KRAKÓW ..
STARANIEM I NAKŁADEM „CZYTELNI LUDOWEJ."
1869.
Cena: 65 centów
V " J i d u -***___
NAKŁADEM
WYDAWNICTWA CZYTELNI LUDOWEJ w KRAKOWIE.
ILLUSTROWANY POWSZECHNY
KALENDARZ
dla w szystk ich stanów
n a r o k 1 8 6 9
m a ją c y d n i 3 6 5 .
W DRUKARNI UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO K R A K Ó W
pod zarządem K. Mańkowskiego.
1 8 6 9 .
Tabelka Stęplowa.
Należyt. Nalożyt.
SKA ŁA I . stęplowa. SKA ŁA I I . stęplowa.
W e k s l e fl. | ct. IWA l f o k u m e n t a . fl. ct.
do 60 fl. w. a* 4—' . 5 do 20 fl. w. a. — 7
nad 60 „ 120 — 10 nad 20 „ 40 — 13
120 „ 240 — 20 40 „ 60 — 19
240 „ 360 — 30 60 „ 100 32
360 „ 480 ---' 40 100 „ 200 — 63
480 „ 600 — 50 200 „ 300 — 04
600 „ 720 — 60 200 „ 400 1 25
720 „ 840 — 70 400 „ 800 2 51)
840 „ 960 — 80 800 „ 1200 3 75
960 „ 1080 — 90 1200 „ 1600 5 —
1080 „ 1200 1 — 1600 „ 2000 6 25
1200 „ 2400 2 — 2000 „ 2400 7 50
2400 „ 3600 n 3 — 2400 „ 3200 10 —
3600 „ 4800 4 4 - 3500 „ 4000 12 50
4800 „ 6000 5 — 4000 „ 4800 15 —
6000 „ 7200 6 — 4800 „ 5600 17 5 0
7200 „ 8400 7 — 5600 „ 6400 20 —
8400 „ 9600 8 — 6400 „ 7200 22 5 0
9600 „ 10800 9 — 7200 „ 8000 25 —
10800 „ 12000 10 —
n 12000 „ 13200 łl 11 - Nad 8000 fl. w. a. od każdych 400 n 13200 „ 14400 n 12 — fl. w. a. opłaca się nadwyżki po 1 fl.
n 14400 15600 n 13 — 25 e. — Ilość niedochodżąca 400 fl.
n n
15600 n 16800 „
16800 18000 n
14
15 — w. a. uważaną jest za całkowitą.
i t. d. od każdych 1200 fl. o 1. fl.
w. a. więcej, a każde 1200 fl. w. a.
niespełna, liczy się za całość.
Należyt. Należyt.
SK A LA I I I . stęplowa* stęplowa.
N a O d s e t k i . fl. ct. fl. ct.
do 10 fl. w. a. 7 nad 800 do 1000 fl. w. a. 6 25
nad . 10 „ 20 — 13 1000 „ 1200 7 50
20 „ M ? — 19 1400 „ 1600 10 —
30 „ 50 — 32 1600 „ 2000 12 50
50 „ 100 63 2000 „ 2400 c 15 —
100 150 — 94 2400 „ 2800 17 50
150 . 200 1 25 2800 „ 3200 20 —
200 , • ’*400 1 50 3200 „ 3600 22 50
400 „ 600 3 7 5 3600 „ 4000 25
600 „ 800 5 —
Nad 4000 fl. w. a. od każdych 200 fl. w. a. nadwyżka fl. 26 centów. — iiość niedochodżąca 2C0 fl w. a. uważa się za całkowitą.
U w a g a . Opłaty skal powyższych przewyższające 20 fl. a z dodatkiem nadzwyczajnym 25 fl. wolno uiszczać w markach stępi, lub gotowizną.
Ś W IĘ T A RUCHOME
1. Rzymskie.
N ie d z ie la S t a r o z a p u s t n a . . . . 24 Stycznia Popielec . . . . . . 10 Lutego.
W i e l k a n o c ...28 Marca.
W n ie b o w s t ą p ie n ie P a ń s k i e . . . 6 Maja.
Z i e lo n e Ś w i ą t k i ...16 Maja.
N ie d z ie la ś. T r ó j c y ...23 Maja.
B o ż e C i a ł o ...27 Maja.
P i e r w s z a N ie d z ie la A d w e n tu . . 28 Listopada.
(Zapustu tygodni 5 dni 5.)
2. Ruskie.
N e d ila M i a s o p u s t n a ...23 Lutego.
Post Wełyki ... 3 Marca.
P a s c h a ...20 Kwietnia.
W o z n e s e n ie H o s p o d n e ...29 Maja.
S o s z e s t w o S. D u c h a . . . 8 Czerwca.
T y ł o C h r y s t..., . . . 19 Czerwca.
N e d ila 1 . A d w e n tu 30 Listopada.
(Zapustu tygodni 8 dni 5).
Suche dni.
17, 19 i 20 Lutego. — 19, 21 i 22 Maja. — 15, 17 i 18 Września. — 15, 17 i 18 Grudnia. — Uwaga. Na rok 1869 przypada! litera niedzielna E.
Cztóry pory roku.
Wiosna rozpoczyna się d. 21 Marca.
Lato, d. 20 Czerwca.
Jesień d. 22 Września.
Zima d. 20 grudnia.
Uw aga. Wszelkie zmiany powietrza, jako na żadnym rachunku astrono- micznycm nie oparte, nie zasługują na wiarę — dodajemy je jednak na
wykłym do tego czytelnikom, mając sobie nadesłane przez jednego z sta
rych i znakomitych gospodarzy, który obsarwacye swe jedynie na długo- letniem doświadczeniu gruntuje.
STYCZEŃ m a dni 31. — JANWAR.
DNIE Św ię t a r z y m s k ie. | ś w ię t a r u s k ie.
ZMIANYPOWIETRZA. Wpierwszej połowie miesiącamrozy trwałe—po15tym w drugiej połowie, zawieruchy —- następnieśniegi regularne — w końcu mie siąca ostatniedni, odwilż.
1 p 2 S
W. Rok. Almacha i Fulg.
Makarego Opata. 20 Dec. 1868 Ihnatia M.
21 Julianii Mucz.
Ewangelia na tę niedzielę nie wyznaczona.
3 N 4 P 5 W6 S 7 C 8 P9 S
2 po War. P .Daniela M.
Tytusa i Grzegorza bb.
Telesfora i Emiliana.
Trzech Króli*
Lucyana i Emilii mm.
Maxyma i Seweryna Op.
Marcyanny panny.
22 JM. 4 Ailw. Anastazyi.
23 Mucz. 10 w Kr.
24 Ewhenii mucz.
25 Rozdest. Chryst.
26 Sobor Pr. Bohor.
27 Stefana I. mucz.
28 Dwie Imi mucz.
Ewang. 1 u Łukasza św. .w r. 2. 0 Jezusie w 12 roku.
10 N 11 P 12 W 13 S 14 C 15 P 16 S
1 po 3 K ról. Wilhelma.
Higina m. i Teodozyusza.
Arkadyusza i Honoraty.
Weroniki p. i Gotfryda b.
Hilarego b. i Felixa m.
Pawła I. pustelnika.
Marcellego pap. i Ottona.
29 W. 1 po R. śś. Mł.
30 Amisii mucz.
31 Mełanii i Pr.
1 Ja n w. Obr. "Hosp.
2 Silwestra Papy 3 Melachii Pr.
4 Sobor SS. 70 apost.
Ewang. 2 u Jana św. w r. 2. 0 godach w Kanie Gal.
17 N 18 P 19 W 20 S 21 C 22 P 23 S
2 po 3 Król. Antoniego.
Katedr, ś. Piotra w Rzymie Henryka b. m. i Ferd.
Fabiana i Sebastyana mm.
Agnieszki p. i m.
Wincentego i Anastazego.
Zaślub. N.P.M. i Ildefonsa.
5 JM 2 po Roz. Naw. Wig.
6 B ohojaw . Hosp.
7 Sobor S. Joanna kr.
8 Heorhia prepod.
9 Połyewkta mucz.
10 Hrihoria ep. Nisk.
11 Fteodosia Welik. Prep.
Ewang. 4 u Mat. ś. w r. 20. 0 pracownikach w winnicy.
24 N 25 P 26 W 27 S 28 C 29 P 30 S
3 SI. zap. Tymoteusza.
Nawróć, s. Pawła Apost.
Batyldy i Paoli.
Jana Chryzostoma B. W.
Karola W. C. i Rajmunda.
Franciszka Salezego.
Martyny i Hiacynta.
12 N. 1 po Boh. Jot.
13 Ermyła Mucz.
14 PP. Otec. wSynai.
15 Pawła Propod.
16 Wierihi S. Petra.
17 Pr. Antonia Welik.
18 Afanasia i Kiryłła.
Ewang. 5 u Łuk. ś. w r. 8. 0 nasieniu;
31 N |4 po 3 K r. Albertom, w. |19 W. 2 po 3 K r. Makaria.
Wsch. d. 1 o g. 8 m. 2 Zach, o g. 4 m. 6 Dł. g. 8 m. 4
słońca 6 8 — 4 12 dnia 8 13
11 7 59 4 18 8 19
16 7 55 4 25 8 30
21 7 51 4 33 8 42
26 7 45 4 41 8 56
31 7 39 4 49 8 10
ŁUNACTE.
O statnia kw adra d. 5 o g. 7 ni. 10 rano.
@ Nów d. 12 o g. 7 m. 40 ran o .'
O Pierw sza kw adra d. 21 o g. 1 m. 15 po półn.
@ Pełnia d. 28 o god. 2 m. 20 po północy.
ŚWIĘTAŻYDOWSKIE. 13 — 1Schebat.
BIEG ROKU W OBRAZKACH.
STYCZEŃ.
X * / . :
E S
Pan Bóg zsyła nam Rok Nowy, Śniegi w p o lu , śniegi w lesie, A lud wiedzie różne mowy, Co też Nowy Rok przyniesie.
Rada pośród gospodarzy, Czy się jakoś człowiek skrzepi,
PRZYPOMNIENIA
Czy też w polu Bóg podarzy, I na święcie będzie lepiej.
Po cóż troski i kłopoty, Gdyś nad nami wielki Boże!
Dalej żwawo do roboty, Człek zaorze, Bóg pomoże.
GOSPODARSKIE.
Jeśli masz sad, to człecze niezańiedbuj pory, Mech i pleśń ostrem drewnem pooskrobuj z kory, Opatrz pilnie czyli są gąsienic zawiązki, Poobcinaj je skrzętnie, spal z niemi gałązki, Pszczołom jadła dodawaj, na lisy rób sidła A strzeż się, by ci pasza nie stęchła dla bydła.
PRZEPOW IEDNIE I PRZYPOWIEŚCI.
Na Nowy Rok pogoda- będzie w polu uroda.
W święto Trzech Króli, człek się w kożuch tuli.
Na świętą Agnieszkę, woda wychodzi na ścieszkę.
Na świętego Karola, wyjrzy z pod śniegu rola.
przysłowie (o leniwym).
— I cóż Macieju, nie obieracie to gąsienic z drzew ? — A po co, kiedy je zimno wymrozi. — Oj nie wymrozić, nie, a na wiosnę jak się rzucą, to wszystko objedzą. — Ha, toć objedzą. — A nie szko
da to wam owocu?, —-Ha szkoda, ale cóż robić kiedy zimno, to mi się z chałupy wyjść nie chce.— Próżniak z was Macieju, ale po
mnijcie sobie, że:
Kto nie dojrzy okiem, ten dołoży workiem.
LUTY.
Idzie Luty, obuj buty, Na zapusty, taniec suty, A w karczmisku rżnie muzyka, Jeden krzyka, drugi łyka, A i w mieście bez spoczynku, Jaki taki pije w szynku.
Oj narodzie, mój narodzie, Upamiętaj się w zapusty, Bo takiemu głód dobodzie,
Co grosz puszcza w czwartek tłusty.
Co masz stracić trzymaj w schowku, Bo daleko do przednówku.
PRZYPOMNIENIA GOSPODARSKIE.
Obsypuj drzewa śniegiem, dobrze będą rodzić, Opatrz płoty, gdzie dziura, iyzeba ją zagrodzić.
Gdy masz drzewa przesadzać, pokop w Lutym doły, Posilaj zdrowy karmą, konie, krowy, woły;
Wywoź gnój a strzeż, by go wody nie spłukały, I gotuj pługi w pole, gdy śniegi stopniały.
PRZEPOW IEDNIE I PRZYPOWIEŚCI.
Wedle świętej Doroty, naprawiaj człecze płoty.
Gdy na Walka są deszcze, będzie ostry mróz jeszcze.
Na święty Maciej lody, wróżą, długie chłody, A gdy płynie już strugą,, to i zimy nie długo.
p r z y s ł o w i e ( o h u l a k a c h . )
— A gdzie to chłopcy? — Na hulaczkę do karczmy. — A któż został przy koniach? — Kobyły i źrebięta. — A jak je wyprowadzi złodziej ? — E, zkądby się tam wziął. — I wolno wam to tak odcho
dzić stajnie? — Ba, pana nie m a, ekonom w mieście, pisarz spi, a karbowy w karczmie. — Ej chłopcy, zobaczycie, że wam ta hu
lanka wyjdzie bokiem, bo nie darmo mówią starzy : Kto za młodu hula, skacze, T6n na starość za to płacze.
LUTY m a dni 28. — FEWRAL.
DNIE. ŚW IĘT A RZYMSKIE. ŚW IĘTA R USKIE.
1 p* Ignacego b. i Brygidy. 20 Ewfimia Wielik.
2W O czyszczenia Ń. M I’. 21 Maxima Ispowied. i o 3 S Błażeja bisk. m. 22 Tim oftea Apost. o N 4 C Weroniki p. i Andrzeja 23 Klimenta Ep. bo o 5 P Agaty p. męcz.: 24 Xenii Prepod.
6 S Doroty p. m. i Teofila m. 25 Hrihoria Bohosł.
Ewang. 1 u Łuk. ś. w r. 18. Chrystus przepowiada swa © mękę.
7 N Kapust. Romualda Op. 26 N. 3 po Boli. Xenof. e8
8 P Jana z Matty W. 27 Joanna Złotoustaho.
9 W Apolonii p. i męcz. 28 Efrema Eropod. ©» o 10 S Popielec. Scholastyki p. 29 Ihnatia Ep. M. i § a
11 c Eufrozyny p. i Hipolita. 30 Triech Św iat. <1 aN es
12 P Gaudentego b. i Modesta. 31 Kira i Joanna czud. oś I o 13 S Juliana i Jordana mm. 1 Fewr. Trifona mucz. 9 45-S
Ewang. 2 u Mat. ś. w r. 4. 0 kuszeniu Chrystusa. o &.S- 14 N 1 W stępna. Walentego. 2 N. 4 po Boh. Str. B.
15 P Faustyna i Jowity mm. 3 Simeona i Anny. fc 1 16 W Julianny panny m. 4 Isidora pił.
17 S Suche dni. Sabina b. 5 Ahafii mucz. g a 18 C , Konstancyi p. 6 Wukoła episk.
19 P Suche dni. Konrada wyzn. 7 Parfenia prep. '© b 20 S Suche dni. Leona pap. 8 Fteodora Stratiłata. 05 g Ewang. 3 u Mat. św. w. r. 17. 0 przemienieniu się © N
Ǥ Sn
Chrystusa. C ©
21 N 2. Sucha. Eleonory p. 9 5 po Boh. Nikifora m. . a 22 P Kat. ś. Piotra i Romana. 10 Charłampia mucz. 44
23 W Florentego W iDamazego 11 Własya ep. mucz. N ” 24 S Macieja apostoła. 12 Meletia archiep. g l 25 C Wiktoryna i Wiktora mm. 13 Martiniana preped. :gm 26 P Alexandra b. i Fortunata. 14 Awksentia prepod. CL|ł-S 27 S Anastazyi p. i Leonarda. 15 Onisima apost. 'rJ r* O Ewang. u Luk. ś. w r. 11. 0 wyrzucaniu djabłów.
28 N | 1 G łu c h a . Romana opata| 16 6 po Boh. Pamfila m.
Sg. 7 m. 31 Zach. g. 4 m. 57 Dł. d. g. 9 m. 26
10 7 24 5 6 9 42
15 7 15 5 16 10 1
20 7 6 5 24 10 18
25 6 55 5 32 10 37 w
LUNACYE.
Ostatnia kwadra d. 3 o g. 5 m. 43 po południu.
A Nów d. 11 o g. 2 m. 42 po poł.
Pierwsza kwadra d. 19 o g. 5 m. 55 po poł.
@ Pełnia d. 26 o g. 0 m. 53 w poł.
a « o 7 7 .S A A b « a © S w o a »
■n “ n, q. a
<3 co CO^łtl©
MARZEC ma dni 31. — MART.
D N IE . * Ś W IĘ T A R ZY M SK IE. Ś W IĘ T A R U S K IE . 1 p A lb in a i A n to n in y m m . 17 Fe w b. F t e o d o r a W . m . 2 W H e le n y ces. i A m e lii p . 18 L w a p a p y ry m . c3O 3 S K u n eg u n d y ces. 19 A rch ip p a a p o s t.
4 C K a z im ie r z a k ró la . 2 0 L w a e p is.
5 P T e o fila i F r y d e r y k a b b . 21 T im o fe ia p r e p . O 6 S W ik to r a i K o le t y p . . 2 2 iS8. M M . E w h e n . •i E w a n . u ś. J a n a w r. 6. 0 n ak arm ien iu 5 ,0 0 0 lu d zi. © . 7 N 4 S r o d o p . T o m a s z a z Ak. 23 W. Z a p u s t . P o ły k a rp a N gn q 8 P J a n a B o że g o 2 4 O b r. h i. J o a n n a p r e p . © h 9 W F r a n c isz k i K z. i C y ry lla 25 J a r a s i a a rc h . k o n s t.
10 S 4 0 m ę c z e n n ik ó w 26 P o r f ir ia a rc h ie p . f t p 11 c K o n s t a n t y n a W ie lk ie g o 2 7 P r o k o p ia p r e p . © N 12 P G rz e g o rz a p a p . W . 28 W a s y łia p r e p . <5 43 bo 2 2 ® 13 S K r y s ty n y i M o d e s ty 1 Ma r t. E w d o k ii m u c z . N -r-t .5 E w . u ś. J a n a w r. 8. 0 ży d a ch c h c ą cy c h J e z u sa k a m ień . - a N- 14 N 5 . B i a ł a . Z ach aryasza 2 BI. S r o d o p . F t e o d o ta g i l 15 P I z a b e l li p . i L o n g i n a żo ł. 3 P o s t W e ł. E w t r o p i a m . O . « O
PM . © 16 W C yryaka d yak . i P a try c e g o 4 H e ra s im a p r e p . rP rd 17 S G e r tr u d y p a n n y 5 K o n o n a m u c z . X 2g . 3 pi
18 C E d w a r d a m . 6 S S . 42 m u c z . i-J ' 8 '
19 P J ó z efa O b lu b . N . M . P . 7 W a s ilia m u c z .
2 0 S J o a c h im a i E u fe m ii. 8 F t e o f i ł a k t a p r e p . >> 2
* f t E w . u M at. ś. w r. 21 0 w je ź d z ie J e z u sa do J e r o z o lim y . Mi 21 N 6 K w i e t . B e n e d y k ta op . 9 N . W s t . S S . 4 0 m u c z .
2 2 P K a t a r z y n y k ró l. 10 K o n d r a t a m u c z . -+=> O
2 3 W O k ta w ia n a m ę c z. 11 S o f ro n ia p a t . J e r .
2 4 S G a b ry e la a rc h . 12 F t e o f a n a p r e p . &-S 2 5 C W ie c z e r z a P . 2 6 2 śś. m ęcz. 13 N y k ifo ra p a t. K on st. 00 □ 2 6 P W ie l k i T eo d o ra b. i L u d g . 14 W e n e d y k ta p r . © 2 7 S PF&cZfca J a n a p u s t. 15 A h a p ia m u c z . Tm
E w . u M arka ś. w r . 16. 0 zm a rtw y ch w sta n iu C hryst. P an a. £ 2 8 N W i e l k . K m a r t. S y x ta pap . 16 2 K . P o s t u . S a w in a m . 29 P W i e l k i E u s ta c h iju s z a 17 A le x ia p r e p .
30 W K w ir y n a m . i A n g e li w d . 18 K ir y łła p a t. Jer.
31 S B a lb in y i K o rn e la . 19 C h riz a n fta m u c z . W s c h .s ł. d. I r . 6 m .4 5 Z ach . g . 5 m . 4 0 d ł. d. g . 10 m . 56
6 6 35 5 4 8 10 13
11 6 25 ' 5 57 11 3 2 M 1
16 6 14 6 5 11 51 W 1
-2 1 6 3 6 12 , 1 2 9 £ 1
2 6 31
52 41
2 0 2 8
12 12
28 27
©
O©
©
LUNACYE.
Ostatnia kwadra d. 5 o g. 6 m. 30 rano.
Nów d. 13 o g. 10 m. 35 rano.
Pierwsza kwadra d. 21 o g. 6 m. 42 rano.
Pełnia d. 27 o g. 10 m. 21 w nocy.
i a
i • g o i 8 ’ 5>
a*:
MARZEC.
Już się dzionek równa z nocą., Hej do pracy z całą mocą,,.
Skoro słonko j asno świeci, Spiesz z robotą, bo czas leci.
A na świętych Męczenników, Hej gosposiu do kurników.
Posadź gęsi i kokosze, Bo z tej sadźby będą, grosze.
A zaglądaj do karmnika, Niech się tuczą wieprze, świnki, Każdy w święta łaknie szynki, A grosz płynie do grosika.
PRZYPOMNIENIA GOSPODARSKIE.
Dla gospodarzy w Marcu jest roboty wiele:
Sadź marchew, rzepę, burak, kapustę, karpiele, Groch siej, i jęczmiony, razem z koniczyną.
Nie paś bydła po łąkach, bo ci siana zginą.
Oczyść ule i ustaw pięknie na ogrodzie, A nie zbędzie ci bracie na wosku i miodzie.
PRZEPOWIEDNIE I PRZYPOWIEŚCI.
Na świętego Kaźmierza, dzień się z nocą przymierza.
Na świętego Grzegorza, płyną rzeki do morza.
Święty Józek wiezie trawy wózek, Ale czasem smuci, bo śniegiem przyrzuci.
PRZYSŁOWIE (o niewstrzemięźliwym).
— Hej hej — jużci tego postu nie długo, przyjdą święta, lepsze czasy, będą szynki i kiełbasy. — A cóż was tak moja Onufrowa do tego jadła ciągnie, albo to na żołądku świat stoi? — Ba, cożby ży
cie wartało bez dobrego jadła i napitku, ja to lubię, a i mój bez kieliszka i kiełbasy obejść się nie może. — Oj to źle robicie, bo stare przysłowie powiada:
Ci co gorzałkę pijają i smaczne kąski zjadają, Nie zbiorą nigdy pieniędzy, i zawsze będą śród nędzy.
Kwiecień plecień zwą na świecie, Bo pogody z deszczem plecie, I najczęściej w nim się splata, Trochę zimy, trochę lata.
Już skowronek w górze śpiewa, I dla bydła trawka rośnie.
PRZYPOMNIENIA
KWIECIEŃ.
lililfiifc
Popękały przecież drzewa, A w tej wiośnie tak radośnie Aż się serce w niebo zrywa, Ale pracuj człecze szczerze, Ja k zasiejesz tak urośnie, Kto pracuje ten i zbierze.
GOSPODARSKIE.
W sadzie drzewka szczepić a przesadzać m łode, 1 robactwo tępić, co nam robi szkodę,
Kończyć siew zbóż jarych i ziemniaki sadzić, Z rozsadą pokończyć, o konopiach radzić.
By na drzewa nie szły mrówki i robaki, W sadzie mazią w około poobciągaj pniaki.
PRZEPOWIEDNIE I PRZYPOWIEŚCI.
Na świętego Franciszka zielenią się łany, I z zimowiska swego wracają bociany.
Na święty Wincenty, nieraz mrozek cięty.
Gdy na Wojciecha wrony z żyta nie widać, Możesz resztę karmy z stodoły już wydać.
przysłowie (o takich co lubią, pożyczać).
— Kumotrze, pożyczcie mi dwa reńskie. — Nie mam na pożyczkę ani centka. — A przecieżeście wczoraj wieprzka sprzedali. — Sprzeda
łem c i, ale nie dam. — A przez coście tacy nieużyci? — Bo was kocham? — A nie chcecie poratować w potrzebie? — Oj nie chcę, bo jakbym wam pożyczył tobyście mię potem unikali, żebym wam ó oddanie nie mówił. Wiecie przecież o przysłowiu:
Nie pożyczaj, bo zły zwyczaj.
Nie oddają, jeszcze łają.
KWIECIEŃ ma dni 30. — APRIL.
DNIE. ŚW IĘTA RZYMSKIE. ŚW IĘTA RUSKIE.
’© .o N Pm
<X>
L -
bo &
o .
Phrt j
•rH . © a
§ '3 3
£ o g t i 3 b
O |
►> o N Ng -fc!
.2*?
© c5 -O/S_T».N 1 c
2 P 3 S
H u g o n a b. i T eo d o zeg o . F ra n c isz k a z P a u li W . R y szard a b .
2 0 Ma r t. P r e p . O te c w O b.
21 Ja k o w a p re p . 22 W asilia S. M.
E w . u J a n a ś. w r. 20. 0 u k a z a n iu się J . Chr. uczniom . 4 N ( P r z e w o d n ia . Iz y d o ra b.
5 P Z w ia s t o w a n i e W. M .P . 6 W C e le sty n a p . i W ilch elm a.
7 S E p ifa n iu sz a B.
8 C D yonizego b.
9 P M aryi K leofasy 10 S I E z e c h ie la p ro ro k a .
23 N. 3 P o s t u N yikona.
24 Z a c h a rii pr.
25 B ła c h o w is z c z e . 26 S o b o r H aw riła.
27 M a tro n y m u c z .' 28 Iła rio n a p r.
29 M a rk a i K iry łła pr.
E w . u ś. J a n a w r. 10. 0 d o b ry m p a ste rz u . 11 N
12 P 13 W - 14 S 15 C 16 P 17 S
2 p o W . L e o n a papieża.
J u liu s z a p . i D am iana.
J u s ty n a m . i Idy.
W a le ry a n a m . L u d w in y i K asyldy.
L a m b e rta m .
R u d o lfa b. i A n ic e ta p.
30 N . 4 P o s t u . J o a n n a p r.
31 I p a tia s. m . 1 Ap r il. M a rji E h ip . 2 T ita p rep . 3 N ik ity Ispow . 4 Jo sifa piesnop.
5 F te o d u ła m . E w . u ś. J a n a w r. 16. 0 o d ejściu J . Chr. do ojca.
18 N 19 P 20 W 21 S 22 C 23 P 24 S
3 p o W . A po lo n iu sza m.
W e rn e ra m . i H erg o n . A gnieszki i Sulpicyusza.
A n zelm a b . w.
S o te ra i K aja.
W o jc ie c h a a r. m.
Je rz e g o m . i B o n y p.
6 N . 5 P o s t u . E w tic h ia 7 H e o rh ia p r .
8 Iro d io n a apost-.
9 E w p sic h ia ep.
10 T e re n tia m ucz.
11 A n tip y s. m . 12 W a silia ep.
E w . u ś. J a n a w r . 16. 0 przy czy n ie o d ejścia J . Chr.
25 N 26 P 27 W 28 S 29 C 30 P
4 p o W . M a rk a ew ang.
M a rce lin a i K le ta b . m . T eo fila b. i A nastazego.
W ita lisa m ęcz.
P io tra m ęcz.
K a tarzy n y S eneńskiej.
13 N. 6 P o s t u A rte m o n a 14 M a rtin a papy.
15 A ry sta rc h a ap.
16 A h ap ii m ucz.
17 S im eona p rep . 18 J o a n n a p rep . W sc h .sł. d ; 5 g . 5 m .3 0 'Z ach . g. 6 m . 37 D łg .d .g . 12 m . 2
10 5 19 ' 6 44 12 1
15 5 10 6 53 12 0
20 4 59 7 1 11 59
25 4 49 7 8 11 58
30 4 40 7 15 11 57
LUNACYE.
( £ O sta tn ia k w a d ra d. 3 o g . 9 m . 3 6 w n o c y .
© N ó w d, 1 2 o g . 2 p o p ó łn o cy .
P ie r w s z a k w a d ra d. 1 9 o g . 3 m . 5 4 p o poł.
@ P e łn ia d. 2 6 o g . 7 m . 1 0 rano.
oj . oa
S «
M -Ź '.
0Q ©» fco
£ -c « gfl A 00 H © r-i
•N -g ,
<§ oa ST o c S —
«.QQ 1—1 d >—t
• c i e l 1 1 1 Cl co 1-1Cl
MAJ m a dni 31. — MAI.
DNIE. | ŚWIĘTA RZYMSKIE. 1 ŚWIĘTA RUSKIE.
ZMIANY POWIETRZA. Pierwsze 1,0 dni pogodne isuche —drugieniecozimne i pochmurne ostatnie, grady i zimna dotkliwe.
1 S (Filipa i Jakóba apost. (19 Joanna-prep.
Ew. u Jana ś. w r. 16. 0 skutku prośby w imię Jezusa.
2 N 3 P 4 W 5 S 6 C 7 P 8 S
5 po W . Krzyżowa. Zygm.
K rzyż. Znalezień, ś. Krzyż.
Krzyż. Floryana męcz.
K rzyż. Gotharda bisk.
W n ieb o w stąp . P ań sk ie.
Domicelli panny.
S ta n isła w a bisk. m.
20 N. W o sk r. Fteodora.
21 Pon. S w itły . Januaria 22 W t. S w itły. Fteod. pr.
23 Heorhi mucz.
24 Sawwy mucz.
25 Marka Jew. apost.
26 Wasyłya mucz.
Ew. u Jana ś. w r. 15. 0 przyjściu Ducha ś.
9 N- 10 P 11 W 12 S 13 C 14 P 15 S
6 po W . NMP. Łaskawej'.
Izydora oracza.
Beatryxy panny.
Pankracego m.
Serwacego m.
Bonifacego M.
Wigilia. Zofii z 3 córkami.
27 N. 1 po W . Symeona.
28 Jasona apost.
29 Dewiat mucz.
30 Jakowa pror.
1 Maj. Jeremii pror.
2 Aftanasia Alex.
3 Tymofteia mucz.
Ew. u Jana ś. w r. 14. 0 zesłaniu Ducha ś.
16 N 17 P 18 W 19 S 20 C 21 P 22 S
Z. S. Z esłanie D u ch a s.
Ś w iąt. Paschalisa wyzn.
Felixa kapucyna.
SućlU dni. Piotra Celest.
Bernardyna Sen. w.
Suche dni. Heleny król.
Suche dni. Julii p. m.
4 N. 2 po W . Pełahii m.
5 Iryny mucz.
6 Jowa Prewednaho.
7 Wospom. Kresta.
8 Joanna Bohosta.
9 Prenes. M. Nykoł.
10 Symona apost.
Ew. u Luk. ś. w r. 6. 0 litości i ludzkości. - 23 N
24 P 25 W 26 8 27 C 28 P 29 S
1. S. T ró jcy . Dezyderyu.
Joanny panny.
Urbana papieża.
Filipa Neryusza.
Boże C iało. Jana Pap, Wilchelma X. i Magdaleny Maxyma b. i Teodozyi p.
11 N. 3 po W , Mokia m.
12 Epifania ep.
13 Hłykeryi mucz.
14 Isydora mucz.
15 Pachomyja Weły.
16 Fteodora prep.
17 Adronika ap.
Ew. u Luk. ś. w r. i4. 0 wezwaniu na Wieczerzę.
30 N 12 po Sw . Felixa p. m.
31 P |Petronelli p. m. 18 N.4 po W .Fteodoram . 19 Patrykia ep.
W sch.sł.d. 5og.4m .32 Zach. og. 7 m. 22 Dł. d. g. 14m. 50
10 4 24 7 29 15 5
15 4 17 7 37 15 20
20 4 9 7 44 15 35
25 - 4 4 7 49 15 45
30 3 59 7 54 15 . 55
LUNACYŁ.
O statnia kw adra d. 3 o g. 2 m. 29 z południa.
@ Nów d. 11 o g. 5 z południa.
3 Pierwsza kw adra d. 18 o g. 10 m. 18 z połud.
(v) Pełnia d. 28 o g. ,4 m. 11 z południa.
ŚWIĘTA ŻYDOWSKIE. 11—1Sivan.16—6 tygo dniowe święto. 17—7 dru gie święto.
MAJ.
Maj Boży na świecie, A na łące kwiecie.
Pszczółka póki chłodek Zbiera na nich miodek.
Gosposia len sieje, A jak go uprzędzie,
Płótno z niego będzie, I dziatwę o dzieje.
A na polu tak ład n ie, Ziemia gdyby r a j, Jeśli deszczyk spadnie, Wzrośnie żytko w gaj.
PRZYPOMNIENIA GOSPODARSKIE.
W maju roboty polne w największym natłoku, Wstaj do pracy przed świtem, a kładź się o zmroku.
Pleć trzeba na zagonach, okopać ziemniaki, Podlewać drzewka w sadzie, rozsady i krzaki.
Owsem nieco przy sianie pożywiać źrebięta, Strzedz od deszczu indyki, a karmić kaczęta.
PRZEPOWIEDNIE I PRZYPOWIEŚCI.
Na świętego Jakóba — ostatnia siewu próba.
Deszcz w świętego Floryana, skrzynia groszem napchana.
We Wniebowstąpienie — z stodół wymiecenie.
Na Zielone Świątki, najlepsze z krów wziątki.
przysłowie (o nieużytym).
—e Stanisławie, pożyczcie mi pługa. — Kiedy mi potrzebny. — Przecież nim nie orzecie, tylko nowym. — A jak mi się nowy po- psuje, czemże będę orał? — Co wam się ma zepsuć, a jak się ze- psuje, to wam kowala zapłacę. — Kiedy po niedzieli wyjadę oby
dwoma. — Ale w ten tydzień jednym orzecie. — Cóż z tego? i tak wam pożyczyć nie mogę bo mi potrzebny. — Oj człowiecze, robicie tak jak mówi przysłowie:
Leży pies na sianie i sam go nie je I krowie go nie da.
czerwiec:
Święty Jan znać daje, Że przekwitły kłosy, I sianko dostaje, Hej chłopcy do kosy!
Na łąki o świcie, Nim deszczyk postraszy,
By przy świętym Wicie, Uzbierać dość paszy.
Czerwone wisienki, Zdobią już ogrody, Hej " dzbanek do rę k i, Dalej na jagody.
PRZYPOMNIENIA GOSPODARSKIE.
W arz ty to ń ,< liście bzow e, pomieszaj z mydliny, Na robactwo w kapuście to sposób jedyny.
Ogórki poprzesadzaj, okopuj warzywa, Siecz siano, koniczynę, bo święty Jan wzywa.
Słomą młodziutkie drzewka zasłaniaj od spieki, I bbcinaj z nich wilki, a pilnuj pasieki.
PRZEPOWIEDNIE I PRZYPOWIEŚCI.
Święty Medard w sobie mieści, Słot lub pogod dni czterdzieści.
Ile ziarnek w życie? powiedz święty Wicie, Gdy się święty Jan rozczuli, w Nawiedziny się utuli.
przysłowie (o śpiochu).
— A wstańże Stachu, bo już słonko wysoko, a ty jeszcze spisz.
—Dajcie mi pokój matusiu, małom się wczoraj naźgał, aż mi w krzy
że wlazło. — Oj nie robota ale próżniactwo wlazło ci w krzyże. — Nie przewodźcie nademną bo i tak nie wstanę. — Bójże się Pana Boga Stachu, ano na deszcz się zbiera, a siano w polu. — Niech- tam i leje, a ja i tak nie wstanę. — To spijże próżniaku, nic nie masz i niczego się niedorobisz skoro niechcesz na to pamiętać, że:
Kto rano w staje, tem u Pan Bóg daje.
D NIE . 1 W 2 S 3 C 4 P 5 S
CZERWIEC ma dni 30. — IJUN.
ŚWIĘTA RZYMSKIE.
N ik o d em ą m ęcz.
Erazma b. m . i B landyny.
K lo ty ld y k ró l.
Serca Jezusa. F la w ia n a , b.
|F lo re n c y i p an n y .
ŚWIĘTA RUSKIE.
20 Ma i. F ta ła te a . 21 K o n sta n ty Je łe n y . 22 W asy ły ia m ucz.
23 M ic h aiła p re p . 24 S y m eona p re p . Ew. u Ł u k . ś. w r. 15. 0 zgubie grosza i owcy.
6 N 7 P 8 W9 S 10 C 11 P 12 S
3 p o S . Norberta op.
Roberta b.
Medarda b.
Prima i Felicyana m.
Małgorzaty p . Barnabasza ap.
Onufrego wyzn.
25 5 po Wos. Iret.
26 Karpa ap.
27 Fteraponta ep.
28 Nikity pr.
29 Wozu. Hosp. Fteodo.
30 Isaaka pr.
31 Jermia ap.
Ew. u Luk. ś. w ;r . 5. 0 obfitym połowie ryb.
13 N l i P 15 W 16 S 17 € 18 P 19 S
4 po S. Antoniego z Padw.
Bazylego w.
W ita i Modesta.
Justyny panny.
Adolfa b.
Marka i Marcelina mm.
Gerwazego i Protaz. mm.
1 Iju n. 6 po W. Justyna.
2 Nikifora pr.
3 Lukiłłiana m . 4 Mytrofana pr.
5 D o ro te a ep.
6 Wyssariona pr.
7 Fteodora ep.
E w . u Mat. ś. w r.» 5. 0 sprawiedliwości.
20 N 21 P 22 W 23 S 24 C 25 P 26 S
5 p o S . Reginy p.
Aloizego Gonzagi w.
Paulina b. w.
A g ry p in y p.
N aro d zen ie ś. Jana.
Gwilelma w.
Jana i Pawła mm. *
8 S o s z . s. D u c h a . 9 SS« Troy. Kiryłła ap.
10 Timoftea ep.
11 Warftołomea ap.
12 Onufria pr. "
13 Akityny mucz.
14 Jetyssea pr.
t>»
a3
I fcuo o o PM fl - oj O °a ,- a o °
PM
E w . u M ar. ś. w r. 8. 0 n a k a rm ie n iu 4,000 ludzi.
27 N 16 po S. W ład y sław a.
28 P I W ig ilia . L e o n a papieża.
29 W Piotra i P a w ł a apost.
30 S lE m ilii i L u c y n y pp.
15 1 po Sosz. A m o sa p r.
16 T y c h o n a p r.
17 M a n u iła m . 18 L e o n tia m ucz.
W so h .sł.d . 4 g . 3 m. 57 Zach. g. 8 m .— Dług. d. g. I6m. 3
9 3 55 8 5 16 10
14 3 - 53 8 9 16 13
19 3 53 8 9 16 13
24 3 54 8 10 16 16
29 3 56 8 11 16 18
LUNACYE.
© O s ta tn ia k w a d r a d . 2 o g. 8 m . 1 0 z r a n a .
© N ó w d . 1 0 o g. 4 m . 4 0 z r a n a .
□ P ie r w s z a k w a d r a d . 1 7 o g 3 m. 3 z r a n a .
© P e łn ia d. 2 4 o g . 2 m . 2 7 z r a n a .
W . 00
Oł o . r-4
§ .2 E_j °
©I
LIPIEC ma dni 31. — IJUL.
D N IE . ŚW IĘT A BZYMSKIE. ŚW IĘT A R USKIE.
ZMIANYPOWIETRZA. Pierwsze 10 dni pochmurne — deszcze i grady niekiedy, następnie do końca miesiąca pogoda stała.
1 c
2 P 3 S
Teobalda opata.
Nawiedzenia N. M. P.
Anatotego W.
19 Tyło C hryst Judy ap.
20 Metodia ep.
21 Jułiana m.
Ew. u Mat. ś w r. 7. 0 fałszywych prorokach.
4 N 5 P 6 W
7 S 8 C9 P 10 S
7 po Sw . Józefa Kalas.
Karoliny p.
Izajasza proroka.
Estery król.
Elżbiety kr. wdowy.
Oyrylla bisk.
Amalii p.
22^2 po S. Post. P. Jews.
23 Ahrypiny m.
24 Rozdest. Joanna.
25 Fewronyi prepod.
26 Dawyda pr.
27 Sostradanie prep. boh.
28 Kira i Joanna.
'Ew . u Łuk. ś. w r. 16. 0 szafarzu.
11 N 12 P 13 W 14 S 15 C_
16 P 17 S
8 po Sw . Jana, z Dukli.
Jana Gwalberta w.
Małgorzaty p. i m.
Bonawentury w.
Rozesł. ap. i H enryka.' N. M P. Szkaplerznej.
Alexego w. i Berty p.
29 3 po S. Petra i P aw ła.
30 SS. 12 apost.
1 Ijul. Kośmy i Dam.
2 Poło. Ryzy. Boh.
3 Jakinfta m.
4 Andreia ar.
5 Aftanasia Afron.
Ew. u Łuk. ś. w r. 19. 0 zburzeniu Jerozolimy.
18 N 19 P 20 W 21 S 22 C 23 P 24 S
9 po S w . Szymona z Lip.
Wincentego z Pauli Czesława w. i Kassyana.
Daniela pr.
Maryi Magdaleny.
Teonla m .' Krystyny p. m.
6 4 po S, Systa prep.
7 Ftomy prep.^
8 Prokopia m.
9 Pankratia epis m.
10 40 y piat mucz.
11 Jewfymii mucz.
12 Prokta mucz.
Ew. u Łuk. ś. w r. 18. 0 faryzeuszu i celniku.
25 N 26 P 27 W 28 S 29 C 30 P 31 S
10 po Sw . Jakóba ap.
Anny matki N. M. P.
Jukunda m.
Innocentego p. i Peregry.
Marty p. i Lucylla m.
Heleny wdowy.
Ignacego Lojoli.
13 5 po S. Hawryła ar.
14 Akyły apost.
15 Kyryaka m.
16 Aftynohema epis.
17 Maryny mucz.
18 Jemyłyana m.
19 Makryny prep.
Wch.sł. d. 4 g . 4m. Zach. g. 8m. 8 Dług. d. g. 16 m. 8
9 4 4 8 6 ■ 16 . 2
14 4 9 8 t 15 52
19 4 15 7 56 . 15 41
24 4 21 7 51 15 30
29 4 27 7 44 15 17
ŁUNACYE.
Ostatnia kw adra d. 2 o g. 1 m. 34 zrana.
© Nów d. 9 o g. 2 m. 26 z południa.
3 Pierw sza kw adra d. 16 o g. 7 m. 36 zrana.
@ Pełnia d. 23 o g. 2 m. 43 z południa.
O statnia kw adra d. 31 o g, 6 z południa.
ŚWIĘTAŻYDOWSKIE. 9 — 1Ab. 18 — 10 Post Spa lenie kościoła.
LIPIEC.
Pożółkło już pięknie zboże, Na żniwiarzy o sierp woła, Pan Bóg w pracy dopomoże, Będzie pełna wnet stodoła.
W polu słychać od świtania, Ode żniwa śpiew ochoczy,
I Południowy dzwon podzwania , Wnet i wieczór, już się mroczy.
Matka stawiaj nam wieczerzę, Hej do jadła starzy, młodzi, Kto pracował z wiosny szczerze, Temu rola bujnie rodzi.
PR ZY PO M N IEN IA G OSPODARSKIE.
Gdy słońce w żniwnym czasie zanadto dogrzewa, Oczyszczaj od robactwa i zgnilizny drzewa, Na kapustę syp wapno z popiołem i sadzą, Posiać rzepę dla bydła, wykę kosić radzą.
Warz tytoń i tą wodą bydełko wycieraj, Konie pław, źróbki ■ odsądź, a pszczoły podbieraj.
P R Z E P O W IE D N IE I PR Z Y P O W IE ŚC I.
Gdy są w Nawiedzenie deszcze, długa słota będzie jeszcze'.
Deszcz w świętą M ałgorzatę, jest orzechom na stratę.
Jaki Jakób do południa, taka zima aż do Grudnia.
Jaki Jakób po południu, taka zima też po Grudniu.
przysłowie (o marnotrawniku).
— A gdzież wy jedziecie z tern zbożem? — Do miasta sprzedać.
—- Nie możecie to zaczekać aż podrożeje? — Ej nie mogę, bo mi pieniędzy trzeba. — A przepież w tamten tydzień sprzedaliście wszy
stek owoc z sadu za dobre pieniądze. — Już ich nie ma. — Cożeście kupili? — A nic, alem stracił na weselu Maćkowem, a teraz mi znowu potrzeba, bo Franek chrzci syna i prosił mię za kumotra.
— Gj sąsiedzie i nieżal wam też tak mamie puszczać grosza? — E j co tam o grosz, nie dbam o niego, byłem się ubawił. — A nie wie
cie to, że mówią starzy:
Kto o grosz nie dba, Ten szeląga nie wart.
