DE
s y n e d r i i m a g n i
Q .V O D H I E R O S O L Y M I S F L O R V I T
P R A E S I D E
F A S C E S P R A E S I D I A L E S
VIRO
MAGNIFICO GENEROSO MAXIME- QVE STRENVO DOMINO
D O M I N O
CAROLO ERNESTO
RAMSEY
P R A E C O N S V L I C IV IT A T IS E L B IN G E N S IS G R A V IS S IM O V I C E S P R A E S 1 D 1 S H A C T E N V S G E R E N T I
NEC NON
P R O T O S C H O L A R C H A E O PT IM O
AMPLISSIMI MAGISTRATVS
C O N S I L I O A C V O L V N T A T E
I>. X IV . O CT. M D . C C L X V
P R I M V M C O L L A T O S
g r a t v l a r e n t v r
GYMNAS I I DRVSI CI M V S A E
C O M M E N T A T V R N O N N V L L A
I O A N N E S L A N G I V S
ATH. RECT. P. P. ET BIB L.
E L B I N G A E
l i t t e r i s n o h r m a n n i a n i s .
XX3DG*
<> * O
< *>
- & A £
&<*>&
\0%' *.(V
I
< * » » 1
s % ;
*
X & K *
<> * <>
£&}GC*
<&>
J ' <%&>
s s e s e s a e
facidarum Theocratiam o m n ia , quae mundus unquam v id it , imperia rerum que publicarum formas & fandi- tate & aequitate multis parafangis fuperafTe, adeo con- f e d a res eft, ut lych num foli accendere, ululasque Athenas ferre v id e re r, fi ea de re fufius difputandi mihi animus eflet. a) Quando enim d e v s in conftituendo ac guber
nando Hebraeorum p o p u lo , fingulari prorfus ratione ea p raeftitit, quae a R e g ib u s , penes quos fumraa principatus e ft, fieri f o l e n t : nullum fane i ll o , quod fub aufpiciis di
vini legislatoris rerum que Judaicarum moderatoris floruit, fan&tus, perfectius nullum ne votis quidem expeti potuit imperium . D eo q u ip p e , populi Ifraelitici D o m in o , pla
c u i t , leges cum ceremoniales tum politicas ferre , inqtie caufis gravioribus jus d ic e re ; placuit e i , bello 3nnunciato in praeliis an tecedere, fignumque d a r e , vel ulterius cum
2 exer-
couT* SPCHCfyi dijf. de 'Tneocmtiu ^-addicti > c]uac T.. T, Itg, Hebr. ritunl*
p. 2 2 6 “ " 2 3 4 cui acWatur Witfii oratio de Thtocr. Ijraelitarwrb Godwini Mofi & -Aarorih in edit. BeszJi praeinifla, • ,
exercitu proficifcendi-, vel m a n e n d i; placuit d e n i q u e , de om nibus, ad falutem & tranquillitatem necetfariis, profpi- c e r e , & , ut ex decreto divino am n ia f lu an t, arbitros co n- ftitu ere, vices ipfius gerentes.
W tr'' • *. ± r * t*
Quamvis vero fequenti tem pore d e v s a Ju d aeis fe fpretum eile q u e re re tu r, **) cum hi ex confuetudine aliarum gentium R e ge m eligendi poteftatem (ibi e x p e t e r e n t : non tamen aliis, quam quas per M o fen d ed it, legibus Ju d a e o rum Politiam impofterum gubernari juffit. H in c non R eges m o d o , ad gubernacula imperii Ilraelitici eveifli, fedulo ad
m o n e b a n tu r, ut ad amuftim voluntatis A ltiflim i, quam ex oraculis divinis cognitam (ibi p erfp ed am q u e re d d id e ru n t, c) om nia fua confilia, omniaque judicia d irig ere n t; d) fed va
ria q uo qu e in Judaea inftituebantur C o lle g ia , ac virorum &
dexteritatis & fapientiae fama inclutorum C onfeflus, qui dignitate judicum in d u ta , fub.praefidio aiicujus caufam d e i in te r ifacides agere , eorum que felicitatem p ro m o tu r i, bene facla praemiis o rn a re , rnale vero patrata ad legem divinam poenis afficere tenebantur.
t . C u i ,rei fi vel aliud maxime inferviebat auguftum illud ac nationale 0 L X X l S en ato rum C o lle giu m , quod Hiero-, folym is, fub nom ine S y n e d rii M . feu pTTOD in ftitu tu m , multum im p e r ii, au<51oritatisr poteftatisque obtinuit. D e quo incluto Ju d aeo rum C oncilio varia quamvis notatu ae-
.r que;
t /i JUn i . - *- - ’ — J UUJ G ,’1}J l . j f j j
h ) i Sam . VH I» 7. X ., 1 9. add. 2(flgcm. ® f l $ if l o V i O III $f>. $ 1 4 4 --- » 4 6 - c) Dcut. X V I I , 1 8 . 1 9 . 2 Rfg. X I , 1 2 . 2 Paral. X X I I I , I I.
ti) Scbickardus de jure regio H ebraeorum cu m n ot. C a rp zovii, C o n rm g lu s, L tyde- ckerus & Skonius de ref>. Hcbr. 'Danhaueri p olu la Hebraea, add. Euddcl H. E. V .T . T . 1I. Per, II. Se&. III. $ . 7 5 . p.;m. 2 6 7 . 2 6 8 -
< c) Ut H u m phrey P rideaux \n Corm. V .-& X . T. IVI . L . V . p. m. 2 7 2 . P. II.
L . I. p. I. illud.vocat. . .
que dignifllma dici p o fle n t: 0 hac tamen fufficiat v ic e , illius tan tu m , qui iuprem um in eodem occupavit l o c u m , rationem habuiffe.
S p le n d id a om nino GraviiUrso S yn ed rii Praefidi im po
nebantur quondam n o m i n a : quippe W itfio s) ac L u n - dio *') teftibus, non modo Dlptt Prin ceps omni l o c o , & rDNtfVl t£W"l C aput ju d ic ii, fed fimpliciter etiamt
P r in c e p s , t£ton C a p u t , & Admirabilis voca
batur. N ec eft cur dubitem us, Praefidi tanti ConfefTus has convenifle d en om in atio nes, cognitis paululum , quibus ille ornatus f u i t , praerogativis anim ique dotibus. E gregia fane R . J o c h a n a n is , Celebris Judaeorum D o d o r i s , fuit fen- te n tia , *) quae ex calamo Laltemacheri in vernaculam lati- nam translata, ita fe h a b e t: *0 „ N o n legantur in S y n e -
« d r i u m nili viri fapientes, formofi, pro ceri, aetate gra
v e s Sci:.,, C u i pollicem prem it au&or libri C o s r i , 0 in q u o , ut Buxtorfius verba ejus interpretatus eft, haec d e
prehenduntur : „ S y n e d rii aflefloribus mandatum f u it , ne
„ip fo s lateret ulla fcie n tia , f iv e v e r a , fi ve im aginaria, adeo
„ u t etiam variarum linguarum peritiam haberent. „ Quodfi vero a quovis S y n e d rii M . M e m b ro tanta rerum peritia ar- tium que notitia re qu ire b atu r, quanto fcientiarum ac do&ri- nae apparatu Praefes ipfe om nium que C a p u t ftipatus fu e rit, facile eft conjeduratu.
• * . * - t ? ■ T
} A u -
f) conf. C.djtus de Synedrio Judaico. Stldems, Frifefonuthus ac 'Bornitius de Synedrils Hebraeorum, aliique, quos Fabricius recenfet tn Blbliographia antiqv. CXIV, 469*
0) in Mifc. Sacr. L* II. diiTl III. dc Syn. Hebr. f , 48* p. 5 4 2 .
h ) in Dcn jut*. L . III. c. X I I I , 4. p. 4 6 4.
1) in M enachott f. 65» c v l.
k) in Obferv. phi-oh P« II. obi, V. $ .2 *
1) P. II. §. 69. p- i 27. edit. Buxtcrf
A u g ere n t utique magnam Praefidis S y n ed rit dignitatem ipfius natales, d u m m o d o , quae de fceptro D u ce q ue a J u d a
& de interfem inio ejus non auferendo le g u n tu r, m) eu m q u o q u e refpicerent. Cei. quidem Dietericus fententiae huic calculum fuum apponere non du b itavit, n) dum : „ P r a e f e s ,
„ i n q u it , feu D ux S y n e d rii magni femper fuit electus e fa-
„ milia D avidis, uti teftatur C hro n o lo gia Ju d aica.,, V eru m ei no n Vorftius m o d o , °) argumentis ipfius lub examen v o ca tis, magno animo co n tra d ix it, fed Graevius q u o q u e , poftquam quaeftionem illam de ortu Praefidis ex ftirpe d o m o q u e Ju d ae accuratiori animi lance penfitaffet, hunc tandem difputationi colophonem im p o n it : „ F a lf u m efi:,
„ temporibus M accabaeicis, vel totum S y n e d riu m m agnum ,
„ v e l C aput illius, P raefidem , ex fola tribu Ju d a e lig e r e ,
?>ufitatum fuille.,, P)
- t 1 U J J U . V ti-iv 1 l v - A * i*.\ i* . ; i .*•
Quamvis itaque R e x , ex tribu Ju d a e o r t u s , imperio Hebraeorum capefcendo folummodo dignus haberetur : is nu nquam tamen in S y n ed riu m adfeifei, multo minus regia dignitas cum ea, q u a e P t a e lid iS e n a t u s S u p r e m i co m p etebat, conjungi poterat. Judaei enim ftatuebant, quemvis libe
riori a n im o 'le n te n tia m fuam prolaturum effe R e g e abfente, quam p ra e fe n te , utpote cui nefas e llet, co n trad icere, nec in ipfius verbis acquiefcere velle. <0
N o n n un qu am tamen eligebatur P o n tifex M ax im u s in S y n e d r i u m , ac Praefidis nom en perfonamque in d u eb at, d u m m o do fapientia ejus dignitati huic non impar eflet. 0
Illud
, \ % ». . * t l ■ * '< * » — * /
rn) Gen. X L IX , IO.
n) in antiqv. btbU ad L c, p. T 4 ^•
o) in dijf de fcep tro non tuferendo.
p) in Synta^m, var. diff. ds ablato fceptro Jud. c. IV. p. 404.
<j) in Lund. jili\ f>eil, L. III. c. X I 9 p. 4 6 3 . r) JVitjius in Mifc, fu r . L. II. diflrlJI. $ . 4 0 . p. 538«
Illud tamen fi quando faflum effe le g itu r , P o n tifex M . ad hunc honoris gradum adfcendit non qua P o n t i f e x , fed qua digniflimUm C oncilii hujus M em b rum fuit. E t ficuti S y n e - drium M- cum S y n a g o g a M . non eft co n fun d en d um : ita &
aliam perfonam p rin c e p s S y n e d r i i , d ic lu s , aliam vero Praefes fcholae, gerebat 0 quorum hic do&tinae ac cerem oniarum » ille vero rerum & facrarum &
politicarum curam agebat.
M ax im u m vero Praefidi Senatus hujus Graviflimo Iiono- rem non a populo m o d o , fed ab omnibus q uo que S y n ed rii M em bris exhibitum fu i ile , patet ex reverentia ac p ietate, qua illi, in conclave C o n c i l i i , j r t t n appellitatum, venienti obviam ibant. P ro gradibus enim dign itatis, qua quisque ex tribus S y n e d r ii Capitibus prioribus em inebat, diverfo q u o q u e honoris gradu colebatur. Quando hinc Sap ien s t t j n , in ordine te rtiu s, in S yn ed riu m intrabat, auftore W itfio 0 unus furgebat, alter i e d e b a t ; adventatem v e r o , Praefidis vices g e r e n te m , qui p i JTJD i K P a t e r domus judicii a u d ie b a t , duo hinc inde ordines excipiebant furgentes.
Quod autem ad P raefidem , illi intranti omnis adfurgebat p o p u lu s, omnes judices, neque ex eis re/idebat ullus, priusquam ipfe juberet. Quo fa£to P ater domus judicii feu Vice Praefes u) a d e x tra , Sapiens vero , prae caeteris inii- g n is , a flniftra Praefidis fuum occupabant lo c u m , reliquis Collegis ab utroque Jatere, illos fequentibus. w)
4 Tanta
f ) Rclandi antiqv. facr. P. II. c. V II. 5- p. 2 IQ.
t) |. c. §. 49. p. 5 4 3-
u) Witfitts 1. C. §. 4 8- P- 5 42 - & §■ 7 8- p- 5 5 7' Prideaux Cor,nex. 31. un&
3I X . P-/L L- lL P- ' 22.
y ) Witfius 1. c. $ . 1 !• P- 524- Semleri antifv. Sa:r. Scripts L .II. c. 3. p .9 0 .
Jioeffneri Hier. ant, c. IV, p. 24*
T a n ta r e v e re n tia , tantus honos cum maxima infim ul, qua S y n e d riu m ejusque Praeles g a u d e b a n t, conjuncta erat poteftate ac ju risd id lio n e.. H u ic enim non civem modo ju d a ic u m , cujus dem um cunqu e c o n d itio n is , aetatis aut fexus, fubje&um, fed Prophetas q u o q u e , crim en faJfae do- ftrinae in c u rre n te s, ac P o n tifices, in d e li c is & facinoribus c o m p re h e n fo s, imo R eges ipfos ob certa crimina in eodem accufatos fuifie, Ju d a e i tradunt. *)■ L i c e t vero S y n e d r io ac P r a e f e r o illius in Pontifices R egesq u e tanta fuerit po- t e f t a s : u trum q ue tamen & R ege m & Pontificem extra judicium Praefidi C o n c ilii iflius dignitate femper anteivifie, au&or eft Lightfootus. >’)
Reftat P rin cip is Synedrii m u n u s , paucis q u o q u e confi- derandum , In eligendo Praefecto non ratio habebatur nata- litii fplendoris, ortusque c o n l p i c u i , nec opum dignitatum*
que ; fed do&rina faltem ac traditionum notitia fpem Prae- fidii impetrandi conciliabant. H in c illius e r a t , traditionem fedulo cutlodire ac pofteritati transmittere; fuffragia porro S e n io r u m de confervand3 religionis puritate facrisque pro*
curandis , de M agiftratu in oppidis condendo , de bello g e r e n d o , de hoflibus profligandis, de pace in eu n d a, de terminis regni dilatandis, aliisque rebus majoris momenti in S y n e d r io co llige re; & tandem dum ConfeiFui huic fplendido gravilTima faepe fupplicia, jusque vitae ac necis exercenda e r a n t , Ju d ic u m fententiis calculum adjicere fuum , poenam*
que ab iis conftitutam irrogare. z)
P r i n -
x ) Se!denus de Syn. L . III. c. IX. £5* Schlckardus de jure regio c. IV . Theor. VIT.
y) in horis Hebr. £9* X'alm. in Matth. X X I V , 3. p. 4 6 2 .
z) Lightfootus 1. c. p. 4 6 3 . Witfius L c. $ . 5 1 . p. 5 4 3 . Schickardus /. c.
c. I. Tkeor. I I % Coccejus in not. ad Sanh. c. L $ . 5 . Lundtus l.c . />.461.
P rin cipes porro quod a ttin e t, qui te m p c r e Salvatoris noftri S y n e d r io M . praefederunt, illos Rabban S i m e o n e m , H ille lis , eoque m o r t u o , Rabban G am alielem , S im e o n is filios fuifle, antiquitatum docent m o n u m e n ta, a) quo ru m ille C h riftu m , ulnis e x c e p tu m , in templo M ediam con- feflus efle d ic itu r ; b) hic v e ro , magni apud om nem po pu
lum nominis juris divini p eritus, c) ad cujus pedes Paulus educatus & patria lege accurate inftitutus erat, <0 C o n c ilio huic celeberrimo tum praefuide fertu r, cum Jefus Nazarenus fupplicio capitis dignus haberetur; quamvis fub eruditis adhuc lis f i t : utrum Gamaliel Confeflui S e n io ru m eo tempore praefens interfuerit ? e)
C u m vero Praefide auclore S y n e d r ii M e m b r a , judicium de Ciirifto inftiruendi e r g o , in illud convenirent co n c lav e, q uod fub nom ine m n ruttf'7 C oncilio huic inferviebat; 0 cum que P ila tu s, Judaeae P ro c u ra to r, in caufam Salvatoris noftri inquifiturus, in eo pro tribunali federet loco, qui AidorgoTos lapidip avium , hebraice autem NTOJ appellatur; s) quaeftio inde o r itu r : utrum Pilatus etiam , cum res Jefu Nazareni agere tu r, tribunal fuum in conclavi S y n ed rii M . h ab ue rit? Illos in ter, qui idem affirmant, no n ultimum occupant locum L iphtfootus h) & Pfeiffer; 0 quibus vero contradicunt W o lf iu s , k) W it f i u s , !) aliique, affirmantes,
5 q u o d ,
Trideaux l. c. P. IL L. II. p. 5 2 3 . b) Luc. I I , 2 5 .
e) Atf:. V , 34 .
d) aa X X II , 3.
e) Witfius L c. c. 7 8 . p. 5 5 7 .
f ) Rclandt ant.facr. P. II. c. 7 . g. p. 2 2 1. Zopfiianttfv. c.VI. 6 .2 . p qc v *.) Jo. X IX , 1 3 .
h) in Loc. Hebr. ad Jo. X I X , 1 3 . p. 1 1 2Q.
j) in Opp. Thilol. p. 49 4.
k) in Curis PhiloL p. 9^8*
1) 1. c. p. 5 5 1* - .
q u o d , cum P ila tu s , R o m a n o ru m facris im b u tu s, m) nec S y n e d r ii P ra efes , nec M em b ru m illius unquam fu e rit, ne veridmile quidem i i t , illum fed em , Sen atu i magno in atrio templi deftinatam, Ju d aeis nunquam confentientibus, multo minus per vim occupatam confcendiile. S ic u ti hinc H ie ro - folymis plurima fuerunt ioca lapidibus ftrata: ") ita eruditi modo laudati ftatuunt, Pilati trib u n al, vel in Palatio ejus vel alibi exftruftum & a S y n ed rii conclavi feparatum , rsVov At-
&Zrocujov, locum quo que editiorem faxisque aggeratum fuifle.
In hoc foro judicatorio Pilatus C h r iftu m , in jus vocatum &
damnatum crucifigendum tra d id it, non quatenus S y n e d rii Praefes,' fed quatenus Judaeae P ro c u rato r e r a t, jure giadii in gentem J u d a ic a m , tum temporis fiep e tu m ultuan tem , exercendo a T ib erio R o m an orum Imperatore inftrutfus. °)
Aft quid commoramur diutius in levidenfi hoc de Praefide Synedrii M. commentariolo, quod fubitae omnino 6 c non praevifae Fafcium Praelidialium permutationi, ac pietati in Maecena
tes noft^ae, iincerrimoque reverentiae affedrui debemus. Vulnus illud lethale, ex triftiffimo
M A Q N I F I C I MA X I ME C L V E S T R E N V I D O M I N I
M O E L L E R I , p r a e c o n s v l i s hadtenus
S E N I O R I S ac P R A E S I D I S M E R I T I S S I M I , tSrfvv
£v roi$ ctylois 5 obitu Patriae dulciffimae contratftum, fentit adhuc omnis Elbingenlium Respublica, 8 c
(entiret,
m) Jofrp^us ant. jud, L. XVIII. c. 4. &e bello ^ud, L* II, cT !4«
1?) Rclandi afttiqv. jud, P. II. c. VII. §. g. p. 224*
o) D tylin p i obf, f a c r a c. j*. //, 3 30. .
fentiret diutius, hiliMunus illud P R A E S I A T V S Splendidiflimum T V I S , P R A E C O N S V r L G R A V I S S I M E , humeris impolitum Curiae * totique Civitati levamentum afferret praelentilli- mum. Magno enim dolori magno quoque fo
mento medendum eit. Tanta vero Generolb
R A M S E Y O R V M n » ™
ineft veneratio, tanta fiducia, tantus Iplendor, ut fummus candoris ac gravitatis decor, in vi-*
<5tum animi ro b u r, exquilitum in rebus perfpici- endis acumen, Sc quod maxime, indefeflus labor ac innata pro Civitatis flore cura, a Majoribus quali tradita, in illo relidere videantur. His er^o virtutibus fretus, PRAES ES M A G N I F I C E , aggredere jamjam felici, faxit d e v s ! lidere M A - G 1 S T R A T V S A MP L I S S I MI aufpiciisTIBI primum oblatos PRAES I DI I Falces, tanquam digniHimum virtutum ac mentorum T V O * R V M praemium5 & praelentem inlimul animi in T E noftri lignificationem, perpetuaeque ob- lervantiae noftrae teileram ea, qua Ioles, aequi
tate & benevolentia accipe. Dum enim omnis, cui pax lalusque publica curae liint cordiquc, ad vota pro TVA, totiusque MAGISTRATVS in- columnitate nuncupanda confugit ardentiHima:
quidni in congratulationem ac lupplicationum fauftilfimarum confortium veniant Mufae no-
Itrae,
ftrae, quibus hactenus licuit, TE P R O T O - S C H O L A R C H A O P T I M O , omrii fecuii- tate,- omni tranquillitate, omnique frui praefidio.
Cedant ergo & in augufta hac P R A E S I D I A - T V S Provincia T IB I, M A E C E N A S . IN-»
D V L G E N T I S S I M E, omnia ex voto 6 c defi- derio, 6 c TIBI ac per T E cunftis Reipublicdc patriae Ordinibus nonnili bona, felicia ac pro- Ipera femper eveniant. Optima T V A &;
lalutaria in gubernanda Civitate inita confilia, quae alacri liifcepifti animo, d e v s felici nullo non tempore coronet fuccellu. Sanitatem 'TV- A M , qua in rebus humanis nihil praeftantius, mentisque T V A E visorem , nullis thefauris comparandum, quotidie aucium corroboret, T V IScjue conaminibus P R A E C O N S V L A - RIB V S , prudentia, vigilantia ac confilio expe
diendis, quam benignmimc adfpiret omnibus.
Hac ratione licebit nobis, TE, V I R; M A G NI- FI CE, Patriae Patrem, M A G I S T R A T V S Ornamentum, Gymnafu praefidium, Civium-
que folatium, falvum, incolumnem ac omni felicitatis genere cumulatum, fuperftitem, q u o j votorum n o (Irorum fumma eft, quam diutiflk
mc venerari.
