Nowiny Raciborskie. R. 4, nr 30 (180) [179].

li’li’k’ffl

TYGODNIK ^1'L’l'i

i I ⁱ •< •l i ’ J 1 • 1 ^k

Racibórz • Wodzisław Śląski • Rydułtowy • Pszów • Radlin • Kietrz

Rok IV Nr 30 (180) 28 LIPCA 1995 NR INDEKSU 38254X ISSN 1232-4035 cena 40 gr/4000 zł

Pałace na sprzedaż

Po czterech latach walk podjazdowych Minister Kultury i Sztuki podpisał z prezesem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa porozumienie o współ­

działaniu w zakresie ochrony i zabezpieczenia zespołów dworsko- i pałacowo- parkowych. Od 1992 roku te dwie instytucje nawzajem obarczały się winą za pogarszający się stan ponad 2700 obiektów zabytkowych przejętych przez AWRSP w schedzie po dawnych PGR-ach. „Do końca listopada musi być zrobiona inwentaryzacja zasobów na terenie województwa katowickiego. Lu­

stracja ma określić zagrożenia i znaleźć sposoby na ratowanie zabytkowych dworków i pałaców. Na początku sierpnia możemy się spodziewać komisji u - stwierdza Joanna Muszała Ciałowicz, Rejonowy Konserwator Zabytków Raciborzu.

Ostrożnie zakładając można stwier­

dzić, że na terenie byłego powiatu racibor­

skiego znajduje się około stu zabytkowych obiektów, w tym całych kompleksów dworsko-pałacowych, którymi dysponuje AWRSP. W większości pełniły lub jeszcze pełnią funkcję mieszkalną. W niektórych były biura lub placówki kulturalne. Wiele z nich nie pełniło jednak żadnej funkcji przez co wspaniałe folwarki i pałace niszczały w okresie, gdy „kwitła” PRL.

„To co się nadawało, już dawno zosta­

ło kupione. W ostatnim okresie nikt nie chciał nic kupić. Mimo, że wiele obiektów poszłoby za przysłowiową złotówkę, to każdy liczy się z ogromnymi kosztami re­

montu i renowacji. Chętni byli tylko do ku­

pienia dworku w Samborowicach. Jest w dobrym stanie i nie wymaga dużych nakła­

dów. Dzierżawi go jednak „Agromax”” - mówi konserwator Ciałowicz.

W dobrym stanie, oprócz dworku w

zaprasza na zakupy do swoich sklepów:

• RACIBÓRZ, ul. Polna 2, tel. 15 39 28

\ • WODZISŁAW, ul. Jana Pawła II 1 (były “Diament”),

tel. 55 42 61________________

• OPOLE, ul. 1 Maja 38, tel. 39 169_________________

• SOSNOWIEC, ul. Kilińskiego 3, tel. 66 31 25

które oferują:

.—<—...---ZZĆ <

[ ♦wykładziny dywanowe:

A około 200 wzorów

| ♦dywany, chodniki dywanowe

li łazienkowe, wycieraczki

2

22 2

♦ tapety: ponad 250 wzorów

A AA 22 z1 22 2

'A > 2 A

♦ oraz akcesoria ¥

malarskie J

Drogi Kliencie!

Gwarantujemy najwyższą jakość, nowoczesny styi i przystępną cenę.

♦ wykładziny PCV:

około 150 wzorów

2 z2//z 2Z /

♦ fototapety, okleiny samoprzylepne

♦ farby emulsyjne, I J.

kleje, listwy progowe I i wykończeniowe J

PAWILONY HANDLOWE

“ DY-WY-TA” czynne

od poniedziałku do piątku w godz. od 9.00 do 18.00 oraz w każdą sobotę w godz. od 9.00 do 14.00

Samborowicach, są także małe pałace w Rudniku i Czerwięcicach. Je także dzierża­

wi „Agromax”. W Rudniku są dodatkowo zabudowania gospodarcze, obora, budynki mieszkalne oraz gorzelnia. W Czerwięci­

cach także znajduje się zabudowa gospo­

darcza oraz park. Zabytkowe założenia dworsko - pałacowo - parkowe znajdują się ponadto w Strzybniku, Borucinie, Mo- dzurowie, Gródczankach, Tworkowie, Wojnowicach oraz Szonowicach. Więk­

szość obiektów dzierżawi „Agromax”. Jest potentatem na naszym terenie. RSP w Pie­

trowicach Wielkich ma dwór z zabudowa­

niami gospodarczymi w Gródczankach oraz pałac-ruinę w Sławikowie. Z tym ostatnim obiektem nie da się już właściwie nic zrobić. Należałoby go budować od po­

czątku.

O losach wszystkich obiektów w Pol­

sce decyduje Agencja. Jeśli są wpisane do rejestru zabytków, to musi współdziałać z generalnym konserwatorem zabytków oraz z podległymi mu wojewódzkimi konserwa­

torami. Współpraca tych dwóch instytucji nie przyniosła spodziewanego efektu. Wo­

jewódzcy konserwatorzy od jakiegoś czasu pisali szereg donosów do prokuratur.

Wszystko zaczęło się zaś 19 października 1991 roku, kiedy to ustawa o gospodaro­

waniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa stworzyła system prawny do ure­

gulowania własności państwowej w rolnic­

twie. Ustawa powołała do życia powierni­

czą instytucję rządową czyli Agencję Wła­

sności Rolnej Skarbu Państwa. Ma ona za zadanie restrukturyzować i prywatyzować mienie pozostałe po Państwowych Gospo­

darstwach Rolnych. 15 oddziałów Agencji przejęło obiekty w bardzo złym stanie. W ciągu czterech lat dodatkowo znacznie się on jeszcze pogorszył. W efekcie krytycznie o tej czteroletniej prywatyzacji wypowia­

dają się właściciele oraz spadkobiercy dworków i pałaców. Prawda jest natomiast taka, że z powodu braku ustawy reprywa­

tyzacyjnej Agencja woli obiekty dzierżawić niż sprzedawać, zaś kilkuset byłych wła­

ścicieli i spadkobierców bezsilnie przyglą­

da się degradacji majątków, których nie mogą odzyskać/Obecnie częściowym wyj­

ściem z sytuacji ma być porozumienie po­

między Agencją a Ministerstwem Kultury i Sztuki. Obie instytucje mają nadzieję, że choć w części możliwe będzie zatrzymanie degradacji. Agencja podaje jednak, że na natychmiastowe remonty bieżące i zabez­

pieczenie zabytkowych obiektów przed de­

wastacją potrzeba było w ubiegłym roku wydać około 2,5 biliona złotych. Ile pienię­

dzy kosztowałoby to dzisiaj, nikt nie liczył, bo wiadomo, że i tak ich nie będzie. Agen­

cja podała również, że z 1876 zabytko­

wych zespołów dworsko- i pałacowo-par- kowych, 43,2 procent kwalifikuje się do natychmiastowego remontu, 30,7 jest w tak złym stanie, że ich odtworzenie będzie możliwe tylko na podstawie archiwalnych dokumentów.

WAW

*

„REMONT ELEWACJI KOŚCIOŁA

CYSTERSKIEGOW RUDACH

PROWADZONYJEST DZIĘKI OFIAROMPARAFIAN I LUDZI DOBREJWOLI”— czytamy na tablicy informacyjnej, (fot. GW.)

W NUMERZE

• Po czterech latach prac archeo­

logowiez Uniwersytetu Łódzkiego kończą swebadanianaterenie kompleksucysterskiego w Rudach Raciborskich. ---.

„Herby Morimondzkie" ( STR. 2 J

• „...Panie spożywczy na spożyw­ czym, a kefiru po południui taknie ma...” -takie skargi można usłyszeć wśród mieszkańców Raciborza.

„Dwa w jednym” ^{(SJR 3 j}

• Nieliczna jest grupaludzi, którzy interesują sięmieszkańcami tego domu. Być może bojąsię, że w jakiś przedziwny sposób i oni zostaną „za­ rażeni” podobnym losem. „Gdy rodzinazapomina o opiece"^fSTR 7

• Firmy zarządzające przed wyborem spółek były doskonale zorientowane, które z nich mają najlepszą sytuację finansowąi szanse na rozwój. Rankingpierwszej dwudziestki nie był jednomyślny.

W pierwszej piętnastce zgodnie natomiast wymieniano ZEWSA.

Podczasalokacji spółek do narodo­ wych funduszy inwestycyjnych Zakłady Elektrod Węglowych poszły już wI rundzie. „Z życiaZakładów

ElektrodWęglowych S.A." (STR g

• PONADTO: - „Pogotowiew lipcu”

str. 2- „W Markowicach chcą gaz"

str. 3 - „ W skrócie" ^{str. 4i 5-}

„Górnośląskie medale iplakiety" str.

6 -Sport str. 19 - Raciborski serwis gospodarczy, giełda pracy, poradnik ciułaczastr. 20 - giełdy spożywcze, nieruchomości, informator raciborski str. 22i 23- wkładkaTV

o

Tydzień na świecie

Radovan Karadżić, przywódca bo­

śniackich Serbów zakomunikował, że muzułmańskie enklawy w Bośni muszą zginąć. Jego zdaniem nie są to żadne stre­

fy bezpieczeństwa tylko „gniazda terrory­

stów”. Bośniaccy Serbowie nigdy też nie zaakceptują bośniackiego państwa. Słowa poszły w czyn. Wojska Karadżicia ataku­

ją enklawę Żepy. Tymczasem w Londy­

nie ministrowie spraw zagranicznych państw mających swe kontyngenty w si­

łach pokojowych w Bośni, potępili bo­

śniackich Serbów i ostrzegli przez możli­

wością zmasowanych ataków samolotów NATO. Muzułmanie zwrócili się o po­

moc do swych braci w krajach arabskich.

Ich zdaniem to jedyna droga obrony sko­

ro od dłuższego czasu nie mogą doczekać się na zniesienie embarga na dostawy broni.

Wciąż nie rozwiązana pozostaje spra­

wa statusu Czeczenii. Okazuje się, że spór dotyczy jednego słowa. Czeczeńcy chcą uznania „suwerenności”, Rosjanie godzą się na uznanie „państwowości”

Zaniepokojenie Tajwanu wywołały za­

powiedzi Chin o zamiarze przeprowadze­

nia na Morzu Wschodniochińskim serii prób z rakietami taktycznymi. Zdaniem rządu Tajwanu to demonstracja siły po tym jak kraj ten zanotował kilka spekta­

kularnych sukcesów dyplomatycznych.

Departament Handlu USA ogłosił pod­

czas zorganizowanej specjalnie na uni­

wersytecie Georgetown konferencji, że najbardziej obiecujące rynki dla tego kra­

ju, to: Chiny, Hong-Kong, Tajwan, Indie, Indonezja, Korea Południowa, Meksyk, Brazylia, Argentyna, Afryka Południowa, Polska i Turcja.

Niemiecki tygodnik „Focus” podał, że Heinrich Mueller - szef niemieckiego Ge­

stapo, który ukrywał się po wojnie do 1956 roku w Argentynie, został porwany przez agentów czeskiego wywiadu i prze­

kazany KGB. Mueller był jednym z naj­

większych zbrodniarzy 111 Rzeszy. Jego los pozostawał dotychczas nie wyjaśnio­

ny

Tydzień w Polsce

Prezydent Lech Wałęsa nie podpisał uchwalonej przez Sejm ustawy o komer­

cjalizacji przedsiębiorstw państwowych.

Koalicja rządząca ogłosiła w swych klu­

bach parlamentarnych dyscyplinę klubo­

wą i weto głowy państwa zostało odrzu­

cone. Prezydent obiecał ustawę zaskarżyć do Trybunału Konstytucyjnego.

W pobliżu bułgarskiego miasta Svilen- grad doszło do tragicznego w skutkach wypadku. Autobus z polskimi turystami, wynajęty w Turcji, by uniknąć zderzenia z dacią na rumuńskich rejestracjach nagle gwałtownie skręcił, wyłamał balustradę i spadł z 20-metrowego mostu. Zginęło sześciu Polaków.

Inflacja w II kwartale tego roku wy­

niosła 5.7 procent. W czerwcu tylko 1 procent, co jest zasługą spadku cen żyw­

ności______________________________

Premier Józef Oleksy otrzymał od mi­

nistra spraw wewnętrznych tajny raport o faktycznych lub domniemanych powiąza­

niach korupcyjnych urzędników państwo­

wych ze światem przestępczym. Iden­

tyczny dokument otrzyma prezydent Lech Wałęsa._____________________________

Do Polski z „sentymentalną podróżą”

przybył były prezydent USA Georg Bush.

Ks. prałat Józef Maj ostatecznie podał, że podczas sondażowego głosowania pra­

wicy w ramach Konwentu Świętej Kata­

rzyny wygrała prezes NBP Hanna Gron- kiewicz-Waltz. Były premier Olszewski twierdzi, że to on wygrał. Okazało się, że za panią Waltz głosowała „Solidarność”, co pozwoliło jej zwyciężyć w sonadażu.

Prezes NBP stwierdziła: „Chcę kandydo-

Po czterech latach prac archeologowie z Uniwersytetu Łódzkiego kończą swe badania na terenie kompleksu cysterskiego w Rudach Ra­

ciborskich. Ich wyniki mają być podstawą w opracowaniu planów przyszłej odbudowy i renowacji tego bodaj najcenniejszego na Górnym Śląsku zabytku.

Herby morimondzkie

Studenci wraz z naukowcami z Ka­

tedry Archeologii Uniwersytetu Łódz­

kiego rozpoczęli prace w Rudach w roku 1992. Kieruje nimi prof, dr hab.

Leszek Kajzer. W ciągu tych czterolet­

nich badań wyeksplorowano dotychczas około stu wykopów, przekopano tym sa­

mym blisko 900 metrów kwadratowych ziemi. Badania zbieżne są z kierunkami zainteresowań archeologów z Łodzi.

Oprócz okresów prehistorycznych, zaj­

mują się także archeologią historyczną.

Stosowana metoda wykopaliskowa ma wzbogacić wiedzę współczesnych o śre­

dniowieczu i nowożytności. Prace w Rudach zaś, to tylko część szerzej zakro­

jonych działań zatytułowanych „Pro­

blem cystersów małopolskich na Gór­

nym Śląsku”.

Dzięki nim archeologowie chcą po­

znać charakter zabudowy klasztornej w trzech poszczególnych fazach jej istnie­

nia tj. w średniowieczu, baroku oraz w okresie tzw. „herzogowskim”, kiedy to klasztor po sekularyzacji zaczął pełnić w praktyce funkcję pałacu. Wykopali­

ska prowadzone były we wszystkich częściach kompleksu oprócz kościoła.

Przedsięwzięcie finansował Uniwersytet

POGOTOWIE W LIPCU

W ubiegłym tygodniu pisaliśmy o schorzeniach, których objawy nasilają się w związku z upałami. Oprócz tego, latem znacznie wzrasta liczba urazów (złamania, skaleczenia). Wiele dzieci, które z różnych powodów nie wyjechały na wakacje, bawi się całymi dniami na nie przygotowanych do tego podwór­

kach. Łamią nogi, spadają z rowerów, wpadają pod samochody. Raciborska Izba Przyjęć miała w lipcu więcej tego rodzaju przypadków niż w innych mie­

siącach roku. Gorące lipcowe słońce

CZYM GASISZ PRAGNIENIE?

Słońce jest największym przyjacielem właścicieli sklepów oferujących napoje chłodzące. Jak co roku zacierają ręce, ciesząc się z wysokich utar­

gów i niekończących się kolejek pod sklepami. Lato jest też dobrą okazją do podniesienia cen na napoje cieszące się dużą popularnością. Wiadomo, że spragniony człowiek jest w stanie

czegoś do picia.

W tym roku, w wielu sklepach naj­

większą popularnością cieszą się niegazo- wane soki owocowe w kartonach. Ludzie wiedzą co dobre. Są one zdrowsze, a z lodem świetnie gaszą pragnienie. Bardzo dobrze sprzedaje się też woda mineralna Staropolanka i napój gazowany Kaskada.

SPRZEDAM SŁOIKI o różnej pojemności

Wiadomość:

CAMELEON,

ul. Mickiewicza, Racibórz,

tel. 15 22 31

Łódzki oraz Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach wraz z Pań­

stwową Służbą Ochrony Zabytków. Jak zapowiada prof. Kajzer, w przyszłym roku ma się ukazać obszerna publikacja dotycząca prac archeologicznych na te­

renie opactwa.

W czasie ich trwania natrafiono na zbiór kafli piecowych, bardzo bogato zdobionych w tzw. herby morimondzkie.

Znajdują się na nich episkopalia, których cystersi z Rud mogli używać od XVI wieku. Inskrypcje na kaflach wska­

zują zaś na opata rudzkiego brata Józefa Herenka (1679-1696), którego dziełem była przebudowa systemu grzewczego w klasztorze. Wykopano także szereg deta­

li architektonicznych. W roku ubiegłym w barokowym fundamencie odnaleziono mazwerki okienne oraz klucze sklepie­

nia krzyżowo - żebrowego kapitularza.

W toku prac stwierdzono, że w połu­

dniowej części skrzydła zachodniego, na miejscu domu konwersów, mieściła się pierwotnie dosyć duża 30-mctrowa hala bez ścian działowych, oświetlana dwo­

ma rzędami okienek. Pomieszczenie to pełniło prawdopodobnie funkcję sypial­

ni, a później magazynu.

osłabiło też uwagę i refleks kierowców, co spowodowało większą ilość stłuczek.

Jednak najbardziej zastanawia fakt, iż pierwszy miesiąc lata był bardzo nieko­

rzystny dla pacjentów chorych psychicz­

nie i znerwicowanych. Pogotowie zano­

towało najwięcej wezwań do ludzi z ta­

kimi problemami. Było bardzo dużo przypadków napadów szału i agresji.

Nierzadkie są też depresje. Kilka osób próbowało się powiesić - próby te czę­

sto dokonywane były pod wpływem al­

koholu.

zapłacić każde pieniądze za butelkę

Jak na razie słabą popularnością cieszy się tegoroczny hit koncernu Coca-cola, Fanta cytrynowa. Rok temu weszły na rynek na­

poje Tyskie, które do dziś są atrakcyjne dla klientów.

Powszechnie wiadomo, że napojem, który świetnie gasi pragnienie, a do tego poprawia humor, jest piwo. Tym, które najlepiej sprzedaje się w raciborskich skle­

pach jest Żywiec. Zdecydowanie zajmuje pierwsze miejsce. Na drugiej pozycji jest nasz rodzimy produkt piwo Zamkowe. W porównaniu z innymi gatunkami jest dużo tańsze, a poza tym ostatnio wzrosła jego jakość i walory smakowe. Dalsze pozycje zajmuje EB i piwo z Tych.

Organizm ludzki, szczególnie latem, kiedy pocimy się więcej, potrzebuje dużo płynów. Dobra rada. Dla zdrowia nie war­

to oszczędzać na napojach chłodzących.

M.K.

Pochówki cysterskie znajdują się w kapitularzu oraz w krypcie pod kaplicą Mariacką. Grobami wypełniony jest także cały krużganek. Tam chowaj jednak tylko obsługę klasztoru oraz ł*JT

neficjanów.

Piętnastu studentów z Łodzi będzie prowadzić prace do końca lipca.

Prawdziwą plagą sa pijani leżący na ulicach. „...W okresach wypłat to leżą pokotem, a my to wszystko zbieramy...”

- wypowiedź jednej z pracownic pogoto­

wia. Najgorsze jest to, że w takich przy­

padkach trzeba zaangażować karetkę, która może przez to nie zdąrzyć do na­

głego wypadku.

Odkąd w naszym mieście zwiększy­

ła sie liczba ludzi posiadających telefon, znacznie wzrosła liczba wezwań, szcze­

gólnie nocą. Często są to wezwania zu­

pełnie nie potrzebne, ale pracownicy pogotowia muszą reagować na każdy te­

lefon. Przed wykręceniem trzech dzie­

wiątek, warto się zastanowić czy na­

prawdę potrzebny nam jest lekarz. B\r.

może ktoś w tej chwili potrzebuje g<.

bardziej. ....

®

Wjdawnictwo

NOWINY RACIBORSKIE Sp. zo.o.

Wydawca:

NOWINY RACIBORSKIE Sp. z 0.0.

Redakcja:47-400 Racibórz, ul. Solna 7/3, tel.036/1547 27, fax 0-36/15 22 95

PrezesZarządu Arkadiusz Gruchot TYGODNIK redaguje ZESPÓŁ Redaktor prowadzący Grzegorz Wawoczny

Redakcja techniczna Piotr Palik Grafik redakcyjny

Robert Markowski-Wedelstett Korekta tekstów Maria Orłowska Materiałów nie zamówionych nie zwracamy.

© Wszystkieprawa autorskiedo opraco­

wań graficznych reklam ZASTRZEŻONE.

Ogłoszenia przyjmuje sekretariat redakcji w Raciborzu, w godz. od 8.00 do 16.00.

Za treśćogłoszeń, reklam i tekstów płatnychredakcja nieponosi odpowiedzialności. Skład i łamanie:

NOWINY RACIBORSKIE Sp. z 0.0.

Druk: PPP "Prodryn", Racibórz, ul. Staszica 22

Panie, spożywczy na spożywczym, a kefiru po południu i tak nie ma ...” - takie i inne skargi można usłyszeć wśród mieszkańców Raciborza.

Dwa w jednym

W ciągu ostatnich kilku lat namnożyło się sklepów w naszym mieście. Spożyw­

czych mamy obecnie około 100, przemy­

słowych 270, mięsnych 18. Niestety za ilo­

ścią nie zawsze idzie jakość. Jeżeli idąc uli­

cą zauważamy, że gdzieś remontują lokal, wystawiają doń lady sklepowe, to z dużym prawdopodobieństwem możemy przypu­

szczać, że będzie to sklep z żywnością lub odzieżą. I nie ma znaczenia to, że obok są trzy inne takie sklepy. Jeżeli nasze przewi­

dywania się nie sprawdzą, to znaczy, że mamy w mieście nową drogerię lub sklep z ciuchami. To trzy główne trendy wśród ra­

ciborskiego smali biznesu. Ostatnio bardzo modne są hurtownie.

W Referacie Działalności Gospodar­

czej zarejestrowanych jest ich aż 120.

Inną tendencją charakterystyczną dla

RIO w PKM

Regionalna Izba Obrachunko­

wa w ogłoszonym niedawno rapor­

cie dotyczącym działalności kon­

trolnej podała, że w ubiegłym roku zrealizowała siedem kontroli o cha­

rakterze doraźnym, z któ-rych jed- St odjęła na wniosek Prokuratu- ryTlejonowej w Raciborzu. Sprawa dotyczyła tutejszego Przedsiębior­

stwa Komunikacji Miejskiej, a do­

kładniej sprzeda-ży środków trwa­

łych w tej firmie.

Sprawa od dawna budziła wiele kon­

trowersji. RIO objęła swą kontrolą: organi­

zację i wykonywanie prac zleconych, sprzedaż zbiorników paliwowych, gospo­

darkę paliwem, sprzedaż autobusów typu Ikarus oraz zakup autobusów typu MAN.

handlowców w Raciborzu jest tworzenie sklepów typu „two in one”, czyli dwa w jednym. Właściwie nie ma się czemu dzi­

wić.

Jeżeli komuś udało się otrzymać lokal w dobrym punkcie (co jest wielką sztuką), to niby dlaczego ma się ograniczać tylko do jednej branży. Nic nie stoi na przeszko­

dzie, aby w pomieszczeniu 3 x 3 m2 zrobić

„mini-sam”, w którym oprócz chleba moż­

na kupić proszek, gazetę i wędliny.

Nie otwiera się już sklepów sporto­

wych. Dresy i koszulki można kupić w każdym sklepie odzieżowym. Podobna sy­

tuacja jest ze sklepami zielarskimi, lepiej otworzyć aptekę, i sprzedawać tam leki i zioła. Sprzedawcy mówią że integracja branż pokrewnych jest bardziej opłacalna, a i klient woli zrobić zakupy w jednym

Przeprowadzono ją w październiku i gru­

dniu ubiegłego roku.

Mimo, że spory wokół PKM-u dziś je­

szcze są prowadzone, warto przytoczyć obiektywną pozbawioną emocji ocenę Re­

gionalnej Izby Obrachunkowej dotyczącą tego, co w tej firmie się działo. Mieczy­

sław Anielski, dyrektor PKM i późniejszy likwidator, pełnił swą funkcję do sierpnia ubiegłego roku. Co do tego okresu wła­

śnie, w konkluzji raportu pokontrolnego czytamy: „Dyrektor PKM - późniejszy Li­

kwidator - zobowiązany przepisami ustawy o przedsiębiorstwach państwowych i po­

stanowieniami Statutu do racjonalnego go­

spodarowania mieniem Przedsiębiorstwa, obowiązku tego nie wypełniał z należytą starannością czego przykładem jest pomi­

nięcie korzystniejszych ofert zakupu auto­

busów i pominięcie ustawowego trybu sprzedaży autobusów, dopuszczanie do po­

wszechnego przekraczania norm zużycia

miejscu, a nie biegać po całym mieście.

Jeżeli w przypadku ziół w aptece moż­

na się z tym zgodzić, to na pewno nie jest ułatwieniem dla klienta sprzedaż dezodo­

rantów i proszków obok stoiska z pieczy­

wem, czy mięsem. A przykładów takich jest mnóstwo. Zdarza się, że kupione w ta­

kim wielobranżowym sklepie bułki są przesiąknięte zapachem dezodorantu lub proszku.

Szkoda, że nikt tego nie kontroluje.

Racibórz cierpi także na deficyt usług, nowe punkty nie powstają a część tych, które pozostały prezentuje bardzo niski po­

ziom. Władze miasta niewiele robią aby zachęcić ludzi do otwierania nowych punk­

tów usługowych. Jedną z prób było wpro­

wadzenie przez Radę Miasta ulg podatko­

wych dla kowali, rymarzy, szklarzy, intro­

ligatorów itp.

Ale czy kowalstwo i rymarstwo to w dzisiejszych czasach najbardziej poszuki­

wane usługi w mieście?

M.K.

paliw i nie rozliczania jego skutków oraz brak pisemnych uzgodnień do umów w re­

zultacie czego nie uzyskano spodziewa­

nych ulg w zakupie części zamiennych od firmy Bohurex, a w związku z zakupem autobusów naraził Przedsiębiorstwo na od­

setki kamę za zwłokę w płatnościach”.

Tyle z obszernego 22-stronicowego rapor­

tu RIO.

Prokuratura sprawę umorzyła. Nie oznacza to jednak, że w PKM-ie sprawy miały się dobrze. Dla mieszkańców miasta ważne jest to, że PKM jest największym przewoźnikiem na terenie miasta. Boryka się wprawdzie ostatnio z konkurencją pry­

watnego przewoźnika, ale zabezpiecza transport komunalny. Wydaje się, że spory polityczne wokół tej instytucji mogą spara­

liżować jej działalność. Z naszych przecież podatków firma ta jest dotowana.

waw

wać i nie ukrywam tego, choć decyzja na 101 procent jeszcze nie zapadła”.

Bank Światowy zgłosił ministrowi Millerowi deklarację, iż jest w stanie wesprzeć restrukturyzację polskiego gór­

nictwa sumą 150-200 mln USD.

„Solidarność” na wrzesień zapowie­

działa wielki strajk i manifestacje prze­

ciwko komercjalizacji. Okazuje się jed­

nak, że jeszcze nie rozpoczęto referendów przedstrajkowych. Nie ma też ponoć pie­

niędzy na strajk.

W kraju przebywała misja Międzyna­

rodowego Funduszu Walutowego, która oceniła, że Polska jest „na plusie”. Naszą gospodarkę oceniono pozytywnie podob­

nie jak pomniejszenie groźby inflacji dzięki upłynnieniu złotówki.

Tydzień w regionie

Władze Tychów chcą wyemitować obligacje komunalne. Za pieniądze poży­

czone od mieszkańców mają być budo­

wane garaże i luksusowy biurowiec w mieście._____________________________

15 lipca na Katowice spadło tyle de­

szczu, że stolica Górnego Śląska znalazła się całkowicie pod wodą. Zginął starszy mężczyzna. Potknął się, gdy schodził do piwnicy. Nie zdążył uciec przed wodą.

Wicepremier Roman Jagieliński złożył w imieniu premiera Oleksego deklarację, że we wrześniu zostanie podpisany kon- trakt regionalny dla Śląska.____________

22 lipca w sobotę na przejściu granicz­

nym w Pietrowicach Głubczyckich BMW na leszczyńskich rejestracjach staranowa­

ło szlaban i utorowało drogę Mazdzie skradzionej w Austrii. Policji udało się zatrzymać kierowcę BMW - Polaka naro­

dowości cygańskiej. Jakiś czas później odnaleziono Mazdę.

Napodstawie „Rzeczpospolitej",„ Gazety Wyborczej " i„ Dziennika Zachodniego "

wyboru dokonał WA W

Raciborz-Markowice

W Markowicach chcą gaz

150 tysięcy nowych złotych radni przekazali w tym roku na budowę sieci gazowej dla Markowie. Roboty są już zaawansowane w blisko 80-ciu procen­

tach. W ubiegłym roku wyliczono, że wszystko będzie kosztować 1,3 min no­

wych złotych. Jak wszystko dobrze pójdzie prace zostaną zakończone w roku przyszłym.

3 Zarząd miasta czyni starania, by uzy- z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kato­

wicach około 300 tysięcy złotych, które mają wesprzeć inwestycje. Tyle samo ma dać Polskie Górnictwo Naftowe i Gazow­

nictwo w Warszawie jako współfinanso­

wanie w 50 procentach budowy sieci gazo­

wej dosyłowej.

W pierwszej kolejności pieniądze zo­

staną przekazane na budowę sieci gazowej magistralnej DN 200/150, wykonanie osło­

ny katodowej oraz montaż i uruchomienie stacji redukcyjno-pomiarowej. Po wykona-

Chałupki zapchane

Coraz bardziej zapchane są nasze granice. Kiedyś problem dotyczył w zdecydowanej mierze tylko przejść na granicy zachodniej i wschodniej. Teraz okazuje się, że coraz mniej przepustowa jest nasza granica południowa. Dotkli­

wy brak przejść granicznych powoduje, że samochody ciężarowe chcące jak naj­

szybciej dotrzeć na Węgry muszą omijać zapchane przejście w Zwardoniu poru­

szając się po terenie Czech. Transport

niu tych prac zakończy się 1 etap gazyfika­

cji dzielnicy. Dzięki temu gaz popłynie do 350 odbiorców siecią o długości 16.160 metra. Później pozostanie do wykonania sieć gazowa rozdzielcza o długości 3 km z przewiertami pod torami i pod drogą.

Z radnych mogą być również zadowo­

leni mieszkańcy domów przy ulicach Gli­

wickiej, Odrodzenia i Wita Stwosza. Oko­

ło 250 tysięcy złotych z kasy miejskiej za­

sili budowę sieci wodociągowej o łącznej długości ponad trzech kilometrów. Prace mają zostać zakończone jeszcze w tym roku.

jednej tony towaru na terytorium na­

szych południowych sąsiadów kosztuje dodatkowo 10 USD.

Sytuacja pogarsza się na przejściu w Chałupkach. Codziennie odprawia się tu od 10 do 11 pociągów, podczas gdy potrzeby określa się na przynajmniej 15 składów. Nie pozwalają jednak na to warunki techniczne stacji kolejowej. W pierwszym półroczu ubiegłego roku przetransportowano przez Chałupki 1 min 97 tys. 895 ton ładunków. W analo­

gicznym okresie tego roku już 1 min 376 tys. 977 ton tj. o blisko 280 tysięcy ton więcej.

waw

Na remont dróg, głównie ulicy Odro­

dzenia, trzeba będzie jednak w Markowi­

cach poczekać. Na swoją budowę poczeka też ulica Olimpijczyka oraz droga długości około 350 metrów pomiędzy kościołem a cmentarzem. Konieczne będzie jak najszyb­

sze utwardzenie dróg polnych: Markowice - Budzin, Markowice - Kobyla oraz Mar­

kowice - Brzezie przez Oborę.

Dużo pieniędzy pochłonie także skana­

lizowanie Markowie oraz wymiana wodo­

ciągowych rur azbestowo-cementowych, dziś na tyle starych, że można już wątpić w zapewnienie RPWiK, że są one bezpieczne.

Radni docenili także potrzeby oświaty w tej dziedzinie. 250 tysięcy złotych na

rutalny gwałt

W nocy z 17 na 18 lipca miał miejsce brutalny gwałt na mieszkance Raciborza.

Jak zdołano ustalić została wcześniej siłą wciągnięta do samochodu, wywieziona w

Nalot gangów

Aż cztery samochody skradziono w ubiegłym tygodniu na terenie Raciborza i okolic. W nocy z 21 na 22 lipca w Nowej Wiosce gmina Krzyżanowice skradziono Audi 80 koloru zielony metalik numer reje­

stracyjny SU-HB 63. 22 lipca o godzinie 10.00 z ulicy Browarnej „zwinęli” vol- kswagena golfa koloru czerwony metalik, n-r rej. HAM - CY 9"64. Wartość strat 25.000 zł. W nocy z 19 na 20 lipca z gara­

żu przy ulicy Urbana skradziono mercede­

ograniczony remont dachu oraz wykonanie pomieszczeń w Szkole Podstawowej nr 14, to dużo biorąc pod uwagę skromne możli­

wości miejskiej sakwy. Wykorzystano jed­

nak tendencje tej rady do dawania pienię­

dzy na to, co powinien zrobić Kurator i chwała za to markowiczanom.

Miasto zadbało także o ich bezpie­

czeństwo, na papierku wprawdzie, ale już coś. Otóż w Markowicach planuje się utworzyć komisariat policji. Bez wątpienia raciborskim stróżom porządku byłoby lżej, bo nie musieliby tracić dziennych limitów paliwa jadąc na interwencję do Markowie właśnie.

odosobnione miejsce i kilka razy zgwałco­

na. Napastnicy skradli kobiecie dokumenty oraz pieniądze w kwocie 60 zł. 18 lipca rano w wyniku podjętych natychmiast działań policji udało się ustalić i zatrzymać sprawców - dwóch mężczyzn w wieku 25 i 26 lat, obywatela Niemiec i mieszkańca Raszczyc. Dzień później Prokurator Rejo­

nowy w Raciborzu zastosował wobec nich areszt tymczasowy.

sa 220 E koloru wiśniowego o numerach rejestracyjnych BB-MB-770. Straty 92.000 zł. Wreszcie w nocy z 17 na 18 lipca z ulicy Ocickiej nieznani sprawcy skradli vw golfa czerwonego o numerach W-NZ-438. Straty 38 tys. Policja ostrzega przybywających do Raciborza gości z Nie­

miec o niebezpieczeństwie kradzieży. Na­

leży zwrócić uwagę, czy pojazd jest śle­

dzony od granicy. W mieście auto warto zaparkować na parkingu strzeżonym. Jak się okazuje na złodziei nie ma rady. Nawet garaż nie stanowi przeszkody.

W SKRÓCIE

14 lipca w Zakładzie Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego „Prodryn” w Raciborzu-Ocicach rozpoczął się sezon.

Zakład aktualnie konserwuje ogórki z Pińczowa, przerabia wiśnie z Brzegu oraz porzeczki czerwone i czarne. Po­

wstaną z nich kompoty, dżemy i soki.

Mimo znacznie nasilonego prze­

twórstwa owocowo-warzywnego Zakład nie zamierza zatrudnić więcej jak 6 do 8 pracowników sezonowych. Zatrudnia się przeważnie młodzież szkolną na okres miesiąca. Można w tym czasie za­

robić od 350 do 400 zł. W ubiegłych latach zatrudniano w tym okresie ok. 50 osób.

XXX

W Stacji Pogotowia Ratunkowego w Raciborzu nie próżnują. W okresie od 14-17 lipca udzielono pomocy ambula­

toryjnej 16 osobom ukąszonym przez owady, 4 pogryzionym przez psy, 2 które miały wypadek na Żwirowni. U 5 osób stwierdzono zatrucie pokarmowe, a 3 osoby zostały pobite. Karetki wyjeż­

dżały 72 razy.

XXX

W Rejonowej Stacji Krwiodawstwa w Raciborzu stwierdzono, że w okresie letnim ilość oddawanej krwi spada. W czerwcu oddano - 363,8 1 osocza wraz z krwią dla porównania w kwietniu - 424,3 1.

Dzięki rozwiniętej technice (wpro­

wadzeniu urządzeń tzw. separatorów) można obecnie pobierać krew od dawcy selektywnie, tzn. tylko te frakcje krwi, które są najbardziej potrzebne. Przy po­

bieraniu krwi i osocza każdorazowo przeprowadzane są badania w kierunku żółtaczki, kiły i wirusa HIV, aby zapo­

biec zakażeniu biorcy.

Preparatyka również uległa rozwo­

jowi, toteż chorych można leczyć tymi frakcjami krwi, które są wskazane w da­

nym przypadku. Podawać oddzielnie można krwinki czerwone, płytki, albu­

miny, globuliny, czynnik VIII.

Na preparaty przerabia się bardzo duże ilości krwi. Termin ich ważności jest wydłużony, co ułatwia gospodaro­

wanie krwią.

XXX

Zakłady Cukiernicze „Mieszko” w Raciborzu dostosowują swoją produkcję do aktualnego zapotrzebowania rynku.

W okresie letnim spada popyt na wyro­

by czekoladowe, natomiast zwiększa się na cukierki orzeźwiające, takie jak euka­

liptusowe i miętowe. Dobrze sprzedają się też landrynki i cukierki nadziewane typu piccolo i kukułki. Powodzeniem cieszą się także galaretki owocowe. Dla wielu ulubionym przysmakiem jest kra­

janka raciborska, która jednak ze wzglę­

du na zawartość dużych kawałków orze­

chów laskowych jest nie do pogryzienia dla osób starszych mających słabe uzę­

bienie. W związku z tym, celowe było­

by, aby Zakłady „Mieszko” rozważyły możliwość wyprodukowania partii kra­

janki z drobno zmielonymi orzechami.

XXX

Słyszy się często utyskiwanie mie­

szkańców Raciborza, że większość kio­

sków nie prowadzi sprzedaży znaczków pocztowych i że iść po nie trzeba aż na pocztę. Jest to niestety smutna prawda, a już szczególnie smutna dla starszych ludzi, którzy z trudem chodzą. Tylko nieliczni kioskarze „Ruchu” sprzedają jeszcze znaczki, natomiast prywatni zu­

pełnie z tego zrezygnowali. Ich zdaniem jest to kompletnie nieopłacalne, gdyż...

kupując znaczki na poczcie po cenie hurtowej (upust wynosi 5%) muszą wy­

łożyć gotówkę, a poza tym kupić spe­

cjalny album. Suma, którą wyłożyli jest zablokowana przez kilka miesięcy, a

Chirurgia dziecięca w remoncie

Oddział chirurgiczny w raciborskim szpitalu obsługuje 120-150 tys. mieszkań­

ców Raciborza i okolic. Przez cały rok leczeniem obejmuje się około 3000 pacjen­

tów w tym dzieci od urodzenia do pełnoletności na oddziale chirurgii dziecięcej oraz dorosłych na oddziale chirurgii ogólnej. Rocznie wykonuje się 1700 operacji i 300 operacji małych.

Obecnie leczenie chirurgicznie przyjmu­

je 3 kierunki; urazy, guzy nowotworowe oraz miażdżyca naczyń. Oddział chirurgii w szpitalu raciborskim wykonuje operacje tar­

czycy, guzy piersi, jamy brzusznej, ropniaki opłucnej, operacje urologiczne na nerkach, guzy, wady rozwojowe, kamice, guzy pę­

cherza, wady cewki moczowej, guzy jądra, przerosty i guzy gruczołu krokowego, na­

czynia, żylaki, zatory i zwężenie tętnic oraz urazy tętnic i żył.

Oddział chirurgiczny w raciborskim szpitalu dysponuje pełną obsadą dobrze wyszkolonego personelu lekarskiego w skład, którego wchodzi 9 specjalistów z II stopniem, 5 lekarzy z I stopniem oraz 2 le­

karzy bez specjalizacji. Nie brakuje również personelu średniego, zarówno na oddziale, jak i na bloku operacyjnym.

Ciężka sytuacja finansowa znacznie utrudnia prawidłowe i sprawne funkcjono­

wanie opieki medycznej. Fakt, iż dyrekcja ZOZ-u otrzymała w 1995 roku o 38%

mniej funduszy w stosunku do roku 1994 pogłębia trudności. Pomimo, że zdarzają się nieliczni sponsorzy zapotrzebowanie finan­

W Warszawie ucichły już echa niedawnej wizyty kanclerza Niemiec Hel­

muta Kohla. Nie dyskutowano wiele o narodowym pojednaniu. Uznano, że wspólnotę interesów zarysowuje podpisany w 1991 roku traktat o dobrym są­

siedztwie i przyjaźni. Skupiono się na sprawach niejako bardziej przyziem­

nych. Utworzono Polsko-Niemiecką Izbę Przemysłowo Handlową. Uznano, że w interesie obu krajów jest przyszła integracja Polski z Unią Europejską. Niemcy chcą odsunąć jej granice na wschód, Polacy chcą ostatecznie uwolnić się od widma strefy wpływów Rosji, chcą być gospodarczo i politycznie w Europie.

Politycy pamiętali jednak podczas rozmów, że na Zachodzie już tylko H. Kohl jest napędzany wizją zjednoczonej Europy.

Integracja regionalna

Mniejszościom narodowym w Polsce żyło się najlepiej za czasów premiera Mazo­

wieckiego. Dobrze działało Biuro d/s Mniej­

szości Narodowych. Hossa zakończyła się za czasów premiera Pawlaka. Coraz mniejsze były dotacje. Mniejszość niemiecka ich nie potrzebowała. Gorzej z Ukraińcami, Białoru­

sinami i Litwinami. Rządy Pawlaka zniszczy­

ły dorobek polityczny Biura. Po rezygnacji ze stanowiska kierującej nim od 1989 roku Bogumiły Berdychowskiej, odszedł także jej zastępca Piotr Madejczyk - specjalista od spraw mniejszości niemieckiej. Mimo dekla­

racji szefów rządów postkomunistycznych w Polsce, ocenia się, że współpraca z mniejszo­

ściami się pogorszyła. Dowodem, ostatnie wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich prof. Tadeusza Zielińskiego, który stwierdził, że mniejszość niemiecka jest na Śląsku dys­

kryminowana.

Mimo tego integracja w regionach postę­

puje. Mniejszości na zachodzie Europy są traktowane jako bogactwo. Nie przystawia się do nich miary wielkiej polityki. Dopro­

wadza się do asymilacji gospodarczej pozo­

stawiając mniejszościom ich kulturę, język i zwyczaje.

Przemiany ostatnich lat przyniosły jeden, ważny pozytywny efekt. Niemców nie po­

strzega się już jako zagrożenia. Ważny staje się rozwój współpracy. W Polsce obecnie mniejszość niemiecka posiada swą reprezen­

tację w Sejmie. W radach gminnych zasiada szereg ich przedstawicieli. Fundacje: Współ­

pracy Polsko-Niemieckiej, „Caritas” przeka­

zują ogromne sumy pieniędzy na różnorodne inwestycje w naszym regionie, m. in. na bu­

dowę kliniki ortopedycznej w Kuźni Raci­

borskiej.

Burza wokół mniejszości niemieckiej rozpętała się niedawno wskutek zamiaru wprowadzenia do szkół nauki języka nie­

mieckiego, jako języka ojczystego. Akcja była uzgodniona na szczeblu rządowym i mimo, że w dużym stopniu została przepro­

wadzona źle, to nie jest dobrym zjawiskiem swoista histeria części środowiska nauczy­

sowe stale rośnie. Niskie dotacje pieniężne powodują że dzienna stawka na jednego chorego wynosi 10 tys. zł. Brakuje pienię­

dzy na niektóre drogie leki, a więc rodziny chorych zmuszone są same wykupować re­

cepty. Zdarzają się także niedobory bielizny czy naczyń kuchennych. Żywność dla cho­

rych dostarczana jest przez rodziny i w związku z tym niezbędne są lodówki do jej przechowywania. Jednakże najuboższym szpital stara się zapewnić podstawowy wikt i leki.

Trudności finansowe na pewno nie sprzyjają rozwojowi medycyny. Nowocze­

sny sprzęt wymaga dużych nakładów pie­

niężnych. Mój rozmówca ordynator oddzia­

łu chirurgicznego lek. med. Józef Olech za­

pewnił mnie, iż czynione są starania, aby wprowadzić operacje laparoskopowe, coraz częściej stosowane w nowoczesnych szpita­

lach, a polegające na wprowadzaniu niuspa- ralu do jamy brzusznej bez jej otwierania.

Niewątpliwymi zaletami tejże techniki ope­

racyjnej są: prawie bezbolesny ich przebieg i bardzo krótki okres rekonwalescencji, co sprzyja dużej przelotowości pacjentów i co

cielskiego. Zgoda dla mniejszości oznacza zgodę na kultywowanie jej kultury. Oblewa­

nie farbą pomnika Eichendorffa jest dziś traktowane jako zwykły wybryk chuligański.

Obecnie w 30 podstawówkach woje­

wództwa niemiecki traktowany jest jako oj­

czysty. W 450 pojawia się jako język obcy obowiązujący. Brakuje jednak germanistów.

Nadzieje wiąże się m. in. z funkcjonowaniem Kolegium Językowego w Raciborzu.

W Raciborzu ma swoją siedzibę Towa­

rzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców woj. katowickiego (DFK). Na terenie miasta znajdują się także trzy grupy terenowe DFK- Centrum, Ocice i Markowice. W sumie w samym Raciborzu zarejestrowanych jest 5 ty­

Amortyzator nr 1 *

Centralny skład na R.O.W.

ADMAR S.C

47-400 Racibórz ul. Rybnicka 44

te/. (036) 1535 84, 152947

Zapraszamy do współpracy sklepy

i warsztaty

z tym związane mniejszych kosztów utrzy­

mania chorego w szpitalu, krótszego ich w nim pobytu.

Zespół medyczny oddziału chirurgiczne­

go pragnie także stworzyć choćby namiast­

kę intensywnej opieki medycznej. Niestety dotkliwie odczuwany jest brak podstawo­

wych urządzeń i funduszy na ich zakup.

Brakuje kardiomonitorów, respiratorów, de­

fibrylatorów, automatycznych pomp dozo­

wania leków w infuzjach dożylnych, figro- skopów. Ponadto na oddziale chirurgii dzie­

cięcej brakuje sprzętu do reanimacji.

Oddział chirurgii dziecięcej aktualnie jest po przeprowadzonym remoncie, nieza­

przeczalnie obecny stan wpływa pozytyw­

nie na atmosferę szpitala, kolorowy wystrój, nowa pościel, łóżka, odtwarzacz video przy­

śpieszają powrót do zdrowia najmłodszym pacjentom. Niewątpliwie zasługą tego stanu rzeczy jest dar fundacji Zdrowe Miasto w postaci 15 min. Oddział chirurgii ogólnej również jest w trakcie remontu i z tego względu przyjęcia na oddział są ograniczo­

ne do stanów ostrych i wymagających na­

tychmiastowego leczenia operacyjnego.

Duże trudności tej jak i innych pla­

cówek opieki medycznej powodują kłopo­

tliwą sytuację dla całego społeczeństwa.

Liczne niedobory znacznie opóźniają i osła­

biają efekty leczenia mimo wszelkich starań ze strony personelu medycznego. Póki co trzymajmy się zasady lepiej zapobiegać niż leczyć, w nadziei na lepsze jutro. K Mgkanek sięcy członków. Na terenie byłego powiatu raciborskiego i rybnickiego zamieszkuje^

lejne 15 tysięcy członków DFK. O prz^j pieniu decydował akt woli, a nie niemieckie papiery. Wśród działaczy przeważają ludzie starsi w podeszłym wieku. W latach 80-tych -jak twierdzą- stracili 3/4 młodzieży.

Racibórz jest poniekąd miastem wyjąt­

kowym. Zgodnie współżyją rodowici racibo- rzanie, Ślązacy i ludzie, którzy przybyli tu po wojnie. Na tej płaszczyźnie tworzony jest w mieście program „Racibórz - Nasza Ziemia - Nasz Dom” w ramach konkursu Fundacji Kultury „Małe Ojczyzny - tradycja dla przy­

szłości”. Ambitne plony na lata 1999-2015 przewidują naukę polskiego w przygranicz­

nych szkołach czeskich i czeskiego w szko­

łach polskich. Naukę niemieckiego tam, gdzie występują duże skupiska mniejszości.

Śmiałym przedsięwzięciem ma być zorgani­

zowanie stacji naukowej do badania dziejów pogranicza śląskiego i jego perspektyw kul- turalno-ekonomicznych.

Dziś bezpieczne wydaje się operowanie na płaszczyznach raciborzanin-warszawianin- lwowianin, Ślązak-Mazur-Pomorzanin. Takie stanowisko zajmują również działacze mniej­

szości. Trzecia płaszczyzna - Niemiec-P<R*_

zawsze budziła niezdrowe emocje.

Dla bezpieczeństwa amortyzatory muszq być sprawdzane co 20.000 km

MONROE

amortyzatory

Raciborskie obrazki czyli

reporterzy „NR” incognito ^{W SKRÓCIE}

• Wprawdzie Racibórz jest dość czystym miastem, są tu jednak miejsca, które ilością i zróżnicowaniem zgromadzonych śmieci mo­

głyby stanąć w konkury z niejednym osiedlo­

wym śmietnikiem. Należy do nich mini-park przy Sejmowej. Owszem, są tutaj kosze na śmieci, nie przy każdej ławce niestety, co stanowi przeszkodę wprost nie do pokonania dla bywalców skwerku. Papierki i worki fo­

liowe „walają” się wszędzie. Jak wynika z naszej analizy odpadów - opakowania po Pe­

digree Pall - częstymi bywalcami są tu wła­

ściciele czworonogów, którzy nie chcąc bru­

dzić w domu karmią ulubieńców na dworze.

Ktoś tu chyba często urządza sobie pikniki, bo przez nieuwagę można kopnąć opakowa­

nie po „Ramie” i tłuste papierki po kanap­

kach. Jeśli przejdziemy się po większym par­

ku, tym ze stawem, sytuacja wygląda nieco lepiej, chociaż też, szczególnie wokół koszy na śmiecie leży pełno różnokolorowych od­

padów. Życzymy miłych spacerów.

• Koncerty grup rockowych w klubie

„Kwadrans” gromadzą masę wielbicieli. Ci

„przy forsie” kupują po prostu bilety, reszta stoi przed bramą i okupuje okoliczne płoty.

Wprawdzie nic nie widać, ale słychać dość dobrze. Nie prowadzimy dokładnych staty­

styk, ale już „na oko” widać, że tych przed wejściem jest prawie tyle, co w środku. Dar­

mowi słuchacze, jako że nie ma już miejsc całkiem przy płocie (tłok) stoją po drugiej

C

c,">nie ulicy i słuchają koncertu. Jest tam po­

lepsza jakość dźwięku. Miłe efekty dękowe tworzą też przejeżdżające co chwila samochody, tak że ci na zewnątrz mogą śmiało powiedzieć, że słyszeli więcej, niż ci, którzy kupili bilet.

• Ci, którzy nie wyjechali na wakacje i du­

szą się w miejskim upale pozwalają sobie na letnie szaleństwo i kupują lody. Aż 5 stoisk ze świeżymi lodami i niezliczona ilość skle­

pów oferujących lody z zamrażalnika prze­

konują, że handel lodami to najlepszy interes w tym okresie, schodzą jak świeże bułeczki.

Dla przyzwoitości przypominam, że 10 dkg zwykłego, śmietankowego loda to ok. 200 kalorii.

• Korzystając z dobrodziejstw przejazdów autobusami PKM zauważamy dziwną rzecz, naklejki reklamowe papierosów. Nad napisa­

mi „kierowca upoważniony jest do kontroli

„biletów” czy „bilety należy kasować w ka­

Dlaczego

^Nowiny

Raciborskie”?

ROZMOWA Z C. P. SILESIE- REM, PODRÓŻNIKIEM, MIŁO­

ŚNIKIEM ZIEMI RACIBORSKIEJ.

- Kierując Sekcją Publistyki Kultural­

nej przy Kole Ekologicznym im. Eichen- dorffa w Suminie, udzielał pan wywiadów i prezentował swoje poglądy w Trybunie Śląskiej, piśmie „Hoffnung” (Pojednanie i Przyszłość), Nowiny Rybnickie, lecz naj­

częściej wypowiada się pan na łamach na­

szej gazety Nowiny Raciborskie - dlacze­

go?

- Nowiny Raciborskie, które posiadają ponad 100-letnią historię chętnie są czytane nie tylko na ziemi raciborskiej, wodzisław­ skiej i rybnickiej, ale także za granicąw śro­ dowiskach Ślązaków.

Czytają tę gazetę ludzie pochodzącyz tutejszych ziem, którzy po wojnie z różnych powodów osiedlili sięw Republice Federal­

nejNiemiec. Nie zapominająjednak o swych korzeniach. Przyjeżdżająodwiedzać cmenta­

rze i swoich bliskich. Proszą o przysyłanie imNowin Raciborskich względnie ważniej­ szych artykułów, wyciętych z tejgazety. Bar­

dzo się cieszą z wszystkiego dobrego, co tutaj w ich stronach rodzinnych się dzieje, a o czyminformują tutejsze Nowiny Raciborskie.

sowniku” dla przykładu w autobusie nr 1015 wisi reklama papierosów KIM, a obok, bar­

dziej na prawo Jan 111 Sobieski. PKM zachę­

ca raciborskie firmy do umieszczania reklam na kadłubach autobusów przekonując, że to tysiące spojrzeń dziennie. Wewnątrz autobu­

sów są to, powiedzmy, setki spojrzeń. Czło­

wiek, który właśnie rzuca palenie, a przejeż­

dża autobusem 15 minut dziennie zmuszony jest spoglądać na okazałe pudełka „fajek” w pełnej krasie. Może lepiej byłoby powklejać w te miejsca podobizny Kaczora Donalda?

• Pamiętamy te czasy, gdy hasła propagan­

dowe, a także wesołe wierszyki rozkwitały najczęściej w szaletach miejskich. Wchodząc do ubikacji można było mieć niezły ubaw i łatwy dostęp do najnowszych dowcipów.

Dziś można szukać i szukać, płacić babciom klozetowym góry pieniędzy i znaleźć zale­

dwie parę przekleństw czy hasła w stylu

„Jola koha Jasia”. Aktualnie większą popu­

larnością cieszą się mury, jako że łatwo dziś nabyć farbę w sprayu pisanie jest lekkie, ła­

twe i przyjemne. Niestety, każda nowość na murach, każdy napis został już dokładnie rozpracowany przez raciborskie gazety, więc pisać nie ma o czym. Ale pozostało jeszcze jedno miejsce, miejsce o którym nikt jeszcze nie wspomniał - drewniane ławy w barach piwnych. To tutaj, przy kuflu piwa Polak wpada w zadumę i rozmyśla. To tutaj wpa­

dają do głowy najciekawsze pomysły, to tu­

taj następuje podsumowanie swojego życia.

Pozwolę sobie zacytować kilka hasełek:

„TAK dla elektrowni atomowych. Zobaczysz jakie będziesz miał śmieszne dzieci”, „Nie ufaj rodzicom, zrób się sam”, „Przepraszam, że się urodziłem, więcej się to nie po­

wtórzy”, „Zazdroszczę ci, że mnie znasz”,

„Nie czyń drugiemu nic takiego, co da się potem udowodnić”.

• Nasi rodacy, którzy wyjechali za granicę i tam pozostali odwiedzają często rodzinne strony. Twierdzą, że wiele się u nas zmieni­

ło, jest dużo sklepów, atrakcyjnych towarów, ładne ulice. Zauważyli jednak, że jest tu je­

szcze jedna rzecz, pozostałość dawnych, nie­

dobrych zwyczajów; otóż w sklepach ekspe­

dientki nie pakują chleba, często nawet nie owijają go w papier. Jest to drobna sprawa, ale tym bardziej niemiła, że zauważają ją przede wszystkim obcokrajowcy, a nie my

Przekonałem się o tym podczas tego­

rocznego pobytu w RFNwmiesiącumaju, gdzie dlatamt. gazet„Schlesische Nachrich- ten " i „ Der Rybniker " udzieliłem wywiadów na temat działalności Koła Ekologicznego im. Eichendorffa w Suminie.

- Będąc w RFN w maju, z pewnością uczestniczył pan w spotkaniu Ślązaków, które odbywało się 7 maja w Dussel­

dorfie?

- Owszem, otrzymałem zaproszenie na ten Zjazd, lecz nie mogłem skorzystać bo akuratwtym czasie leciałem samolotem na Majorkę. Zależało mizwiedzić Falldemossę na wyspie hiszpańskiej, gdzie w latach 1838- 1839 mieszka! z George Sand - Fryderyk Chopin. Lubię muzykę Chopina i chciałem dotknąćklawiszy fortepianu, na którymgrał kompozytor i tworzył swoje dzieła m. in.

„ Preludium Deszczowe

Kierując podczas IIwojny światowej ist­ niejącą w środowisku studenckim w Wiedniu od 1942 r. Fundacją Śląskąwspieraną przez rodziny zeŚląska-finansowałem zkasy tej Fundacji także działalność ośrodka chopi­ nowskiego, który tam założyłem.

„Działalność Ośrodka Kultury„Chopi- neum"wWiedniu w latach 1942-1945była bardzo cenna " - napisał w 1977roku Dyrek­ tor Generalny Towarzystwa im. Fryderyka Chopinaw Warszawie, Wiktor Weinbaum

- Jest pan na emeryturze i jak widać dużo pan podróżuje?

- Posiadamemeryturę twórczą, przyzna­ waną przez Ministerstwo Kulturyw Warsza­ wie zadziałalność twórczą prowadzonąw

kraju i za granicą. Podróżując, interesują

więc nie zwraca się należycie szybko.

Cóż więc pozostaje piszącym listy?

Chyba kupowanie znaczków na poczcie

„na zapas”...

XXX

Cepelia w raciborskim Rynku przeży­

wa obecnie ciężkie czasy. Kiedyś turyści tłumnie oblegali sklep, kupowali dużo różnego rodzaju pamiątek. Właściwie wszystko cieszyło się ogromnym powo­

dzeniem. Teraz pod tym względem nastą­

pił zupełny zastój. Sklep codziennie jest prawie pusty. Towar zalega na półkach.

Kierownik Cepelii dziwi się temu zjawi­

sku, gdyż przecież sezon „na turystów”

trwa, a towar też jest atrakcyjny. Ma nadzieję, że może w najbliższym czasie coś się zmieni.

XXX

Dobiegł końca remont kapitalny sta­

rego zabytkowego budynku stacyjnego w Chałupkach. Trwał on ok. 1,5 roku.

Odbiór powinien nastąpić już wkrótce.

Chociaż elewacja zewnętrzna nie jest je­

szcze zrobiona (brakuje na to pieniędzy), wnętrze prezentuje się okazale. Budynek posiada teraz duży hol z kolumnami, cało­

dobową poczekalnię, bufet, zaplecze sani­

tarne i kasy biletowe (ponoć od 1 paź­

dziernika całodobowe), planuje się wygo­

spodarować dwa pokoje gościnne dla ko­

lejarzy.

Od maja lub czerwca przyszłego roku zwiększona zostanie ilość pociągów mię­

dzynarodowych, kursujących przez Raci­

bórz i przejście graniczne w Chałupkach.

Na razie jeździ tylko jeden - do Budape­

sztu.

XXX

W dniu 4 lipca w godzinach popołu­

dniowych do Straży Miejskiej w Racibo­

rzu zgłosił się mężczyzna w wieku 45 lat, który został dwukrotnie (w odstępie ok 2 godzin) pogryziony przez psa rasy dober­

man przy ul. Katowickiej. Mężczyzna ów był sąsiadem właścicielki psa, która nie zachowała nakazanych środków ostrożno­

ści. W związku z tym Straż Miejska pod­

jęła interwencję, w wyniku której nałożo­

no znaczny mandat kamy oraz pouczono, że w przypadku powtórzenia się sytuacji zostanie wniesiony wniosek o ukaranie do Kolegium d/s Wykroczeń przy Sądzie Re­

jonowym.

W jednym z mieszkań budynku przy ul. Mysłowickiej w Raciborzu zmarł sa­

motny mężczyzna w podeszłym wieku.

Jego ciało znaleziono po kilku dniach.

Wydobywająca się z mieszkania przykra i intensywna woń, zmusiła lokatorów do interwencji. Zwracali się do różnych in­

stytucji, w końcu nie znajdując nigdzie pomocy skierowali się do Straży Miej­

skiej. Krystian Strzondała - komendant

mnie ciekawemiejscahistoryczne. Byłem w miejscunarodzenia Chrystusa w Betlejem, w

izbie na zamku w Jałcie, gdzie podpisano haniebnyakt, włączający po II wojnieziemie śląskieworbitę wpływów Moskwy. Wtych dniach powróciłem z północnych Włoch.

Tam zwiedziłem m.in. Wenecję, Weronę, Pa­ dwę, gdzie nauniwersytecie studiowałprawo i medycynę MikołajKopernik.

- Gazeta niemiecka Schwarzwalder Post pisała, że jest pan twórcą przeszło 200 pozycji o tematyce religijnej. Czy tyl­

ko ta tematyka pana interesuje?

- Twórczością zajmowałem się wyłącznie

wlatach młodzieńczych do 1948 roku. Spra­

wiało mi to przyjemność. Potem pracowałem jużtylkozawodowo w służbie zdrowia.

Studiując w latach wojny ^w Wiedniu, tworzyłem tam, m. in. teksty do przeplatania muzyki Chopina podczas spotkań. Lecz już wcześniejwszkoleśredniejpisałem dlaużyt­

ku szkolnego utworymłodzieżowe. Niektóre pozycje były publikowane drukiem. Przydało sięto obecnie do zaliczenia przez Minister­

Straży nakazał przeprowadzenie natych­

miastowego odkażania pomieszczenia.

Akcja trwała kilka godzin.

Straż Miejska stwierdza, że w upalne dni coraz więcej dzieci kąpie się w miej­

scach niedozwolonych - w stawie w parku przy ul. Kochanowskiego i w zbiorniku wodnym z fontannami obok PI. Długosza.

Dlatego przypomina się rodzicom, aby za­

braniali swoim dzieciom kąpieli w tych miejscach, gdyż jest to wykroczenie pod­

legające karze grzywny.

Komendant zwraca się do mieszkań­

ców, aby zgłaszali zauważone nieprawi­

dłowości. Prosi jednak, aby nie były to zgłoszenia anonimowe. Podkreśla rów­

nież, że potrzebna i ważna jest w tym za­

kresie współpraca Straży Miejskiej ze społeczeństwem

XXX

15 lipca przy ul. Opawskiej lokator jednego z mieszkań zostawił na gazie gar­

nek i wyszedł. Sąsiadów z klatki zaniepo­

koiły wydobywające się spod drzwi kłęby czarnego, śmierdzącego dymu. Zaalarmo­

wali Straż Pożarną która natychmiast in­

terweniowała. Winowajcy nałożono grzywnę w wysokości 30 zł.

16 lipca na ul. Sudeckiej w Raciborzu zdarzył się wypadek. Samochód osobowy wypadł z drogi na pobocze i wywrócił się kołami do góry. Pięciu pasażerów odwie­

ziono do szpitala, z czego dwie osoby po udzieleniu pierwszej pomocy wróciły do domu.

17 lipca na jednym z drzew przy ul.

Słowackiego zauważono rój pszczół. Ak­

cja ich usuwania przez Straż Pożarną trwała od 9.00-11.30. Przewieziono je do pszczelarza w Markowicach.

18 lipca całkowicie spalił się kiosk spożywczy w ośrodku wypoczynkowym

„Buk” koło Rud Wielkich. Sprawca pod­

palenia nie został zidentyfikowany. Kie­

rownik ośrodka zauważył zwęglone szczątki kiosku dopiero rano, o godz.

6.00, kiedy nie było już co gasić. Straty wyniosły 1000 zł.

19 lipca w Raciborzu przy ul. Sejmo­

wej, 83-letnia staruszka wychodząc z domu zapomniała zakręcić kurek gazu.

Wezwana Straż Pożarna oddymiła i prze­

wietrzyła mieszkanie.

Tego samego dnia strażacy usuwali na odcinku 200 m ul. Rybnickiej (koło Dębicza) rozlaną substancję ropopochod­

ną. Akcja polegała na oblaniu jezdni mie­

szanką wody i środka zmywającego „dete- or”, po czym jezdnię posypano piaskiem

XXX

Najdłużej pracującym lekarzem w ra­

ciborskim szpitalu jest Andrzej Majewski - obecnie ordynator Oddziału Położnicze­

go. Pracę rozpoczął w 1953 r. Pracuje więc tutaj już 42 lata. W tym roku zamie­

rza przejść na emeryturę.

Zebrała:

E. Halewska

stwo Kultury i ZUSlat pracy twórczej do emerytury.

Radziłbym więcmłodym twórcom wcze­ sne publikowanieswoich pozycjitwórczych, gdyż ma towpływ na wysokośćemerytury,a tauzależnionajest od wysługi lat.

Utwory o treściach religijnych pisałem w latach dokonywaniazbrodnii czynów wv-

nikających zbraku sumienia i pomijania za­ sad religijnych. Pomnikami ateizmusą Ka­

tyń, Oświęcim i inne miejsca zagłady.

Zbiór 50-tego rodzaju pozycji znajduje się także wBiblioteceWatykańskiej.

W mojejdziałalności młodzieżowej od czasów wojny dostosowywanej do aktualnych potrzeb społecznych, a także w twórczości posługiwałemsię pseudonimami, z których dwa zarejestrowane są^w Związku Autorów ZAiKS W Warszawie.

Obecnie zajmuję się sprawami ekologii na Śląsku, o czym częstomowa wNowinach Raciborskich.

rozm. RED