Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 1987 r. III CRN 50

Andrzej Marcinkowski

Glosa do postanowienia Sądu

Najwyższego z dnia 19 marca 1987 r.

III CRN 50

Palestra 33/5-7(377-379), 142-145

Interpretacja przepisu art. 19 ust. 2 prawa o adwokaturze nie

jest możliwa bez uwzględnienia uregulowań zawartych w ustawie

o Sądzie Najwyższym. Dlatego też nie można się zgodzić z po­

glądem wyrażonym w uzasadnieniu wniosku Ministra Sprawiedli­

wości, że „interpretacja jednego aktu prawnego unormowaniami

zawartymi w innych aktach jest niedopuszczalna” . Przeciwnie, dla

właściwego stosowania danej normy prawnej zawartej w jednym

akcie prawnym niezbędne jest uwzlędnienie unormowań przyję­

tych w innym akcie prawnym, gdy w normie tej odsyła się bez­

pośrednio lub pośrednio do uregulowań zawartych w tym innym

akcie. Tak właśnie jest w niniejszej sprawie, skoro bez uwzględ­

nienia unormowań zawartych w ustawie o Sądzie Najwyższym

niemożliwe jest określenie obszaru, na którym sędzia Sądu Naj­

wyższego pełni funkcje sędziowskie w rozumieniu art. 19 ust. 2

prawa o adwokaturze.

Sprawę zakazów zajmowania stanowiska sędziego Sądu Naj­

wyższego uregulowano w ustawie o Sądzie Najwyższym w sposób

wyczerpujący i brak jest podstaw do rozszerzenia tych zakazów

przez sięganie do odpowiednich przepisów prawa o ustroju sądów

powszechnych. Brak zakazu, o jakim mowa w art. 55 zdanie dru­

gie ustawy o ustroju sądów powszechnych, w ustawie o Sądzie

Najwyższym potwierdza, że zamiarem ustawodawcy było zróżni­

cowanie możliwości wpisu na listę adwokatów w odniesieniu do

sędziów Sądu Najwyższego, sędziów Naczelnego Sądu Adminis­

tracyjnego i prokuratorów Prokuratury Generalnej oraz pozosta­

łych sędziów i prokuratorów.

Powyższe rozważania należy odnieść także do prokuratorów

Prokuratury Generalnej. Zadania Prokuratury Generalnej — przy

przyjęciu, że Prokurator Generalny jest naczelnym organem pro­

kuratury — wyłączają możliwość traktowania prokuratorów Proku­

ratury Generalnej jako pełniących funkcje prokuratorskie w okrę­

gu Izby Adwokackiej w Warszawie.

ORZECZNICTWO SĄDU NAJWYŻSZEGO

1.

GLOSA

do postanowienia Sądu Najwyższego

z dnia 19 marca 1987 r.

III CRN 50/87'

T e z a g ł o s o w a n e g o p o s t a n o w i e n i a m a b r z e m i e n i e n a s t ę p u j ą c e :

Umorzenie postępowania w sprawie o zniesienie wspólności majątko­

wej między małżonkami z powodu śmierci jednego z małżonków (art. 446

Nr 5-7 (377/379)

k.p.c.) jest dopuszczalne wtedy, gdy powód (powódka) nie domaga się

zniesienia wspólności z datę wstecznę.

T e z a p o s t a n o w i e n i a i j e g o u z a s a d n i e n i e b u d z ą w ą t p l i w o ś c i i z a s t r z e ż e ­ n i a . S a m a n a z w a r o z d z i a ł u I I I d z i a ł u I I I t y t u ł u I k o d e k s u r o d z i n n e g o i o p i e k u ń c z e g o w s k a z u j e n a t o , ż e d o t y c z y o n u s t a n i a w s p ó l n o ś c i m a ­ j ą t k o w e j w c z a s i e t r w a n i a m a ł ż e ń s t w a , n a t o m i a s t n i e d o ­ t y c z y o r z e k a n i a o z n i e s i e n i u t e j w s p ó l n o ś c i j u ż p o r o z w i ą z a n i u b ą d ź p o u s t a n i u m a ł ż e ń s t w a . P o ­ d o b n i e w y p o w i e d z i a ł s i ę A n d r z e j D y o n i a k w g l o s i e d o u c h w a ł y S ą d u N a j w y ż s z e g o z d n i a 1 0 l u t e g o 1 9 7 9 r. I I I C Z P 7 7 / 7 8 . 1 2 M y ś l t ę s f o r m u ł o w a ł r ó w n i e j a s ­ n o S ą d N a j w y ż s z y w u c h w a l e z d n i a 1 0 l u t e g o 1 9 8 2 r. I I I C Z P , 6 2 / 8 1 , k t ó r e j t e z a b r z m i : „ U p r a w o ­ m o c n i e n i e s i ę w y r o k u o r z e k a j ą c e ­ g o r o z w ó d w y ł ą c z a d o p u s z c z a l ­ n o ś ć o r z e k a n i a p r z e z s ą d n a p o d ­ s t a w i e a r t . 5 2 § 2 k . r . o . o u s t a n i u w s p ó l n o ś c i m a j ą t k o w e j z m o c ą w s t e c z n ą . ” W u z a s a d n i e n i u p o w o ­ ł a n e j u c h w a ł y S ą d N a j w y ż s z y s t w i e r d z i ł : „ Z f a k t u z a m i e s z c z e n i a a r t . 5 2 § 2 k . r . o . w r o z d z i a l e I I I d z i a ł u I I I z a t y t u ł o w a n y m « U s t a n i e w s p ó l n o ś c i m a j ą t k o w e j w c z a s i e t r w a n i a m a ł ż e ń s t w a » w y n i k a w y r a ­ ź n i e , ż e p o u s t a n i u m a ł ż e ń s t w a n a s k u t e k o r z e c z e n i a r o z w o d u l u b u p ­ r a w o m o c n i e n i a s i ę p o s t a n o w i e n i a o u b e z w ł a s n o w o l n i e n i u j e d n e g o z m a ł ż o n k ó w ( a r t . 5 3 k . r . o . ) p r z e p i s t e n n i e m o ż e b y ć s t o s o w a n y . P r z e ­ p i s y a r t . 5 2 i a r t . 5 3 k . r . o . , j a k o s t a n o w i ą c e w y j ą t e k o d o g ó l n e j z a ­ s a d y , ż e w s p ó l n o ś ć m a ł ż e ń s k a m a ­ j ą t k o w a u s t a j e z c h w i l ą u p r a w o ­ m o c n i e n i a s i ę w y r o k u o r z e k a j ą c e ­ g o r o z w ó d , n i e m o g ą b y ć i n t e r ­ p r e t o w a n e w s p o s ó b r o z s z e r z a j ą ­ c y ” .3 R ó w n i e ż p r o f . J ó z e f P i ą t o w s k i o k r e ś l i ł z u p e ł n i e j e d n o z n a c z n i e : „ W y m i e n i e n i e w k o d e k s i e p r z y c z y n u s t a n i a w s p ó l n o ś c i m a j ą t k o w e j n i e j e s t w y c z e r p u j ą c e . P r z e d e w s z y s t ­ k i m w s p ó l n o ś ć , j a k o o p a r t a n a s t o ­ s u n k u o s o b i s t y m m i ę d z y m a ł ż o n ­ k a m i w y n i k a j ą c y m z i c h z w i ą z k u , m o ż e i s t n i e ć t y l k o d o p ó t y , d o p ó k i t r w a ó w z w i ą z e k , a z a t e m u s t a j e z m o c y p r a w a z c h w i l ą u s t a n i a a l b o u n i e w a ż n i e n i a m a ł ż e ń s t w a . S p r a w a t a j e s t o c z y w i s t a i d l a t e g o z a p e w n e u s t a w o d a w c a o n i e j n i e w s p o m n i a ł , p o ś w i ę c a j ą c s w ą u w a g ę w y p a d k o m u s t a n i a w s p ó l n o ś c i w c z a s i e t r w a ­ n i a m a ł ż e ń s t w a , k t ó r e w y m a g a ł y u r e g u l o w a n i a u s t a w o w e g o . ” 4 P o d o b n i e p r o f . J a n W i n i a r z s t w i e r d z a , ż e „ u s t r ó j w s p ó l n o ś c i m a j ą t k o w e j ( u s t a w o w e j i u m o w n e j ) u s t a j e w r a z z u s t a n i e m m a ł ż e ń ­ s t w a ” .5 N a z a k o ń c z e n i e t y c h c y t a t ó w p o w o ł a m s i ę n a p o g l ą d S t e f a n a

1 Postanowienie to zostało opublikowane w OSNCP 1988, nr 5, poz. 71.

2 OSPiKA 1980, poz. 84.

3 OSNCP 1982, nr 7, poz. 99.

4 System prawa rodzinnego i opiekuńczego, Ossolineum 1985, s. 471.

5 J. Wi n i a r z :

Prawo rodzinne, PWN, Warszawa 1977, s. 123.

B r e y e r a i S t a n i s ł a w a G r o s s a , k t ó - p o w a n i e u m a r z a s i ę w r a z i e ś m i e r - r z y

expressis verbis

II

S ą d z ę , ż e

lege non distinguente

6

Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Komentarz, (praca zbiorowa) wyd. II, War

,’awa 1975. s. 253.

Nr 5-7 (377/379)

145

Andrzej Marcinkowski

7 System prawa rodzinnego i opiekuńczego, op. cit., s. 479.

2

GLOSA

do postanowienia Sądu Najwyższego

(Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych)

z dnia 29 stycznia 1988 r.

II UR 1/88*

Okoliczność, że sąd, wychodząc

poza obowiązki wynikające z prze­

pisów, doręczył stronie odpis uza­

sadnionego wyroku, nie wpływa na

początek biegu terminu do żądania

przez stronę uzupełnienia tego wy­

roku, który biegnie od daty jego

ogłoszenia, skoro nie podlega on

doręczeniu z urzędu.