• Nie Znaleziono Wyników

Nowiny Raciborskie. R. 15, nr 36 (751).

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Nowiny Raciborskie. R. 15, nr 36 (751)."

Copied!
44
0
0

Pełen tekst

(1)

36

WTOREK 5 września 2006 Nr 36 (751) Rok XV

Nr indeksu 38254X ISSN 1232- 4035

cena 2 zł (w tym 7% VAT) nr@nowiny.pl

nowiny.pl

PROMOCJA

SZPITAL

W PIGUŁCE

COTYGODNIOWY DODATEK ZDROWOTNY

10

RACIBÓRZ

Wężykiem

Od 11 września zamknięty zostanie odcinek ul. Brzeskiej - drogi z Raciborza do Lubomi.

Najpóźniej do połowy grudnia trwać tu będzie remont general- ny. Prace prowadzone będą na zjeździe przy ogródkach dział- kowych za Brzeziem. Jak infor- muje Powiatowy Zarząd Dróg w Raciborzu, kierowcy mogą ko- rzystać z dwóch objazdów. Dla samochodów do 25 ton prowa- dzi on przez ul. Pogrzebieńską w Brzeziu do Pogrzebienia w gminie Kornowac i stamtąd ul.

Korfantego do Lubomi. Pojazdy cięższe będą musiały korzystać z dłuższego objazdu: Racibórz Dębicz, dalej ul. Rybnicką do Kornowaca, Rzuchowa, Pszowa, Wodzisławia, Zawady i Lubomi Grabówki (drogi wojewódzkie 935, 933, 936).

(w) RACIBÓRZ

Spóźnieni

Wbrew zapowiedziom resortu środowiska tegoroczne wydatki na przygotowania do budowy zbior- nika „Racibórz dolny” nie wyniosą 27 mln zł. Pieniądze miały sfinanso- wać wykup gruntów i gospodarstw z wysiedlanych wiosek. W sprawie interpelował poseł Henryk Siedla- czek (PO). Z odpowiedzi ministra środowiska Jana Szyszki wynika, iż z rezerwy celowej budżetu pań- stwa na kontynuowanie wykupu przeznaczone zostanie tylko 7 mln zł. Planowane wydatki zostały więc rzeczywiście obcięte. Minister za- pewnia jednak, że nadal rząd czyni starania, by pozyskać finansowanie budowy zbiornika z europejskiego Funduszu „Spójności”. Od 1 lipca inwestycją zajmuje się nowo powo- łany Krajowy Zarząd Gospodar- ki Wodnej. Samorządowcy gmin nadodrzańskich nie wierzą jednak w zapowiedzi rządu, że budowa zbiornika ruszy w przyszłym roku.

(w)

Czy nowe władze miasta powinny zwrócić większą uwagę na rozbudowę połączeń komunikacyjnych?

Czy specjaliści Inkomu mają rację sugerując budowę wschodniej obwodnicy? Czy może lepsze są inne alternatywne rozwiązania? Podyskutuj na forum nowiny.pl

TEMAT NA CZASIE

KTÓRĘDY KTÓRĘDY

droga

Bez wschodniej obwodnicy i poszerzenia mostu na Uldze miasto może się zakorkować i to szybciej niż myślimy.

Lekarstwem na przyszłe kłopoty ma być budowa wschodniej obwodnicy (na mapie obok zaznaczona przerywaną linią).

Eksperci radzą, by władze już dziś poważnie potraktowały problem i przygotowały niezbędne

dokumentacje. Radzą też, by koniecznie postarać się

o czteropasmowy most pod Oborą.

SIATKARKI Z KRZANOWIC MISTRZYNIAMI POLSKI

O Karolinie i dwóch Magdach czytaj na str. 16

Mapa udostępniona przez Incom Katowice

» 2

LUDZIE LISTY PISZĄ

STR. 12

(2)

Na liście rezerwowej Rozbudowa Państwowej Wyż- szej Szkoły Zawodowej w Racibo- rzu znalazła się na liście rezerwo- wej projektów, które poza konkur- sem mogą otrzymać dofinansowa- nie ze środków unijnych w latach 2007-2013. O sprawie pisaliśmy tydzień temu. Subregion zachod- ni województwa śląskiego dostał do podziału 82,5 mln euro. 12 mln euro trafi na Raciborszczyznę, na I etap remontu zamku oraz budowę sieci kanalizacyjnych w gminach.

Reszta do samorządów ziemi ryb- nickiej, wodzisławskiej, żorskiej i jastrzębskiej. Jeśli jakikolwiek z projektów okaże się tańszy w re- alizacji niż zakładano, wówczas za- oszczędzone środki mają trafić do raciborskiej PWSZ.

Nie odstąpią

Do 2,73 mln zł, o 390 tys. zł więcej niż zakładał kosztorys, bę- dzie kosztować adaptacja V piętra budynku nowego szpitala przy ul.

Gamowskiej na oddziały neuro- logiczny i geriatryczny. Starostwo ogłosiło przetarg. To najniższa oferta złożona przez konsorcjum raciborskich firm przekroczyła planowaną kwotę. Jak zapowiada jednak starosta Jerzy Wziontek, zostanie przyjęta ze względu na niebezpieczeństwo przepadku tegorocznej dotacji na dokończe- nie budowy szpitala, jaka płynie do Raciborza z budżetu państwa.

Przyczyną zaistniałej sytuacji jest boom na rynku zamówień budow- lanych. Podaż firm jest znacznie mniejsza od popytu, przez co do- chodzi do windowania cen.

Nie na Klasztorną

Osoby chcące złożyć wniosek o wydanie nowego paszportu muszą się udać do budynku Starostwa Powiatowego przy pl. Okrzei 4 na Ostrogu (dawny internat SMS-u).

Biuro paszportowe nie działa już przy ul. Klasztornej. Dodajmy też, że po odbiór gotowego nowego paszportu numerycznego trzeba się udać do Rybnika na ul. 3 Maja 31. W raciborskim Starostwie można natomiast do 30 września odbierać stare paszporty.

Poprą Lenka

Platforma Obywatelska w Raci- borskiem nie wystawi swojego kan- dydata na prezydenta Raciborza – powiedział w rozmowie z nami komisarz PO poseł Henryk Siedla- czek. Jest to już ostateczna decyzja.

Partia poprze lokalnego kandyda- ta, najprawdopodobniej Mirosława Lenka tworzącego obecnie swoje ugrupowanie wyborcze (obecnie RS „Racibórz 2000”).

n INFORMACJE n

skró cie

W

n Redakcja:

47–400 Racibórz,

ul. Zborowa 4, tel. 0–32/415 47 27, 415 09 58; fax 0 –32/414 02 60, e–mail: nr@nowiny.pl

n Dyrektor Wydawnictwa Prasowego Katarzyna Gruchot

n Redaktor naczelny Grzegorz Wawoczny n Sekretarz redakcji Mariusz Weidner n Redakcja techniczna

Adam Karbownik, Paweł Okulowski

© Wszystkie prawa autorskie do opra co wań graficznych reklam ZA STRZE ŻO NE.

Materiałów nie zamówionych nie zwracamy.

Ogłoszenia przyjmuje sekretariat redakcji w Raciborzu, w godz. od 8.00 do 17.00.

Za treść ogłoszeń, reklam i tekstów płatnych redakcja nie ponosi odpowiedzialności.

n Skład: NOWINY RA CI BOR SKIE Sp. z o.o.

n Druk: PRO MEDIA, Opole.

Nowiny Ra ci bor skie sp. z o.o.

Wydawnictwo Prasowe

przyjęcia i bankiety

Racibórz, ul. Fabryczna 6, tel./fax 032 418-14-98, (+48) 502 55 66 21,

http://vivat.wwnet.pl e-mail: vivat@wwnet.pl

Latem spełniamy marzenia...

REKLAMA

JUŻ NIE TYLKO WYMIANA WALUT

MAX KANTORY MAX KANTORY

ul. Mickiewicza 19 B tel. 032 4140344 ul. Odrzańska 1 tel. 032 4152111

OPŁATY ZA RACHUNKI OD 0,99 ZŁ NAJLEPSZE CENY WALUT NAJLEPSZE CENY WALUT

www.kantor-raciborz.maax.pl

TERAZ TAKŻE:

POŻYCZKI

KREDYTY GOTÓWKOWE

NAJSZYBSZE KRAJOWE I MIĘDZYNARODOWE

ZAPRASZAMY - RACIBÓRZ

DT Bolko tel. 032 4191607 Hala Targowa tel. 032 4152111 Pożyczka bez poręczyciela i zabezpieczeń.

Pożyczka na spłatę innych kredytów. Minimum formalności.

24 sierpnia w Bonn zmarł Her- bert Hupka (1915-2006), współ- założyciel i działacz Ziomkostwa Ślązaków w Niemczech oraz wie- loletni chadecki deputowany do Bundestagu. Młodość spędził w Raciborzu, skąd pochodzili jego rodzice. Wyjechał z miasta w 1945 r. Był doktorem literaturoznaw- stwa i dziennikarzem – komen- tatorem politycznym na łamach opiniotwórczych niemieckich ga- zet. Uznawał się za raciborzani- na. Uczestniczył w zjazdach raci- borzan w Roth i Leverkusen. Za działalność w środowisku wypę- dzonych uznany został przez wła- dze PRL-u za czołowego rewizjo- nistę i wpisany na indeks nazwisk zakazanych. Do Polski i rodzinne- go Raciborza przyjechał dopiero po odwilży w 1990 r. Osiem lat później, za wsparcie władz miasta w pozyskaniu środków na budo- wę oczyszczalni ścieków, otrzy- mał tytuł „Zasłużony dla miasta Raciborza”. W sierpniu rok temu obchodził w Raciborzu swoje 90.

urodziny. W ostatnich latach jego postać została w Polsce odmitolo- gizowana. Hupka zaczął być po- strzegany jak niemiecki polityk. W 2001 r. ukazało się polskie wyda- nie jego wspomnień „Niespokojne sumienie”.

(w) Taka jest opinia specjalistów z

Przedsiębiorstwa Projektowo-Usłu- gowego Inkom z Katowic, którzy na zlecenie Urzędu Miasta przy- gotowali „Studium komunikacyjne Raciborza”. Na podstawie przepro- wadzonych badań stwierdzili, że nie wymaga przebudowy układ dróg w centrum. Należy również odłożyć na półkę sporządzone kilkanaście lat temu plany budowy zachodniej obwodnicy mającej usprawnić ruch z Opola na Chałupki, bo byłby on tu niewielki. Trzeba natomiast szybko działać, by Racibórz rozwiązał co- raz większe kłopoty na wschodnich rubieżach.

Z opracowania Inkomu wynika, że w ciągu 10-15 lat najprawdopo- dobniej przybędzie samochodów, co przy coraz rzadszym korzystaniu przez ludzi z komunikacji zbioro- wej sprawi, iż drogi będą bardziej zatłoczone niż dziś. Najmocniej od- czujemy to na drodze wojewódzkiej w ciągu ulic Rybnickiej i Bosackiej.

„Problem wyczerpania przepusto-

wości tego ciągu jest szczególnie istotny w kontekście planowania realizacji w Oborze wielkopo- wierzchniowego obiektu handlo- wego” – czytamy w analizie.

Może go rozwiązać budowa obwodnicy wschodniej, prowadzą- cej od skrzyżowania ul. Rybnickiej z Piaskową w dwóch kierunkach wzdłuż kanału Ulgi: za Ostrogiem na Miedonię (droga na Opole) i Studzienną (droga krajowa na Chałupki). Inkom zaproponował trzy warianty inwestycji. W zależno- ści od zakresu prac, liczby nowych obiektów inżynieryjnych i odcin- ków dróg, najtańszy wart jest wedle dzisiejszych szacunków blisko 100 mln zł. Na najdroższy potrzeba o 50 mln zł więcej.

Na takie wydatki miasta jak i Zarządu Dróg Wojewódzkich z Ka- towic dziś nie stać. Eksperci radzą jednak, by jak najszybciej przystą- pić do opracowania odpowiednich koncepcji i studiów wykonalności.

Ich zdaniem, mając na uwadze

O zwolnieniu dr. hab. Marka Bugdola z raciborskiej PWSZ radni dowiedzieli się 3 lipca. Rek- tor napisał, że nie ma dla niego wolnego miejsca w Instytucie Nauk Społecznych. Takie stano- wisko władz uczelni było zasko- czeniem, bo Bugdol, były starosta raciborski, zaliczany jest do grona osób, którym Racibórz zawdzię- cza posiadanie wyższej uczelni.

Zaskoczeniem tym większym, że jej władze poprosiły radę o opinię już po wręczeniu wypowiedzenia, czym naruszyły prawo.

Zanim rajcom przyszło głoso- wać w tej sprawie, 28 lipca rektor powiadomił M. Bugdola, że wy- powiedzenie cofa. Ten miał zło- żyć oświadczenie, czy cofnięcie

RACIBÓRZ — Rada Powiatu nie wyraziła zgody na zwolnienie Marka Bugdola z Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej.

Bronią kolegę radnego

RACIBÓRZ — Bez wschodniej obwodnicy i poszerzenia mostu na Uldze miasto może się zakorkować i to szybciej niż myślimy.

Którędy droga

przyszłe rozwiązania, miasto winno już dziś lobować na rzecz poszerze- nia mostu na Uldze przy Oborze, zanim ZDW przystąpi do jego pla- nowanego remontu (po moderni- zacji most ma mieć 2 pasy ruchu jak obecnie).

Obecna Rada Miasta proble- mom drogownictwa poświęciła przez ostatnie cztery lata niewiele czasu. Cytowane „Studium komu- nikacyjne” powstało dopiero pod koniec jej kadencji. Przypomnijmy też, że prezydent i rajcy mocno byli zaskoczeni decyzją ZDW o remon- tach mostów na Uldze. To strach przed totalnym paraliżem komu- nikacyjnym miasta sprawił, że w ekspresowym tempie wybudowano miniobwodnicę z Obory do Marko- wic. Być może jednak nowa Rada Miasta (jesienią odbędą się wy- bory) do tak ważnych problemów podejdzie z większą wyobraźnią i zacznie chuchać na zimne.

Grzegorz Wawoczny

RACIBÓRZ

Zmarł Herbert Hupka

Herbert Hupka

to przyjmuje bądź odrzuca. Tuż przed sesją 29 sierpnia, rektor nadesłał radnym kolejne pismo (nie otrzymał go jako pracownik sam zainteresowany). Tym razem poinformował, że zamiast zwal- niać Bugdola, chce mu zmienić warunki umowy. Zamiast na czas nieokreślony ma być zatrudniony jedynie na nowy rok akademicki 2006/2007.

Na sesji, tuż przed głosowa- niem nad wyrażeniem opinii, rad- ny Bugdol powiedział, że ubolewa na tym, iż doszło do tej sytuacji.

Jest mi z tego powodu smutno – do- dał. Czy pozostanie w raciborskiej PWSZ? Zastanawiam się, czy w takiej atmosferze, jaka panuje wokół mojej osoby warto zatrud-

niać się w tej uczelni – powiedział w rozmowie z nami. Odnośnie pisma rektora z 28 lipca wysłał jednak zapytanie co do konkret- nych warunków pracy. Jak dodał, od nowego roku akademickiego będzie pracował na Uniwersyte- cie Jagiellońskim. Otrzymał tzw.

pierwszy etat kierownika Zakładu Zarządzania Jakością.

Zgodnie z przepisami, zwolnie- nie radnego wymaga zaopiniowa- nia przez radę, w której zasiada.

Bez tej opinii zwolnienie jest bez- skuteczne. Negatywne stanowisko rady nie ma jednak żadnego zna- czenia. Posiadanie opinii bowiem to jedynie wymóg formalny dla skuteczności wypowiedzenia.

(w)

(3)

Z okazji rozpoczęcia nowego roku szkolnego Szanownym Nauczycielom, Wychowawcom, Trenerom, Instruktorom składamy najpiękniejsze życzenia wielu sukcesów w pracy dydaktycznej i wychowawczej, moc satysfakcji, zrozumienia i życzliwości rodziców, konstruktywnej pomocy władz oświatowych i samorządowych oraz wdzięczności

uśmiechniętych uczniów.

Wszystkim uczniom raciborskich szkół, życzymy dobrych wyników w nauce, pasji i łatwości zgłębiania wiedzy, przyjemności w chodzeniu do szkoły, wspaniałych wychowawców i nauczycieli, prawdziwych autorytetów i wzorów postępowania, kapitalnych koleżanek i kolegów, samych radosnych dni w fajnej szkole.

W darze na Nowy Rok Szkolny przekazujemy Drogim Dzieciom i Młodzieży MODLITWĘ UCZNIA (w dwóch wersjach), którą na naszą prośbę opracowała s. Felicyta Błędzka ze Zgromadzenia Misyjnego Służebnic Ducha Świętego w Raciborzu, za co serdecznie dziękujemy Czcigodnej Siostrze.

Panie Jezu, Panie Jezu,

chodź ze mną do szkoły pragnę żyć na Twoją chwałę,

i na ulicy mnie broń. zdrowym, mądrym, dobrym być.

Ja chcę być duży, mądry, szczęśliwy Czy się uczę, czy się bawię i mieć bezpieczny, rodzinny dom. - zawsze chcę uczciwie żyć!

Oświeć mój umysł, Czasem mi się nie udaje

chcę poznać prawdę - Tobie powiem! – Pomóż wstać,

i dobrze czynić, gdzie się to da. bo w triumfie albo klęsce Ciebie wciąż kochać, bronić jak swego w Twym pobliżu ja chcę stać!

- Jezus w mym sercu pierwsze miejsce ma.

PS. Jak co roku zapraszamy zainteresowane klasy na zajęcia do naszej Apteki, przy ul. ks. Londzina 34.

Szanowni Rodzice i Wychowawcy

Mamy nadzieję, że powyższe teksty zachęcą dzieci i młodzież do napisania własnych podobnych modlitw, które prosimy przekazać do Apteki Św. Mikołaja- organizatora konkursu na „Modlitwę Ucznia” do dnia 30.XI. br. Ogłoszenie wyników konkursu nastąpi w dniu 6 grudnia br.

Hanna i Piotr Klima z Apteki Św. Mikołaja w Raciborzu

ŻYCZENIA NA NOWY ROK SZKOLNY 2006/2007

MODLITWA UCZNIA II.

I.

n INFORMACJE n

skró cie

W

Żłobek już czynny

Od 28 sierpnia znów czynny jest żłobek przy ul. Słonecznej.

W ostatnim czasie placówka była zamknięta z powodu re- montu centralnego ogrzewania.

Czynna jest obecnie od godz.

5.30 do 16.30.

Nowa pracownia

4 września w Szkole Podsta- wowej nr 1 na Ostrogu otwarta zostanie nowoczesna pracownia internetowa. Jej zakup został sfi- nansowany ze środków Europej- skiego Funduszu Społecznego.

Dzięki niej zajęcia z informaty- ki będą prowadzone od 1 klasy.

Warto dodać, że SP 1 ma oddzia- ły integracyjne. To z tego powodu zakupiła również dwa stanowiska komputerowe dla dzieci niedo- widzących i słabowidzących.

Bierzcie pieniądze

Przedszkola i szkoły mogą się starać o dofinansowanie akcji

„Szklanka mleka” ze środków Agencji Rynku Rolnego. Kwota dotacji może wynieść nawet 70 proc. Niestety placówki oświato- we nie korzystają z tej pomocy.

Na ostatniej sesji radny Wilhelm Wolnik zaapelował do zarządu powiatu, by rozpropagował ak- cję. Jak powiedział starosta Jerzy Wziontek, informacja na ten te- mat trafi do szkół.

Medal dla seniora

Kluby Forum Samorządowe i SLD w Radzie Powiatu złożyły wniosek, by uhonorować medalem

„Zasłużony dla powiatu racibor- skiego” radnego Wilhelma Wolni- ka, byłego wójta Krzyżanowic.

Trasy dla rowerzystów Staraniem Starostwa Powia- towego ukazał się miniprzewod- nik „Ścieżki rowerowe powiatu raciborskiego”. Zawiera mapę Raciborszczyzny z zaznaczonymi cyklotrasami oraz opis najciekaw- szych miejsc.

Dodatkowy nabór

Starostwo Powiatowe prze- prowadzi od 4 do 8 września dodatkowy nabór wniosków o stypendia unijne dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych i stu- dentów z terenu powiatu raci- borskiego na nowy rok szkolny i akademicki. Pieniądze będą wypłacane w ramach europej- skiego programu stypendialne- go. Szczegółowe informacje o warunkach uzyskania pomocy można otrzymać w Starostwie przy ul. Klasztornej 6.

REKLAMA

ZAPISY JUŻ TRWAJĄ!

C E N T R U M J Ę Z Y K O W E R A C I B Ó R Z

Angielski Niemiecki Francuski Rosyjski

Sekretariat czynny codziennie od 12.30 do 18.00 Racibórz, Długa 41 tel. (032) 415 36 20 www.lang.pl, e-mail: zapisy@lang.pl

• kursy ogólne i egzaminacyjne na wszystkich poziomach

• ekspresowe kursy dla wyjeżdżających

• kursy biznesowe i kursy dla firm

• kursy dla maturzystów i gimnazjalistów 30 godzin bezpłatnych konwersacji

z Native Speakers !!!

Czasami nam się wydaje, że wszystko już wiemy, że wiele jesteśmy sobie w stanie wyobrazić, ale Bóg co rusz nas zaskakuje – powiedział w homilii podczas mszy żałobnej ks.

bp Jan Kopiec. Tragiczna śmierć w austriackich Alpach zaledwie 28- -letniego ks. Pawła Bembenka dla wielu była takim właśnie zaskocze- niem. To jednak nauka, która warta jest wiary – podkreślił biskup, doda- jąc, że tak jak zmarły był całym ser- cem przygotowany, by głosić naukę Chrystusa, tak teraz, dając za życia świadectwo dobrego kapłaństwa, odszedł do swojego Mistrza. Księ- dza Pawła żegnały setki parafian z Ostroga. Przyjechało też wielu księ- ży diecezji opolskiej i gliwickiej, w tym koledzy kursowi z seminarium.

Zmarły został wyświęcony zaledwie dwa lata temu. Był od tego czasu wikarym w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Kluczborku.

Tego lata przebywał w rodzinnym Raciborzu. W lipcu zmarła mu bo- wiem matka. Jeszcze 15 sierpnia w święto Wniebowzięcia odpra- wiał mszę na Ostrogu. Zginął dwa dni później w trakcie schodzenia ze szczytu Wiesbachhorn (3654 m n.p.m.) w masywie Wysokich Tau- rów w Alpach. Do tragicznego wy- padku doszło zaledwie sto metrów od schroniska.

(waw)

Przygotowania PiS-u do startu w wyborach samorządowych na Raciborszczyźnie były tematem spotkania, do jakiego doszło w miniony wtorek w filii biura po- selskiego przy ul. Drzymały. Z lokalnymi działaczami partii i jej sympatykami spotkali się poseł Grzegorz Janik (nowo powołany pełnomocnik zarządu okręgo-

RACIBÓRZ — W miniony wtorek odbył się pogrzeb tragicznie zmarłego ks. Pawła Bembenka. Cały Ostróg zapłakał.

Pożegnano ks. Pawła

Kościół św. Jana Chrzciciela na Ostrogu wypełnił się po brzegi księżmi i wiernymi żegnającymi ze smutkiem ks. Pawła

wego PiS) oraz Gabriel Cyrulik (pełnomocnik wyborczy PiS w okręgu rybnickim). Zdaniem posła Janika, sukces w nadcho- dzących wyborach jest możliwy pod warunkiem zdynamizowania działań przez lokalne struktury.

Jak dodał w rozmowie z nami, PiS w Raciborzu musi się dziś szerzej otworzyć na współpracę

z lokalnymi stowarzyszeniami i innymi środowiskami. Jesteśmy otwarci na wartościowe propozy- cje. Zależy nam na rozmowach z ludźmi znanymi w lokalnym śro- dowisku – dodał.

Prawo i Sprawiedliwość wy- stawi w wyborach swoje listy do Rady Miasta Raciborza i Rady Powiatu. Wstępnie ustalono, że kandydatem na prezydenta bę- dzie Tomasz Kusy, pełnomoc- nik powiatowy PiS w Raciborzu.

Dodajmy, że kandydował na ten urząd już w 2002 r. Do sejmiku województwa śląskiego PiS wy- stawi Marka Bugdola, pracow- nika naukowego, byłego starostę raciborskiego, a obecnie radne- go powiatowego z ramienia Fo-

rum Samorządowego. Razem z nim wystartuje również Zenon Stube, działacz Stowarzyszenia Przyjaciół Człowieka „Tęcza” i kierownik Domu dla Bezdom- nych „Arka N.”. Trwają prace nad obsadą list wyborczych do miasta i powiatu.

Poseł Janik zapewnił, że nie podjęto jeszcze żadnych decyzji co do wspólnego bloku wybor- czego z innymi ugrupowaniami na Raciborszczyźnie. Zgodnie z nową ordynacją bloki takie można tworzyć w wyborach do rad gmin powyżej 20 tys. miesz- kańców, rad powiatu i sejmiku wojewódzkiego.

(waw) RACIBÓRZ — Prawo i Sprawiedliwość wystawi swoje listy do

rady miejskiej i powiatu. Nie podjęto jeszcze decyzji, z kim partia bę- dzie tworzyć blok wyborczy.

PiS tworzy listy

(4)

Studio Języków Obcych

„Przy Solnej”

ogłasza zapisy od 28.08.2006 do 22.09.2006 roku na kursy języków obcych:

niemieckiego, angielskiego, rosyjskiego, włoskiego, hiszpańskiego, francuskiego

ul. Solna 5/1, 47-400 Racibórz tel. (032) 414 97 69, 0 880 223 683

Czynne: pn. – pt. 12.00-17.00 www.przy_solnej.republika.pl

przy_solnej@op.pl

SEMESTR JESIENNO-ZIMOWY

REKLAMA

DZIECI MOTOCYKLISTOM

Dzieci z wakacyjnej szkółki profilaktycz- no-rekreacyjnej, prowadzonej przez sio- strę Antonię ze Zgromadzenia Misyjnego Służebnic Ducha Świętego w Raciborzu zaprosiły, 20 sierpnia, motocyklistów z miasta i okolic na plac przed kościołem Matki Bożej, aby podziękować im za wcześniejsze zaproszenie na mszę św. w Oborze, rozpoczynającą sezon motocy- klowy. Spotkanie rozpoczęło się wspólną modlitwą oraz rozdaniem upominków (obrazków świętych i krzyżyków) wszyst- kim uczestnikom zabawy. Tańcom i śpie- wom małych gospodarzy, przerywanych jedynie wspólnym posiłkiem czy zdjęcia- mi, nie było końca. Uśmiechnięte buzie dzieci były najlepszym podziękowaniem za prezenty i sympatię motocyklistów.

(Inga)

n INTERWENCJA n

Wyśledziwszy w ofercie rybnic- kiego Reala wspaniałe obniżki cen telewizorów, postanowił nabyć za 999 zł Grundiga. Do dziś zapewne cieszyłby się z udanego zakupu, gdyby nie fakt, że odbiornik po dziesięciu miesiącach się zepsuł.

Jak nakazuje zdrowy rozsądek, pan Mirosław nie zwlekając oddał go do naprawy. Serwis nie czyniąc żad- nych problemów przyjechał na we- zwanie i zabrał sprzęt. Specjaliści orzekli ze smutkiem, że „wysiadł”

kineskop i poradzili, żeby telewizor zwrócić, jeśli jest jeszcze na gwaran- cji. Pan Mirosław w tym momencie uwierzył, że los mu sprzyja, bowiem do końca okresu gwarancyjnego zostało 17 dni, a więc zdąży zmie- ścić się w czasie.

ZACZĘŁY SIĘ SCHODY Srogo się jednak zawiódł, bo- wiem od tej pory zaczęły się scho- dy. W sklepie zażądano okazania nie tylko gwarancji ale i parago- nu, na dowód, że telewizor został zakupiony w tym właśnie miejscu.

Niestety, okazało się, że paragon gdzieś „wsiąknął”. Usilne poszuki- wania nie przyniosły efektu. W ta- kich przypadkach pozostaje jeszcze

szukać dowodu transakcji w skle- pie, jednak pracownicy Reala pod- dali w wątpliwość fakt, że odbiornik został zakupiony u nich, twierdząc, że nigdy nie mieli na stanie takiego modelu Grundiga. Klientowi pole- cili interwencję u producenta. Tu spotkała go przykra niespodzianka.

Otrzymał odpowiedź, że takich te- lewizorów nie dostarczono do skle- pu, bo ich nie... wyprodukowano.

RACIBÓRZ — Jak fatalny w skutkach może być drobny błąd w karcie gwarancyjnej przekonał się raciborzanin Mirosław Kopa.

Zbawienie znalezione w pudle

NIE BYŁO GO ALE BYŁ Czytelnik zdesperowany przy- szedł do nas, bo zostało mu ledwie parę dni gwarancji, a widoków na wymianę sprzętu bądź zwrot go- tówki nie było wcale. Na szczęście raciborzanin zachował oryginalne pudło po telewizorze, a na nim oznaczenia wyraźnie świadczące o tym, że wyprodukował go w Holan- dii Grundig Multimedia i impor-

towała polska filia tego koncernu.

Zrobiliśmy zdjęcia opakowania i przesłaliśmy je działowi prasowe- mu Grundig Polska z zapytaniem o taki model. Oto co nam odpowie- dzieli: Sprawa wynikła z zawiłości, jakie niesie ze sobą nazewnictwo produktów Grundig’a. W systemie

„real” widnieje model: Arcance 72 Flat MF 72-2402/08, natomiast klient otrzymał model: Arcance 72 Flat MF 72-2502/08. Modele są toż- same, a różnica w końcowym członie to numer serii. Na promocję ustalo- ny i podany do „reala” był model:

Arcance 72 Flat MF 72-2402/08, w międzyczasie nasz dostawca dostar- czył nam produkt z końcówką 2502, który dostarczyliśmy do sieci „real”.

Wtedy nie było problemu, jednak od promocji minął już rok i nikt o takim szczególe nie pamięta, tym bardziej, że klient nie podawał pełnej nazwy.

Wcale to nie musi oznaczać, że takie- go modelu nie ma w ogóle. W przy- padku firmy Grundig klient trafił na zły okres, bo urlopowy i rzeczywiście mógł rozmawiać z osobą, która pra- cuje od niedawna i modelu Arcance 72 Flat - nie znała. Sprawa została wyjaśniona - ponieważ telewizor ten nie jest już dostępny - klientowi zo-

stanie zwrócona gotówka – przeka- zał nam Paweł Rurka Key Account Manager.

TO SIĘ ZDARZA

Podobnie szybko zareagował na naszą interwencję dział Public Relations obsługujący sieć hiper- marketów Real. Przypadki zagu- bienia przez klientów paragonu zdarzają się bardzo często i proces odnajdywania śladów transakcji w naszych licznych sklepach bywa czasochłonny. Procedury postę- powania nakazują nam kontakt z producentem sprzętu, jeśli chodzi o realizację gwarancji i to również wydłużyło załatwienie sprawy. Kie- dy tylko wyjaśniła się kwestia omył- kowego nazewnictwa telewizora, dyrektor rybnickiego Reala polecił rozwiązać ten problem na korzyść klienta – powiedziała nam Kata- rzyna Petrykowska z warszawskiej centrali Reala. Pechowy użytkow- nik telewizora odzyska więc pie- niądze, które wydał na odbiornik.

Kupię sobie nowy, ale już na pewno nie z promocji – zapowiada Miro- sław Kopa.

(eh, ma.w) Pudło zostało przysłowiową „ostatnią deską ratunku”

(5)

n OGŁOSZENIA n

WODZISŁAW ŚL.

ul. Mendego 12 tel. 032/ 422 91 66 GSM 0507 034 172 zuzabrach@02.pl Twoje solarium

pon. - pt. 9.00-21.00,

sob. 9.00 - 19.00, niedz. 13.00 - 17.00

jakość, bezpieczeństwo, profesjonalizm jakość, bezpieczeństwo,

profesjonalizm

Twoje solarium

ul. Polna 2c ul. Polna 2c

(obok postoju taxi) (obok postoju taxi)

tel. 032 415 86 79 tel. 032 415 86 79

Ul. Mariańska 6/1 (obok cukierni

Malcharczyk) tel. 0 60 70 80 90 2

Zapraszamy Zapraszamy

NOWE STUDIO SOLARIUM BEZPŁATNY - 0800 800 081

032 415 34 44, 032 415 30 60

& 96-22

RADIO

RACIBÓRZ

RADIO

TAXI

RACIBÓRZ

Starosta Raciborski Burmistrz Miasta

Kuźnia Raciborska

PATRONAT MEDIALNY

(6)

Wieści

gminne

Kuźnia Raciborska

q Modernizacja kotłowni wę- glowej przy ul. Krasickiego 12 w Kuźni Raciborskiej dotarła do finału X Jubileuszowego Ogólno- polskiego Konkursu „Moderniza- cja Roku”. Do konkursu stanęło 600 obiektów. W finale znalazło się jedynie 90.

q Trwa XI cykl niedzielnych kon- certów organowych pt. „Muzyka w starym opactwie”. 17 września za- prezentuje się Brygida Tomala - or- gany, a 15 października Chór Ka- meralny Akademii Muzycznej im.

K. Szymanowskiego w Katowicach (dyr. C. Freund). Początek wystę- pów o godz. 17.00. Wstęp wolny.

Patronat medialny nad imprezą sprawują Nowiny Raciborskie.

Krzyżanowice

q Rozpoczęła się modernizacji drogi gminnej Skotnica pomię- dzy Zabełkowem a Chałupkami.

Remontowany jest odcinek o długości 900 metrów. Koszt prac oszacowano na 491,2 tys. zł.

q Trwają prace przy moderniza- cji pół kilometra chodnika wzdłuż ul. Długiej w Zabełkowie. War- tość zadania to 116,2 tys. zł.

q Wykonano już remont łącz- nika ul. Głównej i Ogrodowej w Krzyżanowicach. Inwestycja kosztowała 68,5 tys. zł.

q Urząd Gminy ogłosił przetar- gi na kolejne modernizacje dróg gminnych: ul. Słonecznej w Ru- dyszwałdzie wraz z budową pra- wie kilometra kanalizacji sanitar- nej oraz ul. Głównej w Bolesławiu o długości 834 metry. Gmina szu- ka też wykonawcy oznakowania dróg gminnych.

q Zakończono adaptację pomiesz- czeń po szkole w Roszkowie. Po- wstało tu mieszkanie komunalne.

q Kolejna sesja odbędzie się 14 września. Głównym tematem bę- dzie wykonanie budżetu i planu społeczno-gospodarczego za I półrocze 2006.

q 1 września do partnerskiej gminy Ratka na Węgrzech wyje- chała delegacja w składzie wójt senior Wilhelm Wolnik, zastęp- ca wójta Maksymilian Lamczyk oraz Grzegorz Utracki, dyrektor Gminnego Zespołu Oświaty, Kul- tury, Sportu i Turystyki. Wystąpi tam też zespół taneczny DFK

„Tworkowskie dęby”.

n GMINY n

REKLAMA

SZKOŁA JĘZYKOWA

Centrum Języków Obcych

Autoryzowany Ośrodek Egzaminacyjny

LICENCJA EDUCATIONAL TESTING SERVICE®

47-400 Racibórz, ul. Bema 1/2, tel. 032/ 7552470 e-mail: perfect@perfect.edu.pl, www.perfect.edu.pl

Zapisy na kursy języka angielskiego i niemieckiego. Wszystkie profile oraz kursy Callan’a i Sprechblase

w grupach do 6 osób!

®

CIEKA WE STUDIA EKSTERNISTYCZNE DLA CIEBIE

PEDAGOGIKA, FINANSE I BANKOWOŚĆ, EKONOMIA

Więcej informacji na naszej stronie internetowej - www.cpe.org.pl lub w biurze Centrum Promocji Edukacji, 47-400 Racibórz, ul. Karola Miarki 4,

tel. 032 417-31-65 od poniedziałku do piątku w godzinach 10.00 – 15.00 l nauka trwa 3 lata i kończy się uzyskaniem tytułu licencjata

l zajęcia co dwa tygodnie sobota – niedziela

l studia prowadzone są przy współpracy Wyższej Szkoły Społeczno – Ekonomicznej w Warszawie l zajęcia prowadzone są w Zamiejscowej Sali Wykładowej w Raciborzu

WIELE CIEKAWYCH SPECJALNOŚCI

OSOBY BEZ MATURY ZAPRASZAMY DO NASZEGO STUDIUM NIEPUBLICZNEGO, KTÓRE PRZYGOTOWUJE OSOBY DO PRACY W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ

Nauka w Studium trwa rok lub dwa lata w zależności od kierunku kształcenia KIERUNKI KSZTAŁCENIA:

opieka nad osobami starszymi, opieka nad dziećmi i młodzieżą, animacja kulturalna i rekreacja, masaż i terapia manualna, asystent osoby niepełnosprawnej,

technik ochrony fizycznej osób i mienia, technik bezpieczeństwa i higieny pracy.

Naszym absolwentom pomagamy znaleźć pracę w Wielkiej Brytanii i Irlandii.

Poprzednio stacja przez 10 lat mieściła się w prywatnym bu- dynku przy ul. Kopernika. Kiedy wygasła umowa wynajmu trzeba było poszukać nowej siedziby.

Dzięki przychylności i zrozumieniu wójta oraz zarządu gminy mogli- śmy się przenieść na ul. Strażacką.

Puste pomieszczenia po Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej ideal- nie się do tego nadawały, również gabarytowo. Zostały odnowione, pomalowane i zaadaptowane na potrzeby stacji. Wykonano podjazd oraz toaletę przystosowaną dla osób niepełnosprawnych – mówi ks. Rudolf Badura, dyrektor

Stacji Opieki Caritas Diecezji Gliwickiej. Koszty adaptacji po- niesione przez Caritas wyniosły ponad 20 tys. zł. Gmina zapłaciła jedynie za podjazd dla niepełno- sprawnych ok. 3 tys. zł.

Stacja Opieki Caritas zajmuje się profesjonalną opieką pielę- gniarską w domu pacjentów ob- łożnie chorych i najbardziej wy- magających pomocy. W stacji w Nędzy pracują dwie pielęgniar- ki. Funkcjonuje tu też wypoży- czalnia sprzętu pielęgnacyjnego i rehabilitacyjnego. Z pomocy stacji korzysta w gminie Nędza ok. 60 osób miesięcznie.

(e.Ż) NĘDZA — Nowa siedziba Stacji Opieki Caritas Diecezji Gliwickiej mieści się przy ul. Strażackiej, w miejscu dawnego GOPS-u. Jej po- święcenia dokonał, 27 sierpnia, ks. proboszcz Joachim Miksa.

W nowym miejscu

W uroczystości wzięli udział wójt Franciszek Marcol, pielęgniarki Joanna Syrnik i Jolanta Młynek, ks. Rudolf Badura, przewodniczący Rady Gminy Waldemar Wiesner i ks. proboszcz Joachim Miksa

Uroczystości rozpoczęła msza odprawiona przez ojca Marcelego Dębskiego w kościele św. Marii Magdaleny w Kuźni Raciborskiej.

Udział w niej wzięły wszystkie gminne jednostki strażackie, dele- gacja OSP z Krzyżanowic, przed- stawiciele Komendy Powiatowej i Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej, przedstawiciele Nadle-

Alfons Mazurek OSP Jankowice Najgorzej było przy Magdalence. Nie- które miejsca były tak zadymione, że nie można było tam dojechać. Kościółek został obla- ny pianą i dzięki temu ocalał. Przed laty starsi ludzie opowiadali mi, że gdyby obraz z kaplicy św. Marii Mag- daleny został skradziony, powstałby wielki ogień. Legenda się sprawdziła.

W tym samym roku, w którym skra- dziono obraz, wybuchł pożar.

Gotfryd Kałuża OSP Turze To był dramat. Tego nie da się opisać.

Jestem jednym z najstarszych ochot- ników, którzy brali udział w akcji, wielu z moich towarzyszy już nie żyje. Przypominam sobie druha Ka- czynę, jednego z poległych. Wiał straszny wiatr, który rozprzestrzeniał ogień i to było najgorsze.

Edward Piechula OSP Turze

Strach, to uczucie najbardziej kojarzy się z tamtymi wy- darzeniami. Polewa- liśmy wodą jedno miejsce przez 15 minut, wracaliśmy, a tam znowu się paliło. Ogień bardzo szybko się roz- przestrzeniał. Pamiętam też widok spalonej zwierzyny, która nie zdążyła uciec przed żywiołem.

Zenon Pietras Nadleśnictwo Rudy

Raciborskie Pożar wybuchł ok.

godz. 13.40. Trwał 4 dni. Jego przyczyną była iskra z kół pociągu towarowe- go. W wyniku pożaru spłonęło 9 tys.

200 ha lasu, z tego 4,5 tys. w Rudach oraz po 2,5 tys. w nadleśnictwach Rudziniec i Kędzierzyn-Koźle. Straty wyniosły ok. 100 mln zł, musiano obsadzić duży kompleks leśny, dziś pieczołowicie pielęgnowany. Jego odbudowa kosztowała 130 mln zł.

KUŹNIA RACIBORSKA — Jak co roku w rocznicę pamiętnego pożaru lasów w 1992 r., strażacy oddali cześć poległym podczas tych wydarzeń druhom.

W rocznicę wielkiego pożaru

śnictwa Rudy Raciborskie, poseł Henryk Siedlaczek i burmistrz Er- nest Emrich. Po mszy kolumna sa- mochodów strażackich, przy dźwię- kach syren przejechała na teren by- łego pożarzyska. Tam, na mogiłach mł. kpt. Andrzeja Kaczyny i druha Andrzeja Malinowskiego złożono wieńce i kwiaty.

(e.Ż) Składanie wieńców pod mogiłami poległych strażaków

(7)

Wieści

gminne

n GMINY n

Krzyżanowice

q 10 września odbędzie się tra- dycyjny festyn jesienny pod ru- inami zamku w Tworkowie. Or- ganizatorzy z Gminnego Zespołu Oświaty, Kultury, Sportu i Tury- styki zapowiadają szereg atrakcji.

Gwoździem programu będzie występ bractwa „Brengowie znad Górnej Odry”, czyli pokaz walk, zabaw plebejskich, dawnego obozowiska, jadła i ekwipunku w wykonaniu współczesnych wikin- gów. Wystąpią również miejsco- we zespoły „Uśmiech” i „Rytmix”

oraz „Ladies”, czyli grupa tanecz- na prezentująca show do muzyki pop-dance. Na zakończenie od- będzie się zabawa taneczna. Po- czątek imprezy o godz. 15.00.

q Elżbieta Swoboda z Krzyża- nowic, uczennica Zespołu Szkół Technicznych w Wodzisławiu otrzymała stypendium marszał- ka województwa śląskiego dla uczniów mających wybitne osią- gnięcia naukowe, artystyczne lub sportowe i ponadprzeciętną śred- nią ocen w nauce. Jest jedną z 38 wyróżnionych osób – uczniów szkół ponadgimnazjalnych.

q Gminny Zespół Oświaty, Kul- tury, Sportu i Turystyki w Krzyża- nowicach z siedzibą w Tworkowie ogłasza zapisy do grupy młodszej Zespołu Tanecznego Uśmiech po- przedzone przesłuchaniami kan- dydatów w wieku 6 i 7 lat. Zapisy odbędą się 4 września w godz. od 15.00 do 17.00 oraz 18 września od 15.00 do 17.00. We wrześniu zostanie również przeprowadzo- ny nabór chłopców i dziewcząt do grupy folklorystycznej Zespołu Tanecznego Radość działające- go przy świetlicy w Zabełkowie.

Dokładne informacje o terminie naboru uzyskać będzie można na początku roku szkolnego w sekre- tariacie szkoły w Zabełkowie.

q Gmina Krzyżanowice przystą- piła do opracowania strategii roz- woju turystyki. 5 i 15 września od- będą się warsztaty diagnostyczne, których celem będzie m.in. okre- ślenie potencjału turystycznego i sposobu jego promowania. Krzy- żanowice jako jedyne na terenie Raciborszczyzny mają dwa odno- wione pałace. Ostatnią atrakcją są Meandry Odry. Wykonano sieć ścieżek rowerowych. Tutejsi samorządowcy liczą, że podejmu- jąc odpowiednie kroki uda im się ściągnąć turystów.

REKLAMA

ul. Ludwika 15, 47-400 Racibórz Dom handlowy JAWOR I p.

Tel. 032 415-33-10, 506 063 330 Biuro czynne: pn.-pt. 9-15 e-mail: tlumaczyc@interia.pl TŁUMACZENIA Z J. NIEMIECKIEGO

NA MIEJSCU

PO KONKURENCYJNYCH CENACH

BIURO TŁUMACZEŃ

Wszystkie języki europejskie

Od połowy września nowa siedziba:

ul. Mickiewicza 20 (budynek TPSA) Do Nędzy przeprowadzi się

na stałe rodzina Łabińskich. Na jej czele stoi 50-letni Wiktor, pra- cownik młyna w Tajynszy. W Pol- sce będzie pracował jako woźny w szkole w Zawadzie Książęcej. W mieszkaniu po byłym dyrektorze tej placówki zamieszka ze swoją 49-letnią żoną Jekateriną, kraw- cową z wykształcenia, dziś jeszcze pracowniczką kazachskiego szpi- tala, dwiema córkami – Anastazją i Jekateriną (obie chcą zdobyć w ojczyźnie wyższe wykształcenie) oraz synem Dmitrijem. Do na- szego kraju przyjedzie też żona Dmitrija Irina, z pochodzenia Niemka. Jak powiedział nam wójt Franciszek Marcol, na pomoc re- patriantom gmina otrzyma z bu- dżetu państwa 122 tys. zł pomocy.

Pieniądze zostaną przeznaczone na modernizację mieszkania.

(w) Na annogórskie wzgórze piel-

grzymka szła dwa dni, od 27 do 29 sierpnia. Prowadził ją ks. Ma- riusz Babula, nowy rudzki wika- riusz. Nasze pielgrzymowanie się- ga 1656 r. Ślubowanie było zwią- zane z trudną sytuacją mieszkań- ców. Na Rudy najechały oddziały wojsk szwedzkich. Wybuchła epi- demia cholery. Ludzie zaczęli ma- sowo umierać. Szalejąca zaraza zbierała żniwo zarówno po stronie mieszkańców jak i najeźdźców.

W tej trudnej do opanowania sy- tuacji, wierni zaczęli szukać po- cieszenia u dobrego Boga. W tej intencji postanowiono pieszo piel- grzymować do miejsca świętego.

Na szlaku wędrówki znalazło się sanktuarium na Jasnej Górze. U stóp Matki Bożej prosili o ocale- nie. Modlitwa parafian została wysłuchana. W podzięce parafia rozpoczęła rokrocznie pielgrzymo-

REKLAMA

RUDY — Już po raz 350. parafianie z Rud pielgrzymowali na Górę Św. Anny. Na pielgrzymią drogę wy- brało się 160 osób.

Na jubileuszowym szlaku

wać do Częstochowy. Po pewnym czasie zamieniono miejsce doce- lowe. Kroki pątników zostały skie- rowane na Górę Św. Anny. Zmia- na ta wynikła z zaistniałych prze- szkód do odbywania pielgrzymki na Jasną Górę. Powodem były za- kazy pruskie (1754 i 1764), które uniemożliwiały pielgrzymowanie przez granicę państwa – objaśnia Kazimierz Tomasiak.

Co roku pielgrzymka rozpo- czyna się w piątek wspólną Eu- charystią o godz. 6.30 w kościele parafialnym w Rudach. Potem pielgrzymów żegna i udziela błogosławieństwa ks. proboszcz Bonifacy Madla, który dba także o bagaże, aby zostały samocho- dem dowiezione do celu piel- grzymki. Pielgrzymi wyruszają pieszo w kierunku Kuźni Raci- borskiej. Stąd pociągiem jadą do Zdzieszowic, skąd idą już pieszo.

Po przywitaniu św. Anny i powi- taniu przez ojców franciszkanów udają się na odpoczynek. Wie- czorem rozpoczynają się uroczy- stości ku czci Aniołów Stróżów nabożeństwem przy grocie lo- urdzkiej i mszą świętą. Jest także koronka do św. Anny w bazylice.

W sobotni poranek wikary para- fii odprawia mszę dla pielgrzy- mów, którzy potem wyruszają na kalwaryjskie dróżki rozważając mękę i śmierć Jezusa. Natchnie- ni wiarą, w taki sam sposób jak przybyli, wracają do domu.

Pielgrzymce tej przez szereg lat przewodniczyła wszystkim dobrze znana Maria Chwalczyk.

Dziś, po jej śmierci, zastąpiła ją Justyna Ruhe. Więcej o rudzkiej pielgrzymce na nowiny.pl

(opr. w) Uroczystość odbyła się 30

sierpnia w Górnośląskim Centrum Kultury i Spotkań im. Eichen- dorffa w Łubowicach. Odznacze- nia dokonał dr Helmut Schöps, Konsul Generalny Republiki Fe- deralnej Niemiec we Wrocławiu.

Konsul zwrócił uwagę na zasługi Leonarda Wochnika w zakresie pielęgnacji spuścizny po słynnym poecie, zwłaszcza w zabezpiecza- niu śladów jego bytności w Raci- borskiem. Obecni byli ponadto:

konsul Niemiec w Opolu Ludwik Neudorfer, pracownik konsulatu w Opolu Leonard Malcharczyk, starosta raciborski Jerzy Wzion- tek, ks. proboszcz Henryk Rzega z Łubowic. To dla mnie coś nie- samowitego. Jeszcze nie mogę w to uwierzyć ani skomentować tego faktu – powiedział nam po uroczy- stości wzruszony Leonard Woch- nik. Łubowickiemu Towarzystwu

RUDNIK — Leonard Wochnik, długoletni przewodniczący Towa- rzystwa Miłośników Eichendorffa w Łubowicach, został uhonorowa- ny Krzyżem Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec.

Pielęgnowanie tradycji

Miłośników Eichendorffa prze- wodniczy od samego początku, tj.

od 1989 r. Organizacja ta zajmuje się pielęgnacją i ochroną obiektów związanych z poetą, m.in. jego gro- bu, ruin zamku oraz otaczającego parku a także kultury niemieckiej Górnego Śląska. Kiedy kupiliśmy ten budynek, który teraz jest naszą siedzibą, to była kompletna rudera – wspomina L. Wochnik. Zaczęli- śmy renowację, długo to wszystko trwało. Trochę nam pomagała stro- na niemiecka. Tej pomocy z kolei zazdrościły nam inne organizacje.

Po 6 latach budynek był gotowy. Na uroczystości poświęcenia obecny był Thomas Gottschalk, znany ak- tor i moderator, który przekazał z tej okazji 50 tys. marek. Za te pienią- dze wyremontowano starą szkołę w Łubowicach, która dzisiaj służy jako centrum kulturalne.

(e.Ż) Odznaczenie wręczył dr Helmut Schöps (po lewej), Konsul Generalny RFN

NĘDZA — Miejscowy samo- rząd zgodził się przyjąć pięciu re- patriantów z Kazachstanu. Przy- jadą z Tajynszy.

Dadzą

nowy dom

Reportaż z pielgrzymki na portalu

(8)

Powstające jak grzyby po deszczu nowe instytucje na- uczania wychodzą z założenia, iż wystarczy zatrudnić kilku nauczycieli i wynająć pomiesz-

czenia dydaktyczne, by móc na- zwać się szkołą. Jednak szkoła to żywy organizm, miejsce z tra- dycją, w którym pracują ludzie odpowiedzialni, profesjonaliści

świadomi swojej misji i celów.

Jedną z najstarszych raci- borskich szkół językowych jest LANG, która od wielu lat ma na rynku szkoleniowym w Ra- ciborzu opinię dobrej, solidnej i skutecznej szkoły. Nasza szkoła od momentu swojego powstania w 1989 roku przywiązywała ogrom- ną wagę do akademickiej jakości prowadzonych przez siebie kursów języków obcych: angielskiego, nie- mieckiego, francuskiego czy rosyj- skiego - mówi właściciel szkoły Roman Gardeła, filolog anglista, wieloletni pracownik Instytutu Filologii Angielskiej Uniwersy- tetu Opolskiego. Zatrudniona w szkole kadra nauczycielska, a wśród niej popularni w Racibo- rzu nauczyciele szkół średnich i gimnazjów oraz obcokrajowcy tzw. native speakers posiadają sprawdzone wysokie kwalifikacje do nauczania języków obcych.

Wśród nauczycieli znajdują się także egzaminatorzy prestiżo- wych egzaminów Cambridge – First Certificate i CAE, a także TELC. Liczba osób, które LANG z sukcesem przygotował do matu- ry, egzaminu FC czy CAE prze-

SEZON NA JĘZYKI

Mgr Ewa Brusokas – dyrektor metodyczny w SJO LANG i filolog anglista Katarzyna Fojcik zapraszają do siedziby LANG w Raciborzu – ul. Długa 41

kracza dzisiaj kilkaset. Jednymi z wielu osiągnięć uzyskanych przez szkołę są ogólnopolskie re- komendacje, czy patronat meto- dyczny i programowy wydawnic- twa LONGMAN. LANG prowa- dzi również z sukcesem programy szkoleniowe dla dużych firm, m.in. w firmie RAFAKO SA.

W nowym roku szkolnym LANG przygotował dla swoich kursan- tów wiele nowych propozycji i atrakcji m.in. ofertę dodatkowych 30 godzin bezpłatnych konwersa- cji z native speakerem dla każ- dego kursanta – dodaje Roman Gardeła. Osoby wyjeżdżające za granicę, pragnące szybko nauczyć się języka od podstaw, bądź przypomnieć sobie dawno zapomniane zwroty także znajdą w Szkole LANG coś dla siebie.

Kursy SURVIVAL ENGLISH i EXPRESS ENGLISH mają już wielu chętnych, a autor- ska metoda nauczania DI- RECT ENGLISH stosowana w szkole przynosi wymierne efekty. Poczynione w nauce postępy przydają się w pra- cy zawodowej i życiu osobi- stym. Zachęcam wszystkich do wybrania naprawdę dobrej i sprawdzonej na raciborskim rynku szkoły – przekonuje Ro- man Gardeła.

Wrzesień to najlepszy moment by pomyśleć o zapisaniu się na kurs językowy. Jednak decyzja o tym, do której szkoły językowej się zapisać nie jest łatwa. My klienci chcielibyśmy wiedzieć jak najwięcej o miejscu, do którego poślemy nasze dzieci i gdzie sami także będziemy się uczyć.

Mgr Andrzej Widota ze swoją grupą językową

Wszystkich zainteresowanych dalszymi szczegółami i rozpo- częciem nauki prosimy o kontakt z sekretariatem szkoły, przy ul.

Długiej 41 w Raciborzu, tel. 032 415 36 20 codziennie w godz.

12.30 do 18.00, www.lang.pl

n GMINY n

Ogniskiem z pieczeniem kieł- basek, 24 sierpnia, mali nędzanie pożegnali lato. Szczęśliwcy z bo- iska miejscowego LKS wyjechali na nowych rowerach. Impreza była uwieńczeniem akcji, która trwała od 7 do 24 sierpnia. W tym czasie mło- dzi mieszkańcy gminy Nędza mieli okazję pojechać do Parku Wodnego

w Tarnowskich Górach oraz Multi- kina, obejrzeć spektakl teatralny i wiele ciekawych filmów. Odbyła się też wycieczka rowerowa i szereg turniejów sportowych. Była to już dziewiąta edycja akcji lato w gmi- nie. Od kilku lat w zajęciach bierze udział stała liczba uczestników, ok.

50 osób dziennie – mówi Waldemar Wiesner, koordynator akcji. Bardzo ciekawą propozycją był w tym roku

ŻEGNAJ LATO

wyjazd rowerowy do Rud. Okazało się, że wiele dzieci nie zna duktów leśnych, nie wie, że są takie ścieżki w naszym regionie – dodaje.

Podczas uroczystego zakończe- nia wręczono nagrody laureatom konkursów i turniejów sportowych.

Pierwsze miejsca w poszczegól- nych dziedzinach zajęli: Artur Brzoska, Marek Sobola, Dawid Majcher, Daniel Majcher, Jakub

Fonderski, Łukasz Granieczny, Pa- weł Plewa, Adam Kowalski, Patryk Gruszka, Dominik Gruszka, Alek- sander Czech, Robert Dziedzioch, Sebastian Szweda, Łukasz Kuziak.

W konkursie na najlepszy slogan związany z profilaktyką antyalko- holową zwyciężył Wojciech Toma- szek, który w nagrodę otrzymał rower. Drugi rower był losowany wśród uczestników akcji, a jego

szczęśliwym właścicielem stał się Wojciech Krzyształa. Także wśród pozostałych dzieci zostały rozloso- wane ciekawe nagrody w postaci sprzętu sportowego i muzycznego.

Organizatorem akcji była Gminna Biblioteka Publiczna - Świetlica w Nędzy. Dotację na ten cel przezna- czyła Gminna Komisja Rozwiązy- wania Problemów Alkoholowych.

(e.Ż)

TEKST SPONSOROWANY

(9)

Wieści

gminne

n GMINY n

Kornowac

31 sierpnia odbyła się sesja Rady Gminy. Poruszano m.in. takie te- maty jak wykonanie budżetu za pierwsze półrocze 2006 r., przy- gotowanie placówek oświatowych do nowego roku szkolnego oraz zmian w budżecie gminy. Zapadła także decyzja o zaciągnięciu kredy- tu w wysokości 400 tys. zł na prze- budowę dróg gminnych. Podczas sesji został przyjęty statut Urzędu Gminy Kornowac. Radni wyrazili negatywną opinię na temat uchwa- ły Rady Powiatu Wodzisławskiego w sprawie likwidacji ośrodków podstawowej opieki zdrowotnej m.in. w Kornowacu.

Rudnik

q Pod nadzorem prof. Jerzego Witeczka z Politechniki Śląskiej w Gliwicach przy pałacu w Łu- bowicach prowadzone są prace zabezpieczające. Dawna siedzi- ba Eichendorffów, zniszczona podczas wojny, popada w coraz większą ruinę. Niezbędne było wzmocnienie murów, tak by nie uległy zawaleniu. Uzupełniono ubytki cegieł. Odgruzowano doj- ścia do piwnic.

q Pod wodzą prof. Jana Chocho- rowskiego swój doroczny obóz naukowy rozbili w Łubowicach studenci archeologii Uniwersyte- tu Jagiellońskiego. Od lat badają tu pozostałości po grodzie z okre- su kultury łużyckiej. Na terenie tzw. wzniesienia brzeźnickiego prowadzą badania na prehisto- rycznym cmentarzysku.

q Zabytkowa figura św. Jana Ne- pomucena, która do niedawna niszczała przy zespole dworsko- -pałacowym w Brzeźnicy została przekazana do renowacji. Swoje nowe miejsce znajdzie na terenie starego cmentarza w Łubowicach.

q Odżywa stary młyn w Brzeź- nicy, gdzie z piękną młynarką romansował poeta Joseph von Eichendorff. Prace renowacyjne finansuje 92-letni Gerhard Si- mon, mistrz młynarski z Niemiec.

Dzięki niemu udało się wzmocnić fundamenty zabytkowej budow- li, odnowić podłogi i dach, za- kupić nowe drzwi, wstawić koło młyńskie i doprowadzić zasilanie wodą. Po ponownym urucho- mieniu młyn ma się stać lokalną atrakcją turystyczną.

Nędza

q Urząd Gminy przypomina, że istnieje możliwość składania wniosków o przyznanie stypen- dium szkolnego dla uczniów bądź słuchaczy zamieszkujących na terenie gminy Nędza. Mogą się o nie starać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat, a dla uczniów młodszych rodzice lub opieku- nowie. Głównym kryterium jest dochód netto na jedną osobę w rodzinie w miesiącu poprzedza- jącym złożenie wniosku nie prze- kraczający kwoty 316 zł. Wnioski składa się do 15 września.

Pietrowice Wielkie

q 9 września odbędzie się otwar- cie sali widowiskowo-sportowej w Pietrowicach Wielkich. Tego samego dnia o godz. 13.00 na miejscowym boisku odbędą się zawody sportowo-pożarnicze.

rozmowy na czasie

REKLAMA

Gospodarzem tegorocznych do- żynek było sołectwo Łęg, któremu sołtysuje Anna Szurgacz. Piękną koronę żniwną przygotowała z tej okazji Weronika Szulc, której po- magały mieszkanki Łęgu. Uczest- niczące w korowodzie dzieci z insy- gniami dożynkowymi przygotowały Weronika Zagolla i Jolanta Kalus.

Niezwykle pomysłową dekorację wykonało także Koło Gospodyń Wiejskich z Nędzy. Bajecznie ko- lorowy korowód przeszedł z gospo- darstwa Norberta Klinika – starosty dożynek – do kościoła pw. św. Józe- fa Robotnika w Zawadzie Książę- cej. Tam ks. proboszcz Rudolf Ber, wspólnie z ks. Joachimem Miksą, proboszczem z Nędzy, odprawił mszę dziękczynną i poświęcił przy- niesione do świątyni dary.

Po mszy odbyła się uroczystość poświęcenia parkingu przed kościo- łem, który otrzymał imię ks. radcy Ewalda Pelki. Budowa tegoż placu zakończyła się w grudniu ubiegłego roku. Jest to centralne miejsce w pa- rafii, odkąd zaczęły tu być organizo- wane dożynki, zawsze odbywają się tutaj. Stąd potrzeba nazwania placu.

Wniosek taki postawiła radna Moni- ka Pietrasz – mówi wójt Franciszek Marcol. W związku ze zbliżającą się 50 rocznicą powstania kościoła, chcieliśmy podziękować za trud bu- dowy świątyni ks. Pelce. W czasach socjalizmu na pewno nie było to ła- twe zadanie – dodaje wójt.

NĘDZA

Gospodarzy nie brak

Dzieci z przedszkola w Łęgu

Norbert Klinik, starosta dożyn- kowy, gospodaruje z żoną na 50 ha ziemi. Uprawia m.in. buraki, ku- kurydzę i zboża. Część gruntów to łąki. Hoduje ponad 160 sztuk bydła, w tym 82 krowy mleczne. Starości- ną dożynek była Krystyna Drobny.

W naszej gminie najbardziej rolni-

czymi sołectwami są Zawada, Łęg i Ciechowice. Wśród wyróżniających się tam gospodarzy należy wymienić takie nazwiska jak: Cycoń, Klinik, Chrubasik, Janik, Błaszczok, Melcz, Joszko, Krybus, Adamczyk. No i oczywiście jest RSP w Ciechowicach – mówi wójt Marcol.

Po oficjalnych uroczystościach rozpoczął się festyn. Chętni mogli spróbować swoich sił w III Dożyn- kowym Biegu na Łyżworolkach.

Relację z dożynek w Pietrowi- cach Wielkich zamieścimy w na- stępnym numerze „NR”.

(e.Ż)

Krystyna Drobny i Norbert Klinik, starostowie dożynek Sołectwo Nędza przygotowało piękną dekorację

(10)

RACIBÓRZ Dyżury pełnią:

05.09 - „Pod Różami”, ul. Ogrodowa 40/42, tel. 0324152753

06.09 - „Apteka”, ul. Chodkiewicza 17, tel.

0324159905

07.09 - „Eskulap”, ul. Rynek 12, tel.

0324152560

08.09 - „Pod Różami”, ul. Ogrodowa 40/42, tel. 0324152753

09.09 - „Corda”, ul. Opawska 45, tel.

0324149577

10.09 - „Centrum”, ul. Wojska Polskiego 13, tel. 0324151009

11.09 - „Św. Mikołaja”, ul. Ks. Londzina 36, tel. 0324158938

KUŹNIA RACIBORSKA Apteka, ul. Kościelna 0324191050 Apteka, ul. Moniuszki 3, tel. 0324192031 KRZYŻANOWICE

Tworków, ul. Parkowa, tel. 0324196218 (nr do ośrodka zdrowia)

Krzyżanowice, ul. Wyzwolenia, tel.

0324194022 (nr do ośrodka zdrowia) KORNOWAC

Punkt apteczny, ul. Raciborska, tel.

0324301287 KRZANOWICE

Apteka prywatna, ul. Rynek, tel.

0324108063 NĘDZA

Nędza, ul. Sobieskiego, tel. 0324102313 Zawada Ks., ul. Raciborska, tel. 0324186345 PIETROWICE WIELKIE

Apteka, ul. I Armii, tel. 0324198043 RUDNIK

Punkt apteczny, ul. Gawliny 2, tel.

0324105361 GŁUBCZYCE

„Sanitas”, ul. Kościuszki 16, tel. 0774852819 Schmidt M. i T., ul. Kochanowskiego 9, tel.

0774853101

„Zdrowie”, os. Konstytucji 3 Maja 52, tel.

0774853114 KIETRZ

„Centralna”, ul. Wojska Polskiego 5-7, tel.

0774854816

„Eskulap”, ul. Wojska Polskiego 1d, tel.

0774854117

n ZDROWIE n

SZPITAL W PIGUŁCE

Ordynatorem oddziału jest lek. med.

Anna Wójtowicz, specjalista II stopnia dermatologii i wenerologii. Pracują tu także lekarze dermatolodzy: Grażyna Banert i Klaudia Krężel. Pielęgniarką oddziałową jest Aniela Miketta, jej za- stępcą Grażyna Janeczek-Dwornik. Za- trudnione tu pielęgniarki to: Małgorzata

Żok, Barbara Wyżgoł, Beata Marynowicz, Maria Hutny, Edyta Musiał, Barbara Brandt, Joanna Blokesz. Sekretarką me- dyczną jest pielęgniarka Joanna Blokesz, która ponadto prowadzi światłoterapię.

Na oddziale jest siedem sal trzyosobo- wych oraz trzy separatki z węzłem sani- tarnym. Do dyspozycji pacjentów jest świetlica z biblioteczką i lodówka. W sa- lach są telewizory. Na oddział kierowani są pacjenci z Poradni Dermatologicznej oraz przez lekarzy rodzinnych - z ciężkimi schorzeniami skóry, powikłaniami skór- nymi w przebiegu cukrzycy i chorób ukła- du krążenia, co wymaga również konsul- tacji specjalistów chorób wewnętrznych.

Prowadzona jest diagnostyka chorób układowych, np. kolagenoz, chorób pęcherzowych, także chorób wenerycz- Telefony:

dyżurka pielęgniarek: 032 755 52 60 pielęgniarka oddziałowa: 032 755 52 61 sekretariat: 032 755 52 62

ordynator: 032 755 52 63 lekarze asystenci: 032 755 52 64 zabiegówka: 032 755 52 65 liczba łóżek: 25

Dzięki wyposażeniu w sprzęt do światłolecznictwa mo- żemy leczyć bardziej nowocześnie i w pełniejszy sposób pomóc pacjentom z przewlekłymi chorobami skóry. W gabinecie światłolecznictwa dysponujemy kabiną do na- świetlań całego ciała UVA i VUB, a także lampą UVA w systemie kompaktowym do naświetlań dłoni i stóp oraz posiadamy grze- bień UVB - szerokie spektrum do naświetlań skóry owłosionej głowy, głów- nie w przypadku łuszczycy.

ORDYNATOR LEK. MED. ANNA WÓJTOWICZ ODDZIAŁ DERMATOLOGICZNY

nych, przy współpracy z Laboratorium Analitycznym i Laboratorium Mikrobio- logii w tutejszym szpitalu. Wykonywane są typowe zabiegi dermatologiczne, ale też naświetlania lampą Bio-V trudno go- jących się owrzodzeń, światłolecznictwo UVA i UVB z możliwością modyfikacji np. PUVA (tj. psolaren + UVA). Jest to naświetlanie promieniami UVA (320-400 nm), po uprzednim uwrażliwieniu skóry na promieniowanie, poprzez doustne po- danie psolarenu lub stosowanie go miej- scowo. Dzięki tej metodzie można leczyć:

łuszczycę, atopowe zapalenie skóry, liszaj płaski, przyłuszczycę, bielactwo nabyte, pokrzywkę barwnikową, ziar- niaka obrączkowatego rozsianego i chłoniaki skóry. Gabinet światłoterapii znajduje się w Zakładzie Diagnostyki Przyrządowej na poziomie -1 szpitala, a więc poza oddziałem, dzięki czemu mają tam wstęp pacjenci leczeni am- bulatoryjnie. Lekarze pracujący na od- dziale są zatrudnieni w ramach etatu również w Poradni Dermatologicznej.

Kontakt:

Bożena Słonecka ul. Żymierskiego 11 47-480 Pietrowice Wielkie tel. 032 418 81 81, kom. 0884 588 439

PROMYK

Placówka zapewniająca całodobową opiekę osobom

niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub w podeszłym wieku

ZAPEWNIAMY:

* 3 podstawowe posiłki dziennie

* opiekę lekarską i pielęgniarską rehabilitację

* organizację wolnego czasu

* pomoc w załatwianiu spraw osobistych

* odwiedziny kapłana

REKLAMA

„Chorób tarczycy nie należy się obawiać, gdyż są podatne na leczenie” - mówi Grzegorz Nowakowski, specjalista endokrynolog.

Niesforny motylek

Dr nauk med. Grzegorz Nowakowski, endokrynolog z NZOZ-u „Novum-Med”

w Wodzisławiu Śl. bada aparatem USG pacjentkę Aleksandrę Pyrchałę - Z tarczycą kojarzy nam się

przede wszystkim jod. Panie dok- torze, czy powinniśmy się obawiać niedoboru tego pierwiastka?

Kiedyś z powodu niedoboru jodu często dochodziło do roz- woju wola prostego, które po wielu latach miało tendencję do przechodzenia w wole guzkowe.

Problem ten został rozwiązany, kiedy w 1997 roku rozporzą- dzeniem Ministerstwa Zdrowia narzucono jodowanie soli ku- chennej. Ilość tego pierwiastka w spożywanej przez nas na co dzień soli jest dla nas przeważnie wystarczająca. Dzięki temu nie występuje już obecnie problem niedoboru, nie występuje też populacyjny problem z wolem prostym a jedynie z guzkowym, będącym następstwem niedobo- ru jodu w przeszłości. Zwiększo- ne zapotrzebowanie na jod mają kobiety karmiące, w ciąży oraz młodzież w okresie intensywne- go wzrostu.

- Jakie są najczęstsze schorzenia tarczycy?

Jest ich wiele, ale najczęściej występuje wole guzkowe, które przebiega przeważnie bez zabu- rzeń funkcji gruczołu, tj. stężenie hormonów tarczycy we krwi nie jest ani podwyższone ani obniżo- ne. Wole guzkowe występuje u ok. 40-50 proc. ludzi w wieku po- wyżej 60 lat. Wole guzkowe moż- na rozpoznać podczas badania USG, czasem konieczne jest wy- konanie biopsji aspiracyjnej cien-

koigłowej, która pozwoli okre- ślić, z jakiego rodzaju zmianami mamy do czynienia. Chciałbym tutaj uspokoić pacjentów, gdyż prawdopodobieństwo stwierdze- nia zmian nowotworowych w tym przypadku wynosi poniżej 5 proc. a potwierdzenie histopato- logiczne uzyskujemy u poniżej 2 proc. Nowotwór tarczycy nie jest częsty, rozwija się powoli i jest podatny na leczenie.

- Czy innych chorób tarczycy rów- nież nie trzeba się bać?

Mamy obecnie możliwości skutecznego leczenia schorzeń tego gruczołu. U wielu osób w badaniu USG struktura tarczy- cy jest niejednorodna, co nie powinno wzbudzać niepokoju.

Jest to gruczoł, który cały czas funkcjonuje i podlega regula- cji, tj. hamowaniu bądź pobu- dzaniu. Położony jest w dolnej części szyi, z przodu tchawicy i wyglądem przypomina motyla.

Odpowiada za wzrost, płodność, temperaturę ciała, pomaga prze- kształcać pokarm w energię.

- Kto najczęściej choruje na tar- czycę?

Zdecydowanie kobiety. Ma na to wpływ odmienne funkcjono- wanie układu immunologicznego w okresie ciąży oraz związane z ciążą i karmieniem zwiększone zapotrzebowanie na jod.

Rozmawiała: Iza Salamon

Personel oddziału dermatologicznego: Od lewej: lek. med. Anna Wójtowicz, lek. med. Klaudia Krężel, Edyta Musiał - starsza pielęgniarka i Aniela Miketta - pielęgniarka oddziałowa.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Prace kanalizacyjne na Sportowej rozpoczęte zostały w ubiegłym roku, udało się już ska ­ nalizować połowę ulicy.. Inwesty ­ cja pochłonęła

rek był ostatnim dniem, w któtym możliwy był taki wybór: tego dnia odbyło się kilka zgromadzeń sędziów, w tym również w Warszawie.. Od 1 października cena

Trzeba też przeprojektować część obiektu, bo okazuje się, że jest w nim za mało sal, by można było zlikwidować stary szpital przy ulicy Bema.. Nikt nie jest w

Jak się bowiem okazuje burmistrz miasta, jego zastępca, sekretarz oraz skarbnik miejski pierwsze nagrody przyznali sobie już we wrześniu 1995 r.. W roku

23 stycznia tego roku odbyło się w ZEW spotkanie z odbiorcami czeskimi słowackimi. Debatowano nad problemam jakościowymi

Dzieci mając kontakt również z rówieśnikami urodzonymi w Niemczech, wracającymi z rodzicami do Polski, a uczęszczającymi do szkoły mają ogromną możliwość uczenia

stał on zrealizowany, natomiast jest to wszystko z tych rzeczy, z których należy się cieszyć. Tutaj nie było widać żadnej różnicy pomiędzy moimi zawodnikami a

Mimo to w niektórych wypad ­ kach warto skusić się na strych, gdyż po podpisaniu umowy najmu (jeśli budynek jest wyłączną własnością gminy) będzie go można