Reakcja kwasu z metalem aktywnym jako metoda otrzymywania soli
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń wie:• jak reagują metale z kwasami,
• jakie są produkty tej reakcji,
• co to jest szereg aktywności metali.
b) Umiejętności Uczeń umie:
• przeprowadzić reakcję metalu z kwasem,
• zapisać w formie cząsteczkowej, jonowej równanie reakcji kwasu z metalem.
2. Metoda i forma pracy
Słowno – doświadczalna, praca z klasą
3. Środki dydaktyczne
Sprzęt i szkło laboratoryjne:
• probówki,
• statyw na probówki.
Odczynniki:
• kwas siarkowy (VI),
• cyna,
• magnez,
• miedź.
Szereg napięciowy metali
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel po sprawdzeniu listy obecności zapoznaje uczniów z tematem i celami lekcji.
b) Faza realizacyjna
Nauczyciel przeprowadza doświadczenie:
Doświadczenie 1: Reakcja kwasu siarkowego(VI) z magnezem, miedzią, cyną.
Obserwacje:
Kwas siarkowy (VI) + magnez Kwas siarkowy(VI + cyna Kwas siarkowy(VI) + miedź
Po dodaniu magnezu do kwasu siarkowego(VI) gwałtownie wydzielają się pęcherzyki gazu – wodoru, probówka jest gorąca.
Po dodaniu do kwasu
siarkowego (VI) cyny wolno wydzielają się pęcherzyki gazu.
Nie ma widocznych objawów.
Wnioski:
Magnez reaguje z kwasem siarkowym (VI) w myśl reakcji:
a) Zapis cząsteczkowy: Mg + H2SO4 = MgSO4 + H2
b) Zapis jonowy: Mg + 2H++ SO42- = Mg2++ SO42- + H2
c) Zapis jonowy skrócony: Mg + 2H+ = Mg2+ + H2
Cyna reaguje z kwasem siarkowym (VI) zgodnie z równaniem reakcji:
a) Zapis cząsteczkowy: Sn + H2SO4 = SnSO4 + H2
b) Zapis jonowy: Sn + 2H++ SO42- = Sn2++ SO42- + H2
c) Zapis jonowy skrócony: Sn + 2H+ = Sn2++ H2
Miedź nie reaguje z kwasem siarkowym (VI) z wydzieleniem wodoru.
Nauczyciel na podstawie szeregu aktywności metali wyjaśnia fakt braku objawów w reakcji miedzi z kwasem siarkowym (VI).
c) Faza podsumowująca
Podsumowanie wiadomości zdobytych w czasie lekcji.
Uczniowie zapisują na tablicy równania reakcji, wykonując polecenie:
Zapisz w formie cząsteczkowej, jonowej i jonowej skróconej równania reakcji:
• sód + kwas solny
• wapń + kwas siarkowy (VI)
• miedź (II) + kwas solny
• magnez + kwas azotowy (V).
5. Bibliografia
1. Gulińska H., Haładuda J., Smolińska J., Ciekawa Chemia, WSiP, Warszawa 2006.
2. Łopata K., Warchoł A., Chemia w gimnazjum, WSiP, Warszawa 2001.
3. Pabian J., Chemia nieorganiczna część 3, Greg, Kraków 2003.
6. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak