P A Ń S T W O W E G I M N A Z J U M IM. S T A N I S Ł A W A S T A S Z I C A W L U B L I N I E
S P R A W O Z D A N IE D Y REK C JI G IM N A ZJU M
Z A R O K S Z K O L N Y
1936/37
Z Ł O T Y M E D A L
z d o b y t y p r z e z u c z n i a W i e s ł a w a C h o i ń s k i e g o
N A K O N K U R S I E O G Ó L N O P O L S K I M Ż E Ń S K I E G O F I D A C u — Z w i ą z k u P o l s k i c h O b r o ń c z y ń O j c z y z n y
z a p r a c ę
O P I E R W S Z Y M M A R S Z A Ł K U P O L S K I
f
D r u k a r n i a » P o p u l a r n a « — L u b l i n , Ż m i g r ó d 1. T e l . 16 -5 3 .
A .
1. Obsada personalna szkoły-, d y rek to r, 13 nauczycieli sta=
łych, 1 nau czy ciel tym czasow y, 8 n au czy cieli k o n tra k to w y c h (1 z n ic h uczący p oza ty m w in n e j szkole), 1 nau czy ciel e ta to w y in n e j szkoły, 3 nau czy cieli k o n tra k to w y c h w y z n a ń n iek a to lic k ic h , 2 b e z p ła tn y c h p ra k ty k a n tó w nau czy cielsk ich , 6 sił, zn a jd u jąc y c h się n a e ta c ie szkoły, a p rzy d z ielo n y c h do a d m in istra c ji, szkół pry=
w a tn y c h i sz k o ln ic tw a p o w sz e c h n eg o , lekarz szkolny, lekarz=den=
ty sta , psycholog, pom ocnicza siła k a n c ela ry jn a , 4 w o ź n y c h — ogó=
łem 43 osoby.
2. Ogólna organizacja szk o ły : 8 klas now ego i 3 klasy gim=
n azju m starego ty p u ; ś re d n io w ciągu ro k u szkolnego 471 u cz n ió w (dn. 1!X =36 r. - 477, dn. l.X=36 r. - 473, d n . 10.IV=37 r .- 4 6 4 ) ; czy n n ik i a d m in istra c y jn e , o rganizacyjne i o p in iu ją c e sz k o ły : d y re k to r, rad a pedagogiczna, kom isje sp e c ja ln e , ogniska m etody=
czne, se k re ta ria t; organizacje m łodzieżow e, zorganizow ane zespoły rodzicielsk ie; ró żn e in s ty tu c je i ag en d y szk o ln e i zrzeszeń rodzi=
cielskich.
3. W arunki lokalowe p r a c y w gim nazjum — od chw ili, gdy szkoła zo stała p rz e n ie s io n a do n o w ego g m achu— (t. j. od czerw ca 1933 r.) p ie rw sz o rz ę d n e . W y k o rz y sta n ie p o m ie sz cz e ń —b ez zm ian
—w p o ró w n a n iu z ro k iem ubiegłym . 0 m a c h szkolny dzięki prze=
p ro w a d z e n iu szereg u ro b ó t o c h a ra k te rz e k o n se rw ac y jn y m , d ro b = n y c h re m o n tó w i o d św ie ż e n iu s a l—p ra c o w n i—w s ta n ie należytym .
4. Teren g im n a zja ln y, n a k tó ry m ju ż d a w n ie j zostało urzą=
d zone b o isk o , a w ciągu o sta tn ie g o ro k u p rac y p rz y stą p io n o do u rzą d z e n ia k o r tu te n iso w e g o — jeszcze n iec a łk o w ic ie wykorzy=
s ta n y — p rz e d e w szy stk im z p o w o d u b ra k u k re d y tó w n a wybu=
d o w a n ie n a nim p ro je k to w a n e g o o d d a w n a i n ie z b ę d n e g o b u d y n k u
gospodarczego, u rzą d z e n ia szkolnego o g ro d u b o tan ic zn e g o i sali
le tn ie j.
B .
Dorobek d y d a k ty c zn y , w ych o w a w czy i a dm in istracyjn y s z k o ły ostatniego rocznego okresu pracy.
L
1. O b o w iązu jący program nauki w poszczególnych klasach został p rz e ro b io n y
a) całkow icie w o d n ie s ie n iu do religii, jęz. polskiego, jęz.
fran cu sk ieg o , jęz. niem ieckiego, h is to rii z w y ją tk ie m ki. 7a=b i 4a=b, jęz. łacińskiego z w y ją tk ie m kl. 3=b, mate=>
m atyki, geografii, biologii, fizyki i zajęć p rak ty c zn y c h ; b) częściow o — z w y ją tk ie m n ie k tó ry c h p a rty j p ro g ram ó w —
w o d n ie s ie n iu do h isto rii w kl. 7=ab (czasy w o jn y świa=
to w e j i leg io n ó w — p rz e rz u c o n o jako z b y t w ażne, by p rze ra b ia ć je w k o ń co w y m o k resie ro czn ej pracy w szkole — do kl. 8=ej n a lek c je n a u k i o P o ls c e W spół=
czesnej), — h is to rii i geografii gospodarczej w kl. 4=ab (opuszczono cały szereg zag ad n ień m. in n . doty czący ch s tr u k tu r y g o spodarczej i u s tr o ju p o lity czn eg o P o ls k i i in=
n y c h p a ń s tw ze w zg lęd u n a z b y t o b sz ern y m ateriał nau=
czania, za w a rty w pro g ram ach i n ie d o s tę p n o ś ć n ie k tó ry c h zag adnień dla um y słó w m łodzieży klas 4=ch (np. szereg u k w e sty j, tyczący ch się sta n o w isk a P o ls k i w św iecie i w sp ó łc ze sn y c h d o k try n p o lityczno= społecznych),—języka łacińskiego w kl. 3=b (o b sz e rn y m ate ria ł nauczania);
c) pom im o n a p o ty k a n y c h w p ra c y p rze sz k ó d i tru d n o ś c i, m ających (m. in n . p o d o b n ie ja k w r. szk. 35=36) sw o je uza=
sa d n ie n ie w b ra k a c h w z ak resie z a o p atrz e n ia szkoły w po=
m oce n a u k o w e , p rz e ra b ia n iu z m łodzieżą części pro g ram u gim nazjalnego d o p iero po raz p ierw sz y (klasy 4=e), charak=
te rz e i ilości zag ad n ień do o p rac o w y w a n ia w ciągu .ro k u szkolnego i ró żn y c h czy nnikach, o d b ija ją c y c h się u jem n ie n a w a ru n k a c h p rac y m łodzieży w szkole i w dom u.
2. W m etodach nauczania przy realizacji pro g ram u n a u k i zarzucono o sta te c z n ie i całkow icie d a w n y „zwyczaj d y d a k ty c z n y ”,
„n a sta w ian ia się" w s to s o w a n iu m e to d n a u c za n ia p rzy realizacji p rogram ów n a u k i n a szablon, u z n a w a n e j za „ je d y n ą ” i „ n a jlep sz ą ” d o k try n y m eto d y c zn e j, a w ięc za sto so w a n o się w p ra k ty c e nau=
czania do w y p ra c o w a n y c h i u c h w a lo n y c h p rz e d rokiem przez ra d ę
pedagogiczną zasad pracy w tym zak resie, p o siłk u jąc się zatem
w n a u c z a n iu ró ż n o ro d n y m i m eto d am i i form am i n au czan ia, jako
to: form ą d y sk u sy jn ą , uczen iem się m łodzieży „pod k ie ru n k ie m ”,
n a u k ą zespołow ą, p racą lab o ra to ry jn ą , m eto d ą p ro je k tó w , h e u re z ą , w yk ład em , form ą ero te m a ty cz n ą , re fe ra ta m i u czniow skim i itp .
3. P rz e z n ie k tó ry c h nauczycieli by ły w ciągu ro k u podej=
m o w an e, zresztą z p rzem y ślan ą o stro żn o ścią i p o , g ru n to w n y m p rz y g o to w a n iu się te o re ty c z n y m i p ra k ty c zn y m — próbl) prac eksperym en talnych w zakresie m eto d y k i i d y d ak ty k i nau czan ia, co się p rzejaw iło m. in n . w: p rzy g o to w a n iu re c y ta c ji z e sp o ło w ej w iersza M . R u s in k a p. t. „ B u n t s z y n ” przez p. E . S a n to c k ie g o z kl. 4=a, w y ró ż n io n e j n a k o n k u rsie m iędzyszkolnym z e sp = ołów te a tra ln y c h (jęz. polski); o p rac o w an iu re c y ta c y j zespoło=
w y c b z kl. 2=>a i 7=a J. K ochanow skiego: „ P ie ś ń św ię to ja ń sk a 0 s o b ó tc e ” i fra g m e n tu p rz e k ła d u „ Ilia d y ” H o m e ra przez J. Sło=
w ackiego (jęz. polski); s y n te ty c z n y m u ję c iu w k l . 8 d ziejów lite = ra tu ry fra n c u sk ie j w form ie p e w n e j ilości zasad n iczy ch zagadnień jak o to: dzieje e p o p e i fra n c u sk ie j, h isto ria „ ro m a n su ” w e F ra n c ji itp . (jęz. francuski); w ie lu p ró b a c h ra c jo n aln e j organizacji samo=
d zieln ej pracy m łodzieży w klasie przy z a sto so w a n iu t. zw. zajęć cichych i organizow ania p rac y dom ow ej m łodzieży w szkole (w szczególności n a lek c jac h h isto rii i jęz. niem ieckiego); przy=
k ład ach W ykorzystania szkolnej p rac y m łodzieży dla szerszych 1 -dalszych celów , czego d o w ó d sta n o w i m. in n . w y d ru k o w a n ie r e f e ra tu ucznia kl. 4=b o k u śn ie rz a c h i k u ś n ie rs tw ie w K u ro w ie w B iu le ty n ie L u b e lsk ie j Izby R zem ieślniczej; p ie rw s z y c h w bie=
Żącym ro k u szkolnym p ró b a c h organizow ania p rzez u cz n ió w niż=
szych klas gim nazjalnych p rz e d s ta w ie ń te a tr a ln y c h w jęz y k u obcym n o w o ży tn y m w y k o rz y sta n y c h także p o d c z a s ś w ią t klaso=
w y c h (jak: dram atyzacja p o w ie ści „Kai aus d e r K is te ”); zastoso=
w a n iu rozm ów ek łaciń sk ich przy p o w ta rz a n iu m a te ria łu leksylcal=
nego; w y k o n y w a n iu n a lek c jac h zajęć p ra k ty c z n y c h pom ocy nau=
k o w y c h w szczególności do n a u c za n ia fizyki (jako to: p rzy rząd y do elektrolizy, ró w n ie p o ch y łe, dyn am o m etry , m o d ele siln ik a p o w ie trz n eg o , ogniw a v o lty , w o lto m e try , m odele d zw o n k a ele=
k try czn eg o itp.).
4. O rganizow ano, acz e k s p e ry m e n t te n b y ł ty lk o częściow o u d a n y , w ciągu ro k u szkolnego lekcje w spólnym frontem niem al całego grona, w p ro w ad zając n a n ie w spólny w ątek ideow o-w ycho- w a w czy zgodnie z u stalo n y m i na cały ro k m iesięcznym i hasłam i p rac y szk olnej, o czym św iadczą przy k ład y n a s tę p u ją c y c h jedno=
s te k lek cy jn y ch : H asło m iesięczne: Id e a p rzy g o to w a n ia się do p rac y dla ro zw o ju siły i p o tęg i P o ls k i — lekcje: k ie ru n e k wy=
chow aw czy w szkołach K om isji E d u k a c y jn e j, a w y ty c z n e wycho=
W ania w program ach dzisiejszych szkół (h isto ria), — głosiciele
h a seł o d ro d ze n ia P o ls k i w czasach saskich (h isto ria), cechy życia szlacheckiego w e p o ce S a só w — jak o p rze jaw y zacofania (język polski), — p rzy k ład y b o h a te rs tw a w w a lk a ch o u g ru n to w a n ie po=
tęg i R zy m u (jęz. łaciński); H asło m iesięczne: od k ry cia i zdobycze d u c h a ludzkiego: lekcje: D zieło P a s t e u r ’a (sp ra w o z d a n ie z film u) (jęz. polski), — „C anal d u m idi" (dzieło R ią u e t a) (jęz. fra n c u sk i),—
p o s tę p sp o łeczn y i k u ltu r a ln y n a ziem iach p o lsk ic h w czasach K się stw a P o m o rsk ie g o (h isto ria). H asło m iesięczne: P rz y w ią z a n ie do ziem i i p rac a n a n ie j jako id e a sp o łe c z n a i p a ń s tw o w a : lekcje:
k w e s tia w ło śc ia ń stw a w h isto rii p o w s ta n ia sty c z n io w e g o (historia), G ra k c h o w ie i ich refo rm a ag rarn a (h istoria), — s to s u n e k chłopa do ziem i w „ O r c e “ R e y m o n ta (język p o lsk i) — itp .
5. Z a sto so w a n o n a szerszą, niż to było w u b ieg ły c h łatach, skalę i w y k o rz y sta n o dla celó w d y d a k ty c z n y c h now oczesne Środki techniczne: epidiaskop, kino dźw iękow e, patefon i, acz jeszcze za mało, gdy chodzi o cele n a u k o w e — radio. W ed łu g sp raw o zd ań poszczególnych n a u c zy c ieli organizow ano przy w y k o rz y sta n iu e p id ia s k o p u lek cje geografii gospodarczej, h isto rii, jęz. polskiego, jęz. łacińskiego, jęz. niem ieck ieg o i jęz. fra n c u sk ie g o (tem atam i w sk azan y ch lek cy j były m. in n . G d a ń s k i G d y n ia , legiony polskie w L u b elszczy źn ie, zab y tk i b u d o w n ic tw a greckiego, sz tu k a o k re s u stan isław o w sk ieg o , W o jn a Ś w ia to w a , r e p ro d u k c je dzieł Chełmoń=>
skiego, W yczółkow skiego, M alczew skiego, obrazy p rz e d sta w ia ją c e sc en y z „ P a n a T a d e u s z a ”, z życia M ickiew icza, W ie d e ń , B e rlin , sz tu k a grecka i rzym ska, za b y tk i P a ry ż a itp .). W e d łu g d a n y c h k ro n ik i gim nazjalnej w y k o rz y sta n o n a lek c jac h w ciągu ro k u do po ło w y m aja ogółem 37 film ów n a u k o w y c h , a m ianow icie: 8 przy=
rod n iczy ch , 10 geograficznych, 6 n a le k c jac h zajęć p ra k ty c z n y c h , 2 k rajo zn aw cze n iem ieck ie, 7 n a lek c jac h fizyki, 4 n a lek c jac h ćw iczeń fizycznych. F ilm y były p rzy sy ła n e przez S zk o ln ą Cen=
tra lę F ilm o w ą w W arszaw ie. W reszcie czyn io n o w szkole w ciągu ro k u p ierw sz e p ró b y (zresztą n ie u d ałe) w y k o rz y sta n ia rad ia dla celów n a u k o w y c h oraz w y k o rz y sty w an o na le k c ja c h z n a jd u ją c e się w zasobach szkoły p ły ty p a te fo n o w e (z rec y tac ja m i u tw o ró w A . M ickiew icza, J. S ło w ackiego oraz p ie śn i lu d o w y c h ).
6. Je d n ą z pozycyj rocznego d o ro b k u szkoły sta n o w ią kilku*
godzin n e w y c iec zk i naukowe i dalsze w ycieczki o charakterze kra
jo zn a w c zym . W ycieczek n a u k o w y c h zorganizow ano ogółem 21,
a m ianow icie: 9 bio lo g iczn y ch (do o g ro d u w arzy w n eg o , szkółek
d rz e w ow ocow ych, d ro żd żo w n i, m iejskiego zak ład u b a d a n ia żyw -
no ści i b ro w a ru z kl. la=b, 2 a=b, 4a=b), 2 geograficzne (do R zeźn i
M ie jsk ie j i poza m iasto dla p rz e p ro w a d z e n ia ćw iczeń z z a k re su
te re n o z n a w s tw a z ki. la=b i 4 a=b), 1 h isto ry c z n ą (na S ta re Mia=
sto z kl. 2=b), 1 chem iczną (do kom ory gazow ej z kl. 3a=b i 4-b), 2 społeczn o -g o sp o d arcze (do s k ła d u d rzew a i szkoły rzem ieślni=
czej z kl. la=b i 2=a), 1 relig ijn ą do kościoła D o m in ik a n ó w z celem p o z n a n ia m iejsca i p o m o cy k u ltu litu rg iczn eg o , 3 fizyczne (na lo tn isk o , do e le k tro w n i i do c e n tra li te le fo n ic z n e j z kl. 4a=b i 8).
P o z a tym zo rganizow ano 3 w ycieczki o c h a ra k te rz e ogólno=krajo=
znaw czym do W arszaw y, G d y n i, P u ła w i K azim ierza n. W isłą.
7. Z g o d n ie z w ym aganiam i i w skazaniam i n o w y c h progra=
m ów gim nazjalnych n ie zan ie d b y w a n o w szkole okazyj, pozwala=
jący ch n a z e tk n ię c ie b e z p o śre d n ie m łodzieży z p rzeb y w ający m i w L u b lin ie p rze d staw ic iela m i n a u k i i św ia ta a rty sty c z n e g o . T o te ż przy n ad arzający ch się okazjach s k ie ro w y w a n o g ru p y mło=
dzieży n a o d c z y ty p ro fe so ró w w yższych zakładów n au k o w y ch i re p re z e n ta n tó w ró żn y c h zaw odów (jak m. in n . n a k ilk anaście o d c z y tó w fach o w có w , w ygłoszonych dla m łodzieży 8=ych klas szkół lu b e lsk ic h n a te m a t w y b o ru zaw odu), sk ie ro w y w an o mło=
dzież n a przedstaw ien ia teatralne do T e a tr u M iejskiego (m. in n . n a „ O rlą tk o R o s ta n d a , w id o w isk o re g io n a ln e „ W ese le L u b e l- skie ), w a rto śc io w e p o d w zględem n a u k o w y m i arty sty c z n y m seanse film o w e do k in m iejskich (m. in n . n a filmy: „B arbara Ra=
d ziw iłłó w n a , „M ały L o r d ”, „ O s ta tn ia S y m fo n ia ”, „N o cn y L o t" ,
„ P a s te u r , L e vrai P a ris " ). S k ie ro w y w a n o g rupy m łodzieży n a w y sta w y d z ie ł sztu k i. O rg anizow ano dalej n a te r e n ie szkoły au dycje m u zyczn e Ó R M u zu , w k tó ry c h b rali udział arty ści tej m iary, ja k S zp in alsk i, Ł uczaj, Z m id ry g eró w n a, pro f. K o ch ań sk i, — je d n ą a u d y c ję m uzyczną dla ogółu m łodzieży przy pom ocy sił m iejsco w y ch oraz sta łe ty g o d n io w e a u d y c je m uzyczne dla posz=
czególnych grup k lasow ych, sta n o w ią c e obok lek cy j program ow ych, p ró b i w y s tę p ó w o rk ie s tr szk olnych i c h ó ru n a u ro c z y sto śc ia c h szk olnych i p o zaszkolnych — w id o czn y p rz e ja w in te n s y w n e j, a w tru d n y c h w a ru n k a c h p ro w a d z o n e j (p rz e d m io t n a d o b o w ią zk o - w y) — p rac y — nau czy ciela m uzyki i śp ie w u p. J. O stro w sk ie g o .
8. K o n ty n u o w a n o , ju ż o d d a w n a z re sz tą p o d e jm o w a n e , wy=
siłki w zak resie organizow ania pra cy sam okształceniow ej m ło d z ie ż y i op iek i n a d tą pracą, m ające sw o je u z a sa d n ie n ie w d ą ż en iu szkoły do ro z b u d z e n ia i p o g łęb ie n ia sp e c ja ln y c h z a in te re s o w a ń in te le - k tu a ln y c h m łodzieży — n a w e t w ty c h w y p ad k ach , gdy z a in te re so w a n ia pow yższe w ykraczały poza ram y obow iązującego w gim=
n azju m pro g ram u n a u k i. W yrazem teg o b yła akcja szkoły w dzie
dzinie p o lity k i czytelniczej, o p a rta n a zasadach u c h w a lo n y c h n a
p o s ie d z e n iu rad y pedagogicznej w s ty c z n iu 1935 r. i w y n ik i te j
akcji, a w ięc m. in n . iłość p rz e c z y ta n y c h książek i ilość czytelni*
k ów , k tó rzy w ypożyczali książki w ciągu ro k u w księgozbiorach szkolnych.*) W yrazem teg o b yła tak że działalność organizacyj sa=
m o k ształcen io w y ch m łodzieży, z n a jd u ją c y c h się p o d op iek ą szkoły (p a trz p. 16).
II.
9. Zaopatrzenie szkoły w pom oce naukowe i urządzenia szkolne, k tó reg o stały rozw ój sta n o w i je d n ą z głów nych tro sk d y rek c ji szkoły i ogółu członków grona, w zbogaciło się w ciągu ro k u szkolnego o szereg c e n n y c h n a b y tk ó w , a m ianow icie:
a) P o w ię k s z o n o (od p o c z ą tk u ro k u szkolnego do dn. 20.V=37 r.) b ib lio te k ę szkolną o liczby książek w dziale A=I=II (Bi=
b lio te k a ogólna) 19 w 19 tom ach; A = III (H ig ien a)—3 w 3 to=
mach; B=I (język p o lsk i)—12 w 12 tom ach; B=II (h istoria) - 4 2 42 tom ach; B=III (jęz. łaciński) — 7 w 7 tom ach;
B=IV (geografia) — 23 w 23 tom ach; B=V (Biologia) — 8 w 8 tom ach; B=VI (M a te m a ty k a )—2 w 2 tom ach; B=VII (jęz. n iem ie c k i)—48 w 48 tom ach; B=V1II (jęz. fra n c u sk i) 6 w 6 tom ach; B=IX (fizyka)—6 w 6 tom ach; B=X (Peda=
gogika) — 9 w 9 ćomacłi; B=XI (W y ch o w an ie fizyczne)
—6 w 6 tom ach; B = X III (śp ie w i m uzyka) — 14 w 14 to=
mach; B=XIV (R y su n k i i zajęcia p ra k ty c z n e ) — 20 w 20 tom ach; B=X VI (jęz. angielski) — 40 w 40 tom ach — a w ięc ogółem 266 dzieł w 266 to m ach za k w o tę przeszło 1250 złotych**).
b) P o w ię k sz o n o p o w a ż n ie u rzą d z e n ia szkolne, a m ianow icie:
z a k u p io n o : ***) w dziale A=I — (u rząd zen ia b iu r o w e ) : 15 klam er do katalo g ó w b ib lio te c z n y c h (za k w o tę 60 zł);
w dziale B=I — (sp rz ę ty szkolne): 1 szafę (za k w o tę 150 zł) 2 gabloty o szklone (za k w o tę 50 zł), 1 p o d iu m p o d forte=
p ia n (za k w o tę 88 zł), 54 ram ki do obrazów i n a sp isy in w e n ta rz a (za k w o tę 164 zł), szereg ró ż n y c h s p rz ę tó w jak: sto lik p o d e p id iask o p , szafka n a klucze, tab lic a lino=
*) W e d ł u g s p r a w o z d a ń p o s z c z e g ó l n y c h n a u c z y c i e l i z k s i ę g o z b i o r ó w sz k o l*
n y c h k o r z y s t a ł o w c ią g u r o k u 15 9 0 c z y t e l n i k ó w , k t ó r z y w y p o ż y c z y li o g ó łe m 9 0 6 9 k s i ą ż e k w t y m z b i b l i o t e k i o g ó ln e j 6 6 1 2 k s i ą ż e k (4 2 6 c z y t e l n i k ó w ) , z b i b l i o - t e k i ję z . p o l s k i e g o 1 9 6 k s i ą ż e k (8 2 c z y t e l n i k ó w ) , h i s t o r i i 6 5 6 (2 1 3 c z y t e l n i k ó w ) , ję z . f r a n c u s k i e g o 2 0 5 (91 c z y t e l n i k ó w ) , ję z . n i e m i e c k i e g o 3 9 0 (1 4 4 c z y t e l n i k ó w ) , ję z . ła c i ń s k ie g o 2 3 7 (3 8 c z y t e l n i k ó w ) , f i z y k i 2 9 2 (1 9 3 c z y t e l n i k ó w ) , g e o g r a f ii 2 8 5 (2 7 7 c z y t e l n i k ó w ) , m a t e m a t y k i 16 (1 2 c z y t e l n i k ó w ) , z a j ę ć p r a k t y c z n y c h 180 (7 5 c z y t e l . n ik ó w ) .
**) L ic z b y p o d a n o w e d ł u g k s i ę g i b i b l i o t e c z n e j .
***) W e d ł u g k s i ą g i n w e n t a r z a s z k o ln e g o z a c z a s o d 2 0 .V I I I .3 6 d o 2 9 .V » 3 7 r .
leum ow a, sto ja k n a p araso le, sk rz y n k i n a przeźrocza, sto ja k do tab lic, łóżko dla w o ź n y c h (za k w o tę przeszło 300 zł), — a w ięc ogółem w o b u działach — za k w o tę p o n a d 800 zł poza n a p ra w ą s p rz ę tó w za k w o tę przeszło 500 zł.
c) P o w ię k sz o n o zasoby pom ocy n a u k o w y c h , a m ianow icie:
z ak u p io n o do n a u c z a n ia : h i s t o r i i : 20 ta b lic (za k w o tę 196,75 zł) i 2 m apy (za k w o tę 120 zł), języ k a niem ieckiego szereg p ły t g ram ofonow ych (za k w o tę 151,93 zł), zajęć p rak ty czn y ch : w ie rta rk ę (za k w o tę 100 zł) i k o m p le t tab=
lic (za k w o tę 10 zł), do ćw iczeń cie lesn y c h 4 b ram k i do h o k ey a (za k w o tę 160 zł) i 1 sto ja k (za k w o tę 85 zł); — d a l e j : a b o n o w a n o w ciągu ro k u k ilk a d z ie sią t czasopism dla n a u c zy c ielstw a i m łodzieży oraz n a b y to m ateriałó w do ćw iczeń p ra k ty c z n y c h na lek c jac h chem ii i biologii za k w o tę około 400 zł. W reszcie o d re s ta u ro w a n o uzy sk an y od p. K u ra to ra O k rę g u S zkolnego fo rte p ia n (za k w o tę 650 zł) oraz uzy sk an o m o to cy k l z w ózkiem f=my „ S o k ó ł”, z ak u p io n y p rzez K oło R o d zicó w za k w o tę 1965 zł) i sa=
m o chód m arki „F o rd " (uzyskany dla gim nazjum przez K ie ro w n ik a O kręgow ego O g n isk a zajęć jprak ty czn y ch z M = stw a K om unikacji), k tó re to p o jazdy m echaniczne b ę d ą w yzy sk an e w przyszłym ro k u szkolnym w zw iązku z p ro je k to w a n y m zorganizow aniem dła m łodzieży szkolnej k u r s u k ie ro w c ó w p o jaz d ó w m ech an iczn y ch i ic h obsługi.
N a k o n iec u z y sk an o dźw ięk o w y kino=aparat, w a rto śc i 3000 zł, p rz y d z ielo n y szkole p rzez M =stw o W . R. i O . P .
I I I .
10. W y chodząc przy realizacji o b o w iązu jący ch program ów szk o ln y ch z w yżej s c h a ra k te ry z o w a n y c h założeń p rac y dydakty=
cznej, sto su ją c o p isan e m eto d y pracy, w y k o rz y stu ją c zasoby po=
m ocy n a u k o w y c h , jak ie szkoła p o sia d a — osiąg n ięto w p rac y szk o ln ej Wljiliki, k tó ry c h re z u lta ty o św ie tla i c h a ra k te ry z u je m. inn.:
a) osiągnięcie p rzez p o w ażn y p r o c e n t u c z n ió w ogólnych w y n ik ó w p rac y całorocznej b a rd z o d o b ry c h i d o b ry ch , b) p o z o sta w ie n ie n a d ru g i ro k w te j sam ej k lasie zaled w ie
39 uczniów ,
c) n ieznaczny p r o c e n t uczniów , k tó rzy uzyskali n a świadec=
tw a c h ro cz n y c h w ięcej, niż d w ie o c en y n ie d o s ta te c z n e , —
a poza tym : n ie w y ją tk o w e w y p a d k i sam o rzu tn eg o garnięcia
się m łodzieży do p rac y n a u k o w e j, p raw d ziw eg o k u ltu dla książki,
p raw d ziw eg o i u ja w n io n e g o czynem z a in te re so w a n ia m łodzieży
na u k ą , in d y w id u a ln e j i szczerej in ic ja ty w y m łodzieży w sp ra w ac h n a u k o w y c h i t. p.
W a g ę pow yższego u w y d a tn ia fakt, że eg zek u ty w a nauczycieli
b yła naogół silna, w ym agania duże, p ro b le m y n a u k o w e sta w ia n e m łodzieży do ro zw iązania tr u d n e i w ym agające so lid n e j p racy , że w yk azy w an o w p o szczególnych w y p a d k a c h raczej w iększą ostroż=
n o ść w w y s ta w ia n iu uczniom ocen lep sz y c h od d o sta te c z n y c h — ani*
żeli s to p n i n ie d o s ta te c z n y c h , —że „ sta w ia n o ” w szkole, k ró tk o mó=
w iąc, „na w y so k i poziom p racy ".
IV.
11. w d ą ż e n iu do s k o o rd y n o w a n y c h w y siłk ó w w dziedzinie stałego i k o n s e k w e n tn e g o „p o d n o sze n ia pracy w szkole w z w y ż ”
— zorganizow ano i p ro w a d z o n o w gim nazjum w ciągu ro k u szkolnego pracę samodoskonaleniową grona nauczycielskiego, a także, w od=
n ie s ie n iu zresztą niem al do w sz y stk ic h n au czycieli, poza szkołą — żyw ą działalność społeczną, naukową i pu blicystyczn ą. D o ro b e k p rac y w te j dzied zin ie *) sta n o w i :
a) 13 p o sie d z e ń rad y pedagogicznej, 33 p o sie d z e n ia kom isyj klaso w y ch i 9 p o sie d z e ń „kom isyj sp e c ja ln y c h ” (pom ocy n a u k o w y c h , h u m an istó w , m at. fizyków , k ie ro w n ik ó w dy=
d ak ty czn y ch , p ra k ty k i p rzed eg zam in acy jn ej k a n d y d a tó w do z a w o d u nauczycielskiego, „ p ro je k tó w ”, w y cieczek na=
u ko w y ch ), — n a k tó ry c h p rz e d y sk u to w a n o i ew . załatw io n o zgodnie z n a k re ślo n y m n a p o c z ą tk u ro k u p lan e m szereg a k tu a ln y c h n a te r e n ie szkoły p ro b le m ó w d y d a k ty c z n y c h i w y ch o w aw czy ch (m. inn.: P ro b le m k sz ta łce n ia c h a ra k te ró w m łodzieży n a p o d s ta w ie r e f e r a tu p. A . G ry ch o w sk ieg o ; znaczen ie s p o rtu z p u n k tu w id z e n ia społeczno=państw o=
w ego w y c h o w a n ia m łodzieży n a p o d s ta w ie re f e ra tu p. Cz. Za=
lew skiego; s to so w a n ie w n a u c z a n iu m e to d y d y sk u sy jn e j n a p o d s ta w ie re f e r a tu p. J. K linghoffera; te m a ty „ p ro je k tó w ” do zasto so w a n ia w n a u c z a n iu w r. szk. 36/37 i ic h re=
alizację; z a p o trze b o w an ia poszczególnych nau czy cieli n a pom oce n au k o w e ; n ajw ażn iejsze zarządzenia w ładz szkol*
nych; sp raw y , zw iązane z p rzy g o to w a n iem u ro cz y sto śc i i o b c h o d ó w szkolnych, organizacyj p ra k ty k i przedegzam i=
n a c y jn e j k a n d y d a tó w do z a w o d u nauczycielskiego; ró żn e sp ra w y a d m in istra c y jn e i bieżące; p o s tę p y i zach o w an ie się m łodzieży;
*) W e d ł u g „ K r o n i k i S z k o l n e j ”.
b) 100 kilk an aście lekcyj poszczególnych nauczycieli, zwizy=
to w a n y c h w ciągu ro k u przez d y re k to ra szkoły — i kilka=
d z ie siąt k o n fe re n c y j w sp ra w ac h zasadniczych, dotyczą*
cych poszczególnych p rze d m io tó w , o b ję ty c h program em n a u k i, do ty czący ch poszczególnych klas i uczniów , a prze=
p ro w a d z o n y c h p rze z e ń z poszczególnym i nauczycielam i, k ilk anaście lekcyj p rzy k ła d o w y c h p rz e p ro w a d z o n y c h na k o n fe re n c ja c h grup i ognisk m eto d y c zn y c h oraz dla ogółu członków grona nauczycielskiego przez: dyr. T . M oniew = skiego („O w ie rz e n ia c h re lig ijn y ch G r e k ó w ’ w kl. l=a), p. J. K lin g h o ffe ra (w kl. 3=b), p . d r J. D o b rzańskiego (w. kl. 4=a), p. Jaro sław sk ą n a tem at: O ś ro d e k przem ys łu:
C re u s o t (w kl. II=b), p. G . H e rm a n o w ą (na tem at: Krajo=
z n a w stw o i p raca zespołow a (w kl. 2=b), p. K. P luciń=
skiego (w kl. 4=a), ks. d r Cz. N o w ickiego n a tem at: Jakie refo rm y k o śc ie ln e trz e b a było p rze p ro w a d z ić w 16 stule=
ciu? (w kl. 4=b), p. K. T rzeciak a (na tem at: C ie p ło parowa=
n ia —w kl. 3=a), p. B. B iły k a (w kl. 4=a i 4=b), p. F . Sza=
bełskiego (na tem a t: O m ó w ie n ie w y k o n a n ia n a lek cjach zajęć p ra k ty c z n y c h p ro je k tó w : ró w n i p o ch y łej, p rz y rz ą d u M a x w e lla i s iln ik ó w —w kl. 4=a); — sta n o w iły o n e p rze jaw uzasad n io n eg o dążenia do w zajem nego p o z n a w a n ia się w p ra c o w n ia c h szkolnych, przy w a rs z ta ta c h sw o je j pracy, były ilu stra c ja m i k o n k re tn e g o ro zw iązyw ania na jednost=
k ach le k c y jn y ch zag adnień d y d a k ty c z n y c h , sta n o w ią c y ch p rz e d m io t o b rad rad y pedagogicznej, kom isyj sp e cja ln y c h , bądź k o n fe re n c y j ogniskow ych — i p rze jaw e m koniecznego dążenia do u d o sk o n a la n ia w łasn ej p rac y d y d a k ty w n e j i wy=
chow aw czej przez zap o zn aw an ie się z dośw iad czen iem in=
n y c h w te j d ziedzinie oraz dążenia do w y tw a rz an ia w szkole je d n o lite g o f r o n tu grona n au czy cielsk ieg o w o b e c nasuwa=
jących się w życiu szkolnym p ro b le m ó w pedagogicznych;
c) udział w 3 k o n fe re n c ja c h re jo n o w y c h n a u c zy c ielstw a szkół ś re d n ic h w L u b lin ie , p o św ię co n y c h o m ó w ien iu zagadnień życia organizacyjnego m łodzieży (re fe re n t: dyr. I . M oniew = ski), szk o ln ictw a zaw odow ego (re fe re n tk a : wiz. J. Alek=
san d ro w iczó w n a), w y c h o w an ia ety cznego i e ste ty cz n e g o (re fe re n t: p ro f. K. U . L . d r J. P a s tu s z k a ) —a zorganizowa=
n y c h z u p o w a ż n ien ia K u ra to riu m przez p. d r L. Z e n g te lle ra . d) działalność o k ręg o w y ch ognisk m eto d y c zn y c h h isto rii
i jęz. niem ieckiego, k ie ro w a n y c h przez p. d r J. Dobrzań=
skiego i p. J. K lin g h o ffera. D ziałalność ogniska h isto rii
w yraziła się w zorg an izo w an iu 2 k o n fe re n c y j okręgow ych, 8 g ru p o w y c h w p o szczególnych m iastach, 1 k o n fe re n c ji zesp o ło w ej; n a k o n fe re n c ja c h p rz e p ro w a d z o n o 6 łekcyj p rzy k ła d o w y c h , w ygłoszono 11 re fe ra tó w z z a k re su dy=
d a k ty k i h isto rii i 6 n au k o w y c h ; k ie ro w n ik ogniska poza tym p rzy jm o w ał nau czy cieli n a sw o ich lek cjach , om aw iał z nim i p ro b le m y d y d a k ty c z n e , in te re s o w a ł się sp ra w ą p ra k ty k a n tó w , ic h p rac ą w szkole i p rzy g o to w an iem nau=
kow ym i dydaktycznym ; z b ib lio te k i ogniska w ciągu ro=
k u 11 osób w ypożyczyło 46 dzieł; p o z a ty m gru p a lu b e L ska ogniska o pracow ała uw agi o program ach h isto rii i za=
g a d n ie ń życia w sp ó łczesnego, p rz e sła n e w iz y ta to ro w i mi- n iste ria ln e m u p. dr. B o rn h o lto w i. D ziałalność ogniska jęz. niem ieckiego w yraziła się w cią g u ro k u w zorgani- zow aniu: 1 k o n fe re n c ji okręgow ej (w L u b lin ie ) i 2 k o n fe- re n c y j re jo n o w y c h (w C h ełm ie i w S ied lcach ), pośw ięć co n y ch p ro b le m o w i k ra jo z n a w stw a oraz „pracy zespoło- w ej ’ n a lek c jac h języ k a n iem ie c k ieg o (z 7 lekcjam i przy- k ładow ym i i 4 refe ra tam i), z o rg an izo w an iu 1 k o p fe re n c ji g rupy lu b e lsk ie j g e rm an istó w o c h a ra k te rz e sp raw o zd aw - czym — w sp ó łp ra c y z I n s tr u k to r a te m M in is te r s tw a oraz zo rg an izo w an iu i p ro w a d z e n iu b ib lio te k i dla n auczyciel- stw a. W reszcie n a d m ie n ić tu ta j należy o czynnym udziale p o z o sta ły ch członków grona nauczycielskiego w p rac y ognisk m eto d y c zn y c h , zo rganizow anych przez w ładze szkol=
n e n a te r e n ie in n y c h szkół śre d n ic h ;
e) b ila n s p ra c y sp o łe c z n o -o św ia to w e j i p u b lic y sty c z n e j grona n auczycielskiego, n a k tó ry m. in n . składa się: 25 re fe ra tó w z z a k re su zag ad n ień pedagogicznych, w y g łoszonych n a k o n fe re n c ja c h n a u c zy c ielsk ic h i ro d zicielsk ich , przez p. J. K lin g h o ffera, p. d r D o b rzań sk ieg o , J. S tę p n ie w sk ie * go, dyr. M o n ie w sk ie g o , E . S an to ck ie g o , F. Jarosław ską, F. S zabelskiego, K. Trzeciaka*); 30 o d c z y tó w n a tem a ty o z n a cz e n iu społeczno= obyw atelskim , w ygłoszonych przez p. D . S e n a to rsk ie g o , F . D eca, d r J. D ob rzań sk ieg o , T . L e - w ackiego, ]. K lin g h o ffera, dyr. T . M o n ie w sk ie g o , A . G ry - chow skiego*); szereg p rac i a rty k u łó w d ru k o w a n y c h lu b p rzy g o to w a n y c h do d ru k u w ró żn y c h czasopism ach, m. in n .
„ S zk o ln ictw o n a P o d la s iu 1795—1809” (p. d r J. D o b rz a ń skiego), „G im nazjum L u b e ls k ie w czasach a u s tria c k ic h ”
*) K o l e j n o ś ć n a z w i s k u s t a l o n o w e d ł u g l i c z b y w y g ł o s z o n y c h r e f e r a t ó w
i o d c z y t ó w .
(p . d r J. D o b rzań sk ieg o ), „T rad y cja d o m in ik a ń sk a ” (ks. d r C z. N ow ickiego), „O zaw odzie n a u c z y c ie la ” (dyr. T . Mo=
n iew skiego), „Ż ycie organizacyjne m łodzieży w św ie tle jej o p in ii i p o g lą d ó w ” (d y r T . M oniew skiego), „ L u b lin w życiu i tw ó rczo ści pisarzy p o lsk ic h ” (p. A . G ry cb o w sk ieg o ),
— w reszcie szereg recen zy j i a rty k u łó w spraw ozdaw czych.
V.
12. W y siłk i i zabiegi w ychow aw cze n a te re n ie szkoły pro=
w adzono i p o d e jm o w a n o w ciągu ro k u zgodnie z u sta lo n y m i wy=
ty czn y m i i ram ow ym p lan e m te j pracy, u ch w a lo n y m w czerw cu u b . ro k u przez ra d ę pedagogiczną. P o d s ta w o w y czy n n ik działal=
n o śc i w y chow aw czej sta n o w iła — p o d o b n ie , ja k w u b ieg ły c h la=
tach , praca w ychow awców klasow ych, o p iek u jący ch się i kierują=
cych poszczególnym i grupam i klasow ym i m łodzieży. W ogolnych założeniach pracy w y ch o w aw có w k laso w y ch w szkole uwzględ=
n ia n o m o m en ty o b y w a te lsk o = p a ń stw o w e g o , społecznego, etycz=
nego i to w arzy sk ieg o w y ra b ia n ia m łodzieży oraz w y c h o w an ia fi=
zycznego — z p o łożeniem w szczególności n a c isk u n a :
a) sp raw y , zw iązane z p o d n o sz en ie m k u ltu r y w życiu mło=
dzieży w najszerszym teg o słow a zn aczen iu , m. in n . kul=
tu ra ln e zach o w an ie się m łodzieży poza szkołą, k u ltu rę w sp ółżycia w gronie k o leżeń sk im i z m łodzieżą żeń sk ą oraz k u ltu r ę w p ra c y szkolnej;
b) sp raw y , zw iązane z w zm acnianiem „karności z e w n ę trz n e j ; c) sp raw y , zw iązane z racjo n aln y m rozw ojem i rozpow szech=
n ie n ie m życia sp o rto w e g o w szkole;
K o n k re tn e p rze jaw y i form y pracy w y ch o w aw có w , m ające sw e p o d s ta w y w w y m ien io n y c h jej w y ty c z n y ch w yraziły się w ciągu ro k u w ró żn y c h p rze jaw a ch o ddziaływ ania oso b isteg o n a p o szczególnych uczniów , w sp ó łp ra c y z psy=
chologiem szkolnym , k o n fe re n c ja c h z rodzicam i, współ*
p ra c y z organizacjam i rodzicielskim i i zorganizow anym i zespołam i uczniow skim i.
13. S zero k o ro z w in ię tą d ziedzinę działalności w ychow aw = czej szkoły sta n o w iła — jak zresztą już w u b ieg ły c h la ta c h współ=
p raca szkoły z rodzicam i i działalność szkolnych organizacyj ro
dzicielskich (K o m itetu R odzicielskiego, P a tro n a tó w K lasow ych, S e k c y j K oła rodziców do p rac o sp ecjaln y m c h a ra k te rz e , wresz=
cie K oła P rz y ja c ió ł H a rc e rstw a ). B ilans pracy ty c h czynników
o rg an izacyjnych o b e jm u je m. in n . n a s tę p u ją c e fakty:
a) organizow ano m ie s ię c z n e 'p o s ie d z e n ia K o m ite tu Rodziciei=
skiego i p a tro n a tó w k lasow ych, n a k tó ry c h om aw iano i załatw iano ró ż n o ro d n e sp raw y , w y n ik ające z zadań Ko=
m ite tu R o d zicielskiego i p a tro n a tó w klasow ych, jako czyn=
n ik ó w , p o w o ła n y c h do w sp ó łp ra c y w y ch o w aw czej ze szkołą (b ad a n ie w a ru n k ó w m ate ria ln y c h ro d zicó w i o p ie k u n ó w m łodzieży, w y d a w a n ie o p in ij w s p ra w ie p rzy z n a w a n ia zniżek w ta k sie a d m in istra c y jn ej poszczególnym uczniom , organizow anie św ią t k laso w y ch i z e b ra ń to w a rz y sk ich m łodzieży, ro ztaczan ie opieki n a d m łodzieżą, m ieszkającą n a sta n c ja c h i d o jeżdżającą z p o b lisk ic h m iejscow ości itp.);
b) ściąg n ięto ze sk ła d e k członków k w o tę p o n a d 11000 złotych;
c) za k u p io n o dla m łodzieży sz k o ln ej w ciągu ro k u k ilk a s e t b ile tó w n a w a rto śc io w e a u d y c je m uzyczne, odczyty i przed=
sta w ie n ia te a tra ln e , k ilk a se t u lo te k „Jak uczyć się w do=
m u ? , k ilk a d z ie sią t p ra k ty c z n y c h p o d a ru n k ó w gwiazd*
k o w y c h dla n iezam ożnych u cz n ió w a poza tym kilk an aście p a r b u tó w , m u n d u ró w , płaszczów w ciągu ro k u , książki
— u trz y m y w a n o w b u rsie „A n d rz ejó w " w ciągu k ilk u mie=
sięcy je d n e g o uczn ia i w y p łaco n o kilka sty p e n d ió w ; d) zorganizow ano 8 w ieczo ró w ro d zicielsk ich przy w spółpra=
cy b e z p o śre d n ie j psychologa szk o ln eg o —celem om ów ienia szereg u zag ad n ień w y chow aw czych, a k tu a ln y c h n a tere=
n ie szkoły;
e) p ro w a d z o n o akcję d ożyw iania m łodzieży, k tó rą to akcją k iero w ała z w ielkim o d d a n ie m się te j sp ra w ie i z praw dzi=
w ym p o św ię c e n ie m p. d=row a P łaczk iew iczo w a; działal=
ność tę c h a ra k te ry z u je w szczególności: w y d a w an ie z fun=
d u szów ro d zic ie lsk ic h w czasie od dn. 17.X=36 r. do dn, l.V=37 r. d ru g ic h śn ia d a ń dla ogółu m łodzieży (ogółem 46.200 k u b k ó w kakao, kaw y i h e rb a ty i 12.600 p o rcy j zupy, lu b m ięsa)—b e z p ła tn e w y d a w an ie o b iad ó w (śre d n io dla przeszło 50 niezam ożnych u c z n ió w d z ie n n ie w ciągu nie=
mai całego r o k u ) —w szy stk o za k w o tę około 5000 złotych;
f) p o d ję to s ta ra n ia celem um o żliw ien ia zorganizow ania w cza=
sie fery j le tn ic h ko lo n ii szk o ln ej n a d m orzem , k tó ra to sp ra w a dzięki w szczególności sta ra n io m p. kom. F o ria n a i p. B u rd z a n o w sk ie j zo sta n ie zrealizow ana w ciągu fery j le tn ic h ro k u 1937;
g) celem u m ożliw ienia zap o czątk o w an ia n a te re n ie szkoły
akcji m o to ry zacy jn ej zak u p io n o m o to cy k l z w ózkiem m arki
„S okoł za k w o tę 1965 zł, k tó ry b ę d z ie w y k o rz y sta n y w przyszłości dla u c z e stn ik ó w sta ły c b szk o ln y ch k u rsó w k iero w c ó w p o jaz d ó w m ech an iczn y ch i ich o b słu g i—przy=
g o to w y w a n y c h o b ecn ie p o d w zględem organizacyjnym i technicznym ;
h ) z o r g a n iz o w a n o p r z e z s e k c j ę d o c h o d ó w n i e s t a ł y c h K o m ite = t u R o d z ic ie ls k ie g o d w a t o w a r z y s k ie w ie c z o r y r o d z ic ie ls k ie w s z k o le t. z w . „ W ie c z o r n ic ę K a r n a w a ł o w ą ” i „ C z a r n ą - K a w ę = B r id g e ”, k t ó r ą t ą o s t a t n i ą z a s z c z y c ił s w ą o b e c n o ś c ią p . K u r a t o r O k r ę g u S z k o ln e g o L u b e l s k i e g o S . K l e b a n o w s k i;
i) b ra n o udział w k ilk u zbiórkach u licznych, m. in n . n a rzecz T=wa K olonij L e tn ic h , T=wa P rz y ja c ió ł uczącej się mło=
dzieży, M acierzy S z k o ln ej i t. p.;
j) w y d a n o d r u k o w a n y b i u l e t y n K o m i t e t u R o d z ic ie ls k ie g o ; k) zorganizow ano szereg z e b ra ń zarządu S zk olnego K oła
P rz y ja c ió ł H a rc e rs tw a , w sp ó łp ra c ę K oła z K=ndą Chorą=
gwi L u b e lsk ie j H a rc erz y i z d ru ż y n ą szkolną;
14. S ta n organizacji opieki nad zdrow iem uczniów i pra cy w d zied zin ie wychowania fizyczn eg o , usportowienia i przysposobien ia w ojskow ego m ło d z ie ż y w szkole ch arak tery zu je w szczególności dzia=
łalność kierownika wychowania fizy c zn e g o , lekarza, lek a rza -d en ty sty i o p isan a w yżej w te j dzied zin ie działalność organizacyj ro d zic ie h skich. T a k w ięc w ty m o d c in k u pracy szkolnej w ciągu r o k u :
A . a) zorganizow ano dzięki in ic ja ty w ie oraz in te n s y w n e j i owo=
cnej p rac y k ie ro w n ik a w y c h o w an ia fizycznego w szkole p. Z alew sk ieg o poza obow iązkow ym i i p rzew id zian y m i przez program y lekcjam i ćw iczeń c ie le sn y c h i g ier ru ch o w y c h , zajęciam i w h u f c u szkolnym p rz y sp o so b ie n ia w ojskow ego, k u rse m o.p.l.g. oraz ćw iczeniam i p o ra n n y m i — o ch o tn ic ze życie s p o rto w e m łodzieży z z a k re su le k k o a tle ty k i, narciar=
stw a , łyżw iarstw a, strz e le c tw a , gier ze sp o ło w y c h m. in n . w ram ach K oła S p o rto w e g o , o b ejm u jąceg o przeszło 70 członków ;
b ) p o w a ż n a g r u p a u c z n i ó w b r a ł a u d z ia ł w p r a c y L u b e l s k i e g o M i ę d z y s z k o ln e g o K l u b u S p o r t o w e g o ;
c) organizow ano w ciągu ro k u ró ż n o ro d n e s p o rto w e zaw ody w ew nętrzno= szlcolne i udział m łodzieży w zaw odach mię=
dzyszkolnych* jako to: tu rn ie je te n is o w e , jo rd a n k i, koszy=
ków ki, h o k ejo w y , siatk ó w k i, bieg n ap rzełaj, zaw ody lekko*
atlety czn e;
d ) p r z y g o to w a n o 4 z e s p o ły d o o g ła s z a n e g o r o k r o c z n i e p r z e z K u r a t o r i u m t. z w . K o n k u r s u S z k o l n y c h Z e s p o ł ó w W ę=
d r ó w k o w y c h ;
e) gim nazjum w y s u n ę ło się n a b e z k o n k u re n c y jn ie czołow e w ś ró d szkół lu b e ls k ic h m iejsce z p u n k tu w id z e n ia poje=
d y ń czy ch i zesp o ło w y ch su k c esó w , o sią g n ię ty c h przez m łodzież gim nazjum n a ró ż n o ro d n y c h m iędzyszkolnych zaw odach sp o rto w y c h , k tó re by ły zorganizow ane w ciągu ro k u szkolnego, o czym św iadczy m. in n . zd o b y c ie przez m łodzież s z k o ln ą : l=go m iejsca w zaw odach lekkoatle=
ty cz n y c h o m istrz o stw o szkół lu b elsk ic h , 2=go m iejsca w zaw odach strz e le c k ie h (271 p u n k tó w p o gim nazjum B iskupim , k tó re zdobyło 276 p u n k tó w ), l=ych m iejsc w zaw odach z e sp o łó w sia tk ó w k i i k o szyków ki szkół łu=
bełsk ich , niem al w sz y stk ic h p ie rw sz y c h m iejsc w między=
szk olnych zaw o d ach p ły w a c k ic h i t. p . — ogółem w 10 m ięd zy szk o ln y ch im p rezach s p o rto w y c h 7 p ierw sz y c h m iejsc zesp o ło w y ch , 2 dru g ich i 1 trzeciego;
B. L ek arz szkolny p. d r M alczew sk i p rze p ro w a d z ił w ciągu ro k u b a d a n ia s ta n u zd ro w ia w sz y stk ic h u c z n ió w uczęszczających do szkoły, u d zielił im sz ere g u p o ra d lek arsk ich , sk ie ro w y w ał ucz=
n ió w do p o ra d n i lek a rsk ic h , w ygłaszał p o g a d a n k i h ig ien iczn e itp . C. L ek a rz = d e n ty sta szkolny p. C zapska= R udigerow a przepro=
w adziła w ciągu ro k u oględziny s ta n u u z ę b ie n ia 451 uczniów , a założyła poszczególnym uczniom ogółem 135 plom b porcelano*
w y c h i am algam atow ych.
15. N a p o c z ą tk u bieżącego ro k u szkolnego została także zorganizow ana w gim nazjum sp e cja ln a opieka psych ologiczn a nad m łodzieżą, p o n iew aż u tw o rzo n o stan o w isk o psychologa szkolnego, o b ję te przez p. F . S o ńczyka. D ążąc do w yw iązania się ze sw y ch zadań, psycholog szkolny zajął się sp e c ja ln ie uczniam i klas I=ych i V III=ej, w ygłosił szereg p o g a d a n ek dla ro d zicó w z z a k re su psy=
chologii w y c h o w an ia m łodzieży, ud zielał poszczególnym uczniom i ich rodzicom p o ra d p sy ch o lo g iczn y ch i w sp ó łp ra c o w a ł z gronem nauczycielskim .
16. N a te r e n ie szkoły była p ro w a d z o n a — p o d o b n ie jak w ła ta c h u p rz e d n ic h — praca sam okształceniow a i sam ow ycho- w aw cza m łodzieży szkolnej, zogniskow ana w szeregu organizacyj szkolnych, a m ia n o w ic ie : P re z y d iu m i R a d z ie G m iny S zk o ln ej, c e n tra ln y c h szk o ln y ch organach sam orządow ych, 11 gm inach kla=
so w ych, szk o ln y ch k o łac h L .O .P .P . i L .M . i K., K ole S p o rto w y m , S zk o ln y m K ole S am o k ształcen ia, S tra ż y P r z e d n ie j, H a rc e rstw a , S o d a lic ji M a ria ń sk ie j, K o m itecie R e d a k c y jn y m S z k o ln ej G a z e tk i Ś c ie n n e j, K ole F o to g rafó w , S p ó łd z ie ln i S zk o ln ej „ B ra tn ia Po=
m o c ” i S z k o ln ej K asie O szczędności.
N a d o ro b e k o sta tn ie g o r o k u działalności ty c h sto w a rz y sz eń i organizacyj sk ład a się :
a) m iesięczne z e b ra n ia P re z y d iu m i z e b ra n ia R a d y G m in y S z k o ln ej (o d b y te w o b ecn o ści d y re k to ra szkoły), na k tó ry c h om ów iono w y ty czn e, p lan y i p rogram y pracy oraz działalność poszczególnych organizacyj, — za sta n aw ia n o się n a d regulam inam i sto w arzy szeń , w y słu c h iw an o sp ra w o zd a ń
o ró żn o ro d n y m ch arak terze, om aw iano sp ra w y fin a n so w e , załatw ian o sp ra w y p e rs o n a ln e i t. p.;
b) zrealizow anie b u d ż e tu G m in y w w yso k o ści przeszło 1250 zł w e w p ły w a c h (głów nie z 30=groszowych sk ła d e k miesięcz=
n y ch , p o b ie ra n y c h , jako t. zw. p o d a te k sam orządow y od członków gm iny) — a w w y d a tk a c h przeszło 1000 zł w e d łu g u c h w alo n eg o przez R a d ę G m in y S z k o ln ej prełi=
m inarza b u d ż e to w eg o ;
c) reorganizacja t.zw . S zkolnego K oła S am o k ształcen ia, opra=
cow anie reg u la m in u tego sto w arzy szen ia, p o d ję c ie p ró b p rac y n a u k o w e j poszczególnych u cz n ió w p o d op iek ą nau=
czycieli s p e c ja lis tó w w ram ach sto w a rz y sz en ia n a d określo=
n y m i w y b ra n y m i zagadnieniam i n a u k o w y m i z ró żn y c h dziedzin w ied zy jak o to: p rą d y sp o łe c z n e w społeczeń*
sfw ie polskim w II poł. 19 w ie k u , R u ś C z erw o n a za Ka=
zim ierza W ielkiego i t. p.);
d) z g ru p o w a n ie w ram ach K oła B ib lio tek a rz y 27 członków , p ro w a d z e n ie przez n ic h b ib lio te k p rz e d m io to w y c h w pra=
co w n ia ch szkolnych, w y k o ń c z e n ie k a rtk o w y c h katalo g ó w w b ib lio te c e u c z n io w sk ie j, zorganizow anie (tym czasem ty=
tu łe m p ró b y ) p ra c o w n i sam o k ształcen io w ej w św ie tlic y szkolnej, zajm ow anie się przez K oło p ro p a g a n d ą c z y te b n ic tw a k siążek i czasopism ;
e) kilk a n u m e ró w w y d a n y c h w ciągu ro k u szkolnego Szkol=
n e j G a z e tk i Ś c ie n n e j, k tó ra dzięki tro sk liw e j opiece p. E . S a n to ck ie g o i re d a k to ró w gazetki po raz p ierw sz y w bieżącym ro k u szkolnym n ie ty lk o s ta n ę ła n a właści*
w ym poziom ie, lecz ukazyw ała się w ciągu całego roku;
f) p rze k sz ta łce n ie s k le p ik u szkolnego n a sp ó łd z ie ln ię szkolną
„ B ra tn ia P o m ó c ”, u p o rz ą d k o w a n ie ksiąg ra c h u n k o w y c h
„ B ra tn ie j P o m o c y ” i „S zkolnej K asy O sz c z ę d n o śc i” — W edług zasad b u c h a lte ry jn y c h sy ste m u am erykańskie*
go, p o w ię k sz e n ie m a ją tk u „ B ra tn iej P o m o c y w ciągu ro=
k u o przeszło 300 złotych, zgrom adzenie w S .K .O . oszczęd=
n o śc i p o szczególnych u czn ió w n a k w o tę k ilk u s e t złotych,
re z u lta ty b e z sp rz e cz n ie n a k azu jące w szczególności pocU k re ś le n ie pracy w tym z ak resie o p ie k u n a i fak tycznego in s tr u k to r a w sk azan y ch sto w a rz y sz eń s z k o ln y c h —p. G .H er=
m anow ej;
g) m iesięczne z e b ra n ia czło n k ó w S o d a lic ji M a ria ń sk ie j, po=
św ię co n e o m aw ian iu p ro b le m ó w relig ijn y ch , zorganizow ać n ie p rzez n ic h akadem ii k u czci św . T om asza z A k w in u i z e b ra n ie około 10 ty się c y znaczków n a m isje k atolickie;
h) / z e b ra ń koła szkolnego L O P P ., w k tó ry c h w zięło udział od 20 do 30 członków , n a k tó ry c h w ygłoszono re fe ra ty 0 roli lo tn ic tw a w przyszłej w o jn ie , lo tn ic tw ie w k raja ch e u ro p e jsk ic h , o b ro n ie przeciw lotniczo= gazow ej; zorgani=
zo w an ie przez Z a rz ą d K oła w ycieczki do s c h ro n u prze=
ciw gazow ego L O P P ., p race i zajęcia m odelarskie; ukoń=
czenie p rzez k ilk u u c z n ió w k u rsó w p ilo ta ż u n a szybow=
cach i u z y sk an ie przez n ic h d y p lom ów p ilo tó w szybow=
cow ych kateg o rii A , 13 i C, zd o b y cie przez g ru p ę szkolną m odelarzy lo tn ic z y c h w iększości n a g ró d za n a jle p sze wy=
czyny n a zaw o d ach m iędzyszkolnych m odelarzy, zorgani=
zo w an y ch w c z erw c u ro k u bieżącego przez Z arząd Okrę=
gow y L O P P . w L u b lin ie , a w zw iązku z tym udział mo=
delarzy : M ich alew sk ieg o (kl. 7=b), W ró b le w sk ieg o (kl. 4=b) S am b o rsk ieg o (kl. 3=b) i S o c h y (kl. 3=b), jako reprezen=
ta n tó w L u b e lsz c z y zn y n a O g ó ln o p o lsk ic h K o n k u rsa c h Mo=
d e la rsk ic h w K ielcach;
i) 105 godzin p rac y w ciem ni fo to g ra ficz n e j członków szkol=
nego kola fotografiki, w y k o n a n ie przez n ic h 70 p o cztó w ek dla p. J. K lin g h o ffera, 8 re p ro d u k c y j z pism z p o b y tu 1 ierw szego M arszałk a w L u b elszczy zn ie, 3 w ięk szy ch po=
w ię k sze ń z z a k re su m itologii, zd obycie przez uczn ia Dą=
b ro w sk ieg o 5=ej n ag ro d y n a ogólnopolskim k o n k u rsie mi=
ło śn ik ó w foto g rafik i (3 jego zdjęcia re p ro d u k o w a n o w pi=
sm ach fachow ych) — i p raca sam o k ształcen io w a n a d zaga=
d n ien iam i fotografiki;
j) zorganizow anie przez szkolne K oło L . M . i K. „D nia ko=
lonialnego , „D nia P o la k a zagranicą" i łącznie z uczen i- cami gim nazjum P . P . K an o n iczek „ Ś w ię ta m orza” w szkole;
zgłoszenie się przez 22 członków K oła n a w ycieczkę do G d y n i i 20 na k u rsa żeglarskie, zorganizow ane n a jeziorze S ie m ień przez Z arząd O k ręg o w y L .M .K . w L u b lin ie ; wre=
szcie zajęcia m o d elarsk ie w p ra c o w n i szkolnej (gdzie w y-
k o n a n o 8 m odeli ja c h tó w , 1 m odel p aro w ca, kilka mo=
d e li łó d e k i łodzi p o d w o d n y c h );
k) m iesięczne zeb ra n ia d y s k u s y jn e gm in klasow ych, poświę=
cone m. in n . o m ó w ien iu zagadnień: p rzy jaźn i w życiu je d n o s tk i i ogółu, dobrego kolegi, h a rc e rs tw a itp.; zorga=
nizo w a n ie przez W ydział G m in k laso w y ch S a m o rz ą d u Szkolnego zb ió rk i p o św ię c o n e j n a F .O .N . i D a r Narodo=
w y, z b ió rk i k siążek dla b ie d n e j lu d n o śc i n a P o le s iu , k tó re zo stały w y sła n e za p o ś re d n ic tw e m P o lsk ie g o R adia;
1) zorganizow anie k ilk u św ią t k lasow ych, p o św ię c o n y c h pa=
m ięci p a tro n ó w id e o w y c h gm in, zajm ow anie się różnym i spraw am i, m ającym i sw e u z a sa d n ie n ie w w a ru n k a c h ży*
cia poszczególnych klas;
ł) zorganizow anie k ilk u u ro czy sto ści w ro czn ice n a ro d o w e i p a ń s tw o w e przez o d p o w ie d n i w ydział G m in y S zk o ln ej;
m) zorganizow anie z a stę p u sta rszy c h c h ło p có w przy d ru ży n ie h a rc e rsk ie j, 10 p o sie d z e ń R a d y d ru ży n y , zd o b y cie przez harcerzy 11 s to p n i m łodzików , 5 w yw iad o w có w , 3 ćwi=
ków , 1 h a rc e rza orlego, 1 harcerza R z p lite j, zorganizow anie całego sz ereg u zbiórek, ćw iczeń i zaw odów , zdobycie przez d ru ży n ę h a rc e rsk ą h a n g a ru 20=osobowego, 40 m asek prze=
ciw gazow ych oraz po w ażn ej ilości s p rz ę tu obozow ego w szczególności dzięki w ysiłkom członków S zkolnego K oła P rz y ja c ió ł H a rc e rs tw a p. m jr. M o d ra n e g o i p. k p t. Tur=
lca, w zięcie u d z ia łu p rzez d ru ż y n ę w u ro czy sto ściach XXV=Iecia H a rc e rs tw a w L u b elszczy źn ie, zorganizow anych przez Z arząd O k rę g o w y Z. H . P .;
n) zgłoszenie się p rzez 10 u cz n ió w n a k u rsa k ie ro w c ó w po=
jazd ó w m ech an iczn y ch i ich obsługi — zorganizow ane przy L u b e lsk im O kręg o w y m O g n isk u Z ajęć P ra k ty c z n y c h ; o) zd obycie złotego m ed a lu n a k o n k u rsie ogólno=polskim
F id a c ’u żeńskiego za p rac ę o P ie rw s z y m M a rsz a łk u P o ls k i przez uczn ia kl. 4=ej W . C hoińskiego;
p) działalność S zk o ln eg o K oła S p o rto w e g o „ O rlą tk o ” (o p i
sana w p. B=14=A).
V I.
17. W reszcie, gdy chodzi o prace adm inistracyjno-gospodar
cze i kancelaryjne w ciągu ro k u i ich d o ro b ek , należy skontato=
w ać, że poza sp raw am i bieżącym i:
a) zrealizow ano p relim in arz b u d ż e to w y szkoły z n a d w y żk ą
(przeszło 10 ty się c y złotych);
b) p rzekazano K u ra to riu m w te rm in ie n a le ż n e zgodnie z za*
tw ie rd z o n y m n a p o c z ą tk u ro k u szkolnego p lan e m finan=
sow ym sz k o ły ,' 32443 złotych;
c) p rze p ro w a d z o n o w gm achu szkolnym szereg p rac o cha=
ra k te rz e k o n se rw ac y jn y m , w zbogacono i u d o sk o n a lo n o u rząd zen ia szk olne (o p isan e w p. A=4 i B=9), p o w ię k szo n o zasoby szk o ln y ch pom ocy n a u k o w y c h (o p isan e w p. B=9);
d) p rz e p ro w a d z o n o g e n e ra ln ą lu s tra c ję in w e n ta rz y pom ocy n a u k o w y c h i k sięg o zb io ró w szkolnych;
e) p o d ję to p rac e celem d o p ro w a d z en ia do s ta n u bez z a rz u tu ksiąg k a n c e la ry jn y c h , ra c h u n k o w y c h i a k tó w szkolnych.
c.
O gó ln y charakter i kierunek pra cy szk o ln ej zgodnie z dotych=
czasow ą lin ią pracy w gim nazjum c h a ra k te ry z o w a ły n a d a l dążen ia do;
p o s ta w ie n ia m ożliw ie n a jak najw yższym poziom ie stanu naucza
nia i wychowania oraz organizacji prac administracyjno-gospodar=
czych i kancelaryjnych w szkole; u siln e zabiegi, zm ierzające do k o o rd y n a c ji p o d w zględem organizacyjnym oraz id eo w y m p rac i w y siłk ó w p o szczególnych członków grona celem osiągnięcią przez n a le ż y tą organizację życia szkolnego n a jle p szy c h jak o ścio w o i ilo=
ściow o e fe k tó w i n ależy teg o realizo w an ia zam ierzonych w pracy szk o ln ej p ro je k tó w ; u s ta lo n e zasady o d p o w ie d z ia ln o śc i poszcze=
gólnych je d n o s te k za p o w ie rz o n e im w gim nazjum o d c in k i pracy d y d a k ty c z n e j, w y ch o w aw czej i a d m in istra c y jn ej; op arcie cało=
k s z ta łtu pracy w szkole n a jasn o i w y ra ź n ie sfo rm u ło w an y c h n a p o s ie d z e n iu rad y p edagogicznej jej w y ty czn y ch ; jak d a w n ie j „dą=
ż e n ie do w y tw o rz e n ia w szkole je d n e g o ry tm u i n u r tu w pracy d y d a k ty c z n e j i w ych o w aw czej, o p arteg o n a d ą ż e n iu do zastosow a=
n ia w łaściw ych, d o b ry ch i celo w y ch m e to d n a u c za n ia i wycho=
w an ia m łodzieży, do w y tw o rz e n ia je d n o lite g o f r o n tu całego grona n auczycielskiego w gim nazjum w o b e c zag ad n ień pedagogicznych, ro z b u d z e n ia i u g ru n to w a n ia w zajem nego p o ro zu m ien ia m iędzy szkołą, dom em i m łodzieżą oraz w y tw o rz e n ia i p o g łęb ie n ia m iędzy ty m i czynnikam i a tm o sfe ry szczerości i zaufania" *) z je d n e j s tro n y , a z d ru g ie j poczu cia ładu, p o rz ą d k u oraz d y sc y p lin y w pracy.
*) S p r a w o z d a n i e D y r e k c j i G i m n a z j u m za r . sz k . 1 9 3 5 /3 6 ,
W Y K A Z Y S T A T Y S T Y C Z N E .
I. W Y N I K I R L A S Y F I K A C Y J R O C Z N Y C H W R . S Z K . 1 9 3 6 / 3 7 .
K l a s y
L I C Z B A U C Z N I Ó W
p r o m o w a n y c h p o z o s t a w , n a d r u g i r o k
s k r e ś l , z l i s t y u c z n i ó w n a ż y c z . r o d z i c ó w
s k r e ś l o n y c h z l i s t y u c z n ió w
w e d ł u g n o w e g o u s t r o j u
I I I I I I IV
4 6 + 43 4 4 + 43 3 2 - f 40 3 4 - f 31
1 + 2 0 + 3 11 + 3
1 + 5
2 + 0 2 + 0 3 + 2 0 + 0
0 + 1 1. + 0 3 + 1 0 + 0 w e d ł u g
d a w n e g o u s t r o j u
V I I V I I I
2 7 + 34 38
4 + 1 0
0 + 0 0
0 + 0 1
II. U C Z N I O W I E W E D Ł U G W I E K U W D N . l . X - 1 9 3 6 R.
K l a s y U c z n i o w i e u r o d z e n i w r o k u O gó=
19 2 5 1924 1 9 2 3 1 9 2 2 1921 19 2 0 19 1 9 1918 1917 1916 1915 le m
v 3 1 2 C -p
~
a
"8 2 ► 5 I I I I I I I V
0 + 1 10 + 1 2 1 + 0
2 6 + 2 2 1 0 + 8
1 + 0
1 3 + 1 2 1 + 4 2 + 0 15 + 21 1 5 + 1 0 6 + 7 1 0 + 1 0 1 7 + 1 2 18 15
4 + 3 8 + 9 1 2 + 1 5 2 + 7 1 1 + 8
0 + 4 1 + 2
5 2 + 5 1 47- [ 4 6 4 8 + 4 8 3 6 + 3 7
wedługdaw=j negoustroju V I I V I I I
2 + 3 9 + 1 1 6
8 + 1 4 9
1 0 + 4 . 10
6 + 1 5
1 + 0
6 3
3 3 —[—36 39
O g ó ł e m
1 23 67 88 81 101 59 31 12 7 3 4 7 3
111. U C Z N I O W I E W E D Ł U G W Y Z N A N I A 1 M I E J S C A Z A M I E S Z K A N I A .
U c z n i o w i e w y z n a n i a U c z n i o w i e
K l a s -M
NW z a m i e j s c o w i
y
Ń
UrX ClJ
U
00
&
U
R rt
4) s
•N
4) 'o a
V)
ET
1 a
h toN
OJ
</>N £
w e d ł u g n o w e g o u s t r o j u
I LI I I I I V
4 9 + 4 8 4 5 + 4 4 4 3 + 4 7 3 2 + 3 6
1 + 0
1 + 0
1 0-+-1 1 + 1
1 + 3 2 + 1 4 + 0 3 + 1
3 4 + 4 1 32-1-23 4 4 + 3 6 2 8 + 3 2
3 + 3 0 + 6 1 + 3 3 + 4
1 5 + 7 1 5 + 1 7
3 + 9 5 + 1
w e d ł u g d a w n e g o
u s t r o j u
V I I V I I I
2 6 + 3 3 31
1 + 0 0 + 1
1 • 6 + 2
7
2 3 + 3 0 33
5 + 2 3
5 + 4 3
O g ó ł e m 4 3 4 3 2 4 3 0 35 6 33 84
I V . U C Z N I O W I E W E D Ł U G Z A W O D U I S T A N O W I S K A W Z A W O D Z I E O J C A U C Z N I A
K 1 a s i a
Z a w ó d i s t a n o w i s k o
w z a w o d z ie o j c a u c z n i a ClJ t—i i
Cj a
HH
ll l. b
CS> > > >
II IA '"O
OD
O
0
£
>N -G U y <U >»
N p o w y ż e j 50 h a . 1 1
O
& ’o W ła ś c . i c g o s p o d .r o
o d 15 d o 5 0 b a . o d 5 d o 15 b a . , p o n i ż e j 5 h a .
4 2
4 3
8 1
7 2
1 2
1 4 3
4 1 1 2
i 3
2 1 2
4 40 15
a P r z e d s i ę b i o r c y w i ę k s i . 2 2 2 3 1 4 14
o c3 P r z e d s i ę b . m n i e j s i , r z e m i e ś l . 4 8 5 6 7 9 2 5 4 5 3 58
*3 rt
flR o b o t n i c y i w y r o b n i c y 2 4 1 4 2 2 3 18
0 U 1 s U r z ę d n . i p r y w . p r a c . u m . 15 12 4 6 16 11 10 9 14 10 12 119
21 P r o f e s o r o w i e i n a u c z y c ie le 6 3 3 4 1 3 2 1 3 5 3 34
1 3
