CenaWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
F /- ? ? '’•I.- »
POLSKO - KATOLICKA GAZETA BEZPARTYJNA NA POWIAT LUBAWSKI I OKOLICE
W y c h o d z i L rsy ra z y ty g o d n io w o : w e w to rek , c sw & rte k 1 so b o tę.
P rz e d p ła ta : m iesięc zn a w y n o si 8 0 g ro szy z d o ręc z en iem 1 z ło ty , k w a rta ln a w y n o si 2 ,4 0 zł. z d o rę cz en ie m 3 ,0 0 zŁ W w y p a d k ac h n ie p rze w id z ia n y ch sp o w o d o w a n y c h siłą wyższą (prze
sz k ó d w z ak ła d zie, z ło ż en ia p ra c y i t.p .) a b o n e n t n ie m a p ra w a żąda
n ia n ied o sta rcz o n y c h n u m e ró w lu b o d sz k o d o w a n ia .
Rok ii).
Ogłoszenia: za o g ło sz e n ie o d w iersz a 1 m m . n a str. 6 -łam . 15 g r.
na str. 2-lam. 50 g r., o g ło sz e n ia d ro b n e sło w o 2 0 g r.
Za ogłoszenia redakcja r is o d p o w ia d a . Telefon Nr. 59. Konto czekowe P. K . O . N r. 1 4 5 2 6 6 . Czeionkand drukarni B . M flo az e w sk le g o w N o w e m m ie ście m D rw .
Nr. 29 Nowemiasto n. Drwęcą, wtorek dnia 10. marca 1936 r.
Ustawa o zakazie uboju rytualnego
przyjęta przez komisję sejmową.
P o z re fe ro w a n iu p ro je k tu u s ta w y p rz ez p o sła D u d z iń sk ie g o , g lo s z a b ra ła w n io sk o d a w - c z y n i p o sła n k a P ry s to ro w a .
3 m iljo n y c o n tra 3 0 m iljo n ó m .
— S tro n a h u m a n ita rn a — p o w ia d a — n ie je st b ła h o stk ą . S e rc e m o je b ije z g o d n ie z s e r
c e m c a łeg o n a ro d u , c z e g o n a jlep sz y m d o w o d e m je s t je d n o lity fro n t c a łe g o s p o łe cz e ń s tw a p o l
sk ie g o . P o z a te m z a s łu sz n o ś c ią w n io sk u p rz e m a w ia i ta m a sa listó w i d e p e sz o trz y m an y c h z z a g ra n ic y , e n tu z ja sty c z n ie w ita ją c y c h p ro je k t u s ta w y .
P ro je k t te n d o m a g a się , a b y w y k rw aw ien ie p rz y u b o ju ro z p o c z y n a n o d o p ie ro p o c a łk o w i- te m o g łu sz e n iu z w ie rzę c ia . K to b y z p a n ó w z g o d z ił się iść p o d n ó ż o p e ra c y jn y b e z n a rk o z y , te n d o p iero m a p ra w o k w e s tjo n o w a ć te n a rty k u ł.
N ie m o ją rz e cz ą je st z a g łęb ia n ie się w z a s a d y re lig ji ż y d o w sk iej. T w ierd z ę n a to m ia st, ż e u b ó j ry tu a ln y je st p rz ec iw n y m o je j re lig ji, je d n o ści n a ro d u , e ty ce k u ltu rz e i k ie sze n i.
J e ż eli trz y m iljo n y lu d n o śc i ż y d o w s k ie j z a k ła
d a p ro te st, to 3 0 m iljo n ó w lu d n o śc i p o lsk iej n ie m o ż e b y ć z a w sze tą s tro n ą , k tó ra u stęp u je ze s w y c h s łu s zn y c h p ra w .
U s ta w a m u si b y ć p rz e p ro w a d z o n a . N ie w y k lu c z a to o c z y w iś c ie m o ż liw o ści p o ro z u m ie n ia się , u z g o d n ien ia i z a ła tw ie n ia ty c h tru d n o ś ci, ja k ie o n a z a so b ą sp ro w a d z ać m o ż e .
M in iste r o św ia ty ż ą d a z m ia n W ic e m in . k s. Z o n g o łło w ic z:
W s p ra w ie p ro je k tft u sta w y o u b o ju z w ie
rz ą t m in is te r o ś w iaty o św ia d c z a co n a s tę p u je :
— N a p o d s ta w ie tw ie rd ze n ia p rz e d sta w i
c ie li ra b in ó w , z a k a z u b o ju ry tu aln eg o z w ie rz ą t u n ie m o ż liw iłb y sp o ż y w a n ie m ię sa ty c h z w ie rzą t, g d y ż p rz e p isy re lig ji ż y d o w sk ie j z a k a z u ją sp o ż y w a n ia m ięsa z w ie rz ę c ia, z a b ite g o w sp o só b n ie z g o d n y z p rz e p isa m i u b o ju ry tu a ln e g o .
P o n ie w a ż a rty k u ły K o n sty tu c ji 1 1 0 , 1 1 1 - 1 1 3 , 1 1 5 z a p e w n ia ją sw o b o d ę w y z n a n ia i s to so w a n ia się d o p rz e p isó w re lig ji z a k a z u b o ju ry tu a ln e g o u n ie m o ż liw iłb y ż y d o m sp o ży w a n ie z w ie rz ą t, z a b ity c h w in n y sp o só b .
A b y w ię c a rty k u ły 1 1 0 , 1 1 1 , 1 1 3 i 1 1 5 n ie z o s ta ły p o g w a łc o n e , n a leż y w re d a k c ji u sta w y p o c z y n ić z m ia n y , u m o ż liw ia ją c e ż y d o m d o k o n y w a n ie u b o ju ry tu a ln e g o d la ic h k o n su m e ji.
T e sa m e z m ian y d o ty c z y ć p o w in n y in n y c h w y z n a ń , p o s ia d a ją c y c h p rz e p is y re lig ijn e o u b o ju ry tu a ln y m .
O n o w y c h rz e cz o z n aw c ó w
P o s. S o m m e rste in w n o si o z a p ro sz e n ie n a p o s ied z e n ie k o m isji re p re z e n ta n tó w ż y c ia g o s;
p o d a rc ze g o — iz b ro ln ic z y c h , rz e m io sła — i w y s łu ch a n ia ic h o p in ji.
P o s, K ro e b l (Z a m o ść ): T rz e b a d ą ż y ć d o z a ła tw ie n ia sp ra w y b e z ra n ie n ia u c z u ć re lig ij
n y c h . M o ż e się u d a , co n ie b ę d z ie ła tw e , u rz ą d z e n ie sp e c ja ln y ch rz e ź n i ry tu a ln y c h d la ż y d ó w . O c ze k u je co d o te g o w n io sk u p rz e d s ta w ic ie la lu d n o śc i ż y d o w sk ie j. Je śli n a to w y ś c ie n ie p ó jd z ie , to sp ra w a d la lu d n o śc i ż v d o sk i? l je st p rz e g ra n a
O p in ja k s. T rz e cia k a .
Z o p in ji w y p o w ie d z ia n e j n a stę p n ie p rz e z k s.
re k to ra T r z e c ia k a p o d a je m y n a jis to tn ie js z e
p u n k ty : . ,
— T o , c o b ę d ę m ó w ił — p o w iad a rz e c zn - Ł -n aw ca — o p a rte je s t n a m o ic h b a d a n iac h n a u k o w y c h i n a p rz ep isa ch re lig ijn y c h , p o d a n y c h w p ra w ie m o jż e sz o w e m w ta lm u d z ie i w „ S z u l- ' c h a n -A ru ch u “ . O sp o so b ie z a b ija n ia z w ie rz ą t n ie m ó w i n ig d z ie a n i p ra w o m o jż esz o w e , a n i ib ib lja w o g ó le , a z a te m u b ó j ry tu a ln y n ie m a ż a d
n e g o u z a sa d n ie n ia a n i w je d n em , a n i w d ru g ie m
;z p rz y to cz o n y c h ź ró d e ł.
K o d e k s ry tu a ln y p o w ia d a : „ p rzy z a rzy n a n iu n ie p o trz e b a ż a d n e g o n a b o że ń s tw a g łó w n ą rz e c z ą je st .b y p ra w id ło w o rż n ię to ". M o jż e sz o w i c h o d z iło o m iło sie rd z ie d la z w ie rzą t.
Samoloty włoskie nad Addis Abebą.
Bombardowanie angielskiego Czerwonego Krzyża
A D D IS A B E B A . W c z o ra j w p o łu d n ie p rz e le cia ł n a d A d d is A b eb ą 3 -m o to ro w y sa m o lo t b o m b a rd u ją c y . T ró jsiln ik o w y s a m o 1 o t w ło sk i, k tó ry u k a z ał się z rą n a n a d s t o li c ą w k ró tc e p o w ró c ił.
L u d n o ść u k ry ła się w sc h ro n a ch p o z a m ia ste m . S a m o lo t u n o sił się n a w y so k o śc i 7 0 0 0 stó p i k ilk a ra z y o k rą ż y ł m iasto .
K ilk a ra z y s trz e lan o d o sa m o lo tu z d z ia ł z e n ito w y c h , p o c z em z n ik ł o n z h o ry z o n tu . C o m ó w i św ia d e k b o m b a rd o w a n ia a m b u la n su .
L O N D Y N . K o re s p o n d e n t R e u tera p o d a je z D e ssie, ja k o n a o cz n y św ia d e k , n a s tę p u jąc y o p is a ta k u sa m o lo tó w w ło sk ich n a a m b u la n s a n g ie ls k i.
D r. M e lly d o k o n y w a ł w ła śn ie z a w iłe j o p e ra c ji c h iru rg ic z n e j w g a b in ec ie c h iru rg ic z n y m la z a re tu p o lo w e g o , g d y sa m o lo t w ło s k i z n iż y ł się i rz u c ił p ie rw s z ą b o m b ę n a p la c o z n a c z o n y z n a k iem C z e rw o n e g o K rz y ż a.
S z ta n d a r b ry ty js k i o p a trz o n y b y ł w flag i C z e rw o n e g o K rz y ż a . B o m b y p o c z ę ły o p a d a ć je d n a p o d ru g ie j.
K o re sp o n d e n t R e u te ra w ra z z in n y m i rz u c ił się n a z ie m ię , p o c isk i p ę k ały d o k o ła , sz e rz ą c śm ierć i z n isz c z e n ie .
T rw a ło to b lisk o p ó ł. g o d z in y . G d y u c isz y ło się , d z ie n n ik a rz a n g ie lsk i z a u w a ży ł c h iru rg ó w , d o k o n y w u ją c y c h p rz y św ie tle la m p e le k try c z n y c h a m p u ta c ji n ó g d w u ra n io n y c h p rz e z p o c isk i b o m b o w e .
D w u n a stu ra n io n y c h ję c z a ło o b o k z n is z cz o n y c h n a m io tó w , ż ą d ają c p o m o cy , k tó re j n ie m o ż n a b y ło im u d z ie lić z b ra k u sił lu d z k ic h . W s z y stk ie sa m o c h o d y u ż y to n a ty c h m ia s t d la e w ak u a cji a m b u la n su .
D r. M e lly tw ie rd z i, ż e o k o ło 5 0 o só b o d n io sło ra n y . C e s a rz te le fo n o w a ł d o d r. M e lly n a -
Król wynalazca.
K ró l sz w e d z k i G u sta w s k o n s tru o w a ł s p e c ja ln y re g u la to r ra d jo o d b io rc z y , p o łą c z o n y ze s k a łą , n a k tó re j p o n a s ta w ie n iu fa li u k a z u je się o św ie tlo n a n a z w a stac ji, o d p o w ia d a ją c a d a n e j fa li. N a tę że n ie ś w ia tła w z ras ta im b a rd z ie j z b li
ż a m y się d o g ra n ic y d o s k o n a łe g o o d b io ru , co p o z w a la n a d o k ład n e re g u lo w a n ie . N o w y w y n a la z e k k ró la z n a la zł w śró d ra d jo s łu c h a c z y sz w e
d z k ic h g o rą c y ch z w o le n n ik ó w .
P rz ep is te n m o ż e b y ć d o sto so w a n y d o d z i
s ie jsz y c h w a ru n k ó w , ta k ja k w iele p rz e p isó w w y d an y c h p rz e z M o jż e sz a z o s tało p rz e z ż y d ó w z a n ie c h an y c h lu b z m ie n io n y c h .
— A p e lu ję — z a k o ń c z y ł k s. T rz e cia k — d o w s z y s tk ic h lu d z i d o b re j w o li, k tó rzy c z u ją s e r
c e m , a n ie ż o łą d k ie m i k ie s ze n ią , ż e b y p rz y c z y n ili się d o z n ie s ie n ia te g o z a b y tk u b a rb ra - iz m u , p o c h o d zą c e g o z z a m ie rz c h łe j p rz e sz ło śc i.
P rz e d sta w ic iel m in . ro ln ic tw a , p . J a b ło n o w sk i w y ja śn ia , ż e u b ó j ry tu a ln y je s t je d n ą z p rz y cz y n z m o n o p o liz o w a n ia o b ro tu m ięse m , p o w o d u jąc ą o b n iż k ę c e n d la ro ln ik ó w . S p ra w a u b o ju ry tu a ln e g o z e s tan o w isk a re lig ijn e g o n ie n a leż y je d n a k d o k o m p e te n c ji m in is te rs tw a ro l
n ic tw a .
P rz e d sta w ic ie l m in is te rs tw a p rz e m . i h a n d lu p . W o jty n a p o w ia d a , ż e w e d łu g o p in ji g ie łd y m ię sn e j i k a s y ta rg o w ej z n ie sie n ie u b o ju ry tu a l
n e g o je s t n ie je d y n y m , a le p o d sta w o w y m w a
ru n k ie m u p o rz ą d k o w a n ia ry n k u m ięsn e g o . S ta n o w isk o rz ą d u .
P o o b sz e rn e j d y s k u s ji, w k tó re j z a b ie ra li g ło s p o sło w ie S w ia to p e łk -M irsk i, N o w ic k i, G d u la , K ru k o w s k i i s p ra w o zd a w c a p o s. D u d z iń sk i, p rz e w o d n ic z ąc y p o s. D u c h z ło ży ł o św iad c z e n ie w s p ra w ie stan o w isk a rz ą d u :
— W te j sp ra w ie z w rac a łe m się d o p . m i
n is tra sp r. w e w n . O ś w ia d cz y ł m i, ż e rz ą d n ie z a jm u je ż a d n e g o s ta n o w is k a w te j sp ra w ie . M in iste r o ś w ia ty ró w n ie ż z a jm u je sta n o w isk o
ty c h m ia s t p o o trz y m a n iu re la c y j, o fia ro w u ją c w sz e lk ą p o m o c.
P ro te st a b isy n sk i.
A D D IS -A B E B A . D e leg a t m ię d z y n a ro d o w e
g o C z e rw o n e g a K rz y ża B ro w n p rz e sła ł d z iś ra n o d o G e n e w y d ro g ą te le g ra fic z n ą s z c ze g ó ły b o m b a rd o w a n ia a m b u la n su b ry ty js k ie g o p o d Q u o ru m .
W e d łu g B ro w n a b o m b a rd o w an ie d o k o n a n e b y ło z p re m ed y ta c ją .
A b is y ń s k i C z e rw o n y K rz y ż w y s ła ł d o L ig i N a ro d ó w p ro te s t p rz ec iw k o b o m b a rd o w a n iu .
P o d c z a s b o m b a rd o w a n ia p rz e z lo tn ik ó w w ło s k ic h m iejsco w o śc i W a ld ie z a b ity z o s ta ł k ie ro w n ik je d n e g o z o d d z iałó w a b is y ń s k ie g o C z e rw o n g o K rz y ż a , m jr. B u rg o y n e .
Słuszne zarządzenie głównego komendanta Policji Państwowej.
G łó w n y k o m e n d a n t P o lic ji P a ń stw o w e j g e n . Z a m o rsk i w y d a ł ro z k a z , d o ty c z ą c y u ż y c ia b ro n i w w y p a d k u k o n ie c z n o ś c i ro z p ę d z a n ia z b ie g o w is k w m iejsc ac h p u b lic z n y c h . B e z w z g lę d n ie z a k a z a n o u ż y w an ia k o lb k a ra b in ó w p rz y ro z p ę d z a n iu z b ie g o w isk p rz e z fu n k c jo n a rju szó w P o lic ji P a ń stw o w e j.
Stalin grozi wojną Japonji.
D z ie n n ik i lo n d y ń s k ie p o św ię c a ją b a rd z o d u ż o u w a g i w y w ja d o w i, u d z ie lo n e m u p rz e z S ta lin a w y d a w c y p o p u la rn e j g a z e ty a m e ry k a ń s k iej „ N ew Y o rk W o rk T e le g ra m 14 H o v a rd o w i.
P ra s a lo n d y ń s k a p o d k re ś la z w ła s z c z a te n u s tę p w y n u rz e ń S talin a, w k tó ry m z a g ro z ił o n Ja p o n ji w o jn ą n a w y p a d ek a tak u ja p o ń s k ie g o n a -M o n g o lę z e w n ętrz n ą:
„ O ile J a p o n ja z a ata k u je M o n g o lsk ą R e p u b lik ę L u d o w ą i z a m ie rz a ć b ę d z ie d o z n isz cz e n ia je j n ie p o d le g ło śc i, to w y p a d n ie n a m u d z ie lić te j re p u b lic e p o m o cy - - o św ia d c z y ł S ta lin . — Z a s
tę p c a L itw in o w a , S to m o n ja k o w , ja p o ń sk ie g o w M o sk w ie o te m s tan o w isk u rz ą d u so w ie ck ie g o . Z d e c y d o w an i je s te ś m y p o m ó c R e g u b lic e M o n g o lsk ie j, p o d o b n ie, ja k to u c z y n iliśm y ju ż w ro k u 1 9 2 1 , g d y a rm ia c z e rw o n a u d z ieliła p o p a rc ia M o n g o lji p rz e c iw b ia łe j a rm ji ro s y js k ie j" . N a z a p y ta n ie , c z y u s iło w a n ia ja p o ń sk ie o p a n o w a n ia U rg i i U la n B a to r u c z y n iły b y w y s tą p ie n ie S o w ie tó w k o n ie cz n o ścią , S ta lin o d p o w ied z ia ł k ró tk o i w ę z ło w a to : „ T a k “ .
d e s in te res e m en t. R z e c z o z n a w c a z ra m ie n ia m in . p rz . i h a n . o św ia d c zy ł, ż e u b ó j ry tu a ln y sto i n a p rz esz k o d z ie o rg a n iz ac ji h a n d lu m ię sn e g o . C o d o d e k la ra c ji p . m in istra o św ia ty w s p ra w ie w ą tp liw o śc i k o n s ty tu c y jn y c h , to ta rz ec z b ę d z ie m o g ła b y ć u w z g lę d n io n a i u z g o d n io n a . W te j c h w ili p . m in is ter o ś w ia ty n ie ro śc i p re te n sy j d o w y k ład n i K o n sty tu c ji,
U k ra iń c y p rz e ciw .
O sta tn i w d y s k u s ji g ło s z a b ra ł p o se ł u k ra iń sk i T ro ja n (S try j):
— W z w ią z k u z o św ia d c ze n ie m m in is tra o św ia ty o ra z p rz e d sta w ic ie la lu d n o ści ż y d o w sk ie j, ż e p rz e z u c h w a len ie p ro je k tu u sta w y n a s tą p i n a ru s z e n ie K o n s ty tu cji — k o m u n ik u je , ż e w ra z z d ru g im p rz e d sta w icie lem u k ra iń s k iej p a rla m e n ta rn ej re p re ze n tac ji g ło so w a ć b ę d ę p rz e c iw p ro jek to w i.
U c h w a len ie u sta w y . P rz y stą p io n o d o g ło so w a n ia .
N a jp ierw p rz e g ło so w a n o w n io s e k p o s. S o m - m e rste in a o o d rz u c e n ie p ro je k tu . Z a w n io sk ie m ty m o p o w ied z iało się 3 p o słó w : p rz e d s taw ic ie l lu d n o śc i ż y d o w sk ie j i 2 p rz e d sta w ic ie li lu d n o ści u k ra iń s k iej. W n io sek w ię c u p a d ł.
T ą sa m ą , w ię k sz o śc ią z o s ta ł o d rz u c o n y d ru g i w n io s e k p o sła S o m m e rste in a o p o w o ła n ie n o w y c h rz e c z o z n a w c ó w g o sp o d a rcz y c h .
P rz e w . p o s. D u c h :
— S tw ie rd z am p rz y jęc ie p ro je k tu u s ta w y i z a m y k am p o sie d ze n ie.
' 1 --- --- G Ł O S L U B A W S K I
.... : --- ^-.■7=7====:---
Wojska niemieckie wkroczyły do Nadrenji
zajmując strefę zdemiiitaryzswaną.
N ie m c y w y p o w ied ziały tra k ta t lo carn eń sk i.
Sensacyjna deklaracja Hitlera.
B E R L IN . A m b asa d o ro w ie W ło c h , F ra n c ji, A n g lji i b e lg ijsk i c h a rg e d ’a ffa ire s u d a li się d z iś z ra n a d o u rz ę d u sp ra w z a g ran ic zn y c h R z e sz y .
V o n N e u ra th z a z n ajo m ił a m b a sa d o ró w z d o k u m e n tem , p re c y z u ją c y m o b e c n e stan o w isk o R z e sz y w o b e c L o c a rn a o ra z p o stan o w ień tra k ta tu w e rsa lsk ie g o , d o ty cz ą cy c h strefy zd em i- lita ry zo w a n e j.
N o ta rz ą d u n ie m ie c k ie g o z o sta ła d o rę c z o n a o te j sa m e j g o d z in ie w R z y m ie , P a ry żu , L o n d y n ie i B ru k se li.
N o ta z a w ie ra w y p o w ie d z e n ie tra k ta tó w lo c a rn e ń sk ic h p rz e z N iem cy .
R z ą d n ie m ie c k i p ro p o n u je m o c a rstw o m , sy g n a ta rju sz o m tra k tató w lo c arn e ń sk ic h w sz c z ę
c ie n o w y c h ro k o w a ń c e le m z a w a rc ia n o w eg o u k ła d u .
R ząd R z e sz y p ro p o n u je n a w e t p o w ró t N ie
m ie c d o L ig i p o d p e w n e m i w a ru n k a m i.
Ambasador niemiecki u ministra Becka.
W c z o ra j, w so b o tę, m in iste r sp ra w z a g ra
n ic z n y c h p . Jó z e f B e c k p rz y ją ł a m b asa d o ra R z e sz y n ie m ie c k ie j p . v o n M o ltk e, k tó ry m u w rę c z y ł m e m o ran d u m rz ą d u n ie m ie c k ie g o d o rę c z o n e ró w n o c z e śn ie w P a ry ż u , L o n d y n ie , R e y m ie, B ru k se li i P ra d z e i p o z o stają ce w z w ią z k u z d e k lara c ją k a n c le rz a H itle r a w R e ich sta g u .
Wojska niemieckie w strefie zdemilitaryzowanej.
P A R Y Ż A g en cja H a v a sa d o n o si z K o lo n ji:
W o jsk a n ie m ie c k ie w k ro c zy ły d o stre fy z d e m ilita ry z o w a n ej.
Posiedzenie Reichstagu
B E R L IN , 7. 3. P o sie d z e n ie R e ic h sta g u ro z p o częło się p u n k tu a ln ie o g o d z. 1 2 -ej
N a ła w a c h rz ą d o w y c h z a sie d li c z ło n k o w ie g a b in e tu , z a ś ła w y p o se lsk ie z a ję li c z ło n k o w ie R e ic h sta g u w b ru n a tn y c h m u n d u ra ch z o d z n a
k a m i p a rty jn em i.
L o że d y p lo m a ty cz n e o ra z lo że w y ż sz y c h p rz y w ó d c ó w p a rtji w y p e łn io n e są d o o sta tn ie g o m iejsca . W id o c z n ie je st o g ó ln e n a p ię cie w p rz ew id y w a n iu w y d a rz e n ia o w ielk ie m z n a c z e
n iu p o lity cz n em .
P o m im o , że fa k t o d b y w a jąc y c h się w o stat
n ic h d n ia c h n a ra d g a b in e tu a n i w y n ik i ich n ie z o sta ły p o d a n e d o w iad o m o ści c a ła lu d n o ść in tere so w a ła się p rz e n ik ają c em i d o o g ó łu w e r
sja m i, u św ia d a m ia ją c so b ie d o sk o n a le w y ją tk o w ą d o n io sło ść p o w zię ty c h n a w sp o m n ian y c h n a ra d ac h u c h w a ł.
D o o statn iej ch w ili w k o ła c h d o b rz e p o in fo rm o w a n y c h p a n o w a ła o p in ja , że d e k lara c ja d o ty c z y ć b ę d z ie sta n o w isk a rz ą d u R z e sz y , w o
K s. b isk u p B a n d u rsk i i m a ry n a rz
W sp o m n ien ie z 1919 ro k n . ,,P o lsk a Z b ro jn a* ’ z a m ie sz c z a w ro c z n ic ę
z g o n u k s. b isk u p a B a n d u rsk ie g o , w ie lk ie g o k a - p ła n a-ż o łn ie rz a , n a stęp u ją ce w sp o m n ie n ie z ro k u 1 9 1 9 :
W z a g u b io n e j w śró d b ło t p o le sk ic h n a d J a s i o ł d ą w io sce H o ro d y szc z u , z n a jd u je się sta ry k o ścfó ł 0 0 . B e n e d y k ty n ó w , fu n d acji w o je w o d y p o to c k ie g o , K a ro la K o p cia. K o śc ió ł te n , sty lu b a ro k o w e g o , p o ło ż o n y je st m alo w n iczo n a w y so k im i stro m y m b rz e g u je z io ra .
W ro k u 1 8 6 5 k o śc ió ł i k la szto r z o stał sk o n fisk o w a n y i o d d a n y g e n e ra ło w i ro sy jsk ie m u D e la g a rd ie m u . C ó rk a g e n e ra ła „ p re z e n t” te n sp rz e d a ła i k la sz to r te n ro z e b ra n o , b u d u ją c z n ie g o d o m y w P iń sk u . R o z b ió rce k o śc io ła p rz e sz k o d z iło sp o łec z e ń stw o ., w y k u p u ją c g o n a im ię je d n e g o z m iesz k ań c ó w H o ro d y sz c z a .
N ic d z iw n e g o , że i śp . k s. b isk u p B a n d u r
sk i, p rz y b y w sz y w r. 1 9 1 9 n a P o le sie , z a p ra
g n ą ł z o b a c z y ć H o ro d y sz c z e. P e w n e g o d n ia (w k ró tc e p o b itw ie i z d o b y ciu H o ro d y szc z a p rz e z flo ty llę p iń sk ą) d w ie d u że ło d z ie m o to ro w e z b a n d e ra m i w o je n n e m i n a ru fie p o m k n ę ły w z d łu ż P in y , a p o tem Ja sio łd ą k u H o ro d y sz cz u . N a g le n a je d n y m 2? z a k rę tó w Ja sio łd y , k tó ry trz e b a b y ło m in ą ć p o d o stry m k ą te m , w y sta ją
c a n a d w o d ą g a łą ź z e rw ała i z a to p iła b a n d e rę z c ię ż k im d rz e w c em . P ra w ie w tej sam ej c h w ili p ry sn ę ła w y so k o w o d a. T o sk o c zy ł je d e n z m a ry n a rzy , a b y ra to w a ć z n a k sw e j ło d zi.
W k ró tc e z ja w ił się n a p o w ie rz c h n i w o d y i p ły n ą ł w k ie ru n k u k u tra , k tó ry ty m cz a sem z a w ró cił. P ły n ą ł je d n ą rę k ą , w d ru g ie j trz y m a ł n ad p o w ierz c h n ią w o d y u ra to w a n ą b a n d erę . P o ch w ili, z m o c z o n y ja k k u ra , z n a la z ł się n a p o k ła d z ie k u tra i z ra d o ścią z a tk n ą ł n a ru fie z m o cz o n ą b a n d e rę , k tó ra zn ó w z a trz e p o tała g ło śn o n a w ie trz e .
W tw a rd e m c o d zie n n e m ż y c iu ż o łn ie rz y -m a- ry n a rz y n ie raz w ię k sz e w y c z y n y p rz e c h o d zą n ie p o strze ż e n ie. T o te ż i te n w y p a d ek n ie m ia ł
b y ż a d n y c h n a stę p stw , g d y b y n ie o b e c n o ść d o sto jn e g o g o ścia.
b e c p rz e w id z ia n e j ra ty fik ac ji p a k lu fra n c u sk o - so w ie c k ie g o .
P o k ró tk ie m p rz e m ó w ien iu G o e rin g a w stą
p ił n a try b u n ę k a n c le rz H itle r.
P rz e m ó w ie n ie sw e , trw a jąc e g o d zin ę i 25 m in u t w y g ło sił k a n c le rz H itle r z n ie z m ie rn ą sw a d ą , to też b y ło o n o w ielo k ro tn ie p rz y jm o w a n e h u ra g a n e m o k la sk ó w .
P ie rw sz ą c z ęść sw e g o p rz e m ó w ie n ia p o św ię c ił k a n c le rz o m ó w ie n iu o b e c n y c h n a stro jó w , n u rtu ją c y c h w E u ro p ie . N a stro je te w y b itn ie w o jen n e z a g ra ża ją E u ro p ie w o jn ą, a w in ę za n ie p o n o sz ą ci, k tó rz y n ie u m ie ją o c e n ić d u c h a p o k o jo w eg o , ja k im o ż y w io n e są h itle ro w sk ie N iem cy . W p ie rw sz y m rz ę d z ie za te n a stro ję w in i H itle r F ra n c ję .
D ru g ą c z ę ść sw e g o p rz e m ó w ie n ia p o św ięc ił k a n c le rz d o w o d o m , m a jąc y m św ia d cz y ć o p o k o - jo w o śc j N iem ie c , p ra g n ą c y c h p ra c o w a ć w a t
m o sfe rze sp o k o jn e j i n ie sz u k a ją c y c h ż a d n y c h a ta k ó w ,
W d a lsz y m c ią g u z a a tak o w a ł k a n c lerz n ie z m ie rn ie o stro R o sję S o w ieck ą, u p a tru jąc w n iej n a jg ro ź n iejsz eg o p rz e c iw n ik a p o k o ju i k u ltu ry e u ro p e jsk ie j.
D lateg o te ż N iem cy n ie m o g ą tra k to w a ć o b o ję tn ie sp ra w y u k ła d u fra n c u sk o -so w ie c k ie g o . U k ła d te n u w a ż a ją N iem cy za w y m ie rz o n y p rz e ciw so b ie i d la te g o rz ą d n ie m iec k i m u sia ł p o w z ią ć sz e re g d e c y z y j o b ro n n y c h .
K a n cle rz o k re ślił te p o sta n o w ie n ia w sz e re g u p u n k ta ch: P ie rw sz y m je st z n ie sie n ie stre fy z m ilita ry z o w a n e j w N a d re n ji.
(D e c y z ja ta z o sta ła ju ż w p ro w a d zo n a w ży cie, ja k o tern d o n o siliśm y p o w y ż e j).
R z ą d n ie m ie c k i g o tó w je st je d n o cz e śn ie z a
w rz e ć z F ra n cją i B e lg ją p a k t n ie a g resji n a la t 2 5 , p rz y cz e m A n g lja i W ło c h y b y ły b y g w a ra t- k a m i te g o p a k tu , m a ją c m o żn o ść p rz y łąc z e n ia się d o n ieg o , ja k ró w n ie ż w sz y stk ie in n e p a ń stw a E u ro p y .
R z ą d n ie m ie c k i w y ra ż a p e łn ą g o to w o ść u trz y m a n ia ja k n a jle p sz y ch sto su n k ó w z P o lsk ą .
d o b ry c h W y ra ż a te ż g o to w o ść n a w ią z a n ia
sta su n k ó w z L itw ą i d o jśc ia z n ią d o p o ro z u m ie n ia w sp ra w ie K łajp e d y .
R ząd n ie m ie c k i w y ra ż a g o to w o ść
d o L ig i N aro d ó w , o ile F ra n c ja i in n e p a ń stw a z g o d z ą się n a z a w a rcie p a k tu o n iea g resji z N iem cam i.
W z a k o ń c z e n iu k a n c lerz z a p o w ie d z ia ł p rz e
p ro w a d z e n ia w R z e sz y p le b isc y tu d la p o z n a n ia się ze sto su n k ie m c a łe g o n a ro d u n ie m ie c k ieg o z n a stro ja m i w o b ec p o w y ższ y c h z a g a d n ie ń o ra z o g ło sz en ie w y b o ró w i z w o łan ie n o w eg o p a rla
m e n tu .
p o w ro tu
K s. b isk u p B a n d u rsk i n ie ty lk o , że w y ra
ził p rz y to m n e m u m a ry n a rz o w i sz c z e re u z n a n ie i p o d z iw , ale z a sk o c zo n e m u te m i o b ja w am i w rę
c z y ł c z ę śc io w o o d sieb ie , a c z ęśc io w o z e b ra n ą z d o ry w c z e j s k ła d k i, z o rg an iz o w a n ej m ięd zy u c z estn ik a m i w y c ie c z k i, k w o tę stu m a re k , ja k o n a g ro d ę .
A le c z y te ln ic y n a p e w n ą m y ślą: co m a sp ó l- n e g o ta c a ła p rz y g o d a z H o ro d y szc z e m ? O tóż m a i to w ie le , b o p rz e d e w sz y stk ie m w y d a rz y ła się w d ro d z e d o tej m ie jsc o w o śc i, a p o p rz y b y ciu n a m ie jsc e w sz y scy ta k b y li z a ch w y c e n i p ię k n ą św ią ty n ią , stra sz n ie z n isz c z o n ą p rz e z w o j
n y że z ło ż y li lic zn e o fia ry n a je j o d re sta u ro w a
n ie a d z ieln y m a ry n a rz G ło d a k z ło ż y ł n a te n cel c a łą k w o tę o trzy m a n ą o d k s. b isk u p a B a n d u rsk ie g o .
D ro b n e to w y d arz e n ie św ia d c z y o w ielk iem se rc u k a p ła n a ż o łn ie rz a , o se rcu k tó re b e z g ra
n ic z n ą m iło śc ią k u sz a rem ż o łn ie rz o m i u m iało o c e n ić k a ż d y ic h c z y n sz lac h e tn y a śm ia ły .
W c z w artą ro c z n ic e z g o n u k s. b isk u p a B a n d u rsk ieg o w sz y stk ie se rc a ż o łn ie rsk ie z a b iją ż y w o w sp o m ie n iem o w ie lk im k a p ła n ie-ż o łn .
Układ Handlawy polsko-sowiecki na rok 1936.
W W a rsz aw ie p o d p isa n y z o sta ł u k ła d h a n d lo w y p o lsk o -so w ie c k i n a ro k 1 9 3 6 . W m y śl z a w a rteg o u k ła d u P o lsk a o trz y m a ła k o n ty n g e n t w y w o z o w y d o S o w ie tó w w w y so k o śc i 8 m ilj.
z ło ty c h . T o w a ry w y w ie z io n e z P o lsk i d o S o w ie tó w m a ją b y ć re g u lo w a n e g o tó w k ą .
S o w ie ty o trz y m a ły c a ły sz e reg z n iże k c e l
n y c h n a a r ty k u ły so w ie c k ie , p rz e w a ż n ie su ro w c e , ja k : fu tra , ry b y , ru d a ż e la z n a, ty to ń itp . P o lsk a w y w o z i d o S o w ie tó w , ja k w iad o m o , p rz e w a ż n ie m a szy n y ro ln ic z e , o b ra b ia rk i d o m e ta li itp . P rz e w id z ia n y je st ró w n ie ż w y w ó z d o S o w ie tó w p e w n e j ilo śc i w y ro b ó w w łó k ie n
n y c h z o k rę g ó w łó d z k ie g o i b ia ło sto ck ie g o . N a p o c z e t k o n ty n g e n tu 8 m ilj. z ło ty c h S o w ie ty p o c z y n iły ju ż w P o lsce d o ść p o w a ż n e z a m ó w ie n ia .
Osobiste świadczenia wojenne obywateli.
W d z isie jszy m D z ie n n ik u L ista w z o sta ło o g ło sz o n e ro z p o rz ą d z e n ie w y k o n a w cz e d o d e k re tu P re z y d e n ta R z p lite j o o so b isty c h św ia d c z e n ia c h w o jen n y c h o b y w a teli.
W e d łu g p rz e p isó w teg o ro z p o rz ąd z e n ia, w ła d z e a d m in istra c y jn e m o g ą p o c ią g n ą ć lu d n o ść d o d o św ia d c z e ń o so b isty c h n a rz e c z w ła d z p a ń stw o w y c h w sz c ze g ó ln o śc i w d z ie d zin ie p ra c , m a ją c y c h z n a c z e n ie z p u n k tu w id zen ia o b ro n y P a ń stw a .
Ś w ia d c ze n ia b ę d ą w y n a g ra d z a n e w e d łu g sta w e k , u sta lo n y c h p rz e z w ład z e p a ń stw o w e .
Litwini prześladują nauczycieli polskich.
Z K o w n a d o n o sz ą , że lite w sk ie w ła d z e a d m in istra c y jn e w sp o só b sp e c jaln ie d o tk liw y p rz e śla d u ją n a u c z y c ie l, p o lsk ie , z a jm u ją c e się n a u c z a n ie m p ry w a tn e m . O statn io 2 4 b m . w g m i- n ie G e d ro y c k ie j p o w ia tu W iłk o m irsk ieg o z d a rz y ły się d w a n a p a d y p o licji n a n a u c z y c ie li P ro k o p o w ic z a o raz D e k sz n ia .
P ierw sz y z n ich z o sta ł z a trz y m a n y p rz e z p o licję w m iaste cz k u D u b in k i, g d zie b a d a n y , w re sz c ie z b ity g u m o w em i p a łk a m i w o b e c n o śc i św ia d k ó w .
D ru g i z n a u c z y cie li D a k sz n ia b y ł ró w n ie ż z a trz y m an y p rz e z p o licję w te m ż e m ia stec z k u , z re w id o w a n y , z b ity , p o czem z a ż ą d a n o o d n ieg o z o b o w ią z a n ia n a p iśm ie , że o p u ści o k o lic ę w c ią g u 2 d n i.
O b aj p o sz k o d o w a n i z ło ż y li sk a rg i w m in is
te rstw ie sp ra w w e w n ę trz n y c h .
Katastrofa samochodowa w Brześciu
T ra g icz n y k o n iec w y c ie c z k i szk o ln ej.
S zk o ła p o w sz e c h n a N r. 1 w B rz e śc iu n ad B u g ie m u rz ą d z iła w czo raj d la 4 5 u czn ió w II k l.
w y c ie cz k ę sa m o c h o d o w ą d o w si K o teln i.
G d y u czn io w d e, ra z em z w y c h o w a w c z y n ią p . A le k sa n d rą D u d z iń sk ą w ra c ali d o m ia sta , sz o fe r c ię ża ró w k i 4 -o b a o n u sa m o ch o d ó w p a n c e rn y c h , strz e le c G o łasz e w sk i, ro z w in ą ł n a u l.
N o w o Ja g ie lo ń sk ie j z n a c zn ą sz y b k o ść .
W p e w n e j ch w ili z lec iało z sa m o ch o d u p ra w e k o ło , w sk u te k czeg o p rz e w ró c ił się o n n a le w ą stro n ę w p o p rz e k u licy .
W śró d d zieci, k tó re w y p a d ły z sa m o ch o d u ja k ró w n ież w śró d p rz e ch o d n ió w , św ia d k ó w k a ta stro fy , p o w sta ła tru d n a d o o p isa n ia p a n ik a.
R zu co n o się n a ra tu n e k o fiaro m w y p a d k u . C z w o ro d zieci o d n io sło c ię ż k e ra n y , a n a m ie jsc u z g in ą ł 1 0 -letn i sy n e k ro b o tn ik a E u g e- n ju sz W ilc z y ń sk i.
P o z a te m k ilk a n a śc io ro d z ie c i o d n io sło le k k ie o k a le c z e n ia .
Szubieniczny humor kandydata na samobójcę
C h cial k o n ieczn ie zn aleźć śm ie rć p o d tra m w a je m w n ajru ch liw szy m p u n k cie
B y d g o szczy .
P rz e c h o d n ie n a jru c h liw sz ej a rte rji B y d g o sz czy . u l. G d a ń sk ie j, n a sk rz y ż o w a n iu z u l. D w o r
c o w ą , b y li p rz e d w c z o ra j, o k o ło g o d z in y 10 w ie
c z o re m św iad k a m i n ie co d z ien n e j sc e n y . N aw - p ro st h o te lu „P o d O rłe m” n a sz y n a ch tra m w a jo w y c h u ło ż y ł się d e lik atn ie , b y n ie d o z n a ć p o tłu c ze ń , ja k iś m ę żc z y z n a , k tó ry z a p a liw sz y p a p ie ro sa — n a jsp o k o jn ie j o c z e k iw a ł n a d e jśc ia tra m w a ju . G d y n a e n e rg ic z n e d z w o n ie n ie „ ż y w a p rz e sz k o d a ” n ie u su n ę ła się z to ru — o b słu g a tra m w a ju siłą u su n ę ła „ d e sp e ra ta ”
J a k się o k a z a ło , m ę ż cz y z n a ó w , b y n a jm n ie j n ie p ija n y , p o w ziął z a m ia r p o p e łn ie n ia sa m o b ó jstw a , p rz y c ze m n a w z ó r a m ery k a ń sk ich d e sp e ra tó w z a p rag n ą ł z g in ą ć n a o c z ac h p u b lik i, p o d tra m w a je m , w c e n tru m m ia sta . B a rd z ie j je d n a k , n iż o „ b o h a te rsk i” zg o n , c h o d z iło z d a je się k a n d y d a to w i n a n ieb o sz cz y k a o w y ró ż n ie n ie się i z w ró c e n ie n a sie b ie u w a g i, g d y ż p o śc iąg n ię ciu g o z sz y n tra m w a jo w y c h , n ie d o sz ły d e n a t p o z w o lił lito śc ią z d ję ty m p rz e ch o d n io m o c z y ś cić sw ó j p ła sz cz , a n a stę p n ie p a lą c p a p ie ro sa , o d d a lił się p o sp ie sz n ie , p rz e d n a d e jście m z a in try g o w a n e g o z b ie g o w isk ie m p o lic ja n ta .
„Dusimy się...1*
Ś m ierć 13 m ary n arzy w sta lo w e j tru m n ie.
W W a rn ie o d b y ł się , ja k ju ż d o n o siliśm y , p o g rz e b 13 m a ry n a rz y n ie m ie c k ic h , k tó rz y sta n o w ili z a ło g ę ło d zi p o d w o d n e j, z a to p io n e j w c z a sie w o jn y św iato w ej.
Ł ó d ź ta , o p e ru ją c n a m o rz u C z arn ę m u w y b rz e ż y b u łg arsk ic h , w p a d ła w r. 1916 n a m in ę p o d w o d n ą i sk u tk ie m o d n iesio n y c h u sz k o d z e ń , p o sz ła n a d n o .
P rz e d n ie d a w n y m c z a se m rz ą d b u łg arsk i p rz y stą p ił d o w y d o b y c ia te j ło d z i i w ła śn ie w u b . ty g o d n iu p ra c e te u k o ń c z o n o .
O k a z a ło się , że state k o d n ió sł b a rd z o n ie z n a c z n e sto su n k o w o u sz k o d z e n ia , te g o je d n a k ro d z a ju , iż n ie m ó g ł ju ż w y p ły n ą ć .
Z a ło g a , z ło ż o n a z 2 o ficeró w i 11 m a ry n a rz y , p o n io sła śm ierć w sk u tek u d u sz e n ia . W h e r- m e ty cz n e m z a m k n ię c iu z w ło k i z a k o n se rw o w a ły się d o sk o n a le . C iało k o m e n d a n ta zn alezio n o w je g o k a b in ie . W o tw a rtej k sią ż c e p o k ła
d o w ej w id n ia ły jeg o rę k ą sk re ślo n e s ło w a :
„ D u sim y się ”!
O b ecn ie, p o 2 0 -tu la ta c h , m a ry n arz e z a to p io n e j ło d zi d o c z e k a li się p o g rz e b u .
