Aktywność ekonomiczna ludności w województwie śląskim. Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności przeprowadzonego w 2 kwartale 2002 r. R. 9

(1)

KATOWICE

URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH

KTYWNOSC EKONOMICZNA LUDNOŚCI

W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM W 9002 ROKU

k w a r t a l n i k

X\2 0 0 2 '

NARODOWY SPIS POW SZECHNY/

K A T O W I C E 2 0 0 2

(2)

Kreska (-) zjawisko nie występuje

Zero (0) zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5 (0,0) zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05

„W tym" oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy

Znak A oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązujących klasyfikacji

SKRÓTY

PKD Polska Klasyfikacja Działalności

tys. tysiąc

zł złoty

cd. ciąg dalszy

pkt punkt

dok. dokończenie

tj. to jest

np. na przykład

tzn. to znaczy

br. bieżący rok

ub. r. ubiegły rok

nr numer

Przy publikowaniu danych prosimy o podanie źródła

(3)

Informacje i opracowania statystyczne

AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA

LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności przeprowadzonego w II kwartale 2002 r.

2

kwartalnik

Katowice, listopad 2002 r.

(4)

Urząd Statystyczny w Katowicach, ul. Owocowa 3, 40-158 Katowice

Nakład 67 egz. Papier offsetowy, 80 g. Format A-4. Oddano do druku: listopad 2002 r.

Druk: Wydział Poligrafii Urzędu Statystycznego w Katowicach, ul. Kossutha 7, 40-844 Katowice Zam. 120/2002

(5)

Strona

WYJAŚNIENIA METODYCZNE ... 5

UWAGI ANALITYCZNE... 9

Ludność aktywna i bierna zawodowo ... 9

Pracujący... 11

Bezrobotni ... 14

Bierni zawodowo... 17

Aktywność zawodowa członków gospodarstw domowych... 19

Podsumowanie ... 20

SPIS TABLIC

Tablica Strona Ludność aktywna i bierna zawodowo w wieku 15 lat i więcej w II kwartale 2002 r... I 9 Bezrobotni według BAEL oraz Powiatowych Urzędów Pracy w II kwartale 2002 r... II 15 Bierni zawodowo według płci i miejsca zamieszkania (II kwartał 2001 r.,

II kwartał 2002 r . ) ... III 17 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej (I, II, III, IV kwartał 2001 r.p

I, II kwartał 2002 r.) ... 1 22 Wskaźniki aktywności zawodowej ludności (I, II, III, IV kwartał 2001 r.,

I, II kwartał 2002 r.) ... 2 22 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według miejsca zamieszkania

w II kwartale 2002 r... 3 23 Aktywność ekonomiczna ludności według wieku w II kwartale 2002 r... 4 24 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia

w II kwartale 2002 r... 5 26 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według stanu cywilnego

w II kwartale 200? r... 6 27 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według stopnia pokrewieństwa

z głową gospodarstwa domowego w II kwartale 2002 r... 7 28 Pracujący według statusu zatrudnienia i wieku w II kwartale 2002 r... 8 29 Pracujący według statusu zatrudnienia i poziomu wykształcenia w II kwartale 2002 r... 9 31 Pracujący według statusu zatrudnienia i sekcji w II kwartale 2002 r... 10 32 Pracujący według płci i wybranych sekcji w II kwartale 2002 r... 11 34 Pracujący według poziomu wykształcenia i wybranych sekcji w II kwartale 2002 r... 12 35 Pracujący według płci i zawodów w II kwartale 2002 r... 13 35 Pracujący w więcej niż jednym miejscu pracy według statusu zatrudnienia w głównym

miejscu pracy, wieku i poziomu wykształcenia w II kwartale 2002 r... 14 36 Pracujący poszukujący innej pracy według przyczyn poszukiwania pracy, wieku,

poziomu wykształcenia i wybranych sekcji w II kwartale 2002 r... 15 36 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i przyczyn zaprzestania pracy

w II kwartale 2002 r... 16 37 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i kategorii bezrobotnych w II kwartale 2002 r. 17 37 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i okresu poszukiwania pracy

w II kwartale 2002 r... 18 38 Bezrobotni według miejsca zamieszkania, płci i rodzaju poszukiwanej pracy

w II kwartale 2002 r... 19 38 Bezrobotni według metod poszukiwania pracy i kategorii bezrobotnych

w II kwartale 2002 r... 20 39

(6)

SPIS TA BLIC (dok.)

Tablica Strona Bezrobotni według kategorii, wieku i miejsca zamieszkania w II kwartale 2002 r... 21 40 Bezrobotni według kategorii i poziomu wykształcenia w II kwartale 2002 r... 22 41 Bezrobotni uprzednio pracujący według kategorii i wybranych sekcji ostatniego miejsca

pracy w II kwartale 2002 r... 23 41 Bezrobotni uprzednio pracujący według płci, miejsca zamieszkania i sekcji ostatniego

miejsca pracy w II kwartale 2002 r... 24 42 Bezrobotni uprzednio pracujący według okresu poszukiwania pracy i stażu w ostatnim

miejscu pracy w II kwartale 2002 r... 25 43 Bezrobotni uprzednio pracujący według statusu zatrudnienia i sekcji ostatniego miejsca

pracy w II kwartale 2002 r... 26 43 Bezrobotni według poziomu wykształcenia i wieku w II kwartale 2002 r... 27 44 Bierni zawodowo według przyczyn bierności i wieku w II kwartale 2002 r... 28 45 Bierni zawodowo według przyczyn bierności i poziomu wykształcenia

w II kwartale 2002 r... 29 47 Bierni zawodowo uprzednio pracujący według przyczyn bierności i przyczyn

zaprzestania pracy w II kwartale 2002 r... 30 48 Struktura gospodarstw domowych według aktywności zawodowej członków

gospodarstw w II kwartale 2002 r... 31 49 Struktura gospodarstw domowych według liczby osób pracujących i bezrobotnych

w II kwartale 2002 r... 32 50 Gospodarstwa domowe według aktywności zawodowej członków gospodarstwa i typu

rodziny biologicznej w II kwartale 2002 r... ... 33 51 Gospodarstwa domowe z dziećmi według aktywności zawodowej członków

gospodarstwa i typu rodziny biologicznej w II kwartale 2002 r... 34 52 Rodziny według liczby dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu

w II kwartale 2002 r... 35 53

SPIS W YKRESÓW

Strona Ludność w wieku 15 lat i więcej według aktywności ekonomicznej (I,II,III,IV kwartał 2001 r.,

I, II kwartał 2002 r . ) ... 9

Współczynnik aktywności zawodowej według wieku i miejsca zamieszkania w II kwartale 2002 r. ... 10

Wskaźnik zatrudnienia w kraju i województwie śląskim (l,ll, III, IV kwartał 2001 r., I, II kwartał 2002 r . ) ... 11

Pracujący według sektorów własności w II kwartale 2002 r... 12

Pracujący według płci i grup zawodów w II kwartale 2002 r... 13

Pracujący według płci i poziomu wykształcenia w II kwartale 2002 r... 14

Stopa bezrobocia według poziomu wykształcenia w II kwartale 2002 r... 16

Bezrobotni według przyczyn zaprzestania pracy (II kwartał 2001 r., II kwartał 2002 r . ) ... 17

Bierni zawodowo według przyczyn nie poszukiwania pracy (II kwartał 2001 r., II kwartał 2002 r.) .... 18

Gospodarstwa domowe według typu rodziny biologicznej i miejsca zamieszkania w II kwartale 2002 r... 19

Gospodarstwa domowe według liczby osób pracujących w II kwartale 2002 r... 20

Liczba osób pracujących na 1000 osób niepracujących (II kwartał 2001 r., I,ll kwartał 2002 r . ) ... 21

(7)

W YJAŚNIENIA METODYCZNE

Publikacja przedstawia wyniki reprezentacyjnego Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) i przygotowana została na podstawie uogólnionych wyników badania przeprowadzonego w II kwartale 2002 r.

Począwszy od IV kwartału 1999 r. została zm ieniona metoda prowadzenia Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności. Obserwację wybranego tygodnia w środkowym miesiącu kwartału zastąpiono m etodą obserwacji ciągłej co oznacza, że w każdym z 13 tygodni kwartału badana je st jedna trzynasta część kwartalnej próby mieszkań. Nowa m etoda pozwala na zilustrowanie sytuacji na rynku pracy w okresie całego kwartału, a w prowadzona została w związku z koniecznością dostosowania metod obserwacji do zaleceń Unii Europejskiej.

Badanie to stanowi podstawowe źródło inform acji o sytuacji na rynku pracy. Przedmiotem badania je st ocena sytuacji w zakresie aktywności ekonom icznej ludności, tzn. fakt wykonywania pracy, pozostawania bezrobotnym lub biernym zawodowo w badanym tygodniu. Badaniem objęte są wszystkie osoby w wieku 15 lat i więcej, będące członkam i wylosowanych gospodarstw domowych (z zakresu badania wyłączone s ą osoby przebywające w gospodarstwach zbiorowych, tzn. w hotelach pracowniczych, domach opieki, koszarach wojskowych, dom ach studenckich itp.).

Podstawowym kryterium podziału ludności z punktu widzenia aktywności ekonom icznej na pracujących, bezrobotnych i biernych zawodowo je st praca, tzn. fakt wykonywania, posiadania bądź poszukiwania pracy. Przyjęta kolejność w yodrębniania poszczególnych kategorii ludności gwarantuje zaklasyfikowanie każdej osoby tylko do jednej kategorii.

Gospodarstwo dom ow e oznacza zespół osób spokrewnionych lub spowinowaconych, m ieszkających razem i utrzym ujących się wspólnie. Do członków gospodarstwa dom owego zaliczono osoby:

■ obecne w gospodarstwie dom owym (zam eldowane na pobyt stały lub czasowy, przebywające bez zam eldowania przez okres powyżej 2 miesięcy),

■ nieobecne przez okres do 2 m iesięcy (np. przebywające w sanatoriach, w delegacji służbowej),

■ nieobecne przez okres dłuższy niż 2 miesiące, jeżeli nieobecność wynikała z charakteru wykonywanej przez nich pracy (np. geodeci).

Ludność aktywna zaw odow o (inaczej m ówiąc siła robocza) obejm uje wszystkie osoby uznane za pracujące lub bezrobotne zgodnie z definicjam i podanymi poniżej.

(8)

tygodnia:

■ wykonywały przez co najmniej 1 godzinę pracę przynoszącą zarobek lub dochód tzn. były zatrudnione w charakterze pracownika najemnego, pracowały we własnym (lub dzierżawionym ) gospodarstwie rolnym lub prowadziły w łasną działalność gospodarczą poza rolnictwem, pomagały (bez wynagrodzenia) w prowadzeniu rodzinnego gospodarstwa rolnego lub rodzinnej działalności gospodarczej poza rolnictwem,

■ nie wykonywały pracy (np. z powodu choroby, urlopu, przerwy w działalności zakładu, trudnych warunków atmosferycznych, strajku), ale form alnie miały pracę jako pracownicy najemni bądź pracujący na własny rachunek.

Do pracujących - zgodnie z m iędzynarodowym i standardam i - zaliczani byli również uczniowie, z którymi zakłady pracy lub osoby fizyczne zawarły umowę o naukę zawodu lub przyuczenie do określonej pracy, jeżeli otrzymywali wynagrodzenie.

Ze względu na przyjęte założenia m etodologiczne badania, liczba pracujących uzyskana w wyniku BAEL nie obejm uje niektórych kategorii osób, które są w liczane do pracujących w sprawozdawczości z zakresu zatrudnienia, m.in.:

■ pracujących, m ieszkających w hotelach pracowniczych,

■ pracujących za granicą na rzecz polskich pracodawców.

Klasyfikacja statusu zatrudnienia wyróżnia następujące kategorie pracujących:

■ pracodawca - osoba, która prowadzi w łasną działalność gospodarczą i zatrudnia co najmniej jednego pracownika najemnego,

■ pracujący na własny rachunek - osoba, która prowadzi w łasną działalność gospodarczą i nie zatrudnia pracowników,

■ pracownik najemny - osoba zatrudniona na podstawie stosunku pracy w przedsiębiorstwie publicznym lub u pracodawcy prywatnego; do pracowników najemnych zaliczono również osoby w ykonujące pracę nakładczą oraz agentów we wszystkich systemach agencji,

■ pom agający bezpłatnie członek rodziny - osoba, która bez um ownego wynagrodzenia pomaga w prowadzeniu rodzinnej działalności gospodarczej.

Do pracowników najemnych zaliczono również osoby wykonujące pracę nakładczą oraz agentów we wszystkich systemach agencji.

Informacje o zawodach wykonywanych przez pracujących w głównym miejscu pracy (oraz o zawodach wykonywanych przez bezrobotnych w ostatnim miejscu pracy) prezentowane są w układzie Klasyfikacji Zaw odów I Specjalności opracowanej przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych na podstawie „M iędzynarodowej Klasyfikacji Zaw odów ISCO-1998", zalecanej do stosowania przez M iędzynarodow ą Organizację Pracy.

(9)

prezentowane s ą w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). PKD została opracowana na podstawie klasyfikacji NACE stosowanej przez Urząd Statystyczny Unii Europejskiej EUROSTAT.

W kategorii pracujących wyróżniono osoby pracujące w pełnym i niepełnym w ym iarze czasu pracy. Pracujący w pełnym wym iarze czasu pracy s ą to osoby, które:

■ przepracowały w badanym tygodniu 40 godzin i więcej we wszystkich m iejscach pracy,

■ przepracowały w badanym tygodniu mniej niż 40 godzin pracy, ale je st to ich pełny w ym iar czasu pracy (np. nauczyciele lub osoby pracujące w szkodliwych warunkach pracy),

■ przepracowały w badanym tygodniu mniej niż 40 godzin pracy z przyczyn pozaekonom icznych, a zwykle pracują w pełnym wym iarze czasu pracy.

Przyczyny, z powodu których pracownicy przepracowali w badanym tygodniu mniej niż 40 godzin (lub zwykle pracują mniej niż 40 godzin) dzieli się na ekonom iczne i pozaekonomiczne.

Do przyczyn ekonom icznych zaliczono: przyczyny związane z zakładem pracy (np. przerwa w działalności, przestoje w pracy, przymusowy urlop), utratę pracy, rozpoczęcie pracy, niem ożność uzyskania pracy w większym wym iarze czasu. Przyczyny pozaekonom iczne to: nauka, urlop wypoczynkowy i bezpłatny na w łasną prośbę oraz przyczyny osobiste i rodzinne.

Do kategorii bezrobotnych zostały zaliczone osoby w wieku 15 lat i więcej, które spełniły jednocześnie trzy warunki:

■ w okresie badanego tygodnia nie były osobami pracującym i (według powyższych kryteriów),

■ aktywnie poszukiwały pracy tzn. podjęły konkretne działania w ciągu 4 tygodni (wliczając jako ostatni - tydzień badany), aby znaleźć pracę,

■ były gotowe (zdolne) podjąć pracę w tygodniu badanym i następnym.

Do bezrobotnych zostały zaliczone także osoby, które nie poszukiwały pracy, ponieważ miały pracę załatw ioną i oczekiwały na jej rozpoczęcie (w ciągu 30 dni).

Osoby bezrobotne zostały zaklasyfikowane do jednej z czterech kategorii:

■ bezrobotni, którzy stracili pracę, tzn. osoby, które odeszły z ostatniego m iejsca pracy nie z własnej inicjatywy i natychm iast (tzn. w ciągu trzech miesięcy) rozpoczęły poszukiwanie pracy,

■ bezrobotni, którzy zrezygnowali z pracy, tzn. osoby, które odeszły z pracy z własnej inicjatywy i natychm iast rozpoczęły poszukiwanie pracy,

■ bezrobotni, którzy pow racają do pracy po przerwie trwającej minimum 3 miesiące,

■ bezrobotni, którzy nigdy nie pracowali i poszukują pierwszej w życiu pracy.

Ludność bierna zawodowo tzn. pozostająca poza siłą roboczą s ą to w szystkie osoby w wieku 15 lat i więcej, które nie zostały zaklasyfikowane jako pracujące lub bezrobotne czyli:

■ osoby, które nie pracowały w badanym tygodniu, nie m a ją pracy i nie poszukują pracy,

■ osoby, które w badanym tygodniu nie pracowały, poszukiwały pracy, ale nie były zdolne (gotowe) do jej podjęcia w tygodniu badanym i następnym.

(10)

Grupowanie osób w rodziny dokonuje się w ramach gospodarstw domowych. Za rodzinę uważa się: małżeństwo z dziećmi lub bez dzieci, matkę z dziećmi, ojca z dziećmi.

W spółczynnik aktywności zawodowej jest to procentowy udział czynnych zawodowo w ogólnej liczbie ludności danej kategorii.

W skaźnik zatrudnienia je st to procentowy udział pracujących w ogólnej liczbie ludności danej kategorii.

Stopa bezrobocia je st to procentowy udział bezrobotnych w liczbie czynnych zawodowo.

Podział ludności na ekonom iczne grupy wieku obejm uje ludność w wieku:

■ przedprodukcyjnym - m ężczyźni i kobiety w wieku 1 5 - 1 7 lat,

■ produkcyjnym - mężczyźni w wieku 1 8 - 6 4 lata i kobiety w wieku 1 8 - 5 9 lat; grupę tą podzielono na wiek zawodowo:

- mobilny ( 1 8 - 4 4 lata m ężczyźni i kobiety),

- niemobilny (45 - 64 lata mężczyźni i 45 - 59 lat kobiety),

■ poprodukcyjnym - m ężczyźni w wieku 65 lat i więcej oraz kobiety w wieku 60 lat i więcej.

Informacje o wykształceniu ilustrują poziom wykształcenia ukończonego. Uczniowie szkół ponadpodstawowych podawali poziom szkoły ukończonej np. w przypadku studentów była to szkoła średnia ogólnokształcąca lub zawodowa.

Do absolwentów zaliczono osoby, które ukończyły szkołę w okresie ostatnich 12 m iesięcy i nie kontynuują nauki.

Pracownicy najemni w sektorze publicznym obejm ują osoby zatrudnione w jednostkach stanowiących własność państw ow ą i komunalną. Do pracujących w sektorze prywatnym zaliczono pracodawców i pracujących na własny rachunek, pom agających członków rodzin i pracowników najemnych zatrudnionych u osób fizycznych oraz w pozostałych jednostkach sektora prywatnego.

W niektórych tablicach sumy danych m ogą być różne od wielkości podanych w pozycjach

"OGÓŁEM". W ynika to z zaokrągleń dokonywanych przy uogólnianiu wyników badania.

W stosunku do obowiązującej Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) zastosowano skróty - skrócone nazwy oznaczone zostały w tablicach znakiem „A” . Zestawienie zastosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się poniżej:

skrót pełna nazwa

sekcje PKD

handel i naprawy handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego obsługa nieruchomości i firm; nauka obsługa nieruchomości, wynajem, nauka i usługi związane

z prowadzeniem działalności gospodarczej

administracja publiczna i obrona narodowa; administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia

i zdrowotne zdrowotne

(11)

UWAGI ANALITYCZNE

LUDNOŚĆ AKTYWNA I BIERNA ZAWODOWO

W województwie śląskim w II kwartale 2002 r. liczba ludności w wieku 15 lat i więcej, według Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności wyniosła 3789 tys. osób (12,2% osób w kraju) i wzrosła w porównaniu z poprzednim kwartałem o 87 tys. osób. I tak zbiorowość aktywnych zawodowo liczyła 1933 tys. osób (11,2% osób w kraju), a biernych zawodowo 1856 tys. osób (13,5% osób w kraju).

Liczba pracujących wyniosła 1541 tys. osób (11,1% osób w kraju), a bezrobotnych 392 tys. osób (11,4% osób w kraju). W porównaniu z I kwartałem 2002 r. liczba aktywnych i biernych zawodowo wzrosła odpowiednio o: 27 tys. osób (1,4%) oraz 60 tys. osób (3,3%). W zrost liczby aktywnych zawodowo był wynikiem rosnącej liczby pracujących o 44 tys. osób (o 2,9%), przy jednoczesnym spadku liczby bezrobotnych o 17 tys. osób (o 4,2%).

Tabl. I. Ludność aktywna i bierna zawodowo w wieku 15 lat i więcej w II kwartale 2002 r.

WYSZCZEGÓLNIENIE

Ogółem

Aktywni zawodowo Bierni

A - analogiczny kwartał roku poprzedniego = 100 B - poprzedni kwartai =100

razem pracujący bezrobotni zawodowo w tysiącach

W OJEW Ó DZTW O ... 3789 1933 1541 392 1856

A 107,2 102,8 102,9 102,3 112,1

B 102,4 101,4 102,9 95,8 103,3

Kraj... 31017 17253 13821 3432 13764 Kraj = 100 ... 12,2 11,2 11,1 11,4 13,5

Porównując II kwartał 2002 r. z analogicznym okresem roku 2001 należy zauważyć wzrost zarówno liczby aktywnych zawodowo jak i biernych zawodowo odpowiednio o 53 tys., tj. o 2,8%

i o 200 tys., tj. o 12,1%. W zrost liczby aktywnych zawodowo był wynikiem rosnącej liczby pracujących o 44 tys. osób (2,9%), przy jednoczesnym wzroście liczby bezrobotnych o 9 tys. osób (2,3%).

Ludność w wieku 15 lat i więcej według aktywności ekonomicznej tys.

4000

| | bezrobotni

| pracujący ] bierni zawodowo

kwartał

(12)

W II kwartale 2002 r. ludność aktywna zawodowo stanowiła 51,0% ogółu ludności w wieku 15 lat i więcej. W spółczynnik aktywności zawodowej ludności obniżył się o 2,2 pkt w porównaniu z okresem analogicznym 2001 r., a w stosunku do ubiegłego kwartału zm niejszył się o 0,5 pkt.

Na obniżenie się ogólnego współczynnika aktywności zawodowej w ciągu kwartału wpłynął spadek poziomu aktywności zawodowej mężczyzn o 0,9 pkt, natomiast współczynnik aktywności zawodowej kobiet pozostał na niezmienionym poziomie. Różnica występująca w poziomie aktywności zawodowej mieszkańców miast i wsi w okresie kwartału wzrosła. W spółczynnik aktywności w mieście pozostał na tym samym poziomie (52,4%), a na wsi zm niejszył się o 2,4 pkt (45,6%). Spadek współczynnika aktywności na wsi dotyczył zarówno mężczyzn (o 2,7 pkt) ja k i kobiet (o 2,0 pkt).

Podobnie jak w poprzednim kwartale najwyższy udział aktywnych zawodowo wśród ludności w wieku 15 lat i więcej występował u osób posiadających wykształcenie wyższe (77,7%) i policealne (72,5%). Natomiast analizując zbiorowość aktywnych zawodowo według wieku, najbardziej aktywne były grupy wiekowe ludności w przedziale 25-34 lata (84,8%) oraz 35-44 lata (83,7%).

Współczynnik aktywności zawodowej według wieku i miejsca zamieszkania w II kwartale 2002 r.

Ł

i : v:

15-24 lata 25-34 35-44 45-54 55 lat i więcej I l mężczyźni

L J kobiety

% 100

80 60 40

20

l i

i i i !

ií'l'ü

• » ) -

.ł**f i * ’

|,y Zile

15-24 lata

iíjüii

25-34

■ s d í j

tí 7.5??

, - ł r

Ü

35-44

ÍTV...¡u_{- • lv} łf_

ric :1

> # {

45-54 55 lat i więcej o miasta

M wieś

Województwo śląskie w porównaniu do kraju charakteryzowało się niższą aktyw nością zawodową. W II kwartale 2002 r. udział aktywnych zawodowo w województwie był niższy niż w kraju (51,0% wobec 55,6%), natom iast biernych zawodowo odpowiednio wyższy (49,0% wobec 44,4%).

Liczba osób niepracujących w województwie przewyższała liczbę osób pracujących w stopniu większym niż przeciętnie w kraju, co powodowało wystąpienie większego w województwie obciążenia osób pracujących osobami niepracującymi. I tak w II kwartale br. na 1000 osób pracujących przypadało w województwie 1459 osób niepracujących, podczas gdy w kraju współczynnik ten ukształtował się na poziomie 1244 osoby.

(13)

PRACUJĄCY

W II kwartale 2002 r. liczba pracujących wyniosła w województwie 1541 tys. osób i zwiększyła się w stosunku do poprzedniego kwartału o 44 tys. osób, tj. o 2,9%. W zrost liczby pracujących był większy wśród kobiet (30 tys., tj. 4,7%) niż wśród mężczyzn (14 tys., tj. 1,6%). Szanse na pozyskanie pracy były większe w miastach, o czym świadczy w zrost liczby pracujących m ieszkańców miast o 63 tys. (tj. 5,3%), podczas gdy liczba pracujących m ieszkańców wsi spadła o 20 tys. (tj. 7,1%).

W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego liczba pracujących zwiększyła się 0 44 tys. tj. o 2,9% i dotyczyło to wyłącznie m ieszkańców miast. W zrost liczby pracujących dotyczył w takim samym stopniu m ężczyzn ja k i kobiet (o 22 tys.). Ogólny wskaźnik zatrudnienia zdefiniowany jako udział ludności pracującej w liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej ukształtował się w II kwartale br. na poziomie 40,7%, tj. wyższym w porównaniu do poprzedniego kwartału o 0,3 pkt procentowe.

Przy czym wzrost ten dotyczył głównie kobiet o 0,7 pkt, natom iast w skaźnik zatrudnienia mężczyzn pozostał na zbliżonym poziomie w stosunku do I kwartału br. i obniżył się tylko o 0,1 pkt procentowy.

W porównaniu do sytuacji sprzed roku poszczególne wskaźniki zatrudnienia ukształtowały się na niższym poziomie i tak w skaźnik zatrudnienia ogółem obniżył się o 1,6 pkt. W skaźnik ten w większym stopniu obniżył się wśród m ieszkańców wsi (o 6,6% ) niż m iast (o 0,5%). Na ten duży spadek wskaźnika na wsi złożył się zarówno spadek wskaźnika zatrudnienia m ężczyzn (o 5,0 pkt) jak 1 kobiet (o 8,2 pkt).

Porównując wskaźnik zatrudnienia w w ojewództwie śląskim i kraiu można zauważyć, że na przestrzeni ostatniego roku zawsze był on m niejszy od krajowego (w II kwartale 2002 r. 40,7% wobec 44,6%). W dalszym ciągu w ystępuje rozbieżność w przekroju m iasto/wieś między województwem a krajem. U nas wyższy był w skaźnik w mieście, natom iast w kraju na wsi.

Wskaźnik zatrudnienia w kraju i województwie śląskim

% 48 46 44 42 40

IV

KRAJ

WOJEWÓDZTWO

kwartał

2001 2002

(14)

W II kwartale 2002 r. populacja pracowników najemnych liczyła 1309 tys. osób i była większa niż przed kwartałem o 55 tys. osób (o 4,4% ) oraz większa niż przed rokiem o 32 tys. osób (o 2,5%).

W porównaniu z poprzednim kwartałem zmniejszyła się liczba pracodawców i pracujących na własny rachunek o 14 tys. (o 6,3%), a wzrosła o 13 tys. (o 6,7%) w porównaniu z II kwartałem 2001 r.

Podobnie ja k w poprzednich kwartałach ponad połowa (57,1%) pracujących posiadała miejsca pracy w sektorze prywatnym. W porównaniu z I kwartałem 2002 r. liczba pracujących w sektorze prywatnym zmniejszyła się o 1,1 pkt procentowy. Natom iast nastąpił w zrost pracujących w sektorze prywatnym o 1,7 pkt w porównaniu z II kwartałem 2001 r. W śród osób pracujących w sektorze prywatnym przeważali mężczyźni oraz mieszkańcy wsi.

Pracujący według sektorów własności w II kwartale 2002 r.

44,3 ,;;<!**

■

7 ^ ....

36,o

0% 20% 40%

MIASTA

WIEŚ

60% 80% 100%

sektor publiczny

■ sektor prywatny

W województwie śląskim w II kwartale br. wysoki był odsetek pracujących w przemyśle, a niski w rolnictwie i wyniósł odpowiednio: 33,9% i 4,4%. Pracujący poza przemysłem i rolnictwem posiadali miejsca pracy w sektorze usług (rynkowych i nierynkowych), najwięcej w handlu i naprawach (15,8%), ochronie zdrowia i opiece społecznej (7,9%) oraz transporcie, gospodarce magazynowej i łączności (6,9%). Mężczyźni stanowili w iększość wśród pracujących w przemyśle (74,7%), budownictwie (87,8%), transporcie, gospodarce magazynowej i łączności (75,7%). W pozostałych sekcjach działalności przeważały kobiety, szczególnie w edukacji, ochronie zdrowia i opiece społecznej oraz w pośrednictwie finansowym. W wym ienionych sekcjach działalności kobiety stanowiły około 80%

pracujących w tych sekcjach.

Analizując zbiorow ość pracujących według grup zawodów, najwięcej osób wykonyw ało zawód robotnika przem ysłowego i rzemieślnika (24,5%) oraz techników i średniego personelu (15,6%).

W porównaniu z poprzednim kwartałem zarówno pierwsza ja k i druga grupa pozostała na zbliżonym poziomie. W śród pracujących ogółem obniżył się w stosunku do danych sprzed roku odsetek robotników przemysłowych i rzem ieślników o 2,0 pkt, oraz pracowników przy pracach prostych o 1,6 pkt, a wzrósł odsetek parlamentarzystów, wyższych urzędników i kierowników o 1,7 pkt oraz techników i średniego personelu o 1,6 pkt.

(15)

Pracujący według płci i grup zawodów w II kwartale 2002 r.

MĘŻCZYŹNI KOBIETY

D

grupy zawodów:

A - parlamentarzyści, wyżsi urzędnicy i kierownicy B - specjaliści

C - technicy i średni personel D - pracownicy biurowi E -pracownicy usług osobistych F - rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy G - robotnicy przemysłowi

i rzemieślnicy

H - operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń I - pracownicy przy pracach prostych

W II kwartale 2002 r. podobnie ja k w ubiegłym kwartale najwięcej m ężczyzn w ykonywało zawód robotnika przem ysłowego i rzemieślnika (38,5%), wśród kobiet dom inowały technicy i średni personel (20,8%) oraz pracownicy biurowi (17,1%).

W strukturze pracujących według wieku na przestrzeni II kwartału br. nie zaszły większe zmiany. Podobnie ja k w poprzednim kwartale niewielki był wśród pracujących udział ludzi młodych od 15 do 24 roku życia (7,7%) oraz ludzi starszych po 55 roku życia (7,3%). Z kolei najwięcej pracujących odnotowano w przedziale wiekowym 35-44 lata (31,3%). Natom iast w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego obniżył się odsetek pracujących do 24 roku życia o 1,0 pkt procentowy a w zrost odsetka nastąpił jedynie w grupie wieku 55 lat i więcej o 0,6 pkt.

Rozkład struktury pracujących według poziomu wykształcenia był analogiczny jak w poprzednim kwartale. W dalszym ciągu przeważali pracujący z w ykształceniem zasadniczym zawodowym - w II kwartale br. 35,5% oraz średnim zawodowym (łącznie z policealnym) - 33,1%. O ile odsetek pracujących z wyższym wykształceniem był znacznie wyższy w miastach niż na wsi i w yniósł odpowiednio: 16,5% i 9,2%, to z zasadniczym zawodowym odwrotnie, tj. niższy był w miastach niż na wsi i w yniósł odpowiednio: 33,5% i 44,2%. Pracujące kobiety były bardziej wykształcone w stosunku do mężczyzn. W II kwartale br. w ykształceniem wyższym legitym owało się 19,5%

pracujących kobiet wobec 12,0% mężczyzn.

(16)

Pracujący według płci i poziomu wykształcenia w II kwartale 2002 r.

MĘŻCZYŹNI

KOBIETY

wykształcenie wyższe

policealne i średnie zawodowe

o

średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

W porównaniu z II kwartałem 2001 r. wzrósł odsetek pracujących z wyższym wykształceniem , natom iast obniżył się udział pracujących z wykształceniem zasadniczym zawodowym odpowiednio o: 2,4pkt i 4,2 pkt procentowe.

W II kwartale 2002 r. w więcej niż jednym miejscu pracy pracowało 74 tys. osób, czyli 4,8%

ogółu pracujących. Liczba osób posiadających pracę dodatkow ą zwiększyła się w skali roku o 2 tys., tj. o 2,8%, natomiast w porównaniu z poprzednim kwartałem zm niejszyła się o 4 tys., tj. o 5,1%.

Podobnie ja k w poprzednich kwartałach najczęściej dodatkowo pracowały osoby z wykształceniem wyższym (13,2% ogółu pracujących z wyższym w ykształceniem ) oraz osoby w wieku 35-44 lata (5,9% ogółu pracujących w tej grupie wieku).

Zm niejszyła się liczba osób poszukujących innej pracy niż obecnie wykonywana, a także ich udział w ogólnej liczbie pracujących. W II kwartale br. 93 tys. osób pracujących poszukiwało innej pracy niż obecnie wykonywana, co stanowiło 6,1% ogółu pracujących (w II kwartale ub. r. - 132 tys.

osób, tj. 8,8% ogółu pracujących). Pracujący najczęściej poszukiwali lepszych w arunków finansowych (44,1%) oraz stałej pracy (23,7%). Poszukującymi innej pracy były w większości osoby w wieku 25-34 lata (40,9%) najczęściej z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (39,8%).

BEZROBOTNI

W II kwartale 2002 r. populacja bezrobotnych według BAEL liczyła 392 tys. osób (11,4%

bezrobotnych w kraju) i zm niejszyła się w porównaniu do I kwartału 2002 r. o 17 tys. tj. o 4,2%.

W stosunku do sytuacji sprzed roku zwiększyła się liczba bezrobotnych o 9 tys., tj. o 2,3%.

Populacja zarejestrowanych bezrobotnych w powiatowych urzędach pracy w II kwartale br.

wyniosła 320,9 tys. osób. W edług danych BAEL 71 tys. osób nie zarejestrowało się w urzędach pracy, m im o że były faktycznie bezrobotnymi.

(17)

Tabl. II. Bezrobotni według BAEL oraz Powiatowych Urzędów Pracy w II kwartale 2002 r.

WYSZCZEGÓLNIENIE

Bezrobotni według

BAEL PUP

w tys. poprzedni kwartał

= 100 w tys. poprzedni kwartał

= 100

OGÓŁEM ... 392 95,8 321 95,5

Mężczyźni... 179 95,2 146 95,1

Kobiety ... 213 96,8 175 95,9

Spadek liczby bezrobotnych w porównaniu z poprzednim kwartałem według PUP i BAEL kształtował się na podobnym poziomie. Zarówno w BAEL-u jak i w PUP spadek liczby bezrobotnych w większym stopniu dotyczył bezrobotnych mężczyzn (4,8%) niż kobiet (3,2%).

W porównaniu z II kwartałem ub. r. nastąpił w zrost bezrobotnych kobiet o 20 tys., tj. 10,4%

wobec spadku liczby bezrobotnych mężczyzn o 11 tys., tj. o 5,8%. Natom iast w kraju wystąpiła sytuacja odwrotna, odnotowano znaczny w zrost bezrobotnych mężczyzn przy jednoczesnym niewielkim wzroście bezrobocia wśród kobiet.

Z ogólnej liczby bezrobotnych według BAEL 255 tys., tj. 65,1% było zarejestrowanych w Powiatowych Urzędach Pracy (przed rokiem 61,6%). Z tej grupy 13,7% osób pobierało zasiłek dla bezrobotnych (przed rokiem 11,4%).

Stopa bezrobocia według BAEL w II kwartale br. w w ojewództwie była nieco wyższa niż w kraju i wyniosła 20,3% w obec 19,9%. W porównaniu z poprzednim kwartałem stopa bezrobocia zm niejszyła się o 1,2 pkt, a w porównaniu z rokiem ubiegłym spadek był niewielki o 0,1 pkt procentowy.

Nadal bardziej zagrożone bezrobociem były kobiety, ich stopa bezrobocia zwiększyła się w skali roku o 1,2 pkt i w yniosłą w II kwartale 2002 r. 24,2%, natom iast stopa bezrobocia mężczyzn zm niejszyła się o 1,2 pkt i w yniosła 17,0%.

Odnotowany w okresie kwartału spadek natężenia bezrobocia dotyczył zarów no populacji mężczyzn ja k i kobiet. Spadek stopy bezrobocia był silniejszy wśród kobiet (1,5 pkt) niż mężczyzn (0,9 pkt).

Natężenie bezrobocia w miastach je st wyższe od natężenia bezrobocia na wsi. I tak w II kwartale br. stopa bezrobocia wśród m ieszkańców m iast wyniosła 21,0% , natom iast na wsi wyniosła 16,7%. W stosunku do ubiegłego roku stopa bezrobocia wzrosła na wsi o 3,3 pkt procentowe przy jednoczesnym spadku stopy w miastach o 1,2 pkt.

(18)

Stopa bezrobocia według poziomu wykształcenia w II kwartale 2002 r.

%

40 ---

wyższe policealne średnie średnie zasadnicze gimnazjalne zawodowe ogólno- zawodowe i poniżej

kształcące

Z danych BAEL wynika, że nadal najmniej zagrożone bezrobociem s ą osoby legitym ujące się wykształceniem wyższym. W tej grupie osób stopa bezrobocia była najniższa i wyniosła 5,3%. Nadal w trudnej sytuacji pozostawały osoby o niższym poziomie wykształcenia. W II kwartale 2002 r.

najwyższa stopa bezrobocia wystąpiła wśród osób z wykształceniem gim nazjalnym i poniżej (38,8%) oraz zasadniczym zawodowym (25,7%). Największy wzrost natężenia bezrobocia w okresie roku odnotowano wśród osób z w ykształceniem zasadniczym zawodowym (o 4,6 pkt).

W II kwartale 2002 r. nadal utrzymywała się trudna sytuacja m łodzieży na rynku pracy. Stopa bezrobocia dla osób w wieku 15-24 lata wyniosła 44,5% i była dwukrotnie wyższa niż stopa bezrobocia całej populacji. Najniższa stopa bezrobocia wystąpiła wśród osób w wieku 45-54 lata (15,0%) i pozostała na zbliżonym poziomie w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. Natomiast największy w zrost natężenia bezrobocia w skali roku w ystąpił wśród osób w wieku 25-34 lata (3,2 pkt), a najmniejszy wśród osób w wieku 55 lat i więcej (0,7 pkt).

Wśród bezrobotnych, którzy uprzednio pracowali 42,3% stanow ią osoby, które straciły pracę (przed rokiem 53,3%). Pierwszej w życiu pracy poszukiwało 86 tys. osób tj. 21,9% ogółu bezrobotnych. W tej grupie 18,6% stanowili absolwenci wchodzący na rynek pracy. Duży udział bezrobotnych ogółem stanow ią osoby powracające do pracy po przerwie - 31,9% (przed rokiem 23,5%).

G łów ną przyczyną zaprzestania pracy przez bezrobotnych w II kwartale br. była likwidacja zakładu pracy lub stanowiska. Dotyczyło to 38,6% ogółu bezrobotnych uprzednio pracujących (przed rokiem 34,4%). Kolejnym najczęściej wskazywanym powodem utraty pracy było zwolnienie z innych przyczyn (13,1%) oraz wygaśnięcie umowy na czas określony (12,4%).

(19)

Bezrobotni według przyczyn zaprzestania pracy

□

I I

przyczyny:

likwidacja zakładu pracy zwolnienie z innych przyczyn zakończenie pracy na czas określony

niezadowalające warunki pracy sytuacja rodzinna

renta, emerytura inne

Wśród bezrobotnych uprzednio pracujących (bez osób, które m ają przerwę w pracy dłuższą niż 8 lat), których liczba wyniosła w II kwartale br. 252 tys., większość posiadała miejsca pracy w sektorze prywatnym tj. 70,6% (przed rokiem 69,9%).

W II kwartale 2002 r. przeciętny czas poszukiwania pracy w ynosił 16,9 miesiąca (przed rokiem 15,6 miesiąca) i był dłuższy dla kobiet (17,2 m iesiąca) niż dla mężczyzn (16,7 miesiąca).

W porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego wydłużył się czas poszukiwania pracy przez mężczyzn o 1,8 miesiąca, a kobiet o 0,6 miesiąca. Długotrwałe bezrobocie trwające powyżej 1 roku dotyczyło 219 tys. osób tj. 55,9% ogółu bezrobotnych. W ciągu roku liczba bezrobotnych długotrwale zwiększyła się o 4,5 pkt, natomiast w porównaniu z poprzednim kwartałem zm niejszyła się o 1,8 pkt procentowego.

BIERNI ZAWODOWO

Zbiorowość biernych zawodowo liczyła w II kw. 2002 r. 1856 tys. osób tj. 49,0% ogółu ludności w wieku 15 lat i więcej. W porównaniu z I kwartałem 2002 r. liczba biernych zawodowo zwiększyła się o 60 tys. osób (o 3,3%). W stosunku do II kwartału ub. r. liczba biernych zawodowo także wzrosła o 200 tys. osób (o 12,1%). W śród biernych zawodowo przeważały kobiety stanowiące 59,6% ogółu.

Ludność bierna zawodowo to głównie mieszkańcy miast tj. 71,8% ogółu.

(20)

Tabl. III. Bierni zawodowo według płci i miejsca zamieszkania WYSZCZEGÓLNIENIE

II kwartał 2001 II kwartał 2002

w tysiącach II kwarta12001 = 100 OGÓŁEM ... 1656 1856 112,1 mężczyźni... 682 750 110,0 kobiety ... 973 1106 113,7 Miasta ... 1294 1449 112,0 W ieś... 362 407 112,4

Osoby bierne zawodowo to głównie osoby nie poszukujące pracy (97,3%), co oznacza że niewielki ich odsetek (około 3%) poszukiwał pracy, ale nie był gotowy do jej podjęcia. Najczęstsze przyczyny, dla których bierni zawodowo nie poszukiwali pracy było: przejście na em eryturę - 34,5%

(przed rokiem 31,2%), nauka i uzupełnianie kwalifikacji - 22,3% oraz choroba i niepełnosprawność - 17,6%.

Ponad połowę - bo 53,0% - biernych zawodowo stanowiły osoby w wieku produkcyjnym.

Głównymi przyczynami bierności osób w wieku produkcyjnym były: nauka i uzupełnianie kwalifikacji - 25,2%, choroba i niesprawność - 19,1% oraz obowiązki rodzinne i związane z prowadzeniem domu - 17,5%.

Bierni zawodowo według przyczyn nie poszukiwania pracy

zniechęcenie poszukiwaniem pracy

nauka, uzupełnianie kwalifikacji

obowiązki rodzinne

emerytura

choroba, niesprawność

respondent nie chce pracować

Najczęstszym powodem zaprzestania pracy przez biernych zawodowo uprzednio pracujących było przejście na emeryturę lub rentę (55,4%). Kolejnym powodem odejścia z pracy bierni podawali likwidację zakładu pracy (15,9%) oraz ze względów rodzinnych osobistych (8,0%).

(21)

AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA CZŁONKÓW GOSPODARSTW DOMOWYCH

W edług Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności w II kwartale 2002 r. było 1448 tys.

gospodarstw domowych. W ogólnej liczbie gospodarstw dom inow ały gospodarstwa rodzinne (82,0%), wśród których było: 45,0% m ałżeństw z dziećmi, 21,3% m ałżeństw bez dzieci, 11,6% rodzin niepełnych oraz 4,1% gospodarstw wielorodzinnych. Gospodarstwa nierodzinne (18,0% ) w większości były gospodarstwami jednoosobowym i (93,5%)

Gospodarstwa domowe według typu rodziny biologicznej i miejsca zamieszkania w II kwartale 2002 r.

12,0%

45,6%

MIASTA

typ rodziny biologicznej:

małżeństwa bez dzieci małżeństwa z dziećmi rodziny niepełne

gospodarstwa nierodzinne jednoosobowe

pozostałe

22,6%

n

Gospodarstwa domowe, które posiadały w swoim składzie przynajmniej je c n ą osobę pracującą i nie były obciążone bezrobociem stanowiły w II kwartale 2002 r. 48,5% (przed rokiem 49,7%). G ospodarstw z przynajmniej je d n ą osobą bezrobotną było 20,6%, wśród których było 8,6%

gospodarstw obciążonych bezrobociem bez pracujących. Pozostałe 31,0% to gospodarstwa bez czynnych zawodowo (pracujących i bezrobotnych).

Wśród gospodarstw domowych z osobami pracującymi w II kwartale br. 49,3% było gospodarstw z 1 osobą pracującą 43,5% z dwoma osobam i pracującymi i 7,2% z trzema i więcej osobami pracującymi. W gospodarstwach domowych z osobam i bezrobotnymi najczęściej, odnotowano gospodarstwa z 1 osobą bezrobotną tj. 84,4%, a pozostałe 15,6% gospodarstw domowych było obciążonych dwom a lub więcej osobami bezrobotnymi.

(22)

Gospodarstwa domowe według liczby osób pracujących w II kwartale 2002 r.

1 - osobowe 2 - osobowe 3 - osobowe 4 - osobowe 5 - osobowe 6 ■ osobowe 7 i więcej osobowe

0%

liczba osób pracujących:

jfH $ f1 osoba

□ 2 3

4 i więcej osób 100%

G ospodarstw domowych z dziećmi do lat 14 było w I kwartale br. 455 tys. Sytuacja tych gospodarstw według aktywności zawodowej członków gospodarstwa była zróżnicowana. Prawie 70%

ogółu gospodarstw wychowujących dzieci do lat 14 to gospodarstwa z przynajm niej 1 osobą pracującą, bez bezrobotnych, natom iast 27,5% gospodarstw posiadało przynajm niej jednego bezrobotnego. Gospodarstw biernych zawodowo (bez pracujących i bezrobotnych) z dziećmi do lat 14 było 5,9%.

PODSUMOWANIE

Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności w ska zu ją że w ystąpiły korzystniejsze zmiany na rynku pracy województwa śląskiego w II kwartale 2002 r.

I kwartał 2002 II kwartał 2002

1497 tys. liczba osób pracujących 1541 tys.

409 tys. liczba osób bezrobotnych 392 tys.

1796 tys. liczba osób biernych zawodowo 1856 tys.

51,5% współczynnik aktywności zawodowej 51,0%

40,4% wskaźnik zatrudnienia 40,7%

21,5% stopa bezrobocia 20,3%

Zmniejszyła się liczba bezrobotnych oraz stopa bezrobocia, natom iast zwiększyła się liczba pracujących i wskaźnik zatrudnienia. Tem po spadku bezrobocia i wzrostu zatrudnienia było szybsze wśród kobiet niż wśród mężczyzn. Jednakże nadal stopa bezrobocia dla kobiet była wyższa niż dla mężczyzn o 7,2 pkt procentowego. Również kobiety dłużej poszukują pracy niż mężczyźni i częściej zagrożone są długotrwałym bezrobociem. W idoczne były również różnice m iędzy aktyw nością zaw odow ą m ieszkańców miast i wsi. O dnotowano w zrost liczby pracujących w mieście, przy jednoczesnym spadku pracujących na wsi. Tem po spadku liczby bezrobotnych było większe na wsi

niż w mieście. Konsekwencją tego była niższa o 4,3 pkt stopa bezrobocia na wsi niż w mieście.

(23)

Nadal sytuacja młodzieży na rynku pracy była trudna, o czym świadczy wysoki poziom stopy bezrobocia wśród osób w wieku 15-24 lata - 44,5% i jej wzrost w okresie roku.

Zagrożone bezrobociem były także osoby o niskim poziomie wykształcenia i bez przygotowania zawodowego Najwyższą stopę bezrobocia zanotowano wśród osób z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej (38,8%). Najliczniejszą kategorią bezrobotnych były osoby, które straciły pracę (42,3%). Natomiast osoby, które uprzednio pracowały jako głów ną przyczynę zaprzestania pracy podały likwidację zakładu pracy lub stanowiska.

Aktywność zawodowa ludności w wieku 15 lat i więcej znalazła odzwierciedlenie w aktywności zawodowej członków gospodarstw domowych. W prawie połowie ogółu gospodarstw w II kwartale br.

była przynajmniej 1 osoba pracująca (bez bezrobotnych), a w jednej piątej gospodarstw występowała 1 osoba bezrobotna.

W rezultacie zmian w liczbie pracujących, bezrobotnych i biernych zawodowo zm niejszyło się obciążenie pracujących osobami niepracującymi. W II kwartale 2002 r. na 1000 pracujących przypadało 1459 niepracujących (w I kwartale 2002 r. - 1473). W spółczynniki ten dla kraju ukształtował się na poziomie 1244 osób.

Liczba osób pracujących na 1000 osób niepracujących

WOJEWÓDZTWO

KRAJ

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 osoby

II kwartał 2001 r. □ I kwartał 2002 r. II kwartał 2002 r.

(24)

Tabl. 1. AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W WIEKU 15 LAT I WIĘCEJ

WYSZCZEGÓLNIENIE o - ogółem m - męiczyini k - kobiety

Ogółem

Aktywni zawodowo

Bierni zawodowo razem

pracujący

bezrobotni razem

w pełnym w niepełnym wymiarze czasu pracy w tysiącach

2001 I kwartał ... o 3539 1841 1500 1368 132 342 1697

m 1714 1027 860 803 57 167 687

k 1825 815 639 565 74 175 1010

II kw artał... o 3535 1880 1497 1339 158 383 1656

m 1724 1042 852 788 64 190 682

k 1811 838 645 551 94 193 973

III kwartał o 3755 1944 1564 1405 158 380 1812

m 1785 1046 858 791 67 188 740

k 1970 898 706 614 91 192 1072

IV kwartał o 3789 1948 1552 1404 148 396 1841

m 1804 1045 861 799 62 183 759

k 1985 903 691 604 87 213 1082

2002 I kwartał ... o 3702 1906 1497 1354 143 409 1796

m 1768 1049 860 798 62 188 719

k 1934 857 637 556 81 220 1077

II kwartał ... o 3789 1933 1541 1405 136 392 1856

m 1803 1053 874 813 61 179 750

k 1987 880 667 592 75 213 1106

Tabl. 2. WSKAŹNIKI AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ LUDNOŚCI WYSZCZEGÓLNIENIE

o -ogółem m - męiczyini k - kobiety

Współczynnik

aktywności zawodowej Wskainik zatrudnienia Stopa bezrobocia w procentach

2001 I kwartał ... o 52,0 42,4 18,6

m 59,9 50,2 16,3

k 44,7 35,0 21,5

II kwartał ... o 53,2 42,3 20,4

m 60,4 49,4 18,2

k 46,3 35,6 23,0

III kwartał ... o 51,8 41,7 19,5

m 58,6 48,1 18,0

k 45,6 35,8 21,4

IV kw artał... o 51,4 41,0 20,3

m 57,9 47,7 17,5

k 45,5 34,8 23,6

2002 I kwartał ... o 51,5 40,4 21,5

m 59,3 48,6 17,9

k 44,3 32,9 25,7

II kwartał ... o 51,0 40,7 20,3

m 58,4 48,5 17,0

k 44,3 33,6 24,2

(25)

Tabl. 3. AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W WIEKU 15 LAT I WIĘCEJ WEDŁUG MIEJSCA ZAMIESZKANIA W II KWARTALE 2002 R.

WYSZCZEGÓLNIENIE

Ogółem

Aktywni zawodowo

Bierni zawo

dowo

Współ

czynnik aktyw

ności zawo

dowej

Wska

źnik zatrud

nienia

Stopa bezro

bocia razem

pracujący

bezro

botni razem

W pełnym

w nie

pełnym wymiarze czasu

pracy

w tysiącach w%

O G Ó Ł E M ... 3789 1933 1541 1405 136 392 1856 51,0 40,7 20,3

MIASTA ... 3042 1593 1257 1146 111 335 1449 52,4 41,3 21,0

o liczbie ludności:

100000-499999 ... 1956 1037 812 728 85 224 920 53,0 41,5 21,6

50000-99999 ... 443 243 187 173 14 56 199 54,9 42,2 23,0

20000 - 49999 410 195 162 154 7 34 215 47,6 39,5 17,4

10000- 19999 152 85 71 66 5 14 68 55,9 46,7 16,5

poniżej 10000 ... 80 33 25 25 - 8 47 41,3 31,3 24,2

WIEŚ ... 747 341 283 259 25 57 407 45,6 37,9 16,7

MĘŻCZYŹNI ... 1803 1053 874 813 61 179 750 58,4 48,5 17,0

MIASTA ... 1426 861 709 658 51 152 565 60,4 49,7 17,7

100000-499999 ... 908 555 452 413 39 103 353 61,1 49,8 18,6

50000 - 99999 204 129 103 97 6 26 74 63,2 50,5 20,2

20000-49999 ... 198 107 97 93 4 10 91 54,0 49,0 9,3

10000- 19999 ... 78 50 41 39 2 9 27 64,1 52,6 18,0

poniżej 10000 ... 38 19 15 15 - 4 19 50,0 39,5 21,1

WIEŚ ... 377 192 165 154 11 27 185 50,9 43,8 14,1

KO BIETY... 1987 880 667 592 75 213 1106 44,3 33,6 24,2

MIASTA ... 1616 731 549 488 60 183 885 45,2 34,0 25,0

100000-499999 ... 1048 481 361 315 46 121 567 45,9 34,4 25,2

50000-99999 ... 239 114 84 76 8 30 125 47,7 35,1 26,3

20000-49999 ... 212 88 65 61 3 24 124 41,5 30,7 27,3

10000- 19999 ... 75 34 29 26 3 5 41 45,3 38,7 14,7

poniżej 10000 ... 42 14 10 10 - 4 29 33,3 23,8 28,6

WIEŚ ... 370 149 118 104 14 30 222 40,3 31,9 20,1

(26)

Tabl. 4. AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI WEDŁUG WIEKU W II KWARTALE 2002 R.

Aktywni zawodowo pracujący

Bierni zawo

dowo

Współ

czynnik Wska Stopa bezro

bocia WYSZCZEGÓLNIENIE

Ogółem

razem

razem w pełnym

w nie

pełnym bezro

botni

aktyw

ności zawo

źnik zatrud

nienia wymiarze czasu

pracy

dowej

w tysiącach w%

OGÓŁEM

O G Ó Ł E M ... 3789 1933 1541 1405 136 392 1856 51,0 40,7 20,3

1 5 -1 7 lat ... 170 1 1 ^- 1 . 170 0,6 0,6 ■

1 8 -1 9 ... 148 14 3 1 2 12 134 9,5 2,0 85,7

2 0 -2 4 ... 352 196 114 98 15 82 157 55,7 32,4 41,8

2 5 -2 9 ... 317 268 207 191 15 61 49 84,5 65,3 22,8

3 0 -3 4 ... 334 284 230 217 13 53 50 85,0 68,9 18,7

3 5 -3 9 ... 335 287 235 224 11 52 48 85,7 70,1 18,1

4 0 -4 4 ... 354 290 248 235 12 43 64 81,9 70,1 14,8

4 5 -4 9 ... 364 254 222 209 13 32 110 69,8 61,0 12,6

5 0 -5 4 ... 336 207 170 154 16 37 129 61,6 50,6 17,9

5 5 -5 9 ... 241 83 65 51 14 18 158 34,4 27,0 21,7

6 0 -6 4 ... 245 29 27 15 12 2 216 11,8 11,0 6,9

65 lat i w ięcej... 591 20 20 9 11 - 571 3,4 3,4 -

W wieku:

przedprodukcyjnym 170 1 1 ^- 1 - 170 0,6 0,6 -

produkcyjnym 2889 1906 1514 1393 121 392 983 66,0 52,4 20,6

poprodukcyjnym .... 730 26 26 11 15 - 704 3,6 3,6 -

MĘŻCZYŹNI ... 1803 1053 874

Według P 813

ŁCI

61 179 750 58,4 48,5 17,0

15 -17 lat ... 85 1 1 ■ 1 ■ 85 1,2 1,2 -

18 - 1 9 ... 72 8 1 - 1 8 64 11,1 1,4 100,0

2 0 -2 4 ... 176 112 72 60 12 41 63 63,6 40,9 36,6

2 5 -2 9 ... 166 155 126 122 4 29 12 93,4 75,9 18,7

30 - 34 ... 158 154 129 127 2 25 4 97,5 81,6 16,2

3 5 -3 9 ... 166 158 136 135 1 22 7 95,2 81,9 13,9

4 0 -4 4 ... 176 153 136 133 3 17 23 86,9 77,3 11,1

4 5 -4 9 ... 176 124 114 107 7 10 52 70,5 64,8 8,1

5 0 -5 4 ... 165 106 89 80 9 17 60 64,2 53,9 16,0

5 5 -5 9 ... 108 47 37 28 8 10 62 43,5 34,3 21,3

6 0 -6 4 ... 106 23 21 13 8 2 83 21,7 19,8 8,7

65 lat i w ięcej... 247 12 12 6 6 - 235 4,9 4,9 -

W wieku:

przedprodukcyjnym 85 1 1 - 1 - 85 1,2 1,2 -

produkcyjnym 1471 1040 861 806 55 179 430 70,7 58,5 17,2

poprodukcyjnym .... 247 12 12 6 6 - 235 4,9 4,9 -

KOBIETY ... 1987 880 667 592 75 213 1106 44,3 33,6 24,2

1 5 -1 7 lat ... 85 ^. ^. ^- ^. 85 ^. ^. ^.

1 8 -1 9 ... 76 6 2 1 1 4 70 7,9 2,6 66,7

2 0 -2 4 ... 177 83 42 38 4 42 93 46,9 23,7 50,6 2 5 -2 9 ... 151 113 81 69 11 33 37 74,8 53,6 29,2 3 0 -3 4 ... 175 130 101 90 11 28 46 74,3 57,7 21,5 3 5 -3 9 ... 170 129 99 89 10 30 41 75,9 58,2 23,3 4 0 -4 4 ... 178 137 111 102 9 26 41 77,0 62,4 19,0

4 5 -4 9 ... 188 130 108 102 6 22 58 69,1 57,4 16,9

(27)

Tabl. 4. AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI WEDŁUG WIEKU W II KWARTALE 2002 R. (dok.) Aktywni zawodowo

pracujący

Bierni zawo

dowo

Współ

czynnik Wska

Stopa bezro

Ogótem

razem

razem w pełnym

w nie

pełnym bezro

botni

aktyw

ności zawo

źnik zatrud

pracy

dowej

w tysiącach w %

Według PŁCI (dok.)

5 0 -5 4 ... 171 101 81 74 8 20 69 59,1 47,4 19,8

5 5 -5 9 ... 133 37 28 23 6 9 96 27,8 21,1 24,3

6 0 -6 4 ... 139 6 6 2 4 ^- 133 4,3 4,3 ^-

65 lat i w ięcej... 344 8 8 3 5 - 336 2,3 2,3 •

W wieku:

przedprodukcyjnym 85 - ■ - - - 85 - - -

produkcyjnym ... 1418 866 653 587 66 213 552 61,1 46,1 24,6

poprodukcyjnym .... 483 14 14 5 9 - 469 2,9 2,9 -

Według MIEJSCA ZAMIESZKANIA

MIASTA... 3042 1593 1257 1146 111 335 1449 52,4 41,3 21,0

1 5 -1 7 lat ... 134 1 1 - 1 - 133 0,7 0,7 -

1 8 -1 9 ... 116 11 3 1 2 8 106 9,5 2,6 72,7

2 0 -2 4 ... 282 162 93 80 14 69 120 57,4 33,0 42,6

25 - 29 ... 242 205 158 146 13 46 38 84,7 65,3 22,4

30 - 34 ... 279 237 190 180 10 48 41 84,9 68,1 20,3

3 5 -3 9 ... 272 232 186 176 10 45 40 85,3 68,4 19,4

4 0 -4 4 ... 294 245 209 199 10 36 49 83,3 71,1 14,7

4 5 -4 9 ... 310 218 190 180 10 28 92 70,3 61,3 12,8

5 0 -5 4 ... 257 169 133 122 11 35 89 65,8 51,8 20,7

5 5 -5 9 ... 201 72 53 42 11 18 129 35,8 26,4 25,0

6 0 -6 4 ... 189 25 23 13 10 2 164 13,2 12.2 8,0

65 lat i w ięcej... 467 17 17 8 9 - 450 3,6 3,6 -

W wieku:

przedprodukcyjnym 134 1 1 - 1 - 133 0,7 0,7 -

produkcyjnym 2335 1571 1236 1137 99 335 764 67,3 52,9 21,3

poprodukcyjnym .... 573 21 21 9 12 - 552 3,7 3,7 -

WIEŚ ... 747 341 283 259 25 57 407 45,6 37,9 16,7

1 5 -1 7 lat ... 36 - - - 36 - - -

1 8 -1 9 ... 32 4 - - - 4 28 12,5 - 100,0

20 - 24 ... 71 34 20 19 2 14 37 47,9 28,2 41,2

25 - 29 ... 75 63 48 46 3 15 11 84,0 64,0 23,8

30 - 34 ... 55 46 40 37 3 6 9 83,6 72,7 13,0

3 5 -3 9 ... 63 55 49 48 1 6 8 87,3 77,8 10,9

40 - 44 ... 60 45 38 36 2 7 15 75,0 63,3 15,6

4 5 -4 9 ... 54 36 32 29 3 4 18 66,7 59,3 11,1

5 0 -5 4 ... 79 38 37 32 5 1 40 48,1 46,8 2,6

5 5 -5 9 ... 41 12 12 9 3 - 29 29,3 29,3 -

6 0 -6 4 ... 57 4 4 3 1 - 53 7,0 7,0 -

65 lat i w ięcej... 124 3 3 1 2 - 121 2,4 2,4 -

W wieku:

przedprodukcyjnym 36 - - - 36 - - •

produkcyjnym ... 554 336 279 256 22 57 219 60,6 50,4 17,0

poprodukcyjnym .... 157 5 5 2 3 - 152 3,2 3,2 -

(28)

Tabl. 5. AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W WIEKU 15 LAT I WIĘCEJ WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA W II KWARTALE 2002 R.

Bierni zawo

dowo

Współ

czynnik Wska

Stopa bezro

Ogółem

razem

razem w pełnym

w nie

pełnym bezro

botni

aktyw

ności zawo

źnik zatrud

pracy

dowej

w tysiącach w%

OGÓŁEM

O G Ó Ł E M ... 3789 1933 1541 1405 136 392 1856 51,0 40,7 20,3

W yższe... 318 247 235 224 11 13 71 77,7 73,9 5,3

Policealne... 69 50 41 40 1 9 19 72,5 59,4 18,0

Średnie zawodowe 847 553 470 428 41 84 294 65,3 55,5 15,2

Średnie ogólnokształcące 349 181 148 130 18 34 168 51,9 42,4 18,8

Zasadnicze zawodowe .. 1177 736 547 500 46 189 441 62,5 46,5 25,7

Gimnazjalne... 7 - - - 7 - - -

Podstawowe ... 1022 165 102 83 19 64 857 16,1 10,0 38,8

Według PŁCI

MĘŻCZYŹNI ... 1803 1053 874 813 61 179 750 58,4 48,5 17,0

W yższe... 135 108 105 99 6 3 27 80,0 77,8 2,8

Policealne... 16 12 10 9 1 2 4 75,0 62,5 16,7

Gimnazjalne... 2 - - - 2 - - -

Podstawowe ... 397 70 43 36 8 26 327 17,6 10,8 37,1

KOBIETY... 1987 880 667 592 75 213 1106 44,3 33,6 24,2

W yższe... 183 139 130 125 5 9 44 76,0 71,0 6,5

Policealne... 53 38 30 30 ^- 8 15 71,7 56,6 21,1

Gimnazjalne... 5 - - - 5 - - -

Podstawowe ... 625 96 58 47 11 38 530 15,4 9,3 39,6

MIASTA ... 3042 1593 1257 1146 111 335 1449 52,4 41,3 21,0

Wyższe ... 284 221 208 199 9 13 63 77,8 73,2 5,9

Policealne... 59 43 36 35 1 7 16 72,9 61,0 16,3

Średnie zawodowe ... 719 462 393 356 37 70 257 64,3 54,7 15,2

Gimnazjalne... 4 - - - 4 - - -

Podstawowe ... 757 127 67 59 8 60 630 16,8 8,9 47,2

WIEŚ ... 747 341 283 259 25 57 407 45,6 37,9 16,7

Wyższe ... 34 26 26 25 2 ^- 8 76,5 76,5 -

Policealne... 10 7 5 5 • 3 2 70,0 50,0 42,9

Średnie zawodowe ... 128 91 77 72 4 14 37 71,1 60,2 15,4

Gimnazjalne... 3 ■ - - - - 3 ■ - -

Podstawowe ... 265 38 34 24 11 4 227 14,3 12,8 10,5

(29)

Tabl. 6. AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W WIEKU 15 LAT I WIĘCEJ WEDŁUG STANU CYWILNEGO W II KWARTALE 2002 R.

Bierni zawo

dowo

Współ

czynnik Wska

Stopa bezro

Ogółem

razem

razem w pełnym

w nie

pełnym bezro

botni

aktyw

ności zawo

źnik zatrud

pracy

dowej

w tysiącach w%

OGÓŁEM

O G Ó Ł E M ... 3789 1933 1541 1405 136 392 1856 51,0 40,7 20,3

Kawaler / Panna ... 959 447 293 265 28 154 512 46,6 30,6 34,5

Żonaty / Zam ężna... 2382 1382 1164 1060 103 218 1000 58,0 48,9 15,8

Wdowiec / Wdowa ... 337 38 33 28 4 5 299 11,3 9,8 13,2

Rozwiedziony /

Rozwiedziona ... 111 66 51 51 ^- 15 45 59,5 45,9 22,7

Według PŁCI

MĘŻCZYŹNI ... 1803 1053 874 813 61 179 750 58,4 48,5 17,0

Kawaler... 527 279 184 167 18 94 248 52,9 34,9 33,7

Ż onaty... 1182 739 661 617 44 78 443 62,5 55,9 10,6

W dow iec... 54 7 6 6 • 1 47 13,0 11,1 14,3

Rozwiedziony ... 40 28 22 22 - 6 12 70,0 55,0 21,4

KOBIETY ... 1987 880 667 592 75 213 1106 44,3 33,6 24,2

Panna ... 433 169 109 98 11 60 264 39,0 25,2 35,5

Zamężna... 1199 643 503 443 59 140 557 53,6 42,0 21,8

W dow a... 283 31 27 22 4 4 252 11,0 9,5 12,9

Rozwiedziona ... 72 38 29 29 - 9 34 52,8 40,3 23,7

MIASTA ... 3042 1593 1257 1146 111 335 1449 52,4 41,3

Kawaler / Panna ... 762 362 234 210 23 129 400 47,5 30,7

Żonaty / Zamężna... 1906 1141 955 870 85 186 764 59,9 50,1

Wdowiec / Wdowa ... 276 33 28 25 3 5 243 12,0 10,1

Rozwiedziony /

Rozwiedziona ... 98 56 41 41 - 15 42 57.1 41,8

WIEŚ ... 747 341 283 259 25 57 407 45,6 37,9

Kawaler / Panna ... 197 85 60 55 5 25 112 43,1 30,5

Żonaty / Zamężna... 476 240 208 190 18 32 236 50,4 43,7

Wdowiec / W d o w a... 61 5 5 4 1 - 56 8,2 8,2

Rozwiedziony /

Rozwiedziona ... 13 10 10 10 - ' - 4 76,9 76,9

(30)

Tabl. 7. AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W WIEKU 15 LAT I WIĘCEJ WEDŁUG STOPNIA POKREWIEŃSTWA Z GŁOWĄ GOSPODARSTWA DOMOWEGO W II KWARTALE 2002 R.

Bierni zawo

dowo

Współ

czynnik Wska

Stopa bezro

Ogółem razem

razem w pełnym

w nie

pełnym bezro

botni

aktyw

ności zawo

źnik zatrud

pracy

dowej

w tysiącach w%

OGÓŁEM

O G Ó Ł E M ... 3789 1933 1541 1405 136 392 1856 51,0 40,7 20,3 Głowa gospodarstwa

domowego... 1598 884 781 725 56 103 714 55,3 48,9 11,7

Współmałżonek ... 1095 565 432 379 53 133 530 51,6 39,5 23,5

Syn, córka, zięć, synowa 920 441 301 278 23 141 479 47,9 32,7 32,0

Pozostali członkowie

gospodarstwa ... 175 43 27 23 4 16 132 24,6 15,4 37,2

MĘŻCZYŹNI ... 1803 1053

W<

874

idług PŁ 813

Cl

61 179 750 58,4 48,5 17,0

Głowa gospodarstwa

domowego... 1157 709 638 600 38 71 448 61,3 55,1 10,0

Współmałżonek ... 81 45 28 24 5 17 36 55,6 34,6 37,8

gospodarstwa ... 54 22 14 12 2 8 32 40,7 25,9 36,4

KOBIETY... 1987 880 667 592 75 213 1106 44,3 33,6 24,2

Głowa gospodarstwa

domowego... 441 175 143 125 17 32 266 39,7 32,4 18,3

Współmałżonek .... ... 1015 520 404 356 49 116 495 51,2 39,8 22,3

gospodarstwa ... 121 21 13 11 2 8 100 17,4 10,7 38,1

MIASTA ... 3042

Wedł 1593

ug MIEJ!

1257

iC A ZAfi 1146

1IESZKA 111

NIA

335 1449 52,4 41,3 21,0

Głowa gospodarstwa

dom owego... 1333 760 663 616 47 97 573 57,0 49,7 12,8

Współmałżonek ... 892 472 356 312 44 116 420 52,9 39,9 24,6

gospodarstwa ... 116 30 17 14 3 14 86 25,9 14,7 46,7

WIEŚ ... 747 341 283 259 25 57 407 45,6 37,9 16,7

Głowa gospodarstwa

dom owego... 265 123 117 109 9 6 142 46,4 44,2 4,9

Współmałżonek ... 203 93 77 67 9 17 110 45,8 37,9 18,3

gospodarstwa ... 60 13 10 10 1 2 47 21,7 16.7 15,4