• Nie Znaleziono Wyników

Sterowalność dyskretnych układów dynamicznych - przegląd problemów

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Sterowalność dyskretnych układów dynamicznych - przegląd problemów"

Copied!
16
0
0

Pełen tekst

(1)

ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI SL4SKIEJ S e r i a : ATJTOŁiACKKA z . B4

_______ -i 966 itr k o l . 894

- J e r z y Klamka P o l i t e c h n i k a Ś lą s k a

• STEROWALNoŚĆ DYSKRETNYCH UKŁA.DOW DYNAMICZNYCH - PRZEKŁAD PROBLETOW3*

S t r e s z c z e n i e . A r t y k u ł s ta n o w i p r z e g l ą d problem ów s t e r o w a l n o ś c i d y s k r e t n y c h uk ład ó w d y n a m ic z n y c h o p raco w an y na p o d s ta w ie p u b l i k a c j i z o s t a t n i c h l a t . P r z e d s ta w io n o w a ru n k i s t e r o w a ln o ś c i d la lin io w y c h , n i e l i n i o w y c h o r a z b i l i n i o w y c h u k ład ó w d y s k r e t n y c h . U kłady ty p u 2-D s ą ró w n ie ż r o z p a t r y w a n e . Omówiono z a l e ż n o ś c i p o m ięd zy różnym i rodzaw ja m i s t e r o w a l n o ś c i o r a z s te ro w a n ie m m in lr o a ln o - e n e r g e ty c z n y a .

1 . W stęp

S te r o w a l n o ś ć u k ład ó w d y n a m ic z n y c h j e s t jed n y m z p o d staw o w y ch p o ję ć t e ­ o r i i s t e r o w a n ia . Z a g a d n ie n i e s t e r o w a l n o ś c i z o s t a ł o po .o z p ie r w s z y s f o r ­ m ułow ane. p r z e z R .E . K alm ana na K o n g r e s ie IFAC w M oskwie w 1960 r . [28] . W c i ą g u ć w ie r ć w ie c z a j a k i e u p ły n ę ło od te g o c z a s u n a s t ą p i ł b u r z liw y rozw ój t e o r i i s t e r o w a l n o ś c i , o czym n a j l e p i e j ś w ia d c z y i l o ś ć p r a c naukow ych na t e n t e m a t, o p u b lik o w a n y c h w l i t e r a t u r z e ś w ia to w e j .

R ó w n o le g le z rozw ojem t e o r i i s t e r o w a l n o ś c i c i ą g ł y c h u kładów d y n am icz­

n y ch p o w s ta w a ły p r a c e d o ty c z ą c e z a g a d n ie ń s t e r o w a l n o ś c i d y s k r e tn y c h u k ła ­ dów d y n a m ic z n y c h zarów no n i e l i n i o w y c h j a k i lin io w y c h .

N i n i e j s z y a r t y k u ł s ta n o w i p r z e g l ą d p roblem ów s t e r o w a l n o ś c i w o d n i e s i e ­ n i u do r ó ż n y c h typów d y s k r e tn y c h u k ład ó w d y n a m ic z n y c h . R o z p a tr u j e s i ę uk­

ł a d y l i n i o w e s t a c j o n a r n e i n i e s t a c j o n a r n e , u k ła d y n i e l i n i o w e , b i l l n i o w e o r a z u k ła d y ty p u 2 -D . P o d an e z o s t a n ą podstaw ow e d e f i n i c j e s t e r o w a l n o ś c i o r a z s fo rm u ło w a n e z a s a d n i c z e k r y t e r i a j e j b a d a n i a . W s z y s tk ie tw rie rd z e n ia i w n io s k i s ą p r z y t o c z o n e b e z dowradów, j e d y n i e z o d n o śn ik a m i do t y c h p o z y c j i l i t e r a t u r o w y c h , w k t ó r y c h z a m ie s z c z o n e s ą p e łn e dow ody. A r ty k u ł z a w ie ra rów m ież s z e r e g k o m e n ta rz y 1 uwag d o ty c z ą c y c h z a g a d n ie ń b e z p o ś r e d n io z w ią ­ z a n y c h z e s t e r o w a l n o ś c i ą o r a z m o ż liw o ś c i pew nych u o g ó ln ie ń .

2 . S te r o w a l n o ś ć l i n i o w y c h u k ład ó w d y s k r e tn y c h

W n i n i e j s z y m p o d r o z d z i a l e z o s t a n ą p o d a n e podstaw ow e d e f i n i c j e s t e r o ­ w a ln o ś c i o r a z k r y t e r i a i c h b a d a n ia w o d n i e s i e n i u do li n io w y c h , d y s k r e tn y c h układów d y n a m ic z n y c h o p is a n y c h ró żn ico w y m i ró w n an iam i s t a n u p o s t a c i n a s ­ t ę p u j ą c e j [55] s

x(k+1) » A(k) x (k) + B(k)„u (k) ;k * k 0 / 2 *1/

iś p r a c a b y ł a c z ę ś c io w o f in a n s o w a n o p r z e z R P * I» 0 2 ‘'T e o r i a s t e r o w a n i a i o p ty ­ m a l i z a c j a c i ą g ł y c h u k ła d ó w d y n a m ic z n y c h i p ro c e s ó w d y s k r e t n y c h “

(2)

J .K l e a k a g d z i e ; k £ Z - z b i ó r l i c z b c a ł k o w i t y c h ,

x ( k ) £ Rn je 3t w ek to rem s t a n u u k ła d u , u ( k ) £ R m J e s t w ektorem s t e r o w a ń , A (k) J e s t n x n - w ym iarową m a c i e r z ą , B (k ) J e s t n x m - w ym iarow ą m a c i e r z ą .

P o d o b n ie J a k w p rz y p a d k u c i ą g ł y c h u k ła d ó w d y n a m ic z n y c h , d l a u k ła d u dys­

k r e t n e g o p o s t a c i / 2 . 1 / można sfo rm u ło w a ć d e f i n i c j e r ó ż n y c h ro d z a jó w ste­

rowa In o ś c i [2 5 ] , [55] •

D e f i n i c j a 2 . 1 . U cład / 2 , 1 / nazyw a s i ę ste ro w a ln y m w p r z e d z i a l e [k o . k ^ ] , J e ż e l i d la k a ż d e g o s t a n u p o c z ą tk o w e g o x [ k o ^ £ R n o m z k a ż d e ;p w e k to ra x^ e i s t n i e j e s e k w e n c ja s te r o w a ń u (k o ] , u ( k Q + l ) , . . u(k- - 2 ^ , u ^ k ^ -1 ) t a k a , ż e o d p o w ia d a ją c a t e j s e k w e n c ji t r a j e k t o r i a u k ła d u / g . 1 / s p e ł n i a w arunek : x ( k ^ ) ° x.j

D e f i n i c j a 2 . 2 . U kład / 2 . 1 / nazyw a s i ę s te ro w a ln y m w c h w i l i k Q, J e ż e l i i s t n i e j e > k^ t a k i e , ż e u k ła d / 2 . 1 / J e s t s t e r o w a ln y w p r z e d z i a l e I V k i ^ •

D e f i n i c j ą 2 , 5 . U kład / 2 . 1 / nazyw a s i ę sterow alnym i J e ż e l i J e s t o n s te r o w a l n y w d o w o ln e j . c h w i l i k Q 6 Z .

S z c z e g ó ln y m p rz y p a d k ie m u k ła d u / 2 . 1 / J e s t s t a c j o n a r n y , l i n i o w y , d y s ­ k r e t n y u k ła d d y n am iczn y p o s t a c i

x ( k + l) o A x (k ) + B u (k ') f k > 0 / 2 . 2 /

d la k t ó r e g o b e z u t r a t y o g ó ln o ś c i można p r z y j ą ć c h w ilę p o c z ą tk o w ą k o = 0 . W p r z y p a d k u s t a c j o n a r n e g o u k ła d u d y s k r e t n e g o ¡ 1 . 2 1 p o j ę c i a s t c r o w a l - n o ś c i w c h w i l i ko o r a z s te r o w a In o ś c l p o k r y w a ją s i ę z e s o b ą .

P o n i ż e j z o s t a n ą sfo rm u ło w a n e w a ru n k i k o n i e c z n e 1 w y s t a r c z a j ą c e s t e r o - w a lrs o śc i d l a u k ład ó w / 2 . 1 / 1 ¡ 2 . 2 / .

T w ie r d z e n ie 2 .1 [55] W arunkiem k o n ie c z n y m i w y s ta r c z a ją c y m s t e r o w a l­

no ś c i w p r z e d z i a l e [k p f k ^ ] i& ła d u d y n a m ic z n e g o / 2 . 1 / J e s t ab y

r z ą d [ B ( k 1- l ) U ( k 1- l ) B (k r 2 ) | A O ^ - i ) A (k 1- 2 ) 8 ( ^ - 3 ) . ' . . .

. . . } A ( y i ) A (k r 2 ) . . . A (k0 + 2 ) A (k0 + 1 ) B ( k ) j - n / 2 . 3 /

W niosek 2 . 1 * [2 9 ] . J e ż e l i B ( k ) a b ( l t ) 6 R n , t z n . m - 1 , wówczas warunkiem koniecznym i w y sta r c z a ją c y m s t e r o w a l n o ś c l w p r

2

e d z l a l e [ k o »ko +n]

u k ła d u d yn am iczn ego / 2 , 1 / j e s t aby

d e t [b (k o +n~l) ! A(k0 + n - l) b ( k o +n-2 ) j A(k0 + n -1 ) A (ka +n-2 ) b (k 0* n -3 )j . . .

. . . . j A[k0 *n-1) A[k0 « i - 2 ) . . . A(k0 +2) A(ke +1) f 0 / 2 . V

(3)

S te r o w a ln o ś ó d y s k r e t n y c h u k ład ó w . 105

Na p o d s ta w i e t w ie r d z e n i a 2 .1 o r a z w n io sk u 2 .1 n o żn a sform ułov.ać k r y t e r i a s t e r o w a l n o ś c i d l a s t a c jo n a r n y c h u k ład ó w d y s k r e tn y c h p o s t a c i / 2 . 2 / .

W niosek 2 . 2 . Vía ru n k ie m k o n iecz n y m i w y s ta r c z a ją c y m s t e r o w a l n o ś c i w p r z e d z i a l e [ O .k .J u k ła d u dyn am iczn eg o / 2 . 2 / j e s t ab y

2 k -1

r z ą d [ B | AB j A b ¡ . . . j A ”* B ] ° n / 2 . 5 /

Y inlosek 2 . 3 . [55] J e ż e l i B ■=> b £ R n , t z n . m =■ 1, wówczas w arunkiem k o ­ n ie c z n y m i w y s ta r c z a ją c y m s t e r o w a l n o ś c i w p r z e d z i a l e [O n ] u k ła d u d y n a­

m icznego / 2 . 2 / j e s t a b y

d e t [ b ¡' Ab I A2 b ¡ . . . ¡ An' \ ] r O / 2 . 6 /

Vínlosek 2 . A. [29] J e ż e l i u k ła d dynam iczny / 2 . 2 / j e s t s te r o w a ln y w p r z e d z i a l e [ O j k ^ t o j e s t ró w n ież s t e r o w a ln y w p r z e d z i a l e [ 0 , k 2 ] d la k a ż d e g o k 2 > . k , .

V /y n ik an ic o d w ro tn e do p rz e d s ta w io n e g o we w n io sk u 2 .4 na o g ó ł n i e j e s t p ra w d z iw e . N a to m ia s t b e z p o ś r e d n i ą k o n s e k w e n c ją t w i e r d z e n i a C a y le y a -

- H a n i l t o n a j e s t n a s t ę p u j ą c y w n io se k -

W niosek 2 . 5 . [4 ] . ^ e i e l i s t a c j o n a r n y u k ła d dy n am iczn y / 2 , 2 / n i e j e s t s te r o w a ln y w p r z e d z i a l e [ 0 , n ] , to n i e j e s t o n s t e r o w a ln y w żadnym p r z e ­ d z i a l e .

W o p a r c i u o w n io s k i 2 . 2 o r a ż 2 . 4 . ' sen so w n e j e s t o k r e ś l e n i e d la s t a c j o n a r n y c h u k ład ó w d y s k r e tn y c h / 2 . 2 / , n a j k r ó t s z e g o p r z e d z i a ł u CO<'cn i_n^’

w k tó ry m d an y u k ła d j e s t s t e r o w a l n y . L ic z b a ' n a t u r a l n a k ^ n n o s i nazw ę in d e k s u ' s t e r o w a ln o ś c i . i można j ą o sz a c o w a ć w s p o s ó b n a s t ę p u j ą c y [ 4 ] :

rain ^ n - r + 1 , ñ ) / 2 . 7 /

g d z i e ;

r « r z ą d B,

ñ -■ s t o p i e ń m in im aln eg o w ie lo m ia n u z e r u j ą c e g o , , m a c ie r z y A , ( ń i n )

W l i t e r a t u r z e p o ś w ię c o n e j s t e r o w a l n o ś c i li n i o w y c h u kładów d y s k r e t n y c h s p o ty k a s i ę c z ^ 3 t o . p o j ę c i e s t e r o w a l n o ś c i do z e r a [2 9 ] , [59] . J e s t ono rów - - n i e ż równoważne' o d p o w ie d n ia p o ję c io m s t e r o w a l n o ś c i sform ułow anym w d e f i ­ n i c j a c h 2 . 1 , 2 .2 o r a z 2 . 3 ¿ e d y ń ie w p rz y p a d k u b r a k u d e g e n e r a c j i uk­

ł a d u , t z n . w p r z y p a d k u , gdy m a c ie r z e A (k ) s ą n i e o s o b l l w e d l a k £ 2 -[29], i s t o t n y m p roblem em j e s t z b a d a n i e wpływu o g r a n i c z e ń n a ło ż o n y c h na s t e ­ ro w a n ie na s te ro w a In o śó u k ł a d u . W p r a c y [9] r o z p a t r z o n o t o z a g a d n i e n ie

(4)

106

J «K lam ka

d la u kładów s t a c j o n a r n y c h / 2 , 2 / z Jednym w e jś c ie m (m *= 1 ) 1 d o d a tn im s te ro w a n ie m , a w p u b l i k a c j i [ 1 ] ze s te ro w a n ie m c a łk o w it o - l ic z b o w y a i,

W p rz y p a d k u g dy u k ła d d y s k r e t n y o tr z y m u j e s i ę b e z p o ś r e d n io na d ro d z e - d y s k r e t y z a c j i u k ła d u c i ą g ł e g o , wówczas s t e r o w a ln o ś ć u k ła d u c i ą g ł e g o n i e zaw sze g w a r a n tu j e s t e r o w a ln o ś ć u k ła d u d y s k r e t n e g o . D la u k ład ó w s t a c j o n a r - . n y c h z a l e ż n e j e s t to w s p o s ó b i s t o t n y od w a r t o ś c i w ła s n y c h u k ła d u c i ą g ł e ­ go [2]» 0 1 * '

S te r o w a ln o ś ć u k ład ó w d y s k r e t n y c h z o p ó ź n ie n ia m i zarów no we w s p ó łr z ę d n y c h s t a n u j a k i w s t e r o w a n iu ro z p a try w a n a b y ła w p r a c a c h [ 3 J , [21] , [ 2 9 ] , [31] ,

[ 3 8 ] , [ 4 2 ] , N a to m ia s t s te r o w a ln o ś ć z ło ż o n y c h u k ład ó w d y s k r e t n y c h p r z e d s t a ­ w iona j e s t w p u b l i k a c j a c h . [ 4 6 ] o r a z [47] ,

Z a le ż n o ś ć w ła s n o ś c i s t e r o w a l n o ś c l od z m ia n p a ra m e tr ó w u k ła d u a n a liz o w a n a b y ła s z c z e g ó ło w o w p r a c y [54] .

P o d o b n ie j a k d la c i ą g ł y c h u k ład ó w d y n a m ic z n y c h t a k ż e w p r z y p a d k u u k ła ­ dów d y s k r e t n y c h można p r z y z a ł o ż e n i u s t e r o w a l n o ś c l w p r z e d z i a l e [ k ^ r k ^ ] e f e k t y w n i e r o z w ią z a ć p ro b le m s t e r o w a n ia z m in im a ln ą e n e r g i ą , p o l e g a j ą c y na w y z n a c z e n iu s e k w e n c ji s te r o w a ć u (k 0 ) , u (k 0t l ) > • • • » 0 ( ^ - 2 ) , u ( k ^ - 2 ) p r z e p r o w a d z a j ą c e j u k ła d z e s t a n u p o c z ą tk o w e g o x ( k 0 ) d0 ż ą d a n e g o s t a n u końcow ego x ( k 1) o r a z m in im a liz u ją c e g o e n e r g i ą s t e r o v a n i a . A n a lit y c z n a p o s t a ć s t e r o w a n ia m ln im a ln o - e n e r g e ty c z n e g o o r a z o d p o w ia d a ją c a J e j m in i­

m alna w a r to ś ć e n e r g i i s t e r o w a n ia s ą p o d an e w p r a c a c h [30] o r a z [5 0 ] , R o z s z e r z e n i e r e z u l t a t ó w d o ty c z ą c y c h s t e r o w a l n o ś ć ! li n io w y c h u kładów d y s k r e t n y c h na p r z y p a d e k u k ład ó w z d e f i n io w a n y c h w n ie s k o ń c z e n ie - w y m ia ro w y c h p r z e s t r z e n i a c h H i l b e r t a i B anacha o r a z a n a l i z ą w y n ik a ją c y c h s t ą d p r o b l e ­ mów z a w i e r a j ą n a s t ę p u j ą c e p o z y c je l i t e r a t u r o w e [16 ] , [1 7 ], [ 1 8 ] , [22] , [31] ,

[ 3 8 ] , [4 9 ] « S to su n k o w o d u żo uw agi p o ś w ię c o n o w n i c h d y s k r e tn y m układom d y ­ nam icznym z o p e r a to r e m p r z e s u n i ę c i a , a t a k ż e p r o b l e m a t y c e i c h r e a l i z a c j i z w y k o rz y s ta n ie m p o d p r z e s t r z e n i n ie z m ie n n i c z y c h o p e r a t o r a p r z e s u n i ę c i a o r a z w e k to ro w y c h o p e r a t o r ó w H an k e la [1 6 ] , [1 7 ], [18] .

S z e re g d a l s z y c h r e z u l t a t ó w d o ty c z ą c y c h w zajem n y ch zw iązków p o m ięd zy s t e r o w a l n o ś c i ą , o b s e r w o w a ln o ś c ią i s t a b i l l z o w a l n o ś c i ą u k ła d ó w d y s k r e t n y c h p r z e d s ta w io n y c h j e s t w p r a c a c h [24] , [2 5] [ 4 0 ] , [4 3 ], [44] , [ 4 5 ] , [49] , [ 50] ,

[55] .

3 . S te r o w a ln o ś ć n i e l i n i o w y c h u k ła d ó w d y s k r e t n y c h

T e o r ia s t e r o w a l n o ś c l d la n i e l i n i o w y c h d y s k r e t n y c h u k ła d ó w d y n a m ic z n y c h n i c J e s t t a k s p ó j n a i j e d n o l i t a j a k w p r z y p a d k u u k ła d ó w li n i o w y c h . W ię k s z o ść u z y s k a n y c h k r y t e r i ó w s t e r o w a l n o ś c l ma c ł e r a k t e r l o k a l n y , l u b o d n o s i s i ę J e d y n i e do p ew n ej w ą s k ie j k l a s y u k ła d ó w . Z a s a d n ic z ą p r z y c z y n ą t r u d n o ś c i w y s tę p u j ą c y c h p r z y b a d a n i u s t e r o w a l n o ś c l n i e l i n i o w y c h d y s k r e t n y c h

(5)

S te r o w a l n o ś ć d y s k r e t n y c h u k ład ó w . . . 107

u k ład ó w d y n a m ic z n y c h , J e s t b r a k o g ó ln y c h m etod ro z w ią z y w a n ia n ie l i n i o w y c h rów nań r ó ż n ic o w y c h i w y z n a c z a n ia a n a l i t y c z n y c h p o s t a c i i c h r o z w ią z a ń . W yklucza t o m o żliw o ść z a s t o s o w a n ia do b a d a n ia s t e r o w a l n o ś c i m etod o p a r t y c h na a n a l i z o w a n i u ja w n y c h p o s t a c i r o z w ią z a n i a , j a k to m ia ło m ie js c e w p r z y ­ p a d k u u k ład ó w li n io w y c h .

N a j c z ę ś c i e j s to s o w a n ą 1 d a j ą c ą n a j l e p s z e w y n ik i j e s t m etoda b a d a n ia s te — r o w a ln o ś c i n i e l i n i o w y c h d y s k r e t n y c h u k ład ó w d y n a m ic z n y c h w o p a r c i u o i c h p r z y b l i ż e n i e li n i o w e w danym p u n k c ie p r a c y u k ła d u . P o n iż e j p rz e d s ta w im y p o k r ó t c e z a s a d n i c z e r e z u l t a t y w y n ik a ją c e z z a s to s o w a n ia t e j m etody w o d ­ n i e s i e n i u do o g ó l n e j k l a s y n i e l i n i o w y c h , n i e s t a c j o n a r n y c h , d y s k r e tn y c h u k ład ó w d y n a m ic z n y c h o p is a n y c h rów naniem różnicow ym p o s t a c i :

x ( k + l) «■ f (k , x ( k ) , u [k )) } k » k Q / 3 . 1 /

g d z ie « x ( k ) £ Rn j e s t w ek to rem s t a n u u k ł a d u } u (k ) 6 Rro j e s t w ek to rem s te ro w a ń

f s . R x Rn x Rm ► rP,

D la n ie l i n i o w e g o u k ła d u d y s k r e t n e g o / 3 * 1 / można sfo rm u ło w ać k i l k a różnych

■ d e f i n i c j i s t e r o w a l n o ś c i . .

D e f i n i c j a 5 . 1 . [39] , [ 5 3 ] U k ład / 3 . 1 / nazyw a s i ę ste ro w a ln y m z e z b i o r u D^ C Rn do z b i o r u D^ C Rn w p r z e d z i a l e [ k Q, k ^ j , j e ż e l i d la k a ż d e g o

s t a n u p b c tą tk o w a g o x ( k Q) £ Dq i k a ż d e g o w e k to ra x^ € D^ i s t n i e j e s e k ­ w e n c ja s te ro w a ń u ( k Q) , u ( k Q+ l) , , u ( k ^ - 2 ) , u ( k ^ - l ) t a k a , że odpo­

w ia d a ją c a t e j s e k w e n c ji t r a j e k t o r i a u k ła d u ./3 » 1 / s p e ł n i a w aru n ek : x ( k 1 ) - x n .

D e f i n i c j a 3 - 2 . [3 9 ] , [5 3 ] U c łe d / 3 . 1 / nazyw a s i ę s te ro w a ln y m z o z b i o r u D C Rn do z b i o r u D. C Rn w c h w a li k , j e ż e l i I s t n i e j e

O. 1 o

k . > k , t a k i e ż e u k ła d / 3 . 1 / j e s t s t e r o w a ln y z D do D w p r z e -

1 0 ° l

d z i a l e [ k Q. k . ] •

D e f i n i c j a 3 . 3 . [ 3 9 ] , C5 5 ] U kład / 3 . 1 / nazyw a s i ę ste ro w a ln y m ze z b i o r u Dq C Rn do z b i o r u D1 C Rn f j e ż e l i d la k a ż d e g o s t a n u p o c z ą t k o ­ wego x ( k Q) € Dq i k a ż d e g o w e k to ra x 1 ó D^ i s t n i e j e > k^ o r a z s e k w e n c ja s te r o w a ń u ( k Q) » u 0 co'4' 1 ) • **• » u (k 1" 2j> u( k 1“ '*} t a k a » że o d p o w ia d a ją c a t e j s e k w e n c ji t r a j e k t o r i a u k ła d u / 3 . 1 / s p e ł n i a w arunek

x ( k i ) = x 1 . ■ .

j e ż e l i D «■ D^- D , t o z a m i a s t " s t e r o w a l n o ś c i z Dq do D^ " mówimy w s k r ó c i e o " s t e r o w a l n o ś c i w D J e ż e l i n a t o m i a s t Dq = r" o r a z D^ - 0 ,

(6)

108 J .Klamka

t o nów im y-o " s t e r o w a l n o ś c i do z e r a " , W p r z y p a d k u gdy [ o j j e s t p u n k tem w ew nętrznym z b i o r u D = E>o *, używamy t e r m i n u " l o k a ln a s te r o w a ln o ś ć " .

Zauważmy, ż e " s te r o w a ln o ś ć z Dq do w p r z e d z i a l e [ k 0 »k 1 ] " i m p l i k u je

" s te r o w a ln o ś ć z Dq do w c h w i l i k^" f k t ó r a z k o l e i i m p l i k u j e " s t e r o w a l ­ n o ść z I>o do " , W y n ik an ie w s t r o n ę p r z e c i w n ą n i e zaw sze z a c h o d z i .

T w ie r d z e n ie 3 . 1 . [5 3 ] J e ż e l i f u n k c j a f j e s t ró ż n ic z k o w a n a w o t o c z e n i u z e r a w zględem d r u g ie g o i t r z e c i e g o a rg u m e n tu o r a z

f ( k , 0 , 0 ) . 0 d la k > k o /.3 .2 /

A ( k ) - ~ - (k ,0 , 0; B ( k ) . - 2 £ - ( | C |0 ,.O ) , d l a . k > k 0

a x o u

/ 3 . 3 /

t o w aru n k iem w y s ta r c z a ją c y m l o k a l n e j s t e r o w a l n o ś c i w p r z e d z i a l e [ k Q, k ^ ] n i e l i n i o w e g o u k ła d u / 3 . 1 / j e s t s t e r o v a l n o ś ć w p r z e d z i a l e u k ła d u lin io w e g o / 2 . 1 / o m a c i e r z a c h A ( k ) i B (k ) d a n y c h w2 orera / 3 - 3 / .

W p r a c y [51 ] p r z e d s ta w i o n o m eto d ę o k r e ś l a n i a z b io r ó w o s i ą g a l n y c h d la c k ła d u / 3 . 1 / o p a r t ą na t w i e r d z e n i a c h o p u n k ta c h s t a ł y c h o d w zo ro w ań .

O s t a t n i o do b a d a n ia s t e r o w a l n o ś c i p ew n y ch k l a s n i e l i n i o w y c h u k ład ó w d y s k r e t n y c h w y k o r z y s tu je s i ę m eto d y a l g e b r y d e c y z y j n e j p o z w a la j ą c e w sk o ń ­ c z o n e j i l o ś c i o p e r a c j i s t w i e r d z i ć c z y d a n y u k ła d j e s t s t e r o w a l n y

[

39

]

.

D o ty c z y to g łó w n ie sto su n k o w o s z e r o k i e j i w a ż n e j z p u n k tu w id z e n ia z a s t o ­ sowań k l a s y d y s k r e t n y c h u k ła d ó w w ie lo m ia n o w y c h

x ( k + l ) » A ( u ( k ) ) x ( k ) + b ( u ( k ) ) y 0 / 3 * V

g d z ie .- A (u) i b ( u ) s ą o d p o w ie d n io n x n - w ym iarow ą n a c i o r z ą i n -w y m ia- rowym w e k to re m , k t ó r y c h w s p ó ł c z y n n i k i s ą w ie lo m ia n a m i w zględem s k a l a r n e g o s t e r o w a n i a u .

T w i e r d z e n i e 3 * 2 . .[39] J e ż e l i w ie lo m ia n o w y u k ła d je d n o r o d n y

x (k-M ) <= A (u(k>) x ( k ) j k ^ 0 / 3 . 5 /

j e s t s t e r o w a ln y w Rn ^ j o } , t o i

h / d la k a żd eg o x € Ra ' ' j 0 } i s t n i e j e k ^ d la k tó r e g o suma a lg e b r a i c z n a p o d p r z e s t r z e n i

(7)

S te r o w a ln o ś ć d y s k r e t n y c h u k ład ó w

109

l i n i T T A ( u ( k ) ) x [

l k = O J

po w s z y s t k i c h u ( 0 ) , u (1), . . . , u ( k 1“ 1) j e s t równa Rn . / 2/ i s t n i e j ą k 2 o r a z s e k w e n c ja s te ro w a ń u ( 0 ) , u ( l ) , . . . , u ( k 2“ l ) t a k i e , ż e m a c ie rz

A (u (k ))

nią r z e c z y w i s t ą w a r to ś ć w ła s n ą o m odule m n ie js z y m od j e d n o ś c i , r ó ż n ą od z e r a .

S z e re g d a ls z y c h r e z u l t a t ó w i a lg o ry tm ó w d o ty c z ą c y c h z a s to s o w a n ia m etod a l g e b r y d e c y z y j n e j do b a d a n i a s t e r o w a l n o ź c l u kładów w ielo m ian o w y ch p o d a n y c h j e s t w p r a c y [39] .

4 . S te r o w a l n o ś ć b i l l n i o w y c h u k ład ó w d y s k r e tn y c h

. S z c z e g ó l n ie i s t o t n ą z p u n k tu w id z e n ia z a s to s o w a ń k l a s ą n ie l in i o w y c h u k ład ó w d y s k r e t n y c h s ą b i l i n i o w e , s t a c j o n a r n e u k ła d y d y s k r e t n e ,

- je d n o r o d n e

x (k + l)= ( A + B u(k )) x ( k ] , k > 0 A . 1 /

- o r a z n i e j e d n o r o d n e

x(k+ 1) = (A + B u(k)) x ( k ) + b u ( k ) , k » 0 / A . 2 /

g d z i e : x ( k ) £ R11 j e s t w e k to re m s t a n u , u ( k ) € R j e s t s k a la rn y m s te r o w a n ie m , A j e s t n x n - w ym iarow ą m a c i e r z ą ) B j e s t n x n - w ymiarowym i m a c ie r z a m i, b e Rn .

D e f i n i c j e ró ż n y c h r o d z a jó w s t e r o w a l n o ź c l sfo rm u ło w an e w t r z e c i m j o z - d z i a l e o d n o s z ą s i ę ró w n ie ż do u k ład ó w b i l l n i o w y c h . Z a g a d n ie n ia s t e r o w a l - n o ś c i do z e r a o r a z s t e r o w a l n o ś c i w Rn d y s k r e tn y c h u k ład ó w b i l l n i o w y c h ro z w a ż a n e b y ły w l i c z n y c h p u b l i k a c j a c h [7 ] , [S]> [10] , 019] > [20] , [ 2 3 ] , [32] ,

[5 2 3 . W p r a c y [20] p r z y z a ł o ż e n i u , ż e r z ą d B ° 1 , sfo rm u ło w a n o p r o s t e . w a ru n k i k o n ie c z n e a l e n i e w y s t a r c z a j ą c e o r a z w a ru n k i w y s t a r c z a j ą c e

k- £

tr„

(8)

110 J . K lam ka

a l e n i e k o n ie c z n e s t e r o w a l n o ś c i do z e r a u k ła d u je d n o r o d n e g o / 4 . 1 / .

T T

T v l e r d z e n l e 4 . 1 . [2 0 ] Z ałó żm y , ż e p a r y m a c ie r z y (A ,B ) i (A ,B ) s ą s t e r o w a l n e o r a z d e t A /, o i r z ą d B « 1 . W tedy

/ i / J e ś l i u k ła d / 4 . 1 / J e s t s te r o w a l n y do z e r a , t o

BA~1B i 0 / 4 . 3 /

J e ś l i BA jf à i tf c ła d / 4 . 1 / J e s t s te r o w a l n y w Rn b | o } t o J e s t '" '- s te r o w a ln y do z o r a j

/ 3 / u k ła d / 4 . 1 / J e s t s t e r o w a l n y do z e r a w p r z e d z i a l e [ 0 , n ] w te d y i t y l k o

-w tedy, g dy . .

BA_1B - O d la i = 2 , 3 , . . . , n / 4 . 4 /

S te r o w a l n o ś ć u k ła d u ' / 4 . 1 / w Rn ^ j o [ ro z w a ż a n a b y ła w p r a c a c h [ 8 ] , [10] o r a z [19] . W p r a c y [19] p o k a z a n o , ż e można o g r a n i c z y ć 3 i ę do p r z y ­ p a d k u d e t A /i 0 . Wówczas u k ła d / 4 . 1 / można p r z e k s z t a ł c i ć do p o s t a c i

x ( k + l ) *» A [ i + u ( k ) c hT ) x ( k ) , U 0 / 4 , 5 /

g d z ie ,- c e R1* o r a z h e Rn .

T w i e r d z e n i e 4 .2 « [ 8 ] N ie c h , r b ę d z i e n a jw ię k s z y m w spólnym p o d z i e l n i ­ k iem z b i o r u l i c z b n a t u r a l n y c h j j ć N : hTA ^c i- 0 , 0 < J ë n 2 } . U kład J e d n o r o d n y / 4 . 5 / J e s t s t e r o w a l n y w ^ ' " ‘ [o } w ted y 1 t y l k o w te d y , gdy J e d n o c z e ś n i e z a o h o d z ą p o n i ż s z e w a ru n k i :

r z ą d [ c , A c, A2 c , . . . , An“ 1c ] « n . / 4 , 6 / .

r z ą d [ h , A h , (A ) h , . . . ,(A ) n _ 1 h ] » n / 4 . 7 /

r ° 1 / 4 . 8 /

W y k o r z y s tu ją c w y n ik i u z y s k a n e d l a u k ła d u J e d n o r o d n e g o / 4 . 5 / w p r a c y [10] sfo rm u ło w a n o w a ru n k i k o n ie c z n e i w y s t a r c z a j ą c e s t e r o w a l n o ś c i w Rn u k ła d u n ie j e d n o r o d n e g o p o s t a c i

x ( k - n ) ■ A ( i + u ( k ) c h T ) x ( k ) + c u ( k ) , k > 0 / 4 . 9 /

T w i e r d z e n ie 4 . 3 . [1 0 ] U k ła d n ie j e d n o r o d n y / 4 . 9 / J e s t s t e r o w a l n y w Rn w ted y i t y l k o w te d y , g d y z a c h o d z ą J e d n o c z e ś n i e p o n iż s z e w a ru n k i

(9)

S te r o w a ln o ś ó d y s k r e t n y c h u k ład ó w . . . 1.11

i • • • » / 4 . 1 0 /

r z ą d 1 h A

T r

» q + 1 / 4 . 1 1 /

1 hTA ^r _

g d z i e ; q - 1 * r z ą d [ h , ATh , (aT) 2 h , . . . , (a1 ) 11- 1 h ]

W p r a c y [3 9 ] p r z e d s ta w io n o a lg o r y tm y b a d a n ia s t e r o w a l n o ś c i b l l in i o w y c h u k ład ó w d y s k r e t n y c h o p a r t e o m etody a l g e b r y d e c y z y j n e j . N a to m ia s t p u b l i ­ k a c je ¡14] i [15] p o r u s z a j ą p r o b le m a ty k ą s t e r o w a l n o ś c i układów; b l l i n i o w y c h z d e f i n io w a n y c h w n ie s k o ń c z e n i e -w y m iaro w y ch p r z e s t r z e n i a c h H i l b e r t a .

5» S te r o w a ln o ś ó u k ład ó w ty p u 2-D

W o s t a t n i c h l a t a c h w l i t e r a t u r z e t e o r i i s t e r o w a n ia u k a z a ło s i ę w ie le p r a c d o ty c z ą c y c h s t e r o w a l n o ś c i t z w . u k ład ó w ty p u 2 -D , t z n . li n io w y c h u k ł a ­ dów d y s k r e t n y c h o dwóA z m ie n n y c h n i e z a l e ż n y c h [ 6 ] , [11] , [1 2 ] , [1 3 ] , [27] , [3 3 ] ,

[3 5 ] , [3.6]j [ 4 1 ] , [ 4 8 ] , o r a z u k ład ó w ty p u 3-D [2 6 ] , [27] a t a k ż e układ ów ty p u K-D [ 2 7 ] , [ 3 4 ] , [37] . Z w ią z a n e t o J e s t b e z p o ś r e d n io z s z e r o k im z a s to s o w a ­ n ie m u k ład ó w t y p u 2-D 1 o g ó l n i e ty p u M-D w a n a l i z i e o b ra z ó w i te c h n i c e w o jsk o w e j .

V n i n i e j s z y m p o d r o z d z i a l e z o s t a n ą p o d a n e w a ru n k i k o n ie c z n e i w y s t a r ­ c z a j ą c e l o k a l n e j s t e r o w a l n o ś c i l i n io w e g o , s t a c j o n a r n e g o u k ła d u ty p u 2-D o p is a n e g o tz w . modelem R O e s se ra p o s t a c i [ 6 ] , [27] » [3 3 ] , [4 8 ] :

y ( i * 3 + 1 ) «■ A3* ( i . ; j ) + A4y ( i , j ) + b2 u ( i , j )

z w aru n k am i b rzeg o w y m i x ( 0 , j ') » x c[ j ) , o r a z y ( i , 0 ) ■ y ° ( t) , g d z i e ; i £ Z+ ,■ J £ ' Z* , Z * - z b i ó r n ie u je m n y c h l i c z b c a ł k o w i t y c h ,

x ( i + 1 , j ) = Al X ( i , j ) + A2y [ i , j ) + B1u ( l , j )

/ 5 . 1 /

ę» 2 ' 3 » ą* 1 » 2

(10)

112 J .K lam ka

N ie c h sy m b o le ( h ,k ) o r a z ( r , s ) o z n a c z a j ą p a r y l i c z b c a ł k o w i t y c h , d l a k t ó ­ r y c h h < r f k < s , a sym bol [ ( h , k ) , ( r , s ) J p r o s t o k ą t o w ie r z c h o ł k a c h :

( h ,k ) , ( r , k ) , ( h , s ) , ( r , s ) .

D e f i n i c j a 5 * 1 . [ 6 ] , [ 2 7 ] , [37] , [A S ], U k ład / 5 . 1 / nazyw a s i ę s te ro w a ln y m w p r o s t o k ą c i e [ ( 0 , 0 ) , ( r , s ) ] J e ż e l i d l a k a ż d y c h w arunków b rz e g o w y c h x ( i , 0 ) , 0 < l ś r , y ( 0 , j ) , O i j s s o r o z k a ż d e g o w e k to r a 1 ć Rn+P i s t n i e j e

s

se k w e n c ja s te ro w a ri u ( i , j ) , ( i , j ) ć [ ( 0 ,0 ) , ( r , s )) t a k a , że o d p o w ia d a ją c a r w _ _ M r _ i

j e j t r a j e k t o r i a u k ła d u /5 » 1 / s p e ł n i a w a ru n e k : x ( r , s ) 1 X . y ( r , s ) _

•y 1J

W prow adzając m a c i e r z b lo k o w ą A = - - i - — o r a z d e f i n i u j ą c o d p o - Aj 1 A ą -

w ie d n lo m a c i e r z t r a n z y c j i A *’ *^ [ 6 j , [ 2 7 ] , [ 3 7 ] , [A 8 ] , J a k o :

Ai ’ J - A1 »0 A1" 1 '«5 * A0 ' 1 A1 ^ -1 / 5 . 2 /

g d z i e : A1, 0

A A

Ar 2

r A/

. 3 i 4

można sfo rm u ło w a ć w a ru n k i k o n ie c z n e 1 w y s t a r c z a j ą c e s t e r o w a l n o ś c i u k ła d u / 5 , 1 / w p r o s t o k ą c i e [ ( 0 , 0 ) , ( r , s ) ] .

T w i e r d z e n i e 5 . 1 . [ 2 7 ] , [A 8j U k ład / 5 . 1 / J e s t s t e r o w a ln y w p r o s t o k ą c i e [ ( 0 ,0 ) , ( r , a")] w te d y i t y l k o w te d y , g d y

r z ą d [ H ( 1 ,0 ) j H ( 0 , l ) j . . . ! M ( i , J ) I . . . ¡ M ( r , s ) ] - n + p

g d z i e H ( i , j ) - A 1 - 1 »;) B1 ' ° + A 1 »5- 1 B ° ’ 1

/ 5 . 3 /

/ 5 . V

M a c ie rz e M ( i , j ) z d e f i n io w a n e w zorem / 5 . 4 / s ą m a c ie r z a m i (n + p )x m - - wymiarowym i , a z a te m m a c i e r z w y s tę p u j ą c a p o le w e j s t r o n i e ró w n o ś c i / 5 » 3 / J e s t m a c i e r z ą (n + p ) x m ( ( r + 1 ) ( s + 1 ) - 1) - w y m iaro w ą. N o s i ona nazw ę ma­

c i e r z y s t e r o w a l n o ś c i u k ła d u ty p u 2-D . '

W niosek 5 . 1 . [ 2 7 j , [łłS ] J e ż e l i u k ła d / 5 . 1 / J e s t s t e r o w a l n y w p r o s t o ­ k ą c i e [ ( 0 , 0 ) , ( r , s ) ] , t o J e s t on r ó w n ie ż s t e r o w a l n y w każdym p r o s t o k ą c i e

[ ( 0 , 0 ) , ( v , v ) ] , g d z ie ( v , w ) > ( r , s ) .

W y n ik a n ie o d w ro tn e do p r z e d s ta w io n e g o we w n io sk u 5 .1 * J e s t n a o g ó ł n ie p r a w d z iw e .

O p ró c z s t e r o w a l n o ś c i p r o s t o k ą c i e o k r e ś l o n e j d e f i n i c j ą 5 . 1 . * óle-

(11)

S te r o w a ln o ś ć d y s k r e t n y c h u k ł a d ów . 113

u k ład ó w ty p u 2-D d e f i n i u j e s i ę ró w n ie ż in n e r o d z a j e s t e r o w a l n o ś c i , t a k i e j a k : s t e r o w a ln o ś ć h o r y z o n t a l n ą i w e r ty k a l n ą [ 6 ] , [27] , [ 3 3 ] , [4 1 ] , g l o b a l n ą

[2 7 ] , [4 l] o r a z m o d aln ą [5 ] . [6 ] 1 [27] , [ 4 l ] . R o z s z e rz e n ia ty c h d e f i n i c j i na p r z y p a d e k u k ład ó w t y p u 3-D i o g ó l n i e u k ład ó w ty p u K-D o r a z odpow iednie k r y t e r i a b a d a n ia s t e r o w a l n o ś c i z n a j d u j ą s i ę m iędzy in n y m i w p r a c a c h [26J ,

[27] , [34] o r a z [3 7 ]« S te r o w a ln o ś ć u k ła d u ty p u 2-D o k r e ś lo n e g o w n ie s k e ń - c z e n ie -w y m ia ro w y c h p r z e s t r z e n i a c h H i l b e r t a a n a liz o w a n a j e s t w p r a c y [ 3 5 ] .

P o d o b n ie j a k d l a u k ład ó w d y n a c ic z n y c h ty p u 1-D a n a liz o w a n y c h w d ru g im p o d r o z d z i a l e n i n i e j s z e j p r a c y , ta k ż e w p rz y p a d k u u k ład ó w ty p u 2-D i o g ó l­

n i e ty p u K-D, można p r z y z a ł o ż e n i u s t e r o w a l n o ś c i w o d p o w ie d n ia p r o s t o k ą c i e ro z w ią z a ć e f e k ty w n i e z a g a d n i e n ie s t e r o w a n ia z m in im a ln ą e n e r g i ą [26] , [27] ,

[35] , [36] , [3 7 ] . W r o z w ią z a n i u p o d a je s i ę zarów no a n a l i t y c z n ą p o s t a ć s e k ­ w e n c ji s te ro w a ń z m in im a ln ą e n e r g i ą , j a k i o d p o w ia d a ją c ą t e j s e k w e n c ji mi­

n im a ln ą w a r to ś ć e n e r g i i . N a le ż y p o d k r e ś l i ć , że r e z u l t a t y d o ty c z ą c e s t e r o ­ w a n ia z m in im a ln ą e n e r g i ą u k ł a d a n i ty p u 2-D i o g ó l n i e ty p u K-D z o s t a ł y u z y s k a n e w o p a r c i u j e d y n i e o podstaw ow e w ła s n o ś c i normy i il o c z y n u s k a l a r ­ n e g o w p r z e s t r z e n i e u k l i d e s o w e j , b e z s to s o w a n ia zaawan.w-wanego a p a r a t u t e ­ o r i i s t e r o w a n i a . U z a s a d n ie n ie te g o i h k t u j e s t id e n t y c z n e j a k v/ p rz y p a d k u u k ład ó w ty p u 1-D a n a li z o w a n y c h w d ru g im p o d r o z d z i a l e .

V l i t e r a t u r z e p o ś w ię c o n e j układom ty p u 2-D o p ró c z m o d elu R o e s s e r a danego ró w n a n ia m i / 5 .1 / s p o ty k a s[f ró w n ie ż in n e m odele u k ład ó w 2-D , w s z c z e g ó l­

n o ś c i m o d ele A t t a s i e g o [27] o r a z k i l k a m o d e li F o r n a s in ie g o K a r c h e s in ie g o [1 1 ] , [ 1 2 ] , [ 1 3 ] . Wzajemne z w ią z k i p o m ięd zy p o s z c z e g ó ln y m i n o d e la m l a n a l i ­ z o w a n e -s ą s z c z e g ó ło w o w o b s z e r n e j m o n o g r a f ii [ 2 7 ] .

LITERATURA

[1 ] A n z a i Y, : A n o te o n r e a c h a b i l i t y o f d i s c r e t e - t i m e q u a n t i z e d c o n t r o l s y s t e m s . IEEE T r a n s a c tio n s on A u to m a tic C o n t r o l , v o l.A C -1 9 , n o . 5, 19 7 4 , p p . 5 7 5 -5 7 7 .

[ 2 ] B a r r - N e s s Y ., L a n g io l z G . : P r e s e r v a t i o n o f c o n t r o l l a b i l i t y u n d e r s a m p li n g .. I n t e r n a t i o n a l J . C o n t r o l , v o l . 2 2 , n o . 1 , 1 9 7 5 , p p . 3 9 -4 6 . [3 ] B u s ło w ic z M. : C o n t r o l l a b i l i t y o f l i n e a r d i s c r e t e d e l a y s y s te m s .

P r o c e e d i n g s Symposium F u n c t i o n a l D i f f e r e n t i a l S y ste m s an d R e la t e d . T o p le s - I , Z ie l o n a G óra 1961, pp .4 7 -5 1 .

[4 ] C hen C .T . : I n t r o d u c t i o n t o l i n e a r s y s te m t h e o r y . H o lt R in e h a r t a n d W in s to n I n c . , New York 1970 ,

[5 ] C i f t i b a s i T . t Y u k s e l 0 . : S u f f i c i e n t o r n e c e s s a r y c o n d i t i o n s f o r mo­

d a l c o n t r o l l a b i l i t y an d o b s e r v a b i l i t y o f R o e s s e r ’ s 2D s y s te m m odel.

IEEE T r a n s a c t i o n s o n A u to m a tic C o n t r o l , v o l . A C - 2 8 , n o . 3 ,1 9 8 3 , p p .5 2 7 - 5 2 9 .

(12)

114 J . K la rrka

[6 ] E i s i n g R . : C o n t r o l l a b i l i t y a n d o b s e r v a b i l i t y o f 2-D s y s t e n s . IEEE T r a n s a c t i o n s on A u to m a tic C o n t r o l , v o l . A C -24, n o .1 , 1 9 7 9 .p p . 1 3 2 -1 3 5 - [7] E l l i o t D .L ., T a rn T . J . , Goka T . : C o n t r o l l a b i l i t y o f d i s c r e t e b i l i ­

n e a r s y s te m s w i th b o u n d ed c o n t r o l s . IEEE T r a n s a c t i o n s o n A u to m a tic C o n t r o l , v o l . A C -18, n o . 2 , 1973» p ? .2 3 S -3 D 1 .

[8 ], E v a n s M .E ., M u rth y D .N . : C o n t r o l l a b i l i t y o f a c l a s s o f d i s c r e t e - - t i m e b i l i n e a r ^ s y s t e n s . IEEE T r a n s a c t i o n s o n A u to m a tic C o n t r o l , v o l . A C -22, n o . 1 , 1 9 7 7 , p p . 7 8 -8 3 . -

[9 ] E v a n s M .E ., H u rth y D .N . : C o n t r o l l a b i l i t y o f d i s c r e t e - t i m e s y s te m s w it h p o s i t i v e c o n t r o l s . IEEE T r a n s a c t i o n s o h A u to m a tic C o n t r o l , v o l . A C -22, po 6 , 1 9 7 7 , p p . 9 4 2 -9 4 5 .

[1 0 ] E v an s M .E ., M u rth y D .N . ! C o n t r o l l a b i l i t y o f d i s c r e t e - t i m e inhom o- g e n e o u s b i l i n e a r s y s t e m s . A u c o n f itlc a , v o l . 1 4 , n o . 2 , .1 9 7 8 ,

p p . 1 4 7-151 .

[1 1 J F o r n a s i n i E . , H a r c h e s i n i G . S t a t e - s p a c e r e a l i z a t i o n t h e o r y o f tw o -

■ - d i m e n s i o n a l f i l t e r s . IEEE T r a n s a c t i o n s on A u to m a tic C o n t r o l , v o l . A C -21, n o . 4 , 1 9 7 6 , p p . 4 8 4 -4 9 2 .

[l2 j F o r n a s i n i E . , F a r c h e s i n i G. : D o u b ly - in d e x e d d y n a m ic a l s y s te m s : s t a t e s p a c e m o d els a n d s t r u c t u r a l p r o p e r t i e s . M a t h e m a t ic a l s y s te m T h e o ry , v o l . 1 2 , n o . 1 , 1 9 7 8 , p p . 5 9 -7 2 .

[13] F o r n a s i n i E . , . M a r c h e s in l G . s G lo b a l p r o p e r t i e s a n d d u a l i t y i n 2-D s y s te m s . S y s te m s a n d C o n t r o l L e t t e r s , v o l . 2 , n o .1 , 198 3 , p p . 3 0 -3 8 . [14] F ra z h o A .E , : A s h i f t o p e r a t o r a p p r o a c h to b i l i n e a r s y s te m t h e o r y .

SIAM J . C o n t r o l a n d O p t i m i z a t i o n , v o l . 16, n o . 6 , 1 9 S 0 ,p p .6 4 0 - 6 5 8 . [15J F ra z h o A .e. A b s t r a c t b i l i n e a r s y s te m s : t h e f o r w a r d s h i f t a p p r o a c h .

M a t h e m a tic a l S y s te m s T h e o r y , v o l . 14 , n o . 1 , 1 9 8 1 , p p . 8 3 -9 4 .

[1 6 ] ; Fuhrm hnn P . j On weak a n d s t r o n g r e a c h a b i l i t y a n d c o n t r o l l a b i l i t y o f i n f i n i t e - d i m e n s i o n a l l i n e a r s y s t e m s . JOTA, v o l . 9 , n o . 2 , 1972, pp .7 7 - 8 9 . •

[17] Fuhrtnann P . : On s e r i e s a n d p a r a l l e l c o u p l i n g o f a c l a s s o f d i s c r e t e - - t i m e i n f i n i t e - d i m e n s i o n a l s y s t e m s . SIAM J . C o n t r o l an d O p t i m i z a t ­ i o n , v o l . 1 4 , n o . 2 , 1 9 7 6 , p p . 3 3 5 - 3 5 8 .

[18] Fuhrm ann P . s E x a c t c o n t r o l l a b i l i t y a n d o b s e r v a b i l i t y an d r e a l i z a ­ t i o n th e o r y i n H i l b e r t s p a c e s . J .M a t h e m a t i c a l A n a l y s i s a n d - A p p li c a ­ t i o n s , v o l . 5 3 , n o .2 , 1 9 7 6 , p p , 337 -3 9 ?. «

[19] Goka T . , T a r n T . J . , Z a b o r s k i J . : On t h e c o n t r o l l a b i l i t y o f a c l a s s o f d i s c r e t e b i l i n e a r s y s te m s . A u t o m a t ic s , v o l . 9 , no . 4 , 1979 ,

p p , 6 1 5 -6 2 2 .

(13)

S te r o w a ln o ś ć d y s k r e tn y c h u k ład ó w 115

[20] G m s s e l l i O .K ., I s i d o r i A ., H ic o lo P . : D e a d - b e a t c o n t r o l o f d i s - c r e t e - t l m e b i l i n e a r s y s te m s . I n t e r n a t i o n a l J . C o n t r o l , v o l . 3 2 , n o .1 , 1930, p p . 3 1 - 3 9 .

(21J H a r r i s S .E , : S t o c h a s t i c c o n t r o l l a b i l i t y o f l i n e a r d i s c r e t e sy s te m s w i t h m u l t i p l i c a t i v e n o i s e , I n t e r n a t i o n a l J . C o n t r o l , v o l . 27, n o . 2, 1 9 7 8 , p p . 2 1 3 -2 2 7 .

[22] H e lto n J .W . : D i s c r e t e tim e s y s te m s , o p e r a t o r s m o d e ls and s c a t t e ­ r i n g t h e o r y . J . F u n c t i o n a l A n a l y s i s , v o l .1 6 , n o . 1 , 1971 , p p . 1 5 -3 8 . [23] H o l l i s P . , K u rth y D .N . : S tu d y o f u n c o n t r o l l a b l e d i s c r e t e b i l i n e a r

s y s t e m s . IEEE T r a n s a c t i o n s o n A u to m a tic . C o n t r o l , v o l . A C - 2 7 ,n o .1, 19 8 2 , p p . 1 8 4 -1 8 6 .

[24] I n o u y e Y , : N o te s o n c o n t r o l l a b i l i t y a n d c o n s t r u e t i b l l l t y o f l i n e a r d i s c r e t e - t i m e s y s t e m s . I n t e r n a t i o n a l J . C o n t r o l , v o l . 35, n o .6 , 1 9 8 2 , pp.1 0 8 1 -1 0 8 4 . .

[25] K a c z o re k T . : T e o r ia u k ład ó w r e g u l a c j i a u to m a t y c z n e j . WNT, W ars za v.c 1974 .

[26] K a c z o re k T . : Minimum e n e r g y c o n t r o l f o r 3-D s y s te m s . C o n tr o l and C y b e r n e t i c s , v o l . 1 2 , n o , 3 - 4 , 1 9 8 3 , p p . 5 3 -5 8 .

1 ' ' ' ' ■.

[27] K a c z o re k T . : T w o -D im e n sio n a l L i n e a r S y s te m s . S p r i n g o r - V e r l a g , B e r l i n 1985 .

[28] K alm an R .E . : On th e g e n e r a l t h e o r y o f c o n t r o l s y s t e m s . P ro c e e ­ d i n g s o f 1 IFAC C o n g r e s s , London- 1960, p p . 4 8 1 -4 9 3 .

[29] K lam ka J . : R e l a t i v e a n d a b s o l u t e c o n t r o l l a b i l i t y o f d i s c r e t e s y s ­ te m s w i t h d e l a y s i n c o n t r o l . I n t e r n a t i o n a l J . C o n t r o l , v c - , 2 6 , - n o . 1 , 1 9 7 7 , pp .6 5 -7 4 .

[30] Klamka J . t Minimum e n e r g y c o n t r o l o f d i s c r e t e s y s te m s w ith d e l a y s i n c o n t r o l . I n t e r r e g i o n a l J . C o n t r o l , v o l . 2 6 , n o .5 , 1977,

pp .737-744 . . .

[3 1 ] Klam ka J . : C o n t r o l l a b i l i t y o f l i n e a r i n f i n i t e d im e n s i o n a l d i s c r e t e . s y s te m s d e l a y s i n c o n t r o l . A n a l e l e U n i v e r s i t a t i T im is o a r a , s e r i a

M a th e m a tik a , v o l . .XVI, z . 1, 1 9 7 8 , p p . 4 9 - 6 1 .

[3 2 ] . K lam ka J . : S te r o w a ln o ó ć b l l i n i o w y c h p ro c e s ó w d y s k r e t n y c h . Z .N .P o l . Ś l . z . A u to m a ty k a , n o . 5**, 1 9 8 0 , s t r . 9 9 -1 0 7 .

[33] K lam ka J . : S te r o w a ln o ś ć u k ład ó w d y n a m ic z n y c h ty p u 2D. 2 . N. F o l . Ś l . , z . A u to m a ty k a , n o .6 3 , .1982, s t r . 5 1 - 6 8 .

[34] K lamka J . C o n t r o l l a b i l i t y o f M - d im e h s io n a l l i n e a r s y s te m s . F o u n -

■ d a t i e n s o f C o n t r o l E n g in e e r in g , v o l.. 8 , n o . 2 , 1 9 8 3 , s t r . 6 5 -7 4 .

(14)

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[AOJ

1*1]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

1 1 6

Klamka J . » Minimum e n e r g y c o n t r o l o f 2-D s y s te m s I n H i l b e r t s p a c e s . S y ste m s S c i e n c e , v o l . 9 . n o . 1 - 2 , 1 9 8 3 , p p .3 3 - 4 2 .

Klamka J . j C o n t r o l l a b i l i t y a n d o p t i o n 1 c o n t r o l o f 2-D l i n e a r s y s ­ te m s . F o u n d a tio n s o f C o n tr o l E n g i n e e r i n g , v o l . 9 , n o .1 , 1984, p p . 15- 24 .

Klamka J . » S te r o w a ln o ó ć 1 s t e r o w a n i e o p ty m a ln e u k ła d ó w ty p u M-D.

Z .N , P o l . Ś l . ^ z . A u to m a ty k a , n o .7 4 , 1 9 8 4 , s t r . 1 2 1 -1 3 3 .

Klamka J . » C o n t r o l l a b i l i t y o f l i n e a r I n f i n i t e d im e n s i o n a l d i s c r e t e s y s te m s w i t h d e l a y s . F o u n d a tio n s o f C o n t r o l E n g i n e e r i n g , v o l . 10, n o , 3 , 1985, p p . 1 2 3 -1 3 3 .

K l e i n B . » S te r o w a n ie o p ty m a ln e n ie l in i o w y m i u k ła d a m i d y s k r e t n y m i . Rozprawo d o k t o r s k a , P o l . W arszaw sk a, W y d z .E le k t r o n i k i , 1 9 8 3 .

K u cera V, : T e s t i n g c o n t r o l l a b i l i t y o n d c o n s t r u c t i - b i l i t y i n d i s c r e t e l i n e a r s y s t e m s . IEEE T r a n s a c t i o n s on A u t o n a t l c C o n t r o l , v o l.A C - 2 5 , n o . 2 , 1900, p p . 2 9 7 - 2 9 8 .

Kung S . , i-evy B ., M o rf M ., K n l l i i t h T . ! New r e s u l t s I n 2D s y s te m s t h e o r y : 2D s t a t e s p a c e m o d e ls r e a l i z a t i o n a n d t h e n o t i o n s o f co n ­ t r o l l a b i l i t y , o b s e r v a b i l i t y a n d m i n i m a l i t y . P r o c e e d i n g s IEEE, v o l . 6 5 , n o . 6, 1977, p p . 94 5 -9 6 1 .

M a l le l a P . » S t a t e c o n t r o l l a b i l i t y a n d l d e n t l f i a b l l l t y o f d i s c r e t e s t a t i o n a r y l i n e a r s y s te m s w ith a r b i t r a r y l a g . M a th e m a t ic a l M o d e llin g , v o l . 3 , n o , 1 , 1982, p p . 5 9 -6 7 .

H i t t e r S .K ., F o u lk e c R . » C o n t r o l l a b i l i t y a n d p o l e a s s i g n m e n t f o r d i s c r e t e ti m e l i n e a r s y s te m s d e f i n e d o v e r a r b i t r a r y f i e l d s . SIAM J . C o n t r o l , v o l . 9 , n o .1 , 1971 , p p . 1 -7 .

K u l l i o C . » t h e c o n t r o l l a b i l i t y o f d i s c r e t e l i n e a r s y s te m s w i t h o u t p u t f e e d b a c k . IEEE T r a n s a c t i o n s o n A u to m a tic C o n t r o l , v o l.A C - 1 8 , n o , 6 , 1973, p p . 6 0 8 - 6 1 5 .

H i e d c r l i r t s k i A . » S y ste m y 1 s t e r o w a n i e . W stęp do a u to m a ty k i 1 c y ­ b e r n e t y k i t e c h n i c z n e j , PWN, W arszawa /1983 .

■i

K*nda S . x C o n t r o l l a b i l i t y o f d i n c r e t e c o m p o s ite s y3 tem 3 . A utom n- t l c a , v o l . 6 , n o . 3, 19 70 , p p . .339-313 .

Panda S . , Chen C . T , , D e s o e r C .A . » Comments o n c o n t r o l l a b i l i t y a n d o b s e r v a b i l i t y o f c o m p o s ite s y s t e m s . IEEE T r a n s a c t i o n s on A u to m a tic C o n t r o l , v o l . A C -1 5 , n o . 2 , 1 9 7 0 , p p . 2 0 3 -2 8 1 .

R o e s e e r R . t A d i s c r e t e a t a t o - n p a c e n u d e l f o r l i n e a r Im ago p r o c e ­ s s i n g . IEEE T m n u a c t l o n a o n A u t o a a t l c C o n t r o l , v o l .A C -20 , n o . 1 , 1 9 7 5 , P P . 1 - 1 0 .

J .K la m ka_______.

(15)

S te ro w a I n o ś ć d y s k r e t n y c h u k ład ó w 117

[A9] S on tag E . : L in e a r sy s te m s o v e r com m utative r in g s : a s u r v e y , R lc h e r c h e d i A u t o n a t i c a , v o l . 7 , n o .1 , 1 976 , p p . 1-3A , .

[50] S o re n s o n E . : C o n t r o l l a b i l i t y a n d o b s e r v a b i l i t y o f l i n e a r s t o c h a s ­ t i c , tim e d i s c r e t e c o n t r o l s y s t e m s . A d v a n c e s i n C o n t r o l S y s te m s , v o l .6 , 1968, p p . 9 5 -1 5 8 .

[5 1J S t a r o ś w i e c k i M. s D om aines de c o m m a n d a b ilite d e s p r o c e s s u s é c h a n ­ t i l l o n n é s n o n l i n é a i r e s . P o d staw y S te r o w a n i a , tom A, z . 2 , 197A, s t r . 1 0 1 - 1 1 A .

T a m T . J . , E l l i o t D .L ., Goka T . j. C o n t r o l l a b i l i t y o f d i s c r e t e b i ­ l i n e a r s y s te m s w i t h b o u n d ed c o n t r o l . IEEE T r a n s a c t i o n s o n A u to m a tic C o n t r o l , v o l . A C -1 8 , n o . 2 , 197 3 , p p . 298-301 .

W e is s L . : C o n t r o l l a b i l i t y , r e a l i z a t i o n a n d s t a b i l i t y o f d l s c r c t e - - t i m e s y s te m s , SIAK J , C o n t r o l , v o l . 1 0, n o . 2, 1 9 7 2 , p p . 2 3 0 -2 5 1 . Y ounlong Y ., L a ix la n g S . , H u ish e n g Z . l C o n t r o l l a b i l i t y a n d o b s e r ­ v a b i l i t y o f d i s c r e t e s y s t e m s . C h in e c s e A n n a le s o f M a t h e c o ti c , v o l . 3 , n o . 3 , 19 82 , p p . 2 7 3 -2 7 8

Zadeh L .A ., D e s o e r C .A . : L in e a r S y stem T h e o r y . The S t a t e Spac.-.

A p p roach . M cG raw -H ill, New York 1965

R e o e n z é n t: D o c .d r h . i n i . W o jc ie c h M itk o w sk i W p ły n ę ło d o R e d a k c j i d o 1 9 3 6 .OA.30

yUPABIimîOCTL JMCKPETHHX JWHAimECKHX CHCTEi

P e 8

d

u e

C t s t l h HBJweTCH o ó 3 o p o u n p o ó jte u ynpaBüH eM ocTH joicKpeTHHX x m a f c o n e c - m CECTSU, pa3pa<3oTaHHiffl! Ha o c H o a e onyOjmKOBaHHHX s a n o cJiejH H e ro jo a p a ó O T . IIpeflCTaEJieHH ycJiO B W ynpaBJineMDCTE j t r a j m H e i t a x , H&mBeitHHX h i v u a m o i m x OTCKpeTHHX H H H a im e o K H i C H C T ea. UpencTflBJieBU T a r a e c h c to m h TKna 2 - f l . P a c - CMOTpeHa CBH3L WXJSJ pa3HHJ.HI THHaMH ynpaBJSHeMOCTB C JŒHHMaJILHO—3H 6prSTJTi6C — k h u ynpeaneH H eM .

CONTROLLABILITY OP DISCRETE. DYNAMICAL SYSTEMS - A SURVEY

S u m m a r y

The p a p e r p r e s e n t s a s u r v e y o f p ro b lem s a s s o c i a t e d w it h th e c o n t r o l l a ­ b i l i t y o f d i s c r e t e - t i m e d y n a m ic a l s y s t e m s . I t h a s b e e n p r e p a r e d -o n t h e b a s i s - o f r e c e n t p u b l i c a t i o n s . The c o n t r o l l a b i l i t y c o n d i t i o n s f o r l i n e a r , - n o n l i n e a r and b i l i n e a r d i s c r e t e d y n a m ic a l s y s te m s a r e g i v e n . 2-D s y s te m s

[52]

[53]

[54J-

[55]

(16)

11S . . ' i________ J.K lam ka

a r e a l s o ' c o n s i d e r e d . R e l a t i o n s h i p s among v a r i o u s k in d s o f c o n t r o l l a ' b i l i t j and m in im a l-e n e r g y c o n t r o l a r e d i s c u s s e d .

Cytaty

Powiązane dokumenty

czyli ro zp atrywany układ dynamiczny typu 2-D Jest lokalnie sterowalny, a co za tym idzie również lokalnie hor&gt;zontal- nle i we rt ykalnie sterowalny... Układ

Niniejsza praca koncentruje się na badaniu własności sterowalności lokalnej układów typu M-D ,wykorzystując do tego celu macierz lokalnej sterowalności .Następnie

npejtcvaaaeHH ycaoBHH ynpa&amp;SHesaoo?a hdh hsjiothh orpaHaaeaafi Ha ynpaBEQHEe am

W pracy przedstawiono w syntetycznej formie zasadnicze rezultaty dotyczące teorii nieliniowych układów dyskretnych ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień różnego

W artykule sformułowano warunki konieczne i wystarcza- Óące sterowalności jednorodnych oraz niejednorodnych dyskretnych ' procesów biliniowych,wykorzystując kanoniczną

[r]

rowalny, to także dla każdej macierzy leżącej na prostej przechodzącej przez zero i punkt reprezentujący macierz B w przestrzeni Rnm,układ (1) nie jest regularnie

W dotychczasowej analizie dynamiki układu obrabiarka proces - skrawania nie pokazano jednoznacznie obszarów występowania ruchu chaotycznego. Dokonajmy więc