SPRAWOZDANIE
SPÓŁKI BRACKIEJ
w Tarnowskich Górach
za rok
1 9 2 6.
TŁOCZONO W DRUKARNI SPÓŁKI BRACKIEJ W TARN. GÓRACH.
Sprawozdanie
Spółki B rackiej w T arn o w sk icfi G ó ra c fi za ro k 1926.
O gła sza m y s p ra w o zd a n ie za rok 1926 w krótkim o d s tę p ie po w y d a n iu s p ra w o zdania za lata 1923 — 1925. Układ i form a niniejszego s praw ozdania nie w ykazują pow a ż nie- szych zmian, tylko s ta ty sty k a zaw iera dla celów p o ró w n a w c z y c h w m iarę możliwości da n e z ubiegłych lat. Z m iany w a r u n k ó w gospodarczych, w szczególności zm iany w a lu to w e i połączony z tern w z r o s t drożyzny, n ie s te ty niezupełnie pozwalają p rz e d s ta w ić rze c z y w is ty stan rzeczy. Zam iarem naszym było, w y d a ć oso b n e s p ra w o zd a n ie sanitarne, lecz w o b e c n iez u p e łn y c h d a n y c h sta ty s ty c z n y c h , jakie posiadam y za ubiegły rok, m usim y zamiar te n odłożyć do spraw ozdania za rok 1927. .
T arnow skie G ó r y w grudniu 1927 r.
Z a rz ą d A d m in istra c ja Spółki B rackiej
Ciszew ski D r. Potyka
prze w odnic z ąc y. dyrektor.
!icT08~6dV .jT IT ł A ó c
lifppślasli liif f ii
f i z w s l i ! » Gcrnicis-M czicli 1.1
w Katowicach.
ßlbljoteka
Sfow a w stępne.
Liczba osób zatru d n io n y c h na zakładach brackich, u b e z p ie c z a n y c h w Spółce Brackiej, w y n o siła p r z y :
Kasie C h o r y c h Kasie Pensyjnej
w początku roku p o d koniec roku w początku roku p o d koniec
1923 167 688 169171 134 900 141 653
1924 169171 113 267 141 653 97 707
1925 113 267 88 308 97 707 76 806
1926 88 303 99 365 76 806 86 464
ro k s ta n k a sy w
d o c h o d y , w y d a tk i
w K asie C h o ry c h w K a sie P e n s y jn e j ra z e m w o b e c t e n a d w y ż k a
go
n ie d o b ó r
1924 zł d o c h o d y 18 474 008,87 15 328 9 0 6 ,- 33 802 914,87
18 157 569,11 [
•>•) w y d a tk i 11 432 399,89 6 725 169,22 15 645 345,76
1925 d o c h o d y w y d a tk i
9 370 466,91 10 536 322,87
14 720 057,13 14 722 941,25
24 090 524,04 | 25 259 264,12 ^
1 168 740,08
1926 11
11
d o c h o d y w y d a tk i
9 990 589,36 11 285 323,21
14 177 383,33 16 796 093,62
24 167 972,69 (
28 081 416,83 ( 3 913 444,14
M ajątek w g o tó w c e w y n o s i ł :
p r z y Kasie C h o r y c h p rzy Kasie Pensyjnej p o d koniec roku 1924 7 446 579,16 zł 8 653 932,30 zł
„ 1925 6 280 7 2 3 ,2 0 ,, 8 651 048 ,1 8 ,,
„ 1926 4 985 989,35 „ 6 032 3 37,89,,
Przegląd majątku, należącego do niepodzielonej m a s y m ajątkow ej d a w n e g o O b e rs c h le s is c h e r K n a p p sc h a ftsv ere in a znajdującego się w zarządzeniu p rz e z Spółkę Bracką, jest uw idoczniony w tabeli I.
W a rto ś ć tego m ajątku ruchom ego i nieruchom ego, s tw ie rd z o n a na koniec roku 1923, prze- w a lu to w a n a na złote złote, wynosiła :
p r z y Kasie C h o r y c h p rzy Kasie Pensyjnej in w e n ta rz ru c h o m y . . 849 673,45 zł 1 419 285,05 zł g ™ n t a ... 1 045 IO?',52 „ b u d y n k i i m as z y n y . . . . . . . . 157 524,97
raz e m 14 471 620,99 zł.
W o b e c tego stanu p r z y ro s t w zględnie u b y t e k m ajątku ru ch o m e g o i n ieruchom ego w ynosił:
w roku 1924 u b y te k — 120 713,98 zł ,, ,, 1925 p r z y ro s t + 162 875,14 zł
„ „ 1926 ■ + 48 875,30 zł
R encistów b y ł o : inwalidów i inwalidek w d ó w sierot
w końcu roku 1923 10 602 14 390 16 577
„ „ „ 1924 14713 14 725 15 665
„ „ „ 1925 17 913 15 042 16 369
„ 1926 18 825 15410 15 250
O k r e s p rz e c ię tn y pobierania r e n t uwidoczniony jest w tabelach II.—X. -
O sób, u p ra w n io n y c h do kuracji na koszt Spółki Brackiej, p r z y u r z ę d o w e m brackiem liczeniu s tw ie r d z o n o :
c z ło n k ó w n ie ż o n a ty c h
ż o n a ty c h c z ło n k ó w in w a lid ó w ,
w d ó w i p e łn y c h
s ie ro t
żo n c z ło n k ó w
i in w a lid ó w
d z ie c i c z ło n k ó w ,
w d ó w i p ó łs ie r o t
ra z e m
w dniu 15. listopada 1922 r. . 74 582 98 840 81999 176 091 431 512
„ „ 1. maja 1925 r. . . 36128 96 514 76145 166 548 375 335
M imo wszelkich tru d n o śc i g o sp o d a rc z y c h Zarząd nie zaniedbał u trz y m an ia b u d y n k ó w lecz-^
niczych. W ciągu roku 1925 i 1926 zdołano poszczególne lecznice w ym alow ać, o d resta u ro w ać , a urzą
dzenia ich uzupełnić. N ie dało p r z e p ro w a d z ić się to jeszcze z upe łnie w lecznicach w Bielszowicach i Siemianowicach, gdzie z p o w o d u toczących się p ro ce só w o szkody górnicze nie m ożna na razie u sunąć szkód w b u dynkach.
P rz e d e w s z y s tk ie m o d re s ta u ro w a n o zakład przeciw gruźliczy w W odzisław iu, gdzie p r z e b u d o w ano d o m m a s z y n o w y , m ieszkanie dla perso n e lu i urządzono kąpiel słoneczną. W Bielszowicach, i w K nurow ie d o b u d o w a n o w e r a n d y dla chorych, letnisko w G oczałkow icach przerobiono dla dzieci, w lecznicach w Katowicach, Królewskiej H ucie, w O rz e sz u p r z e p ro w a d z o n o dokładny rem ont, w Królewskiej H u c ie p r z e b u d o w a n o barak nieu ż y w an y na kaplicę. Z p o w o d u zmniejszenia się załóg na kopalniach D ę b ie ń s k o i K n u ró w z d e c y d o w a ł się Zarząd zw inąć lecznicę w C z u c h o w ie , która mieściła się w w y d z ie rż a w io n y ch ubikacjach. N a to m ia st urządzono na kopalni D ę b ie ń sk o am bulatorjum .
Zakupiono 2 a p a ra ty r e n tg e n o w e , je d e n dla W odzisław ia, drugi dla Królewskiej H u ty , p o z a te m uzupełniono urządzenia re n tg e n o w e , zakupiono 3 lam py k w a r c o w e i 4 a p a ra ty d iaterm iczne a dla klinik d e n ty s ty c z n y c h 3 lam p y „Solluy1,.
P o d koniec roku 1925 zakupiono 2 s am ochody sanitarne, z któ ry c h je d e n został ulokowany na kopalni D ę b ie ń s k o dla p rze w o ż e n ia chorych do lecznic w K nurow ie lub O rzeszu, drugi w lecznicy w Siemianowicach. W dalszym ciągu b ę d ą w ozy konne z a s tę p o w a n e sam ochodam i sanitarnemi, n a s a m p rz ó d Z arząd z d e c y d o w a ł się zakupić d w ie dalsze sanitarki, z któ ry c h jed n a b ę d z ie p r z e znaczona dla Katowic, a druga dla Szarleja.
L O rg a n iz a c ja I A d m in istra c ja Spółki Brackiej.
1. W a ln e Z eb ranie,
w y z n a c z o n e p ierw o tn ie na 18. grudnia 1926 r., z p o w o d u trudności tec h n icz y c h odbyło się dopiero 15. stycznia 1927 r.
2, Zarząd.
Z arząd składał się w roku 1926 z nastę p u jąc y c h członków : A. Członkow ie zwyczajni:
aj) jako p rze d staw ic iel R ządu:
inżynier W łodzim ierz H anasiew icz, naczelnik okręgow ego U r z ę d u G órniczego w T arnow skich G óra c h,
bj) jako p re d s ta w ic ie le posiadaczy z a k ła d ó w :
1. starszy d y r e k to r kopalni Jerzy D e f e rt, W e łn o w ie c , prze w odnic z ąc y, 2. ,, „ „ E r n e s t Pietsch, Siemianowice,
3. „ „ ,, F r y d e r y k Jüngst, Kopalnia Kleofas,
4. d y r e k to r D r. luljan Zagórowski, Królewska H u ta , p ie rw s z y z a stę p c a przew odniczącego, 5. asesor górniczy Falkenhahn, Karłuszowiec,
cO jako p rze d staw ic iele członków:
1. starszy bracki L e opold T h e im e rt, Królew ska H u ta , 2. „ „ A u g u s ty n Ż ydek, Załęże,
3. „ „ Karol Szymik, N ie d o b c z y c e , 4. ,, „ Jan Poleczek, Załęzka Hałda, 5. „ „ Józef JUularczyk, Kamień.
B, Pierw si zastępcy czfonków Z arządu.
a) z g ru p y posiadaczy zakładów :
1. n a d d y re k to r kopalni D r. T e o d o r Lange, Ruda, 2. d y r e k to r „ lerzy Jungels, C h e b z ie ,
3. „ „ M a u ry c y E d e lm a n n , Kopalnia F e r d y n a n d , 4. „ A ntoni Kamieński, Strzybnica,
5. Dr. Jan Płoch, Katowice, ulica P o w s ta ń c ó w 50.
E) z grupy starszych brackich:
1. starszy bracki Karol Kulik, Królew ska H uta,
2. „ „ Leopold D ziadek, Kopalnia F lo re n ty n y , 3. ,, „ Franciszek M otyka, Kopalnia Szarloty, 4. ,, „ T e o d o r Stolarczyk, Ligota Pszczyńska 5. „ „ Franciszek Kubocz, Królew ska Huta.
C . D ru d z y zastępcy.
a} z g ru p y posiadaczy z a k ła d ó w :
1. d y re k to r kopalni A lfre d M a y er, N o w y Bytom , 2. „ ,, D r. Józef Górali, C h e b z ie ,
3. „ „ A dolf Miksch, Kopalnia F lo re n ty n y ,
4. „ „ T a d e u s z Stadnikiewicz, Kopalnia Em inencja, 5. , „ Józef U rbanow icz, C z e r w i o n k a ;
b ) z g ru p y starszych brackich:
1. starszy bracki P a w e ł Ligoń, Królew ska H uta,
2. „ „ Piotr Sowa, „ „
3. ,, „ Jan U rb a n e k , Pszów,
4. „ „ Piotr Majowski, Kopalnia Król, 5. „ „ F ranciszek N a w ra t, C horzów .
Z d o ty c h c z a so w y c h członków Zarządu Spółki Brackiej wystąpili w roku 1926:
I. Z w y c z a j n i c z ł o n k o w i e :
a) n a d d y re k to r górniczy Jerzy D e f e r t , M ichałkowice, p rz e w o d n ic z ąc y bj) ,, „ G u n t e r Falkenhahn, Karłuszowiec,
c} starszy bracki A u g u s ty n Z ydek, Załęże.
P rz ew o d n ic z ą cy Z arządu p a n n a d d y re k to r D e f e r t i członek Z arządu p a n n a d d y re k to r F alkenhahn złożyli w ostatnich dniach w roku 1926 s w e u r z ę d y a starszy bracki Ż y d e k został zw olniony z za
trudnienia, uzasadniającego jego w ybieralność.
P rz y tej sposobności należy p o d n ieść zasługi w y m ien io n y c h p a n ó w około d o b ra Spółki Brackiej, w szczególności zasługi p a n a n a d d y re k to ra D e f e rta , k tó ry pełnił o d 1. stycznia 1910 r. z a sz c z y tn y urząd h o n o ro w y członka Z arządu G órnośląskiego B ra c tw a G órniczego a od 1. lipca 1922 r. kierow ał jako p r z e w o d n ic z ą c y Z arządu losami Spółki Brackiej.
II. P i e r w s i z a s t ę p c y :
starszy bracki Franciszek Kubocz, Królewska H u t a złożył swój u rz ą d w s k u te k w y stą p ie n ia z zatrudnienia, uzasadniającego jego wybieralność,
~ 5 - m
W roku 1926 o d b y to 10 posiedzień. Komisja finansowa i personalna zebrała się w roku 1926 3 razy. Komisja b u d o w la n a dokonała w 9 w y p a d k a c h oględzin lecznic. P o z a te m odbył się szereg posiedzień komisyj w y b r a n y c h dla specjalnych zleceń, n. p. w s p ra w ie u m o w y z lekarzami okręgo
wymi. W posiedzeniach brał udział jako komisarz W y ż sz e g o U r z ę d u G órniczego pan D r. A d a m Benisz a w jego z a s tę p s tw ie p a n n a d ra d c a górniczy Noakowski.
N a p o s iedzeniach załatwiono s p ra w y ustalenia św iadczeń, składek, z aw iadyw ania majątkiem, uregulow ania opieki lekarskiej, ustalenia o b w o d ó w członkowskich, s p ra w y w y b o r ó w na starszych brackich, w y d a n ie regulaminu służbow ego i ustalenie ordynacyj w y b o rc z ej dla Starszych Brackich, w y b ó r W y d z ia łu A dm inistracyjnego, k w e stje personalne, g o sp o d a rc z e i budo w n ic z e, k tó re utrw alono w p ise m n y c h protokołach.
N a szczegółow e w y ró ż n ie n ie zasługają: U rządzenie Biura Opieki Lekarskiej dla B ezrobotnych na p o d s ta w ie u m o w y , zaw artej z U r z ę d e m W ojew ódzkim , zlikwidowanie zaległości G iesze Sp. Akc., spłata któ ry c h dała p o w ó d do założenia lokaty dolarowej w Banku G o s p o d a r s tw a Krajowego, u n o r
m o w a n ie s to p y p ro c e n to w e j o d s e te k za zwłokę od zaległości składkow ych, w końcu zaw arcie u m o w y z Polskim Bankiem H a n d lo w y m , która z apew nia Spółce Brackiej z w ro t w ierzytelności w całej wysokości.
3. G łó w n a A d m in istra c ja w T a rn o w sld c li G ó ra c li.
Z atrudnieni byli w administracji głównej w dniu 31. grudnia 1926 r.:
1 dyrektor, w sekretariacie Kasy C h o r y c h .
1 inspektor, 1 aptekarz,
1 kierownik biura, 3 n a d s ek re ta rzy , 9 sekretarzy,
8 p o m ocników biurow ych, 7 pom ocniczek,
w sekretariacie Kasy Pensyjnej:
1 inspektor, 1 kierownik biura, 7 n a d sek re ta rzy , 16 sekretarzy,
31 p o m ocników biurow ych, 15 p om ocniczek „ w oddziale przyjęcia i s ta ty s ty c e :
7 n a d sek re ta rzy , 6 sekretarzy,
14 p o m ocników biurow ych, 3 pom ocniczki biurow e, w oddziale p o m o c y połogowej:
2 sekretarzy,
3 pom o cn ik ó w biurow ych, 1 pom ocniczka biurowa, w oddziale kontroli składek:
1 inspektor, 1 kierownik biura, 7 n a d sek re ta rzy , 3 sekretarzy,
9 p om ocników biurow ych, 5 p om ocniczek biurow ych,
— 6 —
w oddziale ra c h u n k o w y m :
8 n a dsekretarzy, 3 sekretarzy,
9 pom ocników biurow ych, 2 pom ocniczki biurow e, w oddziale p e r s o n a l n y m :
1 nadsek re ta rz, 1 sekretarz, w kasie:
1 ren d a n t, 1 kontroler, 1 nadsekretarz, 1 sekretarz,
7 pom ocników biurow ych, w biurze rew iz y jn em :
1 n adsekretarz,
5 pom ocników biurowych, w oddziale b u d o w la n y m i m a s z y n o w y m :
1 nadinżynier,
1 technolog mechanik, 1 kierownik biura, 1 nadsekretarz, 1 sekretarz,
2 p om ocników b iurow ych, 1 pom ocniczka biurow a, w oddziale gospodarczym :
1 kierownik biura, 3 sekretarzy,
4 p o m ocników biurow ych, w głównej kancelarii i e kspedycji:
2 sekretarzy, 2 urzędniczki,
3 pom ocników b iurow ych, 6 pom ocniczek „ w 12 re g is tr a tu r a c h :
1 nadsekretarz, 5 sekretarzy,
28 pom o cn ik ó w b iurow ych, 3 pom ocniczki biurow e,
razem pe rsone l b iu ro w y w dniu 31. grudnia 1925 1926
265 271
dalej :
w a r s z ta t ślusarski . . . . . . . . 5 12
m alarze 16 21
b u d o w n ic z y i techn. masz. . . . . . . . 2 1
szwalnia . . . . . . . . . . 1 7 13
s z e w c y i ry m a rz . . . . . . . . 3 3
kontrolerzy c h orych . . . . . . . 2 7
kontroler k u c h n i 1 1
drukarnia . . . . . . . . . 7 8
introligatornia . . . . . . . . 6 4
z e sz y w a c z e akt . . . . . . . . 3 3
woźni . . 2 2
obsługa telefonu, szofer, portjer, palacz, ogrodnik, stróż 8 6
ogółem osób: 337 352
W roku s p ra w o z d a w c z y m zmarli dwaj długoletni i zasłużeni u rzę d n ic y a mianowicie:
ś. p. n a d re w iz o r C z e rn e c k i i ś. p. kierownik biura lanus.
Ze służby brackiej w ystąpili:
m a te m a ty k D r. N itschke, inżynier m as z y n o w y Sz e ibe rt i s e k re ta rz Karch.
D zienniki z 12 registratur w ykazują w p ły w ó w . . . . . . . .
p rze c ię tn ie na dzień ro b o cz y . . . . . . . . . . . . .
Z ty c h w p ł y w ó w d o t y c z y ł o :
w y k a z ó w b a d a ń członków, now o p r z y ję ty c h do Kasy Pensyjnej . . . . . .
m e try k u r o d z e ń ,, ,, . . . . .
wniosków o p o n o w n e przyjęcie b y ły c h członków do K asy Pensyjnej . . . . . w y k a z ó w osób, p r z e ję ty c h z innych kas b r a c k i c h ... . w niosków osób, p rz e k a z a n y c h do innych kas b r a c k i c h ...
spisów dot. zmian zaszłych w stanie rodziny c zynnych członków Kasy Pensyjnej
w niosków o p łacenie u z n a n i ó w e k ...
„ o z w r o t składek . . . . . . . . . . . . . .
doniesień o p o n o w n e m przyjęciu członków do leczenia . . . . . . . .
„ o zwolnieniu osób n ie w y le c z o n y ch . . . . . . . . . . w niosków o u m ieszczenie w letniskach:
a) członków Kasy C h o r y c h . . . . . . . . . . . .
bj) żon członków
c) dzieci członków ...
w d ro ż e n ia leczenia p rz e z Zakład U b e z p ie c z e ń S połecznych . . . . . . . w niosków o udzielenie leczenia szpitalnego dla osób z rodziny członków . . żon
dzieci . w niosków o udzielenie leczenia szpitalnego r e n c i s t ó w ...
spóźnionych zgłoszeń do k u r a c j i ...
udzielania p o m o c y połogowej dla n ieu b e z p ie c z o n y c h osób z rodziny członków Kasy C h o r y c h udzielania p o m o c y połogowej dla członkiń
po św ia d cz e ń położnic na karm ienie . . . . . . . . . . . .
w niosków o lec z e n ie osób u m ysłow o c h orych pośm iertnego
udzielania p o g rz e b o w e g o dla żon i dzieci ( 2 8 1 0 -f- 402} . . . . . . . je d n o ra zo w y c h n a d z w y c z ajn y c h w s p a r ć z Kasy C h o r y c h . . . . . . .
w sp a rć k ą p ie lo w y c h . . . . . . ■ • ■ • ■ • ■ •
doniesień o poszkodow aniu kasy z w in y członka (§ 33} . . . . . . . . próśb
przyznania pensji inwalidzkiej . . . . • ■ • • ■ • • ■ •
„ grosza w d o w ie g o . . . . ■ • • • • • ■ ■ •
„ „ s i e r o c e g o ... ' udzielania ró ż n y c h b ie ż ą c y c h w s p a r ć z Kasy Pensyjnej . . . . • • ■
„ je d n o ra z o w y c h n a d z w y c z ajn y c h w s p a r ć z Kasy P e n s y j n e j ...
przyznania p o g rz e b o w e g o dla inw alidów . . . ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
„ „ „ w d ó w i żon i n w a l i d ó w ...
„ „ ,, sierot i dzieci i n w a l i d ó w ...
r ó żnych z a pom óg w z g lę d n ie w s p a rć
o d p r a w y w d ó w w sk u te k p o n o w e g o zamążpójścia __
do przeniesienia
310 278 1 034 5 248 5 248 3 603 921 3 889 186 3 041 372 725 120 558 25 1224 480 1 644 1 457 989 145 10115 83 22 035 35 568 3 212 1268 38 1345 10 072 3 454 3 460 3 803 560 789 767 656 150 71 U l 92467
_ 8 ~
z przeniesienia 92 467
w strzym ania pensji inwalidzkiej . . . . . . . . . . . . . 115
„ grosza w dow iego . . . . . . . . . . . . . 85
„ ró żnych bieżących nadzw y c z ajn y c h w s p a r ć . . . . . . . 51
po d w y ż sz e n ia w zględnie zniżenia pensyj inwalidzkiej . . . . . . . . 127
„ „ „ grosza w do w ie g o . . . . . . . . . 43
„ s i e r o c e g o ... 8
odm ów ienia pensyj inwalidzkiej . . . . . . . . . . . . . 925
„ grosza w dow iego . . . . . . . . . . . . . 66
„ ,, sierocego . . . . . . . . . . . . . 46
„ różnych b ie ż ą c y ch nadz w y c z ajn y c h w s p a r ć z Kasy Pensyjnej . . . . 172
od m ó w ien ia je d n o ra zo w y c h w s p a rć z Kasy Pensyjnej . . . . . . . . 402
„ ró ż n y c h w s p a rć . . . . . . . . . . . . . 22
odw ołań do Brackiego Sądu Rozjemczego . . . . . . . . . . 1 139 odw ołań p rze c iw rozstrzygnięciu administracji odnośnie do ś w ia d cz e ń z Kasy Pensyjnej . . . . . . . . . . . . 133
„ „ C h o r y c h ... 62
„ innych p r a w lub obow iązków w o b e c Kasy Pensyjnej . . . . . . 142
rewizyj do W y ż sz e g o Sądu Rozjemczego . . . . . . . . . . . 43
zażaleń do W y ż sz e g o U r z ę d u G órniczego . . . . . . . . . . 273
re k u rs ó w do jVlinisterstwa dla H a n d lu i P rzem yski . . . . . . . . . 20
p r o c e s ó w p rz y sądach z w yczajnych w zględnie adm inistracyjnych . . . . . . 55
o b r ac h u n k ó w z rachm istrzam i zakładów . . . . . . . . . . . 8 162 o b rac h u n k ó w z lecznicami i ró żnych s p ra w kasowości i rachunkow ości . . . . 14572
k o resp o n d e n c y j wydziału b u dow lanego i m asz y n o w e g o . . . . . . . . 12 780 „ , odnośnie do administracji i ustroju Spółki Brackiej, personalji, nieruchom ości, inwentarji, materjalji, żywności, opieki społecznej, majątku, p ożyczek, statystyki i t. d. 32 314 różnej koresp o n d e n c y j w p ły w ó w , d e k re tó w u rz ę d o w y c h , docho d z eń , re p ro d u k c y j w s p ra w a c h członkowskich, opieki chorych i inwalidzkich . . . . . . . . . 146 054 r a z e m . 310 278 O p r ó c z tego w p ł y n ę ł o : p r z e k a z ó w do klinik d e n ty s ty c z n y c h i d e n ty s t ó w . . . . . . . . . 15021
d o w o d ó w k a s o w y c h . . . . . . . . . . . . . . . 15 457 „ k o n to w y c h . . . . . . . . . . . . . . . 3145
„ o b r a c h u n k o w y ch . 30 851 ś w ia d e c tw życia w sparciobiorców . . . . . . . . . . . . 65 830 obliczeń, d o ty c z ą c y c h sta tu to w e g o odszkodow ania S tarszych brackich . . . . . 440
ra c h u n k ó w za w yłożone portorjum Starszych b r a c k i c h ... 220
r a c h u n k ó w a p te k a rz y . . . . . . . . . . . . . . . 950
list s kładkow ych . . . . . . . . . . . . . . . . 457
ustaleń diet na stacjach, w y k a z ó w dochodu, rozc h o d u i s p o trz e b o w a n ie w iktu . . . 5 464 ka rte k z am ów ień . . . . . . . . . . . . . . . . 3 300 w y k a z ó w c h o ry c h członków Kasy C h o r y c h ... 78 270 „ „ osób z rodzin i w s p a r c i o b i o r c ó w ... 136106
z a w e z w a ń akuszerek o p o m o c lekarską do p o r o d u 1 652
kart s ta ty s ty c z n y c h osób leczonych w lecznicach na gruźlicę, w z ględnie c h o ro b y w e n e r y c z n e 2 348 ra z e m 359 511 O gólna liczba w p ły w ó w wynosiła 669 789
p rz e c ię tn ie na dzień ro b o c z y . 2 232.
Ilość akt wynosiła
akt r ę c z n y c h . . . . . . akt g e n e ra ln y c h to m ó w
akt p e rs o n a ln y c h członków .
ręc z n y c h akt p e rsona lnych członków . akt pe rso n a ln y ch w sparciobiorców
rę c z n y c h akt p e rs o n a ln y c h w sparciobiorców Koszta adm inistracyjne w ynosiły w roku
w stosunku do d o c h o d ó w K asy C h o r y c h i Kasy Pensyjnej
„ w y d a tk ó w „
15 600 7 300 198 000 4 900 71 200 69 800 raz e m 366 800
1926 1925
7,37 °/o 6,68 °/0 6,35 % 6,37 % 4. S ta rsi b ra c c y .
W skutek r e d u keyj załogi w poszczególnych zakładach brackich w roku 1926 rozwiązano 6 ob
w o d ó w brackich, m ianowicie po je d n y m ob w o d z ie na kopalni „ G o d u lla “, „ H u ta L a u ra “, „L eo“, „Ra
d z ionków “, „ R ic h te r“, „Śląsk“, zaś na kopalni F lo re n ty n a w o b e c dom agania się członków tejże kopalni u tw orzono je d e n n o w y obw ód. W końcu roku pozostało 110 o b w o d ó w Starszych brackich.
Zm iany w u rz ę d a c h Starszych brackich nastąpiły z p o w o d u :
a) złożenia u rz ę d u kopalnia Król IV.
b ) ukończenia okresu urzę dow ania kopalnia G o t h a r d II.
„ H ra b in a Laura III.
H ugo.
„ Kleofas I.
„ M y sło w ic e II.
N a Starszych brackich zostali w y b ra n i:
kopalnia G o t h a r d II.
H ra b in a Laura III.
H ugo Kleofas I.
M y sło w ic e II.
R ichter I.
koksownia K n u ró w II.
cieśla Kubocz, nadgórnik Szefczyk, d ozorca d r z e w a N a w ra t, nadgórnik Kudelko, m aszynista Zydek,
„ Peszke.
cieśla W oźniczka, rę b a c z Smolka,
,, Musialski,
„ Klusz, górnik H ab ry k a , rę b a c z Rosołek, ślusarz Janysek.
O d s z k o d o w a n ie S tarszych brackich za ich czynności w roku 1926 wynosiło 10 groszy m ie sięcznie za każdego członka i ren c is tę danego obwodu.
5, B ad an ie racfranfeow ości S półki B rackiej.
B adanie i odbiór rachunku rocznego należy do w y b ie ra n e g o p rze z W a ln e Z ebranie W ydziału dla zbadania i przyjęcia ra c h u n k ó w rocznych.
D o niego należeli w y b ra n i na W a ln e m Z ebraniu z dnia 28. lutego 1925 r. panow ie d y r e k to r górniczy Arnold, Brzeziny,
„ „ M e y e r , C horzów , starszy bracki Kuc, Kokociniec,
,, „ Jonas, Królewska Huta.
P o n ie w a ż jed n a k ż e w ystą pił w dniu 25. lutego 1926 r. p a n d y r e k to r górniczy A rnold, Brzeziny w sk u te k złożenia stanow iska służbowego, w y b ra ł Z arząd na jego m iejsce z zastrze ż e nie m z a tw ie r
- 10 -
dzenia p rze z n a s tę p n e W alne Zebranie pana d y re k to ra D osa z kopalni Biały Szarlej a jako z a s tę p c ę pa n a d y re k to ra Riedla z kopalni Andaluzja. Pan dyr. górniczy D o s z kop. Biały Szarlej złożył swój urz ą d dnia 13. listopada 1926 r. z p o w o d u przesiedlenia go do Niem iec.
W y d z ia ł ra c h u n k o w y zbadał w roku 1926 rachunki brackie za lata 1924 i 1925 i uznał je zgodnym.
6, W y d z ia ł A d m in istra c y jn y .
Rozstrzygnięcie w niosków o spensjonow anie i ustalenie w ysokości św ia dcz e ń g o tó w k o w y c h z Kasy Pensyjnej oraz sp rz e c iw ó w przeciw ko o rzeczeniom Administracji należy do W y d z ia łu A d m in i
stracyjnego, w skład którego wchodzili pan o w ie
1. d y r e k to r górniczy Rowiński, Królewska H uta,
2. ,, „ Lebiedzik, Katowice,
3. ,, „ Pietrzykowski, Ruda,
4. ,, ,, Stadnikiewicz, Kopalnia Em inencja, 5. „ ,, Kolbe, Kopalnia Jerzy,
6. ,, „ Urbanowicz, kopalnia D ębieńsko, 7. starszy bracki Kulik, Królew ska H uta,
8. ,, ,, Ligon, ,, ,,
9. ,, ,, Majowski, Królew ska H u ta , 10. ,, ,, Ż ydek, Załęże,
U . „ ,, T h e im e rt, Królew ska H uta, 12. „ ,, Śmieja, C zerw ionka.
W m iejsce starszego brackiego pana Żydka, k tó ry w roku s p ra w o z d a w c z y m utracił swój u rz ą d jako starszy bracki, w o b e c czego ustąpił tak ż e jako członek W y d z ia łu A dm inistracyjnego, w y b r a n o przez Z arząd starszego brackiego p a n a D ziadka z Łagiewnik.
W roku s p ra w o z d a w c z y m W y d z ia ł A dm inistra c yjny załatwił na 8 posiedzeniach 14 574 spraw , p rz e c ię tn ie na każ d em posiedzeniu 1 822, m ianowicie ro zp a try w a ł:
zatw ierdził odm ów ił o d e b ra ł zmienił
A. wniosków o ustalenie wzgl, udzielenie
pensji inwalidzkiej . • 3 454 925 115 127
grosza w d o w ie g o . . . . . . . 3 460 66 85 43
grosza sierocego . . . . . . . 3 803 46 — 8
bieżącego nadzw yczajnego wsparcia z K a s y P e a -
syjnej . . . . . 560 172 51 ___
jednorazow ego w sparcia g o tów kow ego z Kasy Pensyjnej włącznie p ozostaw ienia niesłusznie-wy
płaconych św ia dcz e ń . . . . 789 402
jednorazow ego w sparcia gotów kow ego z Kasy C h o r y c h (dot. udzielenia w yższego w sparcia
aniżeli Adm inistracja z reguły udzielaj) 38
innych w s p a r ć . . . . . . . 71 22 — —
B. p r o te s tó w p rz e c iw rozstrzygnięciom A d m in i
stracji, dot. pretensji do świadczeń z Kasy
Pensyjnej . . . . . . . . 133
prete n sji do św iadczeń z Kasy C h o r y c h . — 62 — —
in n y ch p r a w i obow iązków w o b e c Kasy Pensyjnej — 142 — —
7. B rack i S ąd R ozjem czy.
Instancją rozjemczą, dla odwołań, w niesionych p r z e c iw o rzeczeniom W y d z ia łu A d m in istra c y j
nego, jest Bracki Sąd Rozjemczy, u tw o rz o n y dla okręgu W y ż s z e g o U r z ę d u G órniczego w K atow icach
~ u
f o zp o rz ą d ze n iem p a n a M inistra dla P rzem ysłu i H a n d lu z dnia 15. m arca 1923 r. Przew odniczący tegoż sądu został m ia n o w a n y p a n D r. A dam Benisz.
N a ław ników Brackiego Sądu Rozjemczego m ianow ano p a n ó w :
1. asesora górniczego G tin te ra Falkenhahna, M y sło w ic e (później T arnow skie G ó ry ), 2. d y re k to ra ,, D r. Józeta Gorolla, G odula,
3. in sp e k to ra ,, W iktora Tom aszew skiego, Załęże, 4. d y r e k to r a ,, O tona Szweinitza, Kopalnia Maks,
5. in sp e k to ra ,, Emila Stefana, H u t a Laury, 6. d y re k to ra „ S. Kirschnioka, Kopalnia W ujek, 7. starszego brackiego Franciszka Szrótera, Szarlej,
8. „ „ Piotra Achtelika, Bogucice,
9. „ ,, Jana Wolnika, Załęże,
10. „ ,, T e o d o ra Stolarczyka, kopalnia W u je k , 11. „ ,, Jakóba Pypłaca, Brzezinka,
w m iędzyczasie ustąpili ław nicy pa now ie:
1. asesor górniczy G ü n t e r Falkenhahn, 2. d y r e k to r „ D r. Józef Goroll, 3. starszy bracki Teodor Stolarczyk:
4. ,, Jakób Pypłac.
W e d łu g u s tę p u 2 ^ 6 ord. dla w y b o r u ławników, W y ż sz y U r z ą d G órn icz y m ianuje now ego ławnika do końca okresu w y b o rc z eg o , jeżeli ławnik ustąpi w ciągu okresu w y b o rc z eg o . D o ty c h c z a s nie nastąpiło p rze z W y ż s z y U rz ą d G órniczy z atw ierdzenie n o w y c h ławników, z a p ro p o n o w a n y c h przez Z arząd Spółki Brackiej a mianowicie:
1. pana nadinżyniera Jerzego F r y d ę z M ysłowic,
2. ,, inżyniera górniczego Stanisława Kontkiewicza z Tarnow skich Gór.
3. ,, starszego brackiego Jakóba Kuca z Kokocińca,
4. ,, „ „ Ludwika Kamińskiego z Łagiewnik
na n o w y c h ław ników do końca okresu wyborczego.
Bracki Sąd R ozjem czy w roku 1926 ro z p a try w a ł:
skarg
p e n s ji in w a lid z k ie j w z g lę d n ie p ó ł-
in w a - lid z k ie j
g ro s z a w d o w ie g o w z g lę d n ie ' p ó ł-
w d o - w ie g o
g ro sz a s ie ro
c eg o w z g lę d n ie p ó ł-
s ie ro - cego
p o g r z e b o
w e g o
o d p ra w y w d o w ie j
p r z y n a le ż n o ś c i w z g lę d n ie
sk ła d k o - w a n ia do K asy P e n -
sy jn ej
u b e z p i e c z e n ia n a w y p a d e k c h o ro b y
u b e z p ie c z e n ia b r a c k ie g o
w o g o le
z l a t p o p r z e d n i c h d o t. o d m ó w ie n ia w z g lę d n ie w y g a ś n ię c ia p r e t e n s ji .
z ro k u 1926 „ ,, „
268 268
26 34
3 7
1 2 51
45
24 17
375 371 z la t p o p r z e d n ic h d o t. o b lic z e n ia w zg l.
c z a s o w e g o o g ra n ic z e n ia p r e te n s ji
z ro k u 1926 „ ., ,,
300 534
65 160
7
66 2
5 6
- - 377
768 r a z e m sk arg
Z ty c h s p r a w z a ła tw ia n o w ro k u 1926 o r z e c z e n ie m w s t ę p n e m p r z e w o d n ic z ą c e g o S ą d u R o z je m c z e g o n a k o rz y ś ć w n io s k o d a w c y .
n a k o rz y ś ć S p ó łk i B rack ie j
o rz e c z e n ie m B ra c k ie g o S ą d u R o z je m c z e g o n a k o rz y ś ć w n io s k o
d a w c y . . . . . .
n a k o rz y ś ć S p ó łk i B ra c k ie j
p r z e z z n ie s ie n ie z a c z e p io n e j d e c y z ji p r z e z c o f n ię c ie o d w o ła n ia
p rz e z u g o d ę w z g l ę d n i e w in n y s p o s ó b o g ó ln a lic z b a z a ła tw io n y c h o d w o ła ń S p ra w n ie z a ła tw io n y c h p o z o s ta ło
w ię c n a k o ń c u ro k u 1926
1370
1 78
7 38 96 212 17
285
10
8 17 39 2
83
1
2 8 1
3
1 1
13
1»
2 1
96
29
3 8 9
41
8
1 2 1 2 2
1891
1 127+
12 59 116 271 22 449
921
76 209
12 71
2
1
4 9
49 47
16 25
608 1283 +) W te m 43 o rz e c z e ń w s tę p n y c h , o d k tó r y c h p o w o d o w i e w n ie ś li r e w iz ję d o W y ż s z e g o B ra c k ie g o S ąd u R o z je m c z e g o .
- 12 -
Bracki Sąd Rozjem czy odbył w 1926 roku 4 posiedzenia, na któ ry c h ro z p a try w a n o 71 spraw , orzeczeń w s t ę p n y c h w y d a n o 153.
Przeciw ko 85 . z o rzeczeń w s tę p n y c h p o w o d o w ie wnies'li o ustn ą ro zp ra w ę , zaś Spółka Bracka wniosła o ustn ą r o z p ra w ę w jednej, na jej niekorzyść rozstrzygniętej spraw ie. C o do w szystkich innych w y p a d k ó w nie było w ia d o m e m w końcu roku, czy orzeczenia w s t ę p n e uzyskały p raw o m o c n o ść .
P ow odow ie wnieśli o rew izję w 20 w y p a d k a c h przeciw ko orzeczeniom Brackiego Sądu R ozjem czego. Z u stn y c h r o zp ra w Spółka Bracka zgłosiła rew izję przeciw ko 3 orzeczeniom , z a padłym na jej niekorzyść.
Bracki Sąd Rozjem czy przesłał Spółce Brackiej 63 w niosków w s parciobiorców w zględnie człon
ków, k tórz y zwrócili się do niego p r z e d udzieleniem orzeczenia, zawierającego p o u c z en ia p ra w n e . W y ż s z y Bracki Sąd Rozjem czy p rze w id z ia n y ustaw ą, jako instancja rewizyjna, nie został jeszcze utw orzony. Zaległych s p ra w rew izyjnych istnieje 77.
8. W y ż sz y U rz ą d G ó rn ic z y .
Przeciw ko decyzjom organów Spółki Brackiej, od których odw ołanie do Brackiego Sądu Roz
jem czego nie jest dopuszczalne, m ożna w n ie ść zażalenie, z w ykluczeniem drogi sądowej, do W y ż sz e g o U r z ę d u G órniczego, w dalszej instancji do M inisterstw a Przem ysłu i H andlu. W szcze
gólności odnosi się to do decyzyj w s p ra w ac h św iadczeń, k tó ry c h ustalenie w z ględnie udzielenie podlega kom petencji jednego z organów Spółki Brackiej, jak n. p. n a d z w y c z ajn e zapomogi, udzielenie leczenia zę b ó w , p o m o c dla osób z rodzin i t. p., ustalenie kar p o rz ą d k o w y c h , dalej prze c iw ko decyzjom Zarządu co do ważności w y b o r u starszego brackiego, n a reszcie co do działalności Zarządu w ogólności.
W y ż s z y U r z ą d G órniczy miał do rozstrzygnięcia w roku 1926 n a s tę p u ją c e s p r a w y d o ty c z ą c e Spółki Brackiej:
w s p a r ć do K asy P e n -
syj n ej ( d o d a tk ó w
d ro ż y ź - n ian y ch j)
w s p a r ć z K asy C h o ry c h (le c z e n ia z ę b ó w , p o
m o c y d la o s ó b z ro d z in y }
k a r i in n y c h
■ s p r a w
o g ó łe m w w y p a d
k a c h
odw ołań z lat p o p rz e d n ic h . . . . . 60 2 1 63
n o w y c h odw ołań . . . . . . . 244 2 27 273
r a z e m : 304 4 28 336
Z ty c h uznano
za uzasadnione . . . . . . . 1 — — 1
za nieuzasadnione . . . . . . . 197 3 20 220
P r z e d ro zp a try w a n ie m p rze z W yższy U r z ą d G ó rn icz y załatwiono
p r z e z cofnięcie . . . . . . . 1 ■— — 1
p r z e z od d a n ie w e d l e właściwości do innej instancjU j 18 — — 18
w inny sposób . . . . . . 25 1 3 29
S p ra w w ogóle załatwiono . . . . . 242 4 23 269
N ie z ała tw io n y c h pozostało . . . . . 62 . — 5 67
P rzeciw decyzyj W y ż sz e g o U r z ę d u G órniczego rekurs do M inistra dla P rzem ysłu i H a n d lu został założony w roku s p ra w o z d a w c z y m w 20 w y p a d k a c h . O p r ó c z tego pozostało z lat p o p rz e d n ic h 10 re k u rs ó w niezałatw ionych. Z p o m ię d z y to cz ą c y ch się re k u rsó w w roku 1926 zostało 12 rozstrzygnię
ty c h n a k orzyść Spółki Brackiej a 1 n a korzyść żalącego się. N iezałatw ionych pozostało 17 rekursów .
0 W y łą c z n ie B ra c k ie g o Sądu R o z je m c z e g o .
9. P rzegląd sporów p raw n y ch .
Sporów p ra w n y c h , d o ty cz ą c y ch bez p o śre d n ic h p r a w i obowiązków Spółki Brackiej w roku 1926 było:
p r z e d s ą d a m i u b e z p ie -
c z e n io - w e m i
pi z w ro tu
sz k ó d
z e d są d a u m ó w
s łu ż b o w y c h
mi p u b lic d o ty c z d o s ta w
z n e m i w ą c y c h
o d s e te k h ip o t e - k a rn y c h
s p r a w a c h
in n y c h s p r a w
r a z e m
p r z e d s ą d a m i a d m in i- stra c y j- n e m i
p r z e d w y d z ia
ła m i ro z je m -
c z e m i
ro z p o c z ę ty c h w latach p o p rze d n ich
p rz e z S p ó ł k ę Bracką . 1 9 3 3 15 1
prze c iw ko Spółce Brackiej . — — 2 — — —■ 2 ---- ,— .
nowo w n ie sio n y c h
p rze z Spółkę Bracką . 1 17 3N 1 3 24 3
p rz e c iw Spółce Brackiej 10 1 2 ~ 2 4++) 9 — 8+++3
raz e m w ięc: 12 27 7 4 8 4 50 4 8
Z ty c h s p ra w załatwiono
na korzyść Spółki Brackiej . 3 11 4 2 1 4++3 22 2
na niekorzyść Spółki Brackiej — 6 2 3 — 11 — —
przez ugo d ę — 2 — 1 — — 3 1 6
r a z e m : 3 19 6 3 4 4 36 1 8
N iezalatw ionych pozostało . 9 8 1 1 4 ____ 14 3 ____
p o m ię d z y niemi skarg Spółki
Brackiej . . . . 2 7 ___ 1 3 ___ _ 11. 3 ___ ,
S p ra w s p o rn y c h d o ty cz ą c y ch O b e rsch le sisc h e r K n a p p sc h a ftsv ere in w roku 1926 b y ło :
p r z e d są d a m i tib e z p ie ^ c z e n io w e m i
p r z e d s ą d a m i p ttb lic z n e m i w s p r a w a c h d o ty c z ą c y c h
uszkcK d z e ń gór^
n ic z y c h
w y n a g ro d z e n ia
sz k ó d
u m ó w s łu ż b o w y c h
d o s t a w c z y c h
w a lo ry z , h i p o t e - k a rn y c h
ra z e m
p r z e d s ą d a m i a d m in is tra -
c y jn e m i
ro z p o c z ę ty c h w latach po
przednich
przez Spółkę Bracką . prze c iw k a Spółce Brackiej . now o w niesionych
przez Spółkę Bracką . prz e c iw Spółce Brackiej
r a z e m : Z tych s p ra w załatwiono
na korzyść Spółki Brackiej . na niekorzyść Spółki Brackiej razem : N iezalatw ionych pozostało . p o m ię d z y niemi skarg Spółki
Brackiej . . . .
12 1
1 11
5
+1 e k s m is je ,
+ +) u m o w a s łu ż b o w a z le k a r z a m i p rz y K om isyj jV tieszanej d la G ó rn e g o Ś ląska, +++) u m o w y s łu ż b o w e .
