8,5%).
AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA CZŁONKÓW GOSPODARSTW DOMOWYCH
W województwie śląskim w II kwartale 2004 r., podobnie jak przed rokiem, wśród ogółu gospodarstw domowych przeważały gospodarstwa dwuosobowe. Przeciętna liczba osób w gospodarstwie domowym w II kwartale br. wyniosła 2,9. Utrzymywała się ona na niezmienionym poziomie, zarówno w skali roku, jak i w okresie kwartału. Przeciętna liczba osób była wyższa wśród gospodarstw wiejskich (3,2) niż miejskich (2,8).
Gospodarstwa domowe według liczby osób oraz aktywności ekonomicznej w II kwartale 2004 r.
Z analizy aktywności zawodowej członków gospodarstw domowych wynika, że w II kwartale br. w ponad dwóch trzecich ogólnej liczby gospodarstw domowych była przynajmniej jedna osoba czynna zawodowo (pracująca lub bezrobotna), przy czym odsetek gospodarstw z przynajmniej jedną osobą bezrobotną bez osób pracujących wyniósł 6,8% (przed rokiem 7,8%).
Nieznacznie wzrósł w stosunku do II kwartału ub. r. udział gospodarstw, w których nie było osób czynnych zawodowo z 30,8% do 31,7%.
Struktura gospodarstw domowych według liczby osób pracujących oraz miejsca zamieszkania w II kwartale 2004 r.
47,1%
46,5%
6,0%
0,4%
liczba osób pracujących w gospodarstwie domowym:
1 osoba 2 3
4 osoby i więcej
MIASTA WIEŚ
45,3%
45,8%
6,7%
2,2%
gospodarstwa domowe:
z przynajmniej 1 osobą pracującą (bez bezrobotnych) z przynajmniej 1 osobą bezrobotną
bez osób aktywnych zawodowo liczba osób:
1 2 3 4 5 6 7 i więcej
%
0 20 40 60 80 100
W II kwartale br. wśród gospodarstw domowych z osobami pracującymi 46,8% stanowiły gospodarstwa z jedną osobą pracującą, 46,4% z dwoma osobami pracującymi, a 6,9% z trzema i więcej osobami pracującymi. W gospodarstwach domowych z osobami bezrobotnymi dominowały z udziałem wynoszącym 84,2% gospodarstwa domowe z 1 osobą bezrobotną. Pozostałe 15,8%
ogółu gospodarstw domowych było obciążonych dwoma lub więcej osobami bezrobotnymi.
PODSUMOWANIE
Według Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności w II kwartale 2004 r. zarówno w porównaniu do danych sprzed roku, jak i w stosunku do poprzedniego kwartału odnotowano zwiększenie się liczby pracujących i wzrost poziomu wskaźnika zatrudnienia.
W II kwartale 2004 r. liczba bezrobotnych była wyższa niż przed rokiem, jednakże w porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano jej spadek. W skali roku w większym stopniu zwiększyła się liczba bezrobotnych kobiet niż mężczyzn. Bezrobotne kobiety stanowiły ponad połowę omawianej populacji. Stopa bezrobocia ukształtowała się na niższym poziomie zarówno w stosunku do danych sprzed roku jak i poprzedniego kwartału. Nadal natężenie bezrobocia było wyższe dla kobiet niż dla mężczyzn.
Trudna sytuacja na rynku pracy w dużym stopniu wpłynęła na bezrobocie wśród ludzi młodych oraz o niskim poziomie wykształcenia. Najwyższa stopa bezrobocia w II kwartale 2004 r. wystąpiła w grupie osób w wieku 15 – 24 lata oraz z wykształceniem podstawowym i niepełnym podstawowym (łącznie z gimnazjalnym). Nadal najniższe bezrobocie dotyczyło osób legitymujących się wykształceniem wyższym. W porównaniu do II kwartału 2003 r. obniżyła się stopa bezrobocia wśród ludzi młodych w wieku 15 – 24 lata, natomiast wzrosła dla osób z wykształceniem wyższym.
W II kwartale 2004 r. w porównaniu do analogicznego okresu ub. r. wzrosła liczba bezrobotnych w miastach, jak i na wsi. W skali roku zwiększyła się także liczba pracujących mieszkańców miast i wsi. Wyższe tempo wzrostu pracujących niż bezrobotnych wpłynęło na obniżenie się stopy bezrobocia. Podobnie jak w ubiegłym roku natężenie bezrobocia było wyższe w miastach niż na wsi.
Aktywność zawodowa ludności w wieku 15 lat i więcej znalazła odzwierciedlenie w aktywności zawodowej członków gospodarstw domowych. W około 50% ogółu gospodarstw w II kwartale 2004 r. była przynajmniej jedna osoba pracująca (bez bezrobotnych), a w mniej niż jednej piątej gospodarstw występowała przynajmniej jedna osoba bezrobotna. Prawie jedną trzecią stanowiły gospodarstwa domowe bez osób czynnych zawodowo.
