Dzisiejszy numer zawiera 4 strony Cena pojedynczego egzemplarza 15 groszy JIHGFEDCBA
Ś r o d a H i la r e g o b . C z w a r t e k P a w ła 1 p u s t . P i ą te k f M a r c e le g o O to n a
Wąbrzeźno, czwartek 15 stycznia 1931 r.
ekspod. BdezięcaBie 1,50 zł z od*
aoazeaietn przez pocztę 20 gr
Przedpłata x
więcej, w wypadkach aiopraewidziauych. przy wetrzy- aaaniu przodetębioretwa. złotaaiu pracy, przerwaniu ko.
mwaikaeH, etrzymujęay nie na prawa iędeś pozatarmi*
• <-• og«o»z. poDicra w j c t
UglOSZCIlliil.. mro.(?łam.) IO «r, aareklamy
>tr. 34am. w wiadomoiciach potocznych 30 gr na piarw- 50 gr. Rabatu udziela eie przy częetemogla.
■zaniu. »Głoe W,brzeaki“wychodzi trzy razytygodn.
i to w poniedziałek, środę i piętek. Skrzynka poczto wa 23. Redakcja iadminiatracja ul. Mickiewicza fl Telefon W. Konto czekowe P. K. O. Poznoś 204,252.
D z iś w s c h ó d J u t r o w
s ło ń c a 8 ,1 1 z a c h ó d
« 8 .1 1
4 , 6 4 , 7
P o ju t. „ ę 8 ,1 0 4 , 9
Nr. 7 Rok XI
MEMENTO.
O s t a tn i e o b r a d y n a d p r o b l e m e m r o z b r o j e n i a , p r o w a d z o n e w G e n e w i e p o d p r z e w o d n i c t w e m L o r
d a C e c ila , n i e p r z y n i o s ły — j a k w i a d o m o — p o ż ą d a n y c h ; k o n k r e t n y c h r e z u l t a t ó w . BA
D l a E u r o p y o b r a d y t e m i a ł y w i e l k i e z n a c z e n i e .W y k a z a ł y b o w ie m , ż e „ b ie d n e * 1, n a r z e k a j ą c e N ie m c y
w y d a j ąs t a l e n a s w e p o t a j e m n e i j a w n e z b r o j e n ia
t a k o l b r z y m i e s u m y ,ż e w p o r ó w n a n i u z n ie m i,
b l e d n ą w s z e l k i e w y d a t k i w o j s k o w e i n n y c h p a ń s t w .N i e m a n a k u l i z i e m s k ie j. p a ń s t w a , k t ó r e b y w y d a ł o p r o p o r c jo n a l n i e n a ż o ł n i e r z a t y l e , i l e w y d a ją o b e c n ie N ie m c y .
W y s ta r c z y w z ią ć k i l k a k o n k r e t n y c h c y f r . W e d łu g p o s t a n o w i e ń T r a k ta t u W e r s a l s k i e g o
N i e m c o m w o l n o p o s i a d a ć a r m j ą , n i e p r z e k r a c z a j ą c ą l i c z b y 1 0 0 0 0 0 ż o ł n i e r z y w o j s k l ą d o w y c h i 1 5 0 0 0 ż o ł n i e r z y m a r y n a r k i .A j e d n a k n a c e le t a k s z c z u p ł e j a r - m j i —
N i e m c y w y d a j ą o b e c n i e a ż 7 1 3 m i l j o n ó w m a r e k .K o l o s a l n y r o z m i a r n i e m i e c k i c h w y d a t k ó w n a u - z b r o j e n i e
s t a j e s i ę j e s z c z e b a r d z i e j w y r a ź n y m i j e d n o c z e ś n i e n i e p o k o j ą c y m ,j e ś l i s i ę s u m ę , w y d a w a n ą n a j e d n e g o ż o ł n i e r z a w N ie m c z e c h , p o r ó w n a z s u m ą , w y d a w a n ą n a j e d n e g o ż o ł n i e r z a w in n y c h k r a ja c h . W e d łu g o f i c j a l n e g o b u d ż e tu n i e m i e c k i e g o ( „ R e i c h s - H a u s h a lt u n g s - P la n * * ) , R z e s z a N ie m ie c k a w y d a j e n a
j e d n e g o ż o ł n i e r z a 6 2 3 5 m a r e k , t . j . 1 3 - 2 8 0 z ł o t y c h r o c z n i e ,p o d c z a s g d y n p . w y d a t k i n a j e d n e g o ż o ł n i e r z a
w P o l s c ew y n o s z ą z a l e d w i e
2 . 4 5 8 z ł o t y c hr o c z n i e , —
w C z e c h o s ł o w a c j i 3 . 7 8 0 z ł o t y c hr o c z n i e , — w e
F r a n c j i 5 . 7 6 5 z ł o t y c hr o c z n i e i t . d . N a w e t w A n g l j i , g d z i e n i e m a p r z y m u s o w e j s ł u ż b y w o j s k o w e j i g d z i e w y m a g a n i a ż o ł n i e r z a s ą w y ż s z e , w y d a t k i n a j e d n e g o ż o ł n i e r z a
w y n o s z ą z a l e d w i e 7 , 3 5 5 z ł o t y c h r o c z n i e ,t . j . p r a w i e
o p o ł o w ą m n i e j , n i ż w o b e c n e j a r m j i n i e m i e c k i e j .T r z e b a t u j e s z c z e d o d a ć , ż e w w o j s k o w e b u d ż e t y p a ń s t w i n n y c h s ą r ó w n i e ż i w y d a t k i t a k i e , j a k l o t n i c t w o , s ł u ż b a g e o g r a f i c z n a , s ł u ż b a w o j s k o w o - d y p l o m a t y c z n a i t . p . , — p o d c z a s g d y w N i e m c z e c h w y d a t k i t e u m i e s z c z o n e s ą p o k r y j o m u n i e w b u d ż e c i e m i n i s t e r s t w a w o j n y , l e c z w b u d ż e t a c h i n n y c h r e s o r t ó w , j a k w b u d ż e c i e m i n i s t e r s t w a s p r a w z a g r a n i c z n y c h , k o m u n i k a c j i i t . d . C e l e m
o b e j ś c i a T r a k t a t u W e r s a l s k i e g o ,N i e m c y u k r y w a j ą p o n a d t o o l b r z y m i ą c z ę ś ć f a k t y c z n y c h s w y c h w y d a t k ó w n a u z b r o j e n i e w p o z y c j a c h r ó ż n y c h i n s t y t u c y j r z ą d o w y c h , a n a w e t p o z o r n i e „ p r y w a t n y c h * * , j a k z w i ą z k i s p o r t o w e i l o t n i c z e , b a n k i i t . p .
J a k k o l w i e k o w i e l k i m r o z m i a r z e z b r o j e ń n i e m i e c k i c h m o ż n a w y r o b i ć s o b i e z d a n i e j u ż n a p o d s t a w i e p o w y ż s z y c h c y f r , t o s p r a w a t a s t a j e s i ę j e s z c z e b a r d z i e j w i d o c z n ą , j e ś l i s i ę o b e c n y b u d ż e t w o j e n n y N i e m i e c p o r ó w n a z i c h b u d ż e t e m p r z e d w o j e n n y m . R o k 1 9 1 3 b y ł , j a k p o w s z e c h n i e w i a d o m o , r o k i e m g o r ą c z k o w y c h p r z y g o t o w a ń d o w o j n y .
S u m y , k t ó r e N i e m c y w ó w c z a s w y d a w a ł y n a z b r o j e n i a , p r z e w y ż s z a ł y w y d a t k i n a t e n c e l z p o p r z e d -n i c h l a t .
A j e d n a k n a o g ó l n ą l i c z b ę 6 4 7 . 0 0 0 ż o ł n i e r z y a r m j i l ą d o w e j i 1 9 3 0 0 0 m a r y n a r k i — r z ą d c e s a r s k i w y d a ł w r o k u 1 9 1 3 - t y m t y l k o 2 m i l j a r d y i d w i e ś c i e t y s i ę c y m a r e k . Z n a c z y t o , ż e n a u t r z y m a n i e j e d n e g o ż o ł n i e r z a w y d a w a n o w t e d y ( a w i ę c n a r o k p r z e d w i e l k ą w o j n ą ) n i e w i ę c e j , j a k 2 . 9 0 0 m a r e k , p o d c z a s g d y o b e c n i e ,
w d w a n a ś c i e l a t p o w o j n i e , N i e m c y w y d a j ą n a ż o ł n i e r z a p r a w i e t r z y r a z y t y l e .A w i a d o m o p r z e c i e ż , ż e o b e c n i e u t r z y m a n i e ż o ł n i e r z a b y n a j m n i e j n i e j e s t o w i e l e d r o ż s z e , n i ż b y ł o p r z e d w o j n ą , w ż a d n y m r a z i e z a ś n i e m o g ł o o n o w z r o s n ą ć o k i l k a s e t p r o c e n t , j a k m i a ł o b y t o w y n i k a ć z o b e c n e g o b u d ż e t u n i e m i e c k i e g o .
R ó w n i e ż i w y d a t k i w o j e n n e N i e m i e c n a w y s z k o l e n i e i n a i n w e s t y c j e ś w i a d c z ą o s i l n y m i n i e u s t a n - . n e m w z m a c n i a n i u a r m j i n i e m i e c k e j . P r z e d w o j n ą , a w i ę c z n ó w w r o k u 1 9 1 3 - t y m N i e m c y w y d a w a ł y n a w y s z k o l e n i e a r m j i , w y n o s z ą c e j w ó w c z a s ł ą c z n i e z
Z a s p o k ó j d u s z y ś . p . m a r s z a ł k a J o f i r e ^ .
W k o ś c i e l e ś .w . K r z y ż a w W a r s z a w i e o d p r a w i o n a z o s t a ł a m s z a ś w . ź a ł o h n a z a s p o k ó j d u s z y ś . p . m a r s z a ł k a J o f f r e 'a . N a n a b o ż e ń s t w i e b y l i o b e c n i c z ł o n k o w i e g a b i n e t u z w i c e p r e m j e r e m P i e r a c k i m , k i e r o w n i k M . S . W o j s k , g e n . K o n a r z e w s k i , r e p r e z e n t u j ą c y P a n a P r e z y d e n t a i M a r s z a ł k a P i ł s u d s k i e g o , g e n e r a l i c j a , d o w ó d c y w s z y s t k i c h o d d z i a ł ó w l i n j o w y c h g a r n i z o n u w a r s z a w s k i e g o , c z ł o n k o w i e M i s j i F r a n c u s k i e j z g e n . i D e n a i n , p r z e d s t a w i c i e l e p a ń s t w o b c y c h i a t t a c h e s w o j s k o w i . Z d j ę c i e : p . a m b a s a
d o r L a r o c h z m a ł ż o n k ą — p o n a b o ż e ń s t w i e .
Polska zbija kłamliwe zarzuty Niemiec.
Rzeczowa nota rządu polskiego do Ligi Narodów
w sprawie antypolskich skarg niemieckich.
D o w i a d u j e m y s i ę , ż e w z w i ą z k u z p i s m a m i r z ą d u n i e m i e c k i e g o d o S e k r e t a r j a t u G e n e r a l n e g o L i g i N a r o d ó w z d n i a 2 7 l i s t o p a d a i 9 g r u d n i a 1 9 3 0 r . , w n o s z ą c e m i n a p o r z ą d e k d z i e n n y s t y c z n i o w e j s e s j i R a d y s p r a w ę z a j ś ć w y b o r c z y c h n a G ó r n y m Ś l ą s k u , p r z e s ł a ł r z ą d p o l s k i w d n i u 7 b m . S e k r e t a r z o w i G e n e r a l n e m u p i s m o , w k t ó r e m z a j m u j e s t a n o w i s k o c o d o p o s z c z e g ó l n y c h z a r z u t ó w , z a w a r t y c h w n o t a c h n i e m i e c k i c h .
P i s m o t o s k ł a d a s i ę z 4 c z ę ś c i . p i e r w s z e j p o r u s z a r z ą d p o l s k i k w e s t j e z a s a d n i c z e , m i a n o w i c i e w y k a z u j e , ż e a k c j a r z ą d u n i e m i e c k i e g o w y c h o d z i p o z a r a m y m n i e j s z o ś c i o w e , a n o t y n i e m i e c k i e m a j a c h a r a k t e r b e z p o ś r e d n i e j a k c j i p o l i t y c z n e j . T o s t a n o w i s k o r z ą d u n i e m i e c k i e g o u m o ż l i w i ł o i w z m o c n i ł o n a m i ę t n ą k a m p a n j ę p r a s y i o p i n j i n i e m i e c k i e j o - p i e r a j ą c y c h s i ę n a t a k t a c h z m y ś l o n y c h l u b p r z e s ą d z o n y c h .
W
d r u g i e j c z ę ś c i n o t a p o l s k a p r z e c h o d z i k o l e j n o z a r z u t y n i e m i e c k i e w s p r a w i e w y b o r ó w n a Ś l ą s k u — j a k o b y m n i e j s z o ś ć n i e m i e c k a n i e m o g ł a w p e ł n i w y k o r z y s t a ć s w y c h p r a w w y b o r c z y c h i o b a l a j e n a p o d s t a w i e m a t e r j a l u f a k t y c z n e g o i c y f r o w e g o .N o t a p o d k r e ś l a d a l e j , i ż g ł ę b s z y c h p r z y c z y n p e w n e g o p o d n i e c e n i a u m y s ł ó w n a G ó r n y m Ś l ą s k u w o k r e s i e w y b o r c z y m s z u k a ć n a l e ż y w r e a k c j i , j a k ą
m a r y n a r k ą n i e s p e ł n a o ś m s e t t y s i ę c y l u d z i , s u m ę 8 3 8 m i l j o n ó w m a r e k , t . j , o k o ł o 9 8 0 m a r e k n a o s o b ę .
O b e c n i e z a ś
w y d a j ą N i e m c yn a w y s z k o l e n i e s w e j s t u t y s i ę c z n e j a r m j i
c a ł e 1 9 0 m i l j o n ó w m a r e k ,c o w y n o s i a ż 1 . 9 0 0 m a r e k n a o s o b ę , t . j . p r a w i e 1 0 0 p r o c , w i ę c e j n i ż p r z e d w o j n ą . A p r z e c i e ż w i a d o m o , ż e N i e m c y n i e s z c z ę d z ą w c a l e p i e n i ę d z y n a i n n e
w y d a t k i w o j s k o w e i p o p i e r a j ą w s z e l k i p r z e m y s ł , w y t w o r y k t ó r e g o m o g ą b y ć u ż y t e p o d c z a s w o j n y .D o s ł o w n i e n i e m a t a k i e g o w y n a l a z k u z d z i e d z i n y t e c h n i k i w o j s k o w e j , c z y t o z
z a k r e s u b r o n i l u b w y r o b ó w c h e m i c z n y c h i g a z o w y c h ,c z y t e ż z
w o p i n j i p o l s k i e j w y w o ł u j e t e r o r s t o s o w a n y d o m n i e j s z o ś c i p o l s k i e j w N i e m c z e c h , n i e c h r o n i o n e j t r a k t a t a m i m n i e j s z o ś c i o w e m i o r a z a k c j a p o l i t y c z n a N i e m i e c p r z e c i w c a ł o ś c i P a ń s t w a P o l s k i e g o ( T r e - v i r a n u s e t c . ) b u d z ą c a n i e p o k ó j w s p o ł e c z e ń s t w i e p o l s k i e m i p r z e s z k a d z a j ą c a l o j a l n e m u u s t o s u n k o w a n i u s i ę m n i e j s z o ś c i n i e m i e c k i e j d o P a ń s t w a P o l s k i e g o .
T r z e c i a c z ę ś ć n o t y p o l s k i e j w y k a z u j e , ż e z a j ś c i a , k t ó r e m i a ł y m i e j s c e w o k r e s i e w y b o r c z y m n a G ó r n y m Ś l ą s k u n i e w y k r a c z a j ą p o z a r a m y i n c y d e n t ó w w y b o r c z y c h , w y n i k a j ą c y c h z w a l k i m i ę d z y s t r o n n i c t w a m i . I n c y d e n t y t e n i e m o g ą b y ć p o r ó w n a n e z z a j ś c i a m i w y b o r c z e m i w n i e k t ó r y c h i n n y c h k r a j a c h n p . w N i e m c z e c h , g d z i e p o d n i e c e n i e n a m i ę t n o ś c i p o l i t y c z n y c h w c z a s i e o s t a t n i c h w y b o r ó w p r z y b r a ł o b a r d z o z n a c z n e r o z m i a r y i p o c i ą g n ę ł o z a s o b ą s z e r e g o f i a r , z a b i t y c h i r a n n y c h .
W z a k o ń c z e n i u r z ą d p o l s k i , r e a s u m u j ą c s w e t e z y , k o m u n i k u j e d l a i n f o r m a c j i c z ł o n k ó w R a d y w s z y s t k i e z a r z ą d z e n i a w ł a d z l o k a l n y c h i c e n t r a l n y c h , w y d a n e w z w i ą z k u z i n c y d e n t a m i , j a k i e z a s z ł y n a G ó r n y m Ś l ą s k u .
W y w o d y n o t y p o l s k i e j p o p a r t e s ą o b s z e r n y m m a t e r j a l e m d o w o d o w y m , u j ę t y m w f o r m ę 1 0 z a ł ą c z n i k ó w d o n o t y .
d z i e d z i n y p r z y r z ą d ó w m e c h a n i c z n y c h , o p t y c z n y c h i t , d . , k t ó r e g o b y N i e m c y z a w s z e l k ą n i e n a b y l i c e n ę ,
t r z y m a j ą c g o w p o g o t o w i u n a o k r e s p r z y s z ł e j w o j n y .C y f r y i f a k t y p o w y ż s z e n i e p o z w a l a j ą m i e ć n a j m n i e j s z y c h z ł u d z e ń , ż e N i e m c y
w c a l e n i e m y ś l ą o ż a d n e m „ r o z b r o j e n i u ' .P r z e c i w n i e .
W y d a j ą c o r a z w i ę k s z e i z a w r o t n e s t u n y n a u - z b r o j e n i e .
D l a c a ł e j E u r o p y i d l a p o k o j u ś w i a t a — f a k t t e n j e s t g r o ź n e m m e m e n t o .
J u l j a n S o b i e s z .
— o —
... — Str. 2
KRÓTKIE WIADOMOŚCI
* Stulecie. W ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA dniu 25 lutego p rzy p ad a setna ro cznica bitw y pod G rochow em .
Wilki. D onoszą z W ilna, że w tam tejszy ch o- kolicach p o jaw iły się w ilki, czyniąc w iele szkód.
Komuniści. W arszaw sk i u rząd śledczy aresz
tow ał 5 organizatorów kom unistycznych, p rzy sła
nych p rzez K om intern.
Zwiniecie. „H asło Ł ódzkie*’, pism o codzienne, p rzestało w ychodzić.
Mrozy. Z R osji donoszą o w ielkich m rozach, jak ie tam panują. M rozy dochodzą do 33 stopni.
Skazanie. K om isarz B iedrzyński sk azan y zo
stał n a 10 lat ciężkiego w ięzienia.
Genewa. M inister Z aleski w yjechał do G ene
w y.
Nowy prezydent. P rezy d en tem republiki au- strjack iej m a zostać dr. M iklas, dr, R enner ew ent, dr. S chober,
Śnieżyce w ielkie p an u ją w C hinach, K om uni
k acja na niektórych odcinkach zo stała w skutek śnieżyc p rzerw an a.
Marszalek P iłsu d sk i m a pow rócić z M ad ery w końcu kw ietnia.
Koncert K iepu ry w H am burgu transm itow any b y ł na w szystkie stacje polskie.
’ Pomnik N apoleona I. m a stan ąć w W arszaw ie na p lacu W areckim .
Bezrobocie. L iczba bezrobotnych pow iększyła się w ubiegłym tygodniu o szesnaście ty sięcy robo tników ,
* Inspekcja. M inister P ry sto r p rzeb y w ał w tych dniach w G dańsku i G dyni celem inspekcji u rzą
dzeń m orskich.
* Film. W W arszaw ie w y św ietlają obecnie now y film polski pod ty t.: „K rw aw y w schód”.
* Zmniejszenia d jet poselskich o 15 p ro cen t żą
dać będzie klub B B W R . •
Zabici. N a H uigra w E kw adorze zginęło 170 osób w skutek zasypania ziem ią.
T R Z Ę S IE N IE Z IE M I.
Konstantynopol. — okolicach K onia m iało m iejsce gw ałtow ne trzęsien ie ziem i. Z aw aliło się o- koło 60 dom ów . W strząsy trw ają w dalszym ciągu.
D otychczas ofiar w ludziach niem a.
S K A Z A N IE B . P O S Ł Ó W .
Wilno. — Z akończył się tu proces przeciw ko 4 byłym posłom S tronnictw a B iałorusko - W łoś
ciańskiego R obotniczego. B . posłow ie G aw rylik, D w orczańin, K ryńczyk i W ołyniec zostali skazani
na 8 lat ciężkiego w ięzienia.
B Ł Y S K A W IC E I P IO R U N Y .
Kłajpeda. — P om im o m rozu, w czoraj w K łaj
pedzie szalała b u rza z piorunam i i błyskaw icam i.
P io ru ny zniszczyły połączenia telegraficzne m iędzy K łajp ed ą i osiedlam i nadm orskiem i.
i B U R Z E Ś N IE ŻN E .
Tokjo. — S kutkiem gw ałtow nych burz śnieżnych kom unikacja w w ielu m iejscach zo stała p rzerw a-
„GŁOS WĄBRZESKI” EE=~
na. W całym k raju burza poczyniła znaczne szko
dy. P an u ją w ielkie m rozy. Istnieje obaw a, że w ie
le okrętów uległo rozbiciu,
R O Z K Ł A D A N IE N A R A T Y P O D A T K U D O C H O D O W E G O .
W celu ułatw ienia płatnikom uiszczenia p ań stw ow ego p o d atk u dochodow ego, w ym ierzonego za rok 1930, M inisterstw o S karbu upow ażniło n aczel
ników urzędów skarbow ych do ro zk ład an ia w e w ła
snym zakresie działania na indyw idualne podania zainteresow anych płatników , należności z ty tu łu tego podatku, bez w zględu n a jej w ysokość, na ra
ty p łatn e do dnia 31 grudnia br, w ten jed n ak spo sób, by p rzy najm n iej połow a należności zo stała za
p łaco n ą w m , listo pad zie br.
O d rozłożonych n a raty kw ot państw ow ego p o
d atk u dochodow ego n ależy pobierać ulgow e o d set
ki za odroczenie od ustaw ow ych term inów p łatn o
ści (1 proc, m iesięcznie).
K T O M O Ż E JE C H A Ć D O A R G E N T Y N Y . Jak się dow iadujem y, do A rg en ty n y obecnie w y jeżd żać m ogą jedynie em igranci, p o siad ający w ezw ania im ienne od krew nych, lub znajom ych, za
m ieszkałych w A rgentynie. P ozatem do A rgentyny em igrow ać m ogą rolnicy sam otni i bezdzietne m ał
żeństw a rolnicze, o raz rodziny rolnicze z dziećm i, nie p o siad ające w ezw ań z A rgentyny, o ile w ykaźą się posiadaniem sum y 300 dolarów na zakup ziem i pod ferm ę.
T R A G IC Z N E W E S E L E .
10 osób zatrutych. — 3 osoby zmarły. — 7 walczy ze śmiercią.
W e w si Jankow o, gm . m ikołaj ew skiej, pow . dziśnieńskiego u zam ożnego gospodarza D obrow ol
skiego odbyw ało się huczne w esele. Ż enił się syn jego Jan . N a ślub przybyło około 20 osób. D obro w olski p rzez oszczędność u raczył biesiadników ro z
cieńczonym d en atu ratem , O północy w śród cięż
kich m ęczarni zm arły 3 osoby, zaś 7, w tej liczbie jego syn, a pan m łody, w alczy ze śm iercią. W szyst
kich zatru ty ch d en atu ratem odw ieziono do szpitala w W ilejce. G łów nego spraw cę zatru cia D obrow ol
skiego przyw ieziono do W ilna i osadzono w w ię
zieniu n a Ł ukiszkach.
„C Z Y B Ó G B Y Ł D O B R Y M M A T E M A T Y K IE M ?”
(K A P ) T ak zaty tu ło w ał sw oją p relek cję inau g u racy jn ą n a słynnym uniw ersytecie w C am bridge sir Jam es Jeans, a w treści jej dow odzi, że w szyst
ko, co się w n atu rze dzieje, odpow iada ściśle n aj
b ard ziej zagw atw anym form ułom m atem atycznym , w ięcej n aw et — stare biblijne zd an ie: „I rzek ł B óg:
niech się stan ie św iatło ść” dziś o k azu je się w św ie
tle najnow szych zdobyczy nauki n ajzu p ełn iej słu- sznem , gdyż św iat cały jest tylko św iatłem w n aj
rozm aitszej form ie.
M im o całej śm ieszności i naiw ności zarów no ty- tu tłu jak i treści p relek cji, pocieszającym jest fakt, że choć n a takiej drodze, ale coraz częściej p ad ają słow a o B ogu z k atedr, gdzie d o tąd o N im często
kroć zupełnie m ilczano.
--- ■= Nr. 7 —
Z A T O N IĘ C IE S T A T K U M IS Y JN E G O . (K A P ) W okolicach w yspy K abakon zato n ął w skutek burzy statek „B ened ik t”, n ależący do m i
sji w R abaul (N ow a G w inea), Z całej załogi u ra
tow ało się tylko dw ie osoby.
W ik arjat apostolski w R aboul zn ajd u je się na w schodzie N ow ej G w inei, Z ałożony w r, 1912 pod nazw ą N ow ej B retan ji jest pod opieką m isjonarzy N ajśw . S erca Jezusow ego z Issoudun.
STRAJKI W NIEMCZECH.
S trajk górników na niem ieckim G órnym Ś lą
sku jak donoszą, jest kierow any p rzez niem ieckich kom unistów . Jak d o tąd u d ało się skłonić nieznacz
ną część górników do podjęcia p racy — strajk u ją
cy d em o nstru ją na ulicach.
P rzed kopalnią „K rólow a L udw ika” rozagito- w any tłum , złożony z 800 strajk u jący ch , zaatak o
w ał policję, k tó ra w obronie w łasnej u ży ła p ałek gum ow ych. N a kopalni „H edw igw unsch” strajk u ją
cy zasypali policję gradem kam ieni.
— S y tu acja w zagłębiu R u h ry jest tak że w d al
szym ciągu niepokojąca. Z atarg trw a d alej ż pow o du obniżenia płac. R obotnicy strajk u ją.
W B erlinie odbyła się n arad a m inistrów , pod ‘ przew odnictw em m in D ietricha, n a k tó rej om aw ia
na b y ła spraw a zażegnania konfliktu w zagł. R uhry.
M . in, rozw ażany m iał być p ro jek t w ydania d ek re
tu, na m ocy którego orzeczenie rozjem cy u rzęd o
w ego m a b y ć decyduj ącem , niezależnie od ośw iad
czenia się obu stron.
S O B O W T Ó R T E R E S Y Z K O N N E R S R E U T H . S tygm atyczką na W ęgrzech jest pew na 40-let- nia kobieta, k tó ra od lat o ślep ła n a oba oczy i m ie
szka w śródm ieściu budapeszteńskiem , źy jąc z do
broczynności ludzkiej. Im ię jej jest N ina,
O tóż ta N ina od pew nego czasu Z w róciła na sie
bie uw agę lekarzy, gdyż na jej ciele p o jaw iają się rany, p rzy p o m in ające ran y Z baw iciela, £ jednak nie sp raw iąjące jej bólu. Z a każdym razem , k ied y sty g m aty w y stęp u ją, N ina zap ad a w stan, podobny do tran su i pow iada, że w ted y przeżyw a duchow o całą M ękę C h ry stu sa P ana.
O d chw ili pow stania tego zjaw iska, w m ieszk a
niu N iny o d b y w ają się sean sy spirytystów , k tó rzy ją zupełnie opanow ali, a podczas tych seansów N i
na w stan ie transow ym tw ierdzi, że w idzi C h ry stu
sa i N ajśw iętszą P annę.
O statn ie pojaw ienie się stygm atów w y d arzy ło się p rzed kilku dniam i, w pierw sze św ięto B ożego N arodzenia, przyczem N ina zapew niała, źe w idzia
ła dokładnie Jezu sa na G órze O liw nej.
Pensje urzędnicze bez zmian I redukcyjl
Komunikat wydany przez prezydjum Rady Mi nistrów zapowiada wyraźnie, że płace urzędników państwowych i płace pracowników państwowych w przedsiębiorstwach nie ulegną redukcji.
Zapowiedź ta charakteryzuje również pogląd rządu na podejmowaną w niektórych ośrodkach przemysłowych akcję obniżania plac robotniczych.
KDAM K R E C H O W IE C K I.
SZARY WILK
6) (C iąg dalszy).
— P atrz dalej! T u M azow sze za P ilicą, niepodle
głe, zaw istne, z K rzyżakam i się łączy... tam , za N otecią K rzyżacy, na P om orzu K rzyżacy, na K ujaw ach K rzy
żacy! K ędy oko zw rócisz — groźba; kędy m yśl tw a za
biegnie — niebezpieczeństw o... C ała W ielkopolska, całe S ieradzkie i Ł ęczycka ziem ia w gruzach... A jam lat tyle w ąlczył, i naw et granic bezpiecznych nie m am , i nie w iem , co jutro!...
M ała postać rycerskiego króla trzęsła się w zburze
niem . N ie puszczał ram ienia P rzybysław a, a w ytężo
nym , pałającym w zrokiem patrzył w dal, przed siebie, jakby przyszłość przeniknąć pragnął.
N a zachodzie grom adziły się chm ury i tłum iły osta
tnie prom ienie słońca. M rok szybko zapadał.
— C o będzie? — szeptał król w zam yśleniu, jakby sam do siebie. — C o będzie...? gdy...?
N ie dokończył. N ajcięższa troska zaległa m u du
szę. N agle głow ą rzucił, w zrok przenikliw y w lepił w tw arz P rzybysław a i głosem stłum ionym spytał:
— Z królew iczem m ów iłeś?
N apiw on w zdrygnął się niecierpliw ie.
— N ie... — m ruknął, — nie m ów iłem , boć to się na nic nie przyda. Ja się m ow y jego nie nauczę, a on m ojej nie pojm ie. N ie m ów iłem przeto i m ów ić nie będę.
Ł oktek puścił ram ię starego żołnierza. W zrok jego przesunął się zw olna po postaci w iernego tow arzysza i i utkw ił w ziem i chm urny.
— N ie pojm ie... nie pojrtiie! — pow tórzył szeptem ’
— to praw da! i
P rzybysław pow strzym ać nie m ógł słów , które m u żal srogi podsuw ał.
— N ie żołnierz to! — w ybuchnął. — P od P łow - cam i — hańba w yznać! — sam w idziałem ... um ykał!
— A le pod K ościanem — przerw ał król, jakby sy
na chciał bronić, — pod K ościanem dzielnie się spraw ił.
P rzybysław z niechęcią głow ą w strząsnął.
— O byczaj jego nie nasz, — w trącił. — W tern najgorsze niebezpieczeństw o. K aź m u, m iłościw y p a
nie, w żelazo się zakuć, a nie bław aty nosić; każ m u od rana do nocy szczęku m ieczów słuchać, a nie białogłow - skich śpiew ów ; każ m u do krw aw ych sposobić się zapa
sów , praw icę hartow ać i ducha, iżby przem óc m ógł to, cośm y przem ogli.
G dy to N apiw on m ów ił, Ł oktek stary głow ę pod
niósł i znów na schm urzony zachód patrzył, oddychając głęboko a ciężko. M ilczenie zaległo w kom nacie ponurej, sklepionej a prostej, w której oprócz żołnierskiego łoża, narzuconego niedźw iedzią skórą, oprócz ław drew nia
nych i takiegoż stołu, oprócz m ieczów a tarcz i zbroić, nie było nic w ięcej.
— Inne czasy idą — rzekł po chw ili król stanow czo, jakby m u w tym m om encie głos jakiś podszepnął w yrazy. — Inne czasy idą... nietakie, któreśm y prze
żyli. Jam z rozleciałych części żelazem chciał spoić ca
łość, krw aw iłem ręce i ducha nieraz ukorzyć m usiałem . I oto u schyłku w idzę znów niebezpieczeństw srogich naw ałę; w idzę, jak to, co spoiło żelazo, żelazo też roz
bić m oże... N iech K aźm ierz próbuje inaczej... N iech ducha jednego w etchnie w całość, iżby jednem żyła życiem ...
— S łaby to będzie duch... niedołężny, zniew ieścia- ły, — przerw ał nieprzekonany P rzybysław .
Ł oktek ram iona w zniósł do góry.
— B óg da m oc, gdy zechce... B óg W szechm ogący...
A gdy to m ów ił, postać jego prostow ała się i w y
w yższała dziw nie, że w m roku z podniesionem u ku nie-
bu ram iony i głow ą, w yglądała m ajestatu pełną i w iel
kości niezw ykłej.
N aw et P rzybysław głow ę skłonił, m ilcząc, na znak, iż go ta silna w iara królew ska w e w szechpotęgę B ożą,
dźw igającą słabe siły ludzkie, przeniknęła do głębi.
— O by słow a tw e, królu, w ysłuchane były! — sze
pnął w zruszony, pochylając się do ręki m onarszej.
W ładysław uścisnął w iernego tow arzysza.
— D la K aźm irza — rzekł — nie bądź zbyt suro-
। w y, a m nie nie opuszczaj! R adźm y społem , co czynić i i jak zabezpieczyć to, cośm y zdziałali. C złek śm iertel- I ny, nie znający przyszłości, trw oży się o dzieło rąk w ła- i snych, i zabiega, iżby nie zm arniało. C okolw iek potem i uczyni K aźm irz, m oże uczyni lepiej; ale przed śm iercią, która pono niedaleka jest, w inienem m u dać w skazów ki ostatnie i sw oją w ypow iedzieć w olę. C hciałbym , abyś był tu w tenczas, gdy m ów ić będę...
N apiw on w szakże w postanow ieniu sw em był nie- ( w zruszony.
— M am synów — rzekł, — niesforni są... W ieści im ię dochodzą różne; pora stanąć przed nim i, a rzec sło-
■ w a przestrogi. C hciałbym też ujrzeć, jako tam w W ićl- : kopolsce się dzieje....
— D zieje się źle — ozw ał się zam yślony król; — nędza i zbrodnie panują, a duch obcy przem aga... Jedz w ięc, a m oże i tw ój przykład będzie skuteczny... P rzy
ślij m i zaś którego syna... chciałbym go przy sobie m ieć.
N apiw on z B orku pokłonił się nisko.
— D zięki, m iłościw y panie, — odparł. — A no, nie
; w iem ... S tarszy m ój, Jan, pono z N iem cam i się zbratał
! i pośród nich siedzi; m łodszy zaś, M aćko...
— N ie zechce! — przerw ał żyw o W ładysław . — i M oże to być! O m tam w W ielkopolsce, królam i sam i ' dla siebie... A le m u pow iedz, by przybył. Ż alić się na
; m nie nie będzie.
! f (C iąg dalszy nastąpi).
Nr. 7 „GŁOS WĄBRZESKI" VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA O F S tr. 3 gSsss
< Od dziś
I
g przyjmują urzędy pocztowe i pp» listonosze przedpłatę
„Głosu* na miesiące
laty i marzec
Kto nie zapisał „GŁOSU na cały kwartał, winien do 25 bm. zapisać na następne mie
siące - bo w następnym mie siącu dodamy kalendarz
„POMORZANIN"
WIADOMOŚCI Z KOWALEWA.
NIESZCZĘŚLIWY WYPADEK AUTOBUSOWY.
O n e g d a j w iec z o re m , w c h w ili, g d y a u to b u s p . J a sie w ic z a z -d ą ża ł d o G o lu b ia i b y ł p rz y ra m p ie k o le jo w e j, je c h a ła d re z y n a z ro b o tn ik a m i k o lejo w y m i,
W b b e c te g o , że ra m p a n ie b y ła z a m k n ię ta , a u to b u s b y łb y n a je c h a ł ro b o tn ik ó w , d la te g o sz o fe r s k ręc ił w b o k i u d e rz y ł w ż e la z n e o g ro d z e n ie p rz y fo rze .
W ła śc ic ie l a u to b u su p o n o si sz k o d ę o k o ło 6 0 0 0 ż ło ty c h , k tó re z p e w n o śc ią p o k ry je z a rz ą d k o le jo w y , a lb o w ie m ra m p a w c h w ili p rz eja z d u d re zy n y
‘w in n a b y ć z a m k n ię ta .
Wiadomości z Golubia
W A L N E Z E B R A N IE N . P . R .
U b ieg łe j n ie d z ieli o d b y ło się w a ln e z eb ra n ie N a ro d o w ej P a rtj i R o b o tn ic z e j w G o lu b iu , n a k tó re p rz y b y ł p , P a w la k z T o ru n ia .
P o sp raw o z d an iu p o sz cz e g ó ln y c h c z ło n k ó w z ic h z e sz ło ro c z n e j d z ia ła ln o śc i o b ra n o n o w y z a rz ą d : p re z es: A d a m F e d o ro w ic z ; w ic ep re z e s: F ra n c isz e k B a rto sz e w sk i; s e k re ta rz : F ra n cisz ek L a sk o w sk i;
sk a rb n ik : B ro n isła w B e lin g — w szy sc y z G o lu b ia.
Z Ż Y C IA „ S O K O Ł A " .
W a ln e z eb ra n ie T o w arz y stw a G im n a sty cz n e g o ,S o k ó ł" w G o lu b iu o d b y ło się w n ie d z ie lę , 11 b m . w sa li m ie jsk iej. Z e b ra n ie w y b ra ło n o w y z a rz ą d , w s k ła d k tó re g o w c h o d zą p p .: S ta n isła w B a ra n o w sk i, p re z es; F ra n c , B a rto sz e w sk i, w ic e p re z es; J a n B u - liń sk i, s e k reta rz ; M a rja n W id z iń sk i, sk a rb n ik ; J a n M a z u rk ie w ic z , n a c z eln ik .
Z „ S o k o ła " w y k reślo n o je d n eg o c z ło n k a z a n ie o d p o w ie d n ie z ac h o w an ie się. (-)
WIADOMOŚCI POTOCZNE.
Wąbrzeźno, d n ia 1 4 sty c zn ia 1 9 3 1 r.
PRZYSŁOWIA.
N a św iętą A g n ie szk ę —
W o d a w y ch o d z i n a śc ież k ę . (21).
t N a św ięte g o K aro la —
W y jrz y z p o d śn ie g u ro la.
K ied y sty c z e ń n a jo strz ejszy — T e d y ro c ze k n a jp ło d n ie jsz y .
KALENDARZYK HISTORYCZNY.
z a c z a s o d 15 — d o 2 5 sty c zn ia .
15, I. 1863 r. C elem u d a rem n ie n ia w y b u c h u p o w sta n ia ro z p o c z y n a ją M o sk a le w W arsz aw ie b ra n k ę m ło d zie ży .
2 0 , 1320 r. W ład y sław Ł o k iete k w ie ń c zy d z ieło z je d n o c z e n ia P o lsk i k o ro n a cją w k a te d rz e w aw elsk ie j.
21, 1826 r. S ta n isła w S ta szic — w ie lk i p isa rz, g o rąc y p a trjo ta , tw ó rc a g ó rn ic tw a p o lsk ie g o i o rg an iz ato r p rz e m y słu u m iera w W a rsz a w ie .
2 2 , 1863 r. R z ąd N a ro d o w y p o w stań c z y o g łasz a w y b u c h p o w stan ia p re zc iw R o sji.
2 2 -2 3 . 1863 r, W n o c y z 2 2 n a 2 3 -g o sty c zn ia n a stęp u je w y b u c h p o w sta n ia .
2 4 , 1507 r. Z y g m u n t I. S tary k o ro n u je się n a k ró la p o l
sk ieg o w K ra k o w ie w K a te d rz e .
25, 1588 r. H e tm a n Ja n Z a m o y sk i z w y c ię ża p o d B y czy n ą i b ierze d o n iew o li a rc y k sięc ia M ak sy m ilian a.
2 6 , 1830 r. S ejm K ró lestw a P o lsk ieg o d e tro n iz u je k ró la p o lsk ieg o c a ra M ik o łaja.
— Z teki myśliwego. W p o n ie d z ia łek o d b y ły się d w a p o lo w an ia : w J a w o rz n i W ie lk ic h R a d o w is- k a c h .
W J a w o rz u o d b y ło się p o lo w a n ie u p , Jana Na
dolnego. O g ó łe m u b ito 3 2 z a ją c e . K ró le m p o lo w a n ia z o stał p . Zygmunt Gaszyński, w ic e k ró le m p .
Jan Nadolny.
D ru g ie p o lo w an ie o d b y ło się w W ielk ich R a d o - i w isk a ch u ks. prób. dr. Łęgowskiego. K ró le m p o lo -
* w a n ia z o stał p , s ta ro s ta Suchecki a w ic ek ró lem p a n
Kentzer z L ip n ic z e k . P o z a k o ń c z en iu p o lo w an ia o d b y ł się w z aw sz e g o ścin n y c h p ro g a c h k s. d r, Ł ę g o w sk ie g o o b ia d m y śliw sk i d la strz elc ó w i z a p ro
Unlewinienle fałszerza
W ie lk ą sw e g o c z a su se n sa cję w W ą b rz eź n ie w y w o ła ło w y k ry c ie e
tajnej fabryki pieniędzy,
k tó rą p ro w a d z ił 1 9 -le tn i P a w eł G in ą ł z u lic y C h e ł
m iń sk ie j,
P o lic ja w y k ry ła w ó w c z as cały zapas foremek do wyrabiania pieniędzy, a także kilkadziesiąt sztuk gotowych falsyfikatów.
F a łs z e rz z o s ta ł a re sz to w a n y i o sa d zo n y w w ię z ie n iu są d o w e m a c a łą „ fa b ry k ę " m u sk o n fisk o w a
n o .
Zyde kulturalne wsi polskiej.
„Jasełka “ w Mlewie. — Wielkie zainteresowanie To czego się mało spotyka na wsi. —
Z Miewa d o n o sz ą :
W ie cz o rn y K u rs d la D o ro sły c h , z o rg a n iz o w a n y w p ie rw sz y ch d n ia ch listo p a d a u b , r. c h c ą c n a z e w n ą trz p o k a za ć , ż e n ie z a sk le p ia się je d y n ie w sa li sz k o ln ej n a k ilk a g o d z in w iec zo re m , b y p o p ra c o w a ć n a d so b ą , u rz ą d z ił w św ię to T rz e ch K ró li „Ja sełka Polskie ” k tó re w y p a d ły n a d sp o d z ie w a n ie .
B y łe m z d u m io n y te rn c o w id z ia łe m n a sc en ie . M ło d z i „ a rty ś c i" o p ra c o w ali sw e ro le b e z z a rz u tu ta k p o d w z g lę d e m p a m ię c io w y m ja k i ru ch o w y m . S c e n a z a n ie d b a n a o d d łu ż sz e g o c z a su o d ż y ła
— o b d a rta z sw y c h sz a t-k u lis — u śm iec h a ła się d o z e b ran e j p u b lic z n o ści, w p raw d z ie w y p o ż y cz o n e m i k u lisa m i — a le ta sc en a c h o c iaż w n ie sw o je u b ra n a s z a ty m a n a d z ieję , ż e w k ró tc e z a o p ie k u je się n ią k to ś — b o p rz e c ie ż o n a je d y n a w M le w ie — i ta k z a n ie d b a n a . O b ra zó w b y ło c z te ry — a le k a ż d y — o b m y śla n y c z y w d e k o ra c ji — c z y o św ie tlen iu . P ie rw sz y o b ra z to „ Z w ia sto w a n ie ".
W św ie tle re fle k to ró w (n ie ste ty k a rb id o w y ch , o c z e m w sz y sc y b e z h a ła su m o g li się p rz e k o n a ć ) N a jśw . M a r ja P a n n a p rz y d ź w ię k a c h „ S p u ść c ie n a m n a z ie m sk ie.n iw y " w y k o n a n y c h so lo n a s k rz y p c a c h p rz ez p . Borzęckiego, tw o rzy p rz e p ięk n y o - b ra z w sp ó ln ie z z w iastu ją cy m a n io łem . D ru g i o - b ra z, — N o c — p a s te rz e śp ią — b u d z i ic h św ia tło i g ło sy a n io łó w . „ P a s te rz e" d u e t L e m a ń sk ie g o w y k o n a n y p rz e z c h ó r d z ie c i .sz k o ln y c h w y p a d ł b e z z a rz u tu . O b ra z te n w c a ło śc i w y k o n an y p rz e z d z ie
ci szk o ln e w y p a d ł d o b rz e . — P a s te rz e w o ry g in a l
n y c h s tro ja c h lu d o w y c h — c h ó r a n io łó w — tw o rz y ły b a rd z o m iły o b ra z.
T ru d n o — trz e b a w y b a c z y ć , ż e je d en z p a s tu sz k ó w — c iąg le o d w ra c a ł się ty łe m d o sa li — le c z ro b i to tre m a — i n ie w ie się , c o z ro b ić z e so b ą n a sc en ie g d y se tk i o c z u w id z i się p rz e d so b ą.
T rz ec i o b ra z „ U H e ro d a" — tu taj p o p isy w ali się w y łą c z n ie k u rsiści. K a żd y ru c h , k a ż d e sło w o w y re ż y se ro w a n e b a rd z o d o b rz e . S a m H e ro d (p . A n t- k ie w icz ), g ra ł ro lę sw ą z u c z u c iem . D z ieln ie se k u n -
sz o n y c h g o śc i. O b iad p rz e c ią g n ą ł się w m iłe j h a r- m o n ji d o w ie cz o ra.
W c z o ra j n a te re n ie K ró le w sk ie j N o w e j w si o d b y ło się ró w n ież p o lo w a n ie , z a k o ń c z o n e tra d y c y j
n y m o b ia d em m y śliw sk im . (-)
— Odroczona rozprawa. W o sta tn i p o n ie d z ia łe k o d b y ła się w T o ru n iu w S ą d z ie O k rę g o w y m ro z p ra w a p rz e c iw k o p . M a ra siń sk iem u z C z y sto - c h le b ia . R o z p ra w a z o s ta ła o d ro c z o n a c e le m p o w o ła n ia n o w y c h św iad k ó w . R o z p ra w a b u d z i w śró d p e w n eg o o d ła m u sp o łec z e ń stw a p e w n e z a in te re s o w a n ie . O w y n ik u ro z p ra w y n ie o m ie sz k a m y n a szy c h C z y teln ik ó w p o w ia d o m ić . (-)
— Kiosk na poczcie. W ty c h d n ia ch m a b y ć w tu tejsz y m U rz ę d z ie P o c z to w y m u staw io n y k io sk z e s p rz ed a ż ą p o c ztó w ek , g a z e t i t, p . K io sk n a le ż y d o T o w a rzy stw a „ L o t",
— Nowi abonenci o trz y m a ją p ie rw sze n u m e ry p o w ie śc i „ S za ry W ilk " z u p e łn ie b e z p ła tn ie p o z g ło sz e n iu się w a d m in is tra c ji n a sze g o p ism a . (-)
— Urzędowi kasjerzy w autobusach. O d p o n ie
d z ia łk u w e w sz y stk ic h a u to b u sa ch u sta n o w io n o p rz y m u so w y c h k a sje ró w , k tó rzy z m ie jsc a p o b ie ra ją o p ła tę z a p rz e ja z d p o d ró żn y c h w p o w ie c ie w ą b rz e sk im . O p ła ta je s t p o b ie ra n a z a z a le g łe p o d a tk i z ty tu łu : „ z a n a d m ie rn e u ż y w a n ie d ró g " . P o d a te k te n w y n o si 8 g ro szy o d p rz e jec h a n eg o k ilo m e tra , (-)
— Zebranie Komitetu Powiatowego P. IV . i W- F. W d n iu 1 6 sty c zn ia rb . o g o d z , 1 1 -tej o d b ę d z ie się w sali se jm ik o w e j (g m a ch sta ro stw a) p o sie d z e n ie P o w ia to w e g o K o m ite tu P , W . i W , F , z n a stę p u ją c y m p o rz ąd k ie m o b ra d : 1) O tw a rc ie i z a g a je n ie p o sied z en ia . 2 ) S p ra w o z d an ie k ie r, se k c ji a d m in , - g o sp o d . z d o ty c h cz a so w e j d z iała ln o śc i. 3 ) S p ra w o z d an ie k ie r, se k c ji p . w , i w . f. o ra z p ro p a
g a n d y w y c h ó w , sp o łec zn . 4 ) S p ra w o z d an ie p rz e
w o d n ic z ą c y ch m ie jsk ic h k o m ite tó w p . w . i w . f, m . W ą b rz e ź n a, K o w a le w a i G o lu b ia, 5 ) R e fe ra t z p ra c P o w . K o m e n d a n ta P . W . i W . F . o ra z w n io sk i, 6 ) R o z p atrz en ie w n io sk ó w o su b w e n c je , 7 ) O m ó w ie n ie p re lim in a rza b u d ż e to w e g o n a c e le p . w . i w . f.
p o w ia tu . 8 ) D y sk u sja i w o ln e w n io sk i.
F in a ł te j c ałe j sp raw y ro z e g rał się o n e g d a i w S ą d z ie O k rę g o w y m w T o ru n iu .
S ą d p o p rz esłu ch a n iu św iad k ó w i o sk a f^ b d ^ g o o ra z rz e c zo z n a w c y - p sy ch ja try w y d a ł w y to k u - n ie w in n ia ją cy P a w ła G in a ła o d w in y i k a ry , o w h
O sk arż o n y G in ął b ro n ił się p rz ed są d em te ttl, ż e
,,fabrykował “ pieniądze jako „zabawkę dltfid^teći,
p ie n ięd z y ty c h z a ś n ie p u sz c za ł w o b ie g . R ó w n ie ż b ro n ił się d a w n ą c h o ro b ą u m y sło w ą .(M jfjał p rz e b y w a ł sw e g o c z a su w Z a k ła d zie P s y c h ia try c z n y m w Ś w ie ciu ).
। ...—— uifer fg*-
wśród ludności. — „Cygańskie Wesele ” w Ryńsku.
Mieszkańcy wsi garną się do oświaty!
d o w a li m u in n i w y k o n a w cy a z w łasz cz a w y r& feaiła się p . Nalaskowska Zofja w ro li „ S u m ie n ia ", i
C z w a rty o b ra z „ P rz y szo p c e " to o b ra z z b io ro w y — d z ie ci w sp ó ln ie z k u rsista m i. B y ł to m o ż e o - b ra z n a jle p s zy — n a jb a rd z ie j m a lo w n ic zy — a z w ła szc z a k ie d y w c h o d z i „ L e g jo n ista " i p fź y d ź w ięk a c h h y m n u n a ro d o w e g o d e k la m u je „ R o tę " a c a ła sc en a w z n o sz ą c rę k ę d o p rz y się g i p o w ta ^ K |^ -
„ T a k n a m d o p o m ó ż B ó g ". S ło w a N a jśw , M a tk i
„Będę Waszą więc królową — gdy mówicie polską mową” — k o ń c zą „ J as e łk a " k tó rem i z ro b io n o p u b lic zn o ści m iłą n ie sp o d z ia n k ę . :
S z a n u jm y w ięc tą m o w ę, k tó re j K ró lo w ą je st N a jśw . M a rja — i p ra c u jm y n a d so b ą — n a d ttio - w ą o jc z y stą i s ta ra jm y się z n ie j w y rz u cić p o z o sta
ło śc i p o stra sz n e j n ie w o li — w p o sta c i licz n y ch g e r- m a n iz m ó w — k tó ry ch c z a sam i z z a d o w o le n łó m u - ź y w a m y — m a jąc ta k p rz e p ięk n y ję zy k o jc z y śty ;
G ro n u n a u cz y cie lsk ie m u i k u rsisto m c z eść i p o d z ię k o w a n ie z a ta k p ię k n e „ J a s e łk a " . P ra c y b y ło d u ż o — le cz widoczny był skutek. N a leż y n a d m ie
n ić , ż e p o d c z a s o c h o c ze j z a b a w y ta n e c z n e j/lc tó ra trw a ła d o g o d z in y 4 -te j ra n o — g o sp o d arz e z a b a iy y b y li n a m ie jsc u , b a w ią c g o śc i ja k ty lk o u m ie li — u ro z m a ica ją c ta ń c e śp ie w e m o ra z g ra m i to w a rty -
sk ie m i. (-) *
Z Ryńska d o n o sz ą :
P o z a te m , ja k się d o w ia d u je m y , k ó łk o a m a tó ró w
Teatru Ludowego w Ryńsku u rz ą d z a w n ie d z ielę 1 lu te g o w sa li p , Z a d a ń sk ieg o w ie c z o re k k a rn a w a ło w y — „Cygańskie Wesele”.
K o m ite t k ó łk a a m a to ró w p o c z y n ił w ie le s ta ra ń , b y „ C y g a ń sk ie W e sele " w y p a d ło ja k n a jle p ie j k u w sz y stk ic h u c z estn ik ó w z a d o w o le n iu .
P o d c za s w iec z o rk u p rz y g ry w a ć b ę d z ie o rk ie stra b a n d e o n o w a. P o c z ą te k o g o d z in ie 7 -m e j w ie c zo re m .
W sz y stk a lu d n o ść R y ń sk a i o k o lic y p o w in n a p o sp ie szy ć n a tę im p re z ę , te m b a rd z iej, ż e je s t to p ie rw sz ą te g o ro d z aju im p rez ą u rz ą d zo n ą w w ię k sz e j c z ę śc i p rz e z m ło d zie ż. (-)
— O g ło sze n ie , W im y śl p o s ta n o w ie ń ro z p o rz ą d z e n ia M in istra S k a rb u z d n ia 1 2 , lip c a 1 9 3 0 r. w s p ra w ie w y p u sz c z e n ia s e r. III. p re m jo w e j p o ż y c z k i d o la ro w e j (D z. U . R . P . N r. 5 2 p o z . 4 3 8 ) p o s ia d a c z o m o ib liig acy j s e r. II. te jż e p o ż y c z k i, w y p u sz c z o n e j n a z a s a d zie u s ta w y z d n ia 2 2 g ru d n ia 1 9 2 5 r, (D z, U . R . P . N r. 1 2 9 p o z , 9 1 9 ) p rz y słu g u je w te rm in ie o d d n ia 3 s ty c zn ia d o 3 0 k w ie tn ia 1 9 3 1 w łą c zn ie , p ra w o w y m ia n y ty c h o b lłg a cy j s z tu k z a s z tu k ę n a o b lig a c je s e r. III, p re m jo w e j p o ż y c z k i d o la ro w e j w ra z z e w sz y stk ie m i 2 0 k u p o n a m i b e z ja k ie jk o l
w ie k d o p łaty . N a d to p o s ia d a c z e k a ż d y c h d w ó c h o b liig ac y j s e r, II. p re m jo w e j p o ż y c z fk i d o la ro w e j m o g ą ró w n o icz e śn ie z w y m ia n ą ic h n a o b lig a cje se r.
III. p re m jo w e j p o ż y c z k i d o la ro w e j n a b y ć je d n ą o b li
g a c ję se r. III, te j p o ż y c zk i i p o u p rz y w ilejo w a n e j c e n ie ró w n e j w a rto śc i im ie n n e j o b łig a-cji t. j. p o 5 d o i, z d o licz e n ie m te j c e n y — o ile k u p n o n a s tą p i p o 1 lu te g o 1 9 3 1 r, w a rto śc i b ie ż ą ce g o k u p o n u d o d o la k u p n a o b lig a c ji
W y m ia n ę o ra z s p rz e d a ż p o u p rz y w ile jo w a n y m k u rs ie d o k o n y w a ć b ę d z ie S k a sa S k a rb o w a w m ie j
sc u .
W ą b rze ź n o , d n ia 8 s ty c zn ia 1 9 3 1 r.
N a c z eln ik K a sy S k a rb o w e j (— ) K a rp ia k .
Z POWIATU,
— Z a sk o c z. (P o to w ia n ie .) W u b ie g ły c z w a rtek 8 . b m . o d b y ło się n a te re n ie g m in y Z a sk o c z p o lo w a n ie , z a in ic jo w a n e p rz ez p p . P a w la k a i Z a k rz e w sk ieg o . U b ito 9 5 z a ję c y p rz y u d z ia le p rz e sz ło 2 0 s trz e lb . M ia n o ik ró la p o lo w a n ia z d o b y ł u ś m ie rc e
n ie m n a jw ię k sze j ilo śc i (11 sz tu k ) s z a ra k ó w z n a n y u n a s ja k o d o b ry k u rk o w i e c p . S ta n is ła w C h w ia ł- k o w sik i. P o lo w a n ie z a k o ń c zy li ig o ścin n i g o sp o d a rz e ło w ó w tra d y c y jn y m „ b ig o se m ", g d z ie o c h o c zo i z w ie lk im h u m o rem b a w io n o się i to a s to w a n o n a c z e ś ć g o ścin n y c h g o sp o d a rzy i k ró la p o lo w a n ia .
— Stanisławki. (P rz ed staw ie n ie ). O rg a n iza c ja ,S trz elc a " z W ą b rze ź n a u rz ą d z iła tu ta j p rz e d s ta
w ie n ie i z a b aw ę , n a k tó rą p rz y b y ła d u ż a ilo ść p u
b lic z n o śc i. (-)
ONMLKJIHGFEDCBA
S tr. 4 „G Ł O S W Ą B R Z E SK I" — N r. 7 --- -
ODESŁANE.
Szanowna Redakcjo! UTSRQPONMLKJIHGFEDCBA Jąko czytelniczka „G łosu” i długoletnia człon
kini T ow arzystw a Ludow ego z niem ałem zdziw ie
niem dow iedziałam się od m ojej znajom ej co m a inną gazetę o w alnem zebraniu T. L„ gdyż w „G ło
sie W ąbrzeskim ” nie było um ieszczone, choć w dru
giej gazecie było uw iadom ienie.
„G łos” abonuję dość długo — w ięc m ocno zdzi
w iłam się tem , że zarząd z w iceprezesem p. C an- drem ostentacyjnie om ija to pism o. W szak „G łos”
w iele poczynił, bardzo w iele dobrego dla T ow arzy
stw a zaś członkom tegoż zniżył prenum eratę, co było zasługą długoletniego prezesa p. B. Szczuki.
T łum aczę sobie takie postępow anie tak, że obecny zarząd z panem C andrem obaw ia się z pew nością przyłlycia p. Szczuki na zebranie, gdzieby m oże zo
stał obrany prezesem .
C o do p. C andra (tu cały ustęp opuszczam y i zużytkujem y w sw oim czasie. — R ed.)
Z pow ażaniem C z
długoletnia członkini T ow arzystw a Ludow ego.
— Od Redakcji: W szelkie kom unikaty o zebra
niach chętnie zam ieszczam y. B ylibyśm y i kom uni
kat Tow . Ludow ego z rów ną chęcią um ieścili, gdy
by do nas przysłano. B yć m oże, iż Pani podejrze
nia o obaw ie zarządu są słuszne. Że zaś p. C ander nosi „płaszcz na dw óch ram ionach", o tem w iem y doskonale, bośm y m ogli niejednokrotnie stw ier
dzić. 0 p. w iceprezesie C. jak już zaznaczyliśm y, odkładam y na później. (-)
K Ą C IK R A D J O W Y .
C Z W A R T E K , D N IA 15. I. 1931 R .
12,10: M uzyka z płyt gram ofonow ych. 12,35: K oncert szkolny z Filharm onji W arszaw skiej. 14,00: „O czem pow in
na w iedzieć dobra gospodyni" — „O rganizacje kobiece".
15,50: „K apliczka Śląska". 16,15: M uzyka z płyt gram oifono- w ych. 17,00; K w adrans dla dzieci nada W ilno. 17,15: „W ar
szaw a w latach 1840-42, jako tło pierw szych w ystąpień N or
w ida". 17,45: T ransm isja z W ilna m uzyki salonow ej. 19,1Q:
G iełda rolnicza. 19,25: Płyty gram ofonow e. 19,40: Prasow y dziennik radjow y. 19,55: Płyty gram ofonow e. 20,00: Pogadan
ka radiotechniczna. 20,15: T ransm isja z W ilna. 22,15: K on
cert z W arszaw y. 23,00: M uzyka taneczna.
P IĄ T E K , D N IA 16. I. 1931 R .
12,10: K oncert m uzyki z płyt gram ofonow ych. 16,15: M u
zyka z płyt gram ofonow ych. 17,15: „Jak zostałem poszuki
w aczem złota". 17,45: K oncert m uzyki lekkiej. 19,10: G ieł
da rolnicza. 19,25: M uzyka z płyt gram ofonow ych. 20,00: Po
gadanka m uzyczna. 22,15: K oncert sym foniczny z Filhar
m onji W arszaw skiej z udziałem jugosłow iańskiego pianisty A leksandra B raiłow skiego.
D ruk i nakład „G łos W ąbrzeski" B. Szczuka — W ąb rzeźn o R edaktor odpow iedzialny: A lfons Szczuka — W ąb rzeźn o.
Z a dział ogłoszeń R edakcja nie bierze odpow iedzialnotei
D nia 14 bm . o godz, 9-tej zasnął w Panu zaopatrzony Sakram entam i św . m ój najukochańszy m ąż, nasz najdroższy
ojciec, teść, dziadek, w uj i szw agier śp .
WALENTY KLIMEK
p r z eż y w sz y 78 la t. O czem donoszą w sm utku pogrążoni
żona z dziećmi i rodziny.
G olu b , W ą b rzeźn o , B y d g o szcz, J a b ło n o w o .
Pogrzeb odbędzie się w sobotę, dnia 17 bm . o godz. 10-tej z dom u żałoby do kościoła, a następnie na cm entarz.
O sobnych uw iadom ień się nie w ysyła.
’ P rzetarg jin jm a so w y
P nia 16. I. 31 r. o godz. 11 przed poi.
sprżędaw ać będę w drodze przetargu przy
m usow ego najw ięcej dającem u za gotów kę przy kościele ewang. w Wąbrzeźnie
1 lustro, 1 szatę, 1 bieliźniarkę, 2 krze-
..l
ąla, 1 maszynę do szycia, 1 zegar, 1 tap- fyan i 1 stół.
G łÓ w czew sk i, kom . sąd. w W ąb rzeźn ie.
P rzetarg przym usow y
. u.. Quia 17. I. 31 r. o godz. 3 po południu
sprzedaw ać będę w drodze przetargu przy
m usow ego najw ięcej dającem u za gotów kę
u pypergińskiego w Frydrychowie 1 maciorę, 1 bryczkę i 1 jałówkę.
G łów czew ski, kom ornik sąd. W ąbrzeźno.
P rzetarg przym usow y
Dnia 17. I. 31 r. o godz. 2,30 po poł.
sprzedaw ać będę w drodze przetargu przy
m usow ego najw ięcej dającem u za gotów kę
u p. Fr. Bara w Frydrychowie 1 krowę i 1 konia.
G łów czew ski, kom ornik sąd, W ąbrzeźno
P rzetarg przym usow y
Dnia 17. 1. 1931 r. o godz. 2 po poł.
sprzedaw ać będę w drodze przetargu przy
m usow ego najw ięcej dającem u za gotów kę
u p. Jana Dulnego w Myśliwcu 1 byczka i 1 krowę.
G łów czew ski, kom . sąd. w W ąb rzeźn ie.
P r z eta r g p r z y m u so w y
Dnia 19. 1. 31 r. o godz. 12 w południe
sprzedaw ać będę w drodze przetargu przy
m usow ego najw ięcej dającem u za gotów kę
u p. Jana Luli w Książkach 1 maszynę do szycia.
G łów czew ski, kom orn. sąd. w W ąb rzeźn ie. *
S a n ie
w yjazd ow e
sprzeda L . C H O JN IC K I
ulica T argow a.
W y ja śn ien ie.
Z aw iadam ia się, iż były kierow nik m uzyki „B ia
ły O rzeł“ K siążki p. W ró
blew ski, od dnia 1 sierp
nia 1930 r. już nie kieru
je tutejszą orkiestrą i nie m a nic w spólnego z nam i. N atom iast orkie
stra figuruje jak dotych
czas w całym zespole O rk iestra K sią żk i
P orządn a d ziew ezyn a
um iejąca gotow ać m oże się zgłosić B A R A N O W S K A
ul. K olejow a 75.
P o trzeb n y o d I. V I.
1931 r.
k o w a l- m a sz y n ista
o b ezn a n y z w szelk ie- m i rep a ra cja m i m a szy n ro ln iczy ch i k u
ciem k o n i M a jętn o ść S itn o .
SKŁAD
z urządzeniem przy ulicy C hełm ińskiej d o w y n a ję c ia A n to n i M a k o w sk i.
S T ¥T V ea
do w szelkiej pracy do
m ow ej potrzebna od 1.
lutego
D Z IE R Z G O W S K A U l. W olności 45.
{Przetarg przym usow y
Dnia 16.1. 31 r. o godz. 9,30 przed poł.
sprzedaw ać będę w drodze przetargu przy
m usow ego najw ięcej dającem u za gotów kę
1 obraz i 1 bufet.
Z biórka reflektantów w m ojem biurze, ul. H allera 10
G łów czew ski, kom ornik sąd. W ąbrzeźno.
O bwieszczenie.
Stosow nie do postanow ień § 2 rozp.
Pana P rezydenta R zeczypospolitej z dnia 17. V I. 1924 r. (D z. U st. R . P. N r. 51 poz. 522) i § 53 rozp. M in. Spraw W ew n.
i S karbu z dnia 28. V I. 1926. r. (D zień.
U . R z. P. N r. ,75 poz. 433) podaję ni- niejszem do publicznej w iadom ości, że budżet pow iatow y na rok 1931 [32 pow ia
tu w ąbrzeskiego w yłożony jest do pu
blicznego w glądu od dnia 20 stycznia 1931 r. do dnia 28 stycznia 1931 roku w łącznie w gm achu Starostw a Pow iato
w ego w W ąbrzeźnie (pokój 10-ty).
PrzEWodninsty Wiało Powiatowego
w z. C W IN A R O W IC Z , R eferendarz.
Piifiitigwi! Hadhiiiitiwii Konslantiewa.
D n ia 5 lu te g o o g o d z. 1 0 ,3 0 p . p o łu d n iem odbędzie się w G olubiu w lokalu p. T rzcińśkiej przetarg na w y
dzierżaw ienie
rybołostwa
na jeziorze „Podzam ek - G olubski" po
w ierzchni 26 ha na lat 6 (sześć) na w a
runkach które zostaną odczytane w dniu przetargu
ilaSlEśnitzy lam w Pańsłwcwytli.
1834
M a g istra t m ia sta W ą b rzeźna ogłasza ni- niejszem P R Z E T A R G O F E R T O W Y , N A R E M O N T Ż E L A Z N E G O S Ł U P A D L A S IE C I E - L E K T R Y C Z N E J w R y n k u . Prace m ają być w ykonane kom pletnie z w szelkiem i robotam i po- bocznem i. O ferty w zam kniętych kopertach zala
kow anych należy sk ła d a ć d o M a g istra tu p o k ó j 11 d o d n ia 22 sty czn ia 1931 r. w łą czn ie.
B liższych inform acji udziela M iejski U rząd B udo
w lany.
M agistrat zastrzega sobie praw o, dow olnego w yboru oferenta i praw o nieuw zględnienia żad
nej z ofert.
W ą b rzeźn o , dnia 10 stycznia 1931 r.
M A G IS T R A T
(— ) S ch w arz, burm istrz.
LICYTACJA.
M a g istra t m ia sta W ą b rzeźn a m a n a sp rzed a ż b eczk o w óz „G am m a1* o pojem ności 1 500 litrów z podw oziem Żelaznem w stanie nie
kom pletnym dla w yw ożenia dołów ustępow ych.
B eczkow óz m ożna obejrzeć na podw órzu Straży Pożarnej.
B liższych inform acji udziela M iejski U rząd B u
dow lany.
O ferty licytacyjne należy składać w zalako
w anych kopertach do M agistratu pokój 11 do dnia 22 stycznia 1931 r. w łącznie.
M agistrat zastrzega sobie praw o dow olnego w yboru oferenta, w zgl. nieuw zględnienia żadne
go z oferentów .
W ą b rzeźn o , dnia 12 stycznia 1931 r.
M A G IS T R A T
S ch w arz, burm istrz.
iiiiiniiinwiwiwwiiiMiiiiiiiimiiiiiwiiiiiii