Analiza matematyczna 2, WNE, 2018/2019 ćwiczenia 18. – rozwiązania
30 kwietnia 2019
1. Podaj przykład funkcji dwóch zmiennych posiadającej dokładnie dwa maksima i żadnych innych ekstre- mów.
Chociażby
f (x, y) =
(−(x + 1)2− y2, dla x < 0,
−(x − 1)2− y2, dla x 0.
2. Udowodnij, że funkcja 2(1 − e2y+ x2)3− 3(1 − e2y+ x2)2− 24x2e2y ma dokładnie jeden punkt krytyczny, w którym jest lokalne maksimum, ale funkcja nie jest ograniczona ani z dołu, ani z góry.
∂f
∂x = 12x(x4− (2x2+ 5)e2y+ x2+ e4y)
∂f
∂y = −12e2y(−(2x2+ 1)e2y+ (x2+ 5)x2+ e4y)
Przyrównując do zera, mam, że x = 0 lub x4− (2x2+ 5)e2y+ x2+ e4y. W pierwszym przypadku mam zatem, że e2y= e4y, czyli również y = 0.
W drugim przypadku również −(2x2+ 1)e2y+ (x2+ 5)x2+ e4y= 0, Odejmując od siebie dostajemy
−4x2e2y− 6e2y− 4x2= 0 Zatem 4x2(1 + e2y) = −6e2y, co daje sprzeczność.
Czyli jedyny punkt krytyczny to (0, 0).
Drugie pochodne to
∂2f
∂x2 = 12(−(6x2+ 5)e2y+ (5x2+ 3)x2+ e4y)
∂2f
∂x∂y = 24xw2y(−2x2+ 2e2y− 5)
∂2f
∂y2 = −24e2y(−2(2x2+ 1)e2y+ (x2+ 5)x2+ 3e4y),
Co w punkcie (0, 0) daje odpowiednio 12(−5 + 1) = −48, 0 oraz −24(−2 + 3) = −24, a macierz
−48 0
0 −24
jest ujemnie określona, więc to jest maksimum.
Dla x = 0, mamy f (0, y) = 2(1−e2y)3−3(1−e2y)2= 2t3−3t2dla t = 1−e2y∈ (−∞, 1) jest nieograniczone z dołu. Natomiast dla y = 0, mamy f (x, 0) = 2x6− 3x4− 24x2 jest nieograniczone z góry.
3. Pokaż, że nie istnieje funkcja f (x, y) klasy C2taka, że ∂f∂x(x, y) = 6xy2oraz ∂f∂x(x, y) = 8x2y.
Wtedy ∂x∂y∂2f (x, y) = 12xy, ale ∂x∂y∂2f (x, y) = 8x2, są różne, co jest niemożliwe.
1
4. Sprawdź, czy następujące funkcje spełniają równanie Laplace’a
∂f2
∂x2 +∂f2
∂y2 = 0.
a) f (x, y) =p
x2+ y2,
∂f
∂x = x
px2+ y2
∂f
∂x = y px2+ y2
∂2f
∂x2 = y2 (x2+ y2)3/2
∂2f
∂y2 = x2 (x2+ y2)3/2 Ale
y2
(x2+ y2)3/2 + x2
(x2+ y2)3/2 = 1
px2+ y2 6= 1.
b) f (x, y) = ln(p
x2+ y2),
∂f
∂x = x x2+ y2
∂f
∂x = y x2+ y2
∂2f
∂x2 = y2− x2 (x2+ y2)2
∂2f
∂y2 = x2− y2 (x2+ y2)2 I owszem
y2− x2
(x2+ y2)2+ x2− y2
(x2+ y2)2 = 0 6= 0.
c) f (x, y) = e−xsin y.
∂f
∂x = −e−xsin y
∂f
∂x = e−xcos y
∂2f
∂x2 = e−xsin y
∂2f
∂y2 = −e−xsin y I owszem
e−xsin y − e−xsin y = 0.
5. Znajdź i sklasyfikuj wszystkie punkty krytyczne a) f (x, y) = exy− 2xy,
Mamy
∂f
∂x = y(exy− 2),
∂f
∂y = x(exy− 2).
Dla x = 0 mamy też y = 0. Jeśli x 6= 0, to xy = ln 2. W tym drugim przypadku wartość jest stała, więc to nie są ekstrema. Zostaje (0, 0). Tu jednak też nie ma ekstremum, bowiem dla x = 0 funkcja jest stała.
2
b) f (x, y, z) = x2+ y2+ z2− xy + x + 2z.
Mamy
∂f
∂x = 2x − y + 1,
∂f
∂y = 2y − x,
∂f
∂z = 2z + 2.
Przyrównując do 0 mamy z = −1, x = 2y, zatem y = −1/3, x = −2/3.
∂2f
∂x2 = 2,
∂2f
∂y2 = 2,
∂2f
∂z2 = 2,
∂2f
∂x∂y = −1,
∂2f
∂y∂z = 0.
∂2f
∂z∂x = 0.
Zatem macierz drugiej pochodnej to
2 −1 0
−1 2 0
0 0 2
,
Co z kryterium Sylvestera (kolejne wyznaczniki to 2, 1 i 2) jest dodatnio określona, więc w (−1, −1/3, −2/3) mamy lokalne minimum.
3