Badania paleobotaniczno-stratygraficzne osadów dewońskich z wierceń Ciepielów i Dorohucza

Lidia JAKUBOWSKA

Badania paleobołaniczno-słr~łygraficzne

osadów dewońskich zwierceń Ciepielów i Dorohucza

WSTĘP

W artykule mmeJszym omówiono wyniki analizy paleobotanicznej osadów

dewońskich

z

wierceń

CiE1Pielów i Dorohucza.

Wstępne

dane ,geologiczne o

występowaniu

dewonu na

Niżu

Polskim podaje M. Pajchl'owa

'C1964). Według

tej autorki utwory

^dewońskie wy-

stępujące

w rejonach Ciepielowa oraz Dorohuczy, usytuowanych w po-

łudniowej części

synklinorium

brzeżnego Niżu

Poliskiego,

reprezentują

pstre osady

mułowcowQ-i>iaszczyste należące

do facji old-redu, rozwi-

niętej

w syneklizie

perybałtydkiej,

synklinorium

brzeżnym

i na obszarze

wołyńsko-<pOdolskim

w dolnym dewonie.

Podstawę

do ustalenia straty;grafii dewonu w Polsce

stanowiły

do- tychczas osady

dewońskie odsłonięte

w Górach

ŚWiętokrzySkich,

na Wy- .

żynie Śląsko-KrakowSkiej

i w Sudetach. Osady

dewońskie

Gór

Święto­

krzySkich,

wykształcone

w

pełnej ciągłości

sedymentacyjnej z utworami syluru i karlbonu oraz

zawierające duże

bogactwo

:zespołu

faunistycznego,

były

przedmiotem licznych

,badań (J.

ezarnodlci,

1919, 1936, 1957;

J. Sie- miradzki,

1922;

J. Samsonowicz,

1917 i

inni).

Szczegółowe

mapy

zasię­

gów facjalnych dewonu w Polsce, r02lprzestrzenienie osadów poszczegól- nych

^pięter

z

uwzględnieniem zespołu

cech litologicznych i paleontolo- gicznych

znajdują się w

opracowaniu M. Pajchlowej

(1'959).

Prowadzone ostatnio

ddkłaldne

badania geologiczne na

Niżu

Polskim

pozwolą między

innymi na poznanie litostratygrafii dewonu na

tym

obszarze.

Próbki do ha

dań

paleobotanicznych z wiercenia Ciepielów pobrano z

głębokości 1219,0+1434,7

m. Wykonano z nich

analizę

mikroflorystycz-

ną

oraz 21badano

szczątki

makroSkopowe. Z wiercenia Dorohucza prObki pobrano 'z

głębokości ,2394,3+274,6,0

m;

większość

z nich

okazała się płonna.

Wyniki wykonanych analiz mitkroflorystycznych przedstawiono na ta'b.

1-2.

Za dostarczenie

materiału

do

badań

paledbotanic'znych i liczne kon- sultacje

^dziękuję

serdecznie mgr Marii [pajchlowej.

Kwartalnik Geologiczny, t. 12, nr 3, llJfl8 r.

508

^Lidd:a JakuboWlSka

ANALIZA PALEOBOTANICZNA BADANYCH MATERIAŁÓW SZCZĄ TKI MA~ROSKOPOWE W OSADACH DEWOŃSKICH WIERCENIA

CIEPIELOW

Szczątki makroskopowe stwierdzono w !próbkaCh z głębokoś~i

1217,0+

1434,7

m.

Część

tych próbek

zawierała

okazy .zniszczone, fragmenta- ryc2Jlle

łulb

tak

zwęglone, że

nie

udało się

ich

oznaczyć. Pozostałe

ozna- czono

nast@ująco:

Głębokość w m 1219,5 .:.;.. 1220,0 1220,0 + 1221,5

1222,0 1222,5 1229,6 1231;0

1233,9

+

1253,0 1256,6

1258,0 1420,0 1434,7

Nazwy gatunków

Drepanophycus spinaeformis G o e p p e r t (J.dJlka okaz6.w)

PsHophyton . goLdschmidtii H a 11 e. Taeniocrada ·sp., Protolepidoden- dron ~p., Daw.sonites arcuatus H a 11 e, Sugambrophyton pHgeri S c h m d d 11; (kilka ,oka·z6w), Drepanophycus spinaefoTmis G oe p- pe'l."t

:Hostimella sp., Psilophyton goldschmidtii H alI e HostimeUa .sp.

Taeniocrada sp.

Okazy zwęglone

Okazy dTdbne, fragmen1taryczne, bez struiktury

Protolepidod.endron sp.?, Hostimella sp., AphyHopteris sp., okazy drobne, zwęgLone

Okazy zwęglone

Sporogonites exuberans H a 11 e Hostimehla sp.

STAlNOWlISKO SYiS'.I1EMATY02lNE IPISYLOFITOW

Rośliny

psylofitowe ze

względu

na

du:że rÓŻnice

morfologiczne oraz

różhy stopień pierwotności

IU1b ewolucyjnego z:ozwoju

są

trudne do skla- ,syfikowania i

wyodrębnienia

,w

określoną jednostkę systematyczną.

Tym

należy 'też tłumaczyć

ibraik jasnej definicji psylofitów jako klasy. . F. Nemejc

(1962) omawiając

szerdko kierunki ewolucyjne psylofitów

uważa, że

'z

całego sylul"sko-dewońSkiego zespołu roślinnego należy

wy-

odr~bnić serię roślin

;bardzo prymitywnych, która jako grupa równoleg-

ła

do praWdziwych Pteridophyta i Bryophyta

rozwinęła się

znacznie

wcześniej niż

w dewonie,

'zUipełnieniezależnie od wyżej

wymienionych i prawdopodobnie mniej

więcej jednocześnie

'z

rozpoczęciem

inwazji na suchy

ląd roślin

glonowatych

wychodzących

'ze

swe~o

pierwotnego

śro­

dowiska wodnego.

Według

'tego autora tylko takie tytpy

roślinności

Sy-

lursko-dewoń'skiej,

tzn.

rpośrednie między

mchami i prawdziwymi Pte- ridophyta,

należy umać

jako prawdziwe

Psilophyta~

Wszystkie inne wy-

kazujące niewątpIiwe pakrewieństwo

morfologiczne c'zy

^też

anatomiczne do typów

widłakowatych,

skrzytpowych czy paprociowatych

muszą być

uznane jaiko prawdziwi przedstawiciele typów Pteridophyta (Aldanophy- tan, Drepanophycus, Hyenia, Barradeina, Swalbardia, Protopteridium).

Ich ewentualne

!pOkrewieństwo

z prawdziwymi

sylursko-dewońskimi

ty-

pami psylofi1lowymi musi

być

niezwylkle

odległe.

Z tego powodu F. Ne-

mejc

(1962, 1963)

klasyfikuje psylofity (Psilophyta) ja!ko

odrębny typ

Osady dewoń!likie z· wierceń Ci~ielów i Dotrohucza

509 tej samej rangi systematycznej co mszaki (Bryophyta) i paprotniki (Pte- ridophyta).

W. Gothan i H. Weyland (1964)

włączają

natomiast psylofity do Pte':' ridophyta jako

rząd

Psilophytales,

obejmujący grupę roślin

bardzo

pry-

mitywnych -

właściwych

psylofitów - oraz

'grupę roślin wyżej

zorga- nizowanych,

wykazujących już

\pewne

powiązanie

z obecnie

żyjącymi roślinami

z

rzędów

Lycopodiales, Equisetales i Filicciles. Z punktu wi- dzenia systematyki

roślin

rodzaje

należące

do drugiej grupy

należał'oby przyporządkować

poszczególnym

rzędom, jednakże

dla scharakteryzo- wania flory górnego syluru i dolnego dewonu obie grupy ujmuje

się

ra- zem jako

florę psylofiilową, 'grupę roślin

o wielkiej

różnorodności

budo- wy, a

więc

filogenetycznie

niejednorodną.

H. N. Andrews (1961) pisze

(j

"tak zwanym stadium psylofitowym" , przez które

przeszła·

w swoim rozwoju

większość roślin

naczyniowych i talkie

właśnie ujęcie

zagadnie- nia

tłumaczy

filogenetycznie niejednorodny charakter talk zwanej flory . psylofitowej.

Przyjmując systematykę

W. Gothana i H. Weylanda (1964)

szczątki

. makroskopowe z wiercenia

Ci~ielów należałoby sklasyfikować nastę­

pująco:

p

s

i

l o

p

h

y t

a l e s: Psilophyton goldschmidtii H a 11 e, Dawsonites arcuatus

H

a 11 e, Taeniocrada.

L

y

c

^'O

P o d

i

a l e s: Drepanophycus spinaeformis G o e p-p e r t, Su- gambrophyton pilgeri S c h m

i

d t, Protolepidodendron.

B r

y

o

p

h

y t

a: Sporogonites exuberans H a 11 e.

Psilophyton goldschmidtii

H a

11

e

(Ta'bIl. n, fig. 1b, 2b, :lb)

11900 PsiLophyton Gol.dschmWtit fi a 11 e; 'R. KJl"iLusel et H. WeYllarui, p. 'n-74, tabl lA, fig. ~,

text-ii,g. «--50.

1910 Psilophyton GoUischmtcttti fi a Ile; F. rstockmans, p. 5ll-'-flS, ta.bl. II, fig. 1--4; tabJ. IV, fig. 4, 5; tS.bl. VI, fig. 5; tabl. X, fig. '10--.3; t·a'bl. XII, fig. 3, 8.

1~48Ps'aophyton burnotens·e (G d l kin e t) Kr. et We y L; R.. Krii.usel et H. Weyland, p. 8'l----34, fig. l.

19515 Psilophyton Go'Ldschm1dttt H a' 11 e; ;p. 'Danze'-C,orsin, lP. 1-41>-147, tabl. X, fig. !lr-3a.

1957 Psi~ophyton goLd8chmtdtii IH a 11 e; iM. A. SienJkiewicz, lP. :lJO.

o

^P

^{i s. W}

^bśldanym

^materiale

^szczątki

oznaczone jalko Psilophyton goldschmidtii H a 11 e najlepiej zachowane

są

w próbkaoch z

głębokości

1221,5

ID. Są

to

spłaszc:?:one

okazy

d'ługości

1+5 cm,

szerokości

2+3 mm,

posiadające

na powierzchni delikatne kolce,

pozostawiające

na odciskach delikatne

wgłębienia. Pędy wykazują

czasem

rozgałęzienia

typu sym-

podialnego ·lwb dichotomicznego. .

Wy s t

ę

P o w a n i e. Psilophyton goldschmidtii H a 11 e

musiał mieć

w dewonie dolnym szeroki

zasięg

poziomy, jest -bowiem

często

notowany w opracowaniach

dotyczących

osadów

doIDodewońskich.

R.

Krausel i H. Weyland (1930)

zaliczają

do tego rodzaju

również ni~które

formy opisane przez

A.

C. Nathorsta jako Protolepidodendron sp. i Psilophyton sp. oraz

^część

form Psilophytcm, princeps, opisanych przez T. G. Hallego (1936) .. W .

następnej.

swej

pracyautorży

. ci (1948)

przeprowadzając rewizję

flor

dewońskich

w Belgii i Nadrenii

dochodzą­

do wniosku,

iż

Psilophyton goldschmidtii H a 11 e wykazuje

^-duże

podo-

510 ^Lid[a JakubO'lilllSka

bieństwo

do

szczątków

opisanych przez

Gil~ineta

pod

nazwą

Lepidoden- dron burnotenseG i lk W takiej sytuacji R Krausel i H. Weyland uwa-

żają

za

słuszne oznaczać

dawny !rodzaj Psilophyton goldschmidtii H a 11 e jako Psilophyton burnotense (G i l k.)

.

Kra u s e l et W e y l a n d.

W

późniejszych

opracowaniach flor

dewońSkich (lP.

nanze-Corsin, 1955;

A. M.

Sienkiewicz, 1957) utrzymuje

się

jednak nazwa Psilophyton gold- schmidtii H a 11 e.

Dawsonites arcuatus

H

a 11 e

,(Tabl. n, :f'ig. 2C,3a)

1927 DaW80nttes arcuatu8 H a 11 e; M. IDrmer, p. 166.

1940 Da.wsonttes arcuatus H a ł ł e; F .. S'tockmans, lP. 1117~, tab'L I, fdg 2-<4; ta'bl. vur, f<Lg. 3-:5a,

łaJjl. XI, t,;,g. &-.7a'.

1965 Dawsonttes Mcuatus Ha:łl,e; lP. iDanze-COIl"sd.n, 'P. tUiIl--illl'1, tabl. X,fig. 1~, 1.956 Da.t.09<>nttes arcuatus IH a II e; P. !Danrze-Conrl:n, p. 39, tab!. lIT, fdJg. '1---111a, 11957 Da.wBon!;tes ar,cua.tus IH a l ł e; M. A. Sienkiewiez, p .. 111.

o ^{P i s. W}

^'badanym.

materiale zanotowano

dbecność

szcz q llków Daw- sonites w

,osadach z głębokości

1221,5 m razem z Psilophytongoldschmid- tii.

Są

to okazy

przedstawiające małe r01Jgałęzienia

typu dichotomiczne- go,

zakończone

sporangiami

długości

3+3,5 mm i

szerokości

do l mm.

W y s t

ę P o w a n i e. Rodzaj

Dawsonites utworzony

został

przez T.

G. Hallego dla oznaczenia

pędów sporangionośnych występujących

w osadach

dolnodewońSkich

Rtjragen w Norwegii.

M.

Hil'mer (1927)

uważa, że

Dawsonites arcuatus H a 11 e,

'

znajdowany zawsze razem z Psi- lophyton princeps, przedstawia,

rbyć może,

sporangia tego

właśnie

ro- dzaju. Ta wzajemna

przynależność

nie

'zoStała

jednak definitywnie po- twierdzona. T. G. Halle

wiąże

te 'dkazy raczej z Psilophyton goldschmid- tii H a 11 e. Dopóki nie

'zostaną

znalezione

pędy sporangionośne

typu Dawsonites arcuatus H a 11 e na

niewątpliwych

okazach

określonej

ro-

śliny,

ich

przynależność

systematyczna pozostaje nie

wyjaśniona

i

słusz­

ne jest wydzielenie tych

szczątków

w

odrębny

rod' zaj.

Taeniocrada sp.

,(Tabl. 'III, f;;g. 2)

. Rodzaj

Taeniocrada, reprezentowany przez kilka gatunków, znany

jest z licznych flor

dewońskich.

R. Krausel i H. Weyland (1930) przed-

stawiają

go jako

roślinę

o

pędach 'taśmowych,

widlasto

rozgałęzionych,

z

cienką wiązką przewodzącą

w

środku. Pędy

te, bezs2lparek oddecho- wych w skórce,

przypominały plechę rglonu, toteż

Oipisywane

były

po-

czątkowo

jako resztki glonów pod

nazwą

Haliserites.

Haliserites dechenianus G o e p p e r t

wY'stępuje

w wielkim nagro- madzeniu w Górach

ŚwiętOkrzySkich

we wschodnim

przedłużeniu

anty- kliny

dymińskiej

nad piaskowcami plakodermowymi. J. Czarnocki (1919, 19, 57) nadaje warstwom

tym

miano warstw haliserytowych

uważając

je za odpowiednik facjalny pia! skowców apiryferowych

północnej części

Gór

Świętokrzyskich.

.

.

Rddzaj Taeniocrada

należy 'zaliczyć

do psylofitów (F. Nemejc 1962).

Ponieważ zasadniczą cechą

w

odróżnianiu

gatunków jest

obecność SipO-

rangiów i ich budowa (R. Krausel, H. Weyland 1948), oka'zy badane

Osady dewońskie z wierceń CiEIPielów i Dorohucza

511 przeze mnie

zdecydowałam się oznaczyć

jedynie do rodzaju.· Raprezen-

tują

one dwa

apłaszczone

fragmenty

pędu długości

2,5+5 cm,

szerokoś­

ci 1,5 cm, z

wią'2lką IPrzewodzącą

w

środku.

Drepanophycus spinaeformis G·o e p p e r

t

{Tfa,bl. T, fig. 3, 4)

aeoo Dre,panO(phyeus sptnaej'ormis G;oeppert; R. Kriusel et H. WeYland, rp. ~ tall>1. Z, 1f!Ig. ~; talbl. 3, fig. 1Z-4;'tabl. 4, f·ig. n', 7, ~-;fdg. 1.0'--130.

1933 DrepanO(phyc'WS spt~OT1I'IiIis G 'o e P IP e r t; R. iKl'iusel ot iii. Weyland, rp. ·LOO.

1936 Dre;panophyeus spinae,fQrm118 Goerppe.rt; (H. 'Kriusel et iEL ;W:eyland, p. 1/1'1-184, ta'bIl. XLI, fig. ·lr-1S; tahl. XLII, mig. 11.'-13; taJbl. XLIV, fig. II, text-fig. 40-,7.

ll140 D.repanophyeus spl.naejoormis Go e p p e T' ot; IF. stocknnans, rp. 5«~L, ta,bl. V, fig.

a.-.a,

tabl. WI, fig. l, 5, 10--łlr.!:; ta'bl. VII, fig. 15; ta,bl. DC, flig. 3-<6; talbI. XII, fig. ,l, ~1~li6.

o ^P

ⁱ

^s.

^Szerokość

okazów 0,5+1,0 cm,

dług'Ość

do 7 cm.

Liście są

kolczaste, rozmieszczone -na

całej

powierzchni, dobrze widoczne na brze- gu

pędu,

w

odległości

0,5+1 cm, szerokie u nasady (2+3 mm),

stoż­

kowate.

W y s t

ę

P

'O W

a n i e. Drepanophycus spinaeformis G c e p p e r t po raz pierwszy opisruny

został

przez H. R. Goepperta w roku 18'52 z obsza- ru Niemiec,

następnie

licznie notowany

był

z osadów

dewońskich róż­

nych krajów zarówno Europy, jak i Ameryki i Azji.

Dokładną

synonimi-

kę

tego gatunku

podają:

R. Krausel i H. Weyland (1930), W. Jongmans (1930, 1936), T. G. Halle ;(1,936).

Gatunek ten o tak szerokim

zasięgu

geograficznym

uważany

jest przez wszyStkich autorów za

formę związaną

z osadami dewonu dolne- go, ewentualnie wC'zesnego dewonu

środkowego.

Gatunek Arthrostigma gracile

D

a w s o h, 'Opisywany

zupełnie odrębnie od

Drepanophycus spi- naeformis G o e p

!p

e r t, notowany

łbył również

tylko w dewonie dolnym.

Drepanophycus spinaeformis G

^Q

e IP IP e r t

zaliczyć należy

do Lyco- poditLIes.

^Była

to

roślina

z

łodygą płożącą

i pionowymi, widlasto rozga-

łęziającymi się pędami, osiągająca maksymalną wysokość

45 cm.

Pędy pokrywały

stosunkowo· mocne, !kolczaste wyrosfJki, a niektóre z nich

miały

na :górnej powierzchni <Sporangia I(iR. Krausel, H. Weyland, 1935).

Okazy znalezione w. osadach z Ciapielowa

określone

ja,ko Drepano- phycus spinaeformis G o e P 'P e r t

odpowiadają

ogólnej charakterystyce teg'O gatunku. Nie stwierdzono na nich jedynie

obecności

sporangiów, . co przy niewielkiej

ilości

'Okazów jest

zupełnie wytłumaczalne.

Sugambrophytcm pilgeri S c h m

i d t

('l'abl. T. fig, ~, r.!)

1004 Sugambrophyton p.Uger.l. S c h m ^~ d ot; W. Schmddt, rp. 1---.22, tabl. T-IV, text-.f!i:g. ilJ...-i2.

o P i s. Badane okazy

mają

3+8 cm

długości

i 1,2+2,0 cm

szerdkości.

Liście

w postaci ilwlców

są stożkowate,

szerdkie u nasady -

około

4 mm.

Widoczne

są również odgałęzienia

(boczne (tCl'bl. I, fi:g. 2).

W Y s t

ę

p o

w

a n i e. W. Schmidt (1954)

opisał

ten gatunek z dol- nego zigenu warstw Hamberg (Niemcy Zachodnie). Na podstawie bar- dzo lieznych

szczątków

makroSkopowyoh aut'Or ten

pdkusił się

o rekon-

strukcję całej rośliny. Roślina

ta ma pokrój Drepanophycus,

jednakże liście wykształcone są

inaczej. Na Ibazalnej stronie .

rośliny są

one poje-

512

Lidia Jakubo,WlSka

dyncze, podczas gdy w górnej

części są

mniejsze i

rozgałęzione

dwu- albo trzykrotnie. Sugambrophtyton pilgeri

według

W. Schmidta

łączy

w sobie cechy zarówno Drepanophycus, jak i Protolepidodendron.

H. P. BalJl'ks (1960)

omawiając szczegółowo

opracowania

dotyczące

de-

wońskich widłaków

podaje

również

ich stanowisko systematyczne. Daw- na klasyfikacja

widłaków

pierwotnych

fR.

Krausel, H. Weyland, 1949).

zmieniona przez Pichi-Sermolli (fide H.

p'.

BaIlks, 1960),

uzupełniona

zo-

stała

w 1960 r. przez H. P. BaIllksa. Na pOdstawie tej klasyfikacji Dre- panopjtycus i Sugambrophyton, jak

również

Protolepidodendron

^umieś­

cić należy

w klasie Lycopsida.

Protolepidodendron sp.

'(Tabl. IT. fig. la. !Za)

Okaz ten znaleziony

został

na

głębokości

1221,5 m (tabl. II, fig. 2a).

Ze

względu

na

zły

stan zachowania zdecydowano

się oznaczyć

go jedy- nie do rodzaju. Ogólny pokrój znalezionego okazu odpowiada rodzajowi Protolepidodendron

(R.

Krausel, H. Weyland, 1932),

ponieważ

jednak listki

zachowałv się

w stanie

szczątkowym, określenie

gatunku jest nie",:

możliwe.

Sporogonites exuberans H a 11 e

(Tab!. nI. f~g. [)

1940 SpoTogontes exuberans H a 11 e; F. stockmans. p. 72-74. tab!. IV. fig. 6-8; tab!. VI. fig. la;

ta'hl. VlII.flIg. 2. :la;. talbl. X. fig. 7; tabl. XI. fig. 8.

1956 Sporogonites exuberans Ha 11 e; IP: Dan:re .... Co.rsin. rp .. '41-412. ta,b[. lIT. fig. 9. Ba.

O P i s. Okazy znalezione w badanym materiale

przedstawiają

liczne nie

rozgałęzione pędy, długości około

4 cm,

ułożone

mniej

więcej

rów- nolegle

względem

siebie i

posiadające

na szczycie

małe

sporangium

(dłu­

gość

0,7 mm),

przypominające

bardzo okazy przedstawione przez F.

StoC'kmansa (1940, tabI. X, fig. 7).

" '

W Y s t

ę

P o w a n i e. Pierwszy opis Sporogonites exuberans doty- czy okazów z dewonu dolnego Norwegii,

skąd

T. G. Halle

oznaczył

oka- zy

składające się

z owalnego sporangium, umieszczonego na szczycie

nierozgałęzionej łodygi

do 4 cm

długości.

Autor

sugerował przynależność

tych okazów do Bryophyta, lecz kiedy odkryto rodzaj Rhynia, porów- naniez Horneophyton

wydawało się bliższe, stąd

w

większości później­

szych prac Sporogcmites zaliczany

był

do Psilophyta.

Ostatecznie H. N. AndrewlS (1960)

badając kolekcję

okazów zebranych przez F. Stockmansa (1940) dochodzi do wniosku,

iż

rodzaj ten

należy zaliczyć

do Bryophyta. To samo stanowisko reprezentuje

również

R Sza- fran (1962).

Hostimella sp., AphyZZopteris sp

-{Tab!. Ul. fig. ~)

Oba rodzaje

przedstawiają

jedynie pewien typ

rozgałęzienia pędów,

spotykany prawie we wszystkich florach

dewońskich. Są

to rodzaje nie':"

jednorodne, nie

mają więc

znaczenia ani systematycznego, ani stratygra-

ficznego.

El

^Ol

..

iO

..

^O o

Z

^."

El

_~

El ..

';? I0Il

" ^El .. _El ..

^ol

_El

^.o

..

^.o 'ił

Z

i ^~ i

:z;

^t:::.

- ^.. ! _ł ^"

^ol

I ł ^{~ z j ł ł ol}

1 ^{ł ł ł}

^Ił

ł ^{! !}

t ^ł I

^iO

ł

^~

^{! ł ..} ł ^{'" ...} ł ł ł ł

^on

^{'" ... ..}

^.!I.

^{! ! 1>}

^{co. o}

^t

^{~ ·}

l 121'''+1220,0 x x x

x

2 1220,0+1221,0 x x x x

. 3 1223,0+1225,5

x x

4 1225"+I2l9,O

5 122',0+ 1230,0

x x

6 1230,0+1232,3 x x

7 1232,3+1235,0 x x .

x

x

8 1255,1+1256,0

x

x x

9 1256,0+1257,0 x x x 10 1256,0+ 1258,0

x

x

x

11 1258,0+1259,0 x x

12 1259,0+1260,0 x x

13 1276,6+1280,0 x x

x

14 1310,2+1312,0 x x x

15 1332.2+1338,4 x

x x

16 1351,8+1354,9 x

17 1354,9+1357,6 x

II 1361,0+1364,8

x x

. 19 1364.8+1370,9 x

20 1402,0+ 1402,9

x x

21

1403,8 + 1404,8 x

x

22 1403,8+1406,3

x

x

23 1433,5+1437,7 x

x

x

!

~ 9 ł ł

~ i!

!

!

~ ^{~ ~}

J ..

x

x

x x

~U11PG1'7 "wlei _ _ 'tt' ~"'Ii ^{, r} lo ..

wIor<ada a.,IoI6Ir

El ..

El _:z; ..

El ..

ol

El

^'ił

~

:z;

El

^~

El El " ..

El " ^:z;

I i

" ~ " ^~

" .. ^..

ł

~ ^{Z :z;}

°l ł t

ł 1 ^i-

Ił

^{II- 8} : i ^{ł ! ! !}

ł ł ł ^ł

^~

^{ł J J} I ^:li

^l:

^{A J 1 ! ! 11}

'"

~

...

~ ~ ~ ~ ~ ~ ^on

_'" ... ..

^co.

iii r:l t::I ::I

^~

x x x x

x

x

x

x x

x x

x

x

x

x x

x

x x x

x

x x

.

x x x

x

x x x

x x

x x

x

x x

x x

x

x x x x x

x

x x

x

x x x

x

x

..

O

.. .. ..

;;

•

"

^O

^•

O

..

• "

^li:

El

::s _u

"

...

O ^:li'

.. _El ..

^O

^•

"

!-<

" ..

^O

.. ^El

^{El II o}

ł ^{ł e i " • ..}

^O

^{)i ł ..}

^U

^{z ( "}

^ol

^{El Z} ł ^..

^ol

^{Z I "}

^ol

l ^{z El "}

^ol

^..

^III

^{ł ... ł}

^{!-< O}

^{~ .! •}

^{II o}

ł

E

^i!

_{'li li-} ^t _{t ~} ^g.0

ł ^{'Ii ł ł}

^Ił

ł ł ^ł

^.

^ł

^~

^{'Ii ł ! !} i ł ^{ł ł ł ł}

ł ^{l J J g u J ~ !}

~.

l!i

^{!:l o} ~ ~

li!

^~ l:I

'"

^{~ ::l}

:s: ^:;; 1l! !II i

'" '"

x

xx xx x

x

x x x

x x

x

x

x

xx xx x x x x

x

x

x

xx x

x x x x

xx x

x x

x ^{x x}

x

x

xx x

x

x x x

x

·

x

x

x

x x

x

x

x

x x x

x

x x

x x

x

x

x

x x x x

x x x

x x

x x

x x x x

x

x

x x x

x x x

x x x x

x

x

x x x

· Osady dewońslkie z wierceń Ciepielów i DOl'ohucza

PORÓWNANIE F·I.ORY MAIffiOSKOroWEJ Z CIEPIELOWA Z INNYMI STANOWISKAMI· FDOR DEWOŃSKICH

513

Szczątki

makroskopowe z Lubiechowa

koło

Wa}brzycha opracowane prze'z W. Gothana

i

F. Zimmermanna

(1932, 1937)

i zaliczone do dewonu górnego

'zawierają

inny

^skład

rodzajów

^aniżeli

flora makroskopowa z Ciepielowa. Flora psylofitowa warstw z Wilczy w Sudetach

(J.

Kruch-'

ciński, 1'964) wśród

,której Q2JllaCZlOnO

cf.

Protopteridium hostimense, Ane- urophyton sp., d., Psilophyton princeps, Protolepidodendron

sp.,

frag- ment z grupy Protopteridophyllidae oraz? Protolycopsidae nie ma wie- lu cech wspólnych z

'zespołem

opracowanym przeze mnie.

J. Kuchciński określa

wiek warstw z Wilczy na dewon

środkowy

lub pogranicze dewo- nu dolnego i

środkowego.

Zespół szczątków

makroskopowych z Ciepielowa ma wiele elemen- tów wspólnych z florami

"dolnodewońskimi

przede

wszystkim

Belgii (F. Stockmans,

194.0) i

Nadrenii

~R.

Krausel, H. Weyland,

1930, 1935, 1948, 1948;

W. Schmidt,

1954, 1958), skąd

znane

są

opracowania

szcząt­

ków makroskopowych z licznych stanowisk.

Niezwykłe

bogadwo

ISZCZątków

w osadach Nadrenii

pozwoliło wyżej

wymienionym autorom na dokonanie rekonstrukcji

całych roślin,

co z kolei pozwala

prześledzić pełną linię rozwojową

poszczególnych

roślin

oraz ich wzajemne

podobieństwo

czy

pokrewieństwo.

Inne opracowania flor

dewońskich dotyczą najczęściej

pojedynczych stanowisk,

skąd zespoły szczątków

makroskopowych

są

znaeznie

uboż,sze.

Charakterystyczną formą występującą

prawie 'zawsze w osadach dol-

nodewońskich

jest Drepanophycus spinaeformis G o e p p e r t, dla której wszyscy autorzy za

górną granicę zasięgu

pionowego

przyjmują dolną część

dewonu

środkowego.

Gatunkiem

często wy~ępującym

w osadach dewonu dolnego jest

^,również

Psilophyton goldschmidtii H a 11 e. Wszyst- kie

pozostałe

formy

mieszczą się

w

obr~bie zespołów szczątków

makro- skopowych,

,charakteryzujących

osady dewonu dolnego. W ten sposób

pozycję stratygraficzną

,badanych osadów z Ciepielowa

można określić

na dewon dolny.

ANALIZA MIKiROSKOFOWABAlDANEGO MATERIAŁU

Osady

dewońskie

'z

wielIceń

Ciepielów i Dorohucza przygotowano do

badań

mikroflorystycznych

macerując skałę

kwasem azotowym oraz sto-

sując mieszaninę

jodku kadmu

i

jodku potasu dla oddzielenia

^części

organicznej.

Większość prObekoka'zała się,

niestety,

płonna,

w pozosta-

łych materiał

milkroflorystyczny

^był

nie2Jbyt dobrze zachowany, a frek- wencja mikrospor band'zo niska,

pozwalająca

na wykonanie jedynie ana- liz

jakościowych

..

Wyniki przeprowadzonych analiz

przedstawiają

tabele 1 i 2.

Więk­

szość

f.orm

^wystąpiła

w liczbie do 5 okazów ,(niejednokrotnie na

2-7-3

pre- paratach), jedynie mikrospory Emphanisporites erraticus (E i s e n a c k) Mc G

^T

e g

^'O

r oraz Emphanisporites rotatus Me G r e g o r zanotowa- no w licZlbie

^powyżej

5 okazów (czasem do kilkunastu) i to konsekwent- nie niemal· we wszystkich pró11kach wiercenia Ciepielów. Mikrospory te

zasługują

na

szczególną uwagę.

Mc Gregor D. C. (1961) wyznacza: ich

514

LidtiJa Jakubowska

Mikrospory stwierdzone w osadach dewońskich

wiercenia Dorohueza

MIKROSPORY

1 Leiotriletes microrugosus (Ibr.) Naum.

2 Leiotriletes minutissimus N a um.

3 Leiotriletes simplex Naum.

4 Leiotriletes sp.

5 Punctatisporites solidus Naum.

6 Punctatisporltes sp.·

7 Granulatisporites

er.

frustulentus Balme et Hassel 8 Retusotriletes communis Naum.

9 Retusotriletes sp.

10 Acanthotriletes acerosus Naum.

11 Acanthotriletes sp.

12 Stenozonotriletes bellus Guennel 13 Stenozonotriletes delinitus N a um.

14 Stenozonotriletes simplex Naum.

15 Diaphanospora apiculata Guennel 16 Hymenozonotriletes commutatus Naum.

17 Hymenozonotriletes sp.

18 Convolutispora sp.

19 Calamospora sp.

x x x x

x x x x x

x x

x x x x x x x x

x x

Tabela 2

x

x x

x

x

zasięg

pionowy nie

wyżej

dewonu

środkowego podkreślając, że są

to fonny

głównie dolnodewońskie,

w dewonie

środkowym

wprawdzie obec- ne, ale 1"zadklo. Z takim

zasięgiem

zgadza

się również

W. G. Chaloner (1963)

zaznaczając, że

Emphanisporites w

połączeniu

ze

szczą1Jkami

ma- kroskopowymi Hostimella i Psilophytcm

reprezentują

osady dewonu ra- czej dolnego

niż środ!kowego.

Pozostałe

mikrospory oznaczone w obu badanych wiercenich

^wystę­

pują

niestety

najczęściej

sporadycznie, co nie pozwala na

prześledzenie

konsekwentnego

występowania żadnej

krzywej.

Należy jednakże zaznaczyć, że większość

mikrospor reprezentuje naj- prostszy

typ

'budowy morfologicznej, o !pOWierzchni

gładkiej

lub granu- lowanej, podozas gdy dla osadów dewonu

środ!kowego

J. B. Richardson (1965)

uważa

jako typowe spory.

duże,

z

otoczką

i pseudowol"kami, o

skulpturzeskładającej się

'z

wałków,

kolców i wyrostków widlastych.

Mikrospory takie znane

są również

z innych

opracowań zespołów

mikro- sporawych osadów

młodszych od

dewonu dolnego.

WNIOSKI

STRATYGRAF1Ie~NE

~a

podstawie przep:mwadzonych

^badań

makro- i mikroflorystycmych

osadów z wiercenia Ciepielów oraz

badań

mikroflorystycznych z wier-

cenia Dorohucza

można wysnuć następujące

wnioski:

Osady dewońs'kie z wierceń Ciepielów i DorohuCza

515 1. Stwierdzony

zespół szczątków

makroskopowych dobrze charakte- ryzuje osady dewonu dolnego.

2. Szczególne zna,czenie

^wśród

tych

^szczą~ów

ma prepanophycus:

spinaeformis G o e p p e r

t -

notowany zgodnie przez wszystkich auto- rów jest :liorma

związana

z osadami dewonu dolnego, ewentualnie naj-

wcześniejszego

dewonu

środkowego.

3. Na podstawie licznych

porównań zespół malkroszczątków

badanych osadów uznano za starszy od dotychczas opracowanych

zespołów

osadów

dewońskich

z terenu Polski.

4. Mikrospory z

^wierceń

Ciepielów oraz Dorohucza

reprezentują

w

wi~szości

najprostszy typ budowy morfologicznej, co jest

cechą

cha-

rakterystyczną

dla

zespołów wczesnodewońskich.

5. Charakter

,wczesnodewoński zespołu

mikroskopowego z wiercenia Ciepielów potwierdza

^dbecność

obu gatunków Emphanisporites: E. erra- ticus (E i's en a ck) Me G re g or i

E.

roratus Mc Gr eg o r.

z,a'kłaJd startygralfli Inmytutu GeOilqg.icznEl!l:() War;szawa, ul. Rakow.Leoka 4 NadESlaln,o dnda 2J& ma~a 1IIIr7 r.

PISMIENNICTWO

ANDREWS H. N.(1960) - Notes of Belgian S(pecimens of Sporogonites. Palaeobo- tanist, 7, p. 85-89, nr 2. liuC'lmow.

ANDREWS H. N. {1961) - Studies in iPalaeO'botany. New York - London.

BANKS H. P. {1960) - Notes on Devonian Lycopods. Senckenbergiana,

lI,

^{p. 59-}

88, Nr 1-6, F'l"ankfurt a. Main.

CHALONER W. G. ,(1'963) - Early Devonian spores from abore hole, in Southern

En~and. Grana Pałynologica, 4, p. 100-110, nr 1. Stockholm.

CZARNOOKI J. (1919) - Stratygrafia i tek:tOillika Gór ŚWiętOkrzyskich. Pr. Tow.

Nauk. Warsz., 28, p. 1-172. Warszawa.

CZARNQCKI J. (,1936) - Przegląd stratygrafii i paleogeografii dewOillU dolnego- Gór Swiętokrzyskich. ISpraw. Państw. Inst. Geol., 8, p. 129-162, nr 4., Warszawa.

CZARNOCKI J. (1957) - Prace geologiczne, 2, Tekitonika Gór Swiętakrzyskich,

z. 1. Stratygrafia i tektonika Gór ŚWiętokTzyskich. PT. Inst. Geol., 18~

Warszawa.

DAlNZE-CORSLN P. i{1955) - Oontribution a l'etude des flores devoniennes duo Nord de la F,rance. I Ann. Soc. Geol. Nord France, 75, p. 143-160.

LilIe.

DANZE-CORSI'N P.(1956) - ContributiOill a l'etude des flores devoniennes du Nord de la France. II Ann. Soc. Geol. Nord France, 76, p. 250-268.

LilIe.

GOTHAN W., WEYiLAND H. (1964) - Lem-buch der Plrliiobotanik. Berlin.

GOTHAN W., ZIMMERMANN F. (19~) - Die Oberdev,onf1ora von Liebichau und' Bogendorf (Niederscb:lesien). Arb. Inst. Paliiolbot., 2, p. 103-130, nr 2~

Berlin.

GOTHA'N W., ZI:MMERMANiN F. (1937) - Weiteres fiber die alt- O'berdevonischen.

516

Lid1:a Jakubowska

. Flora von Bogendorf-Liebichau bei Waldenbur,g. Jb. Preuss. Geol.

L. - A., 57, p. 437-506. Berlin.

HALLE T. G. (1.936) --'- On Dr~anophycus,Protolepidodemkon and iProtopteri- dium, with notes on the paleozoic flora of Yunnan. iPaliiont.. Sinica {A], 1, p. 5...:...a 4. (Peilping}Nanking.

HIRlVIER M. (1927) - Handbuoh der PaliiobotanliJk. Miilnchetn - Berlin.

JONGMANS W. (1927) - FoosiliUllll Catalogu:s •. 16. Berlin.

JONGMANS W. {1936) - FossiUum CaiI;a!l.ogus, 21. Berlin.

KRAUSEL R., WEYLAND' H. (1930) - Die Flora des deutschen Unterdevons.

Abh. Preuss. Geol. L. - A., N. F., 131, p. 1~2. Berliri.

KRAUSEL R., WEYLAND H. (1932) -:- Pflanzenreste aus dem Devon. Seneken- ibergiana, 14, lP. 185-190, 274---<280, 391--406. Frankfourt a. Main.

KRAUSEL Ho, WEYLAND H. (1935) - Neue iPflanzenfUillde im Rheinischen Un-' terdevon. iPalaeontographica [B], 80;. p. 271-190. Stuttgart.

KRAUSEL R., WEYLAND H. (1948) - Pflanzenreste aus dem Devon. Sencken';' bergiana, 29, lP. 77-99. Frankfurt a. Main.

KRAUSEL R., WEYLAlND H. (1949) - iPflanzenreste aus dero Devon. Sencken- bergiana, 30, p. 129--l152. Frankfurt a. Main.

KUCHCIŃ'SKI J. (1964) - Wstępne wiadomości o lJlSylofitowej florze warstw z Wilczy w Sudetach Środkowych. Kwart. geol., 8, lP. 2'32-240, nr 2.

Wal'lSzawa,

MC GREGOR D. C. (1961) - Spores with iProximal Radial Pattern from the Devonillln of Canada. BuU. Can. Geol. Surv., 76, p. 1-11. Ottawa.

NEMEJC F. (1962) - TheTaxonomic significance of the term Psilopsida and the evOilutionary trends of this plant IPhylliUm. Palaeobota'nist, 9, p. 17-22, nr 1, 2. Luclmow.

NEMEJC F. (1963) - iPaleobotanica. iPraha.

PAJCHLOWA M. (1959) - Atlas geologiczny Polski. Zagadnienia strail;ygraficzno- -facjalne, z. 5 - Dewon. Inst. Geol. Warszawa.

PAJCHLOWA M. (1964) - W5tę:pne dane o dewonie na Niżu Polskim. Kwart.

geol., 8, lP. 224-231, nr 2. Wal'lSzawa.

RICHARDSON J .. B. (1965) - Middle Old Red Sandstone Spore Assemblages from the Orcadian Basin North-East Scotland. Paleontology, 7, p. 559-609, cz. 4. London.

SAMSONOWICZ J. (1917) - Materiały do geologii Gór ŚwiętOkrzyskich. utwory

dewońskie wschodniej części Gór Świętolk·rzyskich. Pr. Tow. Nauk.

Warsz., 20. Warszawa.

SCHMIDT W. (1954) - P:flanzEmresteaus der Tonschiefer - Gruppe (unteres Siegen) des Siegerlandes. 1. iPalaeontrogrlllPhica {B], 97, p. 1-2.2, nr 1, 2. Stuttgart.

SCHMIDT W. (1958) - IPflanzenresteaUlS der Tonschiefer - Gruppe (unteres Siegen) des Siegertlandes. II. Palaeontographica [B], 104, p. 1-38, nr 1, 2. StuMIgart ..

SIEMIRADZKI J .. (1922) - Geologia ziem polskich. 1. Formacje starsze od juraj- skich włącznie, lP. 1-535. Muz. im. Dzieduszyckich. Lwów.

STOCKMANS F. (1940) - Vegeaux eodevoniens de [a Belgique. Mem. Mus. Roy.

His-t. Nat. de ,Belgiqtue, 93, lP. 1-90. Bruxelles.

SZAFRAN B. (1962) - Mchy ery paleozoicznej. Wiad. boJt., 6,. p. 193-204. Kraków.

CEHKEBHą: A. M. (1957') - cIJJropa ,tteBOOla ~eHTpaJMoro Ka3aJreraHa. H3B. AKa.zł.

Hayx: Ka3ax. CCP, cep. re!OJr., 3 (I2J8). Am.ra-A'l'a.

str~enie

.1l1J,zuuI JIKYEOBCKA

llAJIEOOOTAHH'IECKO-CTPATHr'PAwWlECKHE HCCJIE~OBAHIDI

,lJ;EBOHCKHX OTJIOjICEmm B CKBAXGIHAX TEIJEJIIOB H ~OPOXYllA Pe310Me .

517

OCHOBaHHeM ,D;IDI CTpaTBipaqll['1ecKOrO pllC1JJIeJlCHHJI ,o;eBOHll B nOJIldI[e BBJIJlJIHCL ,D;O CHX nop 06H3.lKeHIDI ,D;eBOHClmX nopo,D; CBeHTOlWIHClmX rop, CneJICICO-XPUOBCKO:it B03BhlIIIeHHOCTH If Cy,D;fff. npOBe,D;eHHLIe B nOCJIe,D;Hee BpeMSl Hll nO.JJbCKo:li: HH3MeHHOCTH no,o;p06m.Ie reoJIOTH- 'Iecme IfcCne,D;oBaHIDI n03BOIDIIOT H3Y'1HTh JJlITOCTpaTBipaq,BIO ,D;eBOHll T8lCItC R Hll 3To:it TepPH- TOpHH. nepBLIe reoJIOI'II'Iecme ,D;aHHLIe 0 3aJIeraHHH OTJIOXemdl: ,D;eBOHll Hll nO.JJbCKo:it HB3MeJI- BOCTH ,D;am.I 'M. IIa:itxJIeBo:it (1964). ~ IULlleo60TaBJI1IeCXRX BCCJIe,D;oBaHH:lt B3RTLI 06pa:m;LI B3 aneBpOJJlITOBo-nCC'lllBLlX OTJIOlKCHHiI: oJTh,D;pe.ll;a CICB8.lKHHLI TenemoB R Aopolty'la (.JIJo6JIJ1HCICH:1t pa:ll:OH).

B pe3YJILTaTe BpoBe,D;eHHoro naneo60TllHJlllecKoro aHa.lIB3a 6LIJIH Onpe,D;eJIeJILI CJIe.l\YlO~

MHKPOCICofiHllecme OCTaTIOl: Psilophyton goldschmidtii Halle, Dawsonites arcuatus Halle, Taenio- crada sp., Drepanophycus spinae/ormis Goeppert, Sugambrophyton pilgeri Schmidt, Protolepi- dodendron sp., Hostfmello sp., Aphyllopteris sp., a TalCKe Sporogonites exuberans Halle. .

KomecTBo MHKPocnop B HCCJIe.D;OBaHHOM MaTepmuIe, K COlKaJIeHHlO, OKa3aJIOCL O'leH&

He60JILIIIHM. BOJILnIHHCmO MHKPOCITOP BC1'pe'IllJIOCL cnop8,ll;ll'leCl[H, TOJILKO MHKPocnOPLI Empha- nisporites erraticus (Eisenack) Mc Gregor, a T8lCItC E. rotatus Mc Gregor OTMC'IeJILI no'ITH BO BCeX o6p~ H3 3KJWKHHLI TeneJllOB. Mu. rperop (1962) onpe,D;eIDIfff BepTHKa.IlLBYJO rpammy npRcyTCTBlIJI3TlIX MHKPocnop He.BhlIIIe cpe,D;Hero ,D;eBOHll, OTMe'llUl, 'ITO Emphmdsporites B cyMMe c MaxpoCICOfiHllecKRMR OCTaTEaMII Hostimella R Psilophyton Onpe,D;eIDIIOT CICOpee OTJIOlKeJllUl BIDKHero, BeXeJIR cpe,D;Hero ,D;eBOHll.

Ha OCHOBaHHH npOBe,D;eHHoro na.neo60TllHJlllecKoro aHllJIJi[3a HCCJIe~oro MaTepmuIa, a TalOKe cpaBHeHIDI c JIllTepaTYP0it, B03PaCT OTJIOxemdI: 6LIJI npllHJlT 3a BRlKHH:II: ,D;eBOH.

Lidia JAKUBOWSKA

PALAEOBOTANlC-STRATIGRAPmCAL STUDIES ON DEVONlAN DEPOSITS PIERCED BY BORE BOLES CIEPIELOW AND DOROBUCZA

Summary

So far, the Devonian formations, cropping out in the Swi~tokrzYSkie Mts., the Silesian-Cracow Upland, and the Sudetes, have been a basis to determine the DevlOnian strratigr,aphy in Boland. DetaIiled ,goolog-ica[ reseaa"ches, re,cently made in the Polish Lowland, allow us to explain the lithostratigraphy of the Devonian formations ·of this area, as well. Preliminary geological data concerning the occurrence of the Devonian deposits in the Polish Lowland area are given by M. Pajchlowa (1964).

The present palaeobotanical studies were made on samples taken from siltstone-arenaceous deposits of Old Red age, pierced by bore holes Ciepiel6w and Dorohucza (southern part of the marginal synclinorium).

Kwartalnik Geologlczny - ,

518 ^{Lid[:a Jakub~ka}

The folliowing Me macroscopic fOSiSils determined by means of palaeobortanical analysis: PBiZophyton golds'Chmidtii iH a 11.1 e, DaWlS01IIites arouatus Ha 1 il e, Taenia-

crada

^sp., DTepanophyC'U8 spinaefarmis Go e pp e rr

t,

SugambTophyton pilgeTi S c h mid t, PTotoZepiclodendTon sp.; H08timeZZa sp;, AphyllopteTis sp., and SPOTO- gdnites exuberans Hall e.

The frequency of microspores in the material examined proved to be hi'ghly

,~ificant. Most milCll"O$pIOlI.'es ^'OCClllr SIPOl'8IddcaUly, and' only EmphanispoTite~ eTTa-

ficus {E i s en ac k)Mc. G r e ,g o. rr ,and' E. Totatus Mc. G II" ego:r 'Were :Ilound to Occu'l" in all the samples :from bore bole CiepieIow, lMe. G!regor (1962) refers these microspores at most to lMiddle Devonian stressing,' ,however, that EmphanispoTites;

together with the macrofossils of HostimeZZa and PsiZophyton represent rathe!l."

deposits of Lower· DevonEan than of Middle Devonian age.

Based on palaOO'botaIitoal analysis of the material'" examined, and on literature data, the present autoor lI'efers the deposits in study to Lower· Devonian.

TAlBLICA I

Fig. I, 2. SugambTophytvn piZgeTi Sc h mid t

Clepiel6w, 'gl~bOikoS~ (depth) 1220,0+];221,5 m Fig. 3, 4. DTepanophycus spinaefarmis Go e P'P e r t .

Ciepie16w, gl~bak'QlA~ (depth) 1'219,5+1220,0 m

Kwart. geol., nr 3, 1968 r. TABLICA I

Fig. 4

Fig. 3 Fig. 1

Fig. 2

Lidia J AKUBOWSKA - Badania jOaleobotaniczno-stratygraficzne osad6w dewoiiskich

TABLDCA II Fig. 5a. Protolepidodendron sp.

Fig. 5b;-Psilophyton goldschmidtii H ,a 11 e Fig. 6a. Protolepidodendron sp.

Fig.6b. Psilophyton goldschmidtii Hall e Fig. 6c. Dawsonites arcuatus H oa 11 e Fig. 7a. Dawsonites arcuatus Hall e Fig. 7b. Psilophyton goldschmidtii Hall e

Ciepie16w, gl~bokosc (depth) 1221,5 m

Kwart. geol., nr 3, 1968 r. TABLICA If

Lidia JAKUBOWSKA - Badania paleobotaniczno-stratygraficzne osad6w dewonskich

TABLICA III

Fig. 8. Sporogonites exuberans Hall e

Ciepiel6w, glE:bokosc (depth) 1417 + 1420,7 m Fig. 9. Taeniocrada sp.

Ciepiel6w. gl~bokosc I(depth) 1221,5 m Fig. 10. Aphy~Zopteris sp.

Ciepie16w, glE:bokosc I(depth) 1433,5 + 1434,7 m Fig. 11, 12. HostimeZZa 'SiP.

Ciepie16w, glE:bokosc (depth) 1256,2 m

Kwart. geol., nr 3, 1968 r. TABLICA III

Fig. 10

Fig. 8

Fig. 11

Fig. 9

Fig. 12

Lidia J AKUBOWSKA - Badania paleobotaniczno-stratygraficzne osad6w dewonskich