Poznaj wkład naszego miasta w największy ruch społeczny w dziejach świata.
Solidarni w Piławie Górnej
→ Inwestycje ↘ 3
→ Sport ↘ 6
↘ Aktualności ↘ 7-8
Amazon dla podstawówki
Pod żaglami powiatu
Przeczytaj również ↓ NR 09 (09/2020) www.pilawagorna.pl
→ Ściśle tajne
O żywych torpedach prawie wszystko. Sensacyjne wątki na wystawie w ośrodku kultury.
→ 9
→ Udało się!
Dzięki bezinteresowności i zaangażowaniu wielu ludzi zor- ganizowaliśmy trzy duże imprezy.
W numerze relacje z pierwszego biegu Piławska Skała, pierwszej edycji Festiwalu Bachowskiego w Piławie Górnej, ogólnopolskiego turnieju koszykówki ulicznej Na Metalowych’2020.
→ 4,5,7 Amerykańska firma stworzyła
w Piławie Górnej strefę edukacyjną wyposażoną w najnowocześniejszy sprzęt.
Projekt uczy łączyć pasję z technologią.
- Nagle, uderzenie! Rywale najechali na rufę i pomieszali szyki. Będzie dyskwalifikacja?
- W regatach powiatowych na Jeziorze Bielawskim nasze miasto zajęło drugie miejsce.
Jakub Kasiński zdradza, jak budować markę miejsca.
→ str. 10.
Trzy pytania do...
Czy Piława Górna może być wiodącą atrakcją turystyczną?
W ciągu trzech lat Fort Ostróg zmienił się z ruiny w jeden z częściej odwiedzanych obiektów. Dlaczego?
ISSN 2658-2856
16
STron→ Serce bije na Piastowskiej
→ Bezpieczniej
Ma ponad 1,5 metra wysokości, czerwony kolor i charakte- rystyczny kształt serca. Zgadnij- cie, co to! Piławianie zebrali 2.185 złotych, żeby pożytecznie łączyć ekologię z filantropią.
→ 2
Zamgławiacz parowy rozpyla substancje dezynfekujące.
Nanomgłę o kroplach wielkości 10 μm. potrafi wyrzucać na odległość 10 metrów.
→ 6
2 Aktualności www.pilawagorna.pl
Wydawca: „IMAGE” Zakład Poligraficzny / Redakcja: Urząd Miasta w Piławie Górnej, ul. Piastowska 69, e-mail: gci@pilawagorna.pl / Redakcja techniczna: Skandha / Druk: „IMAGE” Zakład Poligraficzny ISSN 2658-2856 / Wydano na zlecenie Urzędu Miasta w Piławie Górnej. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych artykułów i ogłoszeń.
Udało się! Piławianie zebrali 2.185 złotych. Pojemnik na plastikowe nakrętki stanął w centrum miasta.
Od 7 września mieszkań- cy Piławy Górnej mogą już w prosty sposób pomagać chorym. Wystarczy, że wrzu- cają małe plastikowe nakrętki do specjalnego kosza. Tylko tyle? Tak, bo nakrętki są cen- nym surowcem wtórnym, skupywanym przez firmy recyklingowe. A za pienią- dze pozyskane ze sprzedaży
Serce bije na Piastowskiej
Pogoda dopisała i humory też. Piławianie dobrze się bawili na sobotnim festynie rodzinnym. To już druga w tym roku inicjatywa spółdzielni mieszkaniowej, przygotowującej się do dużej inwestycji.
- Zorganizowaliśmy festyn pod hasłem „Budujemy nowy dom”, ponieważ w niedalekiej przyszłości w miejscu, gdzie od- bywała się zabawa, ma powstać nowy budynek mieszkalny - wyjaśnia Maciej Woźniak ze Spółdzielczego Domu Kultury w Dzierżoniowie.
Na malowniczo położonym wzniesieniu w Piławie Gór- nej, w pobliżu ulicy Stani- sława Staszica, spółdzielnia planuje budowę komforto- wych mieszkań o zróżnicowa- nym metrażu, nowoczesnym standardzie wykończenia, z wieloma udogodnieniami,
można finansować leczenie, zakup sprzętu medycznego czy rehabilitację.
Metalowy kosz stanął na chodniku, naprzeciwko daw- nego urzędu miasta przy uli-
cy Piastowskiej 29. Ma ponad 1,5 metra wysokości, czerwo- ny kolor i charakterystyczny kształt serca. Nieprzypad- kowo właśnie taki, bo piła- wianie lubią pomagać. Na zakup pojemnika zebrali 2.185 złotych. Mogą teraz, tak jak mieszańcy innych miast, pożytecznie łączyć ekologię z filantropią.
Kosz pomieści aż 150 kg surowca. Do środka można wrzucać wszelkiego rodza- ju plastikowe nakrętki (np.
po napojach, mleku, kawie czy jogurcie) bez względu na kształt czy kolor. W po- jemniku możemy też zosta- wiać zakrętki od kosmetyków czy opakowań po chemii go- spodarczej (po płynach do zmywania, płukania, szam- ponach itd.). Jeśli mają tek- turowe uszczelki, trzeba je usunąć przed wrzuceniem.
Serce Piławy Górnej bije w stałym rytmie, ustalonym przez wypełnianie i rozłado- wywanie zawartości kosza.
Tymczasem organizator akcji czeka pod nr tel.: 606103269 na zainteresowanych odbio- rem surowca.
Wesoło na Staszica
jak dobrze wyizolowane okna z trzema szybami, winda na każdej klatce schodowej czy garaże na własność.
W sobotę 12 września nikt się nie nudził, bo podczas cztero- godzinnej imprezy nie brako- wało rozrywek.
- Były darmowe zjeżdżalnie, ogromne dmuchane boisko do piłki nożnej i konkursy z na- grodami. Warto dodać, że na bramce przez chwilę stał nawet pan burmistrz Krzysztof Chu- dyk i dzielnie spisał się w no- wej roli. Dzieci częstowały się popcornem, napojami i słody- czami. Niewątpliwą atrakcją była też przejażdżka kucykiem czy spacer z małą, sympatycz- ną kózką. Najważniejsze jed- nak, że dopisała frekwencja i pogoda. Do zobaczenia za rok – podsumowuje Maciej Wożniak. Imprezę współ- organizował Urząd Miasta w Piławie Górnej.
www.pilawagorna.pl Inwestycje 3
Burmistrz Piławy Górnej Krzysztof Chudyk
Z poważaniem
Amerykańska firma stworzyła w Piławie Górnej strefę edukacyjną wyposażoną w najnowocześniejszy sprzęt.
Tablety Fire, czytniki Kindle, robot edukacyjny, głośniki Echo Dot, specjalna mata do nauki programowania i matematyki oraz układy elektroniczne Makey Makey pomogą każdemu mądrze komunikować się w cyfrowej rzeczywistości.
W pełni wyposażone po- mieszczenie do udziału w warsztatach kodowania i kompetencji cyfrowych to część programu edukacyjne- go realizowanego przez firmę Amazon. Właściciel najwięk- szego na świecie sklepu inter- netowego tworzy w szkołach, bibliotekach i centrach kultury interaktywne punkty eduka- cyjne. Flagowy projekt Amazo- na inspiruje dzieci, by łączyły pasję z nowoczesnymi rozwią- zaniami technologicznymi.
Amazon dla piławskiej podstawówki
Piława Górna w ramach projektu „Zdalna Szkoła+” po raz drugi pozyskała środki unijne na zakup sprzętu komputerowego dla uczniów.
Do Szkoły Podstawowej im.
K.K. Baczyńskiego w Piławie Górnej trafiły kolejne laptopy.
Tym razem w ramach projek- tu „Zdalna Szkoła+” zakupio- no 17 laptopów do zdalnej nauki dla dzieci najbardziej
nowe laptopy dla naszych dzieci
Kiedy z dnia na dzień część codziennej aktywności trzeba było przenieść do wirtualne- go świata, w firmie zrodził się pomysł wspierania zdalnej nauki. Od 16 marca w ciągu 3 miesięcy z lekcji i szkoleń online skorzystało (na żywo) 35 tysięcy uczestników i 30 tys. na YouTube, gdzie do dziś można obejrzeć nagra- nia z zajęć.
- W STEM Kindlotece Ama- zon przeszkoleni nauczycie- le prowadzą zajęcia, których uczestnicy poznają języki pro- gramowania, uczą się, jak świadomie używać współcze- snych technologii i mądrze komunikować się w cyfrowej rzeczywistości - wyjaśnia Do- nata Wajda, bibliotekarka i doradca zawodowy w Szko- le Podstawowej im. K.K. Ba- czyńskiego w Piławie Górnej.
To znacznie więcej niż for- ma promocji czytelnictwa czy szeroko pojętej kultury cyfro- wej. Miejsce stwarza każdemu
dziecku i osobie dorosłej moż- liwość rozwijania kompeten- cji analitycznych i cyfrowych.
Idea zakłada kompleksowe po- dejście do edukacji. Opiera się na kojarzeniu różnych treści w codziennej nauce, ekspe- rymentowaniu i kreatywnym rozwiązywaniu problemów.
potrzebujących wsparcia, w szczególności dla rodzin wielodzietnych znajdują- cych się w trudnej sytuacji materialnej. Dofinansowa-
nie unijne wynosi 54 880 zł.
Projekt „Zdalna Szkoła+” jest realizowany w ramach Pro- gramu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020,
Oś Priorytetowa nr I „Po- wszechny dostęp do szyb- kiego internetu”, Działanie 1.1 „Wyeliminowanie teryto- rialnych różnic w możliwości dostępu do szerokopasmo- wego internetu o wysokich przepustowościach”.
Warto podkreślić, iż wcze- śniej otrzymany grant programu Zdalna Szkoła w wysokości 59 500 zł po- zwolił na zakup 19 laptopów.
Uczy zdobywać wiedzę w spo- sób najbardziej zbliżony do na- turalnego poznawania świata.
- Serdeczne dziękujemy ro- dzicom, pracującym w firmie Amazon, że zgłosili naszą szkołę do programu i zagło- sowali na nas - podkreśla Do- nata Wajda.
4 Sport www.pilawagorna.pl
Piławska Skała była naszym marzeniem....Dzięki determi- nacji i zaangażowaniu wie- lu oddanych sprawie ludzi, w trudnych obiektywnie wa- runkach doszła do skutku i przyniosła wiele pozytyw- nych emocji. Zapraszamy na chwilę wspomnień.
Udało się bez wątpienia również za waszą sprawą.
Byliście, pobiegliście i zoba-
Pobiegliśmy!
Bokserzy z Piławy Górnej przygotowują się do Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży. Forma po wakacjach i poziom umiejętności dobrze rokują wysiłkom sportowców.
nasi gotowi
czyliście. Dlatego z nieukrywa- ną przyjemnością zapraszamy na chwilę wspomnień, krótki fotoreportaż o wspólnej pasji, początku nowej historii...
Podzielcie się z nami swoimi wrażeniami na Facebooku Pi- ławskiej Skały.
Wiedza na ich temat przy- niesie tylko dobre owoce, będzie pomocna w przygo- towaniach do drugiej odsło- ny biegu w przyszłym roku.
Pierwszy na metę przybiegł Karol Frelik reprezentujący LKS Osuchów. Ukończył bieg z czasem 00:37:39. Drugim w kategorii OPEN był Patryk Chrzanowski z PCH Sport Team (00:38:09), a trzecim Adam Szpularz z Crazy Runners Kąty Wrocław- skie (00:39:46). Najszybszą wśród kobiet okazała się Anna Ficner z Olaws Zlotoryja MKS Siechnice (00:42:47), a najstarszym zawodnikiem Julian Kulik z Piławy Gór- nej (rocznik 1944), który przybiegł na metę z czasem 01:18:55, co dało mu trzecie miejsce w swojej kategorii wiekowej. W Piławskiej Skale pobiegło 179 zawodników.
Gratulacje dla wszystkich!
Na początek zawodnicy klubu Boks Ciszewski Piła- wa Górna pojechali powal- czyć z kolegami ze Świdnicy.
Na ringach Polonii Świdnica i Respect Świdnica wystąpili 4 września: Jacek Łuczak, Ka-
rol Paluch, Jakub Rogalski, Zosia Skalna, Dawid Skalny, Tobiasz Stanisławczyk, Igor Bagiński i Archiwald Begert.
- Nasi zawodnicy dobrze wy- padli po wakacyjnej przerwie.
Piątkowe sparingi to część przygotowań Tobiasza i Karola do eliminacji Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży – wyja- śnia trener Patryk Ciszewski.
Chodzi o krajowe zawody sportowe, w których startu- ją dzieci i młodzież szkolna.
Impreza odbywa się nieprze- rwanie od 1995 roku. W olim- piadzie obowiązują trzy bloki:
sporty zimowe (12 dyscyplin), umysłowe (brydż, szachy, war- caby, go) oraz halowe (21 dys-
cyplin) i letnie (26 dyscyplin).
Termin Ogólnopolskiej Olim- piady Młodzieży 2020 w spor- tach halowych, zaplanowanej początkowo od końca marca do maja, przełożono na wrze- sień i październik 2020 roku.
W 11 miastach Lubelszczy- zny o medale miało powalczyć 3 tysiące uczestników w 15 dyscyplinach.
- Pragniemy, by impreza zo- stała przeprowadzona w mie- siącach wrzesień-październik 2020 roku, o ile sytuacja zwią- zana z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-Cov-2 na to po- zwoli poinformował niedawno Urząd Marszałkowski Woje- wództwa Lubelskiego.
www.pilawagorna.pl Sport 5
Emocje po turnieju 8 sierpnia dopiero opadły. Czas na podsumowanie.
Tegoroczna edycja Turnie- ju Koszykówki Ulicznej „Na Metalowych” była wyjątkowa z dwóch względów. Po pierw- sze, dedykowana tragicznie zmarłemu Kobe Bryantowi i nie przez przypadek wzię- ło w niej udział 8 zespołów (PG Crew, Smoki, Może być, Wrooklyn 3’s, Greengo, Fla- mingo, Nieuchwytni, Ekipa Jak Chcesz). Po drugie, tur- niej miał charakter imprezy charytatywnej, gdzie w prze- rwach pomiędzy meczami zbieraliśmy pieniążki do puszki oraz licytowaliśmy różnego rodzaju gadżety ko- szykarskie dla Kajetana. Spo-
na Metalowych’ 2020
Chcielibyśmy podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do realizacji tego projektu, a w szczególności:• Urząd Miasta w Piławie Górnej
• Krzysztof Chudyk - Burmistrz Piławy Górnej
• Miejski Ośrodek Kultury i Biblioteka
• Obywatelski Blok Samorządowy w Piławie Górnej
• Zarząd Budynków Mieszkalnych w Piławie Górnej
• Ochotnicza Straż Pożarna w Piławie Górnej
• Klub Sportowy Piławianka
• Suez Zachód
• FIX - Catering Dietetyczny
• Proton Stroje
• FatCap-Shop
• Browar Sowie
• Dekarstwo-blacharstwo Maciej Szeliga
• Rubens Odszkodowania
• Szkoła Jazdy FIOR
• Inter Mate
• Black Hero Films oraz osoby prywatne:
• Przemek Król
• Dariusz Madejski
• Piotr Żurkiewicz
• Patryk Piekarski
• Marcin Chrobak
• Dawid Wojcikowski
i wszystkim tym, którzy pomagali i dołożyli rękę do tej imprezy!
Pozdrowienia dla całej Streetballowej Rodzinki, która co roku nas odwiedza, tworzy z nami ten klimat i niezapomniane chwile.
Wielka piona dla Jointlawz za krótki koncercik na zakończenie turnieju.
Za rok zrobimy to grubiej!
Bilans turnieju gotowy. Premiera filmu „Na Metalowych 2020” w sali widowiskowej piławskiego ośrodka kultury 2 października o godzinie 17:00. Obszerną relację wideo przygotowała ekipa Black Hero Films.
Warto było czekać.
- PG Crew ma unikalne boisko asfaltowe. Starałem się oddać klimat miejsca i ducha lat 90-tych.
Kilka kadrów to hołd uznania dla legendarnego Koby Bryanta, ale nie mogę zdradzać zbyt wiele szczegółów - zapowiada Kamil Ślęzak.
Koby dostał Oskara za film „Dear Basketball”. Jakie recenzje zbierze
„Na Metalowych 2020”? Dowiemy się już po premierze. - Film będzie dostępny również na YouTube i Facebooku - poinformował Arek
„Korek” Majcher.
KLASYFIKACJA KOńCOWA:
ro grania przy takim upale to naprawdę wyczyn, dlatego brawa dla wszystkich zawod- ników, którzy musieli rywa- lizować nie tylko z drużyną przeciwną, ale również mor- derczym słońcem. Wybawie- niem okazał się wóz strażacki miejscowej OSP - uff. Na gra- mofonach trzeci rok z rzędu swoją muzyką umilał grę DJ Krootki, a za mikrofonem
motywował wszystkich nie- zawodny Łysy. Konkurs wsa- dów jak zwykle na bardzo wysokim poziomie.
Ekipa FatCap-Shop zor- ganizowała Graffiti Jam na otaczających Stadion Miej- ski murach, było regionalne piwko Sowie, amerykańskie hot dogi, sorbety owocowe - było WSZYSTKO, co zapla- nowaliśmy!
PG Crew
I miejsce - Wrooklyn 3’s II miejsce - Nieuchwytni III miejsce - GreenGo
KONKURS WSADÓW:
I miejsce - Damian „Hadzbe” Harsze II miejsce - Dominik „Red Dunker” Cag III miejsce - Rafał Przybylski RZUT Z POŁOWY BOISKA:
Paweł Malcharek
6 www.pilawagorna.pl
W regatach powiatowych Piława Górna zajęła drugie miejsce. Żeglarska rywalizacja na Jeziorze Bielawskim trwała wiele godzin.
Dobry wiatr, piękna pogoda, rodzinna atmosfera i malow- niczo położony akwen. Czy w drugiej połowie września można chcieć czegoś wię- cej? Skąd więc tyle emocji towarzyszących pierwszym Regatom o Puchar Starosty Dzierżoniowskiego „Pod Ża- glami Powiatu”?
Już od początku wszystko zwiastowało, że zawody bę- dą dużym wydarzeniem. Po- mysł trafiony, bo położenie i niewielkie rozmiary Jeziora Bielawskiego wymuszają na żeglarzach szczególną uwagę, precyzyjne ruchy i szybkie re- akcje. Nie ma miejsca na po- myłkę. W końcu kto chciałby wylądować rozpędzoną łódką na betonowym wybrzeżu?…
Pod żaglami powiatu
Starostwo i Bielawski Klub Żeglarski „Wielka Sowa” za- prosili do udziału wszystkie gminy powiatu dzierżoniow- skiego. Na przystani 19 wrze- śnia zjawiło się siedem załóg.
Z należytym szacunkiem, ale nie bez żeglarskiego hu- moru, goście i gospodarze uczestniczyli w ceremonii za- przysiężenia nowych człon- ków klubu. Perełką odprawy okazało się wodowanie nowej żaglówki. „Świerszcz”, bo ta- kie imię dostała łódka, dum-
nie zakołysał się na wodzie.
Dziewiczy rejs wylosowała załoga Piławy Górnej. Pierw- szy dzwonek – trzy minuty do startu. Łodzie kotłują się w przystani, żeby zająć jak
najlepszą pozycję. Drugi – mi- nuta. Kolejny zwrot, woda bulgocze za burtą.
Nagle, uderzenie! Rywale najechali na rufę i pomiesza- li szyki. Będzie dyskwalifika- cja? Nie, bo takie sytuacje to standard przed linią startu…
Nerwowe odliczanie se-
kund z zegarkiem na ręku.
Wreszcie, ostatni sygnał. No- wa Omega pruła taflę jak ży- letka. Piława Górna wychodzi na prowadzenie, jednak po siedmiu biegach aż cztery załogi zdobywają taką samą ilość punktów.
Konieczne stało się rozegra- nie biegów finałowych. Pierw- szy przyniósł zwycięstwo.
W następnym, choć Piława Górna goniła Dzierżoniów do ostatnich metrów przed metą, ostatecznie uległa rywalom i zajęła drugie miejsce w re- gatach. Na trzecim znalazła się Bielawa.
Zawody zakończyły się po prawie sześciu godzinach ry- walizacji. Piławę Górną repre- zentowali: Joanna Domagała, Tomasz Domagała, Janusz Szukała i Sebastian Barto- szyński.
- Cieszymy się tym bardziej, że większa część ekipy pierw- szy raz żeglowała po Jeziorze Bielawskim. Jesteśmy dum- ni, że mogliśmy reprezento- wać Piławę Górną - zgodnie przyznają.
Fot. www.pow.dzierzoniow.pl
Szkoła podstawowa i przedszkole w Piławie Górnej dostały profesjonalne urządzenia do kompleksowej dezynfekcji pomieszczeń.
Tak zwany zamgławiacz parowy rozpyla substancje dezynfekujące. Wytwarza nanomgłę o kroplach wiel- kości 10 μm. Potrafi ją wyrzu- cać na odległość 10 metrów.
W piławskiej podstawówce i przedszkolu będzie służył zasadniczo do dezynfekcji sal.
Będzie bezpieczniej
Urządzenia można używać nie tylko w pomieszczeniach.
Ma dużą wydajność, bo aż 470 ml/min, więc dobrze sprawdza się również przy odkażaniu dużych przedmio- tów, a nawet samochodów.
Zakup sześciu zamgławia- czy to inicjatywa klubu rad-
nych Obywatelskiego Bloku Samorządowego w Piławie Górnej. Inwestycja kosztowa- ła ponad 7 tys. zł. Burmistrz Krzysztof Chudyk przekazał urządzenia miejskim placów- kom oświatowym 31 sierpnia i 2 września.
- Czuję się znacznie spo- kojniejsza, kiedy klasy są odkażane w ten sposób - powiedziała mama jednego z uczniów Szkoły Podstawo- wej im. Krzysztofa Kamila Ba- czyńskiego w Piławie Górnej.
Fot. UMPG, www.multigastro.pl
Sport / Aktualności
www.pilawagorna.pl 7
Na przełomie lipca i sierpnia Świdnicki Ośrodek Kultury po raz XXI był organizatorem Festiwalu Bachowskiego.
Większość koncertów odbywała się we wnętrzach Kościoła Pokoju w Świdnicy, ale formuła festiwalu przewidziała również spotkania muzyczne w małych miejscowościach.
W tym roku mieliśmy przy- jemność po raz pierwszy go- ścić artystów i festiwalową publiczność w Piławie Gór- nej.
W sobotę 15 sierpnia dzięki uprzejmości państwa Anny
Festiwal Bachowski
i Ryszarda Malinowskich w romantycznych wnętrzach pałacu Gladishof wysłu- chaliśmy koncertu muzy- ki barokowej w wykonaniu Katarzyny Czubek (flauto dolce) oraz Anny Wiktorii Swobody (teorba). Piławski koncert w ramach Festiwa- lu Bachowskiego odbył się w konwencji śniadania na trawie w pałacowym ogro- dzie. Koncepcja śniadania na trawie pozwala zaprezen- tować znakomitą muzykę barokową i daje możliwość odkrycia ciekawych i tajem- niczych miejsc Dolnego Ślą- ska.
O nieznanym wkładzie Piławy Górnej w największy ruch społeczny w dziejach świata.
→ - Rysunki satyryczne, prasa nieza- leżna i okolicznościowe banknoty z podziemnego obiegu, przypinki, a nawet pamiątkowa porcelana upamiętniająca poległych stocz- niowców. Przygotowałeś ciekawą wystawę z okazji 40-lecia Soli- darności.
Arnold Kordasiewicz - Po- wstała z myślą o młodym od- biorcy. Jest skierowana do uczniów szkoły podstawowej i młodego pokolenia. Rze- czywiście, ciekawie ukazuje zagadnienie, ale nie dlatego, że to ja ją przygotowałem.
Wystawa przekazuje waż- ną wiedzę w godny sposób.
Każdy element opisałem osobno. Ktoś nieświadomy
Solidarni
→ Ciąg dalszy na stronie 8.
Wydarzenia / rocznica
wydarzeń grudniowych czy sierpniowych przyswoi w te- legraficznym skrócie dziesięć lat, dzielące obydwie daty.
Ciekawostką mogą być na przykład znaczki poczty podziemnej i plakaty. Sporo osobistych pamiątek przeka- zali też działacze piławskiej Solidarności.
→ Starsi zwiedzający również nie będą się nudzić.
- Myślę, że starszym nie trzeba przypominać tematu,
bo to część społeczeństwa, która interesowała się wyda- rzeniami, bardzo ważnymi dla historii Polski. Wydarze- nia te ukazują fotografie po- zyskane dzięki współpracy z oddziałem Instytutu Pa- mięci Narodowej w Gdań- sku, a także z Europejskim Centrum Solidarności, rów- nież z Gdańska. To historia zaczynająca się od masa- kry na Wybrzeżu w grud- niu 1970 roku, czyli zajść, bez których nie byłoby Sierpnia 80. Tak przynajmniej mówią bohaterowie tamtych dni, robotnicy organizujący pro- testy oraz wszyscy, którzy powiedzieli - Dość! - ówcze- śnie rządzącym.
→ Mało kto wie, że te wydarzenia o światowym znaczeniu mają od- niesienie lokalne.
- Wystawa pokazuje nie- zwykle ważny ułamek hi- storii z życia Solidarności w Piławie Górnej. Jedną z tablic poświęciłem ko-
respondencji gdańskiego opozycjonisty Henryka Le- narciaka z szefem związku w Piławie Górnej, Andrze- jem Fafkiem. To prośba do Piławskiej Fabryki Kamienia Budowlanego o wykonanie elementów muru pamięci w ówczesnej Stoczni Gdań- skiej im. Lenina. Miały się tam znaleźć nazwiska stocz- niowców pomordowanych w 1970 roku. Niestety, pla- ny pokrzyżowało wprowa- dzenie stanu wojennego.
Wysłane do Gdańska de- tale nie zostały zamonto- wane, a część muru przez jakiś czas pozostawała pu- sta. Zamiast nazwisk pojawi- ły się na niej słowa papieża, a pod murem pełniono warty honorowe. W momencie od- słonięcia Pomnika Trzech Krzyży na Placu Solidarno- ści tych nazwisk jeszcze nie było.
8 www.pilawagorna.pl
→ Mamy swój wkład w największy przełom ostatnich dziesięcioleci.
- To fakty, które wiążą Piła- wę Górną z historycznymi wydarzeniami w Gdańsku.
Jeszcze niedawno Henryk Lenarciak był dla mnie czło- wiekiem, o którym wiedzia- łem niewiele. Odkryłem go właściwie dopiero podczas
przygotowywania wystawy.
Widniał na teleksach adre- sowanych do pana Fafka.
Podpisywał się jako pomy- słodawca Pomnika Trzech Krzyży, a także miejsca upa- miętniającego zabitych ro- botników. Kiedy zacząłem zgłębiać historię Solidarno- ści, nagle ukazała mi się nie-
Wieści z pierwszej ręki
Aktualności
zwykła postać, niestety dziś już zapomniana. Wywarła na mnie wielkie wrażenie, bo pokazuje pokorę, z jaką trzeba iść przez życie.
→ To największa niespodzianka?
- Sztandar piławskich Zakła- dów Przemysłu Jedwabnicze- go „Nowar” też ma ciekawe dzieje. Na plebanii ukrywał go ówczesny proboszcz Bro- nisław Goldewicz. Potem przechowywał ksiądz pro- boszcz Zbigniew Wolanin.
Losy sztandaru dobrze od- dają ducha czasów, kiedy ta- kie przedmioty trzeba było chronić. Był symbolem So- lidarności, znakiem wolno- ści, bo osobiście Solidarność wiążę bardziej z potężnym ruchem społecznym niż ze związkiem zawodowym.
Solidarność już we wrze- śniu 1980 roku miała blisko
10 milionów członków i prze- trwała do 1989 roku prawie nienaruszona. Polska znana jest na świecie przede wszyst- kim z tego, co się wówczas stało.
→ Skąd pomysł na lokalizację wy- stawy?
- Kościół pw. św. Marcina w Piławie Górnej jest otwarty od godziny 8:00 do 18:00. To miejsce, gdzie jak najwięcej ludzi przychodzi i jak najwię- cej może obejrzeć ekspozycję.
→ Wystawa nie powstała z dnia na dzień…
- Trochę to trwało. Problem polegał na tym, że kilka archi- walnych fotografii wymagało pozwolenia na ich udostęp- nienie. W jednym przypadku się nie zdecydowałem, kie- dy zażądano 450 złotych za zdjęcie, w pozostałych dosta- łem zgodę bezpłatnie.
Wznowiła działalność sekcja taneczna.
Powstała nowa grupa, dla początkujących!
Zajęcia prowadzi certyfikowana instruk- torka, profesjonalna tancerka breakdance, odnosząca sukcesy na arenie ogólnopol- skiej i międzynarodowej Klaudia Watem- borska. Zapisy i dodatkowe informacje pod nr tel.: 748371596.
W środę 30 września zakończyło się głosowanie nad pro- jektami do Budżetu Obywatelskiego 2020! Wyniki będą podane do 9 października na stronie www.pilawagorna.pl.
W piątek 16 października na terenie miasta będzie prze- prowadzona zbiórka odpadów wielkogabarytowych.
Młody kolarz z Piławy Górnej, Janek Bru- chwalski, zajął ósme miejsce w wyścigu o Mistrzostwo Makroregionu Młodzików, jaki odbył się 12 września w Górkach No- teckich koło Gorzowa Wlkp. Brawa dla
„Johnego”!
O zasadach, szczegółach i korzyściach z udziału w progra- mie „Czyste powietrze” będzie można dowiedzieć się w po- niedziałek 19 października od godz. 13:00 do 15:30 w sali posiedzeń Urzędu Miasta w Piławie Górnej.
Przedstawiciele piławskiego samorządu 15 sierpnia uczcili setną rocznicę Bitwy Warszawskiej, stoczonej w czasie woj- ny polsko-bolszewickiej. Obchodom towarzyszył wystawa w kościele parafialnym.
www.pilawagorna.pl 9
→ Po raz pierwszy w Piławie Gór- nej zorganizowałeś Noc Muzeów.
Materialną pamiątką po wieczor- nym spacerze z przewodnikiem jest wystawa poświęcona tajnej produk- cji prowadzonej w naszym mieście podczas drugiej wojny światowej.
Arnold Kordasiewicz - Uka- zuje lokalną historię żywych torped. Sporą część stanowią archiwalne fotografie, ale po- jawiają się też zupełnie nowe eksponaty, jak ściśle tajne pi- smo wymieniające wszystkich udziałowców w fabryce Atlas Werke i kwotę udziałów. Do- kument zawiera informację z listopada 1943 roku o ist- nieniu od lipca w Piławie Gór-
o żywych torpedach prawie wszystko
nej ciągle rozwijającej się filii zakładów. W gruncie rzeczy mówi o budowie hal fabrycz- nych przy ul. Groszowieckiej.
→ Jak zdobyłeś eksponaty?
- Tematem interesowałem się od dawna. Dokument do- stałem kilkanaście lat temu.
Nie mogę zdradzić, od kogo.
Fotografie gromadziłem co najmniej od 2008 roku. Część materiałów dotyczących pol- skiego Krążownika ORP Dra- gon, storpedowanego przez Negera, udostępniło Mu- zeum Marynarki Wojennej w Gdyni. Cóż, historia żywych torped siłą rzeczy związana jest z Polską i Polskimi Siła- mi Zbrojnymi na Zachodzie,
o których opowiadałem pod- czas Nocy Muzeów.
→ To nie jedyny polski wątek na wysta- wie poświęconej tajnej broni Hitlera…
- Wystawa ujawnia też nie- dawno odkrytą postać Polaka pracującego w Atlas Werke, którego przeniesiono z Bre- my do Piławy Górnej wraz z częścią produkcji. Pracował tu jako główny księgowy.
→ Hitlerowcy musieli mieć do niego duże zaufanie. Co dziwne, ta sama postać, na tym samym stanowisku, pojawia się po wojnie w Piławskich Zakładach Przemysłu Odzieżowe- go… Już choćby dla tego wątku warto przyjść i zobaczyć wystawę w holu ośrodka kultury przy ulicy Piastowskiej w Piławie Górnej.
W Piławie Górnej 18 września wspominaliśmy 81. rocznicę sowieckiej napaści na Polskę i Światowy Dzień Sybiraka.
Uroczystości rozpoczęły się w południe hymnem i modli- twą na placu przed kościo- łem pw. św. Marcina.
Zanim delegacje samorzą- du, mieszkańców i miejskich placówek kulturalno-oświa- towych złożyły kwiaty pod Pomnikiem Sybiraków, bur- mistrz przypomniał wyda- rzenia z 17 września 1939 roku.
Armia Czerwona uderzyła na Polskę nad ranem, rów- nie bestialsko jak wojska niemieckie. Do niewoli do- stało się 250 tys. żołnierzy, w tym ponad 10 tys. ofice- rów, którzy zostali rozstrze- lani. W starciach zginęło
na świadectwo dla pokoleń
2,5 tys. polskich żołnierzy, a 20 tys. było rannych lub zaginionych.
Rozpoczęły się masowe re- presje, deportacje ludności pol- skiej, grabież dóbr i polskiego majątku narodowego. Czy to w Rosji carskiej, czy stalinow- skiej, deportacje na Sybir mia- ły jeden cel: złamanie ducha i wynarodowienie.
Wywożono całe rodziny osadników, urzędników pań- stwowych, wojskowych, służ- bę leśną, pracowników PKP, służby więzienne, policjantów, nauczycieli, działaczy społecz- nych, kupców, przemysłowców i bankierów, wykwalifikowa- nych robotników i rzemieśl- ników.
Mało kto przeżył. Byli kie- rowani do najtrudniejszych prac i traktowani jak niewol- nicy. Większość umierała na
miejscu. NKWD przeprowadzi- ło 4 zsyłki. Na Wschód wywie- ziono w sumie 1,3 mln osób.
- Każdy z nas ceni sobie wolność. To jedna z pod- stawowych wartości. Każdy przecież pragnie samodziel- nie decydować o swoim losie, choć nie każdemu jest to dane.
Uczcijmy pamięć wszystkich zamordowanych lub wyrwa- nych z ojczyzny i zesłanych na rubieże obcego kraju. Pamię- tajmy o nich, bo naród, który traci pamięć, staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmu-
jących terytorium. Niech słowa polskiego męża stanu, Józefa Piłsudskiego, pozostaną dla nas najważniejszym punk- tem odniesienia - apelował burmistrz Krzysztof Chudyk.
O traumie przeżywanej na ze- słaniu i znaczeniu świadectwa dla kolejnych pokoleń Polaków mówił Eugeniusz Kuszka Se- kretarz Generalny Związku Sy- biraków oraz Prezes Oddziału we Wrocławiu. Ceremonia za- kończyła się wspomnieniami w kameralnej atmosferze pi- ławskiej izby pamięci.
Historia / Aktualności
10 Wywiad www.pilawagorna.pl
→ Dla takiego miejsca niełatwo zna- leźć polskie korzenie, a jednak w obiekcie dominuje krajowy turysta o preferencjach patriotyczno-woj- skowych. A może to wyjątkowa sytu- acja, bo fort zwiedzałem 15 sierpnia, w Święto Wojska Polskiego?
- Zależy nam, żeby możli- wie jak najwyraźniej pokazać polskość na Dolnym Śląsku.
To trudne, bo przecież ota- czają nas ziemie poniemiec- kie, dlatego postanowiliśmy stworzyć trasę turystyczną w oparciu o żmudnie gro- madzone ciekawostki. Osią opowieści są polscy oficero- wie osadzeni w niemieckim oflagu. To bardzo krzepiąca historia, bo mimo niewoli żaden z tych żołnierzy (wy- soko postawionych w wojsko- wej hierarchii) nie poddał się.
Nieważne, czy to kontradmi- rał, generał, czy pułkownik, oni ciągle podejmowali pró- by ucieczki. Nie zamierzali- śmy opowiadać wszystkiego o obiekcie, bo tego jest na- prawdę dużo. Chodziło nam o fakty, którymi można za- błysnąć, bo nie znajdziesz ich w Internecie. Oczywiście, naj- łatwiej byłoby pokazać wojsko pruskie albo napoleońskie, ale chcieliśmy stworzyć pro- dukt wyjątkowy i jako jedyni na fortach w Srebrnej Górze opowiadać o Polsce. Każdy z pracowników jest na tym punkcie mocno postrzelony.
Kiedy tylko to możliwe, po- szukujemy nowinek związa- nych z dość krótkim okresem, gdy fort był obozem jeniec- kim. Spotykamy się na przy-
Trzy pytania do…
Jakuba Kasińskiego, gospodarza Fortu Spitzberg – ostróg
kład z potomkami żołnierzy przebywających w oflagu. Od- wiedzają nas wnukowie osa- dzonych. Chętnie pomagają, bo upamiętniamy historię ich rodzin. Niejednokrotnie oka- zuje się, że wielu posiada jesz- cze dokumenty po dziadku, listy, które pisał z obozu, zdję- cia zrobione w forcie. Takie materiały ułatwiają badanie zapomnianych kart historii.
Do tej pory skontaktowało się z nami sześć rodzin pol- skich oficerów przebywają- cych w oflagu. Myślę, że jak na trzy lata pracy, to bardzo dobry wynik. Poszukiwania- mi zajmują się też pracownicy muzeum. Badamy archiwa in- ternetowe, zwykle muzealne i niemieckie, bo z rodzimych nie jesteśmy w stanie wydo- być informacji o oflagu. Nie- które fakty wychodzą na jaw z czasem.
→ Skąd się wziął Kuba Kasiński na Dolnym Śląsku? Ciężko ci było opu- ścić Pomorze, kiedy tu czekało na wywiezienie 90 ton gruzu?
- W grubym mundurze, w którym oprowadzam wy- cieczki w trzydziestostop- niowym upale ciężko było wytrzymać tylko na począt- ku. Teraz to już nie robi róż-
nicy. Mieszkam w forcie od trzech lat. W grudniu dosta- łem propozycję, żeby zostać gospodarzem. Czasu do na- mysłu nie było zbyt wiele, bo już w styczniu mieliśmy roz- począć pracę. Od razu odpo- wiedziałem – Jedziemy! Nie zastanawiałem się długo, po- nieważ posiadanie militar- nego obiektu turystycznego było spełnieniem moich ma- rzeń. Ta fascynacja zaczęła się już w czwartej klasie szkoły podstawowej. Zainteresowa- nie historią zaszczepił w nas nauczyciel i to tak mocno, że wielu kolegów do dziś dzia- ła w grupach rekonstrukcyj- nych czy, tak jak ja, pracuje w muzeum. Owszem, nie było łatwo. Sukcesywnie, przy po- mocy łopat i taczek, odgruzo- wywaliśmy teren, aż w końcu udało nam się wszystko usu- nąć. Fort Spitzberg - Ostróg jest filią Muzeum Obrony Wy- brzeża w Świnoujściu. Ma- cierzysta jednostka w każdy możliwy sposób stara się wspierać swój najmłodszy produkt turystyczny (choć fort jest najstarszą z posia- danych budowli). W porząd- kowaniu terenu brali udział pracownicy muzeum, którzy na co dzień angażują się w ra- towanie i prowadzenie po- dobnych atrakcji.
→ Jak budować markę miejsca?
- Najważniejsza jest sumien- na praca i dążenie, żeby pro- dukt był najwyższej jakości.
Turyści odwiedzają nas co ro- ku. Jeśli zauważą, że poziom spadł, to już nie wrócą. Trasa powinna być coraz ciekaw- sza, dłuższa i wzbogacana o nowości. Bardzo ważna jest interakcja. Dobrze zbu- dowana relacja z turystą pod- czas godzinnej wycieczki jest w stanie żyć go z miejscem bardziej niż niejeden ekspo-
nat. Każdy przecież lubi za- bawę i łatwo zapamięta, że w wojskowej kuchni próbo- wał „kompotu”, w lazarecie ktoś robił podkop, a po chwi- li trzeba było wspólnie śpie- wać. Jeszcze się nie zdarzyło, żeby ktoś nie chciał położyć się na pryczy i udawać na- giego jeńca… Ludzie coraz chętniej wchodzą w interak- cje, przez co wycieczka staje się bardziej atrakcyjna. Trasę modyfikujemy na bieżąco. Po- mysły bierzemy z filmów (np.
„Jak rozpętałem drugą wojnę światową”) i ciekawych ksią- żek. Staramy się dostosować do potrzeb uczestnika, który może nawet wysłuchałby gar- ści suchych faktów, ale chodzi o to, żeby je zapamiętał. Czym więcej anegdot związanych z miejscem i zabawnych sytu- acji, tym lepiej. Wtedy ludzie nie tylko przebywają w da- nym miejscu, ale jeszcze je utrwalają w pamięci. Podo- ba im się trasa, więc chętnie przynoszą eksponaty. Kilka z artefaktów znaleźliśmy też przy odkopywaniu fortu. Po- za porcelaną z dawnego Wał- brzycha i Jaworzyny Śląskiej ciekawym znaleziskiem jest polski orzełek z czapki gar- nizonowej. O dziwo, z okre- su, kiedy fort był ośrodkiem szkoleniowym dla Hitlerju- gend, jedyne, co udało się znaleźć, to kawałek kordzi- ka (takiego samego, jaki miał bohater filmu „Jojo Rabbit”) i stłuczonej porcelany z lo- giem organizacji. Z roku na rok odwiedza nas coraz wię- cej turystów. Ludzie polecają sobie nasz obiekt. Niektórzy sytuują go już w gronie naj- lepiej ocenianych atrakcji tu- rystycznych w Polsce. Bardzo pomaga nam w tym Facebo- ok. Na stronie mamy blisko 300 pozytywnych opinii.
www.pilawagorna.pl Aktualności / Inwestycje 11
Piława Górna 2 września obchodziła 81. rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej. W czasie apelu przedstawiciele samorządu, placówek kulturalno- oświatowych i miejskich organizacji złożyli kwiaty pod pomnikiem na placu Piastów Śląskich.
Z centrum miasta docho- dziły niecodzienne dźwięki.
Archiwalny komunikat o ata- ku Niemiec na Polskę i od- głosy nalotów bombowych.
W ten sposób rozpoczęły się uroczyste obchody 81. rocz- nicy wybuchu drugiej wojny światowej.
- Dlaczego akurat ta rocznica jest dla Polaków tak ważnym świętem? Wolimy raczej nie myśleć o wszystkim, co koja- rzy się z cierpieniem, a nawet o przykrościach rozmawiamy niechętnie - pytał burmistrz.
nigdy więcej
Odpowiedź padła w konklu- zji przemówienia.
- Wojna dotknęła Polskę w szczególny sposób. Rozmia- ry zniszczeń były przeogrom- ne. Część miast praktycznie zniknęła z powierzchni zie- mi, ale to właśnie z powodu milionów ludzkich istnień je- steśmy winni pamięć wyda- rzeniom sprzed 81 lat. Tak, by trauma drugiej wojny świa- towej, zbrodnie, ekstermina- cja i ludobójczy totalitaryzm już nigdy się nie powtórzy- ły - podsumował Krzysztof Chudyk.
Historycy podkreślają be- stialski charakter wojny już od samego początku konflik- tu zbrojnego i dysproporcje sił między Polską a najeźdź- cą. Hitlerowcy mieli 1,85 mln żołnierzy, 11 tys. dział, 2800 czołgów i 2000 samolotów, Polacy zaś ok. 950 tys. żołnie- rzy, niespełna 5 tys. dział, 700
Piławę Górna odwiedzili partnerzy z Dobruški. Obydwa samorządy przygotowują projekt integrujący dzieci i młodzież zaprzyjaźnionych miast.
W przyszłym roku, jak nic nie stanie na przeszkodzie, odbędzie się kilka spotkań młodszych przedstawicie- li lokalnej społeczności Pi- ławy Górnej i Dobruški.
Zaprzyjaźnione miasta star- tują w konkursie Euroregionu GLACENSIS. Na mikroproj- ket można pozyskać 20 tys.
euro. Czasu jest niewiele, bo dokumenty trzeba złożyć do
czołgów i 400 samolotów.
Pierwsze bomby spadły na oznakowany czerwony- mi krzyżami szpital Wszyst- kich Świętych w Wieluniu.
Pod gruzami pogrzebały 30 osób. Do godziny 14:00 na mały, bezbronny Wieluń spa- dło 400 bomb o łącznej wa- dze blisko 46 ton. Podczas nalotów Luftwaffe w mie- ście i okolicach zginęło 2 tys. osób.
Później wypadki potoczy- ły się lawinowo. Działania wojenne objęły prawie ca- łą Europę, Azję Wschodnią i Południowo-Wschodnią, Afrykę Północną, część Bli- skiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody roz- grywały się nawet w Arktyce.
W konflikcie uczestniczyło 61 państw i 1,7 mld ludzi, a zginęło nawet 78 mln, w tym 6 mln obywateli Polski.
Partnerstwo i co dalej?
końca września. Partnerzy Pi- ławy Górnej postanowili więc na miejscu ustalić szczegó- ły. Urząd miasta odwiedzili 28 sierpnia Wiceburmistrz Dobruški Miroslav Sixta i Blanka Čiháčková.
Epidemia zawiesiła w cza- sie kontakty zagraniczne i oddaliła od siebie obydwa miasta. Zaprzyjaźnieni urzęd- nicy długo czekali na okazję, by ponownie spotkać się i porozmawiać o wspólnych planach. Przygotowywany projekt stworzy szansę dla odnowienia kontaktów i za- wiązania nowych znajomości pomiędzy dziećmi.
Pomysł opiera się na interak- cji. W zaplanowanych działa- niach chodzi bowiem bardziej o sposobność do integracji w zespołach niż o sportową rywalizację. Jest jeszcze wa- lor edukacyjny, bo projekt ma rozbudzać kreatywność wśród uzdolnionej artystycz- nie młodzieży. Młodzi miesz- kańcy najprawdopodobniej będą rysować lub malować
zabytkowe obiekty, jakich nie brakuje w obydwu miastach.
Urzędnicy mają wiele pomy- słów, ale zgodnie przyznają, że najważniejszym celem ma być integracja.
Przedsięwzięcie zapla- nowano od kwietnia do li- stopada przyszłego roku.
Samorządowcy liczą, że do te- go czasu sytuacja epidemicz- na będzie już opanowana.
12 Inwestycje www.pilawagorna.pl
Cmentarz komunalny w Piławie Górnej od dawna wymagał kompleksowych rozwiązań. Właśnie zakończyła się rozbudowa nekropolii.
Od tysięcy lat miejsca po- chówku otaczane są szczegól- nym szacunkiem. W różnych kulturach silna więź emo- cjonalna z osobami, które zakończyły ziemską wędrów- kę, wpłynęła na wyjątkowy sposób traktowania grobów i obszarów, gdzie spoczywa-
ją zmarli. Cywilizacja eu- ropejska wykształciła cały kodeks norm społecznych regulujących zachowanie się na cmentarzu, a także sze- reg obowiązków wobec ne- kropolii.
Nic w tym dziwnego. Choć nasi zmarli bliscy cieszą się już urokami innego świata, ale to przecież żywi odwiedza- ją cmentarz, a pamięć o ro- dzinie, znajomych, sąsiadach pielęgnujemy tu, na ziemi.
Na przykład co roku, 1 listo- pada, podróżujemy do najdal- szych zakątków Polski, żeby zapalić znicz na rodzinnym grobowcu. A znana inicjaty-
Ku pamięci
Przedszkole Publiczne Tęczowa Kraina w Piławie Górnej czeka gruntowny remont instalacji elektrycznej, gniazd, oświetlenia i budowa sieci komputerowej. W katalogu prac budowlanych znalazła się też wymiana drzwi. Przy okazji, pomieszczenia całego budynku zostaną wyposażone w domofony.
W poniedziałek 14 września bielawska Spółdzielnia Rze- mieślnicza Wielobranżowa podpisała umowę z Gminą Piława Górna. Roboty w du- żej mierze będą prowadzone w godzinach popołudnio- wych, wcześniej uzgodnio- nych z dyrekcją placówki.
Do 31 października tego ro- ku wykonawca zobowiązał się ukończyć remont.
To kontynuacja ubiegło- rocznych prac budowla- wa „Mogiłę pradziada ocal
od zapomnienia” mobilizuje dziś nawet 200 tysięcy wo- lontariuszy do wyjazdu za granicę, gdzie młodzi ludzie zdołali uratować przed znisz- czeniem już ponad 100 tys.
polskich grobów.
Liczący 8625 m² cmentarz komunalny w Piławie Górnej od dawna wymagał komplek- sowych rozwiązań. Właśnie zakończyła się rozbudowa ne- kropolii. Obszar powiększył się o 6585 m². Zyskał nie tylko na przestrzeni i walorach es-
tetycznych. Posiada wreszcie pełną infrastrukturę, niezbęd- ną do utrzymania porządku.
Powstało łącznie 1305 nowych miejsc pochówku, co zapewni funkcjonowa- nie cmentarza na minimum 25 lat, zaś kolumbarium stwo- rzyło miejsce dla 105 pochów- ków urnowych.
Koszt inwestycji to blisko 870 tysięcy złotych. Przed- sięwzięcie rozpoczęło się w grudniu przed dwoma la- ty. Rozbudowę cmentarza ko- munalnego w Piławie Górnej przeprowadził ząbkowicki Za- kład Budowlany „KRIBUD”
Ryszard Zapała.
nowa instalacja
nych, kiedy wymieniono instalację na parterze bu- dynku. Tym razem remont obejmuje pierwsze piętro i piwnicę. Robotnicy muszą najpierw usunąć stare kable.
Kiedy powstanie nowa insta- lacja, firma dokona niezbęd- nych pomiarów i sprawdzeń.
Na koniec pomieszczenia będą pomalowane. Kolory dobierze kadra. W budynku pojawi się też 9 nowych drzwi.
Standard pracy w przed- szkolu znacznie się podnie- sie. Domofony czy gniazda sieci komputerowej to w dzi- siejszych czasach niezbędny element wyposażenia placó- wek oświatowych. Poziom oświetlenia sal i korytarzy regulują specjalne przepi- sy, a awaryjne oświetlenie ewakuacyjne jest wymo- giem bezpieczeństwa. Gmi- na wyda na remont blisko 221 tys. zł.
www.pilawagorna.pl 13
N R 9 ( W R Z E S I E Ń 2 0 2 0 )
rada / Informacje
Za wykroczenia przeciwko mieniu, porządkowi czy obyczajowości publicznej dzielnicowi w Piławie Gór- nej będą karać grzywną i kierować sprawy do sądu.
Policja reaguje na skargi mieszkańców. Od 1 sierpnia tego roku do 31 stycznia przyszłego szczególnym nad- zorem będzie objęty rejon bloku przy ul. Piastowskiej 82 i Góry Parkowej przy ul. Szkolnej w Piławie Górnej.
- Dzielnicowi w tym rejonie będą bezwzględnie egze-
kwować przestrzeganie przepisów i stosować środki karne w postaci grzywny w drodze mandatu karnego, a wobec osób nagminnie naruszających przepisy - wnio- ski o ukaranie do sądu karnego - ostrzega kierownik miejscowego posterunku, st. asp. Grzegorz Baraniuk.
- Dla lokalnej społeczności najbardziej uciążliwe są w tych miejscach wykroczenia przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu, mieniu, obyczajności publicz- nej oraz urządzeniom użytku publicznego - wyjaśnia.
Samorząd rozdysponował na inwestycje większy od przewidywanego, jednorazowy dochód.
Podczas sesji radni wybrali też nowego wiceprzewodniczącego.
Z jednej strony mniejsze niż pierwotnie zaplanowano wpływy z opłaty eksploatacyj- nej (162 517,11 zł), z drugiej wyraźny wzrost dochodów wygenerowany przez poda- tek od osób prawnych (460 601,09 zł). Kopalnia Piława Górna to największy płatnik gminy. Wysokość opłat, jakie odprowadza, silnie oddziału- je na możliwości inwestycyj- ne miasta. Radni uchwalili więc zmiany w tegorocznym budżecie.
Kwotę 298 084 zł w zasad- niczej mierze przeznaczyli na przyszłe inwestycje. Zastrzyk gotówki przybliży realizację ważnych zadań, takich jak choćby remonty dróg gmin- nych (w tym chodnika przy ul.
Tadeusza Kościuszki) i miesz- kań komunalnych czy doku- mentacja projektowa sieci wodociągowej w ul. Dalszej
Dwudzieste
posiedzenie rady
i oświetlenia na drodze we- wnętrznej przy ul. Limanow- skiego.
Wśród inwestycji propono- wanych do przyszłorocznego budżetu pojawiła się budo- wa żłobka gminnego (z uwagi na większe możliwości do- finansowania środkami ze- wnętrznymi), modernizacja systemu oświetlenia drogowe- go w mieście, budowa kanali- zacji deszczowej w ul. Osiedle Młyńskie, remont ul. Herba- cianej oraz montaż ogniw fo- towoltaicznych na gminnych budynkach użyteczności pu- blicznej.
Sprawozdanie z funkcjono- wania komunikacji miejskiej w czasie spowolnienia gospo- darczego spowodowanego pandemią wykazało deficyt rzędu 50 tysięcy zł w sprzeda- ży biletów autobusowych, od- notowany 30 czerwca. Zanim przewoźnik dopasuje rozkład jazdy do nowych warunków prognozy przewidują niedo- bór na poziomie 150 tys. zł.
Aktualizacji wymagały ceny jednostek paliwa oraz staw- ki opłat za zajęcie pasa dro- gowego w mieście. Pierwszy
wymóg wynika z obowiązków nałożonych na gminę przez prawo oświatowe, gwarantu- jące rodzicom zwrot kosztów przejazdu ucznia i opiekuna.
Drugi to efekt nowych wy- tycznych nakazujących pobie- ranie takich samych opłat za zajęcie pasa drogowego bez różnicowania na działania naruszające lub nienarusza- jące jego nawierzchnię oraz opłat jednolitych dla wszyst- kich rodzajów reklam umiesz- czanych w pasie.
Radni 27 sierpnia wytypo- wali przy okazji przedstawi- cieli gminy w Stowarzyszeniu Turystycznym Gmin Gór Sowich. Wyboru wymaga- ło również stanowisko Wi- ceprzewodniczącego Rady Miejskiej w Piławie Górnej, zwolnione przez Tomasza Piecha, dotychczas sprawu- jącego tę funkcję. Nowym wi- ceprzewodniczącym został Wiktor Jeziorski.
W relacji obejmującej dwu- miesięczny okres pracy urzę- du burmistrz wymienił aż 24 punkty. Do najważniejszych działań zaliczył podpisanie umowy na wykonanie wo- dociągu w ul. T. Kościuszki i kanalizacji deszczowej na os. Młyńskim, inwentaryzacji kanalizacji deszczowej w ul.
Piastowskiej (wykazującej bezwarunkową konieczność modernizacji drogi powiato- wej) i wiele spotkań organi- zacyjnych, m.in. w sprawie modernizacji stadionu miej- skiego, utrzymania czystości w mieście, bezczynności Wód Polskich (właściciela rzeki Pi- ława). Wymienił także nowe miejskie imprezy sportowe i kulturalne (I Bieg Piławska Skała, Śniadanie na Trawie w Piławie Górnej – 21. Festi- wal Bachowski Świdnica).
Radni wysłuchali rów- nież wystąpienia Tomasza Smolarza, Prezesa Zarządu spółki Energia Komunalna.
Przedsiębiorstwo docelowo ma być przedsięwzięciem międzygminnym. Już te- raz przygotowuje wniosek na dofinansowanie budowy instalacji fotowoltaicznych na budynkach użyteczności publicznej, co w obiektach oświatowych gmin tworzą- cych Dzierżoniowski Kla- ster Energii obniży rachunki za prąd nawet o 40%.
ostrzegają
14 rozrywka www.pilawagorna.pl
Krzyżówka
Krzyżówka pochodzi z serwisu www.krzyzowki.imasz.net
Przepis Leny Gryszko
Zeskanuj kod i sprawdź rozwiązanie!
www.przepisytradycyjne.pl
Jak sobie umilić długi, zimowy wieczór? Filiżanką herbaty z do- mową konfiturą malinową! Dlate- go pod koniec sierpnia zazwyczaj zabieram się za przygotowywa- nie konfitury malinowej ale jeżeli ty nie masz dostępu do świeżych malin to nic straconego – użyj mrożonych i też wyjdzie świetna!
Składniki
• 750 g malin
• 200 g cukru
• 1/3 łyżeczki kwasku cytryno- wego (opcjonalnie)
Konfitura malinowa
Zasłyszane w kolejce
Starsza kobieta zaczepia chłopaka w autobusie:
- Ty to chyba jesteś Chińczykiem, praw- da?- No chyba pani żartuje.
- Eee, na pewno jesteś Chińczykiem.
- Nie, proszę pani.
- A może twoja mama jest Chinką?
- Nie, proszę pani. I mój tata też jest Polakiem.
- Ja jednak myślę, że nie chcesz się przyznać. Powiedz, jesteś Chińczy- kiem, tak?
- W porządku - mówi zdenerwowany chłopak - jestem Chińczykiem.
- No proszę! A wcale na Chińczyka nie wyglądasz!
- Jasiu, biorąc pod uwagę twoje leni- stwo, jakim zwierzęciem chciałbyś być?
- Wężem.
- A dlaczego?
- Bo on leży i idzie....
W taksówce:
- Do domu! - krzyczy pijany klient.
- A gdzie pan mieszka?
- Jakbym wiedział, to poszedłbym na piechotę!
- Tato, czym zajmował się św. Józef?
- Był cieślą.
- A Maryja co robiła?
- Była w domu i opiekowała się małym Jezusem.
- To dlaczego oddali go do żłóbka?
W aptece:
- Jest kwas acetylosalicylowy?
- Chodzi pani o aspirynę?
- Taaak. Ciągle zapominam tej trudnej nazwy.
Przygotowanie
Maliny delikatnie płuczę i przekła- dam do rondelka.
Jak tylko maliny się zagotują, to dodaję 200 g cukru i gotuję ma- liny przez ok. 1 godzinę na bardzo małym ogniu.
Pod koniec gotowania dodaję 1/3 łyżeczkę kwasku cytrynowe- go – aby mieć pewność, że sło- iczek może postać kilka miesięcy w spiżarce. Jeżeli od razu chcesz przechowywać konfiturę w lodów- ce, to ten krok możesz pominąć.
www.przepisytradycyjne.pl
Poziomo
3-7 „... na prerii’’ - powieść Laury Ingalls Wilder
9-12 drzewo Jana z Czarnolasu („siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie’’) 25-34 autor „Doktora Faustusa’’ (spolsz- czone imię i nazwisko)
37-39 cyganka z „Chaty za wsią’’ Józefa Kraszewskiego
52-60 Olga, polska laureatka Nagrody Nobla
61-63 „My, dzieci z dworca ...’’ - niemiec- ka książka dokumentalna
65-67 „... nad kukułczym gniazdem’’ - powieść o zniewoleniu
75-84 nasza epopeja narodowa (dwa słowa)
97-101 epoka, w której tworzyli Jan An- drzej Morsztyn, Jan Chryzostom Pasek 103-108 imię Porazińskiej, która tworzyła głównie dla dzieci
110-112 ... Birnam - podszedł ku Dunzy- nańskiemu Wzgórzu w „Makbecie’’
114-117 „... Twardowska’’ - ballada Ada- ma Mickiewicza
124-130 dzieło Galla Anonima lub Win- centego Kadłubka
146-149 królicza w „Alicji w Krainie Cza- rów’’
153-156 „Malowany ...’’ - powieść Jerze- go Kosińskiego
Pionowo
1-73 Rostowa z „Wojny i pokoju’’ Lwa Tołstoja 3-39 „... kameliowa’’ - powieść Aleksandra Dumasa (syna)
7-79 ... Tajemnic - w jednej z części Har- ry’ego Pottera
10-34 imię Fleminga, który stworzył postać Jamesa Bonda
12-60 Adam, który w swoich lirykach opie- wał piękno Tatr
26-38 „Czarnoksiężnik z Krainy ...’’ - powieść dla dzieci
29-101 Horeszko z „Pana Tadeusza’’
54-78 był nim Behemot z „Mistrza i Mał- gorzaty’’
57-129 wiódł spór z Rejentem w „Zemście’’
A. Fredry
59-107 Julian ... Niemcewicz, autor „Po- wrotu posła’’
63-111 sceniczny dramat muzyczny z na- pisanym libretto
98-146 zakochany w Klarze („Śluby pa- nieńskie’’)
100-148 imię bohatera „Blaszanego bę- benka’’
103-127 Kasprowicz lub Brzechwa, obaj poeci
104-140 „... z Zielonego Wzgórza’’ - powieść Lucy Maud Montgomery
108-156 nowela Bolesława Prusa o XIX- -wiecznej wsi
114-138 Edgar Allan, poeta amerykański („Złoty żuk’’)
130-154 jeden z kilku w dramacie
1 3 4 5 6 7 9 10 11 12
13 15 19 22 24
25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 36
37 38 39 41 43 48
49 52 53 54 55 56 57 58 59 60
61 62 63 65 66 67 69 71
73 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84
87 89 93 95
97 98 99 100 101 103 104 105 106 107 108
110 111 112 114 115 116 117 120
122 124 125 126 127 128 129 130 132
134 136 138 140 142 144
146 147 148 149 153 154 155 156
www.pilawagorna.pl Inwestycje 15
Zeskanuj kod i sprawdź rozwiązanie!
• internetowo na spisrolny.gov.pl
• telefonicznie, dzwoniąc na infolinię spisową pod numer 22 279 99 99
Wejdź na spisrolny.gov.pl lub zadzwoń na infolinię spisową pod numer 22 279 99 99
Potrzebujesz więcej informacji?
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego zachęca przedsiębiorców, organizacje pozarządowe, instytucje otoczenia biznesu do zgłaszania potrzeb pod kątem przygotowywanego Regionalnego Planu Sprawiedliwej Transformacji. Zobacz, jakie dziedziny będą wspierane.
Pod koniec 2019 roku Komisja Europejska zaprezentowała założenia projektu Europejskiego Zielonego Ładu, w którym opisała plan działań nowej polityki wzrostu dla Europy. Opie- ra się ona na celach klimatycznych i środowiskowych oraz na procesach partycypacyjnych, w ramach których miasta i regiony wspólnie angażują się w walkę ze zmianą klimatu, i w ochronę środowiska.
Zgodnie z głównym celem, jakim jest osiągnięcie do 2050 roku neutralności klimatycznej, Komisja Europejska przedsta- wiła w styczniu projekt Rozporządzenia Parlamentu Europej- skiego i Rady Europy, ustanawiający Fundusz Sprawiedliwej Transformacji (FST). Umożliwi on wspieranie finansowe te- rytoriów najbardziej dotkniętych skutkami transformacji w kierunku neutralności klimatycznej i zapobieganie nara- staniu dysproporcji regionalnych w poziomie życia społecz- no-gospodarczego.
Subregion wałbrzyski jest jednym z trzech, poza Śląskiem i wschodnią częścią województwa wielkopolskiego, obsza- rów rekomendowanych do wsparcia przez Komisję Europej- ską. Tym samym znalazła się w nim Ziemia Dzierżoniowska.
Fundusz będzie wspierał dywersyfikację gospodarczą i re- strukturyzację objętych finansowaniem regionów. Oznacza to wsparcie inwestycji produkcyjnych w małe i średnie przedsiębiorstwa, tworzenie nowych firm, badania i in- nowacje, odbudowę środowiska, czystą energię, podno- szenie kwalifikacji i przekwalifikowanie pracowników, pomoc w poszukiwaniu pracy i programy dla osób poszu- kujących pracy, a także przebudowę istniejących instala- cji wysokoemisyjnych, jeżeli inwestycje takie prowadzą do znacznej redukcji emisji i ochrony miejsc pracy.
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego prze- prowadza analizę zapotrzebowania na poszczególne kierun- ki wsparcia pod kątem przygotowania Regionalnego Planu Sprawiedliwej Transformacji. Ogłoszony został już nabór wstępnych propozycji projektów.
Zachęcamy przedsiębiorców, organizacje pozarządowe, in- stytucje otoczenia biznesu do zgłaszania w Urzędzie Marszał- kowskim Województwa Dolnośląskiego potrzeb w opisanym powyżej zakresie.
3,5 miliarda na rzecz sprawiedliwej transformacji
1 3 4 5 6 7 9 10 11 12
13 15 19 22 24
25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 36
37 38 39 41 43 48
49 52 53 54 55 56 57 58 59 60
61 62 63 65 66 67 69 71
73 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84
87 89 93 95
97 98 99 100 101 103 104 105 106 107 108
110 111 112 114 115 116 117 120
122 124 125 126 127 128 129 130 132
134 136 138 140 142 144
146 147 148 149 153 154 155 156
16 rozmaitości www.pilawagorna.pl
Szczegółowe informacje na tablicy ogłoszeń w urzędzie miasta w Piławie Górnej
przy ul. Piastowskiej 69, na www.pilawagorna.pl i w Biuletynie Informacji Publicznej.
Burmistrz Piławy Górnej informuje, że na 5 i 7 października zostały ogłoszone przetargi ustne nieograniczone
na zbycie nieruchomości.
