Ś ro d a T o m a s z a z A k w . S o b o ta 4 0 m ę c z e n n ik ó w
N ie d z ie la K o n s tk o ty n a w .VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
tteallx*. ai«
l mu s vA «a>««y. tab rvrreta ««ay
/"v y • Za ogłosi, pobiera tlę »d wiaraza V głoszenia • mm. (7 lam.) 10 (I, «• reklamy M atr. )4am . w wiadomościach potocinych 30 gt aa pierw- axei atr. 30 gr. Rabatu udziela tie przy częatem ogśe- azaniu. .Głoi Wybrzeaki* wychodzi trzy razy tygoda.
i to w poniedziałek, śród' i pi'tek. Skrzynkę poczto
wa 23 Redakcja i adminiatracja ul. Mickiewicza tl Telefon flO. Konto ciekowe P- K, O. Poznań 204.252
D z iś w s c h ó d s ło ń c a o g o d z . 6 3 2 z a c h . 5 .5 1
J u tro , , » 6 .2 9 „ 5 5 3
D z iś w k s ię ż y c a • 9 12 » 7 .5 1
■tail
Nr. 30 Wąbrzeźno, sobota 10 marca 1928 r.
■■■ —>*
Rok VIII
Szlalieni maityro!ogji polskiej za kordosEin pruskim.
Straszliwy ucisk mniejszości polskiej w Niemczech w świetle ostatniej re
welacyjnej mowy posła Baczewskiego z w Sejmie pruskim.
I.
S p o łe c z e ń s tw o p o lsk ie , z a ję te o d d łu ż s z e g o c z a s u s iln ie j, n iż k ie d y k o lw ie k s p ra w a m i w e w n ę trz n e j p o lity k i p a ń s tw a , b a rd z o m a ło p o ś w ię c a o b e c n ie u w a g i ż y c iu i w a r u n k o m r o z w o ju n a ro d o w e g o m n ie js z o ś c i n a s z e j z a g r a n ic ą .
P rz e d e w s z y s tk ie m z p o w ie rz c h n i z a in te re s o w a n ia o g ó ln e g o z n ik n ę ła p ra w ie , ź e z u p e łn ie sprawa b . te re n ó w p le b isc y to w y c h F r u s W s c h o d n ic h i Ś lą s k a O p o lsk ie g o , g d z ie w o p ła k a n y c h w a r u n k a c h n a r o d o w y c h i m a - te r ja ln y c h ż y je p rz e s z ło p ó ł m iljo n a lu d u p o ls k ie g o , o d c ię te g o p rz e m o c ą o d M a c ie rz y .
T y m c z a s e m je d n a k to . z a in te re s o w a n ie s ię z n a s z e j s tro n y lo s e m ro d a k ó w n a s z y c h z a k o r
d o n e m p ru s k im , p rz y o d p o w ie d n ie j a k c ji rz ą d u p o ls k ie g o , — je st d z is ia j k o n ie c z n ie js z e , n iż k ie d y k o lw ie k z e w z g lę d u n a to , ź e w m ia r ę r o z w o ju p o lity c z n e g o i g o s p o d a rc z e g o R a e s z y N ie m ie c k ie j, p o tę ż n ie je a k c ja n ie m ie c k a w k ie r u n k u w y n a r o d o w ie n ia , a n a w e t z u p e łn e g o w y tę p ie a ia ;lu d n o ś c i p o ls k ie j na w s p o m n ia n y c h te r e n a c h .
P ra s a p o lsk a , z a ję ta o b e c n ie a k c ją w y b o r
c z ą i z w ią z a n ą z n ią w a lk ą p a rty jn ą , n ie z n a la z ła n ie s te ty a n i c z a s u , a n i m ie js c a , a b y s p o łe c z e ń s tw u n a s z e m u z w ró c ić u w a g ę n a n ie b y w a ły u c is k P o la k ó w w g r a n ic a c h R ie s z y N ie m ie c k ie j, ja k ą to s p r a w ę p r z y p o m n ia ł z n ó w ś w ia tu p o s e ł B a c z e w s k iz tr y b u n y S e j
m u p r u s k ie g o w B e r lin ie .
Z o s ta tn ie j m o w y p o s ła B a c z e w s k ie g o , w y g ło s z o n e j w S e jm ie p ru s k im d n ia 17 lu te g o , d o w ia d u je m y s ię b o w ie m , ż e r z ą d p r u s k i b y n a jm n ie j n ie z a p r z e s ta ł s w o je j a n ty p o ls k ie j k a m p a n ji, ż e g a ę b i i p r z e ś la d u je p o d k a ż d y m w z g lę d e m m n ie js z o ś ć p o ls k ą w N ie m c z e c h , ż e p o d h a s łe m „ o b ro n y z a g r o ż o n y c h n a r o d o w o te re n ó w w s c h o d n io p r u s ^ ic h i n ie m ie c k ie g o Ś lą s k a ” u c h w a la c o ia z to n o w e m il jo n o w e f u n d u s z e , p r z e z n a c z o n e n a w a lk ę z ż y w io łe m p o ls k im , z w ła s z c z a n a z ie m ia c h g r a n ic z ą c y c h z P o ls k ą .
P rz e d e w s z y s tk ie m p o s e ł B a c z e w sk i w s p o m n ia ł w s w e j m o w ie , ź e ju ż w ro k u 1 9 2 5 rz ą d n ie m ie c k i u c h w a lił 2 5 0 m iljo n ó w m a r e k , p ła tn y c h p o 5 0 m d jo n ó w ro c z n ie w c ią g u la t p ię c iu , b u m a ta s łu ż y ć m a d o w y p a r c ia z r o li i o jc o - w iz o y P o la k ó w , z a m ie s z k a ły c h n a n ie m ie c k ic h K re s a c h w s c h o d n ic h , s łu ż y ć m a d o z a s tą p ie n ia ta m te js z e j lu d n o ś c i p o ls k ie j, r d z e ń n ie n ie m ie c k ą lu d n o ś c ią n a p ły w o w ą . D o w o d e m te g o je s t z a s trz e ż e n ie p rz y u c h w a le b j s u m y , ź e .p r z y p o d z ia le z ie m i n a K r e s a c h w s c h o d n ic h lu d n o ś ć ta m te js z a u w z g lę d n io n ą b y ć n ie m o ż e i ż e d ą ż y ć n a le ż y n a to m ia s t d o
„ p r z e s ie d le n ia * k o lo n is tó w z z a c h o d u n a K r e s y w s c h o d n ie ."
I rz e c z y w iś c ie w m y ś l te g o p ro g ra m u k o - lo n iz a c y jn e g o , n ik t z P o la k ó w n ie o trz y m a ł a n i fe n ig a z o w y c h m iljo n ó w , a n i te ż je d n e g o m o r
g a z o w y c h ty s ię c y h e k ta ró w , p rz e z n a c z o n y c h n a k o lo n iz a c ję . N a to m ia st c z e g o p o s e ł B a c z e w s k i ju ż n ie p o w ie d z ia ł, w ie lu P o la k ó w p o d ró - ż n e m i p o z o ra m i w y w ła s z c z o n o z r o li, a b y z ro b ić m ie js c e „ r d z e n n ie " n ie m ie c k im k o lo n is to m z e z a c h o d u R z e s z y n ie m ie c k ie j. D o d a ć je s z c z e n a le ż y , ź e s u m a 2 5 0 m iljo n ó w n ie je s t je d y n a , ź e n a w y ż e j o k re ś lo n e c e le p rz e
z n a c z o n o s w e g o c z a s u je s z c z e in n e w ie lo m ilio n o w e fu n d u s z e .
P o s e ł B y c z e w s k i w y lic z a ją c b liż e j s w e s u m y , rz u c o n e p rz e z rz ą d p ru s k i n a c e le k o lo n iz a c y j- n e i e k s te r m in a c y jn e , z a u w a ż y ł,ż e c z ę ś ć ty c h m i jo n o w y c h fu n d u s z ó w id z ie n a c e le n ie z n a n e . N ie z n a n e ty lk o s z e rs z e m u o g ó ło w i s p o łe c z e ń s tw a n ie m ie c k ie g o , b o w ta je m n ic z e n i w a rk a n a s z a ta ń sk ie j p o lity k i p ru s k ie j w ie d z ą d o s k o n a le , ż e „ p a tr jo ty z m " w s c h o d n io p r u s k i k a ż ę o p ła c a ć s ię m iljo n a m i m a r e k .
J e s t u d e rz a ją e m — m ó w ił p o s e ł B a c z e w - s k i — iż n io m id c k i c h a r a k te r P r u s W s c h o d n ic h , te g o rz e k o m o p r a n ie m ie c k ie g o k r a ju , m a ją d o p ie ro w y tw a rz a ć m il jo n y . J e s t to n ie w ię c e j, ja k k u p n o d u s z z a ju d a s z o w e p ie n ią d z e . T a s łu s z n ie w y tw o r z o n a p ra n ie m ie c - k o s ć je s t r o ś lin ą c ie p la r n ia n ą , k tó r ą ta k d łu g o m o ż a a h o d o w a ć , ja k d łu g o p o d le w a s ię ją w o d ą m iljo n ó w . Z c h w ilą z a ś , g d y m iljo n ó w b r a k n ie , u s c h n ie r o ś lin a c ie p la r n ia n a , g d y ż n ie m c z y z n a w P r u s a c h W s c h o d n ic h n ie je s t u s ie b ie w d o m u “, b ę d ą c je d y n ie o b c ą n a le c ia ło śc ią . p rz e z w ie k i s z tu c z n ie i z w ie lk im tr u d e m p o d trz y m y w a n ą .
P o d o b n e m i s ło w a m i p o s e ł B a c z e w s k i u ją ł ś w ie tn ie is to tę z a g a d n ie n ia P r u s W s c h o d n ic h . P o ło w a te j p ro w in c ji je s t b o w ie m o d w ie k ó w
W przysz'ą niedzielę, dnia 11 marca odbędą się wybory do Senatu. Wszyscy Po
lacy muszą w dniu tym pójść tłumnie do urny wyborczej, i so'idarnie glosować, aby szkodę, wyrządzoną przy wyborach do Sejmu przez fatalne rozbicie się głosów polskich
należycie naprawić.
ProhH 03iosi?u 9 uressz^isnie sgburh. Poaoieni — na organizacja.
W G J y n i, P u c k u i W e jh e ro w ie , w e d le p o w s z e c h n ie tu ta j p a n u ją c y c h o p in ij, o r g a n iz a c ja w y b o ró w b y ła f a ta ln a d o te g o s to p n ia , iż m ie jsc o w e c z y n n ik i n o s z ą s ię z m y ś lą z ło ż e n ia w n io sk u o u n ie ^ a ż n ie a ia w y b o ró w i r o z p is a n ie ic h p o r a ź w tó ry . W a ru n k i lo k a ln e b y ły n a P o m o rz u ta k z le , ż e w w y m ie n io n y c h w y ż e j m ie js c o w o ś c ia c h g lo s o w a ć m o g ło n a jw y ż e j 4 2 p ro c , w y b o rc ó w , z e w z g lę d u p rz e d e w s z y s tk ie m n a m in im a ln ą ilo ść lo k a li w y b o rc z y c h o ra z ro z m ie s z c z e n ie ic h w te n s p o só b , ż e je d n e o d d ru g ic h o d d z ie lo n e b ^ ly d u ż e m i p rz e s trz e n ia m i ta k , iż w y b o rc a , c h c ą c o d p o w ie d z ie ć s w e m u o b o w ią z k o w i z m u s z o n y b y ł o d b y ć d łu g ą d ro g ę , a p rz y te m m a ła lic z b a lo k a li w y b o rc z y c h p o w o d o w a ła tru d n o ś c i p rz y s k ła d a n iu g ło s u .
*
„ Unja “ wycofała swą listę senacką na Pomorzu.
T o ru ń . K o m ite t w o je w ó d z k i „ K a to lic k ie j U n ji Z ie m Z a c h o d n ic h ” w e z w a ł w s z y s tk ic h w y * b o rro w , k tó rz y z a m ie rz a li o d d a ć g ło s y s w e n a K U Z Z ., a b y p rz y w y b o ra c h d o S e n a tu p o p a rli lis tę N r. 7 . ( N P R ) P ra w ic y ) d la z a p o b ie ż e n ia p o n o w n e m u w y k o rz y s ta n iu ro z b ic ia w o b o z ie p o l
„Pfast“ i „Stan Średni'*
nawołują swoich czfonktw i sympaty
ków i wogóle wszystkich, którzy od
dali glosy na listę 25 lub 30, by dnia II marca przy wyborach do senatu oddali swe głosy solidarnie i jedno
głośnie na listę
3.000 męczenników za wiarę krtolicką
Komuniści wyrżnęli w pień ludność chińskiego miasta.
N o w y J o rk , 7 3 „ N e w Y o rk T im e s " d o n o s i o S w a ta u . s tra sz n e j rz e z i, d o k o n a n e j p rz e z k o m u n is tó w w C h i-
n a s h . C h iń s k ie o d d z ia ły k o m u n is ty c z n e w y m o rd o * w a ły c a łą lu d n o ś ć je d n e g o z m ia s t w p ro w in c ji
z a m ie sz k a ła p rz e z lu d z k r w i i k o ś c i p o ls k i g e r m a n iz o w a n y je d y n ie s y s te m a ty c z n ie o d w ie lu d z ie s ią te k la t. W a rm ja . M a z u r y i P o w iś le — t j o b iz a r y e tn o g r a f ic z n ie , a c z ę ś c io w o h is to r y o a n ie c z y s to p o ls k ie , n a 'k tó ry c h n ie m c z y z n a ra z k ie d y ś u s a d o w iw s z y s ię p rz e m o c ą , s łu s z n ie ty lk o p o d trz y m u je s w o je is tn ie n ie . P o d s ta w y te j n ie m c z y z n y s ą je d n a k b a r d z o k r u c h e i d la te g o r z ą d p r u s k i o p ła c ić m u s i g r u b o r ó ż n y c h „ p a tr jo tó w “ w s c h o d n io - p r u s k ic h , k tó rz y k r z y c z ą c g ło ś a o , o p r a n ie - m ie sk o ś c i ty c h te r e n ó w , w y łu d z a ją p o c ic h a c o r a z to n o w e m iijo n y o d r z ą d u , rz e k o m o c e le m z w a lc z a n ia „ n ie b e z p ie c z e ń s tw a p o l
s k ie g o ." J e s t to s tra s z a k , n a k tó ry rz ą d p ru s k i z a w sz e re a g u je .
O s ta tn io rz ą d n ie m ie c k i w p o ro z u m ie n iu z rz ą d e m p ru s k im , u c h w a lił n o w ą z a p o m c g ę d la P r u s W s c h o d n ic h . J e s t to s u m a 7 5 m il
jo n ó w m a r e k , fig u ru ją c a p o d n a z w ą „ O s tp re u - s s e a h ilf a " . O p o d z ia le te j s u m y ,o ra z o je j is to tn y c h c e la c h w z w ią z k u z p r z e ś la d o w a n ie m i u c is k ie m lu d n o ś c i p o ls k ie j w P r u s a c h W s c h o d n ic h , m ó w i p o s e ł B a c z e w sk i w d a l
s z y m c ią g u s w e j m o w y . A le w s z y s tk ie te s p ra w y b ę d ą ju ż te m a te m n a s tę p n e g o a rty k u łu .
L . Ł y d k o .
N ie ty lk o je d n a k w p o w y ż e j w y m ie n io n y c h m ia s ta c h o rg a n iz a c ja w y b o rc z a . S tw ie rd z o n ą je s t rz e c z ą , ż e w W ą b r z e ź n ie n ie g ło so w a ło o k o ło 1 5 0 0 o s ó b . T a k n a p rz y k la d w lo k a lu w y b o r
c z y m o b w o d u II w y b o rc y s k ła d a li s w e g ło s y n ie o m a l d o g o d z . 2 3 -te j.
Ilu je d n a k w y b o rc ó w z p o w o d u z b y t d łu g ie g o c z e k a n ia p o s z ły d o d o m u ? — n ie s tw ie rd z o n o .
S tw ie rd z o n ą ró w n ie ż je s t rz e c z ą , ź e w ie lu w y b o rc ó w w D z ia łd o w ie n ie b y ło z a p is in v c h . w s k u te k c z e g o z a p a n o w a ło o g ó ln e z n ie c h ę c e n ie ,
s k im p rz e z N ie m c ó w . L is ta n r. 3 0 d o s e n a tu w w o je w ó d z tw ie p o m o rs k ie m z o s ta ła w y c o fa n a .
R ó w n ie ż C h r z e ś c ija ń s k a D e m o k r a c ja na P o m o rz u p o le c a lis tę s e n a c k ą n r . 7 (N P R .).
P o m o rz e w y b ie ra trz e c h s e n a to ró w . U b ie g a ć s ię o n ic h b ę d ą z w o le n n ic y lis t 2 , 7 , 1 8 , 2 1 i 2 4 .
jako jedyną na Pomorzu, która pra
21
gnie współpracy z rządem marszałka Piłsudskiego. Czołowym kandydatem jest Tomasz Olszewski z Pelplina, u- rodzony w powiecie tczewskim, mało
rolny względnie robotnik.
. W rz e z i z g in ę ło 3 0 0 0 lu d z i, z a m o rd o w a n y c h z a to , iż b y 1:. z w o le n n ik a m i i g o rliw y m w y z n a w c a m i w ia ry k a to lic k ie j.
Spisek komunistyczny na Litwie.
UTSRQPONMLKJIHGFEDCBAW i l n o . Z K o w n a d o n o s z ą o w y k r y c i u n a p o d s t a w i e p o s i a d a n y c h p r z e z w ł a d z e b e z p i e c z e ń s t w a i n f o r m a c y j n o w e g o s p i s k u k o m u n i s t y c z n e g o n a L i t w i e . W d n i u 2 m a r c a p r z y s t ą p i o n o d o l i k w i d a c j i a f e r y , k t ó r ą u k o ń c z o n o d o p i e r o d n . 5 m a r c a .
W P o n i e w i e ż u w y k r y t o f i l i ę t a j n e j o r g a n i z a c j i . N a c z e l e i i l j i s t a ł S z t a b o r i n , z n a n y k o m u n i s t a l i t e w s k i .
W w y n i k u p r z e p r o w a d z o n y c h r e w i z y j i a - r e s z t o w a ń z n a l e z i o n o w i e l k i e z a p a s y b i b u ł y k o m u n i s t y c z n e j i w i e l e i n n e g o m a t e r j a ł u k o m p r o m i t u j ą c e g o . D n i a 4 m a r c a a r e s z t o w a n o b r a t a S z t a b o r i n a i n i e j a k i e g o K o l m a n a , k t ó r y k i e r o w a ł k o l p o r t a ż e m b i b u ł y w c a ł e j L i t w i e .
Kasiarze, którzy okradli kasę kolejową w Działdowie, skazani na ciężkie więzienie.
D n i a 2 b m . t o c z y ł a « i ę r o z p r a w a p r z e d S ą d e m O k r ę g o w y m w B r o d n i c y p r z e c i w r o z p r u w a c z o m o g n i o t r w a ł e j s z a f y , k a s y k o l e j o w e j w D z i a ł d o w i e . O s k a r ż e n i p r z y b y l i n a g o ś c i n n y w y s t ę p d o D z i a ł d o w a z W a r s z a w y , g d z i e n a j p i e r w o k r a - d l i k s . p r o b o s z c z a , a n a s t ę p n i e z a b r a l i s i ę d o o g o ł o c e n i a k a s y k o l e j o w e j , c o i m s i ę t a k ż e u d a ł o , g d y ż z a b r a l i 1 2 t y s . z ł o t y c h . S t a ł o s i ę , i ż p o s t e r u n k o w e m u p o l i c j i p o d p a d ł n a d w o r c u j e d e n o s o b n i k , k t ó r y k u p o w a ł p r z y k a s i e t r z y b i l e t y I I I k l a s y d o W a r s z a w y , t o t e ż p o o d k r y c i u k r a d z i e ż y , z a w i a d o m i o n o P o s t . P o l . n a w s z y s t k i c h s t a c j a c h n a d r o d z e d o W a r s z a w y i w p r z e c i w n e k i e r u n k i . W n i e d ł u g i m c z a s i e j u ż n a d e s z ł a w i a d o m o ś ć ,
a
w ś l a d z a n i ą t r a n s p o r t t r z e c h o s o b n i k ó w i b l i s k o c a ł e j k w o t y p i e n i ę d z y i p r z e w i e z i o n o i c h n a j p i e r w
--- ,--- — ... -
Sensacyjne samobójstwo w Brodnicy.
W u b . p o n i e d z i a ł e k r o z e s z ł a s i ę p o g ł o s k a o s a m o b ó j s t w i e b y ł e g o w ł a ś c i c i e l a m a j ę t n o ś c i O p a l e n i c a , w p o w . b r o d n i c k i m . W i e ś c i t e r z e c z y w i ś c i e s i ę s p r a w I z i ł y . P r z y u l . H a l l e r a , g d z i e m i e ś c i ł a s i ę „ A g r a “ , h a n d e l p r o d u k t ó w r o l n y c h — z a m i e s z k i w a ł w s e p a r a t c e , g d y ż r o d z i n a z a m i e s z k u j e p r z y u l . P r z y k o p , w s p ó ł w ł a ś c i c i e l M i c h a ł R o b i ń s k i . D e n a t b y ł o d k i l k u d n i c h o r y , a w o - s t a t n i c h c z a s a c h p o d u p a d ł b a r d z o f i n a n s o w o . K r y t y c z n e g o d n i a , s p o ż y w s z y k o l a c j ę u d a ł s i ę
Żonobójca z Cieszyn skazany na 12 lat ciężkiego więzienia.
B r o d n i c a . W u b . s o b o t ę o d b y ł a s i ę p r z e d s ą d e m w B r o d n i c y r o z p r a w a p r z e c i w ź o n o b ó j c y J ó z e f o w i G o n t a r a k i e m u z C i e s z y n . W d n i u 2 4 p a ź d z i e r n i k a u b . r . r o z e s z ł a s i ę w i e ś ć , ż e & p a ń s t w o w y m l e s i e w C i e s z y n a c h z n a l e z i o n o z w ł o k i p o w i e s z o n e j k o b i e t y w p o z y c j i l e ż ą c e j . B y ł a t o d z i e ń p r z e d t e m z a g i n i o n a m i e s z k a n k a C i e s z y n G o n t a r s k a .
T ł o m o r d e r s t w a p r z e d s t a w i a s i ę b a r d z o t r a g i c z n i e . G o n t a r s k i , p o c h o d z ą c y z p o w . r y p i ń s k i e g o o ż e n i ł s i ę w r o k u 1 9 2 1 z s z e ś ć l a t s t a r s z ą o d s i e b i e J u l j a n n ą . O s k a r ż o n y d z i ś l i c z y z a l e d w i e 2 6 l a t . P o c z ą t k o w o m a ł ż e ń s t w o z a m i e s z k a ł o w S ł o s z e w a c h i ż y ł o d o ś ć s z c z ę ś l i w i e , a z w ł a s z c z a g d y i m P a n B ó g d a ł u r o d z i w ą c ó r e c z k ę .
S z c z ę ś c i e m a ł ż e ń s k i e p o c z ę ł o s i ę c h w i a ć , g d y m ł o d e g o m a ł ż o n k a z a c i ą g n i ę t o w s z e r e g i w o j s k o w e n a d w a l a t a a ż d o W i l n a . W t y m t o c z a s i e m a ł ż o n k a p o s t a r a ł a s i ę o n o w e g o g a c h a
— a s t o s u n k i t e n i e p o z o s t a ł y b e z s k u t k u , g d y ż n i e d ł u g o p o p o w r o c i e w p r o g i r o d z i n n e p o w i ł a G o n t a r s k a d r u g ą c ó r e c z k ę . P r z e b a c z y ł j e d n a k j e j w i a r o ł o m s t w o i Ż y l i z n ó w c z a s j a k i ś s z c z ę ś l i w i e .
G o n t a r s c y w r e s z c i e p r z e p r o w a d z i l i s i ę d o C i e s z y n a , g d z i e G . p r a c o w a ł j a k o j e d n o d z i e n n y l u b t y g o d n i o w y n a j e m c a . W t y m t o c z a s i e z a p o z n a ł o n p r z y p r a c y n i e j . G ó r n e g o i z a p r o s i ł g o d o s i e b i e n a p o g a w ę d k ę . G ó r n y s k o r z y s t a w s z y z z a p r o s z e n i a u c z ę s z c z a ł d o d o m u p r z y j a c i e l a , z w ł a s z c z a w j e g o n i e o b e c n o ś c i . G o n t a r s k i r a z p r z e z m a ł ż o n k ę z d r a d z o n y p o c z ą ł j ą p o d e j r z e w a ć o n o w e s t o s u n k i , a z w ł a s z c z a z G ó r n y m i n a t e r n t l e p o w s t a ł y n i e s n a s k i r o d z i n n e .
Bandytyzm na Kujawach.
Zamaskowani bandyci napadli sołtysa Rutkowskiego z Suchowic i odebrali mu gotówkę.
D n i a 5 b m . o g o d z . 9 . 1 5 w i e c z o r e m n a p a d n i ę t y z o s t a ł n a s z o s i e G n i e w k o w o - T o r u ń , o b o k c e g i e l n i p . E d w i n a S c h w e r s e n z a w M i c h a ł o w i e , d w a k i l o m e t r y o d G n i e w k o w a , W ł a d y s ł a w R u t k o w s k i , r o l n i k z S u c h o w i c , p o w . i n o w r o c ł a w s k i . N a p a d ł o g o t r z e c h n i e z n a n y c h b a n d y t ó w i z r a b o w a l i , m u 1 4 8 z ł g o t ó w k i .
J e d e n z b a n d y t ó w m i a ł b r o w n i n g , k t ó r y m o d g r a ż a ł s i ę R u t k o w s k i e m u , d w a j i n n i b y l i z a -
ś l e d z t w o w y k a z a ł o , ż e b i b u ł a p o c h o d z i ł a z K r ó l e w c a , g d z i e z n a j d u j e s i ę c e n t r a l a a n t y l i - t e w s k i e j a k c j i k o m u n i s t y c z n e j i g d z i e w y c h o d z i k o m u n i s t y c z n y d z i e n n i k w j ę z y k u l i t e w s k i m
„ B a u z a s . “ W s z e r e g u m i e j s c o w o ś ć n a p r o w i n c j i z l i k w i d o w a n o p o s z c z e g ó l n e j a c z e j k i k o m u n i s t y c z n e i o r g a n i z a c j e s z p i e g o w s k i e . D n i a 4 i 5 m a r c a p r z y s t ą p i o n o d o l i k w i d a c j i k o m u n i s t y c z n y c h o r g a n i z a c y j w s a m e m K o w n i e , p r z y - c z e m w y k r y t o t a j n ą d r u k a r n i ę , k t ó r ą k i e r o w a ł P u c h e r t , o r a z o r g a n i z a c j ę K o m s o m o ł u , n a k t ó r e g o c z e l e s t a ł S ę d z i k a s . W c a ł y m s z e r e g u m i e j s c o w o ś c i , j a k r ó w n i e ż i w s t o l i c y , d o k o n a n o l i c z n y c h a r e s z t o w a ń .
d o D z i a ł d o w a , a s t ą d d o w i ę z i e n i a ś l e d c z e g o w B r o d n i c y .
• D n i a 2 b m . , o d b y ł a s i ę r o z p r a w a s ą d o w a ,
na
k t ó r e j u s t a l o n o , i ż o p r y s z k a m i b y l i W a c ł a w J a s t r z ę b s k i , M a r j a n P i o t r o w s k i i J ó z e f Z a l e s k i , k t ó r y c h s k a z a n o — p i e r w s z e g o n a s z e ś ć , d w ó c h o s t a t n i c h n a t r z y l a t a c i ę ż k i e g o w i ę z i e n i a i d o z ó r p o l i c y j n y .
G d y p r z e w o d n i c z ą c y u z a s a d n i a j ą c w y r o k z w r ó c i ł i m u w a g ę , b y p o o d b y c i u k a r y s t a l i s i ę l u d ź m i p r a c y i u ż y t e c z n y m i c z ł o n k a m i s p o ł e c z e ń s t w a — o d e z w a ł s i ę j e d e n z o s k a r ż o n y c h o p u s z c z a j ą c ł a w ę o s k a r ż o n y c h c y n i c z n e m i s ł o w y : „ g d y w y j d z i e m y z w i ę z i e n i a , t o n i e o k r a d a ć , a l e z r e w o l w e r e m w r ę k u m o r d o w a ć b ę d z i e m y " .
n a s p o c z y n e k , a k i e d y r a n o s ł u ż ą c a z a n i o s ł a m u k a w ę — z a s t a ł a m a r t w e j u ż z w ł o k i z p r z e s t r z e l o n ą s k r o n i ą . B r o w n i n g , n a r z ę d z i e s a m o b ó j c z e , l e ż a ł n a p i e r s i a c h . K u l a s k i e r o w a n a w s k r o ń p r z e s z ł a p r z e z m ó z g , s z c z y t ł ó ż k a i u s z k o d z i w s z y ś c i a n ę s p a d ł a n a p o d ł o g ę . R o b i ń s k i l i c z y ł l a t 4 8 i o d d w ó c h l a t , s p r z e d a w s z y O p a l e n i c ę , z a m i e s z k a ł w B r o d n i c y . C o g o d o t i k s t r a s z n e g o k r o k u p o p c h n ę ł o d o t ą d n i e u s t a l o n o , g d y ż n i e p o z o s t a w i ł p o s o b i e ż a d n e j w i a d o m o ś c i .
W s o b o t ę p o p r z e d z a j ą c ą d z i e ń k r y t y c z n y G . p o s t a n o w i ł s t a n o w c z o z ż o n ą s i ę r o z p r a w i ć , t o t e ż g d y w n i e d z i e l ę r a n o s z e d ł d o s w e g o c h l e b o d a w c y , z a p r o p o n o w a ł ż o n i e , a b y p o s z ł a z n i m d o l a s u n a g r z y b y .
I s t a ł o s i ę , ż e k i e d y w w s z y s t k i c h k o ś c i o ł a c h d z w o n y w z y w a ł y w i e r n y c h n a n i e d z i e l n e n a b o ż e ń s t w o — w l e s i e p a ń s t w o w y m w C i e s z y n i e p o w . b r o d n i c k i r o z g r y w a ł a s i ę t r a g e d j a m a ł ż o n k ó w G o n t a r s k i c h . N a z a p y t a n i e m ę ż a — c z y m a b l i ż s z e s t o s u n k i z G ó r n y m u s ł y s z a ł o d p o w i e d ź :
„ J a k c i n i e z d r a d z i ł a m k t o j e s t o j c e m W ł a d z i ( c ó r k i z c z a s ó w w o j s k o w y c h ) t a k c i i t e g o n i e z d r a d z ę " . G o n t a r s k i r o z w ś c i e c z o n y , s c h w y c i ł ż o n ę z a k r t a ń i u d u s i ł .
P o u p r z y t o m n i e n i u s o b i e s z a l o n e g o k r o k u o d w i ą z a ł s w ó j o f i e r z e f a r t u c h , p o d a r ł w p a s y , p o w i ą z a ł i z r o b i w s z y p ę t l i c ę p o d g a r d ł e m u w i ą z a ł n i e s z c z ę l i w ą d o d r z e w a . N a s t ę p n i e n a j s p o k o j n i e j p o w r ó c i ł d o s w y c h o b o w i ą z k ó w - .
D n i a n a s t ę p n e g o w s z c z ę t o p o s z u k i w a n i a i z n a l e z i o n o t r u p a . N a w s t ę p i e z a r a z u s t a l o n o , i ż s a m o b ó j s t w o j e s t w y k l u c z o n e . P i e r w s z e p o d e j r z e n i e p a d ł o n a G o n t a r s k i e g o , k t ó r e g o t e ż a r e s z t o w a n o i o d s t a w i o n o d o w i ę z i e n i a w B r o d n i c y , a w z i ę t y w k r z y ż o w y o g i e ń p y t a ń p r z e z s ę d z i e g o ś l e d c z e g o p r z y z n a ł s i ę d o w i n y . E p i l o g d r a m a t u r o d z i n n e g o G o n t a r s k i c h r o z e g r a ł s i ę p r z e d I z b ą K a r n ą w s o b o t ę , d n i a 3 b m . , g d z i e s k a z a n o o s k a r ż o n e g o n a 1 2 l a t c i ę ż k i e g o w i ę z i e n i a i u t r a t ę p r a w o b y w a t e l s k i c h .
m a s k o w a n i i p r z e s z u k i w a l i m u k i e s z e n i e . R u t k o w s k i u l e g ł p r z e m o c y i o b a w i a j ą c s i ę o ż y c i e , p o z w o l i ł n a o d e b r a n i e p i e n i ę d z y .
P o l i c j a c z y n i e n e r g i c z n e d o c h o d z e n i a z a b a n d y t a m i , k t ó r z y u s z l i w s t t o n ę T o r u n i a i z n i k l i n a s t ę p n i e w l a s a c h p a ń s t w o w y c h .
R u t k o w s k i o ś w i a d c z a , ż e s p r a w c ó w n i e b ę d z i e m ó g ł p o z n a ć , p o n i e w a ż m i e l i m a s k i i ż e b y ł o c i e m n o .
18 dilennlkirn w Selmie
W a r s z a w a . W n o w o w y b r a n y m S e j m i e , n i e z m i e r n i e l i c z n i e r e p r e z e n t o w a n y b ę d z i e ś w i a t d z i e n n i k a r s k i . Z d z i e n n i k a r z y w e j d ą d o S e j m u : B e r e z o w s k i , J . P e t r y c k i , S t r o ń s k i z B l o k u K a t . N a r . L . T o m a s z k i e w i c z ( G ł o s P r a w d y ) , G w i ż d ż , P o c h m a r s k i , M a c k i e w i c z , W o ł o s z y n o w s k i , P i a s e c k i , D ą b r o w s k i M a r j a n i e w e t l . r e d . W a l e w s k i z B . B . K u l e r s k i z B l o k u K a t . L u d o w e g o , R ó g z
„ W y z w o l e n i a”, o r a z N i e d z i a ł k o w s k i , D u b i o s L s K a ' c z a n o w s k i z P P o . , P a n l c r a t z z l i s t y 1 8 .
Prserahfąea wymowa ejfr.
W r . 1 9 1 9 P o l s k a P a r t j a S o c j a l i s t y c z n a o s i ą g n ę ł a w c a ł y m k r a j u p o n a d 4 0 0 0 0 0 g ł o s ó w ; w r ,
1 9 2 2 — o k o ł o 9 0 6 0 0 0 w n i e d z i e l ę u b i e g ł ą g ł o s y o d d a n e n a P P S . w c a ł y m k r a j u p r z e k r o c z y ł y l i c z b ę 1 4 1 1 0 0 0 .
M i m o t o s p o t k a ł a P P S . p o r a ż k a w W a r s z a w i e s p o t k a ł o j ą t e ż n i e p o w o d z e n i e w Z a g ł ę b i u D ą - b r o w s k i e m .
I s t n i e j e z a t o n i e w ą t p l i w y w z r o s t n a s t r o j ó w k o m u n i s t y c z n y c h i k o m u n i z u j ą c y c h . L i s t y „ t r z y n a s t k i " , „ c z u m o w c ó w * i „ d i o b n e r o w c ó w " ( n i e l i c z ą c r a d y k a ł ó w c h ł o p s k i c h i k o m u n i s t ó w u k r a i ń s k i c h t . z w . s e l r o b ó w ) d o s i ę g ł y 5 0 0 0 0 0 g ł o s ó w , c o s t a n o w i z n a c z n y „ p o s t ę p " w p o r ó w n a n i u z e 1 2 1 0 0 0 z r . 1 9 2 2 .
Śmierć 300 mnifhćw buddyjskith v ptomienhth.
T o k i o . D o n o s z ą t u o o k r u t n y m m a s o w y m m o r d z i e , d o k o n a n y m w m i e ś c i e K e j J a n g p r o w i n c j i H o n a n ( ś r o d k o w e C h i n y ) . R o z b e s t w i e n i z b r o -
! d n i c z ą a g i t a c j ą ż o ł n i e r z e i c h ł o p i o t o c z y l i b u d d y j s k i k l a s z t o r K e j - J a n g , w s z y s t k i e w y j ś c i a z b u d y n k u p o z a b i j a l i d e s k a m i i o b s t a w i w s z y k l a s z t o r k o r d o n e m , a b y n i k t s i ę z n i e g o n i e m ó g ł w y d o s t a ć , z a p a l i l i b u d y n e k w k i l k u m i e j s c a c h r ó w n o c z e ś n i e . W s z y s c y z a m k n i ę c i w k l a s z t o r z e z n a l e ź l i ś m i e r ć w p ł o m i e n i a c h . O b l i c z a j ą , ż e k o l o 3 0 0 l u d z i s p a l i ł o s i ę .
Łsktn w Chtesgo skaiiny na śmierć.
Z o s t a ł s k a z a n y n a ś m i e r ć l e k a r z d r . R o n g e t t i z a w y k o n a n i e n i e d o z w o l o n e g o z a b i e g u o p e r a c y j n e g o n a m ł o d e j d z i e w c z y n i e , k t ó r a z m a r ł a w s k u t e k o p e r a c j i .
W y m i a r k a r y z a s t o s o w a n y b y ł d l a t e g o w y j ą t k o w o o s t r o , p o n i e w a ż d r . R o n g e t t i o d m ó w i ł p o w t ó r z e n i a o p e r a c j i , m o g ą c e j u r a t o w a ć ż y c i e d z i e w c z ę c i a j e d y n i e d l a t e g o , ż e p a c j e n t k a n i e m i a ł a w y m a g a n y c h p r z e z n i e g o n a z a p ł a c e n i e f u n d u s z ó w .
W y k o n a n i e w y r o k u n a s k a z a ń c u o d b ę d z i e s i ę p o r a z p i e r w s z y n a k r z e ś l e e ’ e k t r y c z n e m , p o n i e w a ż w s t a n i e I l l i n o i s n o w a u s t a w a z a b r a n i a u ś m i e r c a ć d e l i k w e n t a p r z e z p o w i e s z e n i e .
Wybufh wulkanu na mmu E?e|sMem.
Ateny. W u l k a n S a n t o r i n n a m o r z u E g e j s k i e m s t a l s i ę c z y n n y m . S l u p y o g n i s t e , w y s o k o ś c i 3 0 0 m . b u c h a j ą z j e g o k r a t e r u . W o k o l i c y w u l k a n u p o w s t a ł o 5 n o w y c h k r a t e r ó w , k t ó r e w y r z u c a j ą w i e l k i e m a s y l a w y , p r z y s i l n y c h d e t o n a c j a c h .
Ubogi górnik sostil mgle multimUjonerem.
P r z e d k i l k u d n i a m ' w ł a d z e w ł o s k i e w s z c z ę ł y p o s z u k i w a n i a z a u b o g i m g ó r n i k i e m J ó z e f e m S c a r - p o n i , z a m i e s z k u j ą c y m m i e j s c o w o ś ć C l o u a n g e , w e F r a n c j i , a b y o z n a j m i ć m u r a d o s n ą n o w i n ę . O t o p r z y s ł o w i o w y „ w u j a s z e k a m e r y k a ń s k i” , k t ó r y z m a r ł n i e d a w n o w A m e r y c e , p o z o s t a w i ł w s p a d k u d l a s w e g o s i o s t r z e ń c a S c a r p o n i e g o p o k a ź n ą s u m ę s t u m i l j o n ó w l i r ó w , z z a s t r z e ż e n i e m , a b y m a j ą t k i e m t y m p o d z i e l i ł s i ę z e s w y m b r a t e m , r o b o t n i k i e m z L o n g w y .
G d y r o z e s z ł a s i ę s e n s a c y j n a w i a d o m o ś ć o s p a d k u , o d z i e d z i c z o n y m p r z e z g ó r n i k a , J ó z e f S c a r p o n i z a l a n y z o s t a ł f o r m a l n i e f a l ą r o z m a i t y c h l i s t ó w z p r z e r ó ż n e m i p r o ś b a m i , p r o p o z y c j a m i i t d . M i ę d z y i n n e m i n o w o u p i e c z o n y m u l t i m i l j o n e r o t r z y m a ł 1 8 7 l i s t ó w , z a w i e r a j ą c y c h p r o p o z y c j e m a ł ż e ń s k i e . N i e k t ó r e z k a n d y d a t e k d o r ę k i b o g a c z a p o c h o d z ą z e s f e r a u t e n t y c z n e j a r y s t o k r a c j i . P a n i e t e o f i a r u j ą g ó r n i k o w i s w e u s ł u g i , c e l e m w t a j e m n i c z e n i a g o w w y k w i n t n e m a n i e r y i
zasady
s a v o i r v i v r e ' u , k t ó r e — z d a n i e m i c h — m u s i o b e c n i e p o s i a d a ć .
P o z a p r o p o z y c j a m i m a ł ż e ń s k i e m i , J ó z e f S c a r - p o n i o t r z y m a ł 2 1 4 o f e r t n a k i e r o w n i c t w o r o z m a i t y c h i n s t y t u c y j b a n k o w y c h , h a n d l o w y c h i p r z e m y s ł o w y c h . N a j m n i e j s z ą j e s t s t o s u n k o w o l i c z b a t y c h , k t ó r z y z w r ó c i l i s i ę d o n o w e g o m u l t i m i l j o - n e r a z p r o ś b ą o w s p a r c i e . P e t y c y j t a k i c h p r z y s z ł o t y l k o 1 5 0 .
S k r o m n y g ó r n i k z a c h o w u j e t y m c z a s e m z u p e ł n y s p o k ó j i n i e w z r u s z a s i ę z b y t n i o o t r z y m y - w a n e m i m a s o w o p r o p o z y c j a m i . P r o w a d z i o n w d a l s z y m c i ą g u c i c h y ż y w o t g ó r n i k a i o ś w i a d c z a , i ż g d y t y l k o z o s t a n ą z a ł a t w i o n e w s z y s t k i e f o r m a l n o ś c i s p a d k o w e , p o w r ó c i d o W ł o c h ,
aby
r e s z t ę ż y c i a s p ę d z i ć w c i c h e j w i o s c e u b o k u s w e j s t a r u s z k i m a t k i .
