ż
a ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
iń
e-
li
lie
3 Ń
1 7 3
Bty- rod- 8 a.
Dzisiejszy numer zawiera 12 stron Cena pojedynczego egzemplarza 15 groszy
Wąbrzeźno, wtorek 28 maja 1929 r.
D z iś w s c h ó d s ło ń c a o g o d z . 3 3 5 z a c h . 7 3 5 J u tr o „ „ „ 3 3 4 „ 7 3 6 D z iś „ k s ię ż y c a „ — „ 7 4
W O S V .
P o n ie d z ia łe k 2 7 M a g d a le n y W to r e k 2 8 A u g u s ta Ś r o d a 2 9 T e o d o z ji p .
D___
. wekiped. miesiąc:* rzccjplata •
no«teni«m przez wiąceł. W wypadkach nieprzewidziany.:mania
przedsiębiorstwa, złożeniu pracy, manikacji, otrzymujący nie ma prawa U■•wyeh dostarczeń srazety. lub zwrotu manta. Z_a dział ogłoszeń, redakcja r
Nr. 62
Otwórzmy serea i domy i nasze!
pierwsze objawy wzmożonego ruchu cudzoziemców w Potsce.
r o w s z e c iin a V v y s ta w a k r a jo w a w P o z n a n iu o d s z e r g u a n i je s t ju z la K te m a o K o n a n e m i w m y M lic z n y c h z a p o w ie u z i juz pojawiają się w maju wy cieczRi zagramcznycn gości, is a d e ja z ie w K ro tc e o K re s n a j w ię K s z e g o n a s n e m a r u c h u c u d z o z ie m c ó w i
me oędzie miasta w rolsce, ao tnoregooy swiauomie
l u o przypadkiem me zjectiaia większa l u o mniejsza
uczoa zagranicznych lurystow.
T o r a z p ie r w s z y w d z ie ja c h n a s z e g o m ło d e g o p a n s tw a n a d e s z ła c n w ila , w K tó re j m a m y s p o s o im o s c ś c ią g n ą ć a o r 'o is k i w ię k s z e r z e s z e o b y w a te li o b c y c n p a ń s tw , p o k a z a ć im n ie ty lk o W y s ta w ę , a le i te
przepiękne krajobrazy naszego kraju, te ciekawe zaoytki naszej przeszłości, rozrzucone po siarycn
m ia s ta c h p o ls k ic h , ja k ró w n ie ż i lic z n e w a r s z ta ty p o ls k ie j p r a c y i u m ie ję tn o ś c i. P o r a z p ie r w s z y m a m y s p o s o b n o ś ć zapoczątkować na większą skalę nieistniejącą u nas dotąd turystykę zagraniczną.
a te r n s a m e m w z m o c n ić n a s z u o o g i b ila n s p ła tn ic z y s tr u m ie n ie m c z y te ż c h o ć b y s tr u m y k ie m z ło ta , p ły n ą c y m z k ie s z e n i z a g r a n ic z n y c h g o ś c i.
N a c a łe s p o łe c z e ń s tw o n a s z e s p a d a ją w ię c z te g o p o w o d u w a ż n e o b o w ią z k i. P a m ię ta ć b o w ie m tr z e b a , z e r u c h tu r y s ty c z n y je s t b a r d z o c z u ły , o n e z je d n e j s tr o n y m o ż n a d u ż o z d z ia ła ć tr o s k iiw e m p r z y g o to w a n ie m i u m ie ję tn ą p r o p a g a n d ą , o ty le
wszystko popsuć może wadliwa organizacja tego ruchu, brak przewodników, brak odpowiednich śroa ków komunikacyjnych, wątpliwa czystość hoteli i
restauracyj, wyzysk obcych turystów i t. d.
P a m ię ta ć tr z e b a r ó w n ie ż i o te rn , ż e w r a ż e n ie , ja k ie o d n io s ą te p ie r w s z e s e tk i i ty s ią c e tu ry s tó w ' z a g r a n ic z n y c h , p r z y b y ły c h w ty m r o k u n a P o w s z e c h n ą W y s ta w ę K r a jo w ą , — z a d e c y d o w a ć m o ż e r a z n a z a w s z e o r o z w o ju r u c h u tu r y s ty c z n e g o w P o ls c e .
W e d łu g z a p o w ie d z i c z y n n ik ó w k ie r u ją c y c h F . W . K ., tu r y s tó w , k tó r z y w c ią g u c z e rw ’c a , iip c a . s ie r p n ia i w r z e ś n ia z ja d ą s ię d o P o ls k i, p o d z ie lić m o ż n a n a c z te r y g r u p y : P ie r w s z ą g r u p ą lic z e b n ą i w y m a g a ją c ą s p e c ja ln e j o p ie k i s ta n o w ią A n g lic y i A m e r y k a n ie , p r z e d e w s z y s tk ie m z a ś P o ls c y a m e ry k a ń s c y .
D r u g ą g r u p ę s ta n o w ią tu r y ś c i n a r o d o w o ś c i k o n ty n e n ta ln y c h , tj, F r a n c u z i, N ie m c y , C z e s i, W ę g rz y , S z w a jc a r z y itd .
D o tr z e c ie j g r u p y z a lic z y ć m o ż n a S z w e d ó w , N o r w e g ó w i D u ń c z y k ó w , o r a z F in n ó w , E s to ń c z y k ó w i Ł o ty s z ó w . C z w a r tą g ru p ę s ta n o w ią w re s z c ie g o ś c ie z B a łk a n u (R u m u n ja , B u łg a r ja . J u g o - ja ) . N ie b r a k u je ró w n ie ż p r z y p a d k o w y c h tu r y s tó w a n a w e t i c a ły c h w y c ie c z e k e g z o ty c z n y c h k ra jó w . P r o p a g a n d a W y s ta w y w m n ie js z e j lu b w ię k sz e j m ie r z e d o ta r ła n a w e t d o n a jd a ls z y c h z a k ą tk ó w ś w ia ta , p r z e w a ż n ie z a p o ś r e d n ic tw e m n a s z y c h p o s e ls tw i p la c ó w e k k o n s u la r n y c h .
B y ło b y z a p ó ź n o , g d y b y s p o łe c z e ń s tw o n a s z e d z iś d o p ie ro , k ie d y r u c h o b c y c h s ię ju ż ro z p o c z ą ł, c h c ia - ło s ię u c z y ć ja k p r z y jm o w a ć i g o ś c ić z a g ra n ic z n y c h tu ry s tó w - P r a c a w ty m k ie r u n k u je s t n ie m a l n a z a k o ń c z e n iu . W o s ta tn ie j c h w ili p r z y p o m n ie ć m o ż n a je d y n ie o ty c h n a jw a ż n ie js z y c h , d o ty c z ą c y c h o - b o w ią z k a c h n a s z y c h w o b e c c u d z o z ie m c ó w .
Jak najdalej idąca uczciwość i sumienność po
winna być hasłem naczelnem w wszystkich tych, którzy jakąkolwiek mają styczność z ruchem tu
rystów tak swoich, jak i obcych. W ie r z y ć te ż n a le ż y , ż e w c a łe j w P o ls c e n ie z n a jd z ie s ię a n i je d e n
Ogłoszenia _______
•tr. 3-łarn. vr ■wiadoTnościach potocznych 30 gr na nierw- łzej Btr. 50 gr. Rabr.tu udziela »ię przy częstern ogła
• zaniu. -Gło« Wąbrzeski” wychodzi trzy razy tygodu Skrzynka poczt»
. Mickiewicza łt L Poznań 204,252-
Rok IX
P ie lg r z y m k a P o ls k a d o R z y m u .
dla uczczenia złotego jubileuszu kapłańskiego Ojca św. wyjeżdża z końcem września.
W a r s z a w a , 2 4 . 5 . D la u c z c z e n ia 5 0 -le tn ie j ro c z n ic y k a p ła ń s tw a p a p ie ż a P iu s a X I w d n iu 2 6 w rz e ś n ia b r. u d a s ię z P o ls k i g ru p a , z ło ż o n a z 5 0 0 o s ó b , w p ie lg rz y m c e d o R z y m u p o d p r z e w o d n ic tw e m p r z e d s ta w ic ie li e p is k o p a tu p o ls k ie g o - S p e c ja ln y p o c ią g z ło ż o n y z 1 2 w a g o n ó w , o f ia ro w a n y b ę d z ie d o d y s p o z y c ji p ie lg rz y m ó w , k tó ry m
w s z y s tk ie p la c ó w k i d y p lo m a ty c z n e i k o n s u la rn a p o ls k ie z a g r a n ic ą u d z ie la ją p o m o c y i o p ie k i. P ie l g rz y m i p o ls c y p r z e p ę d z ą 2 d n i w W e n e c ji i w e F lo re n c ji. P o w r ó t p r z e w id z ia n y je s t n a d z ie ń 1 2 p a ź d z ie r n ik a . K o s z ta p o d r ó ż y 3 k la s ą w ra z z h o te la m i i u tr z y m a n ie m w y n o s z ą 1 3 7 5 z ło ty c h o d i o s o b y .
P o w ie tr z n a p o d ró ż J E m . K a r d y n a ła P ry m , d o R z y m u
W p o n ie d z ia łe k d n , 2 7 -g o b m - o g o d z . 1 6 ,' J e g o E m . K s . K a r d . P r y m . D r. A . H lo n d w y je ż d ż a w to w a r z y s tw ie s w e g o k a p e la n a K s . N ik o d e m a M ę - d le w s k ie g o s a m o lo te m z P o z n a n ia d o K a to w ic . N a s tę p n e g o d n ia t.j. w e w to r e k o g o d z . 1 0 -e j, w y je ż d ż a J . E m in e n c ja s a m o lo te m z K a to w ic d o W ie d n ia ; o d K a to w ic to w a r z y s z y ć b ę d z ie K s . K a r d y n a ło w i w p o d r ó ż y d o R z y m u P r o w in c ja ł X X . S a le z ja n ó w w P o ls c e k s . d r. A n to n i H lo n d . Z W ie d n ia K s . P r y m a s w y r u s z a w ś r o d ę o g o d z . 9 -te j ró w n ie ż s a m o lo te m w d ro g ę d o R z y m u , z p r z e r w ą o b ia d o w ą w W e n e c ji-
K s . P r y m a s z d ą ż a n a u r o c z y s to ś c i b e a ty f ik a c y jn e C z c ig o d n e g o S łu g i B o ż e g o D o n B o s k o , z a ło ż y c ie la Z g r o m a d z e n ia X X . S a le z ja n ó w ; w c z a sie
ty c h u ro c z y s to ś c i J . E m in e n c ja o d p r a w i w b a z y lic e ś w . P io tr a p o n ty f ik a ln ą M s z ę ś w . Z R z y m u u d a je s ię K s . K a r d y n a ł P r y m a s d o T u r y n u , g d z ie w m a c ie r z y s ty m d o m u S a le z ja n ó w o d b ę d ą s ię k o ń c o w e u ro c z y s to ś c i b e a ty f ik a c y jn e .
P o d c z a s p o b y tu w R z y m ie K s . P r y m a s p r z e d s ta w i O jc u ś w . p ie lg r z y m k ę z W ie lk o p o ls k i, k tó r a u d a je s ię d o R z y m u z o k a z ji 5 0 -le c ia k a p ła ń s tw a N a m ie s tn ik a C h ry s tu s o w e g o .
N a p o c z ą tk a c h lip c a .1 . E m . K s ,z a r d y n a ł P r y m a s n a c z e le p o ls k ie j p ie lg rz y m k i w e ź . im u d z ia i w u r o c z y s to ś c ia c h k u c z c i św r. W a c ła w a w P r a d z e .
P o w r ó t K s . P r y m a s a d o P o ls k i s p o d z ie w a n y
je s t w p o ło w ie lip c a - 'K A P .
W ie lk o p o ls k a I P o m o rz e n a P . W . 1 ..
W ie lk o p o ls k i w n io s ą d o s y s te m u p o jm o w a n ia r a c jo n a ln e j g o s p o d a r k i n a r o li c a łe j s z e r e g rz e c z y n o - n ic z e j, k tó r a r o z c ią g a s ię n a o b s z e r n y c h te re n a c h
! w y c h i d o b ry c h , z k tó re m ib y n a le ż a ło z a z n a jo m ić i s f e r y r o ln ic z e c a łe j P o ls k i.
P o ls k ie P o m o r z e z r o z u m ia ło s w ó j o b o w ią z e k s w o b e c P W K - i n a W y s ta w ie b ie r z e u d z ia ł b . lic z n y .
P o d o b n ie ja k W ie lk o p o ls k a , P o m o r z e w y s ta w ia m o c e k s p o n a tó w f a b r y k ro ln ic z y c h , p r z y c z e m p o w a ż n y je s t ró w n ie ż u d z ia ł p rz e m y s ło w c ó w i k u p c ó w p o - i m o rs k ic h , k tó r z y w tr a d y c ji s w o ic h z a w o d ó w ' p o - i s ia d a ją c e c h y g o d n e n a ś la d o w n ic tw a . W d z ia le ro i
* n ic tw a P o m o r z e r e p r e z e n tu je s ię o d p o w ie d n io ; o b e jm u ją c o k o ło 1 1 0 w y s ta w c ó w , k tó r z y z ilu s tr u ją w y w in iy
uułku i<.vy . « „ o * .7 _ _ _ s p o s ó b g o s p o d a r k i r o ln e j n a P o m o rz u , d o ś w ia d c z a l- n a c h ż y c ia tw ó rc z e g o . O b s e r w u jm y w ię c e k s p o n a - | n ic tw 'O r o ln e itd .
... N a s p e c ja ln ą w z m ia n k ę z a s łu g u je w y s ta w a
I p r z e m y s łu w o ln e g o m ia s ta G d a ń s k a , k tó r y > n fo i m u je s ię w y w o z e m d o P o ls k i. W r a c h u b ę p i z e d e w s z y s tk ie m w c h o d z i p r z e m y s ł s p o ż y w c z y , k tó r y i te n je s t tu p r a w ie r e p r e z e n to w a n y . O d d z ie ln y p o - 1 k a z e k s o o n a tó w o r g a n iz o w a ła S to c z n ia G d a ń s k a
p r z e d s ię b io rs tw o z o rg a n iz o w a n e n a s z e r o k ą s k a lę .
! S to c z n ia G d a ń s k a w y s ta w ia w H a li c ię ż k ie g o p r z e m y s łu k o c io ł w o d n o r u r o w y n a 2 5 a a tm . i 2 0 0 m p o w ie rz c h n i o g rz e w a ln i, o lb r z y m i s iln ik — s y s te m u ,,D ie s e l“ o n o r m a ln e j s ili 8 5 0 k . m . o r a z d w a d a ls z e 4 m n ie js z e s iln ik i te g o ż s y s te m u o ra z je d e n s iln ik
n a g a z . D a n e s ta ty s ty c z n e d o w o d z ą , ż e P W K — to g i
g a n ty c z n e d z ie ło P o ls k i N ie p o d le g łe j z b u d o w a n e z o s ta ło w y s iłk ie m c a łe g o k r a ju . O g ó ln a lic z b a w y s ta w c ó w , k tó r a w p r z y b liż e n iu d o s ię o k r e ś lić n a 1 0 ty s . r e k r u tu je s ię z w y s ta w c ó w w s z y s t. d z ie ln ic p r z y c z e m tr u d n o b y ło b y tu ta j s tw ie rd z ić , k tó r a z d z ie ln ic s to i n a c z e le , g d y ż e k s p o n a ty n a k ła n ia ją s ię 4 d o ś ć ró w n o m ie rn ie . O g ro m e m s w o im u d e r z a w y s ta w a G ó rn e g o Ś lą s k a , z a to in n e d z ie ln ic e r e h a b ilitu ją s ię ilo ś c ią i r ó ż n o r o d n o ś c ią s to is k i e k s p o n a tó w .
W ie lk o p o ls k a , k tó r e j z a s z c z y t p r z y p a d ł b y ć g o s p o d a r z e m P W K . g d y ż w s e r c u je j s to lic y g ig a n ty c z n ie d z ie ła n a r o d o w e s ię w y k o n u je , w W y s ta w ie b ie r z e w y b itn y u d z ia ł i to w e w s z y s tk ic h d z ie d z i-
ty k tó r e z a lic z a ją s ię d o p r z e m y s łu c ię ż k ie g o ,^ a i k tó r e w y s ta w ia ją ta k ż e f a b r y k i; ja k : F a b r y k a C e g ie ls k ie g o w P o z n a n iu , „ U n ja ” w G r u d z ią d z u , L e h n e r t w B y d g o s z c z y , itd . N a w y s ta w ie W ie lk o p o ls k i w y b ija ją , s ię e k s p o n a ty f a b r y k ro ln ic z y c h , k tó r y c h : p r a s ta r a d z ie ln ic a P ia s to w s k a p o s ia d a b . w ie le . Z k o le i w w y s ta w ie w ie lk o p o ls k i, b . p o k a ź n y p r o c e n t s ta n o w ią e k s p o n a ty s fe r p rz e m y s ło w y c h , r z e m ie ś l- j n ic z y c h i h a n d lo w y c h , p r z y c z e m ilo ś ć i ró ż n o ro d n o ś ć ty c h o s ta tn ic h w y b ija s ię n a p ie r w s z e m ie js c e . N ie m n ie j w ry b itn y je s t u d z ia ł W ie lk o p o ls k i w w y s ta - w ie ro ln ic z e j, k tó r a r o z c ią g a s ię n a te r e n a c h z a c h o d n ic h . P o k a z y e k s p o n a tó w s fe r r o ln ic z y c h
w ła ś c ic ie l f o te lu , r e s ta u r a c ji, k a w ia rn i, c z y te ż lo k a lu ro z ry w k o w e g o , a n i je d e n k u p ie c lu b p r z e m y s ło w ie c , k tó r y b y w o b e c g o ś c i c h c ia l p r a k ty k o w a ć w y z y sk - K a ż d y z lu d z i te j k a te g o r ji b ę d z ie m ia i n ie w ą tp liw ie p r z e z c a ły te n w a ż n y o k re s d o b ro
państwa i swego na celu.
Z a a p e lo w a ć je d n a k tr z e b a d o ty c h o b y w a te li, k tó r z y p e łn ią f u n k c ję s z o fe ró w , d o r o ż k a r z y , s łu ż ą c y c h h o te lo w y c h , k e ln e ró w , itd ., a ż e b y s u m ie n n e i n a jw ię k s z ą g rz e c z n o ś c ią s ta r a li s ię z d o b y ć s e r c e i u z n a n ie c u d z o z ie m c ó w . N ie c h i tu ta j m e b ę d z ie
ani jednego wypadku, któryby mógł zepsuć imię Polski wobec zagraniczynych gości.
N a s tę p n ie n ie ż a łu jm y n ig d z ie w o d y , m y d ła lu o m io tły . N ie c h a j r e s ta u r a c je , k a w ia rn ie , s k ła d y , k la t
. k i s c h o d o w e , c h o d n ik i i je z d n ie ś w ie c ą s ię o d c z y -
! s to ś c i, n ie c h a j n ik t n ie p o s ą d z i n a s o b r a k te j e le
| m e n ta r n e j k u ltu ry .
U c z c iw o ś ć , g rz e c z n o ś ć i c z y sto ś ć ć , — o to n a j- I w a ż n ie js z e n a k a z y c h w ili. S z c z e g ó ło w a o r g a n iz a c ji i ru c h u tu r y s ty c z n e g o , w y c ią g n ię c ie s tą d ja k n a jw ię k j s z y c h k o r z y ś c i, je s t ju ż z a d a n ie m w ła d z p a ń s tw o -
$ w y c h i m ie js k ic h , z w ią z k ó w tu r y s ty c z n y c h i p o s z c z e g ó ln y c h k o m ite tó w .
P o z o s ta łe s p o łe c z e ń s tw o z a ś n ie c h a j o tw o r z y s e rc a
swoje dla zagranicznych gości, niechaj wobec nich ujawni najważniejsze zalety ducha z których zaw-
; sze słynął wielki i potężny naród Polski.
Dziesięć iat istnienia Pomorzu or
ganizacji nauczycieSsiwa poiskiego. ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
D z ie s ię ć la t m in ę ło w ty m ro k u o d z a ło ż e n ia o rg a n iz a c ji z a w o d o w e j n a u c z y c ie ls tw a p o ls k ie g o n a P o m o rz u .
D la te g o te ż z w o ła ł P o m o rs k i Z a rz ą d O k rę g o w y
„ S to w a rz y s z e n ia C h rz ę ś ć . N a r. N a u c z y c ie li S z k o t P o w sz e c h n y c h " w ie lk i z ja z d ju b ile u s z o w y , k tó ry o d b y ł s ię w e w to re k d n ia 2 2 m a ja r. b- w C h e łm n ie , p rz y b ie ra ją c fo rm y w ie lk ie j m a n ife sta c ji u c z u ć n a ro d o w y c h i k a to lic k ic h n a u c z y c ie ls tw a p o ls k ie g o P o m o rz a . L ic z n e z a s tę p y te g o ż n a u c z y c ie ls tw a w lic z b ie k ilk u s e t z je c h a ły s ię d o n a s z e g o s ta ro ż y tn e g o i g o ś c in n e g o g ro d u , a b y z a d o k u m e n to w a ć s w ą p rz y n a le ż n o ś ć d o „ S to w a rz y s z e n ia C h rz ę ś ć . N a r.
N a u c z - S z k ó ł P o w ."
Z ja z d p o p rz e d z iło p o s ie d z e n ie w p ie rw s z e ś w ię to Z ie lo n y c h Ś w ią te k P o m o rs k ie g o Z a rz ą d u O k rę g o w e g o o ra z w d ru g ie ś w ię to d z ie sią ty W a ln y Z ja z o D e le g a tó w K ó ł P o m o rs k ic h , ro z p o c z ę ty m s z ą św ., c e le b ro w a n ą p rz e z k s. p ro f. O s so w s k ie g o w k o ś c ie le g im n a z ja ln y m z a s p o k ó j d u s z z m a rły c h c z ło n k ó w o rg a n iz a c ji: C h ó r „ H a rm o n ja " o d ś p ie w a ł p o d b a tu tą p . M a lin o w sk ie g o p rz e p ię k n e s to so w n e p ie n ia . W Z je ź d z ie D e le g a tó w , re p re z e n tu ją c y c h 1 8 1 0 c z ło n k ó w i 7 5 K ó ł, b ra ło u d z ia ł 1 2 2 D e le g a tó w .
Z ja z d J u b ile u s z o w y ro z p o c z ę to d n ia 2 2 m a ja b r. u ro c z y s tą m s z ą św . z ja z d o w ą c e le b ro w a n ą w w ie lk ie j a s y ś c ie w fa rz e p rz e z K s . B isk u p a D o m i
n ik a , p o d c z a s k tó re j o d ś p ie w a ł „ C h ó r M o n iu sz k ą d o s k o n a le m s z ę G ru b e ra , a s to s o w n e k a z a n ie w y g ło s ił K s . K a n o n ik p ro f. D r. R a s z e ja z P e lp lin a P o te m ru s z y ł p rz y d ź w ię k a c h o rk ie s try w s p a n ia ły p o c h ó d u c z e s tn ik ó w u lic a m i o d ś w ię tn ie p rz y b ra n e g o w c h o rą g w ie , g irla n d y , tra n s p a re n ty i b ra m y tr y u m fa ln e m ia sta d o m ie jsc a o b ra d , d o S trz e ln ic y . T a m w y s tą p ił p o ra z p ie rw s z y „ C h ó r N a u c z y c ie l
s tw a P o m o rsk ie g o " p o d b a tu tą s w e g o d y ry g e n ta H e n ry k a D o g i z B ro d n ic y . O tw a rc ia z ja z d u d o k o - k o n a ł z p o le c e n ia P o m o rs k ie g o Z a rz ą d u O k rę g o w e g o P - re k to r S tro ń s k i, p rz e w o d n ic z ą c y K o ła m ie j
s c o w e g o i k o m ite tu Z ja z d o w e g o , p o w o łu ją c d o H o n o ro w e g o K o m ite tu Z ja z d o w e g o s e n . n a u c z y c ie l s tw a p o m o rs k ie g o , ja k o m a rs z a łk a Z ja z d u P a n a re k to ra J a n a T k a c z y k a z G ru d z ią d z a , p ie rw s z e g o p re z e s a w o je w ó d z k ie g o n a P o m o rz u i c z ło n k a h o n o ro w e g o , n a ła w n ik ó w re k to ra N o w ic k ie g o z W a b - c z a , c z ło n k a h o n o ro w e g o , in s p e k to ra s z k o ln e g o M a rja n a Ż e le w s k ie g o i p re z e s a O k rę g o w e g o A lb in a N o w ic k ie g o .
1 i 2 s e k re ta rz y Z a rz ą d u w o je w ó d z k ie g o z p rz e d d z ie s ię c iu la ty ).
M a rs z a łe k Z ja z d u J a n T k a c z y k p o w ita n y o k la s k a m i, w s w e m w s tę p n y m p rz e m ó w ie n iu z o b ra z o w a ł w a ru n k i, w ja k ic h p ra c o w a ć m u s ia ł n a u c z y c ie l p o ls k i w c z a s ie n ie w o li. F e re n ty c z n e m i o k la sk a m i u k a z u ją c e g o s ię n a e s tra d z ie B isk u p a D o m in ik a , k tó ry w s e rd e c z n y c h s ło w a c h p o w ita ł Z ja z d , u - d z ie la ją c m u s w e g o b ło g o s ła w ie ń s tw a p a s te rs k ie g o . P o z a te m p rz e m a w ia li P - s ta ro s ta O s so w s k i z ra m ie n ia W o je w o d y P o m o rs k ie g o , b u rm is trz H ą d z - lik w im ie n iu m ia sta C h e łm n a , in s p e k to r s z k o ln y P . W y rę m b e ls k i z p o le c e n ia K u ra to rju m , p ro f. H a - b e l z ra m ie n ia Z a rz ą d u O k rę g o w e g o T , N . S . W . i in s p e k to r s z k o ln y R e is k e z W ą b rz e ź n a o d ,< S to w -
K a to lic k ie j M ło d z ie ż y P o ls k ie j" , R e k to r M e lc h io r
! R y c z a k ie w ic z w y g ło s ił a k tu a ln y re fe ra t n . t. W s p ó ł
c z e s n e p ro b le m y w y c h o w a w c z e z u w z g lę d n ie n ie m n a s z e j id e o lo g ji" , a p re z e s o k rę g o w y A lb in N o w ic k i w s w y m re fe ra c ie „ D z ie s ię c io le c ia n a s z e j o rg a m - z a a c ji p rz e d s ta w ił d z is ie js z y Z ja z d ju b ile u sz o w y ja k o ś w ię to ra d o ś c i, w d z ię c z n o ś c i i p o s ta n o w ie ń L ic z n ie z e b ra n i u c z e stn ic y Z ja z d u p rz y jm o w a li w s z y s tk ie p rz e m ó w ie n ia i re fe ra ty rz ę s is ty m a p la u z e m . P a n o w a ł w o g ó le m iły i s e rd e c z n y n a s tró j w ś ró d o b e c n y c h z a u w a ż o n o d u ż o d u c h o w ie ń s tw a z P o m o rz a . S e k re ta rz Z ię ta rs k i o d c z y ta ł w y s ła n e d e p e s z e d o P re z y d e n ta R z e c z y p o s p o lite j, P ry m a s a P o ls k i K s . A rc y b isk u p a H lo n d a , M a rs z a łk a J ó z e fa P iłs u d sk ie g o i M in istra O ś w ia ty D r. Ś w ita lsk ie g o , ja k ró w n ie ż lic z n ie n a d e s ła n e d e p e s z e z ż y c z e n ia m i.
W p o d n io s ły m n a s tro ju z a tw ie rd z ił Z ja z d ju b ile u s z o w y re z o lu c ję p r z y ję tą d z ie ń p rz e d te m p rz e z d z ie sią ty W a ln y Z ja z d D e le g a tó w :
„ M y n a u c z y c ie ls tw o p o m o rs k ie , z o rg a n iz o w a n e w s z e re g a c c h „ S to w a rz y s z e n ia C h rz ę ś ć . N a r. N a u c z y c ie ls tw a S z k ó ł P o w s z e c h n y c h , — z a k ła d a m y u - ro c z y s ty p ro te s t p rz e c iw d o m a g a n io m s ię d e le g a ta n ie m ie c k ie g o S c h a c h ta n a K o n fe re n c ji re p re z e n ta - ty c y jn e j w P a ry ż u o o d e rw a n ie P o m o rz a i Ś lą s k a o d M a c ie rz y .
O ś w ia d c z a m y ż e ż a d n ą m ia rą n ie d o p u ś c im y d o z m ia n y g ra n ic n a s z y c h z a c h o d n ic h !
W y ra ż a m y d la a rty s tó w o p e ry K a to w ic k ie j c z e ś ć z a to , ż e p o n ie ś li p o ls k ie s ło w o i p o ls k ą p ie ś ń d o b ra c i n a s z y c h n a Ś lą s k u .
O b u rz a m y s ię z p o w o d u h a n ie b n e g o c z y n u n a c jo n a lis tó w n ie m ie c k ic h z a p o b ic ie a rty s tó w — i ż ą d a m y z a d o ś ć u c z y n ie n ia ". — W p o d n io sły m n a s tro ju o d ś p ie w a n ie m R o ty z a k o ń c z o n o Z ja z d -
P o w s p ó ln y m z d ję c iu fo to g ra fic z n y m o d b y ł s ię I w s p ó ln y o b ia d , p o d c z a s k tó re g o w z n ie śli to a sty s ta ro s ta O s s o w s k i, K s. B is k u p D o m in ik , K s. p ro b o s z c z B ą c z k o w s k i, b u rm istrz H ą d z lik , d y re k to r G im n a z ju m D r. F ra n k ie w ic z i D r. R e d ig e r, p re z e s z w ią z k u k u p c ó w C h m u rz y ń s k i, re k to r J a n T k a c z y k ii P io tr N o w ic k i o ra z p re z e s o k rę g o w y A lb in N o - i w ie k i.
i
P o p o łu d n iu p o z o sta li u c z e s tn ic y Z ja z d u b ą d ź to w o g ro d z ie S trz e ln ic y n a k o n c e rc ie , b ą d ź to z w ie d z a li p rz y w s p a n ia łe j p o g o d z ie m ia s to i je g o z a b y tk i, p ro m e n a d y i p a rk i o ra z w y s ta w ę s z k o ln ą
W ie c z o re m o d b y ł s ię w s a la c h S trz e ln ic y ra u t z w y stą p ie n ia m i „ C h ó ru N a u c z y c ie ls tw a P o m o r
s k ie g o " i b a rd z o u d a łe m i p o p is a m i a k to ró w i a r ty s tó w , p o c z e m p a n o w a ły n ie p o d z ie ln ic p lą s y ta n e c z n e u ro z m a ic o n e lic z n e m i n ie s p o d z ia n k a m i, a ż d o ra n a . Z a b a w a w y p a d ła w s p a n ia le , a lic z n i u - c z e s tn ic y Z ja z d u o d n ie ś li z C h e łm n a , z z ja z d u J u
b ile u sz o w e g o o ra z p ra c K o m ite tu Z ja z d o w e g o i O rg a n iz a c ji N a u c z y c ie ls k ie j ja k n a jle p s z e i m iłe w s p o m n ie n ia .
PRZECZYTANEGO ,GŁOSU WĄBRZESKIEGO;
NIE WYRZUCAJ — LECZ DAJ SWOJEMU SĄ
SIADOWI DO PRZECZYTANIA.
Jeszcze e uroczystości poświęcenia sztandarów w Wielkich Radowiskach Poświęcenie sztandaru Stowarzysz. Młodych Polek.
J e d w a b d o s z ta n d a ru p rz y w ió z ł w z e s z ły m r o k u k s. p ró b - D r. Ł ę g o w sk i z R z y m u , a h a ft w y k o n a ła p a n i K ę d z ie rs k a w P o z n a n iu .
S to w a rz y s z e n ie M ło d y c h P o le k p o w s ta ło w r o k u 1 9 1 5 ja k o p ie rw s z e n a P o m o rz u . N a le ż a ło d o Z w ią z k u M ło d z ie ż y vz P o z n a n iu a ż d o p o w sta n ie - Z w ią z k u n a d je c e z ję C h e łm iń s k ą .
W p rz e m ó w ie n iu w s k a z a ł K s . p ro b o sz c z D r.
। Ł ę g o w sk i n a z n a c z e n ie s y m b o ló w , u m ie sz c z o n y c h , n a s z ta n d a rz e , i z a c h ę c a ł d o w y trw a łe j p ra c y n a d o s ią g n ię c ie m c e lu , ja k i S to w a rz y s z e n ie s o b ie s ta w i
ło . M s z ę św . o d p ra w ił k s. p ro f. B a n ie c k i z C h e łm ż y P o M s z y św . s k ła d a ły n a p la c u p rz e d k o ś c io łe m d e le g a c je ż y c z e n ia i w b ija ły g w o ź d z ie p a m ią tk o w e w d rz e w ie c s z ta n d a ru . G w o ź d z i p o d a ro w a n o 1 3 i to Z w ią z e k S to w a rz y s z e ń M ło d z ie ż y P o lsk ie j, p . w y d a w c a B o le s ła w S z c z u k a , K s. p ró b . L u b o m s k i W ro c k i, K ó łk o R o ln ic z e z W ie lk ic h R a d o w isk , T o w a rz y s tw o P o w s ta ń c ó w i W o ja k ó w z W ie lk ic h R a d o w is k , S to w a rz y s z e n ia M ło d z ie ż y z N ie d ź w ie d z ia ż e ń s k ie , L ip n ic a m ę s k ie i ż e ń sk ie , W ro c k i ż e ń s k ie , K o w a le w o ż e ń s k ie i m ę s k ie , W ą b rz e ź n o m ę s k ie i R a d o w is- ' k a W ie lk ie m ę s k ie .
Pokaz prac trykotarskich.
Nd R a d o w is k a c h W ie lk ic h o d b y ł s ię k u rs try - k o ta rs tw a w c z a s ie o d 2 1 s ty c z n ia d o 2 1 m a rc a 1 9 2 9 p rz y p o m o c y P o m o rs k ie g o T o w a rz y s tw a P o p ie r a -
; n ia P rz e m y s łu L u d o w e g o . K u rs p ro w a d z iła p a n i
! Z o fja P iw o w a ro w a z K ra k o w a . U d z ia ł b ra ło 5 0 d ru -
■ c h e n . N a w y s ta w ie b ra ło u d z ia ł 3 0 d ru c h e n a e k s - p o n a a tó w b y ło 1 3 0 , n ie lic z ą c d ro b ia z g ó w . N a c e le p o k a z u u d z ie liły w ła d z e s z k o ln e je d n ą k la s ę s z k o ły p o w sz e c h n e j. P o k a z z w ie d z iło o k rą g ło 5 0 0 o s ó b
D o s ą d u k o n k u rs o w e g o b y li ła s k a w i w e jś ć : p a n i d z ie d z ic z k a G a je w sk a z T u rz n a , i p a n o w ie : n a c z e ln ik C e lic h o w sk i i p ro fe s o r G ro s s z T o ru n ia . S ą d p o d o k ła d n e m p rz e g lą d z ie p o d z ie lił e k s p o n a ty n a 3 k la sy i p rz y z n a ł n a g ro d y ja k n a s tę p u je :
W k la s ie 1 -s z e j: A d e la G u tk o w s k a i H e le n a P u s z a k o w s k a , W k la s ie 2 - ie j: P e la g ia C e lm e ró w - n a , A g n ie s z k a G ry c z k o w s k a , H e le n a C e lm e ró w n a , C e c y lja K ra je w s k a , M o n ik a S k o w ro ń s k a , M a rja G ło w a c k a , Ire n a K o w a ls k a , S ie fa n ja K o łp a c k a W a n d a R o z w a d o w s k a . W k la s ie 3 - e j; A n to n in a i K ra je w s k a , T e re s a K ró lik o w s k a , C e c y lja K ra u z ó w -
। n a , J a d w ig a S z o to w ic z ó w n a , J a n in a S z c z e p a n ó w -
! s k a , W a n d a M a d e je w s k a , Z o fja W e so ło w s k a i C e n o w e fa R o c o ló w n a ,
N a rz e c z n a g ró d z ło ż y ła w s p a n ia ło m y śln ie p a n i d z ie d z ic z k a G a je w sk a z T u rz n a 2 0 0 z ło ty c h i L u d o w e g o z ło ż y ło 1 0 0 z ło ty c h . N a g ro d z o n e w Is z e j k la sie o trz y m a ją p o 3 0 z ło ty c h , w 2 -ie j k la s ie p o 2 0 z ło ty c h a w k la s ie 3 -e j c z ę ś c io w o p o 1 0 z ło ty c h n a w y ja z d d o P o z n a n ia c e le m z w ie d z e n ia P o w s z e c h n e j W y s ta w y K ra jo w e j. T a m z a p o z n a ją s ię z p ię k n y m i o k a z a m i p rz e m y s łu lu d o w e g o z c a łe j P o ls k i, c o b ę d z ie s iln y m b o d ź c e m d o d a ls z e g o w y s iłk u n a d u d o s k o n a le n ie m p ra c try k o ta rs k ic h . W y ja z d n a s tą p i n a p o c z ą tk u lip c a .
N a w z m ia n k ę z a s łu g u je ś lic z n ie h a fto w a n e n a k ry c ie n a c y b o rju m , k tó re w y k o n a ła i p o d a ro w a ła
! d o k o ś c io ła p a n n a L e o k a d ja S z c z e rk o w s k a z R a d o - i w is k M a ły c h . E k s p o n a ty ro z m ie ś c iła g u s to w n ie p a n i I J a d w ig a Ł o je w sk a z R a d o w is k W ie lk ic h .
- - irr i ■!! 11 r*’™**''** -rigeraąaMiwnMWBBgWMCT
K D A M P L U G
.N W i' .
Z T R A D Y C Y I Z A C N E G O R O D U , i
^1