MGR MICHAŁ KIEDRZYNEK
Kontrola prawna administracji
POJĘCIE KONTROLI
Przez kontrolę należy rozumieć:
Badanie zgodności stanu istniejącego ze stanem postulowanym,
Ustalenie zasięgu i przyczyn rozbieżności,
Przekazanie wyników tego ustalenia, a czasem i wynikających stąd dyspozycji zarówno podmiotowi kontrolowanemu, jak i podmiotowi organizacyjnie
zwierzchniemu.
KRYTERIA KONTROLI
Legalność,
Celowość,
Rzetelność,
Gospodarność,
Uwzględniania interesu społecznego (różnie w prawie nazywanego),
Uwzględniania interesu indywidualnego,
Zgodności z polityką rządu,
Inne.
PODMIOTY PODDAWANE KONTROLI
Organy administracji państwowej,
Organy administracji rządowej w sferze organizacyjno-wewnętrznej,
Organy administracji rządowej w sferze kształtowania zewnętrznych stosunków,
Organy samorządu terytorialnego
Podmioty społeczne w uregulowanej przez prawo sferze organizowania stosunków
społecznych,
Gospodarcze podmioty publiczne i prywatne
obywatele
PODZIAŁY KONTROLI
Kontrola z punktu widzenia zasięgu zależności organizacyjnej:
Kontrola wewnętrzna – dotyczy sytuacji, gdy podmiot kontrolowany oraz kontrolujący
znajdują się w tym samym układzie organizacyjnym,
Kontrola zewnętrzna – dotyczy sytuacji, gdy podmiot kontrolowany oraz kontrolujący nie znajdują się w jednej strukturze
organizacyjnej,
PODZIAŁY KONTROLI
Podział kontroli ze względu na inicjatywę wszczęcia:
Podejmowana z urzędu,
Podejmowana na wniosek.
Podział kontroli ze względu na stosunek w czasie czynności kontrolowanej do
czynności kontrolnych:
Wstępna
Faktyczna,
Następcza.
PODZIAŁ KONTROLI
Szczególne rodzaje kontroli:
Inspekcja – wykonywana w drodze
bezpośredniej obserwacji zachowania się ludzi w jednostce kontrolowanej,
Lustracja – mająca na celu ocenę stanu rzeczywistego badanego przedmiotu czy wyników określonego działania,
Rewizja – polega najczęściej na kontroli finansowej danej jednostki,
Wizytacja – zmierza do oceny przez
bezpośredni wgląd w całokształt działalności
podmiotu kontrolowanego.
PRAWNY SYSTEM KONTROLI
Kontrola parlamentarna:
Kontrola sejmowa,
Kontrola senacka
Kontrola Państwowa – sprawowana przez Najwyższą Izbę Kontroli,
Kontrola społeczna (sprawowana przez
organizacje społeczne)
PRAWNY SYSTEM KONTROLI
Kontrola sądowa:
Dokonywana przez sądy administracyjne,
Dokonywana przez inne typy sądów,
Kontrola Resortowa
Kontrola międzyresortowa
PRAWNY SYSTEM KONTROLI
Kontrola dokonywana przez Rzecznika Praw Obywatelskich
Kontrola dokonywana przez Rzecznika Praw Dziecka
Kontrola dokonywana przez „rzeczników resortowych” (np. Rzecznika Praw
Pacjenta).
