V Nr. 24DCBA C e n a e g z . 2 0 g ro s z y . T o ru ń , 18 lu te go — S obota 1928 R o k i
Cena ogłosaeń
■ tnłejsce milimetrowe na ko ta m n le 9 ła m . 1 5 g r. R e k la m y ' <a te k s te m na s tro n ie 4 -ła m . za m ie js c e m ilim e tr. 3 0 g r., w te k ś d e 5 0 g r., n a s tro n ie 1 -s z e j 7 0 g r.
, O g ło s z e n ia d ro b n e w ie rs z n a p i
s o w y 1 5 g r., k a ż d e d a ls z e s ło w o 5 g r. P rz y o g ło s z e n ia c h s k o m p le to w a n y c h lu b te ż p rz y s p e c ja ln y m w y b o rz e m ie js c a o b lic z , w k a ż d y m w y p a d k u d o 2 0 “I,, n a d w y ż k i.
Telefon adm inistracji 402.WVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
P I S K O P O L I T Y C Z N E
POŚWIECONE OBRONIE INIERESOW ROŁNICIWA. HANBUJ, PRZECIKSEW i RZEWIOSŁA
Adm inistracja i Redakcja przy ulicy Strum ykowej 9
P rz e d p ła ta m ie s ię c z n a
w y n o s i w m ie js c u w e k s p e d y c ji z ł 2 .5 0 ; w a je rc ja c h z ł. 2 .7 5 ; z o d n o s z e n ie m d o d o m u z ł 3 .— , p o d o p a sk ą w p ro s t z e k s p e d y c ji w P o ls c e z ł 3 . - ; z a g ra n icą z ł. 6 .—
R e d a k c ja n a d e s ła n y c h rę k o p is ó w n ie z w ra c a .
Telefon Rfedakcji 393.
R e d a k to r o d p o w ie d z ia ln y : A le k s a n d e r C z a rliń s k l w T tru n iu . W y d a w c a : „Z ie m ia ", S p ó łk a W y d a ^ n c z a , T . z o . p . w T o ru n iu . C z c io n k a m i D ru k a m i D z ie n n ik a P o z n a ń s k ie g o T o w . A k c . w P o z n a n ia nKSHBBMnWnBBHłKMSWI
Gdyby zwyciężył?
rozwaga...
w e z y d e n t L itw y k o w ie ń s k ie j, p . S m e to n a . n a w o łu je w o r ę d z iu , w y d a n e m z o k a z ji d z i e s i ę c io le c ia r e p u b lik i l i te w s k ie j , o b y w a te l i d o j e d n o ś c i, g d y ż , z d a n ie m je g o , ty lk o j e d n o ś ć m o ż e b y ć p o d s t a w ą n ie z a w is ło ś c i L i tw y . J e d n o ś ć j e s t b e z s p o r n i e r z e c z ą b a r d z o p o ż y t e c z n ą i z g o ła k o n ie c z n ą d o p o w y ż s z e g o c e lu , a le n ie m n ie j k o n ie c z n ą j e s t r ó w n ie ż r o z w a g a w p o lity c e z a g r a n i c z n e j . G d y b y p . p r e z y d e n t S m e t o n a b y ł o te r n p a m ię t a ł , to b y ł b y z p e w n o ś c ią w o r ę d z iu s w o jc m n ie d o t y k a ł t a k n i e r e a l n e j f a n ta z j i, ja k W iln o ... '
G d y b y o te rn p a m i ę ta ł , to t a k ż e z n a la z łb y m o ż e s p o s o b y w p ł y n ię c ia n a p . W a l d e m a r a s a , a b y w c a le m p o s tę p o w a n iu s w o je m k i e r o w a ł s ię r a c z e j w s p o m n ia n a r o z w a g a , n iż s u g e s t i a m i s w e g o n a u c z y c ie l a i J u d a s z a , p . M o r a ta . p o s ł a n ie m ie c k ie g o w K o w n ie . W ó w c z a s n ie b y ł o b y t y c h w y k r ę t ó w i n i e p r z y z w o i t o ś c i d y p l o m a t y c z n y c h , ja k ie z g o r s z y ł y c p in ję p u b lic z n a c a ł e g o ś w ia t a w j e g o o d p o w ie d z i n a p i e r w s z ą n o tę p . j m i n i s tr a Z a le s k ie g o a w y s o k i ensemble d o s t o j n ik ó w g e n e w s k ic h n ie m ia łb y s p o s o b n o ś c i d o ! m e la n c h o lijn e g o s t w i e r d z e n ia w z g lę d n o ś c i s łó w lu d z k ic h w o g ó ie , a w s z c z e g ó ln o ś c i je g o w ł a s n y c h p o s ta n o w ie ń i n a k a z ó w ...
N ie b y ł o b y ta k s a m o p o t r z e b y w y s y ła n i a d r u g ie j n o ty p . m in . Z a le s k ie g o , j a k o o d p o w ie d z i n a k r ę t a c t w a W a i d e m a r a s o w e — g d y b y s t e r n i k p a ń s t w o w e j n a w y k o w ie ń s k ie j k i e r o w a ł s ię r o z w a g ą , b e z k t ó r e j n a w a r w ie n a n ie p e w n e o d m ę t y n a j g o r s z y c h m o ż liw o ś c i... S k ą d id ą in s p ir a c je , ju ż p o w ie d z ie liś m y , a d o d a ć j e s z c z e t r z e b a , ż e i n s p i r a c j e te u t r w a l a j ą c u p ó r U te w - ' s k i i k a r m ią c g o n i e r e a l n e m i n a d z ie j a m i, w i e d z ą . c o r o b ią , a le n ie w ie p . W a l d e m a r a s , ,c o c z y n i, s z u k a j ą c w n ic h n a tc h n ie n ia ...
N a z a w iło ś c i i o b r a ź l i w e i n s y n u a c j e w je g o p iś m ie o d p o w ie d z ia ł p . m in . Z a le s k i z t ą s t a n o w c z o ś c ią i s u r o w ą p o w a g ą , z ja k a c z ło w ie k d o j r z a ł y i p r a w d ę m ił u ją c y k a r c i n i e d o r z e c z n o ś c i , g d y m i a r a ic h s ię p r z e b i e r z e . D o ś ć ż a r t ó w , j p r o s z ę p o w ie d z ie ć : T a k . c z y n ie . C o p a n , p a - | n ie P r e z e s ie , m y ś la ł w G e n e w ie , p o d a j ą c r ę k ę i m a r s z a ł k o w i P i łs u d s k ie m u i m ó w ią c , ż e c h c e p a n p o k o ju — to r z e c z o b o ję tn a . W y s t a r c z y , ź e p o w ie d z ia ł p a n — n ie c h b ę d z ie p o k ó j i to p r z y ś w ia d k a c h , o d k t ó r y c h d o s t o jn i e j s z y c h n ie z n a jd z ie n a k u li z ie m s k ie j.
T a k s a m o j e s t r z e c z ą w ie lc e n ie c ie k a w ą , j a k s o b ie p a n o w ie w z a c is z u s w e g o g a b i n e t u w e s p ó ł z M o r a te m w y k ła d a c i e z a’e c e n ie L ig i N a r o d ó w , a b y „ ja k n a j p r ę d z e j n a w i ą z a n e z o s t a ły b e z p o ś r e d n i e r o k o w a n i a w c e lu d o p r o w a d z e n ia d o u s ta le n ia s to s u n k ó w , m o g ą c y c h z a p e w n ić p o m ię d z y s ą s ie d z k ie m i r z ą d a m i p o r o z u m ie n ie , o d k t ó r e g o z a l e ż y p o k ó j“ .
N a to m i a s t j e s t r z e c z ą w a ż n ą , j e d y n ie w a ż n ą , a b y p a n — w o b e c z g o d n e j n a c a ł y m ś w ie c ie in t e r p r e ta c j i u c h w a ły R a d y L ig i N a r o d ó w — „ z e - c h c ia ł p o in f o r m o w a ć m n ie w s p o s ó b j a s n y i w y r a ź n y , c z y r z ą d lite w s k i p r a g n i e c z y n ie , z a s t o s o w a ć s ię z a r ó w n o d o l i t e r y , ja k i d o is to tn e j t r e ś c i r e z o lu c ji R a d y L ig i N a r o d ó w z d n . 1 9 - g o g r u d n i a 1 9 2 7 r . i c z y g o t ó w j e s t n a w ią z a ć n a t y c h m ia s to w e r o k o w a n i a w c e lu u s t a le n i a m i ę d z y P o l s k ą a L i tw ą n o r m a ln y c h d o b r y c h s t o s u n k ó w s ą s i e d z k ic h . "
T o j e s t r z e c z i s to t n a . C o d o p a ń s k i c h i n s y n u a c ji ! , t o p o w i e m k r ó t k o , ż e d o ż a d n e j k ł ó t n i z p a n e m w c ią g n ą ć s i ę n i e d ? m . B ę d ę t y l k o o s t r o ż n ie j s z y , n a p r z y s z ło ś ć : r o z m o w y n a s z e , o ile b ę d z i e d o t e g o s p o s o b n o ś ć , b ę d ą s t e n o g r a f o w a n e , a p a n j e , p a n i e P r e z e s i e , p o d p i s z e r a z e m z e m n ą ...
N o t a p . m i n . Z a le s k ie g o , z o s t a ła z r o z u m ia n a p r z e z p o l i t y c z n y ś w ia t z a g r a n i c ą , j a k o u l t i
m a t u m . B r z m i b o w i e m s ta n o w c z o i n i e o d w o ł a l n i e — n i e d o p u s z c z a d a l s z y c h k r ę t a c t w i n a c i ą g a n ia w k i e r u n k u W i l n a . P o s i a d a w i ę c p e w i e n u l t y m a t y w n y c h a r a k te r i d z i ę k i t e m u o d b i e g a t r o c h ę o d z w y c z a j n y c h s p o s o b ó w d y p l o m a ty c z n e g o p o r o z u m ie w a n i a s ię . A l e , o b j a w z n a m i e n n y , n i k o g o t a u l t y m a ty w n o ś ć n i e u d e r z y ła , j a k o r z e c z n i e p o t r z e b n a . O w s z e m s p o t k a ł a s i ę w s z ę d z i e z u z n a n i e m i a p r o b a t ą . Z o s ta ł a b o w i e m , j a k b y w y ję t a w p r o s t z s e r c a l u d z i t r o s z c z ą c y c h s i ę o p o k ó j w E u r o p ie , k t ó r z y t a k s a m o , j a k P o l s k a , c h c ą o s t a t e c z n i e w i e d z i e ć , : c z y R z ą d l it e w s k i p r a g n i e c z y n i e — z a s to s o w a ć s i ę d o r e z o l u c ji R a d y L i g i N a r o d ó w z d . 1 9 - g o g r u d n i a 1 9 2 7 r .
N a p o p a r c i e n a s z e g o „ u lt im a tu m " m i e li b y ś m y d o s y ć s ta n o w c z y c h ś r o d k ó w , a l e o t e m w P o l s c e n i k t n i e m y ś l i i o t e m o n m i ą e u r o p e j s k a m i a ła n i e r a z s p o s o b n o ś ć s i ę p r z e k o n a ć . R e d u t ą p a s z ą j e s t t a w ł a ś n i e o p i n j a , d l a te g o j e d n o m y ś l -
'Polsko pozostaje o serdecznej łączności z stolica flpostoKka
POTf wienie ks. tfskuon Krblny no akademH hu tzt’ ’w.
C z ę s t o c h o w a . ( T e l . w ł .) N a a k a d e m ii k u c z c i O j c a ś w . w C z ę s to c h o w i e k s . b i s k u p D r . K u b in a z a k o ń c z y ł s w ą * 1 m o w ę s ł o w a m i .
Londyn, (PAT). W z w i ą z k u z o s t a t n i ą n o t ą r z ą d u p o l s k i e g o d o p r e m i e r a l i t e w s k ie g o W a l d e m a r a s a , o r a z z o k a z j i 1 0 - l e c i a n i e p o d l e g ł o ś c i L i t w y p r a s a t u t e j s z a j e d n o m y ś l n i e u b o l e w a n a d k r ę ta c t w e m
i u p o r e m Litwy. Pism a konserwatywne zajmują
stanowisko wyraźnie przychylne dla Polski, a libe- Papież Pius XI ukochał Polskę jeszcze z c z a s ó w , g d y j a k o n u n c j u s z p r z e b y w a ł w ś r ó d nas. M a do nas zaufanie i wierzy w nasza siłę i wiarę. D z i ś i n t e r e s u je s i ę ż v w o n a s z e m w e - w n ę tr z n e m ż y c ie m p a ń s t w o w e m , d a j ą c t e m u z a in t e r e s o w a n iu w y r a z p r z y k a ż d e j s p o s o b n o ś c i . P r a g n ą c z a t r z e ć r ó ż n ic e d z i e ln i c o w e w P o l s c e u s t a n o w ił p o l s k i e w ł a d z e k o ś c i e l n e w W i ln i e o r a z s t w o r z y ł d i e c e z je ś l ą s k ą i c z ę s to c h o w s k ą . G ł ę b o k o w n i k n ą ł o n w n a s z e s t o s u n k i i n a s z n a .
P ^ - n a ł r ó w n ie ż d o b r z e m a r s z a ł k a P i ł s u d - s k i ? ~ c , k t ó r e g o i m ię j e s t d z i ś n a u s t a c h w s z y s t
k i c h i n i e z e w z g l ę d ó w p o l i t y c z n y c h , a l e w imię prawdy stwierdzić trzeba, że o m™ do
P ru s y W s e h o d n ie n a le ż a ły 6 3 2 la ta d o P o ls k i
A u orzy tra kta lu w ersalskiego zapom nieli o tem
P a r y ż , ( P A T .) . A c ti o n F r a n c a is z a m i e s z c z a k o r e s p o n d e n c j ę L c B o u c h e r a , p o ś w i ę c o n ą d z i a ła l n o ś c i n i e m i e c k i e j n a L i t w i e . L e B o u c h e r w y k a z u j e ^ ź e a u t o r z y t r a k t a tu w e r s a ls k i e g o p o p ł n il i b ł ą d , p o z o s t a w ia j ą c w r ę k a c h n i e m i e c k i c h P r u s y w s c h o d n i e , k t ó r e w o k r e s i e 6 3 2 ’ a t n a l e ż a ł y d o P o l s k i. K r a j t e n o b e j m u j e z n a c z n ą c z ę ś ć d a w n i e js z e g o W i e lk i e g o K s i ę s t w a L i t e w s k i e g o . W y ł a n i a s i ę w i ę c — z d a n i e m L e B o u c h e r a — p y t a n i e , d l a c z e g o L i t w i n o m n i e p r z y s z ło n a m y ś l n a w e t ż ą d a ć z w r o t u t y c h z i e m 1 1 -
G r o ź b a p o d n ie s ie n ia c e n n a w to le !
Z K a to w i c d o n o s z ą , ź e p r z e m y s ł o w c y w ę g l o w i n o s z ą s i ę z z a m ia r e m p o d n i e s i e n ia c e n n a w ę g ie l . N i e z n a m y m o t y w ó w , k t ó r e m i k i e r u ją s i ę p p . p r z e m y s ł o w c y . C z u j e m y s i e n a t o m i a s t w o b o w i ą z k u z w r ó c i ć u w a g ę n a t ę o k o l i c z n o ś ć , ż e C e n a w ę g l a d l a w i e l u g a ł ę z i ż y c ia g o s p o d a r c z e g o p o s i a d a b a r d z o p o w a ż n e z n a c z e n ie d l a k o s z tó w p r o d u k c j i , a c o z a t e r n i d z i e , ź e p o d n i e s i e n i e c e n y w ę g l a a u t o m a ty c z n i e p o c i ą g n i e z a s o b ą p o d n i e s i e n i e c e n a c a ł y s z e r e g i n y c h a r t y k u ł ó w . B y ł b y t o w i ę c k r o k o b a r d z o p o w a ż n y c h k o n s e k w e n c ja c h d l a c a ł e g o n a s z e g o ż y c i a g o s p o d a r c z e g o , k r o k k t ó r y b y m ó g ł z a c h w i a ć z t a k i m t r u d e m o s i ą g n i ę t ą p r z e z r z ą d M a r s z a łk a P i ł s u d s k i e g o s t a b i l i z a c ję ż y c i a g o s p o d a r c z e g o . Z d r u g i e j s t r o n y w i a d o m o n a m , ź e p r z e m y s ł w ę g l o w y z n a j d u je s i ę w d o ś ć p o m y ś l n y c h w a r u n k a c h : o s i ą g a s i ę m a x im u m w y d o b y c i a p r z e d w o -
C a ła p ra s a a n g ie ls k a
poiteMa steoowisłfO Polski w sprawie l icwskiel
n o ś ć , z j a k ą o ś w i a d c z y ł a s i ę p o s tr o n i e p . m in . Z a l e s k i e g o , p o s i a d a d l a n a s d e c y d u ją c e z n a c z e n i e .
N a w e t p r a s a n i e m i e c k a p o d w p ły w e m j e j a u t o r y t e t u s c h o w a ł a r o g i i w y p o w ia d a s i ę b a r d z o o g l ę d n i e . N a w e t c z ę ś ć p r a s y l it e w s k i e j z d r a d z a d u ż o n i e p o k o ju , n i e p e w n a , c z v u p ó r p . W a l d e m a r a s a s p r z y j a n a p r a w d ę d o b r u r e p u b l i k i l i t e w s k i e j...
N a d a w n y m p o s t e r u n k u t r w a t y lk o p r a s a s o w i e c k a z „ I z w i c s tj a m i " n a c z e l e , p o m a g a j ą c z j e d n e j s t r o n y p . W a l d e m a r ą s o w i w d o w o l n e m ' i n te r p r e t o w a n iu r e z o l u c ji R a d y L i g i , a z d r u g i e j i s t r o n y b a w ią c s i ę w n i e p o w o ła n e m e n to r s tw o
m arszałka Piłsudskiego wie 1 ’ zaufanie, jest on przekonany* że Polska pod rządam i M ar
szałka pozostanie na zawsze katolicką.
Z d r u g i e j s t r o n y m a r s z a łe k P i ł s u d s k i nie- tylko słowam i ale i czynam i widekrąć stwier
dził, iż dążeniem jego jest ów «e-deczny stosu
nek do Stolicy Apostolskiej na zawsze zacho
w a ć . M a r s z a łe k j e s t k a t o l i k i e m i d o b r y m o j c e m , k o c h a g ł ę b o k o s w e c ó r e c z k i , d l a k t ó r y c h O j c i e c ś w . w r a z z b ł o g o s ła w ie ń s tw e m p r z e s ła ł s z k a p l e r z y k i .
N a a k a d e m ji w i d z i m y r ó w n i e ż p r z e d s t a w i c i e l a r z ą d u p . W o je w o d ę k i e l e c k ie g o , k t ó r y o s o b i ś c ie p r z y b y ł , a b y z ł o ż y ć h o l d O j c u ś w . i stwierdzić, że rząd nasz obecny chce współ
pracować z Kościołem . Stwórzm y silną m yśl państwową, oprzyjm y Ja o ideę Chrystusowa i spełnijm y nasza wielką dziejowa m isję.
t e w s k ic h , w ó w c z a s , g d y w s p r a w ie W i ln a o k a z u j ą t a l: w i e l k a n a d w r a ź l iy / o ś ć . F a k t p o w y ż s z y s t a je s i ę z r o z u m i a ł y , s k o r o s i ę p r z y p o m n i j a k i n t e n s y w n i e r o z w i ja ł y s i ę n a L i t w i e w p ł y w y n i e m i e c k ie , j a k g o r l i w i e N i e m c y z a k ła d a li n a L t w ie t o w a r z y s t w ^ k o l o n iz y c y jn e , k t ó r e p r o w a d z i ł y e n e r g i c z n ą p r o p a g a n d ę , c e le m w y z u c ia L i tw i n ó w z p r a w d z i w y c h u c z u ć n a r o d o w y c h , p o d s y c a j ą c t e t y l k o w ó w c z a s , g d y m o ż li w e b y ł o p r z e c i w s ta w i e n i e i c h P o l s c e .
j e n n e g o , p o c z y n i o n o i c z y n i s i ę n a d a l p o w a ż n e i w ę s ty c j e , m e c h a n i z u je s i ę w y d o b y c i e , k o n s u m - c j a w e w n ę t r z n a w y b i t n i e w z r a s ta , e k s p o r t r o z w i ja s i ę p o m y ś ln i e , p r z e m y s ł w ę g lo w y o s i ą g a z y s k i — j e d n e m s ł o w e m s t a n t e n U p o w a ż n ia r a c z e j d o o c z e k i w a n i a z n i ż k i c e n .
C ó ż w i ę c o z n a c z a ją p o g ł o s k i o u s i ł o w a n i a c h p o d n i e s ie n i a c e n ? A c o o t e r n m ó w ią w y n i k i p r a c k o m is j i a n k i e to w e j ?
S k ą d b i o r ą s i ę p o g ł o s k i , j a k o b y c z y n n i k i d e c y d u j ą c e m i a ły p r z y c h y l a ć s i ę d o p r o j e k t o w a n e j p r z e z w ł a ś c i c i e l i k o p a l ń z w y ż k i n a c e n ę w ę g l a . c o j e s t r ó w n o z n a c z n e z k a t a s t r o f ą p o w s z e c h n e j f a l i d r o ż y z n y ? E k s p l o a ta t o r z y k o p a l ń n i e w i d z ą t e g o — n i e c h c e m y p o w i e d z i e ć n i e c h c ą w i d z ie ć t e g o — c z y n n i k i d e c y d u j ą c e j e d n a k n i e m o g ą , p o z w a l a ć s o b i e n a k ł a d a ć p o d o b n y c h o k u l a r ó w .
ralne, podkreślając z przykrością zachowanie się Litwy, s t w ie r d z a j ą s ł u s z n o ś ć ż ą d a ń p o l s k i c h i z a z n a c z a ją , ż e z m n i e j s z e n i e p o p u l a r n o ś c i L i t w y w L i d z e N a r o d ó w b ę d z i e p e w n y m s k u t k i e m j e j o b e c n e j t a k t y k i.
n a t e m a t „ g w a ł to w n e g o z a ła t w i a n i a k o n f l ik t u p o l s k o - l it e w s k i e g o " . . . O p in j a n i e m i e c k a b o i s i ę r a z e m z L i t w ą z n a l e ź ć s i ę w z a m k n i ę te m k o l e o d o s o b n ie n i a , o p i n ja s o w i e c k a n i e m a j u ż n i c d o s t r a c e n ia . S t ą d r ó ż n i c a w z a c h o w a n i u s ię , a c z k o l w i e k o b i e s t r o n y j e d n a k o w o m y ś l ą o p . W a l - d e m a r a s ie — j a k o p i o n k u d o w ł a s n y c h c e ló w .
W K o w n i e r a d z i s i ę t e r a z b a r d z o g o r l i w ie n a d o d p o w i e d z i ą . G d y b y o b r a d o m t y m t o w a r z y s z y ł a r o z w a g a , o k t ó r e j w s p o m n i e li ś m y n a p o c z ą t k u i L i t w a w y s z ł a b y n a t e m d o b r z e i G e n e w a z a o s z c z ę d z ił a b y s o b i e w n i e d a le k ie j p r z y s z ł o ś c i d u ż o a m b a r a s u ...
Prusa fronuisKa o nocie polskie! do Litwy
P a r y ż . ( P a t . ) P r a s a o m a w i a w d a l s z y m c i ą g u n o t ę m i n i s tr a Z a l e s k i e g o d o W a ld e m a r a s a . W „ L ‘H o m m e L i b r e " J e a n d ‘O r ia c z a z n a c z a , ź e w o b e c n i e u le g a ją c e g o z m ia n ie z a c h o w a n i a s i ę W a l d e m a r a s a w y t w o r z y ł a s i ę m i m o p o k o j o w y c h u s i ło w a ń P o l s k i s y tu a c ja n i e d o z n i e s ie n i a . Z r o z u m ia ł j e s t w o b e c t e g o , p i s z e d‘O r i a c , ż e m in i s te r Z a l e s k i w y s to s o w a ł do W a l d e m a r a s a n o t ę s ta n o w i ą c ą r o d z a j u l it y m a - t u m , u n i e m o ż l iw i a ją c ą d a l s z e w y k r ę ty z e s t r o n y r z ą d u k o w i e ń s k i e g o , k t ó r y n i e m o ż e l ic z y ć n a p o m o c N i e m i e c , j a k o ż e f i g u r u j ą o n e w ś r ó d m o c a r s tw p o d p i s a n y c h p o d d e c y z ją g r u d n i o w ą L i g i N a r o d ó w . P o z a te m R a d a L i g i N a r o d ó w , k t ó r a z b i e r z e s i ę n i e b a w e m , o b o w i ą z a n a j e s t i n t e r w e n i o w a ć w t e j s p r a w i e w s p o s ó b j a k n a j b a r d z i e j e n e r g i c z n y . L e M a ti n r o z p a tr u j e po
w o d y , k t ó r e s k ł o n ił y W a l d e m a r a s a d o u p o r c z y w e g o p r z e w le k a n i a c h w i li r o z p o c z ę c i a r o k o w a ń z P o l s k ą , z a l e c o n y c h w G e n e w i e i z a z n a c z a , ź e p r e m i e r e m l i te w s k i m k i e r u je d z i w n a o b a w a j a k ie g o k o l w i e k k o n t a k t u z P o l s k ą , k t ó r y b y o s ł a b ił ś w i e ż o u p i e c z o n e g o s e p a r a t y s t y c z n e g o d u c h a l i te w s k ie g o . N i e ‘p o m a g a p e ł n e t a k tu z a c h o w a n i e s i ę P o l s k i o r a z l e j g o t o w o ś ć
— j a k t o o s ta t n i o o ś w i a d c z y ł p r o f . B ir ż y s z c e m i n i s te r Z a l e s k i — u d z i e l e n ia L i t w i e s z e r e g u p r z y w il e jó w e k o n o m ic z n y c h . S ą s ie d z i p o l s c y r a d z i ł o w ić r y b y w m ę tn e j w o d z ie , w y z y s k u ją p a r a d o k s a ln e s t a n o w is k o L i t w y . M o s k w a w y s t o s o w a ła d o L i t w y n i e d a w n o n o t ę w s p r a w i e s t o s u n k ó w l i te w s k o - p o l s k i c h . T r e ś ć j e j s t a n o w i t a je m n i c ę , l e c z n a s t r ó j j e j w r o g i w s t o s u n k u d o z a m ia r ó w L i g i N a r o d ó w n i e u l e g a w ą t p li w o ś c i . W t y c h w a r u n k a c h R a d a L i g i z n a l a z ł a b y s i ę w d n i u 5 m a r c a w s y t u a c ji m a ło p r z y c h y l n e j d l a w z m o c n ie n i a i e j p r e s ti g elu p o k o j o w e g o . Z m u s i ł o t o m in i s t r a Z a l e s k i e g o d o u ż y c ia e n e r g i c z n y c h s ł ó w . J e s t o n z d e c y d o w a n y — k o ń c z y d z i e n n i k — p r z e d s ta w ić k o l e g o m s w o i m w G e n e w i e w p r o w a d z e n i e w c z y n d e c y z j i z 1 0 g r u d n i a z r . a l b o t e ż n i e z b it e d o w o d y o d m o w y l i te w s k ie j i d o m a g a ć s i ę z a r a z e m n o w e j i n t e r w e n c ji , t y m r a z e m s t a n o w c z e j.
SOCJALISTA BLUM ZA EW AKUACJA NADRENJI.
Praga. ( P a t . ) „ B o h e m i a " z a m i e s z c z a ni w s tę p i e a r t y k u ł w o d z a s o c j a l is t ó w f r a n c u s k i c h B l u m a . p r o p a g u j ą c y o p r ó ż n i e n i e N a d r e n j i przez F r a n c ję i p o r o z u m i e n i e s i ę b e z p o ś r e d n i e ze
S t r e s e m a n n e m w d u c h u L i g i N a r o d ó w c o do w p r o w a d z e n i e w m i e js c e o k u p a c ji m i ę d z y n a r o d o w e j k o n t r o l i n a d r o z b r o je n i a m i w s z c z e g ó l
n o ś c i w s t r e f ie n a d r e ń s k i e j. B l u m j e s t zdania, ż e L o c a r n o i T o i r y u p r a w n i a ją N i e m c y d o na
d z i e j ! p r z e d t e r m in o w e g o o p r ó ż n i e n ia N a d r e n j i , k t ó r a n i e s t a n o w i d l a F r a n c j i g w a r a n c j i należy
t e g o u i s z c z e n i a s p ł a t n a m o c y p l a n u Davesa ani r ę k o jm i b e z p i e c z e ń s t w a .
KOM UNISTA POD PŁASZCZYKIEM KOŻ1U- M STYCZNYM .
W ilno. ( P a t . ) W c z o r a j z o s t a ł a r e s z t o w a n y w W i ln i e p r z e w o d n ic z ą c y m ie j s c o w e g o k o m it e t u P P S - L e w i c a , A le k s a n d e r D z i e d z iu l . A r e s z t o w a n i e . j a k p o d a j ą d z i e n n i k i, n a s t ą p i ł o p o d za
r z u t e m p r o w a d z e n i a r o b o t y k o m u n i s ty c z n e j p o d p ł a s z c z y k i e m P P S . P o d c z a s r e w iz j i w m i e s z k a
n i u D z ie d z i u l a z n a l e z io n o b i b u łę a g i t a c y jn ą o r a z s z e r e g k o m p r o m i tu j ą c y c h d o k u m e n t ó w .
U m o w y h a n d lo w e
i w a lo ry z a c ja c e l
W n u m e r z e ś r o d o w y m z d n i a 1 5 b m . p o d a l i ś m y k o m u n i k a t a g e n c ji P a t a o p r z y j ę c i u p r e z y d i ó w Z w i ą z k u P o l s k i c h O r g a n iz a c y j i P o l s k i e g o Z w i ą z k u O r g a n i z a c y j K ó ł e k R o l n i c z y c h w d n . 1 3 b m . i s k r ó c o n e p r z e m ó w i e n i e m in i s tr a r o l n i c tw a K . N ie z a b y to w s k ie g o .
Z e w z g lę d u n a w a ż n o ś ć s p r a w y t r a k t a tu h a n d l o w e g o p o m i ę d z y P o l s k ą a N i e m c a m i i n a o d g ł o s , j a k ie p o w y ż s z e p r z e m ó w i e n i e p o l s k i e g o m i n i s tr a r o l n ic t w a z n a la z ło w p r a s i e n i e m i e c k i e j , p o w r a c a m y j e s z c z e d o t e j k w e s t j i, g d y ż w k o m u n ik a c ie a j e n c ji P a t a n i e• w s z y s t k ie p o r u s z o n e p r z e z p . m i n is t r a m o m e n t y z o s t a ł y u m ie s z c z o n e .
M o w a t a j e s t p o n i e k ą d o d p o w ie d z i ą n a t e a r g u m e n t y r o l n i k ó w n i e m ie c k i c h i t y c h s f e r r z ą d o w y c h , k t ó r e w ł a ś c iw i e d ą ż ą d o u n i e m o ż li w i e n ia z a w a r c ia t r a k ta t u h a n d l o w e g o z n a s z y m z a c h o d n i m s ą s i a d e m . P . m i n i s te r N i e z a - b y t o w s k i o d p i e r a n i e ś c i s ł e i n f o r m a c j e c o d o s t a n u z d r o w o t n e g o i n w e n ta r z a ż y w e g o w P o l s c e . p r z y t a c z a j ą c s z e r e g d a n y c h c y f r o w y c h ,
