PS. 1. IJ- B. 0934/01/09
PROTOKÓŁ
kontroli doraźnej przeprowadzonej
w Wielofunkcyjnej Placówce Pomocy Rodzinie „Szansa” w Szczecinku, w dniu 26 stycznia 2009 r.
Adres Placówki:
Wielofunkcyjna Placówka Pomocy Rodzinie „Szansa”
ul. Wiatraczna 1 78-400 Szczecinek
Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów w składzie: Ilona Jackiewicz- Bara- inspektor wojewódzki - osoba kierująca zespołem, Renata Karwowska - starszy inspektor wojewódzki, na podstawie UpowaŜnienia Nr 5/2009 z dnia 22 stycznia 2009 r. wydanego przez Wojewodę Zachodniopomorskiego.
Przedmiot kontroli:
Zasadność zarzutów zawartych w piśmie L.dz.06/01/2009 Fundacji Dzieci Niczyje z 03-926 Warszawa, ul. Walecznych 59, z dnia 20 stycznia 2009 r., a w szczególności :
1) Obraźliwy sposób odnoszenia się do dzieci przez opiekunów i dyrekcję Placówki.
2) Stosowanie przemocy psychicznej i fizycznej wobec dzieci.
3) Umieszczanie dzieci w szpitalach psychiatrycznych.
4) Rodzaje i przyczyna stosowanych kar wobec dzieci.
5) Stan sanitarny w placówce, rodzaj i ilość środków czystości i środków do higieny indywidualnej dzieci.
6) MoŜliwość zachowania intymności dzieci podczas korzystania z łazienki.
7) Zabezpieczenie dzieci w leki.
8) Dostęp do jedzenia i picia w Placówce przez całą dobę.
9) Przypadki wykorzystywania seksualnego młodszych dzieci przez starsze.
Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych zapoznano dyrektora
Placówki z programem kontroli, w którym określono temat, cel i rodzaj oraz zakres kontroli.
Wyjaśnień udzielali:
Pani Maria Wajda- dyrektor Placówki
Pani Agnieszka Popławska– wicedyrektor Placówki Pani Alina Janowicz- pielęgniarka Placówki
Pani Małgorzata Kubiak Horniatko- dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Szczecinku
Ustalenia kontroli:
Ustaleń dokonano w oparciu o informacje przekazane przez dyrektora Placówki, wicedyrektora Placówki, dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Szczecinku, ankiet przeprowadzonych wśród starszych wychowanków placówki, rozmowy przeprowadzonej z młodszymi wychowankami placówki, lustracji pomieszczeń, analizie dokumentacji prowadzonej w Placówce, oraz przeglądu rejestrów i faktur.
W dniu kontroli na terenie placówki przebywało 11 wychowanków.
Pozostałe dzieci z uwagi na okres ferii zimowych urlopowane były do domów rodzinnych lub uczestniczyły w róŜnych formach zorganizowanego wypoczynku poza terenem placówki.
Obraźliwy sposób odnoszenia się do dzieci przez opiekunów i dyrekcję Placówki:
W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili rozmowę z dyrektorem i wicedyrektorem Placówki. Pani dyrektor odpowiedziała, Ŝe nigdy nie słyszała aby któryś z wychowawców, bądź pani wicedyrektor w sposób nieprawidłowy zwracali się do wychowanków.
Wychowankowie nigdy nie zgłaszali Pani dyrektor o złym traktowaniu przez jakiegokolwiek pracownika placówki (zał. nr 1). Pani wicedyrektor oświadczyła, Ŝe nigdy w sposób obraźliwy nie zwracała się do wychowanków (zał. nr 2). Na pytanie ankietowe dotyczące obraźliwego traktowania przez pracowników placówki 5 wychowanków w wieku szkolnym przebywających w czasie kontroli na terenie placówki, dwoje dzieci odpowiedziało, Ŝe nie. Jedno dziecko, Ŝe do mnie nie. Jedno dziecko napisało, Ŝe nie chce tego opisywać a jedno, Ŝe np. wyzywanie.
Przeprowadzono rozmowę z 6 dzieci w wieku przedszkolnym
i dziećmi u których występowało upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym i znacznym. Na zadane pytanie dzieci odpowiedziały, Ŝe Pan/i (dziecko podało imię wychowawcy) brzydko mówił/a.
Stosowanie przemocy psychicznej i fizycznej wobec dzieci.
W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili rozmowę z dyrektorem i wicedyrektorem Placówki. Pani wicedyrektor oświadczyła, Ŝe nigdy nie uŜywała przemocy fizycznej, ani psychicznej wobec dzieci (zał. nr 2). Na pytanie ankietowe dotyczące stosowania przemocy psychicznej i fizycznej wobec wychowanków przez pracowników placówki, dzieci w wieku szkolnym przebywające w czasie kontroli na terenie placówki odpowiedziały w następujący sposób: troje dzieci odpowiedziało, Ŝe nikt z pracowników nie stosował wobec nich przemocy. Jedno dziecko napisało, Ŝe: „bił, wyzywał, pchał, szarpał i takie inne rzeczy”, jedno Ŝe: „tak, ale nie chce mi się tego opisywać, poniewaŜ teŜ nie byłem wobec pracownika pozytywnie nastawiony” (zał. nr 3).
Przeprowadzono rozmowę z 6 dzieci w wieku przedszkolnym i dziećmi u których występowało upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym i znacznym. Na zadane pytanie dzieci odpowiedziały, Ŝe: „Pan/i (dzieci podały imię wychowawcy) bił/a ręką X.Y”.
Umieszczanie dzieci w szpitalach psychiatrycznych.
W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili rozmowę z dyrektorem i wicedyrektorem Placówki. Pani dyrektor i Pani wicedyrektor odpowiedziały, Ŝe nie mogą w 100% zapewnić, Ŝe nikt z pracowników nie straszył dzieci umieszczeniem za karę w szpitalu psychiatrycznym, bądź przeniesieniem do innej placówki (zał. nr 1) Pani wicedyrektor oświadczyła, Ŝe ona sama nigdy nie straszyła dzieci odesłaniem do szpitala psychiatrycznego i dzieci nigdy nie były hospitalizowane ze względu na ich złe zachowanie (zał. nr 2). Na pytanie ankietowe dotyczące straszenia wychowanków przez pracowników umieszczeniem za złe zachowanie w szpitalu psychiatrycznym lub przeniesieniem do innej placówki, dzieci w wieku szkolnym przebywające w czasie kontroli na terenie placówki odpowiedziały w następujący sposób:
czworo dzieci odpowiedziało, Ŝe nikt z pracowników nie straszył ich.
Jedno dziecko napisało, Ŝe tak straszy mnie np. (dziecko wymieniło z imienia i nazwiska 2 wychowawców) zał. nr 3. Przeprowadzono rozmowę z 6 dzieci w wieku przedszkolnym i dziećmi u których występuje upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym i znacznym. Na zadane pytanie jedno z dzieci odpowiedziało, Ŝe: „Pan/i (dziecko wymieniło imię
i nazwisko wychowawcy) powiedział/a, Ŝe jak nie będę grzeczny to pójdę do Bornego, tam gdzie są kraty w oknach, tabletki i będę tam siedział”. Na podstawie analizy dokumentów stwierdzono, Ŝe w okresie od stycznia do grudnia 2008 roku 7 dzieci umieszczanych było w szpitalach psychiatrycznych. W tym: 1 dziecko w wieku 11 lat, 1 dziecko w wielu 12 lat, 1 dziecko w wieku 13 lat, 3 dzieci w wieku 14 lat, 1 dziecko w wieku 16 lat.
X.Y. lat … został/a umieszczony/a w szpitalu psychiatrycznym na podstawie skierowania wydanego dnia 05 marca 2008 roku oraz na mocy Postanowienia Sądu Rejonowego w Kołobrzegu Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 26 marca 2008 roku. Sąd wskazał na bardzo wysoką demoralizację dziecka i wydał postanowienie o umieszczeniu go w szpitalu psychiatrycznym na czas trwania postępowania. Na postawie karty informacyjnej leczenia szpitalnego ustalono, Ŝe dziecko przebywało w szpitalu w okresie od 17.04.2008 r. do 04.06.2008 r. Rozpoznano zaburzenia zachowania z nieprawidłowym procesem socjalizacji.
Hospitalizowany/a był/a po raz pierwszy (zał. nr 4).
X.Y. lat 12 został/a umieszczony/a w szpitalu psychiatrycznym na podstawie skierowania wydanego dnia 27 października 2008 roku za pisemną zgodą matki z dnia 10 listopada 2008 roku, która jest prawnym opiekunem dziecka. Na postawie karty informacyjnej leczenia szpitalnego ustalono, Ŝe dziecko przebywało w szpitalu w okresie od 12 grudnia 2008 r. do 17 grudnia 2008 r. Rozpoznano zaburzenia zachowania i emocji (zał.
nr 4 a).
X.Y. lat 13 został/a umieszczony/a w szpitalu psychiatrycznym na podstawie skierowania wydanego dnia 05 marca 2008 roku za pisemną zgodą matki z dnia 06 marca 2008 roku, która jest prawnym opiekunem dziecka. Na postawie karty informacyjnej leczenia szpitalnego ustalono, Ŝe dziecko przebywało w szpitalu w okresie od 06 marca 2008 r. do 18 kwietnia 2008 r. Rozpoznano zaburzenia zachowania z nieprawidłowym procesem socjalizacji (zał. nr 4 b).
X.Y. lat 14, został/a umieszczony/a w szpitalu psychiatrycznym na mocy Postanowienia Sądu Rejonowego w Szczecinku Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 19 czerwca 2008 roku. Sąd wskazał zgodnie z opinią 2 biegłych psychiatrów z dnia 06 maja 2008 roku konieczność obserwacji sądowo – psychiatrycznej nieletniego/ nieletniej. Na postawie karty informacyjnej leczenia szpitalnego ustalono, Ŝe dziecko przebywało w szpitalu w okresie od 09 lipca 2008 roku do 07 sierpnia 2008 r.
(zał. nr 4 c). W dokumentacji dziecka brakowało skierowania do szpitala psychiatrycznego.
X.Y. lat …. został/a umieszczony/a w szpitalu psychiatrycznym na podstawie skierowania wydanego dnia 11 września 2008 roku za pisemną zgodą prawnego opiekuna z dnia 21 września 2008 roku. Na postawie karty informacyjnej leczenia szpitalnego ustalono, Ŝe dziecko przebywało w szpitalu w okresie od 12 września 2008 r. do 14 października 2008 r.
Rozpoznano zaburzenia zachowania z nieprawidłowym procesem socjalizacji (zał. nr 4 d).
X.Y. lat …. został/a umieszczony/a w szpitalu psychiatrycznym za pisemną zgodą prawnego opiekuna z dnia 17 stycznia 2008 roku. Na podstawie karty informacyjnej leczenia szpitalnego ustalono, Ŝe dziecko przebywało w szpitalu w okresie od 30 maja 2008 r. do 13 czerwca 2008 r. Rozpoznano zaburzenia zachowania z prawidłowym procesem socjalizacji (zał. nr 4 e).
W dokumentacji dziecka brakowało skierowania do szpitala psychiatrycznego.
X.Y. lat 16 został/a umieszczony/a w szpitalu psychiatrycznym za pisemną zgodą prawnego opiekuna z dnia 24 lipca 2008 roku. Na postawie karty informacyjnej leczenia szpitalnego ustalono, Ŝe dziecko przebywało w szpitalu w okresie od 24 lipca 2008 r. do 07 sierpnia 2008 r. Rozpoznano zaburzenia zachowania i emocji, oraz dekompensację emocjonalną uwarunkowaną sytuacyjnie (zał. nr 4f). W dokumentacji dziecka brakowało skierowania do szpitala psychiatrycznego.
Zgodnie z wyjaśnieniami dyrektora placówki brakujące dokumenty znajdują się w dokumentacji szpitalnej.
Rodzaje i przyczyna stosowanych kar wobec dzieci.
Na pytanie ankietowe dotyczące stosowania kar za złe zachowanie, dzieci w wieku szkolnym przebywające w czasie kontroli na terenie placówki udzieliły następujących odpowiedzi: „mam za kogoś zrobić dyŜur, dostaję mniej kieszonkowego, nie oglądam telewizji, idę do pokoju uczyć się, nie dostaję podwieczorku, siedzę w pokoju, kara na słodycze, bicie, jeŜeli dostawałem karę to jej nie wykonywałem” (zał. nr 3). Przeprowadzono rozmowę z 6 dzieci w wieku przedszkolnym i dziećmi u których występuje upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym i znacznym. Na zadane pytanie odnośnie stosowania wobec nich kar dzieci wymieniły następujące:
„szybsze chodzenie spać, siedzenie w pokoju np. przez godzinę, w dzień chodzić spać, obniŜone kieszonkowe”. Na pytanie ankietowe dotyczące nie
otrzymania posiłku w ramach kary, dzieci w wieku szkolnym przebywające w czasie kontroli na terenie placówki odpowiedziały w następujący sposób:
3 dzieci napisało, Ŝe nie miało takiej kary i Ŝe zawsze jest jedzenie. Jedno dziecko napisało, Ŝe za spóźnienie się do placówki lub za nie pójście do szkoły. Jedno napisało, Ŝe wracając z treningu zostało poinformowane o braku posiłku ze względu na 2 godzinne oddalenie się od placówki bez zgody wychowawców (zał. nr 3).
Stan sanitarny w placówce, rodzaj i ilość środków czystości i środków do higieny indywidualnej dzieci.
W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili lustrację pomieszczeń, dokonali analizy faktur. Przeprowadzono ankiety wśród starszych wychowanków placówki, oraz rozmowę z młodszymi wychowankami placówki oraz dziećmi z upośledzeniem umiarkowanym i znacznym. W dniu kontroli pomieszczenia w placówce były czyste. Na podstawie odpowiedzi udzielonych przez dzieci na pytanie ankietowe dotyczące jakości i ilości otrzymywanych przez nie środków do higieny i środków czystości wyciągnięto wnioski, Ŝe dzieci otrzymują co tydzień potrzebne środki czystości i do higieny w wystarczającej ilości. Jeśli czegoś im brakuje (np. szamponu do włosów, mydła, pasty do zębów, płynu do kąpieli, płynu do mycia podłóg, płynu do mycia naczyń, kostek do zmywarek, proszku do prania, itd.) w kaŜdej chwili mogą pobrać dodatkowe środki od Pani intendentki (zał. nr 3). Na podstawie przedstawionych faktur za miesiące październik 2008 r., listopad 2008 r., grudzień 2008 r., styczeń 2009 r. (zał. nr 5) stwierdzono, Ŝe placówka zakupuje wystarczającą ilość środków czystości i do higieny przeznaczonych dla dzieci. Zgodnie z oświadczeniem pielęgniarki zatrudnionej w Placówce (zał. nr 6) z problemem wszawicy występującej u dzieci Placówka najczęściej boryka się po urlopowaniu i powrocie wychowanków z domów rodzinnych. Od miesiąca września 2008 r.
9 dzieci miało wszawicę. Poddane zostały myciu i czyszczeniu głów przeznaczonymi do tego celu środkami tj. Pi- pi, Sora, Paranit, Hedrin.
Kuracja której poddawane były równieŜ dzieci z najbliŜszego kontaktu powtarzana była po 7 dniach.
MoŜliwość zachowania intymności dzieci podczas korzystania z łazienki.
W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili ankietę wśród wychowanków w wieku szkolnym przebywających w czasie kontroli na terenie Placówki, oraz przeprowadzili rozmowę
z wychowankami w wieku przedszkolnym i dziećmi u których występuje upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym i znacznym pytając między innymi o to, czy podczas kąpieli lub przebierania kolega/koleŜanka moŜe wejść bez Twojej zgody? Czy puka? W zdecydowanej większości dzieci odpowiedziały, Ŝe bez ich zgody nikt nie wchodzi i koledzy koleŜanki zawsze pukają. Jedno dziecko w wieku szkolnym odpowiedziało, Ŝe: „wchodzą bez mojej zgody”. Młodsze dzieci odpowiedziały w następujący sposób: „Jak się kąpiemy to osobno dziewczyny i chłopcy.
Starsi koledzy nie wchodzą”.
Zabezpieczenie dzieci w leki.
W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili rozmowę z pielęgniarką zatrudnioną w Placówce, dokonali analizy rejestru wydanych leków i faktur. Przeprowadzono ankiety wśród starszych wychowanków placówki, oraz rozmowę z młodszymi wychowankami placówki oraz dziećmi z upośledzeniem umiarkowanym i znacznym.
Zgodnie z oświadczeniem pielęgniarki (zał. nr 6) w Placówce realizowane są wszystkie recepty wypisane przez lekarza i ilość leków jest zawsze wystarczająca na pełną kurację. W przypadku urlopowania dzieci do domów rodzinnych w czasie choroby (jeśli nie ma przeciwwskazań lekarza) leki przekazywane są rodzicom w celu kontynuowania leczenia.
Na zakup leków, okularów korekcyjnych, środków opatrunkowych, i środków przeciw wszawiczych pielęgniarka otrzymuje zaliczkę z Placówki i nigdy nie zdarzyło się, Ŝe zabrakło pieniędzy na leki. Leki wydawane są zgodnie z zaleceniami lekarza, indywidualnie dla danego dziecka, zgodnie z prowadzonym rejestrem wydawanych leków w załączeniu kopie rejestru (zał. nr 7) oraz faktur (zał. nr 8) poświadczone za zgodność z oryginałem za miesiące październik 2008 r., listopad 2008 r., grudzień 2008 r., styczeń 2009 r. Na podstawie odpowiedzi udzielonych przez dzieci, na pytanie ankietowe dotyczące otrzymywania leków przez dzieci, zapisanych przez lekarza podczas choroby (zał. nr 3), wyciągnięto wnioski, Ŝe wszystkie dzieci kiedy są chore zawsze otrzymują leki zapisane przez lekarza.
Dostęp do jedzenia i picia w Placówce przez całą dobę.
W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili rozmowę z dyrektorem i wicedyrektorem Placówki. Pani dyrektor i Pani wicedyrektor odpowiedziały, Ŝe dostęp do jedzenia i do picia dzieci mają przez całą dobę. W aneksach kuchennych znajdują się lodówki w których znajduje się jedzenie. (zał. nr 1) Na pytanie ankietowe: Czy w Twojej
grupie aneks kuchenny otwarty jest przez całą dobę i czy zawsze kiedy jesteś głodny i chce Ci się pić moŜesz zjeść posiłek i się napić?, dzieci odpowiedziały w następujący sposób: Jedno dziecko odpowiedziało, Ŝe
„tak”. Jedno, Ŝe „kuchenka nie zawsze jest otwarta”. Jedno dziecko udzieliło odpowiedzi, Ŝe „tak jest otwarta kuchenka, ale czasem jest zamknięta”. Jedno dziecko udzieliło odpowiedzi, Ŝe „nie, nawet jak ładnie proszę, to mi nie pozwalają”. Dzieci w wieku przedszkolnym odpowiedziały Ŝe: „moŜemy jeść i pić kiedy chcemy”.
Przypadki wykorzystywania seksualnego młodszych dzieci przez starsze.
W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili rozmowę z dyrektorem Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Szczecinku, dyrektorem i wicedyrektorem Placówki. Pani dyrektor i wicedyrektor Placówki zgodnie twierdziły, Ŝe szczególnie na ten właśnie obszar zwrócona była uwaga całego personelu. Młodsze dzieci umieszczone były na I piętrze, starsze na II. Podczas dyŜuru nocnego w 1 budynku pełniło dyŜur 4 pracowników, w tym 3 wychowawców i 1 opiekunka dziecięca. Pod opieką 5 pracowników podczas nocy, przebywało około 50 wychowanków (zał. nr 1). Na podstawie informacji uzyskanych od dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Szczecinku oraz analizy dokumentów ustalono, Ŝe w marcu 2008 r.
dotarła do PCPR w Szczecinku informacja od rodziny zastępczej w której zostało umieszczone rodzeństwo: dziewczynka rok urodzenia 2000 i chłopiec rok urodzenia 1997 (dzieci wcześniej przebywały w Wielofunkcyjnej Placówce Pomocy Rodzinie „Szansa” w Szczecinku) o dziwnym zachowaniu na podłoŜu seksualnym występującym u dziewczynki. Rodzina zastępcza wraz z dziećmi została pokierowana do Ośrodka Adopcyjno- Opiekuńczego w Koszalinie celem uzyskania fachowej pomocy. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Szczecinku wystosowało pismo nr PCPR.MN.0718-84/08 w w/w sprawie do Sądu Rejonowego Wydział Rodzinny i Nieletnich w Szczecinku, które zostało przekazane do Prokuratury Rejonowej w Szczecinku. Postanowieniem z dnia 04 lipca 2008 r. prokuratura odmówiła wszczęcia śledztwa (kserokopie dokumentacji sprawy zał. nr 9). Przeprowadzona rozmowa z dziećmi, oraz odpowiedzi wychowanków na pytania ankietowe, nie potwierdziły informacji dotyczących ewentualnych sytuacji wykorzystywania seksualnego na terenie Placówki.
Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia:
1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany moŜe zgłosić umotywowane zastrzeŜenia na piśmie, co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu.
2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złoŜeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego.
Dokonano wpisu w ksiąŜce kontroli pod pozycją 06.
Protokół sporządzono 09 marca 2009 r. w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują:
- Wielofunkcyjna Placówka Pomocy Rodzinie „Szansa” w Szczecinku - egzemplarz nr 1,
- a/a - egzemplarz nr 2
kierownik jednostki kontrolowanej: kontrolujący:
Szczecin, dnia marca 2009 r.
