J. Lepiarczyk
Przegląd piśmiennictwa polskiego z
zakresu konserwatorstwa za okres
od 1957 do 1959 r.
Ochrona Zabytków 13/1-4 (48-51), 114-128
w ych liści (Wrocław, katedra) lub też prze transponow anie całego przedstawienia na m otyw roślinny (Świerzawa).
Jerzy TASARSKI, „Martwa natura”, „Wiedza i Życie” XXIII, 1956, nr. 9, str. 610—618, il. 17. — Artykuł popularnonau kow y dający przegląd w ystępow ania tego tem atu od fresków pompejańskich i m ozai ki rzym skiej do Légera i Braque’a.
W w alce z najazdem szwedzkim 1655— 1660. Tekst Zbigniew Kuchowicz i Zdzi sław Spieralski. Dobór i opracowanie m a teriału ikonograficznego oraz opracowanie map i szkiców Marian Krwawicz, W arsza w a 1956, str. 235, 9 nlb. il. nlb. 14 szkiców, W ydawnictw o M inisterstwa Obrony Naro dowej. — Praca przynosi m ateriał ik ono graficzny do m iejscowości, w których m ia ły m iejsce akcje m ilitarne w czasie w ojny szwedzko-polskiej, oraz do samych działań w ojskow ych.
Stefan WALCZY, Rekonstrukcje zabudo w ań papierni lubelskiej w edług w idoku Brauna, „Archeion” X X V , 1956, str. 276— 280 il. nlb. Do komunikatu załączono szkice elew acji budynków, aksonometrię, perspek tyw ę oraz sytuację zabudowy w rysow aną w plan z 1783 r. Rec. M. R. „KHKM” V, 1957, nr 3—4, str. 680.
M ieczysław WALLIS, Trzy przyczynki do historii autoportretu w Polsce, „Spra w ozdania z Czynności i Posiedzeń N auko w y ch ” VIII, 1953, Łódź 1956, nr 3, str. 1 (57)—4 (60), Łódzkie Towarzystwo N auko w e. — I. Na podstawie św iadectw a Gassen diego i dawnych relacji o przesyłaniu auto portretów Kopernika (lub ich kopii) do Kopenhagi i Strasburga, można przypusz czać, że astronom w ykonał jeden lub w ię cej swych autoportretów. II. Na odnalezio nej przez M. M orelowskiego w zbiorach Pinakoteki m onachijskiej panoramie War szaw y (olej) znajduje się autoportret m a larza. Wg przypuszczenia W. Tom kiewicza tw órcą dzieła jest Chrystian Melich. III. N a nagrobku J. Ch. Ghisleniego w Rzymie znajduje się jego portret malowany olejno na blasze, w g tradycji przez F. Voeta. Być m oże Voet m alował ów portret na podsta w ie szkicu Ghisleniego.
Jerzy WISŁOCKI rec. z: Gerard Labuda, Kalendarz poznański z połow y XVII w. jako źródło ikonograficzne do dziejów w si, „KHKM” 1954, nr 3, str. 484—498, 12 tabl.; „Studia i m ateriały do dziejów. W ielko polski i Pomorza” I, 1955, nr 2, Poznań 1956, str. 304—305.
„Żołnierze w sztuce”, „Żołnierz P o lsk i”, 1956, I. A. Kossakowski, nr 17, str. 24, il. 4; II. tenże, Wymarsze, nr 18, str. 24, il. 4; III. B. K owalska, Miasta w czasie wojny, nr 19, str. 24, il. 4; IV. J. Kunow ski, A. Zienc, Konnica nr 20, str. 24, il. 4;
V. A. Kossakowski, Piechota, nr 21, str. 24, il. 4; VI. M. Bąblewska, A. K ossakow ski. Żołnierze bez m undurów, nr 22, str. 24, il. 4; VII. M. K ijow icz Artyleria i broń pancerna, nr 23, str. 24, il. 4; VIII. В. K o w alska Po walkach, nr 24, str.^24, il. 4. — Opracowany popularnie przegląd kompo zycji w iążących się tem atycznie z żołnie rzem.
„The Burlington Magazine”. XCIX, Novem ber 1957, str. 396. — Zamieszczona uwaga o rysunku Chopina wykonanym przez Delacroix.
M. M alanek, A. M. O ls z e w s k i
PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA POLSKIEGO Z ZAKRESU KONSERWATORSTWA ZA OKRES OD 1957 DO 1959 R. N in ie j s z y p r z e g lą d m a c h a r a k te r b ib lio g r a f ii r o z u m o w a n e j i j e s t k o n t y n u a c j ą p o p r z e d n ic h . Z a c h o w a n o u k ła d d z ia ło w y , a w o b r ę b ie te g o ż t o p o g r a f ic z n y i a lf a b e t y c z n y . Z a sa d n ic z o p o d a n o ty lk o m a t e r ia ł n a u k o w y t a k k s ią ż k o w y ja k i c z a s o p iś m ie n n y . U w z g l ę d n io n o n a d to w a ż n ie j s z e g ło s y d y s k u s y j n e i p o le m ic z n e z p r a s y c o d z ie n n e j i p e r io d y c z n e j w s p r a w ie z a b e z p ie c z e n ia i r a to w a n ia z a b y t k ó w o r a z o p ie k i s p o łe c z n e j. Z a w ie r a te ż u z u p e łn ie n ia za la ta p o p r z e d n ie. W Y K A Z Z A S T O S O W A N Y C H SK R Ó T Ó W : A r c h it. B H S C zas. T e c h n . F u n d . K w a r t. A . i U OZ P r z e g l. A rt. P r z e g l. K u lt. P r z e g l. Z a ch . T y g . D em . T y g . P o w s z . W ia d . K o n s . • Ż y c ie L it. ■ Ż y c ie W arsz. B IB L IO G R A F IA A r c h ite k tu r a B iu le t y n H is to r ii S z tu k i C z a so p ism o T e c h n ic z n e F u n d a m e n ty K w a r ta ln ik A r c h it e k t u r y i U r b a n is t y k i O c h r o n a Z a b y tk ó w P r z e g lą d A r ty s t y c z n y P r z e g lą d K u lt u r a ln y P r z e g lą d Z a c h o d n i T y g o d n ik D e m o k r a ty c z n y T y g o d n ik P o w s z e c h n y W ia d o m o śc i K o n s e r w a t o r s k ie Z y c ie L ite r a c k ie Z y c ie W a r sz a w y
J. LEPIARCZYK: Przegląd piśm iennictwa polskiego z zakresu konserwatorstwa za okres od 1953 do 1956 r. „OZ” r. 1957 nr 4 (39) str. 288—290, r. 1958 nr 1—2 (40—41) str. 150—152, nr 3-^ł (42—43) str. 276—285.
Z A G A D N IE N IA O G Ó L N E
J. DUTKIEWICZ: Sztuka stara i nowa „Życie Lit.” 1959 nr 23. — Sprawy w ar tościow ania i klasyfikacji zabytków.
Tadeusz GARCZYIŚTSKI: Sentym enta lizm nie ocali zabytków. „Prawo i życie” r. 1958 nr 11, il. — O należytą opiekę pra wną nad zabytkami.
Tadeusz GARCZYNSKI: Szacunek dla przeszłości „Prawo i życie” r. 1959 nr 3. — O przestrzeganie przepisów prawnych 0 ochronie zabytków.
S tanisław NAHLIK: Grabież dzieł sztuki. W rocław 1958. Rec.: B r a h m s o n A le ksander: „Sprawy M iędzynarodowe” 1958 nr 12 s. 164—175; S k o w r o ń s k i Andrzej: „Polish P erspectives” r. 1958 nr 7/8 s. 112— 113 oraz w mutacji francuskiej „Perspecti ves Polonaises”; Ochrona dzieł sztuki w prawie m iędzynarodowym: „Prawo i ży cie” r. 1959 nr 2, str. 6, J. G.: „Przegląd K w aterm istrzow ski” 1959, s. 2. s. 151; Z y c h i e w i c z Tadeusz: „Tyg. Pow sz.” r. 1959 nr 21. Pierw sza tego rodzaju publi kacja w języku polskim om awiająca w y czerpująco zagadnienie grabieży i niszcze nia dzieł sztuki w św ietle przepisów prawa m iędzynarodowego.
• Jerzy REMER: O m łodości zabytków 1 ich starych wrogach. „Pomorze” 1957 nr 4. il. — A utor podkreśla, że niedomogi i wypaczenia konserwatorstwa polskiego są m. in. w ynikiem lekceważenia teoretycz nych badań i staw ia w nioski w tym za kresie.
Jerzy REMER: O zawodzie i zawodach konserwatora. „Pomorze” r. 1959 nr 19, il.
ROSI GIORGIO: Ochrona naszego dzie dzictwa artystycznego. „OZ” r. 1959 nr 2 (45) str. 77—81, — Przedruk artykułu z wyd. UNESCO „Document d’inform a tion”, nr 114 Departament des A ctivités Culturelles.
Józef SASKI: Uwagi w sprawie now eli zacji przepisów o opiece nad zabytkami. „Państwo i Praw o” r. 1958 z. 1 str. 109— 119.
Przem ysław TRZECIAK: Zagadnienia ochrony zabytków architektury, Warszawa 1957, str. 24. Broszura w ydana przez Za rząd Głów ny PTTK — Kom isję Turystyki Pieszej dla przewodników pieszych w ędró w ek turystycznych oraz opiekunów spo łecznych. Omawia stosunek turystyki do zabytków, rodzaje zabytków, ich zna czenie i wartość, historię ochrony za bytków, przyczyny niszczenia zabytków i czynniki w pływ ające na ich zachowanie oraz rolę turystów. — Zawiera bibliogra fię. Rec.: T. Żurowski, „OZ” r. 1958 nr 3—4 (42—43) str. 276.
W iesław DOMASŁAWSKI: Zagadnienie
konserwacji drewna. „Materiały Zacho dnio-Pom orskie” r. 1958 z. 4 str. 398—
424, rys. .
A. GUPIENIEC: Co trzeba wiedzieć o konserwacji monet. „Z otchłani w iek ów ” Г. 1959 z. 6 str. 411—414.
Z A G A D N IE N IA T E C H N IC Z N O -N A U K O W E
W ładysław GRABSKI, Jan NOWAK: Problem niszczenia się kam ienia w bu dowlach zabytkowych Krakowa. „Ma teriały budowlane” r. 1957 nr 1 str. 33—39 il. —
W ładysław GRABSKI, Jan NOWAK: Zagadnienie tworzenia się patyny na w a pieniu pińczowskim. „Czas. Techn.” r. 1958 nr 1 str. 13—18 il. —
A. GRUSZECKI: Osuszanie murów za pomocą rurek porowatych. „OZ” r. 1959 nr 2 (45) str. 124—125 il. — Omówienie angiel skiego system u Knapen.
A. GRUSZECKI: Grawitacyjne zastrzyki cem entowe. „OZ” r. 1957 nr 3—4 (42—43) str. 274—275 il. — Omówienie zastrzyków grawitacyjnych stosowanych w Anglii za m iast zastrzyków pod ciśnieniem (na pod staw ie „Ancient Monuments, Notes of R e pair and Preservation...”, 1953).
Hanna JABŁCZYŃSK A-< JĘDRZE JEW - SKA: Dawne zaprawy budowlane „Kwart. Arch, i Urb.” r. 1958 nr 1 str. 85—94. — Pierw sza część studium obejmująca k la syfikację zapraw.
Franciszek KOPKOWICZ: Ciesielstwo polskie, Warszawa 1958. — W rozdziale X IV (str. 357—375) omówienie zagadnień konserwatorskich zabytkowego budowni ctwa drewnianego w Polsce (straty, do tychczasow a działalność konserwatorska i przykłady prac).
Jerzy KURYLUK: Głos w obronie ka m ienia. „Stolica” r. 1958 nr 33 il. — Roz m owa z inż. Zbigniewem PRZEDPEŁSKIM i inż. Stefanem SUNDERLANDEM o n ie w łaściw ej konserwacji kamieniarki zabyt kow ej w Polsce.
Krystyna KRZYŻAKOWA, Jerzy KURY LUK: Latające wazony i spadające kule. „Stolica” r. 1958 nr 46 il. — Druga roz m owa ze specjalistam i w sprawie n ie w łaściw ych metod konserwacji kamieniarki
zabytkowej w Polsce
Zofia MEDWECKA: Metody konserwacji m alow ideł ściennych. „Wiad. Kons.” r. 1958 str. 27—32. — Omawia schorzenia m alo w ideł, w ytyczne zabiegów i metody prac konserwatorskich.
P. A.: W sprawie ochrony zabytków techniki. „Kwartalnik Historii Kultury M aterialnej” r. 1957 nr 3—4 str. 699—700.
technicznej a ochrona zabytków. „OZ” r. 1959 nr 2 (45) str. 82—87. — Om ówienie najnowszych środków chemicznych i m a teriałów stosowanych do konserw acji za bytków m alarstwa i rzeźby.
Jan PAZDUR: Zagadnienie ochrony i konserwacji zabytków techniki. „OZ” r. 1957 nr 2 (37) str. 113—122 il. —
Zbigniew PRZEDPEŁSKI: Konserwacja kamienia w architekturze, Warszawa 1957, str. 63, il. 2. — Omówienie najważniejszych cech oraz sposobów w łaściw ej konserw acji kamienia, najczęściej stosowanych rodza jów kamieni budowlanych, przyczyn i ob jawów w ystępujących uszkodzeń, metod stosowanych przy konserwacji kam ienia ze szczególnym uwzględnieniem budowli za bytkowych.
Zdzisław PRZEDPEŁSKI: Rekonstrukcja i konserwacja kamieniarki w budynkach zabytkowych. „OZ” r. 1957 nr 4 (39) str. 261—270 il. — Próba analizy braków i po trzeb w dziedzinie konserwacji kamieni za bytkowych w architekturze i rzeźbie ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia opracowania metod wzm acniania zwartości wewnętrznej kamieni, uzupełniania zabyt ków i zabezpieczenia przed korozją (na podstawie doświadczeń przy odbudowie Teatru W ielkiego W Warszawie).
Julia STRASZEWSKA: Prace badaw cze nad korozją m etali. „OZ” r. 1957 nr 3 (38) str. 219—220. — Opracowane na podstaw ie artykułu Marjovie Van de Water w „Scien ce N ew s Letter” z r. 1956.
Jerzy SZYDŁOWSKI: Kryzys śląskich pracowni konserwacji zabytków archeo logicznych. „Z otchłani w iek ów ” r. 1957 z. 3 str. 150—152.
W ładysław ŚLESlNSKI: Narzędzia sto sowane w czasie prac konserwatorskich przy m alowidłach. „Wiad. Kons.” r. 1958 str. 33—36 il.
Maria WEBER-KOZlNSKA: Z problem a tyki historii kam ieniarstwa w Polsce. „Kwart. Arch, i Urb.” r. 1958 nr 1 str. 6-1— 84 il. — Om ówienie źródeł m aterialnych oraz archiwalnych i piśm iennictwa doty czących historii kamienia.
T. ŻUROWSKI: Zeskalanie gruntu m e todą R. Cebertowicza. „OZ” r. 1957 nr 2 (37) str. 149— 151.
T. ŻUROWSKI: Konserwatorska w ysta w a w ojew ództw a w arszawskiego „Z ot chłani w iek ów ” r. 1959 z. 1 str. 49—51.
R A T O W N IC T W O — Z A B E Z P IE C Z E N IE — U Ż Y T K O W A N IE — O P IE K A S P O Ł E C Z N A .
Barbara BIENIEWSKA: W ystawa kon serwatorska woj. warszawskiego. „Ziemia M azowiecka” r. 1959 nr 1 s. 36—39 il. —
Tomasz CHUDZIŃSKI: Ratujm y zabytki. „Kultura i Życie” r. 1958 nr 4 s. 16— 17 il. —
M. CHMIELEWSKI: Zabytki czekają na użytkowników. „Trybuna Ludu” r. 1959 nr 203.
Tadeusz CHRZANOWSKI: Polska, ruiny. „Życie Lit.” r. 1957 nr 37. — Autor pod kreśla w ielką odpowiedzialność zbiorową za dewastację zabytków i w zyw a do rato wania ich bez w zględu na wartość.
Stanisław CWIERTNIAK, Jerzy STĘPO- WSKI: Tu się sprzedaje pałace. „Fund.” r. 1957 nr 9. — O planie konserwatora woj. wrocławskiego przekazywania pałaców na cele użytkowe.
Stanisław CWIERTNIAK: Tu się kupuje pałace. „Fund.” r. 1957 nr 19. — O akcji w sprawie nowych przeinaczeń zabytko wych pałaców.
Stanisław CWIERTNIAK: Ochrona za bytków faktyczna czy nominalna? „Fund.” r. 1957 nr 43. O realną opiekę konserw a torską, konieczną selekcję zabytków i roz w inięcie opracowań naukowych.
Stanisław CWIERTNIAK: Żeby zabyt ków nie skazywać na zagładę. „Tyg. Dem .” r. 1957 nr 54/55 s. 10 ił.
Joanna DĄBROWSKA: Trzeba budować , na skale. „Tyg. Dem okr.” r. 1958 nr 28 il. — W sprawie odbudowy i zagospodarowania obiektów zabytkowych na Śląsku Dolnym.
Maria DĄBROWSKA: Jak dawny utwór muzyczny. „Życie Warsz.” r. 1958 nr 269. — W sprawie ochrony zabytkowych dworów.
Tadeusz GARCZYNSKI: Ochrona za bytków. „Turysta” r. 1958 nr 19 il.
Andrzej GRUSZECKI: Ochrona zabyt ków. „Głos nauczycielski” 1957 nr 29/30, nr, 31/32 nr 35 il. — O wprowadzenie ele mentów nauki o stylach do szkoły celem wszczepienia idei ochrony zabytków.
Andrzej GRUSZECKI: Ratujemy zabytki. „OZ” r. 1957 nr 1 (36) str. 1—51. — Omó w ienie katastrofalnej sytuacji zabytków w połowie roku 1956 i kroków zm ierzają cych do jej uzdrowienia ze strony Partii, Sejmu i Rządu.
S. GUT: Inwentaryzacja parków po dworskich. „Chrońmy Przyrodę Ojczystą” r. 1958 z. 2 s. 50—51. — O ochronie zab yt kowych parków.
Stanisław HERBST: Zabytki, krajo znawstwo, turystyka. „Turysta” r. 1957 nr 18.
Feliks KANCLERZ: Chrońmy nasze za bytki. „Rada Narodowa” r. 1957 nr 41. — O roli i odpow iedzialności rad narodowych w zakresie ochrony zabytków.
Feliks KANCLERZ: O prawidłowe w y korzystanie zabytków na wsi. „Rada N a rodowa” r. 1958 nr 20 s. 10—11 il.
Feliks KANCLERZ: Społeczna opieka nad zabytkami nieruchomymi architektury, Warszawa 1959 (Biblioteka Opiekuna Spo łecznego PTTK Skrypt szkoleniowy nr 2).
Michał KOMARZYNSKI: „Żywi mają więcej niż um arli”. „Sprawy i ludzie” r. 1956 nr 48. — O ograniczenie rekonstruk cji zabytków na m arginesie prac w e Wro cławiu.
Stanisław KONARSKI: W ydawnictwa „Tygodnia Ochrony Zabytków”. „OZ” r. 1957 nr 4 (39) str. 290—291.
Jadwiga KOPIJOWSKA: ...Aby przeka zać potomności. „Turysta” r. 1959 nr 14 il. — Bilans 15-lecia ochrony zabytków.
H. KOPKOWICZ: Czyżby walka z prze szłością? „Kierunki” r. 1959 nr 22. — Po lemika w sprawie rekonstrukcji zniszczo nych zabytków.
Michał KRASOCKI: Cena zabytków. „Fund.” 1957 nr 24. — Streszczenie arty kułu w „OZ” r. 1957 nr 1 (36) str. 18—23. Michał KRASOCKI: Cena zabytków. „OZ” r. 1957 nr 1 (36) str. 18—23. — Na podstawie ścisłych danych autor udowad nia, że odbudowa domów zabytkowych jest tańsza od budowy nowych domów i obala tezę o „drogich zabytkach” oraz wykazuje, że rzeczywisty wkład skarbu państwa na ochronę zabytków — po od liczeniu nakładów ze strony różnych resor tów z racji użytkownictwa — nie będzie w ielki (15.9%). „Potrzebne są zatem nie pieniądze, ale akt w oli, który skłoniłby wszelkie kategorie inw estorów do skiero wania części nakładów na renowację i ada ptację zabytków. Bez takiego aktu w oli grozi naszym zabytkom katastrofa”.
Adam KRZYSZKOWSKI: Problem akty w izacji gospodarczej m iast zabytkowych. „OZ” r. 1957 nr 2 (37) str. 73—87 il. — Autor stwierdza, że „postulat aktywizacji małych m iast i m iasteczek jest ...zasadni czym postulatem gospodarczym i prze strzennym, a jego realizacja koniecznością zgodną z jedynie w łaściw ą i racjonalną ew olucją gospodarczą i przestrzenną kraju; a w tym układzie konserwatorzy zabytków walcząc o aktyw izację małych m iast i m ia steczek jako niezbędnego warunku urato wania poleconych ich pieczy a w alących się w gruzy zabytków — stają się czoło wym i rzecznikami postępu i zdrowej m yśli ekonom icznej”. Zawiera bibliografię przed miotu za lata 1956—1957.
Z. KWIECIŃSKA: Jak „obłaskawić” za bytki. „Trybuna Ludu” r. 1957 nr 278. — Wnioski z objazdu konserwatorskiego woj. warszaw skiego, białostockiego i olsztyń skiego.
K azim ierz MALINOWSKI: Ochrona Za bytków. Rozmowę poprowadził F(eliks) Kanclerz. „Turysta” r. 1957 nr 18.
Franciszek MANUSZKA: Ratujmy zabyt ki. „Turysta” r. 1957 nr 5 il. —
Materiały i uchwały w sprawie ochrony i konserwacji zabytków kultury. Projekty uchwał-Zarządzenia. Opole 1957 Wyda w nictw o W ojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
W iktor MEDWECKI: Działalność Ko m isji Opieki nad Zabytkami Polskiego To w arzystw a Turystyczno-Krajoznawczego w Krakowie. „Wiad. Kons.” r. 1957 str.
20— 2 1.
W itold MICHALSKI: Nie niszczyć zabyt ków — otwartej księgi historii. „Głos Nau czycielski” r. 1958 nr 28/29 il. — O ochro nie zabytków woj. opolskiego i w rocław skiego i akcji społecznej nauczycielstwa w zakresie ratow nictwa i opieki społecz nej.
K. MIŁOTWORSKA: Skarby, które na w as czekają. „Zarzewie” r. 1957 nr 37 str. 4—5 il. — Zabytkowe budowle i tu rystyka.
Od zabytku głowa nie boli. „Stolica” r. 1957 nr 42 i 43 il. — W sprawie w łaści w ego traktowania zabytków architektoni cznych przez lokalne samorządy.
H anna PIEŃKOWSKA: Od Redakcji. „Wiad. Kons.”, Kraków 1957 str. 3—10. — Artykuł w stępny do w ydaw nictw a Woje w ódzkiego Konserwatora Zabytków w Kra kow ie, om awiający zasoby zabytkowe zie mi krakowskiej, prace konserwatorskie i użytkow anie zabytków oraz akcję opieki społecznej.
Hanna PIEŃKOWSKA: O konserwacji zabytków. „Ziemia” r. 1957 nr 7 str. 8—9. — Om ówienie roli, jaką odgrywać powinna służba konserwatorska, oraz form organi zacji pracy i badań konserwatorskich, ze szczególnym uwzględnieniem projektu In stytutu Konserwacji Zabytków.
Leon POKORA: Ku poprawie. „Zielony Sztandar” r. 1957 nr 76 i 79. W sprawie opieki nad zabytkami i konieczności opra cow ania w ieloletniego programu, o po trzebie zrozumienia i oddziaływania po litycznego oraz o możliwościach akcji spo łecznej.
Maria PRUSZYNSKA: O starej papierni i kominiarzu śpiewaku. „Kierunki” r. 1959 nr 49. — O ochronie zabytków i talentów artystycznych.
J. REYCHMAN: Zabytki orientalne w Polsce i potrzeba ich ochrony. „OZ” r. 1957 nr 1 (36) str. 63 — il.
St. R. (S. REYOWA): Organizacja i prze bieg „Tygodnia Ochrony Zabytków” na te renie w ojew ództw a krakowskiego (r. 1957). „Wiad. K ons.” r. 1958 str. 88.
Bohdan RYMASZEWSKI: Przeszłość — przyszłości. „Pomorze” 1957 nr 14. —
0 skuteczne przeciwdziałanie akcji n isz czenia zabytków.
Kazimierz STARZEWSKI: N auczyciele 1 szkoły — opiekunami zabytków prze szłości. „Głos N auczycielski” r. 1959 nr 41 il.
Maria STRZAŁKOWSKA: A może ... baszty na sprzedaż? „Fund.” r. 1957 nr 21 il. — W sprawie użytkow ania zabytków budownictw a obronnego.
Stanisław SZYMAŃSKI: Społeczna op ie ka nad zabytkami ruchomymi, Warszawa 1959 (Biblioteka Opiekuna Społecznego PTTK Skrypt szkoleniow y nr 3).
Towarzystwo M iłośników H istorii i Za bytków Krakowa w latach 1945— 1956. „Rocznik K rakowski” X X X IV 1957—1959
str. 255—260. ’
W sprawie ochrony zabytków w Polsce. „OZ” r. 1957 nr 1 (36) str. 6—17 il. — R ew elacyjny artykuł, będący streszczeniem memoriału opracowanego przez Centralny Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków dla Kom isji Sejmowej Oświaty, Kultury i N au ki. Omawia sprawę N ysy i szkód w innych zabytkach spowodowanych akcją rozbiór kową na Ziemiach Zachodnich na skutek niew łaściw ej realizacji uchw ały Prezydium Rządu nr 666 zagadnienia rem ontów, użyt kowania i aktywizacji nakładów finan so wych od roku 1945, organizację służby konserwatorskiej i stronę polityczno-m o- ralną dewastacji zabytków.
Stanisław ZALIWSKI: A tam się wali... „Tyg. Dem .” r. 1957 nr 11. — O zagroże niu niszczeniu zabytków na Ziemiach Za chodnich, i apel do Min. K ultury i Sztuki o plan konserwatorski.
T. ŻUROWSKI: W ystawa konserw ator ska wojew ództw a w arszaw skiego. „OZ” r. 1957 nr 3—4 (42—43) str. 273—274.
Tadeusz ŻYCHIEWICZ: Tanio do sprze dania. „Tyg. Pow sz.” r. 1958 nr 5 il. — 0 ochronie zabytkowych kościołów i k ap li czek. Działalność Towarzystw a Opieki nad Zabytkami Przeszłości.
50-lecie założenia Tow arzystw a Opieki nad Zabytkami Przeszłości. „BHS” r. 1958 nr 3/4 str. 407—408.
Zdzisław MĄCZENSKI: W spomnienia z czasów powstania i działalności T ow a rzystwa Opieki nad Zabytkam i Przeszłości w W arszawie w latach od 1906 do 1915. „OZ” r. 1957 nr 3 ^ (42—43) str. 157— 166 il.
Pięćdziesięciolecie założenia Towarzy stwa Opieki nad Zabytkam i Przeszłości. „OZ” r. 1958 nr 3—4 (4 2 -4 3 ) str. 153—154.
Zofia NIESIOŁOWSKA-ROTHERTOWA: Działalność Wydziału II Historii Sztuki 1 Kultury Towarzystwa Opieki nad Za bytkami Przeszłości. „OZ” r. 1957 nr 3—4 (42—43) str, 168—171,
Stanisław a SAWICKA: W ystawy Tow a rzystwa Opieki nad Zabytkami P rzeszłoś ci. „OZ” r. 1957 nr 3—4 (42—43) str. 171— 176 il.
A. SOKOŁOWSKA: W pięćdziesiątą rocz nicę założenia W arszawskiego Tow arzy stwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości. „Kwart. Arch, i Urb.” r. 1958 nr 2 str. 217—221.
W ładysław TATARKIEWICZ: O założe niu Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości. „OZ” r. 1958 nr 3—4 (42—43) str. 156—157 il.
Jan ZACHWATOWICZ: D ziałalność W y działu Konserwatorskiego T. O. N. Z. P. w latach międzywojennych. „OZ” 1957 nr 3—4 (42—43) str. 166—168.
Tadeusz PRZYPKOWSKI: Barbarzyń skie zniszczenie najcenniejszego zabytku G d a ń s k a . „Problemy” r. 1957 nr 5 str. 350—357 il. — O zburzeniu spalonych w r. 1945 domów Jana H eweliusza (mie szczących ongiś jego pracownię i obserwa torium) przy ul. Korzennej 53, 54 i 55.
Tadeusz PRZYPKOWSKI: Jeszcze raz sprawa G d a ń s k a „Problem y” 1957 nr 10.
Zdzisław ZIELINSKI: G łogowski p ie tyzm dla historii. „Nowe Sygnały” r. 1957 nr 22. — O niszczeniu resztek zabytków w G ł o g o w i e na Dolnym Śląsku.
Jerzy GAŁUSZKA: O Oppersdorfie i tru dnościach m ieszkaniowych. „Odra” 1958 nr 10. — Odbudowa zamku w G ł o g ó w - k u i sprawa jego użytkowania.
R afał URBAN : Komu zamek w G ł o g ó w k u . „Zycie Lit.” r. 1959 nr 52.
F. MAMUSZKA: Sław ne m iasto G n i e w burzy sw oje zabytki. „Turysta” r. 1958 nr 3 s. 13.
JOANNA: Konserwacja. „Ziemia K ali ska” r. 1959 nr 11 s. 8. il. — O konserw acji zabytków Ziemi K a l i s k i e j .
Edmund KAMINSKI: Zabytki w nieb ez pieczeństwie. „Kaszëbë” r. 1957 nr 2 il. — O sytuacji zabytków na terenie K a s z u b .
Ludwik DUBIEL: Zabytki przeszłości górą. „Przem iany” r. 1957 nr 13 il. — Na terenie woj. k a t o w i c k i e g o .
Stanisław GADOMSKI: Ocalić zamki. „Przem iany” r. 1957 nr 27. — O konieczno ści ochrony zamków w rejonie jury często chowskiej na obszarze woj. k a t o w i c k i e g o .
K R A K Ó W
Jan Paw eł GAWLIK: Święta wojna konserwatorów. „Życie Lit.” 1957 nr 29 s. 8. il. — O sporach w ewnętrznych w krakow skim środowisku konserwatorskim (arty kuł tendencyjny i oparty na fałszyw ych informacjach).
Jan P aw eł GAWLIK: M alowane ściany. „Życie Lit.” r. 1959 nr 24 i 25. — Artykuł polemiczny w sprawie aktualnej sytuacji w konserw atorstwie k r a k o w s k i m .
Jan P aw eł GAWLIK: Wokół m alow a nych ścian. „Życie Lit.” r. 1959 nr 28. — Odpowiedź na głosy w sprawie artykułu autora o sytuacji zabytków K r a k o w a , zam. w „Życiu Lit.” nr 24 i 25.
Jan P aw eł GAWLIK: S. O. S. Starego K r a k o w a . „Życie Lit.” r. 1959 nr 43. — 0 stanie zabytków i problemach kon serwacji.
Feliks KOPERA i Kazimierz BUCZKO WSKI: Straty i zniszczenia dzieł sztuki 1 zabytków w K r a k o w i e . „Rocznik Krakowski” r. X X X I 1949—1957 str. 139— 151 il. — Szczegółowe om ówienie strat i zniszczeń w zakresie architektury, m alar stwa i rzemiosła artystycznego spowodo wanych okupacją niem iecką w latach 1939—1945.
J. LEPIARCZYK: Czy konieczna „żywio łowa m odernizacja?” „Dz, P ol.” r. 1959, nr 78. — W sprawie w łaściw ego w prow a dzania neonów do zabytkowego śródm ie ścia K r a k o w a .
Józef LEPIARCZYK: Zabytki szukają opiekunów. „Dz. P ol.” r. 1957 nr 220. — O roli i formach społecznej opieki nad za bytkami na przykładzie K r a k o w a .
Alfred MAJEWSKI, Jerzy SZABŁOW SKI: Kto odbuduje W awel? „Życie Lit.” nr 33 s. 10. — List do Redakcji prostujący niektóre nieścisłości w artykule J. P. Ga w lika o zabytkach K r a k o w a , zam ie szczonym w nrze 29 „Życia Lit.”
A dolf SZYSZKO-BOHUSZ: W awel pod okupacją niemiecką. Wspomnienia z lat 1939— 1945. „Rocznik K rakow ski” X X X I 1949—1957 str. 153—182.
Olgierd TERLECKI: Zabytki... zabytki... zabytki... List z K r a k o w a . „Trybuna Literacka” r. 1958 nr 43 il. —
M ieczysław TOBIASZ: W ieści ze Starego K r a k o w a . „Turysta” r. 1957 nr 20 il. — O stanie zabytków architektonicznych.
M ieczysław TOBIASZ: K r a k ó w się w ali. „Zycie Lit.” 1957 nr 9 s. 10. — O za grożeniu śródm ieścia przez podziem ne k a nały i konieczności podjęcia akcji ich n a praw y i zamulenia.
M ieczysław TOBIASZ: Projekt konser w atorski ratowania zabytków m iasta K r a k o w a . „Czas. Techn.” r. 1958 nr 9 s. 25—32 il.
Stanisław ZAWADZKI: Burzę K r a k ó w . „Gazeta K rakowska” r. 1959 nr 177. — Autor proponuje wyburzyć 70— 80 °/o zabudowy Starego Krakowa, by w znieść tam nowoczesne śródmieście.
Tadeusz ŻYCHIEWICZ: Czy naprawdę nie można? „Tyg. Pow sz.” r. 1957 nr 51. —
O odbudowę dworku Piotra M ichałowskie go w K r z y s z t o f o r z y c a c h (pow. krakowski).
Józef LECHOWICZ: Zabytki budowlane użyteczne. „Nadodrze” r. 1959 nr 1 il. — O konserw acji zabytków na Ziemi L u-
b u s k i e j .
Tadeusz Marian SIEROSŁAWSKI: L w ó w ek Śląski — nieznany. „Znad K w issy” r. 1956 nr 1 s. 4. — O zaniedbaniu zabyt ków.
Eugeniusz SZERMENTOWSKI: Cadyk łańcucki i bóżnica. „Kierunki” r. 1959 nr 50. il. — O akcji odnowy zabytków w Ł a ń c u c i e prowadzonej przez dra W. Balickiego.
Jerzy HORDYNSKI: Krzyk z Ustronia. „Życie Lit.” 1957 nr 33. — O zniszczeniu zabytkow ego kościoła w Ł a s i n i e na P o morzu Zach. (woj. koszalińskie).
Stan isław NIEWIADOMSKI: Zniszczony zabytek. „Św iat” 1957 nr 37 str. 193 il. — O kościele gotyckim w Ł a s i n i e w woj. I r n c 7 î i 1 i i i c l r i m
Stan isław NIEWIADOMSKI: (Korespon dencja) „Życie L it.” r. 1957 nr 36. — W spraw ie zniszczenia gotyckiego kościoła w Ł a s i n i e .
W ładysław ZACHAROWICZ: Wczasowe dziwy. ,^Ziemia Łęczycka” r. 1958 nr 9 il. — O konserw ację zabytków i estetykę Ł ę c z y c y .
Jerzy KURYLUK: Jeden zamek i w iele kłopotów . Rzecz o M a l b o r k u w trzech aktach z prologiem i epilogiem. „Turysta” r. 1959 nr 21 il.
Stanisław LORENTZ: O M a l b o r k u — prawda i m istyfikacja. „Nowa Kultura” r. 1959 nr 51/52. — O praw dziwej wartości zamku i w spraw ie programu jego konser wacji.
Bohdan RUDNICKI: Grunwaldzkie tro feum. „Za i p rzeciw ” r. 1959 nr 50 il. — Odbudowa zamku w M a l b o r k u .
Edmund WALIGÓRA: Na m a l b o r s к i m zamku. „Przegląd Pożarniczy” r. 1959 nr 11 s. 7—10 il. — Pożar na zamku w dn. 28 IX 1959 i akcja ratownicza.
Bogdan LOEBL: Obora czy pomnik k u l tury narodowej. „W ieści” 1957 nr 20 s. 3 il. — W spraw ie zamku w N i e p o ł o m i c a c h .
Edward POCHRON: Gęsi nie uratują „Śląskiego R zym u”. „Odra” r. 1957 nr 2/3 il. — Sprawa N y s y .
W. STRZAŁKOWSKA: Śmierć miasta. „Fund.” r. 1957 nr 6. — O barbarzyńskim zniszczeniu zabytkow ego śródmieścia w N y s i e .
Kazim ierz TOMASZEWSKI: Znów N y s a . „Tyg. Dem .” r. 1957 nr 44 il. — Stan zabytków, ruin i anomalie organizacyjne.
przestępstwa. „Tyg. Dem.” r. 1957, nr 29. — Pytanie do prokuratury, jakimi m otyw a mi kierowała się umarzając śledztwo w sprawie zniszczenia obiektów zabytko wych w N y s i e i dlaczego sam owolna rozbiórka została uznana za nie stojącą w sprzeczności z przepisami obowiązujące go prawa.
J. SZYMAŃSKI: Wokół O b l ę g o r k a . „Ziemia K ielecka”, r. 1957 nr 5 str. 115. — Sprawa konserwacji pałacyku H. Sienkie wicza.
Jerzy OPLUSTIL: I fasady są konieczne, ale... „Odgłosy” r. 1958 nr 26 il. — W spra w ie zabytków architektonicznych P i o t r k o w a T r y b u n a l s k i e g o .
MK: P r z y t k o w i c e . „Wiad. Kons.” r. 1957 str. 20. — Notatka łcrtmikarska o de w astacji d. parafialnego kościoła drew nia nego z r. 1733.
Feliks KANCLERZ: Zamek w S i e m k o w i c a c h . „Zarzewie” r. 1958 nr 16 s. 3 il. —
T. GOSTYŃSKI: Stan faktyczny, plany i rzeczywistość w S o b k o w i e i M o k r s k u . „Turysta” r. 1957 nr 21 il. —
St. R: O dobro „Małego W aw elu.” „Wiad. K ons.” r. 1957 str. 19—20 il. — W sprawie w łaściw ego użytkowania zamku w S u c h e j .
Tadeusz CHRZANOWSKI: Renesansowe zamki na Ś l ą s k u . — „Ziem ia” r. 1957 nr 10 str. 2—3 i nr 11 str. 18—20 il. — Prze gląd w ybitniejszych zabytków (m. in. Ka mienna Góra, Gorzanów, Płakowice, Czarny Potok, Scinawka Dolna, Modła, Bożygniew, Prusy, Gola. Piotrowice Świdnickie) zagro żonych największym zniszczeniem. Autor nawołuje do ich ratowania i w łaściw ego użytkowania.
M ieczysław ZLAT: Sprawa opieki nad zabytkami na Ś l ą s k u . „Przegl. Zach.” r. 1957 nr 3 str. 201—203. — O załamaniu się planów kontrofensywy ochrony zabyt ków na Śląsku z powodu trudności finan sowych. —
Włodzimierz PIOTROWSKI: W zawody z księżną Salomeą. „Kierunki” r. 1958 nr 31 il. — Sprawa rekonstrukcji kolegiaty w T u m i e pod Łęczycą.
Jerzy TYNECKI: O koniec w ojny pod jazdowej. „Odgłosy” r. 1958 nr 39 str. 14— 15 il. — W sprawie odbudowy kolegiaty w T u m i e pod Łęczycą.
W ładysław ZARACHOWICZ: Kolegiata T u m s k a w niebezpieczeństwie. „Ziemia Łęczycka” r. 1958 nr 1. il. —
Andrzej WĘDZKI: Ochrona zabytków na terenie powiatu w a ł b r z y s k i e g o . „Przegl. Zach.” r. 1957 nr 3 str. 203—205. — Omawia stan zabytków i postulaty ich ochrony (inwentaryzacja, składnice m u zealne).
Sprawa Zamku K rólew skiego w W a r s z a w i e.
Lesław BARTELSKI: Zamki na lodzie. „Tyg. Zach.” r. 1957 nr 21 str. 3. — W spra w ie odbudowy Zamku Król. w Warszawie. Adam BERESTYNSKI: W alczę z mitami. „Kierunki” r. 1959 nr 16. — Przeciw odbu dow ie Zamku i rekonstrukcjom w ogóle.
Adam BERESTYNSKI: Zamek: „Kierun k i” r. 1959 nr 22.—Polemika z Celmą Pan kiem J. w obronie rekonstrukcji Zamku.
Jan BRZECHWA: Mój głos w sprawie Zamku. „Stolica” r. 1959 nr 23. — (Za odbudową).
Jan BOGUSŁAWSKI: Zamek W arszaw ski... ocalał. „Życie W arszawy” r. 1958 nr 17. — Rozmowa Dariusza Piątkowskiego o stanie zachowania i inwentaryzacji.
Jerzy CELMA-PANEK: Losy zabytków. „K ierunki” r. 1959 nr 16. — Polemika z A. Berestyńskim .
Jerzy CELMA-PANEK: „K ierunki” r. 1959 nr 22. — Odpowiedź A. Berestyńskiemu.
Jan DĄBROWSKI: Jako plastyczny obrazek epok... „Fund.” r. 1957 nr 2. — W ypowiedź konserwatora m. st. W arsza w y za odbudową Zamku Król. w W arsza w ie — ze w zględów plastycznych, politycz nych i historycznych.
D yskusja o odbudowie Zamku Warszaw skiego. Wypow.: Stanisław Piotrow ski, Jan Bogusławski, Robert K. Daszkiewicz, H. Ja sieński, A. Plater, Zdzisław Niedziela. — „Tyg. Pow sz.” r. 1959 nr 19.
D. K„ Zamek powinien być odbudowany. „Stolica” r. 1957 nr 3 il. — Rozmowa z gł. arch. Adolfem C i b o r o w s k i m i prof. Janem B o g u s ł a w s k i m w sprawie od budowy Zamku Król. w Warszawie.
(es): Efektowne słówko i prawda uczuć. „Stolica” r. 1957 nr 17 str. 3 il. — W obro nie odbudowy Zamku Król. w Warszawie. Tadeusz GARCZYNSKI: Zamek i anty- zamek. „Stolica” r. 1959 nr 2 il. — Za sadniczy artykuł w obronie odbudowy Zamku Król. w W arszawie. Polemika z artykułem Jackow skiego w „Życiu War szawy.
Tadeusz GARCZYNSKI: Gwoździe w mózgu. „Stolica” r. 1959 nr 16 — Odpo w iedź na artykuł K isiela przeciw odbudo w ie Zamku Król. w W arszawie w nrze 20. „Tyg. Pow sz.”.
Tadeusz GARCZYNSKI: Zamek i anty- zamek. „Turysta” r. 1959 nr 1 str. 3, il. — Polem ika z artykułem T. Jackowskiego w „Życiu Warsz.” nr 293.
Zbigniew GODZlNSKI: Lokatorzy Króla Jegom ości. „Fund.” r. 1957 nr 21. — W sprawie przyspieszenia odbudowy Zamku Królew skiego w Warszawie.
Zamku K rólew skiego znajduje poparcie w społeczeństwie. „Fund.” r. 1957 nr 2. — W ypowiedź za odbudową Zamku Król. w W arszawie i przeznaczeniem go na cele muzealne.
Tadeusz JACKOWSKI: Antyzamek w poszukiwaniu m iliardów. „Życie Warsz.” r. 1958 nr 293. — A rtykuł inicjuje ankietę pt. „Zamek i antyzam ek” i w ypowiada się przeciw odbudowie Zamku Król. w War szawie.
Henryk KOTARSKI: Król na Zamku. „Fund.” r. 1957 nr 4. — Przegląd stanu resztek Zamku Król. w Warszawie.
Henryk KOTARSKI: O nekrofilii i... nie tylko. „Fund.” r. 1957, nr 10. — Sprawa odbudowy Zamku Król. w Warszawie.
KISIEL: Ozór do czynu, czyny do chrza nu. Gwoździe w mózgu. „Tyg. Pow sz.” r. 1959 nr 12. — Przeciw odbudowie Zamku Król. w W arszawie.
KISIEL: Koteczki spróbowały czyli ryb ka bierze. Gwoździe w mózgu. „Tyg. Pow sz.” r. 1959 nr 20. — Głos przeciw od budowie Zamku Król. w Warszawie.
Aleksander KOŻMIEWSKI: Smutno mi Boże. „Przegl. K ult.” r. 1957 nr 6. — W sprawie odbudowy Zamku Król. w War szawie.
A leksander KRÓL: Zamek — co dotąd zrobiono. „Fund.” r. 1957 nr 6. — Prze gląd ocalałych elem entów i prac dotych czasowych.
Jerzy KURYLUK: O zamku bez m ito logii. „Stolica” r. 1959 nr 12. — Polem ika z dem agogicznym i zarzutami przeciwników odbudowy Zamku Król.
Jerzy KURYLUK: Prawda (o Zamku) w oczy kole. „Stolica” r. 1959 nr 14. Odpowiedź na „antyzamkowy” artykuł „Życia W arszawy” nr 14.
St. LORENTZ: O Zamek K rólewski w W arszawie. „Życie Warsz.” r. 1957 nr 106.
Stanisław LORENTZ: Spacer po Zamku w roku ... „Stolica” r. 1959 nr 12 str. 20— 21. — W izja odbudowy zamku król. w W arszawie i program użytkowania.
Zbigniew MEHOFFER: Sprawa odbudo w y Zamku W arszawskiego. „Tyg. Pow sz.” r. 1959 nr 16 il. — Autor w ypow iada się za częściow ą odbudową (tj, traktu Sasko s tanisław owskiego).
Zbigniew MITZNER: Spotkanie z du chem . „Św iat” r. 1957 nr 21 il. — O od budow ie Zamku w Warszawie.
(J. w.) „Zamek straszy w „Stolicy”? »Ży cie Warsz.” r. 1959 nr 14. — Polem ika z artykułam i J. Kuryluka i St. Lorentza w nrze 12 „Stolicy”.
D- PIĄTKOWSKI: Pierw sze kroki przed odbudow ą Zamku Królewskiego. „Życie
Warsz.” r. 1958 nr 77 il. — Rozmowa z Przew. Rady Narodowej m. Warszawy Zygmuntem Dworakowskim i prof. Janem Bogusławskim w sprawie odbudowy Zam ku Król. w Warszawie.
Dariusz PIĄTKOWSKI: Sprawę odbudo w y Zamku należy związać z obchodami tysiąclecia. — „Życie Warsz.” r. 1958 nr 161. — Powołanie zespołu organizacyjnego Społecznego Kom itetu Odbudowy Zamku.
Stanisław PIOTROWSKI: Musimy odbu dować Zamek K rólewski w Warszawie. „Orka” r. 1959 nr 28. —
Beata SOWIŃSKA: Zamek z 1962 roku? „Stolica” r. 1958 nr 31 il. — O programie użytkowania i odbudowy Zamku Król. w W arszawie do roku 1962.
„Stolica” w alczy o odbudowę Zamku. „Życie lit.” r. 1959 nr 13.
Jerzy SULIMIERSKI: Nieszczęsny Za m ek Królewski (Warszawa). „Stolica” r. 1959 nr 3. — W obronie odbudowy — z powodu ankiety w „Życiu W arszawy”.
Bolesław SZMID: Co dalej z zamkiem warszawskim? „Tyg. Demokr.” r. 1957 nr 28 il. — W nawiązaniu do dyskusji S. A. R. P. autor w ypowiada się za odbudową.
Arnold SZYFMAN: Przyszłe losy Zamku W arszawskiego. „Życie Warsz.” r. 1958 nr 165, — Propozycja przeznaczenia na Muzeum Kultury Polskiej.
W iesław WERNIC: Zamek za 1 złoty. „Tyg. Dem.” r. 1959 nr 29 il. — O w łaści w e użytkow anie i opiekę nad zabytkowymi zamkami na Ziemiach Zachodnich.
Jerzy WIERZBICKI: Bój toczy się o sprawę bezsporną. „Za i przeciw” r. 1957 nr 120 str. 3. — Odbudowa Zamku Kró lewskiego w Warszawie.
Andrzej WRÓBLEWSKI: Historia która nie może zaginąć. „Życie Warsz.” r. 1957 nr 240. — R efleksje z objazdu zabytków woj. w a r s z a w s k i e g o (użytkowanie,
sprawa muzeów regionalnych).
Tomasz CHLUDZlNSKI: O dwóch „złych duchach” z W ę g r o w a . „Kultura i Ży cie” r. 1959 nr 5 str. 18—19 il. — Ochrona zabytków w pow. węgrowskim .
M. KORNECKI i J. SAMEK: Stan za bytków powiatu w o d z i s ł a w s k i e g o . „OZ” r. 1957 nr 3—4 (42—43) str. 264—268 il. —
Zofia PODOSKA: Aktualne kłopoty z dawnym i sprawami. List z W r o c ł a w i a . „Życie Warsz.” r. 1957 nr 195. — Trudności pracy konserwatorskiej na D ol nym Śląsku.
Z. RUTKOWSKI: W sprawie W s c h o w y . „W yboje” r. 1957 nr 21 str. 2. — O opiekę nad zabytkami kultury Ziemi Lubuskiej.
M ieczysław PISAREK: Odbudowa zaczę ta — i co dalej? Z a m o ś ć czeka na
decyzję. — „Życie Warsz.” r. 1957 nr 203 ii. —
Irma KRZYŻANIAK: Giną zabytki w w ojew ództw ie z i e l o n o g ó r s k i m . „Przegl. Zach.” r. 1957 nr 4 str. 473—475. — O trudnościach pracy konserwatorskiej. Autorka wskazuje na ogromne szkody po wojenne z braku opieki (400 min. zł). Na ok. 1400 obiektów zabytkowych w iększość jest zniszczona w 30 °/o.
Jan MUSZYŃSKI: Zabytki kryją h isto rię. „Nadodrze” r. 1958 wyd. specj. (maj) str. 12 il. — O opiece nad zabytkami woj. z i e l o n o g ó r s k i e g o .
Jan MUSZYŃSKI: Praca konserwatorska w w o jew ództw ię z i e l o n o g ó r s k i m . „Przegl. Zach.” r. 1959 nr 5 str. 223—229.
K O N F E R E N C J E I Z J A Z D Y
Barbara BIENIEWSKA: Sesja naukowa Stowarzyszenia H istoryków Sztuki p ośw ię cona zagadnieniom ochrony zabytków oraz zabytkom woj. rzeszowskiego i krako w skiego. „BHS” r. 1957 nr 1 str. 98— 106. J. B.: K onferencja w sprawie ochrony zabytków kultury ludowej w W ielkopol- sce. „Studia i M ateriały do Dziejów W ielkopolski” r. 1958 nr 2. str. 444.
St. MASZYŃSKI: W spółczesność zabyt ków. „Stolica” r. 1957 nr 50 il. — Sprawo zdanie z Triennale — M iędzynarodowego Kongresu „Aktualność zabytków i zespo łów architektonicznych w urbanistyce w spółczesnej” odbytego w Mediolanie.
St. MIŁOSZEWSKI: Konferencja w spra w ie ochrony parków. „OZ” r. 1957 nr 2 (37) str. 143—144.
Jan ZACHWATOWICZ: Międzynarodo w y kongres architektów-konserw atorów oraz techników konserwacji zabytków w Paryżu w czasie od 6 do 11 m aja 1957. „OZ” r. 1957 nr 3 (38) str. 205—207 il. —
N E K R O LO G I '
W itkiew icz-K oszczyc Jan: „Trybuna Lu du” r. 1959 nr 305.
Jan ZACHWATOWICZ: Jan K oszczyc- W itkiewicz 1881—1958. „Nauka P olsk a” r. 1959 nr 3 str. 257—259. — Nekrolog.
J. ZACHWATOWICZ: Jan W itkiew icz- Koszczyc (1881— 1958). „OZ” r. 1958 nr 3—4 (42—43) str. 285—286—287 il. — Nekrolog nestora polskich architektów -konserw ato rów.
U R B A N IS T Y K A
Maurice BESSET: Zabytek w e w spół czesnym m ieście. Oprać, z franc. Marek Leykam. „Projekt” r. 1958 nr 3 str. 1—9 il. — Omawia problem asym ilacji estetycz
nej zabytków. Tekst referatu wygłoszonego na XI Triennale w Mediolanie.
Marcin BUKOWSKI: Trzy barwy planu. „Nowe Sygnały” r. 1957 nr 1. — O błędach odbudowy ośrodków zabytkowych na Ślą sku.
Edmund GOLDZAMT: Architektura za bytków śródmiejskich i problemy dziedzi ctwa. Warszawa 1956 str. 544 il. 424. — Opierając się na materiałach m iast pol skich i radzieckich autor om awia akcje przebudowy historycznych układów śród m iejskich, przede w szystkim problematykę pojm owania roli i aktualności dziedzictwa urbanistycznego. Uzasadnia tezę, że „pod staw ową zasadą kształtowania układu śródmiejskiego historycznego m iasta pod legającego rozbudowie i przebudowie jest jedność kompozycyjna zespołów i budyn ków historycznych z zespołami nowej za budow y”. Książka jest pierwszą i jedyną tego rodzaju próbą om ówienia teorii i praktyki konserwacji zabytków urbani stycznych podjętą ze stanow iska tzw. rea lizmu socjalistycznego. Rec.: K o t a r b i ń s k i Adam. „Miasto” r. 1957 str. 37— 40.
W iesław GRUSZKOWSKI: Zagadnienie adaptacji historycznych ośrodków m iej skich w Polsce dla potrzeb uspołecznio nego życia. „Kwart. Arch, i Urb.” r. 1958 str. 339—340. — Streszczenie referatu na konferencji w Dobriśu poświęconej h is torii urbanistyki i aktualnym zagadnie niom historycznych ośrodków miast.
Jan ZACHWATOWICZ: Odbudowa h i storycznych ośrodków m iast polskich. „Kwart. Arch, i Urb.” r. 1957 z. 3/4 str. 978—982. — Charakterystyka metod, zasad i osiągnięć.
Michał WITWICKI: B y t o m O d r z a ń s k i . Szkic urbanistyczno-historyczny. „OZ” r. 1958 nr 1—2 (40—41) str. 2—18 il. — Historia miasta, stan obecny, propo zycje konserwatorskie.
J. ŻAKOWSKI: F r o m b o r k . „Miasto” r. 1958 nr 7 str. 26—28 il. — O odbudowie miasta.
W iesław GRUSZKOWSKI: Wschodnia elew acja Głównego Miasta w G d a ń s k u . „Arch.” r. 1958 nr 2 str. 61—65 il. — Omówienie projektu odbudowy.
Lech KADŁUBOWSKI: Odbudowa Głównego Miasta w G d a ń s k u . „Fund.” r. 1957 nr 7. — Problemy nowego budo w nictw a w śródm ieściu historycznym i sto sunek do odbudowy zabytków.
W acław PODLEWSKI: Odbudowa S z y d ł o w a . „OZ” r. 1959 nr 1 (44) str. 1—29 il. — Omówienie stanu m iasteczka oraz dokumentacji technicznej opracowanej w r. 1957.
Jerzy WIERZBICKI: Otoczenie kościoła Wszystkich Świętych (w W a r s z a w i e ) . „Stolica” r. 1957 nr 11 il. —
Alina KOSECKA: Na tem at otoczenia kościoła WW. Świętych słów kilka (W a r s z a w a ) . „Stolica” r. 1957 nr 15 str. 3 il. — Polem ika z Jerzym Wierzbickim.
A R C H IT E K T U R A
Andrzej GRUSZECKI: Konserwacja for tyfikacji bastionowej zam ków X V II-w iecz- nych. „OZ” r. 1959 nr 2 (45) str. 88—100 il. — Zasadnicze ujęcie metod i proble m ów zaniedbanej u nas konserw acji za bytków fortyfikacji bastionowej.
Cecylia BŁOŃSKA: Odbudowa zamku w B a r a n o w i e perły renesansowej architektury. „Trybuna Ludu” r. 1959 nr 53 il. —
St. W., St. Z.: Odkrycia architektoniczne dokonane w czasie prac konserwatorskich ratusza w B i e c z u . „Czas. Techn.” r. 1959 nr 1 str. 34—36.
W. TOMICKA: Odkrycia na zamku w B y k a c h . „OZ” r. 1959 nr 3—4 (46— 47) str. 279—281 il. Omówienie faz budowy oraz odkrycia belek stropowych z pocz. w. XVII.
Jerzy BARANOWSKI: Synagoga w C h ę c i n a c h . „OZ” r. 1959 nr 3—4 (46—47) str. 208—220 il. — Historia, opis i analiza oraz stan zachowania obiektu.
Wanda TOMASZEWSKA: Zabytki m ia sta D u s z n i k na Dolnym Śląsku. „OZ” r. 1959 nr 3—4 (46—47) str. 221—231 il. — Historia m iasta i przegląd jego zabytków i ich stanu zachowania.
Jerzy STANKIEWICZ: Uwagi o odbudo w ie zespołu zabytkowego G d a ń s k a . „OZ” r. 1959 nr 3-^ł (46—47) str. 153— 172 il. — Próba oceny odbudowy miasta jako zespołu zabytkowego z kolejnym omó w ieniem sieci ulicznej, zagospodarowania bloków, zasad odbudowy, adaptacji zacho wanych autentycznych obiektów i frag m entów, wykazująca, że „idea rekonstruk cji głównego miasta została w poważnym stopniu zw ichnięta”. W zakończeniu za m iast w niosków autor w ylicza pozostałe najpilniejsze zadania do wykonania.
SZTUKA i KONSERWACJA. Pow. G o- l e n i ó w , Sławno. Oprać. J. Zdarewicz, A. Dworakowska. „Materiały Zachodnio Pom orskie” r. 1957 z. 3 str. 346—348 — il. К . CHYŁA: Stary zamek na wzgórzu. „Trybuna Ludu” r. 1958 nr 235 il. — O re konstrukcji zamku w G o l u b i u w la tach 1956—1957.
E. CHOJECKA: Pałac w H o r y ń c u . „OZ” r. 1957 nr 2 (37) str. 145—146. il. —
Henryk JASIEŃSKI: J e l e n i o g ó r s k a
kam ienica mieszczańska. „OZ” r. 1957 nr 3—4 (42—43) str. 192—205 il. — Pierw sze pełne opracowanie genezy układu kamienic oraz om ówienie projektu rekonstrukcji w schodniej połow y południowej połaci rynku.
K r a k ó w
Andrzej FISCHINGER i Józef LEPIAR- CZYK: W sprawie attyki kam ienicy Bone- rowskiej w Krakowie. „OZ” r. X 1957 z. 4 (39) str. 271—278 il. — Próba teoretycznej rekonstrukcji attyki w oparciu o m ateriał porów nawczy i analizę zachowanych ele m entów; autorzy dochodzą do w niosku, że była to attyka stanowiąca odmianę typu tzw. polskiego.
W łodzimierz GRUSZCZYŃSKI: Gdy już 0 W aw el chodzi... to chyba tak nie można. „Życie Lit." r. 1957 nr 50 str. 7—8. — Kry tyka prac konserwatorskich na Wawelu.
Józef Stanisław JAMROZ: Restauracja gm achu Sukiennic w K rakowie. „Czas. Techn.” r. 1959 nr 4 str. 15—28 il. — Omó w ien ie konserwacji z lat 1956— 1959.
Józef LEPIARCZYK : W ypowiedź w an kiecie „Rynek na cenzurowanym ” „Zdarze n ia” r. 1958 nr 39. — W sprawie uporządko w ania fasad kamienic na Rynku Głównym w Krakowie.
A lfred MAJEWSKI: Prace restaurator- skie na W awelu w latach 1939—1952. „Studia do D ziejów W aw elu” r. I 1955 str. 399— 466 il. —
L. OBTUŁOWICZ: D zieje sklepień koś cioła oo. Dominikanów w K rakowie. „OZ” r. 1959 nr 2 (45) str. 120—121. — Om ówie nie stanu sklepień gotyckich, które w y kazują w adliw e w ykonanie żeber zarówno oryginalnych w prezbiterium jak i w na w ach, gdzie pochodzą z czasu po roku 1850. Andrzej GRUSZECKI: Zamek w K r z e p i c a c h . „OZ” r. X 1959 nr 3—4 (46—47) str. 185—207 il. — Monografia obiektu 1 w nioski konserwatorskie.
H. GAWARECKI: Now e odkrycie w k a m ienicy Żółkiewskich w L u b l i n i e . „OZ” r. 1957 nr 3 ^ 1 (42—43) str. 271—272 il. Odsłonięcie belek stropowych z r. 1597 i renesansowych kolumn m iędzyokiennych.
W acław PODLEWSKI: Prace architekto- niczno-konserw atorskie przy kaplicy św. Trójcy w L u b l i n i e . „OZ” r. 1957 nr 4 (39) str. 228—235 il. — Omówienie prac i odkryć z lat 1956—57.
W ładysław PASZKOWSKI: Roboty kon serwatorskie w katedrze Ł o m ż y ń s k i e j . „OZ” r. 1957 nr 3 (38) str. 172— 181 il. — Omówienie gruntownych prac prowadzonych w latach 1953—1956.
Marian BENKO: Mało znane klasycysty- czne budowle dworskie powiatu m i ń- s к i e g o i ich problemy konserwatorskie. „OZ” r. 1957 nr 3 (38) str. 153—177 — il. — Opisy zabytków (obiekty dworskie) oraz ich stanu zachowania i w nioski konserw a torskie.
Juliusz ROSS: Pałac w N a r o l u . „Ma łopolskie Studia H istoryczne” r. 1960 z 1/2 str. 137— 138. — O należytą adaptację i odnowienie.
W ładysław BORUSIEWICZ: W zmocnie nie murów części zamku górnego w N i e d z i c y . „Czas. Techn.” r. 1957 nr 1 str. 20—24 il. — przedruk: „OZ” r. 1957 nr 4 (39) str. 221—227. Omówienie założenia opaski żelbetowej i przepony na wieży i części przyległej w edług projektu autora.
Stanisław KRAWCZYŃSKI: Odbudowa katedry n y s k i e j . „Tyg. Pow sz.” r. 1959 nr 23 il. —
Antoni RAWKA: Przeciw podrabiaczom starożytności. „Warmia i Mazury” r. 1957 nr 4 str. 9 ii. — Odbudowa Starego Miasta w O l s z t y n i e .
A. CZAPSKA: Dwór w P a w ł o w i c z a n а с h. „OZ” r. 1959 nr 2 (45) str. 117—120 il. — Opis dworu (w. XVII) cze kającego na odbudowę.
Zbigniew CIEKLIŃSKI: Pałac w P o d d ę b i c a c h — zarys dziejów i obecna rekonstrukcja. „BHS” r. 1957 nr 3 str. 287—289 il. —
Janusz POWIDZKI: Odbudowa Zamku Przem ysława w P o z n a n i u . „Kronika Miasta Poznania” r. 1959 nr 4 str. 76—79. Jerzy BARANOWSKI: Prace konserw a torskie prowadzone przy zespole archi- tektoniczno-parkowym w R a d z i e j o w i c a c h . „OZ” r. 1957 nr 4 (39) str. 248— 260 il. — Historia zespołu oraz prac adaptacyjnych prowadzonych dla Stow a rzyszenia Historyków Sztuki w r. 1956.
Tadeusz GOSTYŃSKI: S o b k ó w — miasto i zamek. „OZ” r. 1957 nr 3 (38) str. 182—193 il. — Historia i wnioski kon serwatorskie.
AR: S p y t k o w i c e . „Wiad. Kons.” r. 1957 str. 18—19 il. — Notatka kronikarska 0 konserwacji zamku w Spytkowicach (pow. Wadowice).
M. CZAPSKI: Zabezpieczenie krużgan ków w Ś w i ę t e j L i p c e . „Inżynieria 1 budownictw o” r. 1959 nr 1 str. 1—6 il. — Maria DAYCZAK: Kam ienica m iesz czańska Rynek 21 w T a r n o w i e . „Wiad. Kons.” r. 1957 str. 15— 16 il. — Historia i opis oraz remont.
Józef E. DUTKIEWICZ: Zagrożenie za bytków T a r n o w a . „Wiad. Kons.” K ra ków r. 1957 str. 10—14 ii. — Omówienie stanu historycznego śródmieścia Tarnowa
oraz założeń do jego szczegółow ego planu przestrzennego.
Zbigniew CIEKLIŃSKI: Odbudowa i rekonstrukcja kolegiaty romańskiej w T u m i e pod Łęczycą. „BHS” r. 1957 nr 4 str. 396—399 il. —
W a r s z a w a
B. L. i St. K.: K am ienica przy pl. Grzy bow skim 16 w Warszawie. „OZ” r. 1959 nr 2 (45) str. 123—124 il. — O rozebraniu kam ienicy klasycystycznej z 1. poi. w. XIX.
Lech DUNIN: K ościół św. Marcina na Piw nej (w Warszawie). „Stolica” r. 1957 nr 4 il. —
Andrzej GRUSZECKI: Cytadela warsza wska. „OZ” r. 1959 nr 3—4 (46—47) str. 249—267 il. — Omówienie historii i ana liza obiektu oraz zagadnień jego adaptacji i konserwacji.
Aleksander KRÓL: Zabytkowe budynki w ojskow e. „Stolica” r. 1958 nr 13 str. 12— 13 il. — O rekonstrukcji zabytków archi tektury w ojskow ej w Warszawie.
Krystyna KRZYŻAKOWA: W teatrze króla Jegomości. „Stolica” r. 1958 nr 10 str. 12—13 il. — Odnowienie teatru w P o m arańczam i w Łazienkach.
Krystyna KRZYŻAKOWA: Spotkamy się w Łazienkach. „Stolica” r. 1959 nr 42 il- — Krótki reportaż z odbudowanego Pa łacu na Wodzie ilustrow any zdjęciami Janusza Smogorzewskiego.
Odkrycie średniowiecznej furty na ul. Celnej. „Stolica” r. 1957 nr 42 il. —
Witold SZOLGINIA: Odmładzanie „Sta rów k i”. „Wiedza i Ż ycie” r. 1957 nr 9 str. 527—530 il. — Opis zabiegów zastosowanych przy ratowaniu zagrożonych zabytków na Starym M ieście w W arszawie.
Beata TRYLlNSKA: Przyczynek do da towania kościoła P. Marii w Warszawie. „OZ” r. 1957 nr 4 (34) str. 285—286 il. — O odkryciu w trakcie prac konserw ator skich daty 1497 i próba ustalenia trzech faz rozbudowy w epoce gotyku.
Jarosław WIDAWSKI: Mury obronne Starej Warszawy. „Stolica” r. 1957 nr 47 il. — Omówienie historii konserwacji i dal szego programu odbudowy w edług nowej zasady polegającej na zabezpieczeniu ist niejących fragm entów przy maksym alnym zachowaniu autentycznej powierzchni i re zygnacji poważniejszej odbudowy z dopusz czeniem jedynie do niew ielkich uzupeł nień w wypadkach w yraźnie um otyw ow a nych.
Stanisław ŻARYN: Gotycka baszta na Kanonii. „Stolica” r. 1958 nr 36. — O od kryciu na Starym M ieście w Warszawie.
