Bojkot sklepów żydowskich przed wojną - Eliezer Orenstein - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

ELIEZER ORENSTEIN

ur. 1919; Lublin

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, dwudziestolecie międzywojenne Słowa kluczowe projekt W poszukiwaniu Lubliniaków, projekt W

poszukiwaniu Lubliniaków. Izrael 2006, Żydzi, relacje polsko-żydowskie, antysemityzm, bojkot sklepów żydowskich

Bojkot sklepów żydowskich przed wojną

Nigdy nie myślałem, [żeby] opuścić Lublin, ale nie miałem [wyjścia]. Ja w ostatnim roku [przed wojną pracowałem] w młynie, robiłem wypłaty. Wypłaty były co środę.

Mieliśmy czterdzieści, pięćdziesiąt robotników tam, to był duży młyn parowy.

To było latem, tak, w trzydziestym dziewiątym roku w czerwcu kiedyś. Spacerowałem po Krakowskim Przedmieściu to widziałem jednego robotnika naszego, stał i pikietował, nie dał Polakom wejść do sklepu żydowskiego. W środę doszedłem do niego i powiedziałem: „Możesz już ty iść, pracujesz u Żydów. Żyjesz z pracy. My jesteśmy zadowoleni, ale i sumienie... Jak ty możesz stać? Ja się nie pytam czy ty lubisz mnie, czy nie lubisz mnie. Ale jak to się robi, jak to może być, pytam?” I ostrzegłem go, że [jeśli] jeszcze raz zobaczę go, to niestety nie... „Ty nie masz miejsca tutaj u nas”. Tam był sklep, bracia Kestenberg, [artykuły] piśmienne, do maszyn... już nie pamiętam wszystkiego. I on tam stał, [pikietował]. W środę powiedziałem: „Ile ci się należy?” Zapłaciłem mu.

Data i miejsce nagrania 2006-11-13, Tel Awiw-Jafa

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Transkrypcja Magdalena Ładziak

Redakcja Maria Radek