Mieszanina a związek chemiczny
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń zna:• pojęcie mieszaniny,
• różnice między mieszaniną, a związkiem chemicznym b) Umiejętności
Uczeń odróżnia mieszaninę od związku chemicznego.
2. Metoda i forma pracy
Pokaz, pogadanka, praca zbiorowa, praca indywidualna.
3. Środki dydaktyczne
Podręcznik, mieszanina siarki i żelaza.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza 1. Sprawdzenie listy obecności.
2. Przypomnienie zagadnień omawianych na ostatniej lekcji, poprzez zadanie następującego pytania: Co to jest związek chemiczny?
3. Nawiązanie do tematu lekcji poprzez zadanie uczniom pytania: Czy oprócz związku chemicznego i pierwiastka to istnieją jeszcze inne rodzaje substancji? Uczniowie powinni stwierdzić, że są takie substancje, na przykład mieszaniny.
b) Faza realizacyjna
1. Wprowadzenie pojęcia mieszaniny. Zapisanie definicji:
Mieszanina - substancja niejednorodna chemicznie złożona z pewnej liczby substancji czystych. Wyróżniamy dwa rodzaje mieszanin:
a) mieszaninę jednolitą (homogeniczną), gdzie nie można za pomocą wzroku odróżnić poszczególnych składników;
b) mieszaninę niejednolitą (heterogeniczną), gdzie składniki można odróżnić wzrokowo.
2. Podanie przykładów mieszanin jednolitych i niejednolitych Uczniowie zapisują w zeszytach i podają dodatkowo własne przykłady.
Przykłady mieszanin:
a) niejednolite, - piasek i woda, - żelazo i siarka, - siarka i woda;
b) jednolitych:
- cukier i woda, - sól i woda.
Mieszanina cukru i wody jest roztworem rzeczywistym i należy do grupy mieszanin jednolitych, podobnie jest z mieszaniną soli i wody.
Podanie cech charakterystycznych dla mieszaniny i związku chemicznego. Zapisanie notatek w zeszytach w postaci tabeli.
Mieszanina Związek chemiczny
a) Substancje składowe zachowują swoje właściwości chemiczne i fizyczne
b) Substancje mogą być wydzielone za pomocą metod fizycznych, np.:
- destylacji, - krystalizacji, - segregacji, - sączenia,
- reakcji na pole magnetyczne.
c) Składniki mieszaniny mogą pozostawać w dowolnych stosunkach masowych.
d) Nie wykazuje charakterystycznych właściwości, takich jak: temperatura topnienia, temperatura wrzenia, gęstość.
a) Substancje składowe tracą swoje właściwości pierwotne, gdyż powstał nowy związek na drodze reakcji chemicznej.
b) Składników wyjściowych nie można rozdzielić metodą fizyczną, tylko można je uzyskać na drodze przemian chemicznych.
c) Pierwiastki połączone są ze sobą w ściśle określonym stosunku masowym.
d) Wykazuje charakterystyczne właściwości ścisłe dla każdego związku chemicznego, takie jak:
temperatura topnienia, temperatura wrzenia, gęstość.
e) Jest to substancja jednorodna zbudowana z jednej substancji czystej.
c) Faza podsumowująca
Powtórzenie wiadomości zdobytych na lekcji
5. Bibliografia
Z. Kluz, M. M. Pomniczek, Chemia. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, Warszawa 2005.
6. Załączniki
brak
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak
