Głos Wąbrzeski 1927.05.28, R. 7, nr 62

(1)

6I0S WABDZE5KI

QPONMLKJIHGFEDCBA

k się ży c a P iątek B e d y w . d .

S o b o ta A u g u sty n a N ie d z ie la 6 p o W ielk .

D z iś w sch ó d sło ń ca o g o d z . 3 ,2 8 z ac h 19-37

J u tro , „ . 3 .2 7 1 9 .3 9

" " ‘ - ' 1.47 16.31FEDCBA

szaniu.

PnedohUu

w «i«pnwwi<ieUay«k, pny watw-

■**ta prro<l«i<Morłłw». »ioł»nhj pruj, Mwrwaafa M«

■HHilkacfi. etraymaj^ar prawa U4*4 pozatomł*

aewycS dettatccań taaaty. h>b ewrota aaay ab«M- Yier-fu. Za <łr!»ł oarłoazea. redakcja ała adpewiada.

Ogłoszenia:

S

itf. 34ftm. w wiadomościach potocznych 30 gr na piarw- Btej ttr. 50 gr. Rabatu udziela tie przy cz^atem ogla- i. aa Głoa Wąbrzeski" wychoaii trzy razy tygodn.

poniedziałek, irodą i piątek. Skrzynka poezta- wa 23. Redakcja i administracja ul. Mickiewicza 11 Telefon 80. Knn‘o czekowe P. K. O. Poznań 204,252

Nr. 62 Wąbrzeźno, sobota 28 maja 1927 r. Rok VII

Nasza pożyczka zagraniczna

D o w iad u jem y się n a stęp u ją c y ch szczeg ó łó w o p o ży czce: P o ż y c zk a m a c h a rak te r czy sto sta

b ilizacy jn y , an i je d e n d o la r ty m czasem n ie m o że b y ć zu ży ty n a cele p ro d u k c y jn e . W sz y stk ie g o ra z em P o lsk a o trz y m a łab y n e tto o k o ło 65 m ilj. d o la ró w z p o ży czk i w y n o szącej n o m in a ln ie 8 0 m ilj. d o laró w . W ten sp o só b P o lsk a o trzy

m a ła b y o k o ło 84 p ro c, n o m in aln ej su m y p o ży cz

k i. P ro c en t o d p o życzk i w y n o sić m a 7 i p ó ł, a p ro w izja o k o ło 8 p ro c e n t.

Jest to p o ż y cz k a d ro g a, ale w k ażd y m razie ju ż o w iele tań sza, n iż p o ży czk a z a c ią g n ię ta p rzez W ła d y sła w a G ra b sk ie g o u D illo n a, k tó ra k o szto

w ała 22 p ro c. Z u zy sk an y ch 6 5 m iljo n ó w , 35 m ilj. m a b y ć z u ż y te n a c e le sta b iliza c y jn e i to w te n sp o só b, że w p rz e c ią g u ściśle o k reślo n eg o czasu m a ją b y ć w y cofan e ta k zw . „ k u b a łk i”, czy li p a p ie ro w e p ięcio zło tó w k i, k tó rem i so b ie d o ty chczas k ażd y M in ister S k a rb u p o m a g a ł ro b iąc in flację w w ięk szy m lu b m n iejszy m ro zm iarze.

„K u b ałk i* te m a ją b y ć w y co fan e i n ig d y ju ż w ięcej n ie m ają się w P o lsce p o jaw ić, a n i tez p o d o b n y p ie n iąd z p ap iero w y . Z a m k n ę ła b y się w ięc w te n sp o só b d ro g a M in istro m S k arb u d o ła ta n ia d z iu r w b u d ż e c ie i ro b ie n ia n iep o - k ry ty ch w y d atk ó w k o sztem o b y w ateli. 10 m iljo n ó w d o laró w m a ją b y ć zu ży te n a p o d w y ższen ie k a p itału z a k ład o w e g o B an k u P o lsk ieg o , k tó ry ty m czasem p rz y ją łb y R ząd z o b o w iązk iem sp rze

d an ia ty ch n o w y ch ak cyj w p ew n y m o k reślo n y m czasie o b y w atelo m p o lsk im . D alsze 20 m iljo n ó w d o laró w m ają stan o w ić n iejak o fu n d usz rezerw o w y z k tó reg o p o k ry w ało b y się ew en tu aln e d efi

cy ty b u d żeto w e w n astęp n y ch trzech latach . G d y

b y się m iało o k azać, że d eficy tó w n iem a, su m a 20 m ilj. d o i. m o g łab y b y ć u ży ta n a cele in w es

ty cyjn e. P o zatem g ru p a am ery k ań sk a o fiaro w u je B an k o w i P o lsk iem u red y sk o n t jeg o w ek sli w w y

so k o ści 20 m ilj. d o laró w w b an k ach zag ran iczn y ch . O b ietn ica ta jest b ezp rzed m io to w ą, b o jak n as p o u czają sp raw o zd an ia B an k u P o lsk iego , p o trze

b a red y sk o n to w an ia w ek sli w cale n ie zacho d zi.

O p ró cz teg o o b iecu je g ru p a am ery k ań sk a w p rzy szło ści u d zielić d alszy ch p o ży czek R ząd o w i n a cele p ro d u k cy jn e, k tó ry ch k o lejn ó ść ju ż p rzew id zian o , a m ian ow icie p ierw sza p o ży czka m a p o służy ć n a w y b u d o w an ie k o lei K ato w ice - G d y n ia i K ato w ice — K iw erce, d ru g a tań sza m iałab y ch arak ter p o ży czk i d la k o m u n , a trzecia b y łab y p o ży czk ą n a cele p o d n iesien ia ro ln ictw a.

T e o statn ie o b ietn ice m ają jed n ak że ch arak te r jeszcze zu p ełn ie teo rety czny i w całej p ełn i sło w a teg o są ty lk o o b ietnicam i. N ajm n iej p o d o b a się R ząd o w i d o m ag an ie się g ru p y am ery k ań sk iej, b y n ig d y w ięcej w P o lsce n ie p o jaw ia

ły się w ięcej p ap iero w e p ien iąd ze b ez p o k ry cia.

C o d o k o n tro li, to g ru p a am ery k ań sk a d o m ag a się. ab y w B an k u P o lskim u tw o rzo n o sp ecjaln ą k o m isję p iln u jącą ab y p o ży czk a zo stała zu ży ta n a p rzew id zian e cele. D o tej k o m isji w eszlib y p rzedstaw iciele lu b p rzedstaw iciele g ru p y fin an

sistó w am ery k ań sk ie'. C zęść p o ży czk i p o lsk iej ch cą A m ery k an ie u m ieścić w k rajach eu ro p ejsk ich .

» * *

D eleg at R ząd u d r. B arań sk i b aw i o b ecn ie w P ary żu g d zie ro zp atru je w espó ł z fin an sistam i am eryk ań skim i p ro jek t u m o w y p o ży czk o w ej. D r.

B arań sk i p rzy b yć m a w k ro tce d o W arszaw y z g o to w y m p ro jek tem .

P o zatw ierd zen iu p ro jek tu k o n trak tu p rzez R ząd , n astąp i p o d p isan ie u k ład u . Jest m o żliw e, że fo rm aln o ść p o d p isan ia u m o w y o d b ęd zie się w W arszaw ie.

N aty ch m iast p o p o d p isan iu zain tereso w an e b an k i o g łoszą su b sk ry p cję p o ży czk i.

W ed łu g o b liczeń zn aw có w , realizacja p o ży cz

k i m o że p o trw ać o k o ło 2 ty g o dn i. W p łacen ie

rząd o w i p o ży czki n astąp i w ięc w ciąg u m iesiąca czerw ca.

R ząd n ie zam ierza zw racać się d o S ejm u o zg o d ę n a zaw arcie p o ży czk i, g d y ż P rezy d en t

Krótkie wiadomości telegraficzne.

Plotka o rozwiązania Rady Miejskie w Toruniu.

K o ła rząd o w e zap ew n iają, że p o d an a p rzez jed n o z san acy jn y ch p ism w iad o m o ść o zam iarze ro zw iązan ia R ad y M iejsk iej w T o ru n iu , jest n ie

p raw d ziw a. W o jew o d a p o m o rsk i sw ego w n io sk u w tej sp raw ie d o M in. S p r. W ew n . n ie n ad esłał,

a w M in isterstw ie w o g ó le o p o d o b n y m zam iarze n ic n ie w iad o m o .

W icep rezes R ad y M in istró w p. B a r te k w ręczy ł w ielk ą w stęg ę o rd eru O d ro d zen ia P o lsk P rezeso w i B an k u G o sp o d arstw a K rajo w eg o p«

S teczk o w skiem u .

M in ister k o m u n ik acji p rzy jął 24 b m p rzed *

staw icieli P o lsk ieg o Z jed n o czen ia Z aw o d o w eg o (Z . Z . P .), k tó ry ch zap ew n ił m . in , iż p o g ło sk i o p ro jek to w an em w ejściu k ap itału p ry w atn eg o d o p ań stw o w eg o p rzed sięb io rstw a k o lei p ań stw o w y ch n ie są p raw d ziw e. P rzech od ząc d o sp ra

w y u p o sażen ia p raco w n ik ó w k o lejo w y ch , zazn a

czy ł p . m in ister, iż w m in isterju m k o m u n ik acji są p ro w ad zo n e p race n ad u reg u lo w an iem u p o sa

żeń p raco w n ik ó w k o lejo w y ch . P race te p rzew i

d u ją p o lep szen ie b y tu k o lejarzy . S p raw a zo sta

n ie w n ied łu g im czasie załatw io n a.

W d n iach n ajb liższy ch sp o d ziew an y jest w y

jazd in co g n ito p. P rezy d en ta R zeczy p o sp o litej d o T arn o w a w celu o b ejrzen ia teren ó w , p rzezn aczo n y ch p o d b u d o w ę n o w ej fab ry k i azo tniak ó w n a w zó r C h o rzo w a.

P . P rezy d en t, jak o n ajw ięk szy sp ecjalista w P o lsce w tej d zied zin ie p rzem y słu , o so b iście ch ce o d p ierw szej fazy u czestn iczy ć w e w zn o szen iu n o w ej fab ry k i, tak w ażn ej zaró w n o d la ro ln ictw a n aszeg o , jak i d la sp raw y o b ro n y P ań stw a.

*

S y n d y k at D zien n ik arzy P o m o rsk ich o g łasza n astęp u jący k o m u n ik at:

Francja nie zmieni swego stanowiska wobec Rosji.

Doniesienie &g. Havasa po rozmowie Cziczerina z Briandem i Poinoarem.

P a ry ż . K o m isarz lu d o w y C ziczerin w to w arzy stw ie am b asad o ra R ak o w sk ieg o zło ży ł w izy tę p rezeso w i R ad y M in istró w P o in carem u i m in istro w i sp raw zag ran iczn y ch B rian d o w i.

* ♦

*

P a ry ż . R ed ak to r d y p lo m aty czn y A g en cji H av asa d o w iad u je się, iż z ro zm ó w p o m ięd zy

„Precz z PólsŁą “ — wołają szwaby.

Niezwykła przygoda pruskich stalhelmowców.

D o p rezy d jum p o licji w B erlinie zg ło sił się w łaściciel sk lep u z rad jo sp rzętem , W e y g e rt, za

w iad am iając, że w sk u te k n iep o ro zu m ien ia zd e

m o lo w an o jeg o sk lep w czasie d em o n stfacji stalh elm o w có w .

W e y g e rt, sam stalh elm ow iec, k ro czy ł ró w n ież w ich szereg ach . W ch w ili g d y k o lu m n y stal

h elm o w ców p rzech o d ziły k o ło sk lep u W e y g e rta , z u m ieszczo n ej stale n ad d rzw iam i tu b y g ło śn ik a o d ezw ały się n ag le d o n o śn e sło w a :

— H allo ! H allo ! P o lsk ie rad jo W arszaw a

— p o czem p o p ły n ął p o to k słó w p o lsk ich z W a rsz aw y .

W szereg ach stalh elm o w có w p o d n iosła się w rzaw a:

R zeczy p o sp o litej p o siad a p ełn om o cnictw a S ejm u n a zaciąg an ie p o ży czek . D y sk usja sejm o w a m o g łab y się p rzeciąg n ąć, a rząd o w i zależy n a szy b - k iem załatw ien iu fo rm aln o ści p o ży czk o w ej.

G ru d ziąd z. 24 m aja. W o b ec w y so ce n ieży czliw eg o stan o w isk a zajęteg o p rzez S en at W o ln e

go M iasta G d ań sk a w sto su n k u d o p rasy p o lsk iej:

- Z arząd S y n d y k atu D zien n ik arzy P o m o rsk ich n a p o sied zeniu sw em w d n iu 24 b m . rb . p o stan o w ił o d w ołać zap o w ied zian y Z jazd D zień . P o l., m ający się o d b y ć w d n iu 28 i 29 m aja br. w G d ań sk u .

Z arazem Z arząd S y n d . D z. P o l. p o stan aw ia p rzed staw ić m o ty w y sw ej d ecy zji M . S . Z .

*

„O std eu tsch e M o rg en p o st“ d o n o si, że p ru sk i m in ister o św iaty o k ó ln ikiem z d n . 18 bm . zalecił zap ro w ad zen ie języ k a p o lsk iego w szk o łach n ie

m ieck ich jak o p rzed m io tu n au czan ia.

*

W zw iązk u z u ro czy stościam i p o g rzeb o w em i Ju lju sza sło w ack ieg o d o w iad u jem y się, iż ek sh u m acja zw łok n astąp i d n ia 14-go czerw ca rb. D o W arszaw y tru m n a z p ro ch am i w ieszcza p rzy b ę

d zie d n ia 26-go czerw ca, zaś d o K rak o w a 27-go a u ro czy ste zło żenie w k atak u m b ach k ated ry w aw elsk iej n astąp i d n ia 28-go czerw ca.

*

K ap itan statk u h an d lo w eg o , k tó ry w p ły n ął d o p o rtu , zaw iad o m ił w ład ze m ary n ark i, iż jeg o rad ioteleg rafista p rzy jął d ep eszę isk ro w ą w y słan ą z p o k ład u statk u h an d lo w eg o , p o ch o dzącego ró w n ież z B o u lo g n e. W ed ług d ep eszy statek ten w id ział p o d ro d ze in n y statek h an d lo w y , holują*

cy sam o lo t, n a k tó ry m p o w iew ała flag a fran cu sk a.

P rzy p u szczają, że jest to sam o lo t N u n g essers. 7 '

* •

W ezb ran e w o d y rzek i A tch afalay a zerw ała tam ę, p o w o d u jąc w y lew y w p o łu d n io w ej cźęsc*

stan u L u isian a.

*

D o n o szą ze źró d ła am ery k ań sk ieg o, że p rzy b y ł tam d e P in ed o w raz z sw y m ap aratem , p rzy h o lo w an y m p rzez p aro w iec.

C ziczerin em a P o in carem i B rian d em w y n ik a, że rząd fran cu sk i n ie zo stał d o ch w ili o b ecn ej zm u szon y w ziąść p o d u w ag ę w p ro w ad zen ia zm ian w o ficjaln y ch sto sun k ach fran cu sk o -ro sy jskich i że in icjaty w ę w ty m k ieru n k u p o w ziąłb y ty l

k o w ty m w y p ad k u , g d y b y n o w e o k o liczn o ści sk ło n iły g o do teg o .

— N ieder m it P o len ! (P recz z P o lsk ą!) — a w ślad za ty m o k rzy k iem p o sy pał się g rad k am ien i n a sk lep W e y g e rta, k tó ry te ż w o k a m g n ien iu zd em o lo w ano .

N ieszczęsn y k u p iec-stalh elm o w iec zap ew n ia p u b liczn ie sw o ich to w arzy szó w , że fig le sp ła ta ły m u fale e te ru z p o w o d u n ien ależy teg o w y łączen ia o d b io rn ik a.

T ak — b racie ro d ak u — „cen ią u tam n aszą o jczy zn ę, a ty n ieraz w y ch w alasz tu zam ieszk a ły ch n iem có w i ich w sp ierasz, k ied y to z a

p rzestan iesz?

(2)

Po zerwaniu z sowietami.

Dalsze zmiany

QPONMLKJIHGFEDCBA

L o n d y n . W k o ła c h Iz b y G m in s p o d z ie w a ją s ię , ż e L a b o u r P a rty n ie p o tę p i s ta n o w is k a R z ą d u , a le u z n a k ro k i p . B a ld w in a z a z b y t p o - । s p ie sz n e n a n a jb liż s z y m p o s ie d z e n iu Iz b y , p o o d b y ty m e x p o s e P re m je ra B a ld w in a w y s tą p i z w n io s k ie m z b a d a n ia s p ra w y p rz e z k o m i

s ję p a rla m e n ta rą ą . G łó w n y m m ó w c ą z ra m ie n ia R z ą d u b ę d z ie p . C h a m b e rla in , k tó ry s c h a ra k te ry z u je s to s u n k i a n g lo -s o w ie c k ie w p rz e - s z e sz ło śc i a ż d o c h w ili p o w z ię c ia p rz e z R z ą d p o s ta n o w ie n ia z e rw a n ia z S o w ie ta m i.

J e ś li iz b a p o p rz e s ta n o w is k o R z ą d u w ó w c z a s w w y k o n a n iu p o s ta n o w ie n ia Iz b y so w ie c -

Katastrofa lotnicza na wybrzeża

Ja stran ia . D n ia 2 3 -g o b m . u m y słam i m ie sz

k a ń c ó w w y b rz e ż a w s trz ą s n ą ł tra g ic z n y w y p a d e k k a ta s tro fy lo tn ic z e j, ja k a m ia ła m ie jsc e w o d le g ło ś c i 4 k m . o d w io sk i ry b a c k ie j J a sta rn i n a p ó ł

w y sp ie H e lu . O k o ło g o d z in y 12 te j w y sta rto w a ł n a je d n o m o to ro w y m h y d ro p la n ie z tu t. lo tn ic tw a m o rs k ieg o k a p ita n -p ilo t M a lic k i w ra z z m e c h a n ik ie m S e w a rtja n ic k ie m . P o p a ru o k rą ż e n ia c h n a d z a to k ą h y d ro p la n p o le c ia ł w k ie ru n k u p ó ł

w y sp u i n a g le z n ie w ia d o m y c h p rz y cz y n ru n ą ł tu ż p rz y b rz e g u w m o rz e w p o b liż u w io sk i Ja stra- n i, g rz e b ią c p o d ro z b ite m i s z c z ą tk a m i lo tn ik ó w . K a p ita n M a lick i o trz y m a w szy c ię ż k ą ra n ę w g ło w ę i z ła m a w sz y n o g ę n a m ie jsc u z o s ta ł z a b ity . M e c h a n ik S e w a rtja n ic k i z o s tał c ię żk o ra n n y o trzy -,

Jeden z dni IDisji śa a Djnrzezme.

Misja św. — Wniebowstąpienie Pańskie. — Ogromne rzesze wiernych. — Procesja. — Niezastosowanie się do wskazówek kapłanów. — Wyważenie muru. — Ranni. — Policja. —

Komisja sądowo-lekarska. — Stan chorych.

J a k ju ż d o n o s iliś m y o d b y w a się w n a sz e j p a - ra fji o d u b . so b o ty m isja św . O d te g o c z a su c o d z ie n n ie w y g ła s z a ją p o k ilk a n a u k O jc o w ie re d e m p to ry śc i z K o ś c ia n a i to je d n ą s ta n o w ą i d w ie o g ó ln e , ta k sa m o c o d z ie n n ie o d p ra w ia się ró ż a n ie c i u d z iela s ię w iern y m b ło g o sła w ie ń stw a .

N a sta ł d z ień W n ie b o w s tą p ie n ia P a ń sk ie g o . Ju ż o d ra n a z a c z ę ły się sc h o d zić d o św ią ty n i lic z

ne rzesze

w ie rn y c h z b liż sz y c h i d a lsz y c h p a ra fij.

P rz e z c a ły d z ie ń lic z n ie p rz y s tę p o w a li w ie rn i d o s a k ra m e n tó w p o k u ty i o łta rz a , o ra z w s k u p ie n iu s łu c h a li w y g ła s z a n y c h n a u k .

P ie rw s z a c z w a rtk o w a n a u k a p o p o łu d n io w a ro z p o c z ę ła się o g o d z . 5 . B y ła to n a u k a o sz k a - p le rz u , p o c z e m n a s tąp iło n a ło ż e n ie s z k a p le rz a o ra z ś w ię c e n ie p a m ią te k m isy jn y c h . P o te j c e rem o n ji w y g ło s ił O jc ie c d ru g ą n a u k ę o g ó ln ą, p o d c z a s k tó re j b y ł w y sta w io n y N a jśw ię tsz y S a k ra m e n t O łta rz a . P o k a z a n iu w U ro c zy ste j p ro c e s ji o d p ro w a d z o n o P a n a Je z u sa d o k o śc io ła . R z e c z o c z y w ista tłu m n ie z n a la z ł p o m ie s z c z e n ia w o b rę b ie m u ru o ta c z a ją c e g o k o śc ió ł, w o b e c c z eg o z e b ran i g ro m a d z ili się ró w n ie ż p o z a m u ra m i. P o d c z a s p ro c e sji w iern i c h cie li się d o sta ć d o w n ę trz a k o ś c io ła z a ś m u r

Z w ie d z a n ie z a b y tk ó w

N ie d ź w ie d z ia i R a d z y n a .

Kościół w Niedźwiedziu. — Największe ’mu

zeum prywatne w Polsce. — Ogród w stylu Ludwika XVI. — Odjazd. Zwiedzanie Ra

dzyna i jego zabytków.

(O d je d n e g o u c z e stn ik a w y c ie c z k i o trz y m a liśm y n a s tę p u ją c ą k o re s p o n d e n c ję k tó rą w c a ło ś c i u m ie sz c z a m y . R e d .)

Polskie Towarzystwo Krajoznawcze

O d

dział

^w

Toruniu

w s p ó ln ie z O d d z ia łe m

w Gru

dziądzu

u rz ą d z iło w d n iu 2 2 m a ja 1 9 2 7 r. w y c ie c z k ę k ra jo z n a w c z ą d o N ie d ź w ie d z ia i R a d zy n a . K o rz y sta ją c z p ię k n e g o d n ia m a jo w e g o to w a rz y stw o n a s z e p o s ta n o w iło z w ied z ić n a jp rz ó d N ie

d ź w ie d ź .

A c zk o lw ie k z w y k ła to s o b ie m iejsc o w o ść d w o rsk a o d d a lo n a o 5 i p ó ł k im . n a p o łu d n io w y w sc h ó d o d W ą b rz e ź n a ró ż n i się o d in n y c h m ie j

sc o w o śc i ta m te js z e g o p o w ia tu te rn , ż e p o s ia d a n a jw ię k s z e p ry w a tn e m u z eu m , n a leż ą c e d o p a n a

Mieczkowskiego z Niedźwiedzia. —

Ju ż z d a ła w id o c z n y je s t n a w z g ó rz u g o ty c k i k o śc ió łe k , p a m ięta ją c y c z asy k rz y ż a c k ie . D o b rz e o n je szc z e z a c h o w a n y , c o z a w d z ię c z a je d y n ie tro sk liw e j o p ie

ce,

k tó rą g o d o ty c h c z a s o ta c z a n o . W id a ć te ż, ż e k o ś c ió łe k te n d la p o w ię k s z a ją c e j się z c z a se m ilo śc i w ie rn y c h z o s tał p o w ię k sz o n y p rz e z d o b u d o

wę

p re s b ite rju m . W n ę trz e je g o ró w n ie ż b a rd z o

stare,

z a w sz e je sz c z e d o b rz e u trz y m a n e . S z c z e g ó l

ną

u w a g ę z w rac a o b ra z św . G rz e g o rz a , z n a jd u ją c y s ię w g łó w n y m o łta rz u . P o p ra w ej s tro n ie m ie śc i się k a p lic z k a z n o w sz y c h ju ż c z asó w w y b u d o w a n a w ra m ie n ia d z ie d z icó w ta m t. d w o ru p p . M ie c z k o w sk ic h ,u w e jśc ia , k tó rej u m ie sz cz o n o ty c h ż e h e rb .

Z św ią ty n i u d a liśm y się d o p rz y le g łeg o d o n ie j d w o ru . P o z n a ć tu rę k ę d b a ją cą o p ię k n o ,

którego

d o w o d e m w z o ro w y p o rz ą d e k i c z y sto ść .

Riądu Brytyjskiego.

k ic h c h a rg e d ’a ffa ire s p .R o s e n h o lz o trz y m a n o tę R z ą d u B ry ty jsk ie g o p ra w d o p o d o b n ie w c ią g u d n ia n a s tę p n e g o . P o n ie w a ż R z ą d B ry ty js k i n ie z a m ie rz a w k ra c z a ć w d z ie d z in ie p ry w a t

n y c h s to s u n k ó w g o s p o d a rc z y c h m ię d z y o b u k ra ja m i p rz e to to w a rz y s tw o A rc o s b ę d z ie m ia ło m o ż n o ś ć d a ls z e g o p ro w a d z e n ia in te re s ó w n a p ra w a c h z w y k łe g o p rz e d s ię b io rs tw a h a n d lo w e g o . P ra c o w n ic y te g o to w a rz y s tw a o b y w a te le s o w ie c c y b ę d ą m o g li p o z o s ta ć w A n g lji z z a s

trz e ż e n ie m ż e c z y n n o ś c i ic h n ie b ę d ą w y c h o d z i

ły p o z a ra m y fu n k c ji u rz ę d n ik ó w p rz e d się b io r s tw a h a n d lo w e g o .

m a ł p o w a ż n ą ra n ę w .g ło w ę i m a ró w n ie ż n o g ę z ła m a n ą W s ta n ie c ię ż k im p rz e w iez io n o g o d o d o m u c h o ry c h w P u c k u . Z w ło k i z a ś o fia ry tra g ic z n e g o w y p a d k u z ło ż o n o w k o stn ic y s z p ita la p u c k ie g o . S .p . k p t. M a lic k i m im o sw eg o k ró tk ie g o c z asu p o b y tu w P u c k u d a ł* się p o z n a ć ja k o n a d z w y cz a j o b o w ią z k o w y o fice r i z d o ln y p ilo t.

Ś m ie rć je g o w y w o ła ła o g ó ln y ż a l te m b a rd z ie j, iż ś. p . k p t. M a lic k i o sie ro c ił m ło d ą ż o n ę i n ie le tn ie d z iec k o . W s trzą s a ją c a k a ta stro fa ta w y w o łała p o w sz e c h n e p rz y g n ę b ien ie a z ro z p a c z o n e j ż o n ie sp . k p t. M a lic k ie g o to w arz y sz y s e rd e cz n e w s p ó ł

c z u c ie . P o g rz e b o fiary k a ta stro fy o d b ę d z ie się w b . ty g o d n iu . P rz y c z y n y w y p a d k u n a ra z ie je s z c z e n ie u s ta lo n o . S z cz e g ó ły p o d a m y p ó ź n ie j.

n ie w y trz y m a ł ta k w ie lk ie g o n a p o ru i n a g le ru n ą n a p rz e s trz e n i o k o ło 19 m e tró w . O so b y z n a jd u ją c e się p o d m u re m n ie z d ą ż y w sz y w p o rę u s u n ą ć się z p o d n ie g o , p rz y w alo n e z o stały k a w a ła m i m u ru . P o w s ta ła p a n ik a , z a m ie sz a n ie i k rz y k o b e cn y c h .

N a ty c h m ia s t p rz y s tąp io n o d o w y d o b y w a n ia p o s z w a n k o w a n y c h i p o k a le c z o n y c h , k tó ry c h z a n ie s io n o d o sa lk i p a ra fja ln e j g d z ie o b e c n i le k a rz e p p . D r. L e sz k o w sk i, D r. P o d la s z e w s k i i D r. K a w cz y ń sk i, u d z ie lili p ie rw sz e j p o m o c y . O - so b y , k tó re o d n io sły p o w a ż n ie jsz e o k a le c z e n ia o d w ie z io n o d o s z p ita la p o w ia to w e g o , re s z tę d o sw y c h d o m ó w .

P o w a ż n ie js z e ra n y o d n ie ś li:

Jaranowska Mar ja

la t 2 0 (p ra w e u d o i p ra w a rę k a ,

Lewaadowska Elżbieta

z W a ły c z a (le w e p o d u d z ie ),

Ochędouski

la t 17 u c z e ń k ra w ie c k i, z ła m a n ie p o d u d z ia ,

Orgacki Kazi

mierz

(k o n tu z ja p ie rsi)

Jęziorowska Marja

la t 6 4 (k o n tu z ja p ie rsi),

Olszewski Franciszek

^{la t 10}

z e S ta n isła w e k (2 ra n y sk ó rn e w c z a sz c e ) L ż e js z e p o ra n ien ia o d n ie ś li:

Bur szewski Stefan

la t 14. u c z e ń , g im n a z ja ln y (lek k o rę k a i p le cy )

Turulska Salomea

Z b liż a m y się d o p a ła c u , o z d o b io n e g o g ło w am i sz e śc iu n ie d ź w ie d z i. N a d z ie d z iń c u p ię k n e k lo m b y , k o b ie rz e c z n a jro z m a its z y c h k w ia tó w o ra z p a lm y . P a ła c sa m p o sia d a c e c h ę d w o ru p o lsk ie g o , k tó re g o s k rz y d ła w y b u d o w a n e są w p ię k n y m re n e s a n s ie w ło sk im . U w e jśc ia s to ją d w a m o d e le d a w n y c h a rm a t p o lsk ic h . G d y śm y w resz cie d o sta li się d o w n ę trz a p a ła c u , o k o n a sz e z a d ziw iło p ię k n ie u p o rz ą d k o w a n e m u z eu m , s k ła d a ją c e się z S d u ź y c h sa l. W h o d z im y sa m p rz ó d d o sa li, o z d o b io n e j fila ra m i z c z a só w L u d w ik a X V I., z z e g a re m i n a jro z m a its z e m i z b ro ja m i te j sa m e j e p o k i. W sa li n a s tę p n e j z n a jd u je m y b a rd z o g u sto w n ie u p o rz ą d k o w a n e z b ro je : ja k ta rcz e , p a n c e rz e ry c e rz y p o ls k ic h , a u s trja c k ic h i h o le n d e rs k ic h , n ie b ra k i k rz y ż a c k ic h , s p e c ja ln ą u w a g ę, w id za z w rac a je d n a m a ła z b ro ja d z ie c ię c a z p ię k n ie . w y ry te rn p rz e d p ie rs ie m z w iz eru n k ie m M a tk i B o sk ie j. N a s tę p n a s a la p rz e d s ta w ia z b ió r m o d eli a rm a t, p ro - c h o w n ic ze k , strz e lb s ta ro d a w n y c h s io d e ł,’ k a ra b e l, k u lb a k i tp ., p o w ięk s z e j c z ę śc i p o c h o d z e n ia s e rb sk ie g o . N a s tę p n ie w id z im y w s p a n ia ły sa lo n ró ż n y ch m e b li o ra z c a c e k a n g ie ls k ic h m ię d z y in n e m n a je d n y m s to lik u ró ż a n iec k ró lo w e j Ja d w ig i. J e s t to o ry g in a ł, n a k tó re m k ró lo w a się m o d liła, z e s ta w io n y z sa m y c h g łó w a rty s ty c z n ie rz e ź b io n y c h w k o śc i sło n io w e j p rz e d s ta w ia ją c y c h g ło w ę C h ry stu sa, św . P a ń sk ich , g ło w ę k ró lo w e j, Ja g ie łły , o ra z g ło w y k ilk u k ró ló w p o ls k ic h c a łe g o ó w c z esn e g o je j d w o r- ru . W c h o d z im y ^ d a le j d o sa li z m a rm u ro w e m i p o są g a m i i o b ra z a m i o le jn y m i. N ie b ra k tu ta k ż e p ię k n y c h s ta ry c h m e b li sty lo w y c h z ró ż n y ch c z a só w o ra z h o le n d e rsk ic h i g d a ń sk ic h . N a s tę p n ie w c h o d z im y d o sy p ia ln i w s p a n ia le m e b lo w a n e j ró w n ie ż w ty m sa m y m sty lu . T u s z c ze g ó ln ą u - w a g ę z w ra c a ją z e g a ry , o d n a jw ię k s z y c h d o n a j

m n ie jsz y c h , z k a ż d e j b o d aj e p o k i, z e g a rk i k ie s z o n k o w e a n a w e t s ło n e c z n e , b a rd z o ju ż d z isia j rz a d k ie . C ie k a w o ść w z b u d z a z e g a re k k ie s z o n k o w y z e a u to m a ty c z n ą m u z y k ą i d z w o n k a m i. P o -

z M y śliw c a la t 3 4 , (n o g a i rę k a ),

Eiohburgerowa Łsokadja

la t 2 7 (n o g i i g ło w a ),

Lewandowska Weronika

la t 4 9 (p o tłu c z e n ie n o g i i b o k u ,)

Fetkowa Rozalja

la t 4 8 (p o tłu c z e n ie p ra w e j n o g i,)

Kruczkowska Helena

la t 15 (p ra w a n o g a )

Kęcik Juljanna

la t 2 4 z C h e łm n a (le k k o p o ra n io n a n o g a ),

Szymańska Wanda,

u c z e n n ic a S k o ły W y d z ia ło w e j (o m d len ie ).

S ta ło się n ie sz c z ę ś c ie ! G d z ie s z u k a ć p rz y c z y n y te j k a ta stro fy ? ... T y lk o w śró d w ie rn y c h . O jc o w ie M isjo n a rz e n a p o m in a li b o w iem , a b y ta k p o d c z a s n a u k ja k i p o d c z a s in n y ch u ro c z y sto ś c i n ie g ro m a d z ili się p rz y m u rz e. W ie rn i je d n a k ż e z ro b ili in a cz e j.

L e k c e w a ż e n ie p rz e z w ie rn y c h w sk a z ó w e k , b y ło p rz y c z y n ą , ż e z ra n io n a z o s ta ła s p o ra ic h rz e sza . W y w aż e n ie m u ru n a s tą p iło w s k u te k p o w s ta łe g o p rz y p ro c e s ji tło k u . „ V is m a io r b y ła p rz y c z y n ą n ie sz c z ę śc ia .

P o d c z a s a k c ji ra tu n k o w e j n ie s to s o w n e b y ło z a c h o w an ie się p u b lic z n o ś c i. C ie k a w o ść ic h , a p rz e d e w s z y stk ie m c h ę ć z o b a c z e n ia o fia r p o w o d o w a ła o g ro m n y śc isk , k tó ry w z n a c z n e j m ie rz e u - tru d n ia ł sz y b k ie w y d o b y w a n ie ra n n y c h z p o d g ru z ó w m u ru . P rz y p o d o b n y c h w y d a rz e n ia c h lu d n o ść p o w in n a n a ty ch m ias t ro z e jść się d o d o m ó w a lb o p rz y n a jm ie j o p ró ż n ić m ie jsc e w y p a d k u n a k ilk a m e tró w . T u z n ó w z a n a d to c z y n n y m b y ł ję z y k . N ieś c is łe i n ie z g o d n e z p ra w d ą w iad o m o śc i lo te m b ły sk a w ic y o b ie g a ły m ia sto p rz y b iera ją c fa n ta s ty c z n e ro z m ia ry .

P o rz ą d e k u trz y m y w a li fu n k c jo n a rju s z e P o s te ru n k u P o lic ji P a ń stw o w ej, z K o m e n d a n te m p o w ia to w y m p . B in ia siem i K o m d t. p o s te ru n k u p«

M u lą n a c z ele.

N a m ie jsc e w y p a d k u u d a ła się d z isja j w p ią te k k o m isja są d o w a s k ła d a ją c a sie z p . sę d z ie g o

Zalewskiego

ⁱa p lik a n ta p . C h w ie ć k o , c e le m d o k o n a n ia n a u c z n i są d o w e j. K o m isji c h o d z iło o z b a d a n ie e w e n tu a ln e j o d p o w ie d zia ln o śc i k a rn e j i o z b a d a n ie p rz y c z y n , k tó re d o w c z o ra jsz e j k a ta s tro fy d o p ro w a d z iły . S ą d jaico i p o lic ja p ro w a d z i w d a lsz y m jc ią g u śle d z tw o , c e le m z u p e łn e g o w y ja śn ie

n ia sp ra w y i u s ta le n ia c z y i w ja k im sto p n iu z a c h o d z i p o d e jrz e n ie c z y n u k a ry g o d n e g o .

Ja k się w o s ta tn ie j c h w ili d o w ia d u je m y stan c h o ro b y z n a jd u ją c y c h się w S z p ita lu n ie je s t d la n ik o g o g ro ź n y . W ię k s z a c z ęść c h o ry c h o p u śc i s z p ita l w n a jb liż s z y c h d n ia c h .

Wi&dumGści potoezne

WąbneŹMO,

d n ia 2 7 m a ja 1 9 2 7 r.

Jeszcze tylko jedea numer Gazety

u k a ż e się w ty m m ie sią c u . N iec h p a m ię ta ją o te m w sz y scy , k tó rz y n a c z e rw ie c je sz c z e n ie z a p isa li s o b ie g a z e ty . T e ra z ju ż trz e b a się u d a ć w p ro st n a p o c z tę, a lb o p o p ro sić listo w e g o , a b y o d e b ra ł p ie n ią d z e i z a p isa ł ją n a sw e j p o c z c ie . K to n ie o trz y m a p ie rw sz y c h n u m eró w G a z e ty n a m iesią c c z e rw ie c , n ie c h się z w r ó c i d o n a s, p rz y ś L k w it p o c z to w y i d o n ie s ie n a m , k tó re n u m ery , m u

z o s ta łe d w a o s ta tn ie sa lo n y , m ie sz c z ą p o rc e la n ę w p o ś ró d k tó ry c h z n a jd u je się tą k ż e s e rw i d a ro w a n o k s. P o n ia to w s k ie m u , n a p a m ią tk ę s p o tk a n ia się w o d z ó w p o ls k ic h w a rm ji N a p o le o n a , n a 6 filiż a n k a c h te g w id n ie ją p o p ie rsia w o d zó w w o jsk a ó w c z esn e g o . T a k ż e p o d o b n y se rw is z a -, s łu g u je n a u w a g ę , p o n ie w a ż z a w ie ra w sz y stk ie b itw y i p o ty c z k i w y g ra n e p rz e z k s. P o n ia to w s k ieg o

N ie w y m ie n ia ją c s e te k in n y c h d ro b n y c h le c z b a rd z o c e n n y c h p a m ią te k , d ro g ic h se rc u p o ls k ie m u , a b io rą c c a ło ś ć p o d u w a g ę z a z n a c z y ć trz e b a , ż e m u z e u m n ie d ź w ie d z k ie je s t b o d a j je d n y m z n a jc en n ie jsz y c h z b io ró w p ry w a tn y c h , ja k ie m i d z ie ln ic a p o m o rs k a p o sz c z y c ić się m o ż e , d z ięk i je d y n ie w ła śc ic ie lo m , k tó rz y ż y w ili ta k w ie lk ie z a m iło w a n ie d o rz e c z y la t m in io n y c h .

W k o ń c u u d a je m y się d o p rz y le g łe g o p a rk u u trz y m a n e g o w sty lu L u d w ik a X V I, je d n a k o w o ż z tą m o d y fik a c ją , ż e k ró lu je w n im K ró lo w a K o ro n y P o lsk ie j: n a Je j c z eść u sta w io n o p ię k n ą k o - In m n ę w śro d k u p a rk u .

N a sy c e n i u ro k ie m w szy stk ie g o w ra c a m y w s tro n ę W ą b rz e ź n a , z a ch o w u ją c n ie w y g a słe w s p o m n ien ie ta k c e n n y c h p a m ią te k p o le c a ją c s z e r

sz e m u o g ó ło w i z a p o z n a się z n ie m i.

N a le ż ą się s ło w a sz cz e rej p o d z ię k i w ła ś c ic ie lo w i m a ją tk u N ied ź w ie d ź p .

Mieczkowskiemu

z a ła s k a w e b e z p ła tn e d o s ta rc z e n ie śro d k ó w lo k o m o c ji z d w o rc a w ą b rz e s k ie g o d o N ie d ź w ie d z ia i z p o w ro te m d o W ą b rz e ź n a , z a ś p a n u

Skrzyp

czakowi,

e k s p e d y to ro w i z W ą b rz e ź n a z a d o s ta r

c z e n ie ś ro d k ó w lo k o m o c ji ró w n ie ż b e z p ła tn ie z W ą b rz e ź n a d o R a d z y n a i z p o w ro te m , g d z ie c z ło n k o w ie P . T . K . m ie li o k a z ję z w ie d z ić je d n ą z n a j

w ię k sz y c h i n a jp ię k n ie js z y c h ru in z a m k u k rz y ż a c k ieg o z ro k u 1 2 3 7 o ra z św ią ty n i g o ty c k ie j ta k ż e z 1 3 -g o w ie k u . M ia ste cz k o R a d z y ń , ja k w sz y st

k ie m ia ste c zk a p o m o rsk ie ro b i b a rd z o d o b re w ra ż e n ie , sw o ją c z y sto śc ią i sc h lu d n o śc ią.

Uczestnik.