Przyczyny antysemityzmu Polaków - Mosze Handelsman - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

MOSZE HANDELSMAN

ur. 1925; Lublin

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, dwudziestolecie międzywojenne Słowa kluczowe projekt W poszukiwaniu Lubliniaków, projekt W

poszukiwaniu Lubliniaków. Izrael 2006, Żydzi, relacje polsko-żydowskie, antysemityzm

Przyczyny antysemityzmu Polaków

Ja wyjechałem z Polski. Ja powiem co było. Przyjechałem do Polski po wojnie. W Kielcach zabili czterdziestu siedmiu Żydów. Chciałem pojechać do Lublina, to Żydy mówili: „Nie jedź, nie jedź do Lublina, biją Żydów”. No, tak to było, to była prawda. Po wojnie Polacy zabijali Żydów. Stop! Jak? Nie było przyczyny. Z nijakiej przyczyny.

Dzisiaj ja myślę, że ja znam przyczynę. To stało się, kiedy Rzymianie okupowali Judeę, to [była] Palestyna wówczas. Był u nas Żyd bardzo religiozny. To był Chrystus, Jezus Chrystus. On był Żydem bardzo pobożnym. On był pobożny tak, że on przyszedł do naszego bejt midrasz. To [jest] główna synagoga w Jerozolimie. I on, on krzyczał na nich, że oni [są] niedostateczne religiozne. On był bardzo religiozny. I co się stało? Ja teraz nie będę… Rzymianie [zabili] jego. I kto dał ten rozkaz? Pontius Pilatus, wiadomo. Pontius Pilatus był szalit. Szalit… jak się mówi? Przywódcą wojska w Jerozolimie. On [wydał ten rozkaz], Żydzi nie wieszają na [krzyżu]. U nas tak to nie robią. I tak przylepili to do Żydów. I we wszystkich kościołach księża robili to. Na Żydów, na Żydów, że oni zabili jego. I nic nie pomogło, że nie Żydy to zrobili, nie Żydy. Ręce Żydów nie w tym. Nie, nic nie pomogło. I tak to ta nienawiść na Żydów z tego wyszła, że myśmy zabili [Jezusa].

Data i miejsce nagrania 2006-11-17, Riszon le-Cijjon

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Transkrypcja Joanna Rycerz

Redakcja Maria Radek