M
bGFEDCBA73 Rok. XVI W locławok, środa 30 m arca 1938 r. Cena 10 gr.IHGFEDCBAA
"lO p re ss
A D W,.’..BrzeakK ujaw ski
Redaktor ’ ...-aach plam a przyjm uje w Redakcji pray ulicy Brzeskiej Mk 29 od gedarlny 14-e| do godziny 15-ej cododennle za w yjplM eni nM zIei I św M
Redakcja rekoolaów ntezaatrzeionych nie zuansca I zastrzega sobie prswo zm ieś.
iZ s k h M b i MannnmnmmOi i* m ie się c zn a z o d b io re m w A d m in istra c ji sł. 2 .5 0 z o d c is*
WUrlinKl PrEnUiHErUly. 6iea iem d o d o m u i z a m leje c . zł. 3 .- d la w o jsk o w y c h , n r ję d a lk ó w , u rz ęd n ik ó w e m e ry to w a n y c h , p o lic ji i ro b o tn ik ó w zł. 2 . —
fonii ndlntTOH* na8tronao*1 włocławskich 15 gr. sa mm. 0 głownie samlciewaey
J L&ily US'UjX&iI* prztz i, 2, 3, 4, 5 npalt, drobna 15 groszy sa ’wyravinm [ druku mogą być pntz Administrację zmlsulans dowolniy.
Organiczna inkorporacja
Poznań, 29. 3.
Z d n ie m 1 k w ie tn ia b . r. n a d e p u je o - B c ja ln ie z m ia n a g ra n ic w o jew ó d z tw a p o z n a ń sk ie g o . W y d z ie lo n e z e ń z o staja d o
„ W ielk ie g o P o m o rz a * ’ p o w ia ty z ie m i k u ja w sk ie j, n a to m ia st p rz y łą cz a się h isto ry c z n ie i g o sp o d a rcz o z w ią z an e z W iel
k o p o lsk ą 4 p o w ia ty b . K ró le stw a K o n g re so w eg o : k a lisk i tu re c k i, k o n iń sk i i k o l sk i. W te n sp o só b w o je w ó d z tw o p o z n ań -
Hfowe granice W oj. Poznańskiego j Pomorskiego
s lie n ie m a l b e z re szty p o k ry w a ć się b ę
d z ie z g ra n ica m i p rz ed ro z b io ro w y m i d z ie ln ic y w ie lk o p o lsk ie j. ।
W ie le w z g lę d ó w s p ra w ia, ie re fo rm a ta — to n ie ty lk o z w y k łe o t p rz e k sz ta łc e
n ie p o d z ia łu a d m in istrac y jn e g o Z iem Z a c h o d n ic h . W ta k im w łaśn ie p rz e
k sz ta łce n iu tk w i g łę b o k i se n s, je g o celem je st p rz e m ian a sto su n k ó w n a z n a c zn y m o b sz a rze k ra ju . A le te ż p e łn a re aliza cja te g o c e lu w y k rac z a p o z a n o rm aln ą d e c y z ję o rg a n ó w u sta w o d a w c zy c h , w y m a g a w ielu d a lszy c h w y siłk ó w i z a b ie g ó w sfe r rz ąd z ą c y c h o ra z sa m e g o sp o łe cz e ń stw a .
W łą c ze n ie a d m in istra c y jn e z ie m i k a lisk ie j w ra z z o k o licz n y m i p o w iata m i d o P o z n a ń sk ie g o lik w id u je p rz e d e w szy st
k im stare p o d z ia ły z a b o rc z e, u stalo n e p o ro k u 1 8 1 5 tra k ta tem w ie d eń sk im . P o s ia d a to d o n io słe z n a cz e n ie p s y c h o lo g ic z n e , u p rz y ta m n ia ją c o g ó ło w i o b y w a teli, ż e w o b rę b ie B z ec z y p o sp o lite j n ie m o ż e istn ie ć o d rę b n o ść u sta lo n a p rz e m o
c ą z a b o rc ó w — że d a lej w śró d P o la k ó w w sz y stk ic h z n ik n ą ć m u szą te o d rę b n o ści d z ie ln ic o w e, w sp a rte o „ p a trio ty z m y” re g io n a ln e .
B y re fo rm y a d m in istra cy jn e p rz y n io sły n a le ż y ty p o ż y te k , w ro sn ą ć m u sz ą n o - w o -p rz y łą c z o n e p o w ia ty o rg a n ic z n ie d o W ie lk o p o lsk i w d z ie d zin ie g o s p o d a r c z e j i k u l t u r a l n e .j. W b re w „ ła g o d n e m u p e sy m iz m o w i” m a lk o n te n tó w d o p ro w a d z ić w in n iśm y d o teg o , a b y sto su n k i h a n d lo w e K a lisz a — z a n a tu ra ln y m p o p ę d e m — sk ie ro w a ły się k u P o z n a n io w i, a n ie Ł o d zi. O c z y w ista z ty m z a strz e ż en ie m , iż n ie h a n d e l p o z n ań sk i u le g a ć b ę d z ie p rz e z to z a ż y d z en iu , a le n a o d w ró tj sto p n io w o n a s tąp i p o lsz cz e n ie h a n d lu w K a liszu .
W d z ie d zin ie k u ltu ra ln ej — z w ła sz
c z a , je śli c h o d z i o d o ro b e k p ra cy sa m o
rz ą d o w e j — m ó w ić m o ż n a ty lk o o „ p o d c iąg a n iu w z w y ż ” n o w y c h p o w ia tó w d o p o z io m u re sz ty te ry to riu m w o je w ó d z tw a p o z n a ń sk ie g o . D o d a tk o w e o b c ią że n ia , n ie
z b ę d n e d la p rz e p ro w a d z e n ia te g o d z ie ła w n a jsz e rsz y m z a k resie i w n a jsz y b sz y m te m p ie , n a p e w n o n o w o k re o w an y m „ W iel k o p o la n o m " o p ła c ą się so w icie.^
W p rz eśw ia d cz e n iu o o b o p ó ln y m in te resie w ita P o z n a ń sk ie ja k n a jse rd e c z - n ie j sp o łe c ze ń stw o n o w y c h p o w ia tó w ży w ią c g o to w o ść n a jściśle jsz ej w sp ó łp ra c y . N ie u le g a w ą tp liw o ści, że i n o w i „ p a rtn e
rzy *’ p rz y ch o d z ą d o n a s z ta k im sa m y m z ro z u m ie n ie m i ta k im i sa m y m i u c z u c ia
m i. i
J a k ju ż d o n o siliśm y w p ią te k , 2 5 b m . w g o d z in a ch p rz e d p o łu d n io w y c h o d b y ła się w U rz ę d z ie W o je w ó d z k im p o z n a ń sk im k o n fe re n c ja S ta ro stó w p o w ia tó w p rz y łąc z o n y ch z W o jew ó d z tw a Ł ó d z k ie
g o t. j. k a lisk ie g o , k o n iń sk ie g o , k o lsk ie g o i tu re ck ie g o .
K o n fem c ja p o św ięc o n a b y ła w y łą c z
n ie o m ó w ie n iu p ro g ra m u o b ję c ia w ła d zy w w y m ie n io n y c h p o w ia ta c h p rz e z W o je
w o d ę P o z n a ń sk ie g o , P u łk . A rtu ra M a - ru sz ew sk ie g o .
P o szc z eg ó ło w y m p rz e d sta w ien iu p rz ez S ta ro stó w sy tu a cji i n a stro jó w p a n u ją c y c h n a te re n ie p o w ia tó w , w z w iąz k u z p rz y łą c z e n ie m ic h w d n iu 1. IV . b r.
w y ło n ił się w n a jo g ó ln ie jsz y c h z a ry sac h p ro g ra m z w iąz a n y c h z ty m u ro c z y sto śc i.
W o b ec teg o , że W o jew o d a P o z n a ń sk i P u łk . A rtu r M a ru sz ew sk i b a w i n a u rlo -
Zwycięski pochód powstańców
Premier !\leąr!n wiywa ludność de walki
Salamanka, 29. 3. (PAT.) Powstańcza kwatera główna donosi, że prawe skrzydło na froncie aragońskim prze łamało opór nieprzyjaciela. W ręce pow
stańców wpadło kilkadziesiąt wsi, wzgórz i szczytów.
Wczoraj o godz. 23,20 przemawiał przez radio premier Negrin, wyjaśniając przyczy
ny szybkiego posuwania się powstańców na froncie aragońskim. Premier wskazał, że nieprzyjaciel ma silną przewagę techni
czną, lecz armia republikańska bohatersko broni się. Premier Negrin oświadczył, że żadna siła nie zmusi rządu hiszpańskiego
Polityka aprowizacyjna kraju
(teł. wł.) Warszawa, 29. 3.
(ss) W Ministerstwie Rolnictwa odbyła się konferencja prasowa, na której p. wicem.
Wierusz-Kowalski przedstawił zamierze
nia Rządu w dziedzinie usprawnienia apro
wizacji kraju. Według projektu sprawa aprowizacji skoncentrowana zostanie w rę
kach Min. Rolnictwa. Przydział niektórych artykułów rolniczych podlegać będzie po
szczególnym resortom Ministerstwa. Spo
życie w kraju, oraz eksport podlegać będą administracji państwowej oraz zorganizo
wanym spółdzielnim prywatnym. Dla ści
słego ustalenia potrzeb aprowizacyjnych ludności powołany zostanie Polski Komitet
p ię w y p o c zy n k o w y m , o m a w ia n y p ro g ra m ro z p a ść się m u sia ł n a d w ie części.
A w ięc n a u ro c zy sto śc i p rz y p a d ają c e n a d z ie ń 1 -g o k w ie tn ia tj. n a d z ień k a le n d a rz o w y p rz y łąc z en ia p o w ia tó w , a z a -
■tym n a w stęp d o sa m y c h u ro c z y sto śc i p rz e ję cia in k o rp o ro w a n y ch p o w ia tó w , o - ra z n a u ro c z y sto śc i szczeg ó ło w e, k tó re p rz y p a d n ą n a c z a s p o p rz y je źd z ie W o j.
M a ru sz e w sk ie g o z u rlo p u .
W o b e c teg o , że p . W o je w o d a w rac a o k o ło 4— 5 k w ie tn ia , u ro c zy sto śc i szcze
g ó ło w e b ę d ą m ia ły m ie jsc e p o ty m c z a sie . U ro c zy sto śc i w stęp n e w d n iu 1 -y m k w ie tn ia p rz e w id z ia n e s ą w e d łu g n a stę
p u ją c e g o p ro g ra m u : W m ia sta c h b ę d ą
c y c h sie d zib a m i w ła d z p o w ia to w y c h o d b ę d ą się w g o d z in a ch ra n n y c h t. j. o k o ło 9 -ej b a rd z o u ro cz y ste n a b o że ń stw a z o d p ra w ie n ie m m szy św . n a in te n cję R z e cz y p o sp o lite j i o d p o w ie d n im i o k o lic z n o śc io w y m i k a iz a n iam i.
W n a b o ż e ń stw a c h w e z m ą u d z iał p rz e d sta w ic iele w sz y stk ic h w ła d z m ie jsc o w y ch ze S ta ro stam i n a czele, p o z a ty m p rz e d staw icie le w sz y stk ic h o rg a n iz a cy j S p o łe c zn y c h i o b y w a te lstw a.
P o n a b o ż eń stw a c h , w sa lac h p u b lic z
n y c h o d b ęd * się u ro c zy ste z g ro m a d z en ia p rz y u d z ia le m o ż liw ie n a jsze rsz y ch sfer sp o łe c z eń stw a , c e le m w y słu c h a n ia o b sz e rn y c h z a p o z n a w cz y c h o d c z y tó w o W ie lk o p o lsc e , n o w e j m a c ierz y w o jew ó d z k ie j, k tó re , ja k n a s z p o w ia tó w in fo rm u ją , w y g ło sz ą S ta ro sto w ie.
P ro g ra m u ro c zy sto śc i sz c z eg ó ło w y c h p rz e w id u je ic h o d b y c ie w o b e c n o ści p .
do kompromisu 1 że przeciwnie z każdym dniem rząd hiszpański zdecydowany jest bronić się, a obrona, zdaniem premiera, oznacza zwycięstwo.
Uznając, iż sytuacja na froncie fest nie
zwykle trudna, premier Negrin wzywał lu
dność do walki, zarówno tych, którzy wal
czą na froncie, odczuwając niedostatek bro
ni, Jak I tych, którzy pracują na tyłach, odczuwając niedostatek chleba.
O godz. 1 w noey Radio Nacional z Sala
m anki ogłosiło kom unikat, zwracający się do ludności Hiszpanii, będącej pod władzą rządu barcelońskiego. Kom unikat radiosta-
Żywnościowy. Zadaniem jego będzie koor
dynowanie akcji spożycia wewnętrznego, oraz ustalenie kwot eksportowych.
Sprawa zm iany granic województw
tel. wł.) Warszawa, 29. 3.
(ss) W dniu wczorajszym odbyłosię po siedzenie Rady Ministrów, na którym roz patrywana była sprawa zmiany granic wo
jewództw. Zmiany te, które wchodzą w ży
cie z dniem 1 kwietnia br. dotyczą woje wództw poznańskiego, pomorskiego, łódzkie go i warszawskiego.
W o je w o d y w k a ż d y m 2 przyłączonych
p o w ia tó w . J a k m o ż n a ze szczeg ó łó w p ro g ra m u p rz ew id y w ać , p o b y t p . W o je w o d y w k a ż d y m a d o p to w a n y m p o w ie c ie b ę d z ie d łu ż sz y i trw ać b ę d z ie o d 3 — 4 d n i w e w sz y stk ic h p o w ia tac h .
W sz c z eg ó ła c h u ro c zy sto śc i p rz y łą c z e n io w e w d ru g ie j fa zie w y ra żą się n a stę p u ją c o : P rz y je ż d ż a ją c e g o W o je w o d ę d o k a ż d e g o p o w ia tu n a je g o g ra n ic y w ita ć b ę d zie S ta ro sta z k o m e n d a n tem P . P ., k tó rz y to w a rzy sz y ć b ę d ą p . W o je w o d z ie w d ro d z e d o U rz ęd u S taro śc iń sk ieg o .
W m ia sta c h p o w ia to w y ch p . W o je w o d a z e tk n ie się z sz e fa m i w ła d z p a ń stw o w y ch w p o w ie c ie , ’'O c z y m o d b ę d ą się k ró tk ie p o sie d z e n ia ra d i w y d z iał p o w ia to w y ch w o b e cn o ści p . W o je w o d y M a ru - sze w śk ie g o ja k ró w n ie ż p rz e w id u je się w K a lisz u p o sie d ze n ie R a d y M iejsk iej.
N a stę p n ie S ta ro sto w ie p rz ed staw ią p . W o je w o d z ie u rz ę d n ik ó w S ta ro stw , b iu r W y d z ia łó w P o w ia to w y c h o ra z m a g istra tó w . P o c z y m n a s tąp i z w ie d z e n ie b iu r ty c h In stty u c y j. W resz cie p . W o jew o d a o d b ę d z ie k ró tk ie k o n fe re n c je z m ie isc o - w y rn i c zy n n ik am i k ie ro w n ic z y m i. P rz e- ty c h in sty tu c y j. W resz cie p . W o je w o d a p rz e d sta w i się a p a ra t p o d le g ły staro sto m i p o licja , w ó jc i itp .
P o k ró tk ie j p rz erw ie p rz e d sta w ią się w o je w o d zie o rg a n iz a cje sp o łe c zn e i p rz e d staw ic ie le sp o łe cz eń stw a. N a stę p n ie p rzie- w id z ian y je st c erc ie to w arz y sk i p rz y sk ro m n e j k a w ie , c z y h e rb ac ie w c e lu z a n o z - n a n ia p . W o je w o d y z n a jsze rszy m i sfe ra m i o b e jm o w a n y c h p o w iató w .
cji powstańczej dowodził, że prem ier NegrM w swym przem ówieniu usiłuje okłam ać lud
ność, wzywając do obrony, podczas gdy o- brona jest już spóźniona i nie prowadzi do żadnego celu. Rezultatem dalszego oporu będą tylko ofiary w ludziach. Prem ier Ne- grin — dowodzi kom unikat powstańczy — żąda delszej walki tylko dlatego, aby m leć czas na ucieczkę.
W zakończeniu komunikat wzywa m ili
cjantów rządowych do poddania się woj
skom gen. Franco i wydania swych przywód ców władzom powstańczym .
Ostatnie posiedzenie Senatu (tel. wł.) Warszawa, 29 3.
(ss) Dziś o godz. 12 w południe rozpo
częło się ostatnie w tej sesji posiedzenie Senatu. Na porządku dziennym znajdują się ustawa o pozbawieniu obywatelstwa i ulgach inwestycyjnych. Natomiast nie znaj
duje się na nim uchwalona ostatnio przez Sejm ustawa o zniesieniu uboju rytuajnego.
Ustawa ta rozpatrzona będzie dopiero na sesji nadzwyczajnej.
Przyjazd posła litewskiego (tel. wł.) Warszawa, 29. 1 (ss) Dziś przybędzie doWarszawy pierw
szy poseł litewski p. Szkirpa. Prawdopodo
bnie już w dniu jutrzejszym p. poseł Szkir- pa złoży swoje listy uwierzytelniającp. Paw zydentowi R.
Str. 2 środa, dnfa 30 marca 1938 r. Nr. 73
Krytyczne chwile rządowej Hiszpanii
Sowieckie bombowce maje lecieć na pomocTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
L o n d y n , 2 9 . 3 . (P A T .) K o re sp o n d e n t d y p lo m a ty c z n y „ E v en in g S ta n d a rd " p isz e, ź e p o ło ż e n ie a rm ii re p u b lik a ń sk ie j w H iszp a n ii je st ta k ro z p a c z li
w e , iż rz ą d so w ie c k i, c h c ą c w o sta tn ie j c h w ili p o w strz y m a ć p o c h ó d w o jsk g en . F ra n c o , ro z w a ż a ć m ia ł o statn io m o ż liw o ść w y sła n ia z n a c z n e j licz b y n a jb a rd z ie j n o w o c z e sn y c h so m o lo tó w b o m b o w y c h d ro g ą p o w ie trz n ą p o p rz e z E u ro p ę d o B a rc e lo n y .
W e d łu g k o re sp o n d e n ta — a m b a sa d o r so w ie c k i w P a ry ż u o d trz e ch d n i d o m a g a się, a b y rz ą d fra n c u sk i p rz y g o to w a ł w p ó ł
n o c n e j F ra n c ji o d p o w ie d n ie te re n y d o lą d o w a n ia . W ra z ie o d m o w y n a p o w y ż sz ą p ro p o z y c ję , S o w ie ty su g eru ją , a b y z n a c z n a lic z b a sa m o lo tó w b o m b o w y c h d o sta rcz o n a z o stała p rz e z F ra n c ję i p ro p o n u ją u z u p e ł
n ie n ie w ciąg u m ie sią c a stra t, ja k ie ew . p o n io sła b y F ra n c ja p rz e z p rz e sła n ie d ro g ą m o rsk ą o d p o w ie d n ie j lic z b y sa m o lo tó w .
K o re sp o n d e n t p o d k re śla , źe an i je d e n an i d ru g i z p o w y ż sz y c h p ro je k tó w n ie sp o t
k a ł się z a p ro b a tą rz ą d u fra n c u sk ie g o . — P ie rw sz y b o w ie m p ro je k t je st p ra k ty c z m e n ie w y k o n a ln y , d ru g i z a ś ró w n o z n a c z n y b y ł b y z in te rw e n c ją z e stro n y F ran c ji.
K o re sp o n d e n t d o w ia d u je się ró w n ież , że S o w ie ty z a c zę ły w y c o fy w a ć sw y ch e k s
p e rtó w i a g e n tó w p o lity c z n y ch z H iszp am ".
P o stęo y w o jsk p o w sta ń c z y c h n a p o łu d n ie o d F rag a w z d łu ż z a c h o d n ie g o b rz e g u rz e k i S e g re s, trw a ją .
N a fro n c ie a ra g o ń sk im o d d z ia ły p o w sta ń c z e z a ję ły m ie jsc o w o śc i A z a ra , P e ra l-
tilla i L a g u n a ro tta .
G łó w n e s'ły g en . Y ag u e p rz e sz ły w n o cy rz e k ę C in ca i p o su w a ją się w k ie ru n k u L e rid y . A ry tle ria b o m b a rd u je o k o p y n ie p rz y jac ie la , k tó ry sta w ia c o ra z sła b sz y o p ó r.
W e d łu g in fo rm a c y j lo tn ik ó w d ro g i n a ty ła c h w o jsk rz ą d o w y c h z a ję te są u stę p u ją c y m i k o lu m n a m i.
R a d io sta c ja g en . F ra n c o n a d a ła w ie c zo -
Pe^ni Seimu
W arszaw a* 2 9 . 3. (P A T .) P le n a rn e p o sie d ze n ie S ejm u z o sta ło Ł w c łan e n a c z w a rte k , d n ia -3 1 b m . n a d o dz.
1 0 .3 0 .
Nowy rai •’h’^sW
N a n k in , 2 9 . 3 . (P A T .) Z o sta ł tu u ro c z y śc ie p ro k la m o w a n y n o -
♦ry c e n tra ln y rz ą d c h iń sk i z e sto lic a w k in ie .
B. pos. Ciołkos* znów sk?z?»ny
T a rn ó w , 2 9 . 3 . (P A T .) W c z o ra j p rz e d są d em o k rę g o w y m w la rn o w ie ro z p a try w a n a b y ła sp ra w a p rz e c iw k o b . p o sło w i C io łk o sz o w i, o sk a rż o n e
m u o o b ra z ę P a n a P re z y d en ta R . P . n a z g ro m a d ze n iu p u b lic z n y m i z a ro z p o w sz e c h n ia n ie fa łsz y w y c h w ia d o m o śc i m o g ą c y c h w y w o ła ć n ie p o k ó j p u b l:czn y .
P o p rz e słu c h a niu św ia d k ó w są d sk a z a ł o sk a rż o n e g o n a 8 m ie się c y w ię z ie n ia b e z z a w ie sz e n ia .
Eks;lozj«* w fabryce materiałów wybuchowych
P ra g a , 2 9 . 3, (P A T .) W c z o ra j ra n o n a stą p iła w p o b liż u P a r
d u b ic e k sp lo z ja w fa b ry c e m a te ria łó w w y b u c h o w y c h . Je d e n z b u d y n k ó w z o sta ł d o sz cz ę tn ie z n isz c z o n y . K ilk a o só b o d n io sło ra n y .
Habsburg zrezygnował
B u d a p e szt, 2 9 . 3. (P A T .) W e d łu g in fo rm a c ji d z ie n n ik a „ P e ste r L lo y d " z W ie d n ia , a rc y k sią ź ę O tto n H a b s
b u rg p o le c ił w sz y stk:m p rz e w ó d c o m le g i- ty m istó w w A u strii z a p rz e sta ć d z iała ln o ści i z a ją ć się sw y m w ła sn y m lo se m i lo se m
sw y c h ro d z in .
Proces Fleisęherowej
K ra k ó w , 2 9 . 3 . (P A T .) W c z o ra j p rz e d są d e m a p e la c y jn y m w K ra k o w ie ro z p o c z ę ła się ro z p ra w a p rz e
c iw k o H in d z ie F le isc h e ro w e j i w sp ó ln ik o m . W sz y sc y o sk a rż e n i z w y ją tk :em H in d y F le isc h e ro w e j, o d p o w ia d a ją z w o ln ej sto - p y -
N a w c z o ra jsz e j ro z p ra w ie o d c z y ta n o a k ta i p rz e słu c h a n o o sk a rż o n y c h .
Dziś przesłuchani zostaną świadkowie.
re m w ia d o m o ść o k a p itu la c ji m . L e rid a . N a p ó łn o c y k o lu m n a g en . M o sc a rd o z a ję ła B a rb a stro . M ia sto sto i w p ło m ie n iac h .
Mobilizacla 8 roczników w Marokko
C a sa b la n c a , 2 9 . 3 . (P A T .) G e n e ra ln y k o n su la t h isz p a ń sk i (rz ąd u
Strajkujący robotnicy we Francji
domagają się pomocy dla rzędowej H szpanli
P a ry ż , 2 9 . 3 , (P A T .) S y tu a c ja strajk o w a w fa b ry k a c h sa m o c h o d ó w i m o to ró w n ie u le g ła z m ia n ie i sta je się c o ra z b a rd z ie j c h a o ty c zn a . Z o statn ic h o b ra d z a rz a d u fe d e ra c ji m e ta lo w c ó w o ra z ja d o w ite j p o le m ik i m ięd z y so c ja listy c z n y m
„ P o p u la ire“ a „ H u m an ite " z d a je się p o z o rn ie w y n ik a ć , ja k g d y b y stra jk i te w y b u c h ły sam e z sie b ie i ja k g d y b y a n i g e n e ra ln a k o n fe d e ra c ja p ra - a n i so c ja liśc i, a n i ik o m u r ^ c i n ie m ie li b y n a jm n ie j z a m ia ru ic h w y w o ły w a ć .
,,P o p u la ire“ z a m ie sz c z a a rty k u ł Je d n e g o z so c ja listy c z n y c h p rz e w ó d - có w zw . m e talo w c ó w , k tó ry o św ia d cza, że sk o ro fe d e ra c ja m e ta lo w c ó w n ie d a w a ła n a k a z u ro z p o c z y n a n ia stra jk u i sk o ro o b ie p a rtie ro b o tn i
cze z a ró w n o k o m u n iśc i, jalk i so c ja liści u w aża-jg , te s tra jk i z a sz k o d liw e
Premier Hodźa zapowiada
nowa faza polityki mniejszościowej
P ra g a , 2 9 . 3 . (P A T .) P re m ie r H o d ź a w y g ło sił w im ie n iu rz ą d u c z e c h o sło w ac k ie g o d e k la ra cję p rz e z ra d io . W sp o m n ia w sz y o p rz y ję c iu d e k la ra c ji rz ą d u c z e c h o sło w a ck ie g o p rz e z o p in ię z a g ra n ic z n ą , m ó w c a p o św ię c ił d łu ż sz y u stę p sta n o w isk u N ie m ie c , o św iad c z a ją c , ż e o fi
c ja ln e c z y n n ik i n ie m ie c k ie u d z ie liły C z e
c h o sło w ac ji z a p e w n ien ie , iż N ie m c y n*e m a ją z a m iaru w trą c a ć się d o sp ra w w e w n ę trz n y c h te g o p a ń stw a .
O d p o w ie d z ia ln i re p re z e n ta n c i R z e sz y z c a ły m n a c isk ie m p o n o w ili w o k re sie w y d a rz e ń a u stria ck ic h z a p e w n ie n ia , ź e N iem cy
Ofensywa „orzyjaclól*1
porozumienia polsko - litewskiego
K o w n o , 2 9 . 3 . (A T E ) W o sta tn ich d n ia c h p ra sa lite w sk a b e z ró ż n ic y o d c ie n i p o lity c z n y c h i ję z y k a , w k tó ry m je st w y d a w a n a , o trz y m u je n ie z lic z o n e ilo śc i m a te ria łu p ra so w e g o , n a d sy ła n e g o g ra tis z P ra g i, M o ra w sk ie j O straw y i K o szy c. S p e c ja ln ą a k ty w n o ść p o d ty m w z g lę
d em w y k a z u je c z e sk a a g e n cja p ra so w a w K o sz y ca c h , k tń ra p rz e sy ła d o p ra sy lite w sk iej lic z n e re p o rta ż e i n o ta tk i o n ę d z y , ja k a rz e k o m o p a n u je w śró d lu d n o śc i h u c u l
sk ie j, z a m ie sz k a łe j p o stro n ie p o lsk ie j.
M o sk w a , 2 9 . 3 . (A T E ) W z w ią z k u z d y re k ty w a m i K o m ite tu W y k o n a w c z e g o trz ec ie j m ię d z y n a ro d ó w k i t zw . se k re ta ria t b a łty c k i p rz y g o to w a ł in -
Zśon pik. E. N. House
Doktora honorowego Uniwersytetu Poznańskiego
N o w y Y o rk , 2 9 . H I.
Z m a rł p u łk o w n ik H o u se , n a jb liż szy d o ra d c a p re z y d e n ta W ilso n a w c z a sie w o jn y św ia to w e j.
N o w y Y o rk , 2 9 . 3 . (P A T .) P u łk o w n ik E d w o rd M . H o u se, k tó ry z a k o ń c z y ł d z :sia j ż y c ie p o k ró tk ie j c h o ro b ie , u ro d z ił się w H o u sto n w stan ie T e x a s 2 6 lip c a 1 8 5 8 r. R o d z in a p łk . H o u sa p o c h o d z i
ła z H o la n d ii.
H o u se z a n im z a c z ą ł o d g ry w a ć ro lę p o lity c z n ą , c a łk o w ic ie b y ł p o c h ło n ię ty sp ra w am i g o sp o d a rc z y m i. S y m p a tie je g o b y ły z a w sz e p o stro n ie S tro n n ic tw a D e m o k ra ty czn eg o . P o c z ą tk o w o d z ia ła ln o ść je g o jo g ra -
n lc z a ła się d o sta n u T e x a s. N ie z a jm o w a ł je d n a k n ig d y ż a d n e g o u rz ę d o w e g o sta n o w i
sk a , a n a w e t ty tu ł p u łk o w n ik a , k tó re g o u - ż y w a ł, b y ł ty tu łem h o n o ro w y m .
J a k o je d e n z n a jb a rd z ie j w p ły w o w y c h c z ło n k ó w S tro n n ic tw a D e m o k ra ty c z n e g o H o u se r p rz y c z y n ił się b a rd z o w y d a tn ie d o p ie rw sz e g o w y b o ru W ilso n a n a sta n o w sk o P re z y d e n ta S t. Z je d n o c z o n y c h . B y ł o n n a j
b liż sz y m p rz y ja cie le m i d o ra d c ą W ilso n a p rz e z c a ły o k re s jeg o rz ą d ó w . S z c z e g ó ln ie w ie lk i w p ły w w y w ie ra ł w ly m c z a sie n a p o lity k ę z a g ra n ic z n ą S ta n ó w . O b lisk ic h sto su n k a c h je g o z W ilso n e m n a jle p ie j ś w a d - c ? y p o w ie d ze n ie W ilso n a ? „ b y ł m o im d ru b a rc e lo ń sk ie g o ) p o w o ła ł p o d b ro ń w sz y st
k ic h z a m ie sz k a ły c h n a te re n ie M a ro k k a H isz p an ó w , u ro d z o n y c h w la ta c h 1909 , 1 9 1 0 , 1 9 1 1 , 1 9 1 2 , 1 9 1 3 , 1 9 1 4 , 1 9 1 5 i 1916.
P o w o ła n i m a ją sta w ić się w p rz e c ią g u 10 d n i d o k o n su la tu h isz p a ń sk ie g o c e le m o d e sła n ia d o H isz p a n ii i w c ie len ia ich d o je d n o ste k w o jsk o w y c h .
d la sp raw y ro b o tn ic z e j, to n a le ż y s tra jk i te ja k n a jsz y b c ie j z a k o ń c z y ć .
P o m im o ty c h w y stą p ie ń o rg a n ó w so c jalisty c z n y ch i k o m u n isty c z n y c h , a n a w e t n a c ze ln e g o o rg a n u g e n e ra l
n e j k o n fe d e ra c ji p ra c y , ,L e P e u p le “ . k tó ry sto su n k o w o z n a jw ię k sz ą , re z e rw ą a le d o ść w y ra ź n ie w y p o w ia d a się w te j sp ra w ie , strajk i te trw a ją , a p o n ie w a ż p ra c o d a w c y o d m aw iają d o ty ch c z as w d a w a n ia się w ja k ie k o l
w iek ro z m o w y , d o p ó k i n ie z o stan ie z lik w id o w a n a o k u p a c ja fa b ry k , n ie w id ać n a ra z ie m o żliw o ści ic h z lik w i d o w an a .
S y tu a c ja ta n a d a je strajk o m o b ec n y m c h a rak te r ty m b a rd z ie j p o lity c z
n y , że w śró d ż ą d a ń , w y su w a n y c h p rz e z ro b o tn ik ó w p o z a k w e stią p o d w y ż k i p ła c , fig u ru je k w e stia u d z ie
le n ia n a ty c h m ia sto w ej p o m o c y rz ą d o w e j H iszp a n ii.
n ie ż y w ią w o b e c C z e c h o sło w a c ji ż a d n y ch n a p a stn ic z y c h z a m ia ró w . T re ść ty c h z a p e w n ie ń z o sta ła p rz e z rz ą d n ie m ie c k i z a k o m u n ik o w a n a rz ą d o w i b ry ty jsk ie m u .
P o w o łu jąc się n a u stę p y e x p o se p re m ie n e g o d n :a 2 4 b m . w Iz b ie G m in , m ó w c a z a p o w ie d z iał p rz y sto so w a n ie sto su n k ó w n a ro d o w o śc io w y c h w C z e c h o sło w a c ji w ra m a c h o b o w ią z u ją c ej k o n sty tu c ji — d o n o w e j sy tu a c ji, w y tw o rz o n e j n a sk u te k w y stą p ie n ia a k ty w istó w n ie m ie c k ic h z rz ą d u . P re m ie r H o d ź a z a p o w ie d z ia ł „ n o w ą fa z ę " w p o l:ty c e rz ą d u c z e c h o sło w a c k ie g o w o b e c m n ie jsz o śc i n a ro d o w y c h .
s tru k q e d la a g ita to ró w k o m u n isty c zn y c h n a L itw ie .
In stru k c je te z a le c ają sz e rze n ie w śró d lu d n o śc i c h ło p sk ie j w ia d o m o śc i, ż e rz ą d p o lsk i rz e k o m o b ę d z ie d o m ag a ł się o d rz ą d u k o w ie ń sk ie g o z n ie sie n ia re fo rm y ro ln e j n a L itw ie i z w ro tu m a ją tk ó w z ie m ia ń sk ic h i p o le c a K o m ite to w i o rg a n iz o w a ć w y stą p ię n ia a n ty p o lsk ie .
Je d n o c z eśn ie d ru g a c z ę ść in stru k c ji d o m a g a się p o p ie ra n ia n a stro jó w sz o w in isty c z n y c h w śró d sk ra jn y c h n a c jo n a listó w , d ro g ą su g e ro w a n ia ty m e le m e n to m , że n a le ż y sa b o to w a ć n o rm a liz a c ję sto su n k ó w p o lsk o - lite w sk ic h , g d y ż P o lsk a z m ie rz a d o „ sto p n io w eg o z n iszc z e n ia n ie p o d le g ło śc i L itw y ".
g im „ ja ", je g o m y śli i m o je b y ły je d n e i te sa m e ".
P rz e d w y b u c h e m w o jn y św iato w e j H o u se b y ł w y sła n y p rz e z P re z y d e n ta d o E u ro p y w w a ż n e j m isji d y p lo m a ty c z n e j. Z a d a
n ie m jeg o b y ło z b a d a n ie sy tu a c ji m ięd z y n a ro d o w e j. H o u se p rz e w :d y w a ł g ro ż ą c e św ia tu n ie b e z p ie c z e ń stw o w o jn y .
P o w y b u c h u w o jn y , a le je sz c z e w o k re sie n e u tra ln o ści A m e ry k i, H o u se p o n o w n ie o d w ie d z ił sto lic e p a ń stw , e u ro p e jsk ic h , so n d u ją c m o ż liw o śc i a m e ry k ań sk ieg o p o śre d n ie tw a p o k o jo w e g o . P o d ję te w lu ty m 1 9 1 6 r.
i p o n a w ia n e je sz c z e k ilk a k ro tn e p ró b y sfo rm u ło w a n ia w a ru n k ó w p o k o jo w y c h z a k o ń c z y ły się n ie p o w o d ze n iem . P o p rz y stą p ie n iu A m e ry k i d o w o jn y , p łk . H o u se re p re z e n to w a ł S ta n y Z je d n o c z o n e n a n a jw y ż
szej ra d z ie w o je n n e j w P a ry żu .
N a jw ię k sz ą je d n a k ż e ro lę p łk . H o u se o - d e g ra ł w o sta tn im o k re sie w o jn y i p o d c z a s k o n fe re n c ji p o k o jo w e j w W e rsa lu . B y ł o n je d n y m z w sp ó łre d a k to ró w 1 4 -tu p u n k tó w W ilso n a p ie rw sz e g o sz k ic u p ro je k tu p a k tu L ig i N a ro d ó w .
P rz y ja z n e sto su n k i, ja k ie łą c z y ły g o z W ilso n e m p o d c z a s k o n fe re n c ji w e rsa lsk ie j sta ły się z n a c z n ie c h ło d n ie jsz e , a w o sta t- n ic h -la ta c h ż y c ia W ilso n a d o sz ło p ra w ie d o z u p e łn e g o z e rw a n ia .
P łk . H o u se b y ł w ie lk u n p rz y ja c ie le m P o lsk i i ju ż o d r. 1 9 1 6 w sz y stk im i sw y m i w p ły w a m i słu ż y ł sp ra w ie P o lsk i. B y ł o n w ie lk im p rz y ja c ie le m P a d e re w sk ieg o i w sp ó łp rac o w a ł z n im śc iśle p o d c z a s d z ia
ła ln o śc i P a d e re w sk ie g o w S t. Z je d n o c z o n y c h , a p ó ź n ie j w P a ry ż u p o d c za s k o n fe re n c ji p o k o jo w e j.
P łk . H o u se w r. 1 9 2 1 n a p isa ł k sią żk ę o k o n fe re n cji p o k o jo w e j w W e rsalu p . t.
„ W h a t re a lly h a p p e n e d a t P a ris". P ó ź n ie j z o sta ły w y d a n e m a teria ły z jeg o p ry w a tn e j k o re sp o n d e n c ji p . t „ T h e in tim a te p a p e rs o f c o lo n e l H o u se ", p o sia d a ją c e d u ż e z n a c z e n ie h isto ry c zn e .
W p a rk u P a d e re w sk ie g o w W a rsz a w ie w z n o si s:ę p o m n ik p łk . H o u se , o fia ro w a n y m ia stu p rz e z P a d e re w sk ie g o .
P łk . E . H o u se b y ł d o k to re m h o n o ro w y m U n iw e rsy te tu P o z n a ń sk ie g o .
Na wiJnoLręgn
P. Prezydent Rzeczypospolitej przyjął wczoraj, w obecności Marszalka Śmigłe
go - Rydza, prezesa Rady Ministrów gen.
Sławoj - Skladkowskiego i wicepremiera inż. E. Kwiatkowskiego, którzy refero
wali o bieżących pracach rządu.
Następnie P. Prezydent R.P. przyjął ministra spraw zagranicznych Józefa Becka.
♦ ♦ 'A
W związku z przekazaniem sprzętu wojennego, ufundowanego ze składek zor ganizowanego kupiectwa chrześcijańskie go, P. Marszałek Edward Śmigły - Rydz, przyjąłdelegacjęnaczelnej rady zrzeszeń kupiectwa polskiego, w składzie: pp. Hen ryk Brun, Bogusław Herse, Stefan Bar- cikowski, Franciszek Woźniak, pos. Tad.
Marchlewski, Eugeniusz Wencel, Andrzej Czarnecki, poseł Brunon Sikorski i Hen
ryk Patschke.
Pan Marszałek podziękował delegacji za piękny dar kupiectwa chrześcijańskie go ofiarowany armii i dłuższy czas spę
dził na rozmowie, interesując się bieżący mi pracami organizacyjkupieckich.
Po skończonej audiencji P. Marsza
łek złożył podpis na osobno wykonanym pergaminowym akcie przekazania sprzę
tu wojennego.
W warszawskich kolach poWycznych utrzymują, iż dymisja prezesa Państwo
wego Banku Rolnego, p. min. Ludkiewi
cza jest już rzeczą zdecydowaną. Jako jego następcę na stanowisku prezesa P.
B. R. wymienia się płk. Adama Kocą.—•
Kandydatura jego uchodzi również w tych kołach za bardzo silną.
Jaksię dowiaduje agencja ,.Kabel“. w dniu świętanarodowego 3 Majaodbędzie się w Warszawie pierwszy Walny Zjazd Ogólnopolski Zrzeszenia Inteligencji Lu dowej. Na zjaździe tym dokonane będą nowe wybory zarządy tej organizacji. In formują, iż gen. Galica podobno na sta nowisko prezesa kandydować już nie bę-^
dzie. Stanowisko to najprawdopodobniej obejmie prof. Bujak ze Lwowa.
♦ a *
Na zjeździć Pomorskiego Tow. Kółek Rolniczych w Grudziądzu powzięto u- chwałę, domagającą się ustawowego wy właszczenia żydów z ziemi i oddania jej w rece rolników - Polaków^
