LUBIĘ
TECHNIKĘ JOANNA
BORGENSZTAJN
SCENARIUSZ LEKCJI
Program nauczania techniki dla szkoły podstawowej
opracowany w ramach projektu
„Tworzenie programów nauczania oraz scenariuszy lekcji i zajęć wchodzących w skład zestawów narzędzi edukacyjnych wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie
kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy”
dofinansowanego ze środków Funduszy Europejskich w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty
Warszawa 2019
Recenzja merytoryczna – dr Anna Rybak
dr inż. Wiesław Półjanowicz Jadwiga Iwanowska
dr Beata Rola Redakcja językowa i korekta – Altix Projekt graficzny i projekt okładki – Altix Skład i redakcja techniczna – Altix Warszawa 2019
Ośrodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie 28 00-478 Warszawa www.ore.edu.pl
Publikacja jest rozpowszechniana na zasadach wolnej licencji Creative Commons – Użycie niekomercyjne 4.0 Polska (CC-BY-NC).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.pl
3
Temat lekcji
Rysujemy rzuty brył
Klasa / czas trwania lekcji klasa VI, 2 x minut
Cel ogólny lekcji
Kształtowanie umiejętności tworzenia dokumentacji rysunkowej.
Cele szczegółowe Uczeń:
wyjaśnia pojęcie rzutu aksonometrycznego;
wyjaśnia pojęcie rzutu prostokątnego;
na podstawie rzutów aksonometrycznych tworzy rzuty prostokątne (i na odwrót).
Metody/Techniki/Formy pracy
Metody i techniki pracy: metoda lekcji odwróconej, dyskusja, referat, prezentacja, opis słowny, studium przypadku, metoda ćwiczeniowa
Formy pracy: praca indywidualna, praca w parach, praca grupowa, praca zbiorowa
Środki dydaktyczne
tablica tradycyjna i komputer z rzutnikiem lub tablica multimedialna;
przykłady brył o różnych kształtach: równoległoboki, walce, stożki;
kolorowe bloki techniczne A4 (20-arkuszy na klasę), linijki, nożyczki, mocny klej do papieru;
aplikacja Rzutowanie, dostępna pod adresem https://learningapps.org/
display?v=prrecpv8319 lub za pomocą poniższego QR kodu.
Opis przebiegu lekcji
Faza przygotowawcza
1. Przed zajęciami prowadzący zapoznaje się z aplikacją Rzutowanie oraz przygotowuje materiały i narzędzia potrzebne na zajęcia.
2. Nauczyciel poleca uczniom w domu zapoznanie się z pojęciami rzutu aksonometrycznego oraz rzutu prostokątnego.
3. Na zajęciach prowadzący zapisuje na tablicy temat lekcji i zapoznaje uczniów z jej celem.
Faza realizacyjna
(pierwsza godzina lekcyjna)
1. Prowadzący prosi uczniów, aby w parach przedyskutowali pojęcia rzutu
aksonometrycznego oraz rzutu prostokątnego, z którymi zapoznali się w domu.
Następnie każda para wypisuje na kartce sformułowane wspólnie definicje i wymienia się kartką z inną parą.
2. Uczniowie zapoznają się z definicjami sformułowanymi przez kolegów
i zastanawiają się, czy definicje te są dla nich zrozumiałe oraz czy są poprawne.
3. Obie pary wspólnie wyjaśniają wszelkie wątpliwości, ustalając maksymalnie klarowne wyjaśnienie obu pojęć.
4. Nauczyciel wskazuje ucznia, który na przykładach zebranych w pracowni brył przestrzennych wyjaśni oba pojęcia.
5. Prowadzący, w miarę potrzeby, uzupełnia wypowiedź uczniom oraz bardziej szczegółowo opisuje prawidłową technikę sporządzania rzutów aksonometrycznych oraz rzutów prostokątnych. W szczególności omówione zostaje rzutowanie na trzy płaszczyzny i przyjęty sposób zorientowania w przestrzeni tych płaszczyzn.
6. Nauczyciel rozdaje uczniom arkusze kolorowego papieru technicznego i poleca, aby każda osoba zrobiła przynajmniej jedną sześciokątną kostkę o długości boku równej 7 cm.
(druga godzina lekcyjna)
7. Prowadzący wyświetla klasie pierwsze z ćwiczeń, znajdujących się w kolekcji aplikacji Rzutowanie. Następnie dzieli klasę na grupy liczące 5-6 osób.
8. Nauczyciel poleca uczniom z jednego zespołu sklejenie tekturowych kostek w taki sposób, aby powstała przydzielona grupie bryła (wskazana przez nauczyciela z propozycji zestawionych w kolekcji aplikacji Rzutowanie).
9. Uczniowie oglądają bryłę z różnych stron i wykonują kilka przykładowych rzutów aksonometrycznych. Dla każdego rzutu aksonometrycznego grupa sporządza również rzuty prostokątne.
10. Nauczyciel wyświetla drugie z ćwiczeń, znajdujących się w kolekcji aplikacji Rzutowanie i wskazuje osoby, które kolejną przeanalizują przykłady
zamieszczonych brył i podadzą prawidłowe rozwiązania.
Faza podsumowująca
1. Prowadzący wskazuje ucznia, który podsumuje najważniejsze wiadomości z lekcji.
2. Uczniowie zadają nauczycielowi pytania dotyczące tematu lekcji i proszą o wyjaśnienie wszelkich wątpliwości.
3. Prowadzący informuje uczniów, jakie elementy techniki rzutowania powinni ćwiczyć w domu i zadaje im wybrane ćwiczenia.
4. Nauczyciel na podstawie przebiegu zajęć, w tym wyników uczniów w trakcie rozwiązywania zadań interaktywnych oraz poczynionych przez nich postępów, dokonuje ewaluacji lekcji pod kątem skuteczności wykorzystanych form i metod pracy.
5
Komentarz metodyczny
Proponowaną lekcję można zrealizować różnicując zadania przydzielane uczniom w zależności od ich indywidualnych predyspozycji, co umożliwia pełne zaangażowanie w zajęcia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
W przypadku tego ćwiczenia można zbudować zespoły z uczniów względnie jednorodnych pod względem poziomu umiejętności i przydzielić zadania o różnym stopniu skomplikowania. Uczniów słabiej radzących sobie z orientacją w przestrzeni oraz z działaniami o charakterze manualnym można zebrać w grupę, która zajmie się najprostszą z brył (prostopadłościanem), a pozostałe zadania rozdzielić tak, aby uczniowie zdolniejsi opracowali trudniejsze przykłady.
Uczniów, wykazujących duże zdolności matematyczne w obszarze myślenia przestrzennego, można zaangażować do wykonania dodatkowego zadania.
Mianowicie w drugim z ćwiczeń znajdujących się w kolekcji aplikacji Rzutowanie niektóre rzuty prostokątne są rzutami prezentowanej bryły, wykonanymi jednak przy jej innym ustawieniu. Uczniowie uzdolnieni matematycznie mogą wyszukać i wskazać te przypadki. Mogą również omówić błędy zauważone na rzutach sporządzonych w sposób nieprawidłowy. Kolejną propozycją dla uczniów zdolnych i zainteresowanych tematem jest wykonanie rzutów wybranych brył na sześć płaszczyzn.
Zaproponowane do wykorzystania na lekcji ćwiczenia interaktywne można wykorzystać jako narzędzie służące do oceny postępów uczniów, wykorzystując wybrane przykłady na kartkówce lub sprawdzianie z większej partii zagadnień teoretycznych. Zadania te można zaadaptować do tradycyjnej formy papierowej i rozdać uczniom do rozwiązania. Również w tym przypadku można zróżnicować sposób oceniania uczniów, przydzielając do rozwiązania przykłady odpowiednie do możliwości poznawczych uczniów (za tę samą liczbę punktów w przypadku prawidłowego rozwiązania).
