Wnioskowanie logiczne i systemy eksperckie Systemy posługujące się
logiką predykatów: część 2/3
Podstawy Sztucznej Inteligencji (PSZT)
Paweł Wawrzyński
PSZT, zima 2013, wykład 4 2
Dzisiaj
• Literały i klauzule w logice predykatów
• Sprowadzania formuł do klauzul
• Podstawianie, unifikacja
• Wnioskowanie w przód
• Wnioskowanie wstecz
• Wnioskowanie przez zaprzeczenie
PSZT, zima 2013, wykład 4 3
Literały i klauzule
PSZT, zima 2013, wykład 4 4
Sprowadzanie formuł do klauzul
PSZT, zima 2013, wykład 4 5
Funkcja i stała Skolema (1/2)
PSZT, zima 2013, wykład 4 6
Funkcja i stała Skolema (2/2)
PSZT, zima 2013, wykład 4 7
Formuły → klauzule, przykład 1
PSZT, zima 2013, wykład 4 8
Formuły → klauzule, przykład 2
PSZT, zima 2013, wykład 4 9
Formuły → klauzule, przykład 3
PSZT, zima 2013, wykład 4 10
Formuły → klauzule, przykład 4
PSZT, zima 2013, wykład 4 11
Podstawienie i unifikacja
• Przykład:
– prawdą jest, że oraz – wynika z tego, że – ale niekoniecznie
• W ogólności interesuje nas taka sytuacja
– zestawiamy dwie formuły
– w obu występuje ten sam predykat
– poszukujemy postawień zmiennych takich, że:
• formuły pozostają jak najmniej uszczegółowione
• wskazany predykat staje się taki sam w obu formułach
PSZT, zima 2013, wykład 4 12
Podstawienie
PSZT, zima 2013, wykład 4 13
Unifikacja
PSZT, zima 2013, wykład 4 14
Najbardziej ogólny unifikator
PSZT, zima 2013, wykład 4 15
Wnioskowanie w przód
• W porównaniu z tym samym typem
wnioskowania w logice zdań - idea jest zachowana
• Podobny jest warunek wystarczający:
wiedza w postaci formuł koniunkcyjno- implikacyjnych bez negacji
PSZT, zima 2013, wykład 4 16
Wnioskowanie w przód, procedura
PSZT, zima 2013, wykład 4 17
Wnioskowanie w przód różnice z logiką zdań
• Konkretyzacja formuł przez stosowanie podstawiania
• Ta sama formuła może być użyta
wielokrotnie z różnym podstawieniem
PSZT, zima 2013, wykład 4 18
Wnioskowanie wstecz
• W porównaniu z tym samym typem
wnioskowania w logice zdań - idea jest zachowana
• Podobny jest warunek wystarczający:
wiedza w postaci formuł koniunkcyjno- implikacyjnych bez negacji
PSZT, zima 2013, wykład 4 19
Wnioskowanie wstecz, procedura
PSZT, zima 2013, wykład 4 20
Wnioskowanie wstecz, przykład
Każdy kocha wspinaczkę lub narciarstwo. Miłośnicy
wspinaczki nie lubią deszczu, zaś miłośnicy narciarstwa lubią śnieg. Abacki lubi to czego nie lubi Babacki i zaś Babacki to czego nie lubi Abacki. Abacki lubi deszcz oraz śnieg.
Na podstawie powyższych informacji można ustalić upodobania Abackiego i Babackiego.
Czy Babacki jest miłośnikiem wspinaczki?
PSZT, zima 2013, wykład 4 21
Wnioskowanie wstecz, przykład
Każdy kocha wspinaczkę lub narciarstwo. Miłośnicy
wspinaczki nie lubią deszczu, zaś miłośnicy narciarstwa lubią śnieg. Abacki lubi to czego nie lubi Babacki i zaś Babacki to czego nie lubi Abacki. Abacki lubi deszcz oraz śnieg.
Na podstawie powyższych informacji można ustalić upodobania Abackiego i Babackiego.
Czy Babacki jest miłośnikiem wspinaczki?
PSZT, zima 2013, wykład 4 22
Wnioskowanie wstecz, przykład
PSZT, zima 2013, wykład 4 23
Wnioskowanie wstecz różnice z logiką zdań
• Konkretyzacja formuł przez stosowanie podstawiania
• Ta sama formuła może być użyta
wielokrotnie z różnym podstawieniem
PSZT, zima 2013, wykład 4 24
Wnioskowanie przez rezolucję i zaprzeczenie
• Ogólna zasada jest taka sama jak w logice zdań
• Nieco inaczej wygląda rezolucja
• Nieco inaczej wygląda sprzeczność
PSZT, zima 2013, wykład 4 25
Przykład rezolucji
PSZT, zima 2013, wykład 4 26
Rezolucja w logice predykatów
PSZT, zima 2013, wykład 4 27
Dalsze przykłady rezolucji
PSZT, zima 2013, wykład 4 28
Wnioskowanie przez rezolucję i zaprzeczenie
algorytm dowodzący formuły -
PSZT, zima 2013, wykład 4 29
Wnioskowanie przez rezolucję i zaprzeczenie
przykład
Panowie Abacki, Babacki i Cabacki uprawiają różne zawody, jeden z nich to architekt
a pozostali to informatyk i lekarz.
Panowie mają różne hobby: muzyka, szachy i wędkarstwo.
Abacki jest lekarzem, architekt jest szachistą zaś Cabacki jest audiofilem.
Czy Cabacki jest informatykiem?
PSZT, zima 2013, wykład 4 30
Wnioskowanie przez rezolucję i zaprzeczenie
przykład
Panowie Abacki, Babacki i Cabacki uprawiają różne zawody, jeden z nich to architekt a pozostali to
informatyk i lekarz.
Panowie mają różne hobby: muzyka, szachy i
wędkarstwo.
Abacki jest
lekarzem, architekt jest szachistą zaś Cabacki jest audiofilem.
Czy Cabacki jest informatykiem?
PSZT, zima 2013, wykład 4 31
Wnioskowanie przez rezolucję i zaprzeczenie
pr zy kł ad
PSZT, zima 2013, wykład 4 32
Wnioskowanie przez rezolucję i zaprzeczenie
różnice z logiką zdań
• Rezolucja jest stosowana do wyciągnięcia najbardziej ogólnych wniosków a nie
wniosków jedynych
• Klauzule = zbiory faktów, sprzeczność jest na poziomie podzbiorów faktów