URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH
Informacje i opracowania statystyczne
AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA
LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM
Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności przeprowadzonego w II kwartale 2007 r.
Katowice, październik 2007 r.
2
kwartalnik
OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOWNYCH
Kreska (–) – zjawisko nie występuje
Zero (0) – zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5 (0,0) – zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05
„W tym” – oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy
Znak (∆) – oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązujących klasyfikacji Znak (x) – wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe
Znak * – oznacza, że dane zostały zmienione w stosunku do wcześniej publikowanych
SKRÓTY
PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
mln – milion
tys. – tysiąc
zł – złoty
cd. – ciąg dalszy
pkt – punkt
dok. – dokończenie
tj. – to jest
tzn. – to znaczy
Przy publikowaniu danych US prosimy o podanie źródła
SPIS TREŚCI
Strona
UWAGI METODYCZNE ... 5
WYNIKI BADAŃ – SYNTEZA ... 9
Aktywność ekonomiczna ludności na tle kraju ... 9
Ludność aktywna i bierna zawodowo ... 10
Pracujący ... 12
Bezrobotni ... 15
Bierni zawodowo ... 18
Podsumowanie ... 20
SPIS TABLIC
Tablica Strona Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej w województwie na tle kraju
w II kwartale 2007 r. ... 1 9 Pracujący według miejsca zamieszkania i płci (II kwartał 2006 r., I, II, kwartał 2007 r.) ... 2 12 Pracujący w przemyśle i budownictwie (II kwartał 2006 r., I, II, kwartał 2007 r.) ... 3 13 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i płci (II kwartał 2006 r., I, II, kwartał 2007 r.) .... 4 15 Bezrobotni według poziomu wykształcenia (II kwartał 2006 r., I, II, kwartał 2007 r.) ... 5 16 Bezrobotni według okresu poszukiwania pracy (II kwartał 2006 r., I, II, kwartał 2007 r.) .... 6 17 Bezrobotni uprzednio pracujący według statusu zatrudnienia (II kwartał 2006 r.,
I, II, kwartał 2007 r.) ... 7 18 Bierni zawodowo według miejsca zamieszkania i płci (II kwartał 2006 r.,
I, II, kwartał 2007 r.) ... 8 18 Bierni zawodowo według ekonomicznych grup wieku (II kwartał 2006 r.,
I, II, kwartał 2007 r.)... 9 19 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej (I, II, III, IV kwartał 2004 r.,
I, II, III, IV kwartał 2005 r., I, II, III IV kwartał 2006 r., I, II kwartał 2007 r.) ... 1 (10) 21 Wskaźniki aktywności zawodowej ludności (I, II, III, IV kwartał 2004 r.,
I, II, III, IV kwartał 2005 r., I, II, III IV kwartał 2006 r., I, II kwartał 2007 r.) ... 2 (11) 22 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według miejsca zamieszkania
w II kwartale 2007 r. ... 3 (12) 23 Aktywność ekonomiczna ludności według wieku w II kwartale 2007 r. ... 4 (13) 24 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia
w II kwartale 2007 r. ... 5 (14) 26 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według stanu cywilnego
w II kwartale 2007 r. ... 6 (15) 27 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według stopnia pokrewieństwa
z głową gospodarstwa domowego w II kwartale 2007 r. ... 7 (16) 28 Pracujący według statusu zatrudnienia i wieku w II kwartale 2007 r. ... 8 (17) 29 Pracujący według statusu zatrudnienia i poziomu wykształcenia w II kwartale 2007 r. ... 9 (18) 31 Pracujący według statusu zatrudnienia i sekcji w II kwartale 2007 r. ... 10 (19) 32 Pracujący według płci i wybranych sekcji w II kwartale 2007 r. ... 11 (20) 34 Pracujący według poziomu wykształcenia i wybranych sekcji w II kwartale 2007 r. ... 12 (21) 35 Pracujący według płci i grup zawodów w II kwartale 2007 r. ... 13 (22) 35 Pracujący w więcej niż jednym miejscu pracy według statusu zatrudnienia
w głównym miejscu pracy, wieku i poziomu wykształcenia w II kwartale 2007 r. ... 14 (23) 36 Pracujący poszukujący innej pracy według przyczyn poszukiwania pracy, wieku,
poziomu wykształcenia i wybranych sekcji w II kwartale 2007 r. ... 15 (24) 36 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i przyczyn zaprzestania pracy
w II kwartale 2007 r. ... 16 (25) 37 Bezrobotni według miejsca zamieszkania, płci i kategorii bezrobotnych
w II kwartale 2007 r. ... 17 (26) 37 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i okresu poszukiwania pracy
w II kwartale 2007 r. ... 18 (27) 38
SPIS TABLIC (dok.)
Tablica Strona Bezrobotni według miejsca zamieszkania, płci i rodzaju poszukiwanej pracy
w II kwartale 2007 r. ... 19 (28) 38 Bezrobotni według metod poszukiwania pracy i kategorii bezrobotnych
w II kwartale 2007 r. ... 20 (29) 39 Bezrobotni według kategorii, wieku i miejsca zamieszkania w II kwartale 2007 r. ... 21 (30) 40 Bezrobotni według kategorii i poziomu wykształcenia w II kwartale 2007 r. ... 22 (31) 41 Bezrobotni uprzednio pracujący według kategorii i wybranych sekcji ostatniego miejsca
pracy w II kwartale 2007 r. ... 23 (32) 41 Bezrobotni uprzednio pracujący według płci, miejsca zamieszkania
i sekcji ostatniego miejsca pracy w II kwartale 2007 r. ... 24 (33) 42 Bezrobotni uprzednio pracujący według okresu poszukiwania pracy i stażu
w ostatnim miejscu pracy w II kwartale 2007 r. ... 25 (34) 43 Bezrobotni uprzednio pracujący według statusu zatrudnienia i sekcji ostatniego miejsca
pracy w II kwartale 2007 r. ... 26 (35) 43 Bezrobotni według poziomu wykształcenia i wieku w II kwartale 2007 r. ... 27 (36) 44 Bierni zawodowo według przyczyn bierności i wieku w II kwartale 2007 r. ... 28 (37) 45 Bierni zawodowo według przyczyn bierności i poziomu wykształcenia
w II kwartale 2007 r. ... 29 (38) 47 Bierni zawodowo uprzednio pracujący według przyczyn bierności
i przyczyn zaprzestania pracy w II kwartale 2007 r. ... 30 (39) 48 Struktura gospodarstw domowych według aktywności zawodowej członków
gospodarstw w II kwartale 2007 r. ... 31 (40) 49 Struktura gospodarstw domowych według liczby osób pracujących i bezrobotnych
w II kwartale 2007 r. ... 32 (41) 50
SPIS WYKRESÓW I MAP
Strona
Wskaźniki aktywności zawodowej ludności w wieku 15 lat i więcej w II kwartale 2007 r. ... 9
Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według miejsca zamieszkania i płci w II kwartale 2007 r. ... 10
Współczynnik aktywności zawodowej ludności według poziomu wykształcenia i płci w II kwartale 2007 r. ... 11
Struktura gospodarstw domowych według aktywności zawodowej członków gospodarstw domowych w II kwartale 2007 r. ... 11
Pracujący i wskaźnik zatrudnienia według wieku w II kwartale (2006, 2007) ... 12
Wskaźnik zatrudnienia według poziomu wykształcenia i płci w II kwartale 2007 r. ... 13
Struktura pracujących według płci i sekcji w II kwartale 2007 r. ... 14
Struktura pracujących według płci i grup zawodów w II kwartale 2007 r. ... 14
Bezrobotni według wieku w II kwartale 2007 r. ... 16
Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia i płci w II kwartale 2007 r. ... 16
Struktura bezrobotnych według kategorii bezrobotnych w II kwartale 2007 r. ... 17
Bierni zawodowo na 1000 pracujących w II kwartale 2007 r. ... 18
Struktura biernych zawodowo według poziomu wykształcenia w II kwartale 2007 r. ... 19
UWAGI METODYCZNE
Publikacja przedstawia wyniki reprezentacyjnego Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) i przygotowana została na podstawie uogólnionych wyników badania przeprowadzonego w II kwartale 2007 r.
Od II kwartału 2006 r. dane BAEL liczone są w oparciu o dokładną datę urodzenia. W celach porównawczych wyniki za I kwartał 2006 r. zaprezentowano również z uwzględnieniem powyższych zmian i różnią się od wcześniej opublikowanych w „Aktywności Ekonomicznej Ludności w województwie śląskim” za I kwartał 2006 r.
Od IV kwartału 1999 r. Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności jest prowadzone metodą obserwacji ciągłej, co oznacza, że w każdym z 13 tygodni kwartału badana jest jedna trzynasta część kwartalnej próby mieszkań. Nowa metoda pozwala na zilustrowanie sytuacji na rynku pracy w okresie całego kwartału, a wprowadzona została w związku z koniecznością dostosowania metod obserwacji do zaleceń Unii Europejskiej.
Badanie to stanowi podstawowe źródło informacji o sytuacji na rynku pracy. Przedmiotem badania jest ocena sytuacji w zakresie aktywności ekonomicznej ludności, tzn. fakt wykonywania pracy, pozostawania bezrobotnym lub biernym zawodowo w badanym tygodniu. Badaniem objęte są wszystkie osoby w wieku 15 lat i więcej, będące członkami wylosowanych gospodarstw domowych (z zakresu badania wyłączone są osoby przebywające w gospodarstwach zbiorowych, tzn. w hotelach pracowniczych, domach opieki, koszarach wojskowych, domach studenckich itp.).
Podstawowym kryterium podziału ludności z punktu widzenia aktywności ekonomicznej na pracujących, bezrobotnych i biernych zawodowo jest praca, tzn. fakt wykonywania, posiadania bądź poszukiwania pracy. Przyjęta kolejność wyodrębniania poszczególnych kategorii ludności gwarantuje zaklasyfikowanie każdej osoby tylko do jednej kategorii.
Gospodarstwo domowe oznacza zespół osób spokrewnionych lub spowinowaconych, a także niespokrewnionych mieszkających razem i wspólnie utrzymujących się. Jeżeli któraś z osób mieszkających razem utrzymuje się oddzielnie, to tworzy odrębne, jednoosobowe gospodarstwo domowe. Do członków gospodarstwa domowego zaliczono osoby:
■ obecne w gospodarstwie domowym (zameldowane na pobyt stały lub czasowy, przebywające bez zameldowania przez okres powyżej 3 miesięcy),
■ nieobecne przez okres do 3 miesięcy włącznie (np. przebywające w sanatoriach, szpitalach, na urlopach, w delegacji służbowej),
■ nieobecne przez okres dłuższy niż 3 miesiące, jeżeli nieobecność wynikała z charakteru wykonywanej przez nich pracy (marynarze, rybacy, geodeci itp.).
Od I kwartału 2007 r. nastąpiła zmiana długości pobytu czasowego z 2 na 3 miesiące, co wynika z nowelizacji Ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tekst jednolity Dz. U. 2006 Nr 139, poz. 993, z późniejszymi zmianami).
Od I kwartału 2004 r. badaniem objęci są również cudzoziemcy będący członkami gospodarstw domowych w wylosowanych mieszkaniach, jeżeli spełniają powyższe kryteria.
Ludność aktywna zawodowo obejmuje wszystkie osoby uznane za pracujące lub
bezrobotne zgodnie z definicjami podanymi poniżej.
Do pracujących zaliczono wszystkie osoby w wieku 15 lat i więcej, które w okresie badanego tygodnia:
■ wykonywały przez co najmniej 1 godzinę pracę przynoszącą zarobek lub dochód tzn. były zatrudnione w charakterze pracownika najemnego, pracowały we własnym (lub dzierżawionym) gospodarstwie rolnym lub prowadziły własną działalność gospodarczą poza rolnictwem, pomagały (bez wynagrodzenia) w prowadzeniu rodzinnego gospodarstwa rolnego lub rodzinnej działalności gospodarczej poza rolnictwem,
■ miały pracę, ale jej nie wykonywały:
• z powodu choroby, urlopu macierzyńskiego lub wypoczynkowego,
• z innych powodów, przy czym długość przerwy w pracy wynosiła:
– do 3 miesięcy,
– powyżej 3 miesięcy, ale osoby te były pracownikami najemnymi i w tym czasie otrzymywały co najmniej 50% dotychczasowego wynagrodzenia (od I kwartału 2006 r.).
Do pracujących – zgodnie z międzynarodowymi standardami – zaliczani byli również uczniowie, z którymi zakłady pracy lub osoby fizyczne zawarły umowę o naukę zawodu lub przyuczenie do określonej pracy, jeżeli otrzymywali wynagrodzenie.
Ze względu na przyjęte założenia metodologiczne badania, liczba pracujących uzyskana w wyniku BAEL nie obejmuje niektórych kategorii osób, które są wliczane do pracujących w sprawozdawczości z zakresu zatrudnienia, m. in.:
■ pracujących mieszkających w hotelach pracowniczych,
■ pracujących za granicą na rzecz polskich pracodawców.
Klasyfikacja statusu zatrudnienia wyróżnia następujące kategorie pracujących:
■ pracodawca – osoba, która prowadzi własną działalność gospodarczą i zatrudnia co najmniej jednego pracownika najemnego,
■ pracujący na własny rachunek – osoba, która prowadzi własną działalność gospodarczą i nie zatrudnia pracowników, od 2004 r. również są to agenci we wszystkich rodzajach agencji,
■ pracownik najemny – osoba zatrudniona na podstawie stosunku pracy w przedsiębiorstwie publicznym lub u pracodawcy prywatnego, również w indywidualnym gospodarstwie rolnym, a także osoby wykonujące pracę nakładczą oraz uczniowie, z którymi zakłady pracy lub osoby fizyczne zawarły umowę o naukę zawodu lub przyuczenia do określonej pracy (jeżeli otrzymują wynagrodzenie),
■ pomagający bezpłatnie członek rodziny – osoba, która bez umownego wynagrodzenia pomaga w prowadzeniu rodzinnej działalności gospodarczej, w tym w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, działki rolnej.
Informacje o zawodach wykonywanych przez pracujących w głównym miejscu pracy prezentowane są od I kwartału 2005 r. w układzie Klasyfikacji Zawodów i Specjalności wprowadzonej Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8.XII.2004 r. Klasyfikacja ta oparta jest na „Międzynarodowej Klasyfikacji Zawodów ISCO – 1988”, zalecanej do stosowania przez Międzynarodową Organizację Pracy.
Dane o miejscu pracy osób pracujących (oraz o ostatnim miejscu pracy osób bezrobotnych) prezentowane są w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). PKD została oparta na
„Nomenclature des Activites des Communautes Europeennes – NACE rev. 1.1” (wydawnictwo Urzędu
Statystycznego Wspólnot Europejskich EUROSTAT).
Główne miejsce pracy ustalane jest na podstawie subiektywnej oceny respondenta.
W przypadku wątpliwości za pracę główną uznaje się tę, która zajmuje więcej czasu. Jeżeli prace respondenta zajmują taką samą ilość czasu, pracą główną jest ta, która przynosi wyższy dochód.
W kategorii pracujących wyróżniono osoby pracujące w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy. Zgodnie z zaleceniami EUROSTAT-u od I kwartału 2001 r. zmianie uległa definicja powyższych kategorii pracujących. Obecnie populacja osób pracujących w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy wyznaczana jest na podstawie deklaracji respondenta w odniesieniu do głównego miejsca pracy.
Do kategorii bezrobotnych zgodnie z zaleceniami EUROSTAT-u od I kwartału 2001 r. zostały zaliczone osoby w wieku 15 – 74 lata, które spełniły jednocześnie trzy warunki:
■ w okresie badanego tygodnia nie były osobami pracującymi (według powyższych kryteriów),
■ aktywnie poszukiwały pracy, tzn. podjęły konkretne działania w ciągu 4 tygodni (wliczając jako ostatni – tydzień badany), aby znaleźć pracę,
■ były gotowe (zdolne) podjąć pracę w ciągu dwóch tygodni następujących po tygodniu badanym.
Do bezrobotnych zostały zaliczone także osoby, które nie poszukiwały pracy, ponieważ miały pracę załatwioną i oczekiwały na jej rozpoczęcie przez okres nie dłuższy niż 3 miesiące oraz były gotowe tę pracę podjąć (do 2003 r. włącznie, definicja nie uwzględniała ich gotowości do podjęcia pracy).
Osoby bezrobotne zostały zaklasyfikowane do jednej z czterech kategorii:
■ bezrobotni, którzy stracili pracę, tzn. osoby, które odeszły z ostatniego miejsca pracy nie z własnej inicjatywy i natychmiast (tzn. w ciągu trzech miesięcy) rozpoczęły poszukiwanie pracy,
■ bezrobotni, którzy zrezygnowali z pracy, tzn. osoby, które odeszły z pracy z własnej inicjatywy i natychmiast rozpoczęły poszukiwanie pracy,
■ bezrobotni, którzy powracają do pracy po przerwie, w czasie której nie poszukiwali pracy przez minimum 3 miesiące,
■ bezrobotni, którzy nigdy nie pracowali i poszukują pierwszej w życiu pracy.
Od I kwartału 2004 r. dane dotyczące liczby bezrobotnych według metod poszukiwania pracy są nieporównywalne z wcześniejszymi okresami, ponieważ do końca 2003 r. jedna osoba mogła wymienić maksymalnie trzy metody poszukiwania pracy, a od I kwartału 2004 r. rejestrowane są wszystkie metody, niezależnie od ich liczby.
Ludność bierna zawodowo to osoby w wieku 15 lat i więcej, które nie zostały zaklasyfikowane jako pracujące lub bezrobotne, tzn. osoby, które w badanym tygodniu:
■ nie pracowały, nie miały pracy i jej nie poszukiwały,
■ nie pracowały, poszukiwały pracy, ale nie były zdolne (gotowe) do jej podjęcia w ciągu dwóch tygodni następujących po tygodniu badanym,
■ nie pracowały i nie poszukiwały pracy, ponieważ miały pracę załatwioną i oczekiwały na jej rozpoczęcie w okresie:
– dłuższym niż trzy miesiące,
– do 3 miesięcy, ale nie były gotowe tej pracy podjąć (od 2004 r.).
Od I kwartału 2004 r. dane dotyczące biernych zawodowo uprzednio pracujących obejmują całą zbiorowość, tj. łącznie z osobami, których przerwa w pracy wynosiła 8 lat i dłużej.
Współczynnik aktywności zawodowej jest to procentowy udział aktywnych zawodowo w ogólnej liczbie ludności danej kategorii.
Wskaźnik zatrudnienia jest to procentowy udział pracujących w ogólnej liczbie ludności danej
kategorii.
Stopa bezrobocia jest to procentowy udział bezrobotnych w liczbie aktywnych zawodowo danej kategorii.
Podział ludności na ekonomiczne grupy wieku obejmuje ludność w wieku:
■ przedprodukcyjnym – mężczyźni i kobiety w wieku 15 – 17 lat,
■ produkcyjnym – mężczyźni w wieku 18 – 64 lata i kobiety w wieku 18 – 59 lat; grupa ta została podzielona na wiek:
– mobilny (18 – 44 lata mężczyźni i kobiety),
– niemobilny (45 – 64 lata mężczyźni i 45 – 59 lat kobiety),
■ poprodukcyjnym – mężczyźni w wieku 65 lat i więcej oraz kobiety w wieku 60 lat i więcej.
Informacje o wykształceniu ilustrują poziom wykształcenia ukończonego. Uczniowie szkół ponadpodstawowych podawali poziom szkoły ukończonej np. w przypadku studentów była to szkoła średnia ogólnokształcąca lub zawodowa.
Do absolwentów zaliczono osoby w wieku 15 – 30 lat, które ukończyły szkołę w okresie ostatnich 12 miesięcy i nie kontynuują nauki.
Pracownicy najemni w sektorze publicznym obejmują osoby zatrudnione w jednostkach stanowiących własność państwową i samorządu terytorialnego. Do pracujących w sektorze prywatnym zaliczono pracodawców i pracujących na własny rachunek, pomagających członków rodzin i pracowników najemnych zatrudnionych u osób fizycznych oraz w pozostałych jednostkach sektora prywatnego.
Przemysł dotyczy sekcji PKD „Górnictwo”, „Przetwórstwo przemysłowe” oraz „Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę”.
W niektórych tablicach sumy danych mogą być różne od wielkości podanych w pozycjach
"OGÓŁEM". Wynika to z zaokrągleń dokonywanych przy uogólnianiu wyników badania.
W stosunku do obowiązującej Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) zastosowano skróty – skrócone nazwy oznaczone zostały w tablicach znakiem „∆”. Zestawienie zastosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się poniżej:
skrót pełna nazwa
sekcje PKD
handel i naprawy handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego obsługa nieruchomości i firm obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane
z prowadzeniem działalności gospodarczej administracja publiczna i obrona narodowa;
obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne
WYNIKI BADAŃ – SYNTEZA
AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI NA TLE KRAJU
Według wyników Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) w II kwartale br. liczba ludności w wieku 15 lat i więcej w województwie śląskim stanowiła 12,0% omawianej zbiorowości w kraju. W porównaniu do II kwartału ub. r. jej sytuacja na tle kraju nie zmieniła się znacząco pod względem aktywności ekonomicznej. Nadal w województwie notowano niższe niż w kraju wskaźniki aktywności zawodowej ludności, tj.: współczynnik aktywności zawodowej, wskaźnik zatrudnienia i stopę bezrobocia. W dalszym ciągu liczba niepracujących przypadająca na 1000 osób pracujących była w województwie wyższa niż w kraju.
Tabl. 1. Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej w województwie na tle kraju w II kwartale 2007 r.
Aktywni zawodowo
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem
razem pracujący bezrobotni
Bierni zawodowo
Województwo w tys. ... 3760 1839 1689 150 1921
Udział województwa
w kraju w % ... 12,0 11,0 11,1 9,4 13,2
Miejsce województwa
w kraju ... 2 2 2 3 2
Wskaźniki aktywności zawodowej ludności w wieku 15 lat i więcej w II kwartale 2007 r.
dolnośląskie kujawsko-pomorskie świętokrzyskie zachodniopomorskie łódzkie warmińsko-mazurskie podkarpackie pomorskie podlaskie lubuskie mazowieckie ś l ą s k i e wielkopolskie
lubelskie małopolskie
opolskie
9,6%
stopa bezrobocia
7,7%
8,0%
8,0%
8,2%
8,2%
8,8%
9,2%
9,4%
9,5%
9,7%
10,4%
10,5%
11,3%
11,5%
12,5%
13,0%
46,8%
47,5%
44,9%
48,7%
48,8%
53,2%
49,3%
51,3%
46,3%
45,0%
49,6%
48,6%
49,8%
48,9%
44,3%
47,7%
48,4%
56,0 – 57,8 54,2 – 56,0 53,8 – 54,2 51,7 – 53,8 48,9 – 51,7 współczynnik aktywności zawodowej w %
53,2%
wskaźnik zatrudnienia
Województwo śląskie w porównaniu z innym województwami charakteryzowało się w II kwartale br.:
■ najniższym współczynnikiem aktywności zawodowej,
■ jednym z najniższych wskaźników zatrudnienia (po województwie zachodniopomorskim),
■ jedną z niższych stóp bezrobocia (po województwie opolskim, lubelskim, małopolskim),
■ jednym z najwyższych wskaźników obciążenia pracujących osobami niepracującymi (po województwie zachodniopomorskim),
■ najwyższą liczbą biernych zawodowo przypadającą na 1000 pracujących.
LUDNOŚĆ AKTYWNA I BIERNA ZAWODOWO
W II kwartale br. liczba ludności w wieku 15 lat i więcej wyniosła 3760 tys. osób i w porównaniu do II kwartału ub. r. zmniejszyła się o prawie 4%, natomiast w relacji do I kwartału br.
nieznacznie wzrosła (o 0,2%). Ponad połowa z nich (51,1%) to bierni zawodowo, a 48,9% – aktywni zawodowo. Wśród aktywnych zawodowo prawie 92% stanowiły osoby pracujące, a 8,2% bezrobotne.
W ujęciu rocznym zmniejszyła się liczba aktywnych zawodowo o prawie 6% oraz biernych zawodowo o prawie 2%. Pozytywnym zjawiskiem wśród aktywnych zawodowo był znaczny spadek liczby bezrobotnych (o ponad 47%) i wzrost zbiorowości pracujących o ponad 1%.
Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według miejsca zamieszkania i płci w II kwartale 2007 r.
Liczba ludności aktywnej zawodowo w stosunku do poprzedniego kwartału wzrosła o prawie 1%, na co miał głównie wpływ wzrost liczby pracujących o prawie 2%. Zbiorowość bezrobotnych zmniejszyła się o prawie 10%. Liczba biernych zawodowo w tym okresie obniżyła się o 0,4%.
W skali roku pomimo spadku liczby osób aktywnych zawodowo zmniejszyło się obciążenie pracujących osobami niepracującymi. W II kwartale br. na 1000 pracujących przypadało 1226 niepracujących (przed rokiem – 1344, a w poprzednim kwartale – 1264). Wskaźnik ten był prawie 2-krotnie wyższy dla kobiet niż dla mężczyzn (1643 wobec 890) oraz wyższy dla mieszkańców wsi niż miast (1429 wobec 1180).
W II kwartale br. współczynnik aktywności zawodowej ludności wyniósł 48,9%. Był on znacznie wyższy dla mężczyzn niż dla kobiet (57,9% wobec 40,9%) oraz wyższy dla mieszkańców miast niż wsi (50,2% wobec 43,9%).
W porównaniu z II kwartałem ub. r. poziom aktywności zawodowej ludności ogółem zmniejszył się o 1,0 pkt procentowy, przy czym w większym stopniu wśród mieszkańców wsi (o 4,6 pkt) niż miast
109,3%
91,0%
100,4%
95,4%
95,0%
95,2%
99,7%
91,8%
96,3%
95,7%
96,3%
96,1%
OGÓŁEM
aktywni zawodowo
bierni zawodowo
miasta wieś
mężczyźni kobiety II KWARTAŁ 2006 = 100
(o 0,1 pkt). Obniżył się również współczynnik aktywności zawodowej kobiet (o 2,0 pkt), natomiast wzrósł – mężczyzn (o 0,1 pkt).
W skali kwartału zanotowano wzrost poziomu aktywności zawodowej ludności ogółem (o 0,3 pkt), zarówno wśród mężczyzn (o 0,7 pkt), jak i kobiet (o 0,1 pkt). Wzrosła aktywność zawodowa mieszkańców miast (o 0,8 pkt), a obniżyła się – mieszkańców wsi (o 1,5 pkt).
Biorąc po uwagę wiek, najwyższy poziom aktywności zawodowej zanotowano wśród osób w wieku 35 – 44 lata (83,5%), jak i nieco młodszych 25 – 34 lata (82,4%), natomiast najniższy wśród osób w wieku 55 lat i więcej (12,9%).
Współczynnik aktywności zawodowej według poziomu wykształcenia i płci w II kwartale 2007 r.
W dalszym ciągu najwyższym współczynnikiem aktywności zawodowej według poziomu wykształcenia charakteryzowały się osoby z wykształceniem wyższym (79,6%), policealnym i średnim zawodowym (61,5%). Najniższy poziom aktywności zawodowej odnotowano wśród osób z wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym i niepełnym podstawowym (14,1%).
Aktywność zawodowa ludności w wieku 15 lat i więcej miała swoje odbicie w aktywności zawodowej członków gospodarstw domowych. Gospodarstwa domowe, które posiadały w swoim składzie przynajmniej jedną osobę pracującą i nie były obciążone bezrobociem stanowiły w II kwartale br. 56,6% ogółu gospodarstw, natomiast gospodarstwa obciążone bezrobociem – 7,6%, przy czym 3,4% ogółu to gospodarstwa obciążone bezrobociem bez pracujących. Pozostałe prawie 36% to gospodarstwa bez osób aktywnych zawodowo. Podobną strukturą charakteryzowały się gospodarstwa domowe w miastach i na wsi.
Struktura gospodarstw domowych według aktywności zawodowej członków gospodarstw domowych w II kwartale 2007 r.
83,5%
76,0%
82,9%
65,9% 64,2%
56,0%
48,6%
32,8%
62,0%
40,2%
21,3%
9,5%
wyższe policealne średnie średnie zasadnicze gimnazjalne, zawodowe ogólnokształcące zawodowe podstawowe
i niepełne podstawowe
mężczyźni kobiety
1 2 3 4 5 6 7 i więcej
z przynajmniej 1 osobą pracującą (bez bezrobotnych) z przynajmniej 1 osobą bezrobotną
bez osób aktywnych zawodowo
gospodarstwa domowe:
Ilość osób:
%
0 20 40 60 80 100
PRACUJĄCY
W II kwartale br. liczba pracujących wyniosła 1689 tys. osób i wzrosła w porównaniu do danych sprzed roku o 1,3%. Populacja pracujących kobiet zwiększyła się o 3,0%, a mężczyzn pozostała bez zmian. Liczba pracujących mieszkańców miast wzrosła o prawie 2%, natomiast pracujących mieszkańców wsi zmniejszyła się o 0,6%.
Tabl. 2. Pracujący według miejsca zamieszkania i płci
2007 II kwartał
2006 I kwartał II kwartał
WYSZCZEGÓLNIENIE
w tysiącach II kwartał
2006 = 100 I kwartał 2007 = 100 Miasta ... 1353 1348 1377 101,8 102,2
mężczyźni ... 753 752 754 100,1 100,3
kobiety ... 600 596 623 103,8 104,5 Wieś ... 314 309 312 99,4 101,0
mężczyźni ... 182 182 181 99,5 99,5
kobiety ... 132 128 131 99,2 102,3
W porównaniu do poprzedniego kwartału liczba pracujących zwiększyła się (o 1,9%). Wzrost tej populacji wystąpił zarówno wśród kobiet (o 4,1%), jak i mężczyzn (o 0,2%). W miastach liczba pracujących wzrosła w większym stopniu niż na wsi (2,2% wobec 1,0%).
Wskaźnik zatrudnienia w II kwartale br. wyniósł 44,9% i był znacznie wyższy dla mężczyzn niż kobiet (52,9% wobec 37,8%) oraz wyższy dla mieszkańców miast niż wsi (45,9% wobec 41,2%).
W skali roku udział pracujących w ogólnej liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej zwiększył się o 2,2 pkt procentowe. W większym stopniu wzrósł wskaźnik zatrudnienia wśród kobiet (o 2,4 pkt) niż wśród mężczyzn (o 2,0 pkt). Poziom zaangażowania zawodowego mieszkańców miast zwiększył się o 3,0 pkt, natomiast obniżył się – mieszkańców wsi o 0,4 pkt.
W porównaniu z poprzednim kwartałem zwiększył się wskaźnik zatrudnienia ogółem o 0,7 pkt, przy czym wśród mieszkańców miast o 1,2 pkt. Poziom zaangażowania zawodowego mieszkańców wsi obniżył się o 1,0 pkt. Wzrósł wskaźnik zatrudnienia w populacji mężczyzn i kobiet (odpowiednio o: 0,7 pkt i 1,0 pkt).
Wśród ogółu pracujących najliczniejszą grupę tworzyły osoby w wieku produkcyjnym (98,8%).
Populacja ta liczyła 1669 tys. i zwiększyła się o 1,2% w stosunku do II kwartału ub. r. Niewielki udział wśród pracujących stanowiły osoby w wieku poprodukcyjnym (1,1%) i przedprodukcyjnym (0,1%).
Pracujący i wskaźnik zatrudnienia według wieku w II kwartale
PRACUJĄCY W TYS. WSKAŹNIK ZATRUDNIENIA
2006 2007 141
464 429 508
147
117 450
472 458
171 15-24 lata
25-34
35-44
45-54
55 lat i więcej
24,2%
77,0%
77,7%
59,9%
12,1%
24,3%
72,1%
73,3%
57,7%
10,2%
W II kwartale br. najwięcej pracujących posiadało wykształcenie policealne i średnie zawodowe (33,1% ogółu) oraz zasadnicze zawodowe (32,7%). Najmniej pracujących legitymowało się wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym i niepełnym podstawowym (4,8%). W skali roku wzrosła liczba pracujących z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (o 5,3%) oraz wyższym (o 2,2%), natomiast zmniejszyła się tych, którzy legitymowali się wykształceniem średnim ogólnokształcącym (o 7,3%) oraz zasadniczym zawodowym (o 0,7%).
Pracujące kobiety były lepiej wykształcone niż mężczyźni. W II kwartale br. 72,5% pracujących kobiet posiadało co najmniej średnie wykształcenie. Dla mężczyzn analogiczny odsetek wyniósł 54,5%. Liczba pracujących mężczyzn legitymujących się wykształceniem zasadniczym zawodowym była ponad 2-krotnie wyższa niż liczba kobiet z takim wykształceniem. Na każdym poziomie wykształcenia wskaźnik zatrudnienia dla mężczyzn był wyższy niż dla kobiet.
Wskaźnik zatrudnienia według poziomu wykształcenia i płci w II kwartale 2007 r.
W niepełnym wymiarze czasu pracy pracowało 178 tys. osób (10,5% ogółu pracujących), tj. więcej zarówno w skali roku (o 4,7%) i kwartału (o 23,6%). Ponad 79% tej populacji stanowili mieszkańcy miast. Osobami pracującymi w niepełnym wymiarze czasu pracy były w większości kobiety (66,3%).
Biorąc pod uwagę status zatrudnienia największą grupę wśród pracujących tworzyli pracownicy najemni – 1479 tys. (87,6%). Liczba tych osób wzrosła zarówno w porównaniu do danych sprzed roku, jak i w stosunku do poprzedniego kwartału (odpowiednio o: 1,2% i 2,0%). Zwiększyła się także liczba pomagających członków rodzin w skali roku o 44,4% i kwartału o 23,8%. Pracodawcy i pracujący na własny rachunek stanowili prawie 11% ogółu pracujących. Populacja ta liczyła 184 tys.
i zmniejszyła się w relacji do II kwartału ub. r. (o 2,6%) i I kwartału br. (o 1,1%).
Tabl. 3. Pracujący w przemyśle i budownictwie
2007 II kwartał
2006 I kwartał II kwartał
SEKCJE
w tysiącach II kwartał
2006 = 100 I kwartał 2007 = 100
Górnictwo ... 155 122 146 94,2 119,7
Przetwórstwo przemysłowe 375 352 336 89,6 95,5
Wytwarzanie i zaopatrywa- nie w energię elektryczną,
gaz, wodę ... 29 33 28 96,6 84,8
Budownictwo ... 115 127 139 120,9 109,4
W województwie śląskim najwięcej osób pracowało w przemyśle (30,2% ogółu). Znaczny udział pracujących odnotowano także w sekcjach: handel i naprawy (18,1%), budownictwo (8,2%), obsługa nieruchomości i firm (7,4%). Najmniej osób pracowało w hotelach i restauracjach (2,2%).
Mężczyźni stanowili większość wśród pracujących m.in. w: budownictwie (prawie 95%), transporcie,
79,8%
74,5% 77,1%
61,0% 58,8%
53,1%
43,8%
31,3%
57,2%
35,1%
15,3% 7,3%
wyższe policealne średnie średnie zasadnicze gimnazjalne, zawodowe ogólnokształcące zawodowe podstawowe
i niepełne podstawowe
mężczyźni kobiety
gospodarce magazynowej i łączności (prawie 77%), przemyśle (około 76%). Kobiety dominowały wśród pracujących w: hotelach i restauracjach (88,8%), ochronie zdrowia i pomocy społecznej (88,1%), pośrednictwie finansowym (79,6%) oraz w edukacji (76,2%).
Struktura pracujących według płci i sekcji w II kwartale 2007 r.
Najliczniej reprezentowanymi grupami zawodowymi byli: „robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy” (21,1% ogółu pracujących), „specjaliści” (15,9%), „pracownicy usług osobistych i sprzedawcy” (14,6%), „technicy i inny średni personel” (12,7%). Najmniej liczną grupą zawodową byli
„rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy”. W skali roku w największym stopniu wzrosła liczba osób w grupie zawodowej: „pracownicy przy pracach prostych” o 29,5%, „pracownicy usług osobistych i sprzedawcy” o 11,3%, natomiast najbardziej obniżyła się liczba osób w grupie zawodowej „rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy” o 9,6%. Kobiety przeważały wśród takich grup zawodowych, jak:
„pracownicy usług osobistych i sprzedawcy” (71,2%), „pracownicy biurowi” (66,6%), „specjaliści”
(61,3%), „technicy i inny średni personel” (59,3%), „pracownicy przy pracach prostych” (54,2%).
W pozostałych grupach większość stanowili mężczyźni np. „robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy”
(prawie 90%), „operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń” (87,3%) oraz „przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy” (ponad 57%).
Struktura pracujących według płci i grup zawodów w II kwartale 2007 r.
W II kwartale br. w więcej niż jednym miejscu pracy pracowało 75 tys. osób. Stanowili oni ponad 4% ogółu pracujących. W skali roku i kwartału zmniejszyła się liczba osób podejmujących dodatkową pracę odpowiednio o: 3,8% i 9,6%. W więcej niż jednym miejscu pracy nadal najczęściej pracowały osoby z wykształceniem wyższym – 35 tys. (9,4% pracujących z takim wykształceniem) oraz osoby w wieku 35 – 44 lata – 29 tys. (6,7% pracujących w tej grupie wieku).
Innej pracy niż dotychczas wykonywanej poszukiwało 91 tys. pracujących, tj. o ponad 17%
mniej niż przed rokiem, ale o prawie 38% więcej niż w poprzednim kwartale br. Główną przyczyną
16,9%
14,1%
11,9%
4,9%
8,2%
3,3%
24,0%
13,8% 0,9%
1,9%
MĘŻCZYŹNI KOBIETY
14,1%
24,8%
14,1%
13,3%
3,4%
3,0%
1,5%
8,9%
6,7%
10,2%
górnictwo
przetwórstwo przemysłowe budownictwo
handel i naprawy∆
transport, gospodarka magazynowa i łączność obsługa nieruchomości i firm∆
administracja publiczna i obrona narodowa;
obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne∆
edukacja
ochrona zdrowia i pomoc społeczna pozostałe sekcje
6,2%
6,7%
21,9%
11,1%
16,8%
9,3%
12,5%
5,0%
23,2%
7,6%
2,7%
2,9%
4,9%
34,1%
3,1%
16,9%
8,9%
6,0%
przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy specjaliści
technicy i inny średni personel pracownicy biurowi
pracownicy usług osobistych i sprzedawcy
rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń
pracownicy przy pracach prostych MĘŻCZYŹNI
KOBIETY
poszukiwania nowej pracy było uzyskanie lepszych warunków finansowych, którą zadeklarowało prawie 52% omawianej zbiorowości (prawie połowa z nich to osoby w wieku 25 – 34 lata). Osobami poszukującymi innej pracy były najczęściej osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym (prawie 31%), policealnym i średnim zawodowym (prawie 30%) oraz wyższym (prawie 29%).
Wśród gospodarstw domowych z osobami pracującymi (bez bezrobotnych) było 51,4%
gospodarstw z jedną osobą pracującą, 40,6% z dwoma osobami pracującymi oraz 6,3% z trzema osobami pracującymi. Najniższy udział zanotowano dla gospodarstw, w których pracowało cztery i więcej osób – 1,7%.
BEZROBOTNI
Zbiorowość bezrobotnych w II kwartale br. wyniosła 150 tys. osób i zmniejszyła się o 47,2%
w porównaniu do analogicznego okresu ub. r. Spadek bezrobocia zanotowano zarówno w populacji mężczyzn, jak i kobiet (odpowiednio o: 29,9% i 60,5%). W większym stopniu zmniejszyła się liczba bezrobotnych mieszkańców wsi niż miast (59,6% wobec 44,4%).
Tabl. 4. Bezrobotni według miejsca zamieszkania i płci
2007 II kwartał
2006 I kwartał II kwartał
WYSZCZEGÓLNIENIE
w tysiącach II kwartał
2006 = 100 I kwartał 2007 = 100 Miasta ... 232 143 129 55,6 90,2
mężczyźni ... 99 76 73 73,7 96,1
kobiety ... 133 68 56 42,1 82,4
Wieś ... 52 23 21 40,4 91,3
mężczyźni ... 28 13 15 53,6 115,4
kobiety ... 24 9 5 20,8 55,6
W skali kwartału zanotowano spadek liczby bezrobotnych o 9,6%. Populacja bezrobotnych kobiet zmniejszyła się o 19,5%, natomiast mężczyzn pozostała na niezmienionym poziomie. Obniżyła się liczba bezrobotnych mieszkańców miast i wsi odpowiednio o: 9,8% i 8,7%.
Stopa bezrobocia w II kwartale br. wyniosła 8,2% i była wyższa wśród mieszkańców miast niż wsi (8,6% wobec 6,3%) oraz wyższa w populacji mężczyzn niż kobiet (8,7% wobec 7,6%).
W stosunku do II kwartału ub. r. udział bezrobotnych w ogólnej liczbie aktywnych zawodowo zmniejszył się o 6,4 pkt procentowego, przy czym wśród mężczyzn o 3,3 pkt, a wśród kobiet o 10,1 pkt. W większym stopniu obniżyła się stopa bezrobocia na wsi (o 7,9 pkt) niż w miastach (o 6,0 pkt).
W ciągu kwartału zanotowano spadek stopy bezrobocia (o 0,9 pkt), przy czym dla mieszkańców miast wyniósł on 1,0 pkt, a dla mieszkańców wsi – 0,6 pkt. Obniżyła się także stopa bezrobocia kobiet (o 2,0 pkt), natomiast dla mężczyzn pozostała bez zmian.
W II kwartale br. sytuacja ludzi młodych była nadal niekorzystna. Pomimo znacznego spadku stopy bezrobocia dla osób w wieku 15 – 24 lata w porównaniu z analogicznym okresem ub. r.
(o 7,4 pkt), nadal stopa bezrobocia dla tej grupy wieku była ponad 2-krotnie wyższa niż dla ogółu
bezrobotnych i wyniosła 20,1%. W starszych grupach wiekowych stopa bezrobocia była znacznie
niższa. Dla osób w wieku 45 – 54 lata stopa bezrobocia ukształtowała się na poziomie 7,2%, a dla
osób w wieku 55 lat i więcej – 6,0%.
Bezrobotni według wieku w II kwartale 2007 r.
Najbardziej narażone na bezrobocie były osoby o niskim poziomie wykształcenia. Dla osób z wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym i niepełnym podstawowym stopa bezrobocia była prawie 9-krotnie wyższa niż dla osób z wykształceniem wyższym (26,4% wobec 3,1%). Wyższą niż ogółem stopę bezrobocia zanotowano dla osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym (9,4%).
Tabl. 5. Bezrobotni według poziomu wykształcenia
2007 II kwartał
2006 I kwartał II kwartał
POZIOM WYKSZTAŁCENIA
w tysiącach II kwartał
2006 = 100 I kwartał 2007 = 100
Wyższe ... 15 16 12 80,0 75,0
Policealne i średnie
zawodowe ... 91 47 42 46,2 89,4
Średnie ogólnokształcące .. 30 11 10 33,3 90,9
Zasadnicze zawodowe ... 107 66 57 53,3 86,4
Gimnazjalne, podstawowe
i niepełne podstawowe .... 41 26 29 70,7 111,5
Wśród bezrobotnych według poziomu wykształcenia zarówno w populacji mężczyzn, jak i kobiet najliczniejszymi grupami były osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym (stanowiące odpowiednio: 36,0% i 40,3%). Stopa bezrobocia dla mężczyzn z tym wykształceniem wyniosła 7,8%, a dla kobiet – 12,6%. Najniższą stopę bezrobocia dla mężczyzn zanotowano wśród osób z wykształceniem policealnym (3,4%), natomiast dla kobiet z wykształceniem wyższym (2,5%).
Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia i płci w II kwartale 2007 r.
Zaledwie 5% z ogólnej liczby bezrobotnych stanowili absolwenci (7 tys.). Liczba ich zmniejszyła się o 46,7% w porównaniu do II kwartału ub. r., ale wzrosła w odniesieniu do poprzedniego kwartału o 16,7%.
Najwięcej bezrobotnych poszukiwało pracy poprzez: krewnych i znajomych (88,0% ogółu), powiatowe urzędy pracy (68,7%), bezpośredni kontakt z zakładem pracy (63,3%), natomiast najmniej podjęło starania o zorganizowanie własnego miejsca pracy (6,0%).
W TYS. II KWARTAŁ 2006 = 100
9 36
32 36 37
64,3%
53,7%
45,7%
52,9%
56,9%
15-24 lata 25-34 35-44 45-54 55 lat i więcej
9,0% 8,1% 1,1% 6,5%
27,0%
19,4%
5,6% 6,5%
36,0%
40,3%
20,2%
17,7%
wyższe policealne średnie średnie zasadnicze gimnazjalne, zawodowe ogólnokształcące zawodowe podstawowe i niepełne podstawowe
mężczyźni kobiety
Sytuacja ta charakterystyczna była dla obojga płci, ponieważ:
■ 84,3% mężczyzn i 91,9% kobiet poszukiwało pracy przez krewnych i znajomych,
■ 66,3% mężczyzn i 71,0% kobiet poprzez powiatowe urzędy pracy,
■ 64,0% mężczyzn i 61,3% kobiet poprzez bezpośredni kontakt z zakładem pracy,
■ 7,9% mężczyzn i 3,2% kobiet podjęło starania o zorganizowanie własnego miejsca pracy.
Należy tutaj zaznaczyć, że jedna osoba mogła podać więcej niż jedną odpowiedź.
Tabl. 6. Bezrobotni według okresu poszukiwania pracy
2007 II kwartał
2006 I kwartał II kwartał
OKRES POSZUKIWANIA
PRACY
w tysiącach II kwartał
2006 = 100 I kwartał 2007 = 100
Do 3 miesięcy ... 42 22 34 81,0 154,5
Od 4 do 6 ... 49 21 18 36,7 85,7
Od 7 do 12 ... 52 37 21 40,4 56,8
13 miesięcy i więcej ... 141 87 77 54,6 88,5
Ponad 51% bezrobotnych długotrwale poszukiwało pracy, tzn. starało się o nią przez okres dłuższy niż 1 rok (77 tys.). Odsetek takich osób zmniejszył się w skali roku i kwartału odpowiednio o: 1,7 i 1,1 pkt. Długotrwałe bezrobocie dotyczyło w większym stopniu kobiet niż mężczyzn (51,6%
wobec 50,6%) oraz w większym stopniu mieszkańców miast niż wsi (51,9% wobec 47,6%).
Przeciętny czas poszukiwania pracy przez bezrobotnego wyniósł 19 miesięcy i skrócił się o prawie 2 miesiące w porównaniu do danych sprzed roku. Dłużej pracy poszukiwały kobiety niż mężczyźni (20 miesięcy wobec 19 miesięcy) oraz mieszkańcy wsi niż mieszkańcy miast (27 miesięcy wobec 18 miesięcy).
Struktura bezrobotnych według kategorii bezrobotnych w II kwartale 2007 r.
Prawie 83% ogółu bezrobotnych stanowiły osoby poprzednio pracujące (124 tys.). Liczba ich zmniejszyła w porównaniu do II kwartału ub. r. (o 46,8%) i I kwartału br. (o 6,8%). Głównymi przyczynami zaprzestania pracy przez poprzednio pracujących były: likwidacja zakładu pracy lub stanowiska pracy (41,9%), niezadowalające warunki finansowe (18,5%), zakończenie pracy na czas określony, dorywczej, sezonowej (13,7%). Niezadowalające warunki pracy inne niż finansowe były najmniej istotnym powodem zaprzestania pracy podanym przez 2,4% poprzednio pracujących. Podział bezrobotnych poprzednio pracujących według przyczyn zaprzestania pracy nie obejmuje osób mających przerwę w pracy 8 lat i dłużej.
Pierwszej w życiu pracy poszukiwało 26 tys. osób, tj. mniej o 49,0% niż przed rokiem i o 21,2% mniej niż w poprzednim kwartale. Wśród osób, które nigdy nie pracowały prawie 35%
stanowiły osoby z wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym i niepełnym podstawowym.
Liczba bezrobotnych uprzednio pracujących (bez osób, które mają przerwę w pracy 8 lat i więcej) wyniosła 102 tys. i była o 43,0% niższa niż przed rokiem i o 4,7% niższa niż w poprzednim
17,3%
34,7%
13,3%
34,7%
28,6%
42,9%
9,5%
14,3%
15,5%
33,3%
14,0%
38,0%
Bezrobotni, którzy:
stracili pracę
zrezygnowali z pracy
powracają do pracy po przerwie podejmują pracę po
raz pierwszy
OGÓŁEM WEDŁUG MIEJSCA ZAMIESZKANIA
miasta wieś
kwartale. Najwięcej bezrobotnych uprzednio pracowało w sekcjach: handel i naprawy (23,5%), przetwórstwo przemysłowe (21,6%), budownictwo (9,8%).
Tabl. 7. Bezrobotni uprzednio pracujący według statusu zatrudnienia
2007 II kwartał
2006 I kwartał II kwartał
STATUS ZATRUDNIENIA
w tysiącach II kwartał
2006 = 100 I kwartał 2007 = 100
Pracownicy najemni ... 166 97 91 54,8 93,8
sektor publiczny ... 31 27 24 77,4 88,9
sektor prywatny ... 134 70 67 50,0 95,7
Pracujący na własny rachunek i pomagający
członkowie rodzin ... 14 11 11 78,6 100,0
Wśród gospodarstw domowych z osobami bezrobotnymi nadal przeważały gospodarstwa z jedną osobą bezrobotną – 90,6%. Gospodarstwa z dwoma i więcej osobami bezrobotnymi stanowiły 9,4%. Podobną strukturą charakteryzowały się gospodarstwa domowe w miastach i na wsi.
BIERNI ZAWODOWO
Zbiorowość biernych zawodowo w II kwartale br. liczyła 1921 tys. osób i zmniejszyła się w porównaniu do analogicznego okresu ub. r. o 1,8%, na co złożył się spadek biernych zawodowo mężczyzn (o 4,3%) i kobiet (o 0,3%). Liczba biernych zawodowo mieszkańców miast zmniejszyła się o 4,6%, natomiast mieszkańców wsi wzrosła o 9,3%.
Tabl. 8. Bierni zawodowo według miejsca zamieszkania i płci
2007 II kwartał
2006 I kwartał II kwartał
WYSZCZEGÓLNIENIE
w tysiącach II kwartał
2006 = 100 I kwartał 2007 = 100 Miasta ... 1568 1528 1496 95,4 97,9
mężczyźni ... 618 613 580 93,9 94,6
kobiety ... 950 915 916 96,4 100,1
Wieś ... 389 401 425 109,3 106,0
mężczyźni ... 158 152 163 103,2 107,2
kobiety ... 231 248 261 113,0 105,2
W stosunku do poprzedniego kwartału zanotowano nieznaczny spadek liczby biernych zawodowo o 0,4%.
Populacja biernych zawodowo mężczyzn zmniejszyła się o 2,9%, natomiast kobiet wzrosła o 1,1%. Liczba biernych zawodowo mieszkańców miast obniżyła się o 2,1%, a mieszkańców wsi zwiększyła się o 6,0%.
W ujęciu rocznym zmniejszyło się obciążenie pracujących osobami biernymi zawodowo. W II kwartale br.
na 1000 pracujących przypadało 1137 biernych zawodowo (przed rokiem – 1174). W poprzednim kwartale wskaźnik ten ukształtował się na wyższym poziomie i wyniósł 1164.
W dalszym ciągu struktura biernych zawodowo była niekorzystna. Ponad połowę tej zbiorowości (56,5%) stanowiły osoby w wieku produkcyjnym, a ponad jedną trzecią osoby w wieku poprodukcyjnym (35,8%). Najmniejszą grupę tworzyły nadal osoby w wieku przedprodukcyjnym (7,8%).
Bierni zawodowo na 1000 pracujących w II kwartale 2007 r.
MĘŻCZYŹNI
KOBIETY
MIASTA
WIEŚ 1362
1086
1561 795
Tabl. 9. Bierni zawodowo według ekonomicznych grup wieku
2007 II kwartał
2006 I kwartał II kwartał
EKONOMICZNE GRUPY WIEKU
w tysiącach II kwartał
2006 = 100 I kwartał 2007 = 100
Wiek przedprodukcyjny ... 197 170 149 75,6 87,6
Wiek produkcyjny ... 1068 1049 1085 101,6 103,4
Wiek poprodukcyjny ... 692 710 687 99,3 96,8
Ponad 63% biernych zawodowo legitymowało się wykształceniem poniżej średniego. Prawie co trzecia osoba posiadała wykształcenie gimnazjalne, podstawowe i niepełne podstawowe, a prawie co czwarta legitymowała się wykształceniem zasadniczym zawodowym. Ponad 5% biernych zawodowo posiadało wykształcenie wyższe. W skali roku wzrosła liczba osób legitymujących się wykształceniem średnim ogólnokształcącym (o 12,4%), wyższym (o 8,9%) i zasadniczym zawodowym (o 5,6%), natomiast zmniejszyła się grupa osób z wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym i niepełnym podstawowym (o 12,2%) oraz policealnym i średnim zawodowym (o 1,6%).
Struktura biernych zawodowo według poziomu wykształcenia w II kwartale 2007 r.
Populacja biernych zawodowo nieposzukujących pracy w II kwartale br. liczyła 1905 tys.
i stanowiła 99,2% ogółu biernych zawodowo. W skali roku i kwartału grupa ta zmniejszyła się odpowiednio o: 1,6% i 0,5%. Głównymi przyczynami bierności podawanymi przez nieposzukujących pracy były: emerytura (40,3%), nauka, uzupełnianie kwalifikacji (20,8%), choroba, niepełnosprawność (15,9%), obowiązki rodzinne związane z prowadzeniem domu (13,6%). Biorąc pod uwagę płeć osób nieposzukujących pracy, to kobiety częściej niż mężczyźni jako przyczynę bierności podawały obowiązki rodzinne związane z prowadzeniem domu – 20,3% (mężczyźni – 3,0%) oraz zniechęcenie bezskutecznością poszukiwania pracy – 4,9% (mężczyźni – 2,8%), natomiast mężczyźni emeryturę – 47,2% (kobiety – 35,9%), naukę, uzupełnianie kwalifikacji – 25,9% (kobiety – 17,7%), chorobę, niepełnosprawność – 17,2% (kobiety – 15,0%).
Zaledwie 7 tys. biernych zawodowo (tj. 0,4% ogólnej ich liczby) poszukiwało pracy, ale nie było gotowych do jej podjęcia. Liczba takich osób zmniejszyła się w stosunku do II kwartału ub. r.
(o 46,2%) i I kwartału br. (o 22,2%). Były to kobiety zamieszkałe w miastach.
Liczba biernych zawodowo uprzednio pracujących w II kwartale br. wyniosła 1389 tys. osób (72,3% ogółu biernych zawodowo) i nie zmieniła się w porównaniu do analogicznego okresu ub. r., ale wzrosła nieznacznie w relacji do poprzedniego kwartału (o 0,1%). Najczęstszymi przyczynami zaprzestania pracy przez uprzednio pracujących były emerytura, renta (62,2%), likwidacja zakładu pracy lub stanowiska pracy (8,1%) oraz inne powody osobiste lub rodzinne (7,9%).
OGÓŁEM MĘŻCZYŹNI KOBIETY
4,8%
22,3%
7,3%
33,9%
31,8%
5,3%
37,0%
25,1%
14,7%
17,8%
5,1%
19,6%
11,8%
28,4%
35,0%
wyższe
policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące
zasadnicze zawodowe gimnazjalne, podstawowe i niepełne podstawowe
PODSUMOWANIE
Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności w II kwartale br. wskazują na poprawę sytuacji na rynku pracy. W porównaniu z analogicznym okresem ub. r. zaobserwowano spadek liczby bezrobotnych i biernych zawodowo, przy jednoczesnym wzroście liczby pracujących. W wyniku opisanych zmian zmniejszyło się obciążenie pracujących osobami niepracującymi, ale i tak na jednego pracującego przypadała więcej niż jedna osoba niepracująca. Zanotowano także poprawę wskaźnika zatrudnienia i stopy bezrobocia. Zmniejszyła się również liczba osób długotrwale bezrobotnych, chociaż ich udział w zbiorowości bezrobotnych ogółem w dalszym ciągu był wysoki.
Nadal sytuacja kobiet na rynku pracy była mniej korzystna niż mężczyzn. Wskaźnik obciążenia pracujących osobami niepracującymi był prawie 2-krotnie wyższy dla kobiet niż dla mężczyzn. Mniejsze niż mężczyzn było zaangażowanie kobiet w procesie pracy. Odwrotnie niż przed rokiem stopa bezrobocia dla mężczyzn była wyższa niż dla kobiet. Długotrwałe bezrobocie w większym stopniu dotyczyło kobiet niż mężczyzn.
W dalszym ciągu w trudnej sytuacji na rynku pracy były osoby młode oraz osoby o niskim poziomie wykształcenia. Najwyższą stopę bezrobocia zanotowano w grupie osób w wieku 15 – 24 lata oraz wśród osób legitymujących się wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym i niepełnym podstawowym, pomimo że dla tych grup bezrobotnych wystąpił jej znaczny spadek w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. Nadal najmniej zagrożone bezrobociem były osoby z wykształceniem wyższym.
Na przestrzeni roku znacznie zmniejszyła się liczba bezrobotnych mieszkańców miast i wsi.
Stopa bezrobocia dla osób zamieszkałych w miastach była wyższa niż dla mieszkańców wsi. Liczba pracujących mieszkańców miast wzrosła, natomiast na wsi odnotowano jej nieznaczny spadek.
Aktywność zawodowa ludności w wieku 15 lat i więcej znalazła odzwierciedlenie w aktywności
zawodowej członków gospodarstw domowych. W ponad połowie gospodarstw domowych
w II kwartale br. była przynajmniej jedna osoba pracująca (bez bezrobotnych), a w ponad jednej
trzynastej gospodarstw występowała przynajmniej jedna osoba bezrobotna. Ponad jedną trzecią
stanowiły gospodarstwa domowe bez osób aktywnych zawodowo.
21
Tabl. 1 (10). AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W WIEKU 15 LAT I WIĘCEJ
Aktywni zawodowo pracujący
w pełnym w niepełnym Ogółem
razem
razem
wymiarze czasu pracy
bezrobotni
Bierni zawodowo WYSZCZEGÓLNIENIE
o – ogółem m – mężczyźni k – kobiety
w tysiącach
2004 I kwartał ... o 3795 1936 1514 1376 138 422 1859
m 1781 1039 835 781 54 204 742
k 2014 897 679 596 84 218 1117
II kwartał ... o 3960 2027 1651 1476 175 376 1933
m 1875 1085 900 843 57 184 790
k 2085 942 751 633 118 191 1143
III kwartał ... o 4079 2082 1704 1542 162 378 1998
m 1933 1118 928 873 54 190 815
k 2146 963 776 668 108 187 1183
IV kwartał ... o 3883 2006 1627 1496 131 379 1877
m 1802 1066 891 846 45 175 736
k 2082 941 736 650 86 204 1141
2005 I kwartał ... o 3891 2030 1616 1466 149 414 1861
m 1809 1071 883 831 52 188 738
k 2082 959 733 635 98 226 1124
II kwartał ... o 4057 2104 1721 1550 171 384 1952
m 1903 1113 929 876 53 185 789
k 2154 991 792 674 118 199 1163
III kwartał ... o 3949 2057 1663 1510 153 394 1892
m 1859 1105 913 869 44 192 754
k 2090 952 750 641 109 202 1138
IV kwartał ... o 3847 2033 1664 1515 149 369 1814
m 1813 1099 923 868 55 176 713
k 2035 934 741 646 94 193 1101
2006 I kwartał ... o 3819 1974 1654 1492 162 320 1845
m 1808 1069 916 853 63 153 739
k 2011 906 738 639 99 167 1106
II kwartał ... o 3908 1951 1667 1497 170 284 1957
m 1838 1062 935 872 63 127 776
k 2070 889 732 625 108 157 1181
III kwartał ... o 3956 2032 1751 1598 153 282 1924
m 1872 1142 1010 946 64 133 729
k 2085 890 741 652 89 149 1195
IV kwartał ... o 3852 1974 1742 1601 141 232 1877
m 1825 1111 1005 950 54 106 714
k 2027 864 738 651 87 126 1164
2007 I kwartał ... o 3752 1823 1657 1513 144 166 1929
m 1787 1022 933 887 46 89 765
k 1965 801 724 626 98 77 1164
II kwartał ... o 3760 1839 1689 1511 178 150 1921
m 1767 1023 935 875 60 89 743
k 1993 816 754 636 118 62 1177
U w a g a. Od II kwartału 2006 r. dane BAEL liczone są w oparciu o dokładną datę urodzenia (I kwartał 2006 r. przeliczono z uwzględnieniem zmian).
22
Tabl. 2 (11). WSKAŹNIKI AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ LUDNOŚCI
Współczynnik
aktywności zawodowej Wskaźnik zatrudnienia Stopa bezrobocia WYSZCZEGÓLNIENIE
o – ogółem m – mężczyźni
k – kobiety w %
2004 I kwartał ... o 51,0 39,9 21,8
m 58,3 46,9 19,6
k 44,5 33,7 24,3
II kwartał ... o 51,2 41,7 18,5
m 57,9 48,0 17,0
k 45,2 36,0 20,3
III kwartał ... o 51,0 41,8 18,2
m 57,8 48,0 17,0
k 44,9 36,2 19,4
IV kwartał ... o 51,7 41,9 18,9
m 59,2 49,4 16,4
k 45,2 35,4 21,7
2005 I kwartał ... o 52,2 41,5 20,4
m 59,2 48,8 17,6
k 46,1 35,2 23,6
II kwartał ... o 51,9 42,4 18,3
m 58,5 48,8 16,6
k 46,0 36,8 20,1
III kwartał ... o 52,1 42,1 19,2
m 59,4 49,1 17,4
k 45,6 35,9 21,2
IV kwartał ... o 52,8 43,3 18,2
m 60,6 50,9 16,0
k 45,9 36,4 20,7
2006 I kwartał ... o 51,7 43,3 16,2
m 59,1 50,7 14,3
k 45,1 36,7 18,4
II kwartał ... o 49,9 42,7 14,6
m 57,8 50,9 12,0
k 42,9 35,4 17,7
III kwartał ... o 51,4 44,3 13,9
m 61,0 54,0 11,6
k 42,7 35,5 16,7
IV kwartał ... o 51,2 45,2 11,8
m 60,9 55,1 9,5
k 42,6 36,4 14,6
2007 I kwartał ... o 48,6 44,2 9,1
m 57,2 52,2 8,7
k 40,8 36,8 9,6
II kwartał ... o 48,9 44,9 8,2
m 57,9 52,9 8,7
k 40,9 37,8 7,6
U w a g a. Od II kwartału 2006 r. dane BAEL liczone są w oparciu o dokładną datę urodzenia (I kwartał 2006 r. przeliczono z uwzględnieniem zmian).
