'M
Sprawozdanie
Spółki B rackiej w T a r n o w s k ic h G ó r a c h za rok 1929.
Przy o p r a c o w a n iu s p r a w o z d a n i a za rok 1929 w dalszej m ie r z e d ą ż y liś m y d o z r e d u k o w a n ia te k s t u na k o rz y ść w y k r e s ó w .
Po raz p i e r w s z y u m ie s z c z a m y w r a m a c h niniejszego s p r a w o z d a n ia jako t a b e l ę III e w id e n c j ę b y ł y c h c z ło n k ó w Spółki Brackiej, p r z e k a z a n y c h do in n y c h b r a c t w w z g lę d n ie p rz e n ie s io n y c h d o kategorji fu n k c jo n a rju s z ó w , k tó ra to t a b e l a d a je — jakkolw iek tylko w p rz y b liż e n iu — p o g lą d n a s t a n o b c ią ż e n ia Spółki Brackiej na iz e c z i n n y c h b r a c t w .
T a r n o w s k ie G ó r y , w lipcu 1930 r.
Zarząd Administracja Spóiki Brackiej
( - 0 C isz e w s k i, ( —} D r . P o ty k a , p r z e w o d n i c z ą c y . d y r e k to r .
./U f
re sc. ML
A . T e k st. strona
S łow o w s t ę p n e ' . 3
I O rg a n iz a c ja i A d m in is tr a c ja Spółki B r a c k i e j ... 5
II S ta n r o k o w a ń z R z ą d e m N ie m ie c k im w s p r a w i e p rz e la n ia r e z e r w n a p o d s t a w i e art. 312 T r a k ta t u W e rs a ls k ie g o , podziału m a ją tk u d a w n ie js z e g o O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n o ra z u s t o s u n k o w a n ia d o n ie m ie c k ic h b r a c t w g ó r n ic z y c h . 11 , III Składki i ś w i a d c z e n i a . . . 14
IV L e c z n i c t w o ...16
V Z a k ła d y b r a c k i e i ic h z a ł o g i ... 21
VI U b e z p i e c z e n i e n a w y p a d e k c h o r o b y CKasa C h o r y c h } ... 25
VII „ p e n s y j n e ( K a sa P e n s y j n a ) ... 32
VIII S p r a w o z d a n i e o w y k o n a n iu b u d ż e t u ...34
IX Bilans Spółki B rackiej n a d z ie ń 31 g ru d n ia 1929 r . 40 B. T a b e le .
I U p r a w n i e n i i n i e u p r a w n i e n i c z ło n k o w ie a k t y w n i K a sy P e n sy jn e j Spółki Brackiej.
II U p r a w n i o n e i n i e u p r a w n i o n e czło n k in ie a k t y w n e K a s y P e n s y jn e j Spółki Brackiej.
III Byli c z ło n k o w ie K a sy P e n s y jn e j Spółki Brackiej, p r z e k a z a n i do in n y c h b r a c t w lu b p rz e n ie s ie n i d o kateg o rji fu n k c jo n a rju s z ó w .
IV Inwalidzi.
V Inwalidki.
VI Inw alidzi i inw alidki m n ie js z e g o p r a w a . VII W d o w y .
VIII W d o w y m n ie js z e g o p r a w a . IX P ó łsie roty.
X S ie ro ty z u p e łn e . C . W y k r e s y .
1} R u c h c z ło n k ó w K a s y C h o r y c h i K a sy P e n s y jn e j w ro k u 1929.
■2} P r z y n a le ż n o ś ć c z ło n k ó w K a s y C h o t y c h d o p o s z c z e g ó l n y c h s to p n i z a r o b k o w y c h . 3} „ „ K a sy P e n s y jn e j d o p o s z c z e g ó l n y c h klas z a r o b k o w y c h . 4} „ „ K a sy C h o r y c h d o p o s z c z e g ó ln y c h g r u p p r z e m y s ł o w y c h . 5} Składki do K a sy C h o r y c h w 3 górnośląskich b r a c t w a c h .
6} „ „ Kasy. P e n sy jn e j „ „ „ „
7} O b c ią ż e n i e sk ład k am i b r a c k ie m i w 3 g ó rn o śląsk ich b r a c t w a c h . 8} D o c h o d y , i r o z c h o d y Spółki Brackiej za lata 1924 — 1929.
9) D o c h o d y i r o z c h o d y K asy C h o r y c h i K a s y P e n s y jn e j za ro k 1929.
10} Ś w ia d c z e n ia K asy C h o r y c h i K a sy P e n s y jn e j w r o k u 1929.
11} S to s u n e k ilości z a c h o r o w a ń d o ilości u b e z p ie c z o n y c h . 12} S to s u n e k ilości d n i le c z e n ia d o ilości u b e z p ie c z o n y c h . 13} P r z e c i ę t n y cz as t r w a n ia j e d n e g o z a c h o ro w a n ia .
14} P r z e c i ę t n y s to s u n e k ilości c h o r y c h d o ilości u b e z p ie c z o n y c h . 15} F r e k w e n c j a w le c z n ic a c h i le tn isk a c h .
16} R u ch p e n s jo n is tó w w la ta c h 1924—1929.
S ło w o w stęp n e.
P o m y ś ln a k o n iu n k tu ra g ó r n ic tw a w ę g lo w e g o , z a p o c z ą t k o w a n a - w r o k u 1928, tr w a ła p r z e z cały ro k 1929. W y d o b y c i e w ę g la , k t ó r e już w s ty c z n iu 1929 r. p r z e w y ż s z a ło z n a c z n ie p r z e c i ę t n e m ie s ię c z n e w y d o b y c i e z ro k u 1913, osiągnęło w p a ź d z ie rn ik u 3 255 596 t o n t. j., swój n a jw y ż s z y d o tej p o r y stan, p r z e w y ż s z a j ą c te r n s a m e m p r z e c i ę t n e w y d o b y c i e p r z e d w o j e n n e o 2 2 0/0. P o m y ś ln y rozw ój p ro d u k c ji w ę g lo w e j s p o w o d o w a ł w z r o s t załogi z a k ła d ó w b ra ck ich , co w z w ią zk u z. r e f o r m ą składek, p r z e p r o w a d z o n ą z m o c ą o d 1 sty c z n ia 1929 r., dało t e n w y nik, ż e d o c h o d y z e s k ła d e k w obu k a s a c h b y ł y z n a c z n ie w y ż s z e o d p r e lim in o w a n y c h . C o p r a w d a z drugiej s tr o n y w z r o s t c z ło n k ó w Kasy C h o r y c h i w z r o s t in w a lid ó w i w d ó w s p o w o d o w a ł w z w ią z k u z re f o r m ą , t. j. p o d w y ż s z e n i e m , ś w i a d c z e ń ró w n ie ż w i ę k s z e w y d a tk i n a ś w ia d c z e n ia w o b u kasach. P o z a t e m n a d z w y c z a j o stra zim a s p o tę g o w a ła c h o r o b liw o ś ć w ś r ó d c z ło n k ó w K a sy C h o r y c h d o tego. sto p n ia, ż e w y d a tk i tylko na ś w ia d c z e n ia g o t ó w k o w e K a s y C h o r y c h p r z e k r o c z y ł y p r e lim in o w a n e o z g ó rą 1 200 000 zł. M im o to rok s p r a w o z d a w c z y b y ł dla g o s p o d a r k i Spółki Brackiej b a r d z o p o m y ś ln y , b o p o zw olił b u d ż e t w o b u k a s a c h z a m k n ą ć z s t o s u n k o w o b a r d z o z n a c z n ą n a d w y ż k ą .
R u ch c z ło n k ó w o b u kas ja k o też p e n s j o n i s t ó w w ro k u s p r a w o z d a w c z y m z o b r a z u ją p o n iż s z e liczby, p r z e d s t a w i a j ą c e ilość c z ło n k ó w i p e n s jo n is tó w w p o c z ą tk u i w k o ń c u roku. M ia n o w ic ie w y nosiła i l o ś ć :
c z lo r K a sy C h o r y c h
ik ó w K a sy P e n s y jn e j
in w a lid ó w w d ó w s ie r o t
1 1 1929 r.
31 XII 1929 r.
97 155 109 149
83 657 93 453
20 487 21 365
16 155 16 668
12 877 11 592
N a d w y ż k a b u d ż e t o w a w y n o siła :
w K asie C h o r y c h . . . 1 335 775,54 zł w K asie P e n sy jn e j . . . 3 727 347,30 zł w o b u K a sa ch r a z e m . 5 063 122,84 zł.
Jak w la ta c h u b ie g ły c h tak i w ro k u s p r a w o z d a w c z y m w y d a t k o w a n o s to s u n k o w o z n a c z n e k w o t y n a k o n s e r w a c j ę b u d y n k ó w ora z n a in w e s ty c je . N a b i e ż ą c e u t r z y m a n i e s ta n u b u d o w l a n e g o le c z n ic w y d a n o 438 939,28 zł z fu n d u s z u b u d ż e t o w e g o . N a r ó ż n e i n w e s t y c j e — n a d b u d o w a 11 p ię tr a w b u d y n k u a d m in is tr a c y jn y m w R y b n ik u , p r z e b u d o w a s u t e r e n y p a w ilo n u n a klinikę dla k o b ie t r ó w n ie ż w R ybniku, p r z e b u d o w a c z y s z c z a k u w R udzkiej K uź nic y, b u d o w a łaźni w S ie m ia n o w ic a c h , p o d w y ż s z e n i e k o m in a w W o d z isła w iu i i n n e m n ie js z e i n w e s t y c j e — ja k o te ż n a g e n e r a l n y r e m o n t
— p r z e d e w s z y s t k i e m le c z n ic y w B ielszow icach' i kliniki ko b iece j w K ró le w sk ie j H u c i e w y d a n o z f u n d u s z u r e z e r w o w e g o K a sy P en sy jn ej 314 194,93 zł, z f u n d u s z u r e z e r w ö w e g o K a sy C h o r y c h 176 535,— zł albo r a z e m 490 729,93 zł.
I n w e n t a r j u m lek arsk ie p o w ię k s z o n o p r z e z z a k u p 3 u n iw e r s a ln y c h s to łó w o p e r a c y j n y c h , 2 a p a r a t ó w r e n t g e n o w y c h dla d jagnostyki, 6 a p a r a t ó w d ja te r m ic z n y c h , 4 la m p „Solluy“ , 3 la m p k w a r c o w y c h i 4 la m p o p e r a c y j n y c h . D la kliniki k o b ie c e j w K róle w sk iej H u c i e z a k u p io n o s p e c ja ln e u r z ą d z e n ie r e n t g e n o w e dla te ra p ji głębokiej.
Ilość s a n ita re k p o d n ie s io n o p r z e z z a k u p 6 d a lsz y c h w o z ó w m arki „ D o d g e “ do 10. D la G łó w n e j A d m in is tr a c ji z a k u p io n o d w a s a m o c h o d y o s o b o w e w m ie js c e s ta r y c h , k t ó r e się już d o u ż y t k u nie n a d a w a ły , i j e d e n c ię ż a ro w y , w s z y s t k i e r ó w n ie ż m arki „ D o d g e “ .
W r o k u s p r a w o z d a w c z y m r o z p o c z ę to r o z b u d o w ę le c z n ic y w Szarleju, n a k tó r y to cel w y d a n o d o k o ń c a r o k u 1 0 3 0 791,92 zł f u n d u s z u r e z e r w o w e g o K a sy P e n sy jn e j.
I O rg a n iza cja i A d m in istra cja Spółki Brackiej.
1. W alne Z ebranie
w ro k u s p r a w o z d a w c z y m się n ie o d było.
2. Z arząd.
W skład Z a r z ą d u w c h o d z ili w ro k u 1929 n a s t ę p u j ą c y c z ło n k o w ie : re p i e z e m
tu ją c y A. c z ło n k o w ie z w y c z a jn i: B. p ie rw s i z a s t ę p c y : C . d r u d z y z a s tę p c y : a ) R z ą d in żyn ier W łodzim ierz Hana=
siew icz, n a c zeln ik O k r ę g o w e g o U r z ę d u G ó r n ic z e g o w T a r n o w sk ic h G ó i a c h . b ) p o s ia
d a c z y z a k ła d ó w
1. gen eraln y dyrektor A le k sa n der C iszew sk i, W e ł n o w i e c , . p r z e w o d n i c z ą c y ,
2. d yrek tor D r. juljan Zagó=
row ski. Król. H u t a , p i e r w s z y z a s tę p c a p r z e w o d n ic z ą c e g o , 3. starszy dyrektor górn iczy
F ryd eryk jüngst, Z ałę że, drugi z a s tę p c a p r z e w o d n i c z ą c e g o ,
4. nacz. dyrektor kopalń Robert Sznapka, S ie m ia n o w ice, 5. n ac z. dyrektor tech n . Brunon
Buzek, Ś w i ę to c h ło w ic e ,
dyrektor gó rn iczy T ad eu sz S ta d n ik iew icz, K a to w ic e V, d yrek tor g órn iczy B ronisław
P ietrzyk ow sk i, R u d a, dyr. gó rn iczy Jerzy Jungels,
C h e b z ie ,
d yrektor górn iczy M au ry cy E d elm a n n , K a to w ic e , dyrektor gó rn iczy Dr. Jan
Płoch, K a to w ic e .
d yrek tor W a cła w M akow ski, S trz y b n ic a ,
dyr. gó rn iczy JerzyT odtleben, K o c hłow ic e,
dyr. gó rn iczy A d o lf M iksz, Łagiewniki,
d yrek tor g ó rn iczy Dr. Jerzy Brill, K a to w ic e ,
dyrektor g órn iczy Dr. Józef G oro ll, C h e b z i e .
c} cz ło n k ó w
1. starszy bracki K arol Szym ik, N ie d o b c z y c e ,
2. starszy bracki Józef Mular=
czyk, K a m ień ,
3. starszy bracki Jan P oloczek , Z a łę sk a H a łd a ,
4. starszy bracki K arol W ilk, B ielszow ice,
5. starszy bracki Stan isław M u sialsk i, K o c h ło w ic e.
starszy bracki F ra n ciszek M otyka, K o p a lnia S zarloty, starszy bracki W aw rzyn
C zem p iel, W i e l k i e P ie k ary , starszy bracki K arol H ohaus,
O r z e g ó w ,
starszy bracki T eo d o r Sto=
larczyk, K a to w ic e VI, starszy bracki Jan Rzepka,
Szarlej.
starszy bracki Jan Z w iązek , K a to w ic e I,
starszy bracki P a w eł Li goń, Król. H u t a ,
starszy bracki Jan U rbanek, P s z ó w ,
starszy bracki Bole.sjaw W a^
w rzynek, Łaziska Ś re d n ie , starszy bracki Piotr A c h te lik ,
K a to w ic e III,
W p o w y ż s z y m skład zie c z ło n k ó w Z a r z ą d u zaszły w ciągu ro k u s p r a w o z d a w c z e g o n a s t ę p u j ą c e z m ia n y :
Z pośród czło n k ó w zw ycza jn y ch u stą p ił s ta r s z y b ra c k i M u la r c z y k w s k u t e k u p ł y w u kadencji.
Z pośród drugich za stęp có w z m a ił d y r e k t o r W a c ł a w jVIakowski.
Z a r z ą d o d b y ł w 1929 roku 10 p o s ie d z e ń . Komisja p e r s o n a ln a z e b r a ła się 8 t a z y , kom isja g o s p o d a r c z a r ó w n ie ż 8 razy.
3. G łów na A dm inistracja w T arnow skich G órach.
Z a d u d n i e n i byli w A d m in is tr a c ji G ł ó w n e j w d n iu 31 g ru d n ia 1929 r . :
P e r s o n e l b iu r o w y I n n y p e r s o n e l
W y d z ia ł w z g lę d n ie
O d d z ia ł
Średni urzędnicy
k a te g o r ji
D
P o m o c n ic y b iu r o w i
kateg
Po m oc
nie?, ki biurowe k.
A
D y r e k c ja ...
W y d z ia i O g ó l n y ...
„ K asa C h o r y c h ,, K asa P e n s y j n a .
„ M a s z y n o w O ’ B u - d o w ła n y . . . . ,, F in a n s o w y . . . W a is z t a t y p p ... . r a z e m w d n iu 31 XII 1928 r. . .
51 1
5 12 16
3 9
23 45
18
14 39 42
2 1 8| 1 17 1
1
2113 31
2 27 71 2 102
16 46
14 264 266
14
6 7 64
64 51
O g ó ł e m w ro k u 1928 317
„ „ 1929 328
W sk ład zie p e r s o n a l n y m A d m in is tr a c ji zaszły n a s t ę p u j ą c e z m ia n y :
Z s łu ż b y A d m in is tr a c ji z w o ln io n o s t a r s z y c h s e k r e t a r z y B e y e r a , F in k le ra , L u b o s a E m a n u e l a i Solorza, zaś p rz e n ie s io n o n a s ta n o w is k o a d m in is tr a to r a le c z n ic y s e k r e t a r z a P r z y w a r k ę .
E m e r y t o w a n y z o sta ł k ie ro w n ik b iu ra Biskup.
K o s z ty a d m in is tr a c y jn e w r o k u s p r a w o z d a w c z y m ( w n a w ia s a c h ~ w roku 1928) w y n o s iły w s to s u n k u d o d o c h o d ó w Kasy C h o r y c h 6,ll°/oC6,l 1) z te g o o s o b o w e 3,830/0 (4,35), r z e c z o w e 2 ,2 8 0/0( l , 7 ó )
u P e n s y j n e j 4 ;4 5 0/0( 4 , 7 [ ) „ „ „ 2,950/0 (3,43), „ 1,50°/0(1,28)
„ t-ozchodów „ C h o r y c h 6,5 3 0/0( 6 , 5 3 ),, „ „ 4,090/0 (4,66), „ . 2.d40/0( l , 8 7 )
„ „ „ „ „ P e n s y jn e j 5,17°/0(4,83) „ „ „ 3 , 4 2 ^ ( 3 , 5 2 ) , „ l,75°/0( l , 3 l ) D z ie n n ik i 5 r e g is t r a t u r w y k a z u ją 383 996 w p ł y w ó w . Z t y c h m iał d o z a ła t w i e n i a :
W y d z ia ł O g ó l n y ...
„ K a sa C h o r y c h . . . . ,, K asa P e n s y jn a
„ M a s z y n o w o - B u d o w l a n y
„ F i n a n s o w y ...
17 048 116 736 220 204
18 222 11 786 r a z e m 383 996
4. S tarsi tra c c y .
W s k u t e k re d u k c ji załogi ro z w ią z a n o j e d e n o b w ó d b ra c k i na kopalni B ło g o sła w ie ń stw o B o że a d w a o b w o d y na kopalni Król, zaś n o w o u t w o r z o n y z o sta ł j e d e n o b w ó d n a kopalni H ra b ia F ranciszek.
W k o ń c u roku p o z o sta ło 106 o b w o d ó w s ta r s z y c h b rackich.
Z m ia n y n a s tą p iły w o b w o d z ie : kop. F l o r e n t y n a II
„ B ło g o sła w ie ń s tw o B o ż e I
„ Król V
„ Król VI
„ F e r d y n a n d II
„ F lo r e n t y n a I h u t y K r ó le w s k a II kop. Szarlej Biały
„ JVIaks
N a s ta r s z y c h b ra c k ic h zostali w y b r a n i:
w o b w o d z ie kop. F e r d y n a n d II
„ „ „ F l o r e n t y n a I
n a s ta n o w is k u s ta rs z e g o b ra c k ie g o :
r ę b a c z a K a m ińskiego
„ S ta c h u r y m a rk o w ego K ü h n e la
„ W y p i c h a r ę b a c z a R e s p o n d k a d o z o r c y D z ia d k a
z le w a c z a C ieślik a 0 u r z ę d n . rä ch . M u la r c z y k a m a s z y n is ty M a r z o d k i
z p o w o d u : złożenia u r z ę d u ro z w ią z a n ia o b w o d u
u p ł y w u kad e n cji
zw o ln ie n ia z u r z ę d u
„ „ „ F l o r e n t y n a II
„ „ - „ G i e s z e V ,, „ h u t a K ró le w s k a II
„ ,, kop. Szarlej Biały II
„ „ „ H r a b i a F ra n c is z e k
O d s z k o d o w a n i e s ta r s z y c h b ra c k ic h za ich c z y n n o ś c i w y n o siło 18 g ro sz y m ie s ię c z n ie za każ^
d e g o członka i p e n s jo n is tę d a n e g o o b w o d u .
m u r a r z Jasny, ślusarz W ą sik ,
„ K lim anek, cieśla C e t l a w a ,
m a s z y n is ta C h r o b o c z e k , r ę b a c z B iernot,
m a r k o w y K osm an.
5. W y dział do badania rachunkow ości Spółki Brackiej.
B a d a n ie i o d b ió r r a c h u n k u ro c z n e g o n a le ż y d o w y b i e r a n e g o p r z e z W a ln e Z e b r a n i e W y d z ia łu dla z b a d a n ia i p r z y ję c ia r a c h u n k ó w ro c z n y c h .
D o n iego należ eli p a n o w ie :
d y r e k t o r g ó rn ic z y K olbe, kopalnia Jerzy,
„ „ R iedel, K a m ie ń ,
sta rsz y b ra c k i K uc, K okociniec,
„ „ Jonas, K ró le w sk a H u ta .
R a c h u n e k r o c z n y za 1928 r. zo stał po p o p r z e d n i e m w y ło ż e n iu go p r z e z o k re s m ie s ię c z n y o d 15 X d o 15 XI 1929 r. p r z e z p a n ó w d y r e k t o r a g ó rn ic z e g o K o lb e g o i Riedla ora z s ta rs z e g o b ra c k ie g o K u c a w d niu 18 XI 1929 r. z b a d a n y i p r z y ję ty .
6. Kom isja Świadczcniowa.
R o z s trz y g a n ie w n io s k ó w o s p e n s j o n o w a i r e i u s ta le n ie w y s o k o ś c i ś w i a d c z e ń g o tó w k o w y c h z Kasy P e n sy jn e j ora z s p r z e c i w ó w p r z e c iw k o o r z e c z e n io m A d m in is tr a c ji n a le ż y d o Komisji Ś w ia d c z e n io w e j, w skład k tó rej w c hodzili p a n o w ie :
1. d y r e k t o r g ó rn icz y K m ie to w ic z , C z e r w i o n k a ,
2. .. „ K olbe, JVIala D ą b r ó w k a ,
3.
4.
5.
L eb ie d zik , K a to w ic e ,
N o a k o w s k i, T a r n o w s k ie G ó r y , P ie trz y k o w s k i, R u d a ,
Row iński, Knurów-,
7. s ta r s z y b ra c k i A n t o ń c z y k , K opalnia E m a ,
8. „ „ Kozielski, Kolonja R ö m e r,
9. „ „ Kulik, K r ó le w s k a H u t a , 10. „ ,, S o w a, K r ó le w s k a H u t a , 11. „ „ T om as, R y d u ł t o w y
12. „ „ W ilk , B ielszow ice.
W ro k u s p r a w o z d a w c z y m Komisja Ś w i a d c z e n io w a r o z p a t r y w a ła n a 8 p o s ie d z e n ia c h 6 692 s p r a w y i załatw iła je w n a s t ę p u j ą c y s p o s ó b :
zatwierdziła odmówiła odebrała zmieniła
aj) w n io s k ó w o u s ta le n ie w z g lę d n ie u d z ie le n ie
pen sji inw alidzkiej ... ' . . . 2 628 518 109 23 ,, w d o w i e j ... 1 500 100 — 21 zasiłku s i e r o c e g o ... ... 677 49 — 7 b ie ż ą c e g o n a d z w y c z a j n e g o w s p a r c i a z K a sy P e n s y jn e j 101 66 80 — je d n o r a z o w e g o w s p a r c i a g o t ó w k o w e g o z K a s y P e n
syjnej w łą c z n ie p o z o s ta w ie n ia n ie s łu s z n ie w y p ł a
c o n y c h ś w i a d c z e ń ... 148 141
je d n o r a z o w e g o w s p a r c i a g o t ó w k o w e g o z K a sy C h o r y c h ( u d z ie le n ie w y ż s z e g o w s p a r c i a aniżeli A d m i
nistracja z r e g u ły u d z i e l a } ... 115 72 in n y c h w s p a r ć ... 110 3 b} p r o t e s t ó w p r z e c i w r o z s tr z y g n ię c io m A d m in is tr a c ji
d o t. p r e te n s ji d o ś w i a d c z e ń K a sy P e n s y jn e j . . . 11
„ „ ,, „ K a sy C h o r y c h - . ■ 7
„ in n y c h s p r a w i o b o w ią z k ó w w o b e c K a sy P e n s y jn e j 1 205
r a z e m 5 280 1 172 189 51
7. B racki Sąd Rozjemczy.
P r z e w o d n i c z ą c y : D r . A d a m B enisz.
F u n k c je ła w n ik ó w B rac k ie g o S ą d u R o z j e m c z e g o . w y k o n y w a l i p a n o w ie : 1. S ta n isla w P iasecki, d y r e k t o r g ó rn icz y , B r z e z in y Sl.,
2. L. Kirszniok, s ta rs z y d y r e k t o r g ó rnicz y, W e l n o w i e c , 3. W i k t o r S tr z e s z e w s k i, d y r e k t o r g ó rn icz y , B ielszow ice, 4. D r. T u c h o lk a , d y r e k t o r g ó rn ic z y , S ie m ia n o w ic e , 5. C z . Jak u b k iew ic z, in ży n ier, C z e r w i o n k a ,
6. S te f a n L uk asiew ic z, in ży n ier, K a to w ic e ,
7. W ilh e lm L u b o s, s ta rs z y b ra ck i, W i e l k i e P ie k ary , 8. Jakób Kuc, s ta r s z y b ra cki, K okociniec,
9. la n K ajda, s ta rs z y b ra c k i, N ik is z o w ie c ,
10. S z c z e p a n Rosołek, s ta r s z y b ra ck i, S ie m ia n o w ic e , 11. W ik to r O w c z a r z y , s ta rs z y b racki, N i e d o b c z y c e .
B racki S ą d R o z je m c z y w ro k u 1929 r o z p a t r y w a ł:
skarg d o t y c z ą c y c h
p e n s ji in w a . lid zk ie j
p e łn e t p e n s ji w d o w ie j
1 0 w z g l.
za siłk u sie ro -
c e g o
n n ie j -
p o g r z e - b o w e g o
o d p r a w y w d o w ie j
p r z y n a le ż n o ś c i
w z g l.
sk ła d k o - w a n ia do
K a sy
u b e z p i e c z e n ia na w y p a d e k c h o r o b y
u b e z p i e c z e n ia b r a c k ie
g o w o g ó l e
s z e g o p r a w a P e n s y j-
n ej z la t p o p iz e d n ic h w p r z e d m . o d m ó w ie n ia
w z g l. w y g a ś n ię c ia p r e t e n s j i ...
z i o k u 1929 „ „ „
z la t p o p r z e d n ic h w p t z e d m . o b lic z e n ia w z g l. c z a s o w e g o o g r a n ic z e n ia p r e te n s ji
z rok u 1929 „ „ ,,
. 240 124 299 120
61 36 64 21
15 5 28 11
- 2
5
78 72
28 52
424 289 396 152
r a z e m skarg 783 182 59 — 7 150 80 1 261
Z t y c h sp r a w z a ła t w io n o w rok u 1929 ot z o c z e n ie m w s t ę p n e m p r z e w o d n ic z ą c e g o d ąd u R o z j e m c z e g o
na k o r z y ś ć w n i o s k o d a w c y ...
n a k o r z y ś ć S p ó łk i B r a c k i e j ...
5 196
2 39
3 13
-
5
1 21
2 14
13 288 w n ie s ie n ie m r e w iz ji o d o r z e c z e ń
w s t ę p n y c h ... ....
'o r z e c z e n ie m B r a ck ie g o ó ą d u R o z je m c z e g o na k o r z y ś ć w n i o s k o d a w c y ...
n a k o r z y ś ć S p ó łk i B r a c k i e j ...
z n ie s ie n ie m o d w o ła n e j d e c y z j i ...
c o f n ię c ie m o d w o ła n ia . ...
u g o d ą w z g l. w in n y s p o s ó b ...
r a ze m
34 2 130 42 49
12 2 33 1 8 2
2 2 8 1 2
-
1 1
8
6 1
1 1 9 2 1
57 7 186 46 62 3
458 99 31 — 7 37 30 662
S p ra w n ie z a ła t w io n y c h p o z o s t a ło w ię c na
k o ń c u r o k u 1929 ... 325 83 28 - - 113 50 599
Bracki S ąd R o z je m c z y o d b y ł w roku s p r a w o z d a w c z y m 12 p o s ie d z e ń , n a k t ó r y c h r o z p a t r y w a n o 223 s p r a w y ; o r z e c z e ń w s t ę p n y c h w y d a n o og ó łem 484. P rz e c iw k o 128 o r z e c z e n io m w s t ę p n y m w nieśli p o w o d o w i e , Spółka B rac ka zaś w n io sła p r z e c iw k o 10 o r z e c z e n io m w s t ę p n y m , w y d a n y m n a jej n ie ko rz y ść , o u s tn ą r o z p r a w ę . W w s z y s tk ic h in n y c h w y p a d k a c h n ie b y ło w i a d o m e m w k o ń c u roku, c z y o r z e c z e n ia w s t ę p n e u z y sk a ły p ra w o m o c n o ś ć .
Bracki S ą d R o z je m c z y prz e sła ł S p ó łc e Brackiej 51 w n io s k ó w p e n s jo n is tó w w z g lę d n ie czło n k ó w , k tó r z y zw rócili się do n iego p r z e d u d z ie le n ie m o rz e c z e n ia , z a w ie ra ją c e g o p o u c z e n i e p r a w n e .
8. W yższy Bracki Sąd Rozjemczy,
p r z e w i d z i a n y u s t a w ą jako in stan cja re w iz y jn a , nie został j e s z c z e u tw o r z o n y . Z aległych s p r a w r e w iz y jn y c h j e s t 516.
9, W y ższy U rząd G órniczy.
P r z e c iw k o d e c y z j o m o rg a n ó w Spółki Brackiej, o d k t ó r y c h o d w o ła n ie d o B ra c k ie g o S ą d u R o z
j e m c z e g o n ie je st d o p u s z c z a ln e , m o ż n a w n i e ś ć zażalen ie , z w y k l u c z e n i e m drogi s ą d o w e j, do W y ż szego U r z ę d u G ó r n ic z e g o , w dalszej instancji d o M i n i s t e r s t w a P r z e m y s łu i H a n d lu . W s zc zeg ó ln o ści o d n o si się to do d e c y z y j w s p r a w a c h ś w ia d c z e ń , k t ó r y c h u s ta le n ie w z g lę d n ie u d z ie le n ie p o d le g a k o m p e t e n c ji j e d n e g o z o rg a n ó w S półki-B rackiej, jak n. p. n a d z w y c z a j n e za p o m o g i, le c z e n ie z ę b ó w , p o m o c dla o só b z ro d z in i t. p., u s ta le n ie k a r p o r z ą d k o w y c h , dałej do d e c y z y j Z a r z ą d u co d o w a ż n o ś c i w y b o r u s ta r s z e g o b ra c k ie g o , n a r e s z c ie co do działalności Z a r z ą d u w ogólności.
W y ż s z y U r z ą d G ó r n i c z y r o z p a t r y w a ł w ro k u 1929 t e g o ro d z a ju z a ż a le ń p r z e c i w k o S p ó łc e B rackiej a d o t y c z ą c y c h :
ś w ia K a sy P e n s y jn e j
i c z e ń K a sy C h o r y c h
kar i in n y c h s p r a w
o g ó łe m s p r a w
w n i e s io n y c h w la ta c h p o p r z e d n i c h ... 43 3 4 50
„ w ro k u s p r a w o z d a w c z y m ...
r a z e m
199 9 16 224
242 12 20 274
Z t y c h u z n a n o
za u z a s a d n i o n e ... 5 1 3 9 za n i e u z a s a d n i o n e ... ... 159 2 13 174 P r z e d r o z p a t r y w a n i e m p t z e z W y ż s z y U r z ą d G ó r n ic z y
z a ła tw io n o
c o f n i ę c i e m ... 3 3
o d d a n i e m w e d l e w ła ś c iw o ś c i do innej in stan cji . . . . 3 '—' ---- 3
w in n y s p o s ó b ... 35 6 4 45 S p r a w w o g ó le z a ł a t w i o n o ... 205 9 20 234 N ie z a ł a t w i o n y c h p o z o s t a ł o ... 37 3 — 40
P rze ciw d e c y z ji W y ż s z e g o U r z ę d u G ó r n i c z e g o z o sta ł z a ło ż o n y r e k u r s d o M in istra P r z e m y s ł u i H a n d lu w 25 w y p a d k a c h . Z p o m i ę d z y r e k u r s ó w w ro k u 1929 zo sta ło r o z s tr z y g n i ę t y c h 12 n a k o r z y ś ć
Spółki B rackiej a 3 n a k o r z y ś ć ż a lą c e g o się. N ie z a ł a t w i c n y c h p o z o s ta ło 10.
10. Przegląd sporów praw nych.
S p o r ó w p r a w n y c h , d o t y c z ą c y c h b e z p o ś r e d n i c h p r a w i o b o w i ą z k ó w Spółki B rackiej, w ro k u
1929 b y ło : _____________________________________
p r z e d są d a m i u b e z p ie .
c z e n io ^ w e m i
r o z p o c z ę ty c h w la ta c h p o p r z e d n i c h
p r z e z S p ó łk ę B racką p r z e c iw k o S p ó łc e Brackiej n o w o w n ie s io n y c h
p r z e z S p ó łk ę B ra c k ą p r z e c iw k o S p ó łc e Brackiej
r a z e m w ię c Z t y c h s p r a w za ła tw io n o
n a k o r z y ś ć Spółki Brackiej n a n ie k o r z y ś ć Spółki Brackiej w m n y s p o s ó b . . . .
r a z e m N i e z a ł a t w i o n y c h pozo stało
p o m i ę d z y n ie m i skarg Spółki B r a c k i e j ...
p r z e d s ą d a m i z w y c z a j n e m i w s p r a w a c h d o t y c z ą c y c h
w y n a ^ g r o d z e
n ia s z k ó d
21
u m o w s ł u ż b o
w y c h
11 10
14
d o s t a w
8 2
o d s e t e k h i p o t e c z n y c h
12 2
14
in n y c h sp i a w
23 16 10 6 55
14 9 2 25 30 17
p r z e d są d a m i a d m in i- s tr a c y j- t ie m i
p r z e d s ą d a m i
p r z e - m y s ło -
w e m i
- 11 -
S p r a w s p o r n y c h , d o t y c z ą c y c h O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f ts v e r e in , w ro k u 1929 b y ło :
p t z e d są d a m i z w y c z a j n e m i w s p ia - w a c h d o t y c z ą c y c h
u s z k o u m ó w w a lo r y z . r a ze m d z e ń s łu ż b o h ip o te k
g ó r n i w y c h c z y c h
r o z p o c z ę t y c h w la ta c h p o p r z e d n i c h
p r z e z S p ó łk ę B ra c k ą ... 3 1 4
p r z e c iw k o S p ó łc e Brackiej . . . — 1 3 4
n o w o w n ie s io n y c h
p r z e z S p ó łk ę B racką ... — — 5 5
p r z e c i w k o S p ó łc e Brackiej . . . — — 2 2
r a z e m 3 1 11 15
Z t y c h s p r a w z a ła tw iono
n a k o r z y ś ć Spółki Brackiej 1 1 1 3
na n ie k o r z y ś ć Spółki Brackiej . . 1 — 1 2
r a z e m 2 1 2 5
N ie z a ła tw io n y c h p o zo stało . . . . 1 — 9 10
p o m i ę d z y niem i skarg Spółki Brackiej 1 — 5 6
li Stan rokowań z Rządem Niem ieckim w sprawie przelania rezerw na podstawie art. 312 Traktatu Wersalskiego, podziału majątku dawniej^
szego Oberschlesischer Knappschaftsverein Oraz ustosunkowania do nie^
mieckich bractw górniczych.
Jak już w s p r a w o z d a n iu za rok 1928 w s p o m n ie liś m y , R z ą d R z e c z y p o s p o lite j Polskiej z w ró cił się za p o ś r e d n i c t w e m d e le g a ta R ządu Polskiego d o R a d y A d m in is tr a c y jn e j M i ę d z y n a r o d o w e g o Biura P r a c y i d e le g a ta R z ą d u P olskiego w L id z e N a r o d ó w p a n a M in istra Sokala o w n ie s ie n ie s p r a w y r o z r a c h u n k u co d o O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n p r z e d f o r u m Ligi N a r o d ó w . M i ę d z y n a r o d o w e Biuro P r a c y w y z n a c z y ło t r z e c h c z ło n k ó w Komisji M ię d z y n a r o d o w e j, p rz e w id z ia n e j w a r t . 312 T r a k ta t u W e rs a ls k ie g o , dla p r z e p r o w a d z e n i a p o w y ż e j w s p o m n ia n e g o r o z r a c h u n k u , w o s o b a c h pp. A b b ia te C W ło c h y } , L i n d s t e d t a ( S z w e c j a } i M o s e r a (S zw a jcar ja}, a p o n a d t o w eszli w skład tej K om isjiz ra m ie n ia R z ą d u Polskiego d y r e k t o r D e p a r t a m e n t u M in is te r s tw a P r a c y i O p ie k i S p o łe czn e j p. D r. H e r m a n H o r o w it z oraz z ra m ie n ia R z ą d u R z e s z y ta jn y r a d c a Dr. A urin. Komisja z a jm o w a ła się s p r a w ą r o z r a c h u n k u n a t r z e c h sesjac h, m ia n o w ic ie w cz a sie o d 2 d o 9 lipca 1929 r. w K o p e n h a d z e , w cz asie o d 26 s ie rp n ia d o 3 w r z e ś n ia 1929 r. w H a d z e i o d 20 d o 26 w r z e ś n ia 1929 r. w G e n e w i e . Z r a m ie n ia Spółki B rackiej brali udział w t y c h n a r a d a c h p. d y r e k t o r Spółki Brackiej D r . P o ty k a o ra z n a c zeln ik w y d z ia łu p. in s p e k t o r Bacik, p o n a d to w K o p e n h a d z e n a c zeln ik w y d z ia łu p. m a t e m a t y k Jonda.
W d n iu 26 w r z e ś n i a 1929 r. Komisja M i ę d z y n a r o d o w a w y d a ła sw o ją o p in ję w f o r m i e z a le c e ń d o R a d y Ligi N a r o d ó w , k tó ra p rz y ję ła z a le c e n ia t e w d o s ł o w n e m b r z m ie n iu w d n iu 13 sty c z n ia 1930 r.
W m y ś l art. 214 K o n w e n c ji G e n e w s k i e j z dn ia 15 m aia 1929 r. oraz art. 30 u m o w y p o lsk o -n ie m ie c k ie j w s p r a w i e pod ziału O b e r s c h le s is c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n z dnia 26 s ie rp n ia 1922 r., d e c y z j a R a d y Ligi N a r o d ó w j e s t o s t a t e c z n y m a k t e m w y k o n a n ia woli o b u R z ą d ó w , k t ó r e w e d łu g p o p r z e d n i o w y m ie n io n y c h u k ła d ó w p o s ta n o w iły , a b y po d ział m ajątk u m ię d z y n a s t ę p c a m i d a w n ie js z e g o O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f ts v e r e in , t. j. m i ę d z y Spółką B rac k ą a O b e r s c h l e s i s c h e K n a p p s c h a f t w z g lę d n ie R e ic h s k n a p p s c h a f t , n a w y p a d e k , ż e nie d o jd ą m ię d z y s o b ą d o p o ro z u m ie n ia , u s k u t e c z n i o n y został p r z e z w s p o m n i a n ą Komisję.
S p r a w ę p odziału m a ją tk u d a w n ie js z e g o O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f ts v e r e in , dalej s p r a w ę o d sz k o d o w a n ia Polski za w y d a t k i na r z e c z O b e r s c h l e s i s c h e K n a p p s c h a f t z t y t u łu ś w i a d c z e ń dla p e n s jo - n is tó w d a w n ie js z e g o O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n o ra z z t y tu łu opieki n a d c h o r y m i z a m i e s z k u ją c y m i n a t e r e n i e W o j e w ó d z t w a Śląskiego t u d z ie ż z ty tu łu i n n y c h z o b o w ią z a ń , s to ją c y c h w z w ią zk u z a d m in is tr o w a n ie m m a ją tk u d a w n ie js z e g o O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n , ja k o te ż s p r a w ę o b c ią ż e n ia n a s t ę p c ó w p r a w n y c h p o O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n ta k e k s p e k t a t y w a m i ja k o te ż już
- 12 -
ü s ta lo n e m i ś w ia d c z e n ia m i a w z w ią z k u z t e m s p r a w ę u t r z y m a n ia e k s p e k t a t y w n a b y t y c h d o dn ia 30 c z e r w c a 1922 r. w n ie m ie c k ic h b r a c t w a c h z p o z a G ó r n e g o Śląska ( a rt. 12, 13 ust. 1 i 2 o ra z art. 24 ust. 1, 2 i 3 u m o w y p o lsk o -n ie m ie c k ie j z d n ia 26 s ie rp n ia 1922 r. o p o d z ia le d a w n ie js z e g o O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n ) d e c y z ja R a d y Ligi N a r o d ó w u r e g u lo w a ła w t r z y n a s t u a r ty k u ła c h .
Poniżej p o d a j e m y w o g ó ln y c h z a r y s a c h t r e ś ć n a jw a ż n ie js z y c h p o s t a n o w i e ń tej decyzji.
Z a d z ie ń p r z e ł o m o w y dla p o d ziału m a ją tk u i p r z e n ie s ie n ia w ła s n o ś c i z p e ł n ą s k u te c z n o ś c ią na m o c y s a m e g o p r a w a p r z y ję t o d z ie ń 1 lipca 1922 r.
Podział ru c h o m o ś c i i n i e r u c h o m o ś c i w łą c z n ie i n w e n t a r z a i m a t e r ja łó w n a s tą p ił w t e n sp o s ó b , ż e r u c h o m o ś c i i n ie ru c h o m o śc i, p o ł o ż o n e w P o lsc e, w a r to ś c i k sią ż k o w e j 12 376 581,62 m a r e k , p r z y d z ie lo n e z o sta ły S p ó łc e Brackiej, zaś r u c h o m o ś c i i n i e r u c h o m o ś c i, p o ło ż o n e w N i e m c z e c h , i le c z n ic ę w P ie tr z k o w ic a c h ( C z e c h o s ł o w a c j a ) , w a r to ś c i książkow ej 3 016 499,15 mk., p r z y z n a n o R e i c h s k n a p p s c h a f t .
Z p a p i e r ó w g i e ł d o w y c h p r z y z n a n o R e i c h s k n a p p s c h a f t z p o ż y c z e k R z e s z y k w o t ę n o m in a ln e j w a r to ś c i 8 1 6 5 500 m a r e k p a p . a r e s z t ę S p ó łc e Brackiej. E f e k t y w n a w a r t o ś ć t y c h p a p i e i ó w w d n iu p o d z ia łu w e d łu g k u rsu g ie łd o w e g o w y n o s iła 1 535 301,15 mk. dla Polski, 517 378,12 mk. dla N ie m ie c .
Z p o ż y c z e k R e i c h s k n a p p s c h a f t o tr z y m a ł p o ż y c z k i m ia s t H e p p e n h e i m , l a u e r i G le iw itz , k t ó r y c h w a r t o ś ć z w a l o r y z o w a n a w y n o s i 325 486,25 m a r e k , z a ś r e s z t ę p o ż y c z e k w w a r t o ś c i z w a l o r y z o w a n e j 1 179 936,81 m a r e k p r z y z n a n o S p ó łc e Brackiej. Z h i p o t e k p r z y p a d ł o s tr o n ie n ie m ie c k ie j 11, ogólnej w a r to ś c i 128 2 5 0 , - ' m a r e k , za ś r e s z t ę h i p o t e k w a r t o ś c i 376 745,96 m a r e k p r z y z n a n o P olsce.
C z ę ś ć p a p i e r ó w w a r t o ś c i o w y c h z o stała w cz a sie p r z e d d n ie m 13 s ty c z n ia 1930 r. w y lo s o w a n a , n i e k t ó r e p o ż y c z k i i h ip o te k i s p ła c o n o ca łk o w ic ie, in n e z a ś a m o r t y z o w a n o b i e ż ą c o w e d ł u g s k r y p t ó w d łu ż n y c h a g o tó w k ę , w p ł y w a ją c ą z t y c h ż e spłat, p r z e k a z y w a n o d o B a n q u e N a ti o n a l e S u isse w B ernie.
Z n a g r o m a d z o n e j t a m g o tó w k i p r z y p a d a w ię c w e d łu g d e c y z ji R a d y Ligi N a r o d ó w k w o t a 939 849,15 mk.
n a S p ó łk ę B rac k ą, a 211 182,66 m a r e k n a R e ic h s k n a p p s c h a f t .
R z e c z y w is ta w a r t o ś ć p o ż y c z e k p r z y d z i e l o n y c h je d n e j i drugiej s tr o n ie n ie je s t j e s z c z e o s t a t e c z n i e u sta lo n a , a lb o w ie m t o c z ą się je s z c z e lic z n e p r o c e s y ta k w N i e m c z e c h ja k o te ż w P o ls c e o w y ż s z ą w a lo r y z a c ję . W p o w y ż e j n a p r o w a d z o n y c h lic z b a c h p r z y ję t o jako w a r t o ś ć t y c h p o ż y c z e k w a r t o ś ć g iełd o w ą, o ile się ro z c h o d z i o p o ż y c z k i k o m u n a l n e w N i e m c z e c h , w i n n y c h w y p a d k a c h zaś m in im a ln ą w a r t o ś ć w e d łu g u s t a w o d a w s t w a w a lo r y z a c y jn e g o o b u k ra jó w . M o ż n a w o b e c te g o p r z y p u s z c z a ć , ż e w a r t o ś ć t y c h p o ż y c z e k p o o s t a t e c z n e m z w a lo r y z o w a n iu b ę d z i e n ie c o w y ż s z a .
W k o ń c u w y p a d a n a d m ie n ić , ż e jako w a r t o ś ć p a p i e r ó w g ie ł d o w y c h ( p o ż y c z e k R z e s z y , p o ż y c z e k lik w id a c y jn y c h n ie m ie c k ic h z w ią z k ó w k o m u n a l n y c h o ra z in n y c h obligacyj o c h a r a k t e r z e p r y w a t n y m ) p r z y ję t o k u rs g ie łd o w y z d n ia 13 s ty c z n ia 1930 r. a w i ę c około 50 —5 5 H/0 ich w a r t o ś c i likwi
da c y jn e j. K w o t y p o d a n e p o w y ż e j z p a p i e r ó w w a r t o ś c i o w y c h i p o w ię k sz e j c z ę ś c i p o ż y c z e k k o m u n a l n y c h p o ich zlik w id o w a n iu b ę d ą o blisko 1000/0 w y ż s z e .
P o m yśli art. 29 u m o w y p o lsk o -n ie m ie c k ie j z d n ia 26 _ sie rp n ia 1922 r. o p o d z ia le O b e r - s c h le s is c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n S p ó łk a B ra c k a i O b e r s c h l e s i s c h e K n a p p s c h a f t z a r z ą d z a ły w s p ó ln ie m a ją tk ie m O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n , k a ż d a ze s tr o n z a d o c h o d o w a la t e ż w s z e lk ie w p ł y w y b ą d ź z ty tu łu sp la t lu b a m o rty z a c ji, b ą d ź z. t y t u łu o d s e t e k z p r z e d m i o t ó w m a j ą t k o w y c h p o ło ż o n y c h w k a ż d y m z o b u k ra jó w P o n ie w a ż d z ie ń p r z e ł o m o w y d e c y z j ą R a d y Ligi N a r o d ó w u s ta lo n o n a 1 lipca 1922 r., n a l e ż y w w y k o n a n iu p o s t a n o w i e ń d e c y z ji w z a j e m n i e w y l i c z y ć się z k w o t, k t ó r e p r z y sługują w m y śl p o s t a n o w i e ń d e c y z ji k a ż d e m u z n a s t ę p c ó w O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n . K w o t y n a l e ż ą c e się je d n e j i drugiej s tr o n ie z te g o ty t u łu , n ie są je s z c z e o s t a t e c z n i e u z g o d n io n e .
C o do p rz e k a z a n ia p r z e z R z ą d R z e s z y k w o t y IV2 m iljona m a r e k ( a rt. 10 d e c y z ji) , jako n a le ż n o śc i z t y tu łu w z a j e m n e g o r o z r a c h u n k u m i ę d z y O b e r s c h l e s i s c h e K n a p p s c h a f t a S p ó łk ą B ra c k ą za cz as o d 1 lipca 1922 r., w y p a d a n a d m ie n ić , ż e k w o t ę t ą R z ą d R z e s z y z o b o w ią z a n y b y l p r z e k a z a ć w e d łu g p o s t a n o w i e ń d e c y z ji p r z e d u p ł y w e m 3 m ie s ię c y o d d a t y d e c y z ji R a d y Ligi N a r o d ó w w r a z z o d s e t k a m i w w y s o k o ś c i 5 °/0 za c z a s p o c z ą w s z y od 1 s ty c z n ia 1930 r. W chw ili w y d a n i a niniej
sze g o s p r a w o z d a n ia je d n a k o w o ż R z ą d R z e s z y p o w y ż s z e j k w o t y ani t e ż o d s e t e k nie p rz e k a z a ł.
C o się zaś t y c z y p o s t a n o w i e ń a r ty k u łó w 12, 13 u s t 1 i 2 ja k o te ż a r ty k u łu 24 ust. 1, 2 i 3 u m o w y p o lsk o -n iem ieck iej z d n ia 26 s ie rp n ia 1922 r. o p o d z ia le O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n , k t ó r e w e d ł u g art. 11 d e c y z ji R a d y Ligi N a r o d ó w b ę d ą s t o s o w a n e dla c e ló w t e j ż e d e c y z ji, n a w e t g d y b y w s p o m n i a n y p o lsk o -n ie m ie c k i u k ła d zo stał w y p o w i e d z i a n y , k ró tk o p o d a j e m y t r e ś ć t y c h p o s t a n o w ie ń .
W art. 12 u m o w y o p o d z ia le O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n p o d z ie lo n o c z ło n k ó w te g o ż n a o b a n o w o u t w o r z o n e b r a c t w a , t. j. n a S p ó łk ę B ra c k ą i O b e r s c h l e s i s c h e K n a p p s c h a f t w e d ł u g za k ła d ó w b ra c k ic h , n a k t ó r y c h w d n iu 1 lipca 1922 r. p ra c o w a li, zaś w art. 13 ust. 1 u s ta lo n o z a s a d ę , ż e o b c ią ż a się e k s p e k ta t y w a m i , w y s łu ż o n e m i d o 30 c z e r w c a 1922 r. w d a w n ie js z y m O b e r s c h l e s i s c h e r
- 13 -
K n a p p s c h a f t s v e r e in to n o w o u t w o r z o n e b r a c t w o , do k tó re g o za k ła d b ra c k i z o stał p rz y d z ie lo n y , a w ię c z t y m sk u tk ie m , ż e p o d z ia ł e k s p e k t a t y w został u s k u te c z n io n y ró w n ie ż dla osób, k t ó r e w dniu p o działu O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f t s v e r e i n nie b y ł y z a tr u d n i o n e n a z a k ła d a c h b ra ck ich . W u s t ę p i e 2 art. 13 u m o w y zaś z a g w a r a n t o w a n o u t r z y m a n ie e k s p e k t a t y w w y s ł u ż o n y c h w b r a c t w a c h n ie m ie c k ic h z p o z a G ó r n e g o Śląska o s o b o m , p r z y d z ie lo n y m w e d łu g art. 12 d o Spółki B rackiej d o p ó t y , d o p ó k i b ę d ą u t r z y m a n e e k s p e k t a t y w y w y s ł u ż o n e w S p ó łc e Brackiej.
A rt. 24 u st. 1 i 2 u m o w y dzieli p e n s jo n is tó w (jinwalidów i w d o w y } o ra z s ie ro ty n a n a s t ę p c ó w d a w n ie js z e g o O b e r s c h l e s i s c h e r K n a p p s c h a f ts v e r e in , za ś u s t ę p 3-ci p o s ta n a w ia ż e w y p ł a t y ś w ia d c z e ń p e n s y j n y c h b r a c t w a n ie m ie c k ie n ie m o g ą w s t r z y m a ć z te g o p o w o d u , ż e u p r a w n i o n y z a m ie sz k u je na t e r e n i e działania Spółki Brackiej, o d w r o t n i e Spółka B ra c k a n ie m o ż e w s t r z y m a ć w y p ł a t y ś w ia d c z e ń , jeżeli u p r a w n ie n i z a m ie s z k u ją n a t e r e n i e działania b r a c t w n ie m ie c k ic h . Jak już w s p o m n ie liś m y , n a m o c y p o s t a n o w i e ń art. 11 d e c y z ji R a d y Ligi N a r o d ó w ś w ia d c z e n ia b r a c k ie p o w i n n y w y p ł a c a ć b r a c t w a o b u k ra jó w p o c z ą w s z y o d 1 s ty c z n ia 1930 r. w s z y s tk im o s o b o m , k t ó r e z a m ie szk u ją n a t e r e n i e działania Spółki B rackiej w z g lę d n ie R e ic h s k n a p p s c h a f t. Spółka B rac k a o św ia d c z y ła g o to w o ś ć d o p o d jęcia w y p ł a t y t y c h ś w ia d c z e ń , na r z e c z o só b u p r a w n i o n y c h w o b e c niej a z a m ie s z k u ją c y c h w N i e m c z e c h , n a to m ia s t R e i c h s k n a p p s c h a f t w r o z m o w ie in fo rm ac y jn ej, k tó ra o d b y ła się n a t e n t e m a t w listo
p a d z ie 1929 r. w Berlinie, i n t e r p r e t o w a ł p r z e p i s y art. 11 d ec y zji R a d y Ligi N a r o d ó w w t e n sp o s ó b , ż e o d n o s z ą się o n e tylko d o osób, u k tó r y c h p r a w o d o ś w ia d c z e ń p o w s ta ło już p r z e d 1 lipca 1922 r., R z ą d R z e sz y zaś w o g ó le nie zajął s ta n o w is k a w tej s p r a w i e i do chwili w y d a n ia n in iejszego s p r a w o z d a n ia n ad a l t r w a sta n , jaki istniał p r z e d w y d a n i e m d e c y z ji R a d y Ligi N a r o d ó w , t. j. b r a c t w a p o lsk ie n ie p łacą ś w i a d c z e ń d o N ie m ie c , n a o d w r ó t R e i c h s k n a p p s c h a f t n ie płaci ś w ia d c z e ń d o Polski. W e d ł u g w sz e lk ie g o p r a w d o p o d o b i e ń s t w a s p r a w a o p r z e się o T rybuna ł, k tó r y p r z e w i d z i a n y je s t w art. 13 d e cyzji R a d y Ligi N a r o d ó w , a b y o s ta t e c z n i e w y ja śn ić k w e s t j ę ta k w a ż n ą dla u b e z p ie c z o n y c h .
S p r a w a z a w a rc ia u m o w y z R z e s z ą N i e m i e c k ą o w z a je m n o ś c i w d z ie d z in ie u b e z p i e c z e ń s p o łe c z n y c h n ie p o s tą o iła dalej. U m o w a p a r a f o w a n a w m aju 1928 r. n ie w e s z ła je s z c z e w życie. N a d a l is tn ie je stan b e z p r a w n y , a w n a s t ę p s t w i e te g o u b e z p ie c z e n i nie m ają ż a d n e g o z a p e w n ie n ia , czy w z g lę d n ie o d k ą d b ę d ą mogli k o r z y s ta ć z ś w ia d c z e ń , do k tó r y c h nabyli p r a w o p r z e z s k ła d k o w a n ie d o in s ty tu c y j b ra c k ic h , jeżeli z a m ie sz k u ją w d ru g im kraju.
\
III Składki i świadczenia.
Zestaw ienie składek i św iadczeń K asy C h o ry c h obow iązujących od 7 stycznia 1929 r. do 31 grudnia 1929 r.
C zy sty dzienny zarohek
igr
włącznie do 2 5 0 2 -
,, 3 5 0 3 -
/r n 5 4 5 0
I rr 1? 7 - 6 5 0
i rr n 8 50 8 - rr r; 11 50 10 50
n // 14 — 12 6 0
1
powyżej . 14 — 15 -
pfaca zasad«
nicza
zł gr
sto^
pień za=
rob=
kow y
3
I II Iii IV ' V
V I VII VIII
tygodniow e składki do K a s y C h o r y c h
<5 1/2° / o p łacy zasadn czep 23/r0/n 23/4°ń człon p raco
ków daw
c ó w zł |gr zł |gr
grosz c h o reg o
<§ 2 2 ust 2 statutu) d la
zw yczajnych c h o ry c h i dla ch o ry c h d o tk n ię ty c h w y p ad k ie m u razo w y m aż d o u p ły w u
4 ty g o d n ia p o za jściu w y p ad k u 1/2 p ła cy za sad n iczej
zł Igr
33 50 74 07 32 73 08 2:48
33 50 74 07 32 73 2 0 3
!
2l48 1 1 5 0 2 25 3*25 4 —
-
5 2 5
•
6|3D 7 50
d la c h o ry ch d o tk n ię ty c h w y p ad k ie m u razo w y m z p o cz ątk ie m 5 aż d o upły- w u 13 ty g o d n ia p o z a jściu w y
p a d k u 2/b płacy zasad n iczej
zł I gr
1 / 3
2 - 3 - 4 3 3 7 3
I 5 3 3 7 3 7 840 1 0-
za siłek d o m o w y dla ż o n a ty c h członków le czo n y ch w leczn icy
(§ 22 u s t 3 s ta tu tu ) d la z w y czajn y ch c h o ry ch i d la c h o ry c h d o tk n ięty c h
w y p ad k ie m u razo w y m z w ięcej n iż jz je d n e m lu b
je d n e m | ź a d n e m d zieck ie m p o n iż ej 16 la t
40°,/0 i 30o/o
p ła cy zasadniczej zł |gr
7
3 2 0 4 20
04
zł Igr
kieszonkow e dla b ez d zietn y ch p o z o s ta ły c h
w d o w có w cz ło n k ó w w zględnie w zględnie w d ó w bez czło n k iń w zględu n a po n iżej w iek o raz d la n ie ż o n a ty c h
czło n k ó w w zględnie c z ło n k iń pow yżej
3 0 'la t
§ 22 u s t 4 s ta tu tu
ho I 7io
p ła c y za sad n icze j zł Igr zł Igr
g ro sz ch o re g o
§ 182 O . U. R
7s
p ła cy z a sa d n iczej
10
20 30 45 65 80 05 26 50
u s t a w o w y zasiłek d om ow y (samotni nie otrzy»
mują nic)
§ 186 O. ü . R.
r/a grosza chorego z rubryki
11 zł |gr zł I gr
11
50 25 25
25 30 50
12
50 75
62 7a
15 75
po
śmiertne 25-krorne
p łacy zasad
niczej, con aj- mniej iednaK 1 0 0 , - zł
zł |gr 13
100 100
112 162 200
262 315 375
pom oc p o ło gow a
zasiłek na karmienie
dla członkiń
zł |gr 14
3,25 4 - 5 25 6 3 0 7i'50
zł I gr 15
50 75
1 /2
1 62 7s
2
2 627a
3 1 5
A s
je d n o razo w e w sp a rcie
do kosztów
p o ło g o w y ch
zł 16
,10, -
pogrzebowe po
d zieck u cz ło n k a wzgl.
cz ło n kini zonie członka wzgl. po mężu członkini
17
120, zł
1S
60,'
Uw agi
19
Z estaw ienie składek i św iadczeń K asy Pensyjnej, obow iązujących od 1 stycznia 1929 r. do 31 grudnia 1929 r.
zarobek
m ie sięczny | dzienny
§ 85 s ta tu tu po n ad
2}
7 5 , - 125,—
150,—
1 7 5 , - 2 2 5 , -
do
2ł
75, 125, 150, 175, 225,
ponad do
zt
4
3,- 5 ,' 6, - 7 ,' 9,'
3 , - 5 , - 6
, -
7 , - 9 , -
miesięczne składki do
K a s y Pensyinei członków i praco=
d a w c ó w
§ 86 ust. 2 statu tu
zł
w pisow e dla człon«
ków bez różnicy
płci
§ 8 4 u st.l statutu
zł 7
wtórnik w y k a z u człon«
kostw a
§84ust.2 s ta tu tu
zł
uzna- niówk'
§ 5 4 ust. 1
■ statutu zł
dod atek p o g rz e b o w y po inwalidce,
*11 żonie inwalidy
■Ti oraz po
wdowie
& członka lub inwalidy
dzieck u inw alidy lu b in w alid k i wzgl. po sierocie,
k tó ra p o b ie ra ła zasiłek siero cy
§ 68 ust. 3 statutu
zł
10 11
L II III IV V VI
3 , - 5 ,—
6, —
8,75 11,25 12,50
V 0,50 120,~ 100, '
zł
12
stopniówki do obliczenia św iadczeń p e n s y jn y c h <§ 60 s t a t u t u » w
klasie
zł
początkow ą za pierwsze 120 in''es:ę cy
oi ■
końco“ 10 wej^o zarób«
ku 11
50,
1 K III IV V V I
14
0,64
0,80
środkowa za następne 120 m iesięcy
°1 la
końco
w ego zarób«
ku zt 15
0,48 0,80 0 96 1,40 1,80 2 00
16
1,28
łl,6 0
końcow a za czas ponad 240 m iesięcy
°l la
końco
w ego zarób«
ku 17
0,96 1,60 1,92 2,80 3,60 4 0 0
0 96
120, 19
0,72 1 20 1,44 2,10 2 70 3 00
24,0 »/o 20
końcowa stopniów« kaw °/o°dskładki
IV Lecznictwo.
a) L ecznice brackie i letniska.
Licz
bieba
żą c a
Z akład lec z n ic z y
Obszar zajęty pi zez
lecznicę
h a
I lo ś ć
łóżek P r z e c ię tn e o b ło ż e n ie d z ie n n e w r o k « 1929
I n w e s t y c j e , d o k o n a n e w to k u 1929 w b u d y n k a c h , in s ta la c ja c h i i n w e n t a r z u
B i e l s z o w i c e lecznica
K n u r ó w lecz n ica
K rólew sk a H uta a ) lecz n ica
D klinika dla k o b ie t
M y sło w ice lecz n ica O rzesze
le c z n ic a
Rudzka K u źn ica le c z n ic a
4. 36. 27.
K a to w ice
aj) le c z n ic a w łą c z n ie kliniki w e w n ę t r z n e j i kliniki c h iru tg icz n ej
b") klinika ocz na cj) ,, u s z n a
2 71. 17.
2. 11. 31.
5. 42. 66.
1. 38. 30.
3. 58. 25.
4. 57. 25.
266
345
77 93
217
507
103
283 117
297
216
244
51 57
190
415
53
187 82
230
O d r e s t a u r o w a n o g r u n t o w n i e p a w ilo n i b a r a k II,
a d a p t o w a n o stajn ię na g a r a ż dla sani
tarki,
z a in s ta lo w a n o filtr natrolitoW y dla c z y s z c z e n ia w o d y u ż y tk o w e j,
z a k u p io n o 1 u n iw e r s a ln y stół o p e r a c y jn y . U r z ą d z o n o od d ział o r t o p e d y c z n y p r z y klinice ch iru rg ic z n e j,
u r z ą d z o n o la b o r a to r ju m d e n t y s t y c z n e w klinice u sz n e j,
w y k o n a n o w e jś c ie z tr u p ia r n i n a ulicę L e to c h y ,
z a in s ta lo w a n o d ź w ig t o w a r o w y w b u d y n k u g o s p o d a r c z y m ,
z a k u p io n o 2 n o w e a p a t a t y d j a te r m ic z n e ,
„ 1 u n iw e r s a ln y stół o p e r a - c y in y ,
z a k u p io n o 1 a p a r a t r e n t g e n o w y dla dia
g n o s ty k i dla kliniki d e n t y s t y c z n e j , z a k u p io n o 1 c e n t r y f u g ę dla pralni.
Z a in s ta lo w a n o lo d o w n ię ,
za k u p io n o 1 a p a r a t d ja te r m ic z n y . P r z e p r o w a d z o n o g e n e r a l n y r e m o n t kli
niki k o b ie c e j, z a in s ta lo w a n o ta m c e n t r a l n e o g r z e w a n i e i u r z ą d z e n ia sani
ta r n e ,
a d a p t o w a n o r e m i z ę w o z ó w n a g a r a ż dla sanitarki,
p r z y b u d o w a n o d w a m u r o w a n e u s t ę p y do d o m u m ie s z k a ln e g o ,
z a in s ta lo w a n o d w i e l a m p y o p e r a c y j n e , z a k u p io n o k o m p l e t n e u r z ą d z e n i e r e n t - g e n o w e dla te r a p ji głębokiej,
z a k u p io n o 1 a p a r a t d ja te r m ic z n y . Z a k u p io n o 1 l a m p ę „Solkrjc“ .
D o b u d o w a n o k r e d e n s p r z y g ł ó w n y m b u d y n k u ,
z a in s ta lo w a n o l a m p ę o p e r a c y j n ą , z a k u p io n o 1 kocioł k u c h e n n y z stali n ie r d z e w ie ją c e j o p o j e m n o ś c i 125 litr.
O d n o w i o n o g r u n t o w n i e p a w ilo n i b a r a k w e w n ą t r z ,
z a k u p io n o 1 l a m p ę k w a r c o w ą , z a k u p io n o 1 l a m p ę „Solhpc“ .