EGZAMIN TESTOWY Z FIZYKI 25 I 2000
dla II roku Wydziału Inżynierii Środowiska I termin
wersja
A
TT TT
!
Odpowiedzi należy formułować na oddzielnej kartce podpisanej imieniem, nazwiskiem, numerem albumu i wersją testu, podając obok numeru pytania literę. W razie nieznalezienia poprawnej odpowiedzi można podać swoje rozwiązanie lub obliczoną wartość liczbową.
Wskazanie poprawnej odpowiedzi = +1 pkt (zadania oznaczone „*”: +2 pkt.), błędna odpowiedź = −1 pkt.
WARTOŚCI NIEKTÓRYCH STAŁYCH FIZYCZNYCH
prędkość światła w próżni c = 2,998 · 108m/s stała Stefana-Boltzmanna σ = 5,67 · 10−8W/(m2K4) stała Plancka h = 6,626 · 10−34J · s stała Diraca ¯h = 1,055 · 10−34J · s ładunek elementarny e = 1,602 · 10−19C masa elektronu me = 9,109 · 10−31kg
1. Moc promieniowania elektromagnetycznego emitowanego przez Słońce, którego promień R= 7 · 108m, wynosi ∼ 5 · 1026W.
Zakładając, że Słońce jest ciałem doskonale czarnym, temperaturę jego powierzchni jest ocenimy na:
(A) 3,06 · 108K; (B) 6150 K; (C) 11600 K; (D) 3,78 · 107K.
2. W modelu atomu wodoru Bohra elektron na orbicie o promieniu r może się poruszać z prędkościami vn(n = 1, 2, 3, 4, . . .):
(A) vn= nh
2πmr2; (B) vn= nh
2πmr; (C) vn= 2πn¯h
mr ; (D) vn= n¯h
mr2.
3. Na ładunek q poruszający się z prędkością chwilową v = (0, 0, vz) w polu magnetycznym B = (0, By, Bz) i elektrycznym E = (0, Ey, Ez) działa siła:
(A) F = q(Byvz, Ey, Ez); (B) F = q(−Bzvz, Ey, Ez); (C) F = q(0, Ey, Ez+ Bzvz); (D) F = q(−Byvz, Ey, Ez).
4. W obwodzie jak na rysunku C1= C2= 10 nF. Za pomocą miernika pojemności zmierzono wypadkową pojemność obwodu pomiędzy punktami A i B; otrzymano C = 52 nF. Pojemność Cx wynosi:
(A) 5,5 nF; (B) 8,1 nF; (C) 47 nF; (D) 52 nF. A C1 C2 B
Cx
5. Homo sapiens stojący pionowo na wierzchołku stalowego uziemionego słupa linii wysokiego napięcia (400 kV) oddaje w na- turalny sposób mocz. W pewnym momencie strumień cieczy dotyka jednego z przewodów. Wskaż prawdziwe stwierdzenie:
(A) Osobnikowi nic złego się nie stanie; (C) Mocz natychmiast wyparuje — i to wszystko;
(B) Człowiek zostanie porażony prądem i zapewne zginie; (D) Jeśli człowiek ma gumowe obuwie, to przeżyje.
6. Aby móc mierzyć prądy do 20 A za pomocą amperomierza o zakresie 1 A i oporze wewnętrznym R, należy podłączyć równolegle do niego opornik (bocznik) o oporze:
(A) 19R; (B) 21R; (C) R/19; (D) R/20.
7. Długości λnfal stojących w podpartym na środku pręcie (jego końce są swobodne) o długości L wynoszą (n = 1, 2, 3, 4, . . .):
(A) λn= 2L
n ; (B) λn= 2L
2n − 1; (C) λn= 4L
2n − 1; (D) λn= 4L n .
8. Dwie nieskończone dielektryczne płaszczyzny, umieszczone w próżni w pewnej odległości od siebie (równolegle do płaszczyzny XOY układu współrzędnych), naładowano z gęstościami powierzchniowymi ładunku +σ i −σ. Zależność potencjału pola elektrostatycznego V od współrzędnej z prawidłowo przedstawia wykres:
(A)
V 6
0
- z
+σ −σ
; (B)
V 6
0
- z
+σ −σ
@@
@ ; (C)
V 6
0
- z
+σ −σ
; (D)
V 6
0
- z
+σ −σ
.
9. Opornik 1,6 kΩ podłączono do źródła prądu stałego. Spadek napięcia na oporniku wynosił 10 V. W ciągu 1 godziny w opor- niku wydzieliło się ciepło w ilości:
(A) 1,6 · 105J; (B) 225 J; (C) 22,5 J; (D) 1,6 · 104J.
10. Wewnątrz prostopadłościanu umieszczonego w próżni znajdują się ładunki elektryczne Q1 = 106e, Q2 = −5 · 106e oraz Q3 = 2 · 106e, gdzie e oznacza ładunek elementarny. Iloczyn ε0ΦE, gdzie ε0 — przenikalność elektryczna próżni, ΦE — strumień pola elektrycznego przez całkowitą powierzchnię prostopadłościanu, jest równy:
(A) 8 · 106e; (B) −8 · 106e; (C) −2 · 106e; (D) −3 · 106e.
11. Ilość energii przenoszonej w jednostce czasu przez jednostkę powierzchni ustawionej równolegle do czoła monochromatycznej płaskiej fali sprężystej o częstotliwości ν jest wprost proporcjonalna do:
(A) ν; (B) ν2; (C) ν3; (D) ν−1.
12. Elektron został przyspieszony w polu elektrycznym o napięciu U = 50 V. Długość jego fali de Broglie’a jest równa:
(A) 3,48 · 10−10m; (B) 1,23 · 10−9m; (C) 1,74 · 10−10m; (D) 2,77 · 10−11m.
13. Ferromagnetyk najtrafniej scharakteryzować można jako substancję wykazująca w pewnym zakresie temperatur:
(A) względną przenikalność magnetyczną µr> 1;
(B) oddziaływanie przyciągające względem magnesów trwałych i elektromagnesów;
(C) niezerowe namagnesowanie w nieobecności zewnętrznego pola magnetycznego;
(D) uporządkowanie elementarnych momentów magnetycznych.
*14. W pobliżu przewodnika z prądem znajduje się ramka z drutu. Przewodnik znajduje się początkowo w płaszczyźnie ramki.
W pewnej chwili zaczynamy obracać ramkę z prędkością kątową Ω. Kierunek indukowanego w ramce prądu jest błędnie zaznaczony na rysunku:
(A) ? ?
- 6
-Ω ; (B)
6 6 -
?
?Ω
; (C) 6 6
-
?
Ω ; (D) ?
6 -
?
6Ω
.
15. Dwa umieszczone w próżni prostoliniowe przewodniki z prądem tworzą prostokątny prawoskrętny płaski układ odniesienia.
Prądy płyną w dodatnich kierunkach osi OX i OY , przy czym Ix = 12 A i Iy = 2,5 A. Natężenie pola magnetycznego w punkcie (x, y) = (0,5; 0,4) m wynosi:
(A) 5,57 A/m; (B) 12,5 A/m; (C) 17,5 A/m; (D) 3,98 A/m.
16. Nietoperz orientuje się w otoczeniu wysyłając i odbierając ultradźwięki. Jeżeli c oznacza prędkość dźwięku w powietrzu, to latająca mysz, poruszająca się z prędkością v prostopadle w kierunku nieruchomej ściany i wydająca piski o częstotliwości ν0, słyszy odbite dźwięki o częstotliwości:
(A) ν = ν0
c − v
c + v; (B) ν = ν0
c + v
c − v; (C) ν = ν0
c
c − v; (D) ν = ν0
c + v c . 17. Spin jest to:
(A) wewnętrzny moment magnetyczny, charakterystyczny dla cząstek naładowanych;
(B) wewnętrzny moment pędu, będący nieodłączną własnością cząstek kwantowych, np. elektronów;
(C) moment pędu elektronu w atomie, będący skutkiem jego obrotu wokół jądra;
(D) moment magnetyczny elektronu, związany z jego ruchem wokół jądra atomu.
*18. Stacjonarne równanie Schr¨odingera dla cząstki o masie m w nieskończenie głębokiej jednowymiarowej studni potencjału ma postać [−2m¯h2 dxd22 + U (x)]ψ(x) = Eψ(x), gdzie U (x) = 0 dla |x| < 12aπ oraz U (x) → ∞ dla |x| 12aπ. Jednym z rozwiązań tego równania jest energia E i odpowiadająca jej funkcja falowa ψ, dane wzorami (A — pewna stała):
(A) E = ¯h2
2m, ψ(x) = A sinx
a; (C) E = ¯h2
2ma2, ψ(x) = A cos3x a ; (B) E = 2¯h2
ma2, ψ(x) = A sin2x
a; (D) E = 9¯h2
2m, ψ(x) = A cos3x a .
19. Detektor piroelektryczny to (w uproszczeniu) prostopadłościenny kryształ piroelektryka, na którego przeciwległe ściany naniesiono przewodzące elektrody. Przy zmianach temperatury detektora pod wpływem absorbowanego promieniowania w obwodzie pomiędzy elektrodami płynie prąd wprost proporcjonalny do:
(A) temperatury i powierzchni elektrod; (C) szybkości zmian temperatury i powierzchni elektrod;
(B) szybkości zmian temperatury i objętości kryształu; (D) temperatury i objętości kryształu.
20. Równanie monochromatycznej fali sprężystej ma w układzie SI postać y(x, t) = 10−4sin(60t − 0,02x). Amplituda A tej fali, jej długość λ i okres T są równe odpowiednio:
(A) A = 10−2m, λ = 314,16 m, T = 0,105 Hz; (C) A = 10−4m, λ = 157,08 m, T = 0,0525 s;
(B) A = 10−4m, λ = 314,16 m, T = 0,105 s; (D) A = 10−4m, λ = 157,08 m, T = 0,0525 Hz.
21. Fala płaska ulega załamaniu na płaszczyźnie P rozdzielającej ośrodki A i B. Jeśli prędkości fazowe fali w tych ośrodkach wynoszą odpowienio vA i vB, to kąty βA i βB pomiędzy płaszczyzną P a czołami fal:
padającejej i załamanej, spełniają relację:
(A) sin βA
sin βB
= vA
vB
; (B) βA
βB
= vA
vB
; (C) cos βA
cos βB
= vB
vA
; (D) sin βA
sin βB
= vB
vA
. P
A
B AAU AAU
CCW CCW
βA
βB
22. Podłużna fala sprężysta rozchodzi się w pewnym ośrodku o module Younga E = 1,23 · 1011N/m2z prędkością c = 3800 m/s.
Gęstość tego ośrodka wymosi:
(A) 3,09 · 10−8kg/m3; (B) 8,52 · 103kg/m3; (C) 3,09 · 107kg/m3; (D) 3,24 · 107kg/m3.
*23. Rakieta leci pionowo ze stałą prędkością v > c, gdzie c — prędkość dźwięku w powietrzu, i przebija warstwę chmur. Ślad stożka fali uderzeniowej na powierzchni chmur (okrąg o promieniu r(t) — przecięcie powierzchni bocznej stożka i płaszczyzny chmur) rozszerza się z prędkością u = dr/dt równą:
(A) u = c; (B) u = v; (C) u = c
p1 − (c/v)2; (D) u = cp1 − (c/v)2.
6v
@@
@
- r
24. Współczynnikiem załamania n danego ośrodka nazywamy iloraz prędkości fazowej światła w próżni c i w tym ośrodku v (n = c/v). Jeśli promień świetlny pada na granicę ośrodków o współczynnikach załamania n1i n2, przy czym n1> n2, to dla pewnej granicznej wartości kąta padania ϕ0kąt załamania wynosi 90◦. Dla większych kątów padania ϕ promień załamany nie występuje — światło ulega całkowitemu wewnętrznemu odbiciu. Na granicy wody (n = 1,33) i szkła (n = 1,5) zjawisko to wystąpi dla:
(A) ϕ > 0,88; (B) ϕ > arc sin 0,88; (C) ϕ > arc sin 0,5; (D) ϕ > arc sin 0,75.
25. Wśród podanych niżej wzorów jeden nie stanowi prawidłowego zapisu żadnego z równań Maxwella w próżni. Jest nim:
(A) ∇ · E = −dB
dt; (C) I
L
H · dl =Z
S(L)
j · dS + d dt
Z
S(L)
D · dS;
(B) ∇ × H = j +dD
dt; (D)I
S
D · dS =Z
V(S)
ρ dV .
Wrocław, 25 I 2000 W. Salejda