Rok IV W A R S Z A W A , G R U D Z I E Ń 1948
—ia=!
W IA D O M O Ś C I
N r . <S
N A R O D O W EG O BANKU PO LSKIEG O
KOMITET REDAKCYJNY
P r z e w o d n i c z ą c y :
N a c z e ln y D y r e k to r N a ro d o w e g o B a n k u P o ls k ie g o - D r W ito ld T rą m p c z y ń s k i C z ł o n k o w i e :
D r M ir o s ła w O r ło w s k i — R e d a k to r G łó w n y M g r A d a m C e g ie ls k i
D r P a w e ł C z a rto ry s k i D r S te fa n P e rc z y ń s k i M g r R o m a n S e id le r
Ire n a O c z e c h o w s k a — S e k re ta rz R e d a k c ji
S ytuacja eko no m iczna P olski ui p a źd zie rn iku 1948 r. str. 1 W ażniejsze pozycj bilansom e bankóin b ile to w y c h ,, 23 Z b i e ż ą c y c h z a g a d n i e ń g o s p o d a r c z y c h :
K ryzys d e w iz o w y S zw e cji — D r St. P erczyński . „ 24 D z i a ł a r t y k u ł o w y :
K o n tro la ba nkow a p rz e d s ię b io rs tw p ry w a tn y c h
— St. K r z e m i ń s k i ... 29
N o w y system fin a n s o w a n ia in w e s ty c ji — D r K.
S e c o m s k i ... „ 3 2 Z ra d z ie c k ic h zagadnień w a lu to w y c h — Inż. A. Z a
us z n ic a ... ‘, 3 7 P r z e g l ą d U s t a w o d a w s t w a
za m ie siąc p a ź d z ie rn ik b r . ... „ 4 2
S YT U A C JA E K O N O M IC Z N A P O LSK I W P A Ź D Z IE R N IK U 1948 r.
(Na p o dstaw ie in fo rm a c ji W y d z ia łu E konom icznego i spraw ozdań O d d zia łó w ) W stęp. K ońcow e dni miesiąca spraw ozdaw
czego sta ły pod znakiem n a p ływ a n ia pierw szych m eld u n kó w o w y k o n a n iu p rz e d te rm in o w ym rocz
nego planu p ro d u k c ji przez poszczególne zakłady w ytw ó rcze , np. w przem yśle d rzew nym , w ęglo
w y m i n a fto w ym . W s z y s tk ie gałęzie przem ysłu państw ow ego w y k o n a ły p a źd zie rn iko w y plan p ro d u k c ji z nadw yżką; niekiedy poważną, ja k w prze
m yśle chem icznym , m in e ra ln ym , odzieżow ym , skórzanym i papierniczym . R o zm ia ry p ro d u k c ji ilościo w e j w p aździerniku zostały przeważnie bądź u trzym a n e na poziom ie miesiąca poprzednie
go, bądź też przekroczone i to często w dużym stopniu, w szczególności w przem yśle, w ęglow ym , energetycznym i d rzew nym oraz w przem y
słach le kkich i a rty k u łó w bezpośredniej kon-
•sttm cji. Zanotow ano też, d zię ki u m ie ję tn ie stoso
w anem u w sp ó łza w o d n ictw u , w z ro s t w yd a jn o ści pracy, m .in. w przem yśle chem icznym i w ę g lo w ym .
W ro ln ic tw ie tegoroczna akcja siewna, dzięki zorganizow a niu w ie lu ośrodków m aszynow ych i re o rg a n iza cji placów ek nadrzędnych, została przeprow adzona spraw nie, w te rm in ie i z dużym i osiągnięciam i. P lan zasiew ów jesiennych w y k o n a no z pewną n a d w y ż k ą ; zwiększenie obszaru zasie
w ó w d o ty c z y w szczególności pszenicy i rzepaku.
U w zg lę d n ie n ie w tegorocznych siewach jesien
nych, w w iększym s to p n iu niż w latach uprzed
nich, doboru ziarna siewnego do lo k a ln y c h w ła ściw ości g leby i k lim a tu w poszczególnych re jo nach k ra ju oraz rozprow adzenie przez p rzem ysł p a ń stw o w y d w u k ro tn ie w iększej niż w ro k u u- b ie g ły m ilo ści naw ozów sztucznych p rz y c z y n i się niezaw odnie do podniesienia w yd a jn o ści i ja kości ziarna w p rzyszłych zbiorach zbóż. Z b io ry ziem n ia kó w i b u ra kó w c u kro w ych p rzebiega ły n o r
m alnie, a p lo n y ich k s z ta łto w a ły się na poziom ie p rze cię tn ym la t ubiegłych.
R uch cen w o ln o ry n k o w y c h k s z ta łto w a ł się w p a źd zie rn iku br. dość jednolicie. Ceny zbóż i a rty k u łó w zbożow ych u trz y m y w a ły się na do
tychczasow ym poziom ie cen in te rw e n c y jn y c h P.
Z. 2 . Ceny ziem niaków w y k a z a ły znaczny spa
dek, osiągając ju ż w n ie k tó ry c h rejonach poziom cen in te rw e n c y jn y c h . Ceny żyw ca i p rz e tw o ró w m ięsnych w y k a z a ły jeszcze w poszczególnych czę
ściach k ra ju stosunkow o dużą rozpiętość. R ynek n a b ia ło w y n o to w a ł dalszy w z ro s t cen w o ln o ry n ko w ych . W p rze ciw ie ń stw ie do tego ,ceny a r ty k u łó w prze m ysło w ych , w szczególności w yro b ó w go to w ych , w y k a z a ły s iln y spadek.
W I A D O M O Ś C I N A R O D O W E G O B A N K U P O L S K I E G O 2?
*
i . P rzem ysł w ę g lo w y w y k o n a ł plan p ro d u k c ji w październiku br. w 103,1% p rzy w ydobyciu w ciągu 26 d n i roboczych 6.258.655 ton w ęgla ka
miennego. S tanow i to w stosunku do miesiąca poprzedniego w z ro s t o 203 tys. t., c z y li o 3,3%.
T a k znaczny w zro st miesięcznego w ydobycia nie b y ł n o to w a n y od czerwca br.
T abe la 1
P ro d u k c ja p rz e m y s łu w ę g lo w e g o u) tys. ton
Z jednoczenie W rz e s ie ń P aździernik Wykonanie
1948 1948 ui paździoru.
™ *
G liw ic k ie . . . . 662 I
707 107,9
D ą bro w skie . . . 694 744 106,8
C h orzo w skie . . . 680 694 106,5
R u d z k ie ... 770 789 105,6
R y b n ic k ie . . . . 588 594 104,6
B ytom skie . . . . 569 586 104,5
K a to w ic k ie . . . Jaw orzn. - M ik o ło w -
646 652 100,8
s k i e ... 594 615 99,2
Z abrskie . . . . 582 605 97,0
D o lno ślą skie . . . 271 273 91,1
Razem 6.056 6.259 103,1
W y d a j n o ś ć n a r o b o t n i k o - d n ió w k ę w m ie s ią c u s p r a w o z d a w c z y m w y n o s i ł a :
dla Z agłęb ia G órnośląskiego 1.312 t węgla ,, ., D o lno ślą skieg o 0,682 t dla całego Przem ysłu W ę g lo w e g o 1.261 t węgla Pierwsze miejsce pod względem w ydajności za jm u je Zjednoczenie C horzow skie 0 4 9 4 k g .), następnie idą Zjednoczen ia: R udzkie, K a to w ic k ie i G liw ickie .
P ro d u kcja w ażniejszych a rty k u łó w przem ysłu w ęglow ego w miesiącu spraw ozdaw czym k s z ta ł
tow ała się następująco:
Tabela 2
P ro d u k c ja w a ż n ie js z y c h a r ty k u łó w p rz e m y s łu w ę g lo w e g o
(w tys. ton)
T r e ś ć W rze sie ń
1948
P aździernik 1948
% wykon, planu w puździern.
1948 r.
W ę g ie l k am ien ny . 6.056 6.259 103,1
„ b ru n a tn y 440 458 114,4
B ry k ie ty z w ęgla
kam iennego . . 64 62 109,5
Koks przy kopalń,
w ęgla kam ień. . 270 277 109,4
W zw iązku ze zbliżającym się końcem roku oraz zobow iązaniem przedkongresow ym n a p ły w ają coraz to nowe m eld u n ki o w y k o n a n iu rocz*
' N r 12
nego planu p ro d u kcji. W dniu 26 października plan roczny w ykonała b ry k ie to w n ia ko p a ln i „R y - m er“ (R y b n ic k ie Zjednoczenie P rzem ysłu W ę g ło w ego), a w dniu 29 października koksow nia „ B ia ły K a m ie ń “ na D o ln y m Śląsku.
W dniu 4 listopada br. roczny plan w ydobycia w yko n a ło Zjednoczenie P rzem ysłu W ęgla B ru natnego osiągając 4.201.050 ton.
F a b ryka b ry k ie tó w „S o fix “ , na D o ln y m Śląsku, dzięki osiągnięciom chem ików p o tra fiła znacznie zw iększyć produkcję i zbyt, zdobyw ając nawet ry n k i zagraniczne dla sw ych w yro b ó w .
Planowe przeprow adzenie a k c ji rozprow adzenia węgla opałowego na zim ę ju ż w miesiącach le t
nich oraz zorganizow anie w łasnej sieci składów C e n tra li Z b y tu P ro d u k tó w P rzem ysłu W ę g lo w e go daje gw arancję, że w ciągu nadchodzącej zim y ryn e k k ra jo w y będzie zaopatrzony w dostatecznej m ierze w w ęgiel opałow y.
E k s p o rt węgla polskiego na ry n k i zagraniczne k s z ta łto w a ł się nadal pom yślnie. W dziedzinie dostaw m a te ria ło w ych , zwłaszcza kopalnia ków , nastąpiła dalsza poprawa, d zięki czemu przed nastaniem zim y i zw iązanych z ty m u tru d n ie ń tra n s p o rto w y c h zapasy m ateriałow e Zjednoczeń zostały w zadaw alającym stopniu uzupełnione.
2. P rze m ysł h u tn ic z y w y k o n a ł następująco m iesięczny plan p ro d u k c ji w p aździerniku b r . :
Procent w y k o n a n iu planu (dane p ro w iz o ry c z n e ) u irz e s e ń 1948 paźdz. 1948 K o k s ... 99 100 S u r ó w k a ... 111 113 Stal s u ro w a ... 108 106 W y ro b y w a lco w a n e . . . 110 108
W y ro b y kute i prasow ane 97 99
ja k w idać z zestawienia, w podstaw ow ych dzia
łach p ro d u k c ji (surów ka, stal surowa, w y ro b y w alco w a n e ), plan w ykonano z dużą nadw yżką.
Znaczny w zro st p ro d u k c ji su ró w k i nastąpił dzięki odbudow aniu dw óch w ie lk ic h pieców w hucie Po
kój i B ankow ej oraz d zięki ukończeniu rem ontu w ie lkie g o pieca w hucie P okój.
N ieznaczny spadek p ro d u k c ji sta li ma charak
te r prze jścio w y i je s t w y n ik ie m dostarczenia h u cie Bobrek gorszego złom u wsadowego oraz c h w ilo w ych trudności w dostawach d o lo m itu .
Procentow e w yko n a n ie planu p ro d u k c ji koksu w miesiącu spraw ozdaw czym w yka za ło w stosun
ku do poprzedniego miesiąca pewien w zrost.
Obecnie przeprow adzany jest generalny rem ont n ajw iększej naszej b a te rii koksow niczej p rzy h u cie B obrek. Po ukończeniu tego rem ontu spodzie
wać się należy poważnego w zro stu p ro d u k c ji
W I A D O M O Ś C I N A R Ó D O W E G O B A N K U P O L S K I E G O
koksu. P odkreślić wreszcie należy, że w d n iu 18 listopada p rzem ysł h u tn ic z y w y k o n a ł przedter
m inow o roczny plan p ro d u k c ji na 1948 r -
Pewien w z ro s t z b y tu w y ro b ó w h u tn iczych na potrzeby kra jo w e u w id o c z n ił się ju ż we w rześniu b r . ; w y n o s ił on 4% w stosunku do poprzedniego miesiąca. E k s p o rt w yro b ó w h u tn iczych zw iększył
się w ty m czasie naw et o 23,4%.
Zjednoczone Z akła d y M e ta li N ieżelaznych w y ko n a ły m iesięczny plan p ro d u k c ji w .p a ź d z ie rn ik u n astępu jąco:
Procent w y k o n a n ia pla n u (dane p ro w izo ryczn e ) w rze sień pa ździernik
1948 r. 1948 r.
Cynk ... 105 108
Siarka el eme nt ar na. . . . 72 107
O ł ó w ... 101 100
Z zestaw ienia powyższego w idać znaczny w zro st w yko n a n ia planu we w sz y s tk ic h praw ie dziedzinach p ro d u k c ji. D alszy w z ro s t p ro d u k c ji
" cynku, ja k to podkreślaliśm y ju ż poprzednio, jest bardzo k o rz y s tn y m z ja w is k ie m ze w zględu na nasz eksport. N a odcinku p ro d u k c ji sia rki zano
tow ać należy znaczną poprawę. A w a rie , ja kie za
szły w u b ie g łym miesiącu w Zakładach Szopieni
ce i R od zin kó w , zostały w szyb kim tem pie usu
nięte, co u m o ż liw iło znaczne przekroczenie planu w p aździerniku br.
3. P rze m ysł n a fto w y . P lan w yd o b ycia pod
staw ow ych surow ców przem ysłu naftow ego zo- stał w p aździerniku poważnie przekroczony, co ilu s tru ją następujące c y fr y : ropa — 115% plano
wanego w ydobycia, gaz ziem ny — 109%, gazo.- lin a surow a — I3 2 %-
R ealizacja planu p ro d u k c ji w ażniejszych prze
tw o ró w n a fto w ych osiągnęła rów nież poważne nad w yżki.
T abe la 3 P ro d u k c ja w a ż n ie js z y c h p rz e tw o ró w p rze m u s łu n a fto w e g o w e w rz e ś n iu i p aźd z. 1948 r.
% w y k o n a n ia pla n u II uie wrześniu 1948 r.J u>paździor. 1948r.
Benzyna ... 133 108
191 150
O le j g a z o w y ... 124 103
O le ję sm arow e . . . . 70 152
O le j tra n s fo rm a to ro w y . 121 n i
A s f a l t ... 89 77
Sm ary s ta le . . . . . . 251 234
P a r a f in a ... 94 145 K o k s ...
I!
182 326P la n p ro d u k c ji sm arów sta łych został w paź
d zie rn ik u znacznie przekroczony, ze w zględu na w z ro s t zapotrzebow ania, a ko ksu — w zw iązku ze zwdększoną przeróbką ropy. W z ro s t p ro d u k c ji
koksu b y ł ró w n ie ż w y n ik ie m ograniczenia p ro d u k c ji asfaltu ze w zględu na bra k opakowania
(bębnów blaszanych).
W miesiącu spraw ozdaw czym przem ysł n a fto w y rozporządzał 2.611 c z y n n y m i szybam i, w ty m 2.558 szybam i ropno-ga zow ym i i 53 gazow ym i.
Prowadzone b y ły prace nad w ierceniem i pogłę
bieniem 75 szybów' oraz nad re k o n s tru k c ją lub budow ą 29 szybów.
W ie lk im osiągnięciem przem ysłu naftow ego je st w yko n a n ie rocznego planu p ro d u k c ji w ciągu to m iesięcy 1948 r. W d n iu 1 listopada br. w artość p ro d u k c ji przem ysłu naftow ego w g cen podsta
w o w y c h z 1937 r. osiągnęła sumę 129,6 m il. zł, przekraczając ty m samym kw o tę planow anej pro
d u k c ji 1948 r. w ujęciu w artościow ym .
4. P rze m ysł energetyczny. E le k tro w n ie za
w odow e C entralnego Zarządu E n e rg e ty k i w y p ro d u k o w a ły w p aździerniku 3 5 ^4 m ’ l. K W h , osią
gając 106% miesięcznego planu p ro d u k c ji. N a su
mę tę składa się p ro d u kcja e le k tro w n i cieplnych, wynosząca 336,8 m il. K W h (108% p la n u ) oraz p ro d u kcja e le k tro w n i w odnych — 21,6 m il. K W h (82% p la n u ). N ie w yko n a n ie planu miesięcznego w e le ktro w n ia ch w odnych uzasadnione je s t n i
skim stanem w ód w rzekach i zb io rn ika ch w zw ią zku z brakiem opadów atm osferycznych.
I Szczególnie w ysoką produkcję osiągnęły w paź
d z ie rn ik u Z jednoczen ia: W arszaw skie i Łó d zkie , któ re p rz y s z ły z poważną pomocą Zjednoczeniom d e fic y to w y m , przesyłając im n a d w yżki w y p ro dukow anej energiii.
P ro d u k c ja e le k tro w n i o m ocy zainstalow anej pow yżej 1000 K W (zarów no podleg łych C Z E , ja k i in n y c h ), w zro sła we w rześniu i p aździerniku br. we w sz y s tk ic h grupach, co przedstaw ia tabe
la N r 4.
T abe la 4 P ro d u k c ja p rz e m y s łu e n e rg e ty c z n e g o w e w rz e ś n iu i p a ź d z ie rn ik u 1948 r.
(E le k tro w n ie o m o c y z ainstalow a ne j ponad 1000 K W )
— O sią g n ię ta p r o d u k c ja w m il. K W h
G ru p y e le k tro w n i me w rz e ś n iu 1948 r.
w p a ź d z ie rn ik u 1 9 4 8 ^ .___
Polska ogółem
|
618,0 689,2
w tym : e le k tro w n ie :
zaw odow e 359,8 399,3
nieza w od ow e 258,1 289,9
Z ie m ie D aw ne 441,2 495,3
w tym : e le k tro w n ie :
zaw odow e 230,0 263,9
niezaiDodotue 211,2 231,4
Z ie m ie O dzyskane 176,8 193,8
w tym : e le k tro w n ie :
zaw odow e 129,9 135,4
nieza w od ow e 46,9 58,5
4 W I A D O M O Ś C I N A R O D O W E G O B A N K U P O L S K I E G O Nr. 12
Jedną z n ajw iększych in w e s ty c ji przeprow a
dzonych w zakładach w y tw ó rc z y c h w październi
ku je s t budow a w ie lk ie g o k o tła w E le k tro w n i Ł ó d zkie j. K o c io ł ten, o w yd a jn o ści 80— io o ton pa ry na godzinę i ciśnieniu 35 atm osfer, będzie jednym z najw iększych i najnowocześniejszych k o tłó w , ja k im i rozporządzają nasze elektrow nie.
U ru ch o m ie n ie tego k o tła , przew idziane na p ie rw szą połowę grudnia, pow iększy moc E le k tro w n i Ł ó d z k ie j o 15 K W .
5. P rze m ysł m e ta lo w y może się poszczycić n a jw ię kszym i osiągnięciam i po w ojnie. W roku bieżącym w y p ro d u k o w a ł on 5 ra zy więcej obra
biarek niż przed w ojną, a m aszyn w łó kie n n iczych i ro ln iczych w y tw a rz a dw a ra zy tyle , co przed w ojną. W y k o n y w a on ju ż od 2 la t tra k to ry ro ln i
cze, k tó re przed w o jn ą nie b y ły wcale w Polsce produkow ane.
W większości sw ych dzia łó w w y tw ó rc z y c h w p aździerniku 1948 r. p rze kro czył on swą plano
waną produkcję miesięczną. Ilu s tru je to tabe
la N r 5.
T abe la 5
P ro d u k c ja z a k ła d ó w C e n tra ln e g o Z a rz ą d u P rz e m y s łu M e ta lo w e g o
(dane pro w izo ryczn e )
W ysz c z e g ó ln ie n ie M ia ra W rzesie ń 1948 r.
Paździer.
1948 r.
% ujyk.planu u; październ.
194« r.
1. O b ra b ia rk i do
m e ta li i drzew a sztuk 355 347 111
2. Ś rod ki tra n s p o r
to w e (na jw a ż
niejsze pozycje)
W ago ny osobow e . 11 17 19 108
W ę g la r k i... » 1.351 1.384 126 3. M aszyny ro ln ic z e
(ogółem ) . . . . „ 33.101 34.828 90
4. W y ro b y różne (najw ażn. pozyc.)
Krosna ... 23 46 71
W rę b ó w k i . . . . 7 V ~
5. W y ro b y m asowe L in y , n ity , śruby i t. d ... ton
.
3.714 4.092 110
D olnośląska F a b ry k a K ro s ie n w D zie rżo n io w ie rozpoczęła p ro d u kcję udoskonalonego i nowego ty p u krosna o szerokości 80 cm (zam iast d o tych czasowych 70 cm ), z częściami w ym ie n n y m i.
W k ła d przem ysłu m etalow ego w odbudowę ko
m u n ik a c ji P o ls k i po w o jn ie je s t bardzo w y b itn y . W ciągu 3 la t p ow ojen nych k o le jo w y sprzęt k o ło w y odbudowano, co uw idacznia poniższe zesta
w ie n ie :
R o k
1938 1948
Ilo ś ć w a gonów osob. . . 10.671 9.321 W a rto ś ć dostaw w 1948 r. dla M in is te rs tw a K o m u n ik a c ji przekroczyła o 55% d ostaw y z 1947 roku.
W 1949 r. p ro d u kcja parow ozów w zrośnie jede- nastokrotnie, a w agonów to w a ro w y c h 29-krotnie ponad poziom przedw ojenny.
P rzem ysł sprzętu kolejow ego ju ż w ro k u bieżą
cym w szedł na ry n k i zagraniczne, na razie bałkań
skie. N ależy przypuszczać, że w niedalekiej p rz y szłości przem ysł ten będzie m ia ł charakter w y b it
nie eksportow y.
6. P rzem ysł e lektrotechn iczny. P ra w ie w szyst
kie Zjednoczenia tego przem ysłu w y k o n a ły plany p ro d u kcyjn e w p aździerniku z nadw yżką — p rzy p ro d u k c ji lam p ele ktryczn ych naw et w 140%.
Świadczą o ty m poniższe dane.
T abe la 6 P ro d u k c ja p rz e m y s łu e le k tro te c h n ic z n e g o uj p a ź d z ie rn ik u 1948 r. w e d łu g z je d n o c z e ń
(dane p ro w iz o ry c z n e ) Z j e d n o c z e n i e P rodukc
wrzesień 1948
a w ton, październik
1948
%wykonania
1 lui.u ui paźdiierniku
194«
Maszyn e le ktryczn ych . 595 638 122
A p a ra tó w „ 496 695 131
K a b li i p rz e w o d ó w . . . 2.846 2.980 126 O g n iw i a k u m u la to ró w . 943 948 115 Lam p e le k try c z n y c h . . 71 74 140
R adiotechniczne . . . . 49 26 62
Zjednoczenie R adiotechniczne nie w yko n a ło planu p ro d u k c ji m iesięcznej, gdyż nadal przesta
w ia swą w ytw ó rczo ść na produkow anie nowego ty p u aparatów radiow ych.
P aństw ow e Z a kła d y T e le - i Radiotechniczne w w ie lu rodzajach swej p ro d u k c ji zależą od do
staw surow ców i p ó łfa b ry k a tó w pochodzenia za
granicznego. O późnienia w ty c h dostawach pow o
d u ją n iew ykona nie m iesięcznych planów p ro d u k cyjn ych .
P ro d u kcję poszczególnych aso rtym e n tó w w p aździerniku 1948 r. reprezentuje tabela N r 7.
T abe la 7 P ro d u k c ja p rz e m y s łu e le k tro te c h n ic z n e g o ui p a ź d z ie rn ik u 1948 r. w e d łu g a s o rty m e n tó w
(dane p ro w iz o ry c z n e )
W ysz c z e g ó ln ie n ie M ia ra Wykonano % wykonania planu
M aszyny w iru ją c e . . . . sztuk 2.634 118 T r a n s fo rm a to r y ... 1} 207 38 L ic z n ik i i zegary e le k tr. ton 23 100
K able i prze w o dy . . . . »» 2.482 132
A k u m u la to ry , bat. i inn. 11 533 106
O g n iw a , la m p y i ż a ró w k i 1000 szt. 2.088 125 Sprzęt te le te c h n ic z n y . . ton 47 75 O d b io rn ik i . . . . sztuk. 2.204 45
W I A D O M O Ś C I N A R O D O W JEG O B A N K. U P O L S K I E G O 5 N r 12
7. P rze m ysł chem iczny.
Tabela 8
P ro d u k c ja w a ż n ie js z y c h a r ty k u łó w C e n tra ln e g o Z a rz ą d u P rz e m y s łu C h e m ic zn e g o (tu tonach )
(dane p ro w iz o ry c z n e )
W yszczegó ln ien ie w rze sie ń 1948 r.
...
p a ź d z ie rn ik 1948 r.
% w y k o n a n ia p la n u W p a ż d z ie in ik u
1948 r.
KiiJas solny w prze liczę -
n iu na 1 0 0 % ... 525 563 119 Soda s u r o w a ... 14.887 16.267 86
„ k alcyno w an a . . . 8.407 9.057 77
„ kaustyczna . . . . 3.785 4.259 99
K a r b id ... 11.507 12.790 119 A z o tn ia k . . . . 12.596 11.743 128 S u p e r fo s fa t... 24.485 22.692 118 M y d ło do prania . . . . 1.788 1.664 104 Sm oła s u ro w a ... 14.364 1.454 100 ' W bieżącym miesiącu spraw ozdaw czym pro
d u kcja przem ysłu chemicznego osiągnęła n a jw yż- - szy dotychczas n o to w a n y poziom . O gólna w a r
tość p ro d u k c ji w e d łu g cen podstaw ow ych prze
kro czyła m iesięczny plan o 22% .
P lan p ro d u k c y jn y przekroczono we w szystkich w ażniejszych dziedzinach. Jedynie w dziale sodo
w ym , m im o w yraźnego w z ro s tu p ro d u k c ji, nie udało się jeszcze osiągnąć c y fr zaplanowanych.
P rzyczyn ą tego b yło opóźnienie w dostaw ie ma
te ria łó w in w e s ty c y jn y c h potrzebnych p rz y re m ontach w obu g łó w n y c h fa b ry k a c ji sody w M ąk- w ach i w B o rk u F alęckim . Jednakże po dokona
niu ty c h re m o n tó w p rze w id yw a ć należy dalszy, pow ażny w z ro s t p ro d u kcji.
Średni stan z a tru d n ie n ia w przem yśle chem icz
n ym w y n ió s ł w I I I k w a rta le br. 59,3 tys. pracow n ikó w . W z ro s t za tru d n ie n ia w stosunku do d ru giego k w a rta łu b y ł nieco słabszy od w skaźnika k w a rta łu p ro d u k c ji, co św iadczy w yra źn ie o dal
szym w zroście w yd a jn o ści pracy.
Średnia płaca m iesięczna w zro sła w trzecim kw a rta le , w stosunku do drugiego, o b lisko 15%.
P rz y c z y n ił się do tego w dużym sto p n iu ro z w ija ją c y się silnie ruch w sp ó łza w o d n ictw a pracy, k tó r y z końcem w rześnia br. o b ją ł ponad 70% za
tru d n io n ych .
W dziedzinie z b y tu a rty k u łó w przem ysłu che
micznego podkreślić należy fa k t, że jesienna akcja w y s y łk o w a naw ozów przebiegała spraw nie i te r
m inow o. W ciągu I I I k w a rta łu br. dostarczono ro ln ik o m 108,4 tys. t naw ozów azotow ych, 133,9 tys. t naw ozów fo sfo ro w ych i 15,7 tys. t naw ozów w apniow ych , co oznacza w stosunku do zeszło
rocznego okresu w y s y łe k jesiennych w z ro s t: w
nawozach azotow ych 24% , w nawozach fo sfo ro w ych 34% i w a p n io w ych naw ozów 50% .
E k s p o rt ch e m ik a lii w z ró s ł w I I I k w a rta le o 154% w stosunku do eksportu z I I k w a rta łu br.
P rzypisać to należy zarów no pow ażnem u w zm o żeniu p ro d u k c ji chem icznej, ja k równie’ż i w y d a t
nemu uspraw nien iu handlow ego aparatu ekspor
towego.
8. P rze m ysł m in e ra ln y. W a rto ś ć p ro d u k c ji za
kła d ó w podległych C entralnem u Z arządow i P rze
m ysłu M in eralneg o w y n io s ła w p aździerniku 25 m il. z ł w g cen podstaw ow ych z 1937 r., co ozna
cza w yko n a n ie miesięcznego planu p ro d u k c ji w 121%.
W y tw ó rc z o ś ć w ażniejszych a rty k u łó w ro z w i
ja ła się w miesiącu spraw ozdaw czym pom yślnie re a lizu ją c zakreślony plan p ro d u k c ji z nadw yżką, co ilu s tru je tabela N r 9.
T abe la 9
P ro d u k c ja w a ż n ie js z y c h w y tw o ró w p rz e m y s łu m in e ra ln e g o
W yszczegó ln ien ie w rzesień
1948
p a ź d z ie rn ik 1948
% w y k o n a n ia p la n u w p a ź d z ie rn ik u
1948
W a p n o pa lo ne ( t ) . . . . 60.037 51.988 117 Cem ent ( t ) ... 174.875 183.397 113 Szkło o kie n n e (tys. m Ł) . 181 982 109 C egła (tys. s z t.) ... 28.646 26.737 113 Papa s m o ło w c o w a (tys. m Ł) 935 948 146
P odkreślić należy znaczne przekroczenie planu p ro d u k c ji papy. k tó ra je st bardzo poszukiw anym m ateriałem budow la nym .
I
N a uwagę zasługuje działalność eksportow a przem ysłu m ineralnego. W bieżącym ro k u do k o ń ca p a ździernika w łącznie, w ye ksp o rto w a n o m a
te ria łó w b u dow la nych na sumę doi. 10.117 tys., co przew yższa eksport ro k u ubiegłego o doi. 335 tys. W p a źd zie rn iku br. eksport w y tw o ró w prze
m ysłu m ineralnego osiągnął sumę doi. 1.028 tys.
w czym eksport m. i. szkła s ta n o w ił doi. 611 tys., w y ro b ó w ceram icznych — doi. 152 tys. oraz ce
m entu — doi. 161 tys.
9. P rze m ysł drzew ny. W a rto ś ć p ro d u k c ji pod
le g łych C entralnem u Z a rzą d o w i P rze m ysłu D rzew nego, w y n io s ła w p a źd zie rn iku 1948 r.
10,9 m il., w g cen podstaw o w ych z 1937 r., prze
w yższając p ro d u kcję poprzedniego miesiąca o 0,5 m il. zł.
W z ro s t-te n b y ł w y n ik ie m pom yślnego ro z w o ju p ro d u k c ji nieom al we w szystkich Zjednoczeniach, co przedstaw ia tabela N r 10.
W I A D O M O Ś C I N A R O D O W E G O B A N K U P O L S K I E G O N r 12
Tabela 10 W a rto ś ć p r o d u k c ji C e n tra ln e g o Z a rz ą d u ___________ P rze m y s łu D rz e w n e g o ________________
Zjednoczenie
|'; 'W a rto ś ć p r o d u k c ji o s in e iiię ic j id tps. r i uig cen z 1937 r.
j me u irz e ś n iu 1948 r. j tu p a ź d z ie rn ik u 1948 r.
D o ln o ś lą s k ie ... j Krakowsko-$Jąskie . ..]!
M e b li g iętych . . . . Z a c h o d n ie ...
C e ntralne . . . . P on jo rskie . . . { M a z u r s k ie ...
1.875 1.816
1.343 1.360
836 861
1.791 1.793
852 1.004
3.431 3.743
317 357
M iesięczny plan p ro d u k c ji najw ażnie jszych w y robów drzew nych' został w y k o n a n y na ogół z po
ważną nadw yżką, z w y ją tk ie m skrzyń, na któ re w miesiącu spraw ozdaw czym b yło m niejsze niż zazw yczaj zapotrzebowanie.
T a b e la 11
P ro d u k c ja uw ażniejszych a r ty k u łó w p a ń stw o w eg o p rz e m y s łu d rz e w n e g o w p a ź d z ie rn ik u 1948 r.
W ysz c z e g ó ln ie n ie Jedn.
m ia ry
P ro d u k cja
%injjk. planu rniesięczn.
S ortym en ty tarte: m 3 19.163 133
a) deski m ię k k ie . . . IJ- 14.858 123
b) „ tm a rd e . . . . 4.305 190
S krzynie: szt. 107.587 79
a) s krzyn ie duże . . . >> 16.534
b) „ m ałe . . . Jt 91.053 •
M eble gięte: 68.392 105
a) krzesła gięte . . . . »> 52.764 101
b) fo te le „ ... »» 1.609 152 c) in n e m e b le gięte . . tt 14.019 124
Beczki: >> 30.180 132
a) beczki do p łyn ó m . »» 16.554 132
b) „ do c ia ł stałych iJ 13.026 153
S k le jk i i p ły ty s to la rs k ie m 3 1.388 100 N ależy podkreślić, że w miesiącu spraw ozdaw czym dw a zjednoczenia p rzem ysłu drzewnego p rz e k ro c z y ły przed te rm in e m roczny plan p ro d u k c ji. Jako pierwsze w y k o n a ło roczny plan p ro d u k c ji Zjednoczenie F a b ry k M e b li G ię tych ) osią
gając w d n iu 22 października br. w artość p ro d u k c ji 6.495 tys. z ł w g cen podstaw o w ych z 1937 r.
D ru g ie m iejsce zajęło w d n iu 31 października D olnośląskie Zjednoczenie P rzem ysłu D rzew ne
go, k tó re od początku ro ku dostarczyło w y ro b ó w drzew nych na sumę 16.690 tys. z ł w e d łu g cen z 1937 r.
P om yślnie się ro z w ija ł w ostatnich miesiącach eksport ta rcicy. W e w rześniu w yeksportow an o 4.000 s ta n d a rtó w ta rc ic y do A n g lii, w p a źd zie rn i
k u zaś w y w ó z ta rc ic y osiągnął sumę 5-200 stan
d a rtó w , z czego przypada 4.200 sta n d a rtó w na A n g lię i 1.000 s ta n d a rtó w na Belgię. W lis to p a dzie p rze w id u je się eksport 8 tys. standartów .
10. P rze m ysł w łó k ie n n ic z y w y k o n a ł w paź
d z ie rn ik u b r. m iesięczny plan p ro d u k c ji we w szystkich działach z poważną nadw yżką. 1’ ro-
centowe w ykonanie planu w poszczególnych branżach przedsiębio rstw jest następujące:
przem ysł b a w e łn ia n y . . 110,2%
„ w e łn ia n y . . . 107,8%
„ w ł. ły k o w y c h . 123,9%
„ je d w .-g a la n t. . . 108,3%
,, d z ie w ia rs k i . . 111,2%
,, k o n fe k c y jn y . . 122,8%
„ w ł. sztucznych . 111,1%
„ art. i tk. techn. 115.1%
roszarnie ln u i k o n o p i . 116,4%
O gólnie przem ysł w łó k ie n n ic z y w y k o n a ł plan w miesiącu spraw ozdaw czym w 112% ; w artość w ykonane j p ro d u k c ji w yn io sła w cenach podsta
w ow ych z r. 1937 z ł 211 m il., co w stosunku do w rze śn ia w y k a z u je w z ro s t o zł 4,6 m il.
Ilo ść czynnych przedsiębio rstw w miesiącu spraw ozdaw czym u trz y m a ła się na poziom ie po
przedniego miesiąca i w y n io s ła 260 przedsię
b io rs tw , natom iast stan uruchom ien ia maszyn, co zasługuje na specjalne podkreślenie, w stosun- . i k u do miesiąca w rześnia br. w z ró s ł o 1,1% i w y
rażał się c yfrą 72,2%.
Stan z a tru d n ie n ia w pa źd zie rn iku br. w zakła
dach pracy przem ysłu w łókienniczeg o w y n o s ił 325.226 osób z czego 299.600 p ra co w n ikó w fiz y c z nych i 25.626 p ra co w n ikó w um ysło w ych , a ponad
to 3.151 p ra co w n ikó w za tru d n io n ych w poszcze
g ó ln ych d yrekcjach i ce n tra ln ym zarządzie.
W z ro s t za tru d n ie n ia w o m aw ianym miesiącu w stosunku do w rześnia tłu m a czy się zw iększe
niem planu p ro d u k c ji w I V k w . b r. oraz ty m , że k w a rta ł ten je st okresem przeszkolenio w ym pra
co w n ikó w n ie w y k w a lifik o w a n y c h , niezbędnych dla w yko n a n ia planu pro d u kcyjn e g o ro k u p rz y szłego.
W y n ik i p ro d u k c ji w poszczególnych działach przem ysłu w łókienniczeg o k s z ta łto w a ły się na
stępuj ą co :
T abe la 12 P ro d u k c ja p rz e m y s łu w łó k ie n n ic z e g o w p a ź d z ie r n ik u 1948 r.
(dane p ro w iz o ry c z n e ) ____________
P rzem yśl i a rty k u ł Jedn.
m ia ry Ilość
B a w e łn ia n y :
przędza b a ire łn ia n a . . ton
1 7.177 tk a n in y b a w e łn ia n e . . m 31.403 W e łn ia n y :
3.006 przędza w e łn ia n a .. . . ton
tk a n in y w e łn ia n e . . • tys. m. 3.790 W łó k n a ły k o w e :
tk a n in y ln ia n e i pakuł. 3.062
„ ju to w e . . . . 1.782
D z ie w ia r s k i:
w y ro b y dziane . . . . 5.420
W łó k ie n sztu c zn y c h
je d w a b sztuczn y. , . . ton 632
w łó k n a cię te . . . . . 1.013
N r 12 W I A D O M O Ś C I N A R O D O W E G O B A N K U P O L S K I E G O 7
Im p o rt surow ców i a rty k u łó w technicznych przem ysłu w łókienniczego w p aździerniku br.
k s z ta łto w a ł się następująco: baw ełna 5.953 t przędza baw ełniana 59 t, w ełna 535 t, przędza w ełniana 60 t, len 220 t.
u . P rze m ysł odzieżow y. Pod koniec I ii - g o k w a rta łu M in is te rs tw o P rzem ysłu i H a n d lu po
w o ła ło do życia C e ntralny Zarząd P rzem ysłu O dzieżowego z siedzibą w Ł o d z i. W skład C Z P O w eszły zakłady przem ysłu konfekcyjne go, prze
m ysłu g u zikarskiego a ponadto R ejonow e B iu ra Nakładcze i R ejonow e M agazyny Zaopatrzenia P rzem ysłu K o nfekcyjne go.
P lan p ro d u k c ji przem ysłu odzieżowego w y k o nano w p aździerniku br. w 122,8%. W a rto ś ć osią
gn ię te j p ro d u k c ji w cenach podstaw ow ych z 1937 ro k u sta n o w iła 22,9 m il. zł.
Procentow e w ykonanie planu w miesiącu spra
w ozdaw czym w poszczególnych rodzajach prze- -m ysłu odzieżowego przedstaw iało się następu
ją co :
P rzem ysł k o n fe k c y jn y p a ń s tw o w y . 124,4$
,, „ p ry w a tn y . 91,7$
,, g u z ik a rs k i p o k re w n y . . 113,2$
,, k a p e łu s z n ic z y . 110,4$
W y n ik p ro d u k c ji w poszczególnych działach przem ysłu odzieżowego przedstaw ia się w oma
w ia n ym miesiącu nastę p u ją co :
, , , Jedn. Ilość
P rzem ysł 1 a rty k u ł ,
m ia ry w ykonana 1) P rz e m y s ł k o n fe k c y jn y
P ła s z c z e ... ty s- szt- Spodnie ... ,< » K o s z u l e ... >1 i.
K a le s o n y . ■■ ■«
B ie liz n a p o ś c ie lo w a ... „ ..
Inne ... u » 2) P rz e m y s ł g u z ik a rs k i
G u z ik i... Gross W a l i z k i ... szt- W y ro b y m e t a l o w e ... „ Różne w y r o b y ... „ 3) P rz e m y s ł k o n fe k c y jn y
K a p e lu s z e ... ty si szt- K a p e lin y i s t o ż k i...
C e n tra ln y Zarząd P rzem ysłu Odzieżowego zn a jd u je się jeszcze w stadium o rg a n iza cyjn ym , obejm uje on 30 przedsiębio rstw państw ow ych —
czynnych.
Stan za tru d n ie n ia w miesiącu p aździerniku w y niósł ogółem 42.030 osób, z czego 38.448 pracow n ik ó w fizyczn ych i 3.382 um ysłow ych.
12. P rze m ysł skórzany. W y n ik i p ro d u k c ji po
szczególnych dzia łó w przem ysłu skórzanego przedstaw iają się w miesiącu spraw ozdaw czym
następująco:
T abe la 13 P ro d u k c ja p rz e m y s łu sk órzan eg o m p a ź d z ie rn ik u 1948 r.
(dane p ro w iz o ry c z n e ) 1
Jednostka m ia ry
Wrzesień 1948 r. Paźdz. 1948 r.
Rodzaj p ro d u k c ji Ilo ś ć
w y k o n .
%u iyk.
p la n u Ilo ś ć w y k o n .
% uiyk.
p la n u
P ro d u k . g a rb a rs k a og ółem u; przelicz.
na uiagę surow ca . ton 3.422,6 119 3.670,2 118.2 P ro d u k c ja u jażn.
g a tu n k ó w skór:
skóra podeszw ow a ,, 927,0 130 894,7 127,4
,, w ierzchu , chr. tys. m 2 140,1 119 101,3 111,1 ,, ju c h to w a . . ton 124,0 99 137,0 106,9
pasowa . . „ 58,1 87 62,9 87,2
techniczna • 36,8 106 44,5 123,1
,, b la n k o w a . . „ 10,4 76 22,3 149,0
skóry ś w iń s k ie . . tys. m 2 40,5 129 28,5 142,5 P ro d u k c ja o b u w ia
o g ółem . . . . tys. par. 770,5 113 751,5 115,9
w ty m skórzane. . 511,1 112 490,7 111,9
nieskórzane 259,4 115 260,8 124,2
P ro d u k c ja pasów
114 45,3 109,3
p ęd n y ch ton 45,6
,, art. techn. . „ 36,2 127 32,9 122,6
,, skór rękaw . . tys. m 2 14,7 128 12,9 122,8 ,, rę k a w ic z e k . par 14,6 109 14,2 100.1
„ chem ik, garb. ton CO •''1 V 151 |' 54,8 119,2 O g ó ln ie plan p ro d u k c ji przem ysłu skórzanego został w y k o n a n y w październiku br. w 117,3%- W e w s z ystkich zasadniczych działach m iesięczny plan p ro d u k c ji został w p aździerniku br. znacznie przekroczony.
P lan przem ysłu skórzanego w p aździerniku br.
został w y k o n a n y w p ro d u k c ji o b u w ia w H S,9% (w g w a rto ś c i). W 1947 r. p ro d u k c ja obu
w ia skórzanego stanow iła 48% ogólnej ilo ści w y p rodukow a nych par, w ro ku bieżącym stosunek ten w y n o s i 60% . Na w z ro s t p ro d u k c ji obuw ia skórzanego w p ły n ę ło zwiększenie zdolności p ro d u k c y jn e j fa b ry k , osiągnięte d zię ki maszynom sprow adzonym z Czechosłowacji. W zw iązku z ty m uruchom ion o w iększą ilość w a rszta tó w o p ro d u k c ji m echanicznej. Ponadto stopniow o w prow adza się do m niejszych zakładów p ro d u k cję zautom atyzow aną. Zastosow anie system u taś
m owego w Śląskich Z akładach O b u w ia w K a m iennej Górze sp ra w iło , że obecnie w ytw ó rczo ść tych Z a kładów w zrosła 6 -kro tn ie w porów nan iu z 1945 r., m im o stosunkow o nieznacznego p o w ię k
szenia lic z b y pracow ników .
Ilo ść czynnych zakładów pracy w y n io s ła w miesiącu spraw ozdaw czym 99 przedsiębiorstw . L ic z b a ich uległa w ięc zm niejszeniu w s k u te k 57
44 416 92 155 1.260
210.117 3.202 13.301 5.382
114 245
8 W I A D O M O Ś C I N A R O D O W E G O B A N K U P O L S K I E G O N r 12
przekazania 5 zakładów obuw ian ych do przem y
słu m iejscowego.
Stan zatrudnien ia u trz y m y w a ł się w paździer
n ik u na poziom ie w rześnia br. i w y n o s ił ogółem 18.477 osób, z czego 16.404 p ra co w n ikó w fiz y c z nych i 2.073 u m ysłow ych.
Z b ió rk a surow ych skór bydlęcych w yn io sła w m-cu spraw ozdaw czym 1,765 t, co sta n o w i 150%
w yko n a n ia planu miesięcznego.
Zaopatrzenie przem ysłu skórzanego w skóry św ińskie, podobnie ja k w poprzednich miesiącach, nie osiągnęło zaplanowanej ilo ści miesięcznej i w yn io sło w p a źd zie rn iku br. 128 t, co stanow i 52% w yko n a n ia planu. P rzyczyną tego zjaw iska je s t m ała podaż trz o d y chlew nej w miesiącu spra
w ozdaw czym . M im o tego w ro ku bieżącym dzie
sięciomiesięczna p ro d u kcja garbow anych skór św ińskich w y n io s ła 198.400 m 2, podczas g d y w 1947 r. — ty lk o 7.300 m 2. W y k o rz y s ta n ie tego surowca p o zw o li na zm niejszenie zużycia skór im p o rto w a n ych a ty m samym przyniesie oszczęd
ności dewizowe.
G arbarnie nasze w ciągu 10 m iesięcy tegorocz
nych w y k o n a ły 153,6% pełnej p ro d u k c ji ub. roku.
P lan p ro d u k c ji sk ó ry sztucznej w y k o n a n y zo
s ta ł w p aździerniku w H4>9%-
Im p o rt skór su ro w ych nie osiągnął zaplanowa
nej ilo ś c i; w y n ió s ł on 92% planu. S tanow i to je d nak dość pow ażny w z ro s t wobec 66% — w yra ża jących w yko n a n ie planu w I ll- c im k w a rta le br.
13. P rze m ysł fe rm e n ta cyjn y. W a rto ś ć p ro d u k
c ji państw ow ego przem ysłu ferm entacyjnego, bez p ro d u k c ji m usztardy, w y n io s ła w p a ździerniku br.
6 m il. z ł w g cen podstaw o w ych z r. 1937-
P ro d u kcja w a żniejszych w y tw o ró w przem ysłu ferm entacyjne go w zrosła na ogół w październiku w stosunku do poprzedniego miesiąca, co przed
staw ia tabela N r 14.
T abe la 14 P ro d u k c ja w a ż n ie js z y c h a r ty k u łó w p a ń s tw o w e g o p rz e m y s łu fe rm e n ta c y jn e g o
(dane p ro w iz o ry c z n e ) W yszczegó l
n ie n ie
Jedn.
m ia ry
O siągnięta p ro d u k c ja % w y k o n a n ia p la n u ui p a źd zioru.
1948 r.
w rz e s ie ń 1948 p a ź d z ie rn ik 1948
P iw o . . . bi 95.000 80.000 100
W in o . . . „ 1.610 1.879 94
O cet . . . 8.280 9.647 152
S łód . . . t. 359 1.711 48
Rozpoczęto ju ż prace nad budow ą now ej fa
b ry k i octu spirytusow ego w P io trk o w ie . W y tw ó r nia ta ma produkow ać w przyszłości miesięcznie 1.200 h l — 6% octu sp irytusow ego i będzie n a j
lepiej w yposażonym zakładem tego ro d za ju w Polsce. N ależy podkreślić, że m aszyny i urządze
nia dla te j fa b ry k i w y k o n u je p rzem ysł k ra jo w y .
14. P rze m ysł konserw ow y. P ro d u kcja w y tw ó r ni C entralnego Zarządu Państw ow ego P rzem ysłu K onserw ow ego w p aździerniku osiągnęła, na ogół n a d w yżki w stosunku do poprzedniego miesiąca, co ilu s tru je tabela N r 15.
T abe la 15 P ro d u k c ja w a ż n ie js z y c h a r ty k u łó w p ań s tw o w e g o p rz e m y s łu k o n se rw o w eg o w e w rz e ś n iu i p a ź d z ie rn ik u 1948 r. w tonach :
(dane pro w izo ryczne )
W yszczegó ln ien ie W rz e s ie ń 1948 r.
P aździernik 1948 r.
B ran ża m ięsna:
T łuszcze ś w ie ż e ... 73 112 ,, t o p io n e ... 52 98 W ę d lin y . ... 178 166 Bekony ... 227 351
W y ro b y pe kl. i w ędzone . . 36 41
K onserw y m i ę s n e ... 192 388 M ięso w p o łó w k a c h . . . a 198 280 B ran ża o w o c.-tp arzy w n a:
M arm elady i p o w id ła . . . . 401 860
K on serw y ow o co w e . . . . 153 29
Soki n ie s ło d z o n e ... 172 53 B ran ża ry b n a:
K on serw y ryb n e . . . . 145 220
C entrala H a n d lo w a P aństw ow ego P rzem ysłu K oserw ow ego rozp ro w a d ziła we w rześniu w y tw o ry tego przem ysłu na ogólną sumę 279,5 m il.
zł, w y k o n u ją c plan w 104%. N a sumę tę składały się następujące p o zycje : ko n se rw y mięsne — 148 m il. zł, ko n se rw y ow ocow o-w arzyw ne — 51,5 m il.
zł, oraz ko n se rw y rybne — 80 m il. zł.
15. P rze m ysł spożyw czy. P ro d u kcja państw o
wego przem ysłu spożywczego ro z w ija się pom yśl
nie w dalszym c ią g u ; osiągnęła ona w p aździerni
k u sumę 31 m il. z ł w g cen podstaw ow ych z 1937 r - K w o ta ta stanow i 121% miesięcznego planu p ro d u k c ji i św iadczy o w zroście p ro d u k c ji w stosun
ku do poprzedniego miesiąca o 3,3 m il. zł.
Jak w y n ik a z ta b e li N r 16 bardzo znacznie wrzrosła w u ję ciu ilo ścio w ym p ro d u kcja Z je d n o
czenia S urogatów K a w y i N am iastek spożyw czych oraz produkcja Zjednoczenia Ziem niacza
nego.
T abe la 16 P ro d u k c ja p ań s tw o w e g o p rz e m y s łu spo
ży w c ze g o z p o d z ia łe m n a Z je d n o c z e n ia
Z jednoczenie
P ro d u k c ja w to n a c h w e w rześ 1948 r. w paźdz. 1948 r.
C u k i e r n i c z e ... 2.086 2.030 D r o ż d ż o w e ... 471 489 O l e j a r s k ie ... 11.847 11.408
Surogat. K aw y i Nam . Spoż. 3.621 7.762
Z ie m n ia c z a n e ... 5.009 14.433
O gółem . . 23.034 36.122
N r 12 W I A D O M O Ś C I N A R O D O W E G O B A N K U P O L S K I E G O 9
P ro d u kcja w ażniejszych w y tw o ró w przem ysłu spożywczego k szta łto w a ła się następująco:
T abe la 17
P ro d u k c ja w a ż n ie js z y c h a r ty k u łó w p rz e m y s łu sp o żyw czego w p a ź d z ie r n ik u 1948 r.
1 Rodzaj a rty k u łu
Produkcja m tonach uic uirześ. 1948 r. ujpaźdz. 1948 r.
C u k ie rk i i czekolada . . . 1.180 1.176 M a k a r o n ... 645 627
D rożdże prasow ane . . . . 421 443
O le j s u ro w y ... 3.684 3.329
„ r a f in o w a n y ... 2.682 2.822 M a r g a r y n a ... 1.408 1.335 S urogaty k a w y ... 2.821 2.440
M ąka ziem niaczana . . . . 4.676 12.898
W okresie wzm ożonego p o p ytu jesiennego, we w rześniu i październiku, dostaw y in te rw e n cyjn e przem ysłu olejarskiego o degrały poważną rolę.
C entralne B iu ro Sprzedaży O le jó w , poza n o rm a l
nym planem m iesięcznym , dostarczyło na ry n e k
‘ we w rześniu br. 167,6 ton o le ju rafinow anego, w p a ździerniku 140 ton o le ju rafinow anego i 300 ton m a rg a ryn y.
16. R o ln ic tw o . Tegoroczna akcja siewna ró ż
n iła się pod w ielom a w zględam i od przeprow a
dzonych w latach ubiegłych . Przede w s z ystkim o dbyła się bez u d zia łu specjalnych pełnom ocni
kó w siew nych, ograniczając się do z w y k ły c h o r
ganów d y s try b u c y jn y c h , in s tru k c y jn y c h i ko n tro ln y c h , tj. S półdzieln i R olniczych „Sam opom oc Chłopska“ , W o je w ó d z k ic h W y d z ia łó w R o ln ictw a itp . D z ię k i w spółpracy w y m ie n io n ych organów z M in is te rs tw e m R o ln ic tw a i R eform R olnych akcja siewna została zaplanowana, przygotow an a i przeprow adzona nader pom yślnie. P lan obsie
w ó w jesiennych b y ł w ię kszy o 35° tys. ha w po
ró w n a n iu do ub.r. i o b ją ł ogółem 5.950 tys. ha.
Obszar dokonanych zasiewów pszenicy ozim ej oraz rzepaku p rze kro czył znacznie plan tegorocz
ny. Zasiew pszenicy został zw iększony o I4,3%>
a rzepaku o 3% pow ie rzch n i zaplanowanej. P la n y zasiewów mieszanek pastew nych przekroczone zostały o 5,5 % . Pod w zględem obszaru zasianej pszenicy na pierw szym m iejscu znalazło się w o j.
w ro cła w skie i lubelskie. W zasiewie rzepaku pierwsze m iejsce za ję ły w o je w ó d z tw a w ro c ła w skie, szczeciński i pom orskie. D o b ó r g a tunkó w zbóż do re jo n o w ych w łaściw ości glebow ych i k li
m atycznych b y ł u w zg lę d n ia n y w tegorocznych siewach jesiennych b ardziej, niż w latach ubieg
łych. P ow ażnym osiągnięciem osta tn ie j kam pa
n ii siew nej b y ło w yd a n ie do d ysp o zycji gospodar
stw om m a łym i średnim 30 tys. ton zboża siew nego. Jednocześnie przeprow adzona b yła akcja
specjalna, zm ierzająca do zblokow an ia w poszcze
gólnych gromadach up ra w zbóż dostarczonych przez P aństw ow e Z a kła d y H o d o w li R oślin (P.Z.
H .R .). P rz y c z y n i się to niezawodnie do podnie
sienia w yd a jn o ści zbóż i jakości ziarna.
W tegorocznej a k c ji siew nej p rzem ysł państ
w o w y d o sta rczył ro ln ic tw u 400 tys. t nawozów sztucznych, c z y li d w u k ro tn ie w ięcej, niż w roku ubie g łym . Z akcją rozprow adza nia nawozów zsynchronizow ana b y ła akcja kre d yto w a . Z k re d y tó w k o rz y s ta ły praw ie w yłącznie drobne i śred
nie gospodarstwa.
Powodzenie tegorocznej a k c ji siew nej zaw dzięczać należy w dużym stopniu zorganizow a niu ośrodków m aszynow ych, k tó ry c h b yło 1.690. Po
moc sąsiedzka działała rów nież sprawnie.
W ram ach dostaw zbóż siew nych państw ow e gospodarstw a rolne do sta rczyły d ro b n ym gospo
d arstw om ro ln y m na zasiewy jesienne 18.3 tys.
ziarna w y k o n u ją c plan dostaw w 96% . P Z H R d o s ta rc z y ły 24.782 ton, w y k o n u ją c plan w 97%-
M in is te rs tw o R o ln ic tw a i R eform R o ln ych u- ru c h o m iło na ro k bieżący k re d y t z Funduszu Z ie m i dla drobnych i średnich gospodarstw r o l
nych na zakup in w entarza żyw ego w w ysokości łącznej 51,8 m il., z czego na pomoc dla gospo
d a rstw p ow stałych z parcelacji 18 m il. zł. S pół
dzie ln io m parcelacyjno - osadniczym , pracującym na zasadach spółdzieln i p ro d u kcyjn ych , p rzyzn a no k re d y t na zakup tra k to ró w , ko n i, k ró w oraz przeprow adzenie rem ontu zabudowań spółdzielni w w ysokości łącznej 140 m il. zł.
W y k o p y ziem niaków przebiegały n orm alnie a z b io ry w y n io s ły przeciętnie 100 kw . z 1 ha.
Znacznie lepsze zb io ry, d zię ki upraw ie i nawoże
niu, w y k a z a ły P Z H R .
T egoroczna dość tru d n a sytuacja na ry n k u m ięsnym w miesiącach nasilenia ro b ó t polnych spow odow ała konieczność nałożenia na gospo
d a rstw a państw ow e obow iązku p rz yg o to w a n ia na le tn ie miesiące 1949 r. odpow iednich rezerw m ię sa dla zaopatrzenia ludności w ie lk ic h ośrodków prze m ysło w ych i m iast. O dnośny plan został ju ż opracow any. P rz e w id u je się dostarczenie w o kre sie zm niejszonej podaży mięsa z pow odu ro b ó t polnych około 150 tys. tu czn ikó w . K re d y ty na ten cel są ju ż przyznane i akcja je st w pełnym to ku .
O bszar tegorocznej p la n ta c ji b u ra k ó w c u k ro w ych o b ją ł 173,8 tys. ha. P rzypuszczalny zb ió r b u ra k ó w oblicza się na o koło 4 1 n u l. q. P lanow a
na początkow o p ro d u kcja k a m p a n ii 1948/49 r - m iała dać 520 t cukru. Po zre w id o w a n iu planu, ustalono, iż d zięki zw iększeniu areału buraka
