GOOU W IA D O M O Ś C I
N AR O D O W EG O BANKU PO LSKIEGO
T R E
S y tu a c ja e k o n o m ic z n a P o ls k i tu lis to p a d z ie 1948 r. . str. 1 W a ż n ie js z e p o z y c je b ila n s o u te b a n k ó w b ile to tn y c h ,, 26 Z b i e ż ą c y c h z a g a d n i e ń g o s p o d a r c z y c h :
U tn a g i o k o n t r o li fin a n s o w e j p rz e d s ię b io rs ttn p a ń s tw o w y c h — J. H e r m a n o u tic z ... , , 2 7
C:
P o lity k a p ie n ię ż n a F ra n c ji ut 1948 r. str.
— M g r. F. J. S t r z e s z e m s k i... „ 3 0 D z i a ł a r t y k u ł o m y:
Z z a g a d n ie ń fin a n s o m a n ia in m e s ty c ji
— Br. B l a s s ... 35 Is to ta p la n u k re d y to m e g o i ka so m e g o
— D r. P. S u l m i c k i ...„ 4 2
SYTUACJA EKONOMICZNA POLSKI W LISTOPADZIE 1948
r.(N a p o d s ta m ie in f o r m a c ji W y d z ia łu E k o n o m ic z n e g o i sp ra m o z d a ń O d d z ia łó m )
W s t ę p . M iesiąc spraw ozdaw czy u p ły n ą ł pod znakiem w zm ożonego w s p ó łz a w o d n ic tw a ut p rz e m yśle, iu zm iązku z zo b otnią zaniam i p rz e d k o n g re s o w y m i o dnośn ie w y k o n a n ia rocznego planu p ro d u k c ji p rz e d te rm in o w o . M e ld u n k i o w y k o
n a n iu tych zobow iązań zaczęły n a p ły w a ć ju ż w p ie rw s z y c h dniach listo p a d a i do końca m ie siąca o b ję ły p ra w ie w szystkie gałęzie naszego p rze m ysłu . Poszczególne p rz e m y s ły w z g lę d n ie zakłady p rz e m y s ło w e w y k a z a ły w listo p a d zie , w p o ró w n a n iu do m ie się cy p o p rze d n ich , r ó w nież pow ażny w z ro s t p ro d u k c ji ilo ś c io w e j, p rzy czym w znacznej w ię k s z o ś c i p rz y p a d k ó w m ie sięczne p la n y p ro d u k c ji zostały w yko n a n e z m n ie jszą lu b w ię kszą n a d w yżką . Poza w z ro stem w y d a jn o ś c i pracy i p ro d u k c ji, zanotow a
no p o nad to po le p sze n ie s y tu a c ji na o d c in k u z b y tu oraz zaopatrzenia p rz e m ysłu w surow ce i m a te ria ły pom ocnicze.
W r o ln ic tw ie zakończono ju ż prace jesienne.
D z ię k i p o s tę p o w i uzyskanem u na o d c in k u l i k w id a c ji o d ło g ó w oraz d z ię k i te rm in o w e m u i p ra w id ło w e m u ro z p ro w a d z e n iu w te re n ie n a w o zów sztucznych i zbóż sie w n ych , jesie n n e o r k i oraz je sie n n ą akcję siew ną należy uznać za c a łk o w ic ie udane.
Na o d c in k u cen n ie zanotow ano p o w a ż n ie j
szych zm ian. Ceny zbóż, p ro d u k tó w zbożo
w y c h i m ięsa oraz a rty k u łó w p rz e m y s ło w y c h u trz y m y w a ły się na p o z io m ie m iesiąca p o p rz e d niego, w zg lę d n ie le k k o zn iż k o w a ły ; je d y n ie ce
ny n a b ia łu i s ło n in y w y k a z a ły sezonową, zresz
tą nieznaczną zw yżkę.
P rz e m y s ł w ę g lo w y w y k o n a ł m iesięczny plan p ro d u k c ji w lis to p a d z ie br. w 111,5% w y d o b y w ając 6.537.307 to n w ę g la kam ienneg o. S tanow i
to w z ro s t o 278.652 ton, c z y li o 4,4% w sto
sunku do w y d o b y c ia z p o p rze d n ie g o m iesiąca.
T a b e la 1
P r o d u k c ja w a ż n ie js z y c h a r t y k u łó w p r z e m y s łu w ę g lo w e g o
(w tys. to n )
T r e ś ć P a ź d z ie rn ik 1948
L is to p a d 1948
% uiykon.
planu ui listopadzie
1948 r.
W ę g ie l k a m ie n n y . 6.259 6.537 112
„ b ru n a tn y . 458 444 115
B r y k ie ty z w ę g la
k a m ie n n e g o . 62 62 114
K o ks p rz y k o p a lń .
w ę g la k a m ie ń . . 277 268 108
Z a ró w n o c y fry samego w y d o b y c ia w ę g la ka
m iennego, ja k i p rze kro cze n ie p la n u m ie s ię c z nego je s t szczyto w ym o siągnię ciem p rz e m y s łu w ę g lo w e g o w 1948 r.
T a b e la 2
P r o d u k c ja p r z e m y s łu w ę g lo w e g o w l is t o p a d z ie 1948 r. w e d łu g Z je d n o c z e ń
(u; tys. to n )
Z je d n o c z e n ie P a ź d z ie rn ik 1 9 4 8
L is to p a d 1 9 4 8
W ykonanie planu ui listopadzie
19.8 r.
«= %
G liw ic k ie . . . . 7 0 7 7 9 2 1 2 5 ,7
D ą b ro w s k ie . . . 7 4 4 7 9 9 1 1 9 ,4
B y to m s k ie . . . . 5 8 6 6 2 4 1 1 4 ,5
R u d z k ie ... 7 8 9 8 2 2 1 1 4 ,2
R y b n ic k ie . . . . 5 9 4 6 0 9 11 1 ,1
C h o rz o w s k ie . . . 6 9 4 6 9 5 1 1 0 ,6
K a to w ic k ie . . . J a w o rz n . - M ik o ło w -
6 5 2 6 8 5 1 0 9 ,3
s k ie . . . . . 6 1 5 6 2 5 1 0 3 ,4
Z a b rs k ie . . . . 6 0 5 611 1 0 2 ,0
D o ln o ś lą s k ie . . . 2 7 3 2 7 4 9 4 ,9
Razem 6 ,2 5 9 6 .5 3 7 1 1 1 ,5
W y d a jn o ś ć na ro b o tn ik o -d n ió m k ę u le g ła róm - nież uj lis to p a d z ie znacznej zujyżce in stosunku do p o p rze d n ie g o m iesiąca, osiągając:
dla Z agłębia G órn o ślą skie g o 1.343 kg
„ „ D o ln o ślą skie g o 0.677 „ dla całego p rz e m y s łu rnęgl. 1.290 „ Stanom i to m zrost o g ó ln e j m yd a jn o ści d zien
nej uj stosunku do p o p rze d n ie g o m iesiąca o 29 kg, c z y li o 2,3%. O p ró cz p o p ra m y m yd a jn o ści m lis to p a d z ie należy szczególnie p o d k re ś lić też róm noczesny dalszy spadek absencji.
O siągnięcia p ro d u k c y jn e P rze m ysłu W ę g lo - mego m m iesiącu spram ozdam czym są m pierm - szym rzędzie m y n ik ie m m spółzam odn ictm a p ra cy m zm ożonego przez czyn przedkong resom y, k tó ry zapoczątkom any został przez k o p a ln ię Z abrze-W schód.
W ro k u 1948 p rz e m y s ł m ęglom y m y d o b y ł ogółem (dane p ro m iz o ry c z n e ) 70.260 tys. ton męgla kam iennego, uzysku ją c nadm yżkę 2.760 tys. ton ponad ilo ść p rze m id zia n ą m pla n ie rocznym .
Plan ro czn y m ykonany został m 104,1%. Prze
kroczono ponadto po raz pterm szy przedm o- je n n y p o z io m m y d o b y c ia m szystkich ko p a lń m ęgla m chodzących obecnie m s k ła ttp o ls k ie g o p rz e m ysłu m ęglom ego. Roczńy p la n m y d o b ycia męgla brunatne go m ykonany został (dane p ro m izoryczne) m 119,5%, p rz y m y d o b y c iu ilo ś c io - m ym 5.018 tys. ^tom ju ę g ła : P ro d u kcja koksu m 1948 ro k u m y n o s iła (dane p ro m izo ryczn e ) 3.228 tys. ton, co stanom i m yko n a n ie planu m 107,3%.
P rz e m y s ł h u tn ic z y . Plan p ro d u k c ji m ę żn ie j
szych a rty k u ło m p rz e m y s łu h utniczne go m l i stopadzie br. m yko n a n y został następująco:
P rocent w y k o n a n ia pla n u (dane p ro w iz o ry c z n e ) p a ź d z ie rn ik 1948 r. lis to p a d 1948 r.
k o k s ... 100 102 su ró tn ka ... 113 113 s ta l s u r o m a ... 106 114 u jy ro b y ru a lc o u ja n e ... 108 114 u jy ro b y k u te i p ra s o u ta n e . . 99 111
W m ie sią cu lis to p a d z ie zanotom ano zaróm no m zrost procentom ego m yko n a n ia p la n u ja k i dalszy m zrost ilo ś c io m y p ro d u k c ji podstam o- m ych a rty k u ło m p rz e m y s łu hutniczego. M ożna to zaobserm om ać szczególnie m d zie d z in ie sta li surom ej oraz m yro b ó m m alcom anych i ku tych . P rzekroczenie p la n u p ro d u k c ji ko ksu o 2% m m ie siącu spram ozdam czym śm iadczy o tym , że ge
n e ra ln e re m o n ty b a te rii kokso m n iczych d o b ie gają końca, m zm iązku z czym spodziem ać się
należy dalszego, znacznego m zrostu p ro d u k c ji koksu.
Szczytom e c y fry p ro d u k c ji m stosunku do da n ych m ie s ię czn ych la t p o p rze d n ich , osiąg
n ię te ju ż m p a ź d z ie rn ik u br., zostały m lis to padzie jeszcze znacznie przekroczone . Polska s to i obecnie na 2-gim m ie js c u m śm iecie pod m zględem procentom e go m zrostu p ro d u k c ji sta li m stosunku do 1937 r.
W ś ró d p om ażniejszych in m e s ty c ji d o ko n a n y c h m p a ź d z ie rn ik u br. należy m y m ie n ić u ru ch o m ie n ie pieca m a rtenom skiego m h u cie B o
bre k. D o Z m iązku R adzieckiego skierom ano pierm sze zam óm ienia na c ię ż k i sprzęt h u tn iczy, m czym najpom ażn iejszą p o zycję stanom i m y- posażenie trze ch m ie lk ic h piecóm 600-tonom ych.
W d z ie d z in ie z b y tu n ie zanotom ano zasad
n iczych zm ian. E ksp o rt m y ro b ó m naszego hut- nictm a o b e jm o m a ł 14 kra jó m , m śród k tó ry c h na pierm szym m ie js c u stały: Radziecka Strefa N ie m ie c, Zm iązek R adziecki, R um unia, Szmecja i Szm ajcaria.
Plan p ro d u k c ji Z je d n o c z o n y c h Z akładom M e
ta li N ie że la zn ych m ykonany został m lis to p a dzie br. ilastępują co:
.4. ' P rocent w y k o n a n ia p la n u
~ " (dane p ro w iz o ry c z n e )
p a ź d z ie rn ik 1948 r. lis to p a d 1948 r.
v c y n k ... ‘ 108 118
s ia rk a e le m e n ta rn a ’.. . . . . 107 95 o ł ó t u ... 100 105
W z ro s t m yko n a n ia pla n u m iesięcznego m ia ł m iejsce przede m szystkim m tak m ażnym d z ia le naszej p ro d u k c ji, ja k cynk. Róm nież i p ro - centom e m yko n a n ie p la n u m d z ie d z in ie o ło m iu m zrosło znacznie. Poza ty m m m ie lu in n y c h podstam om ych d zie d zin a ch p ro d u k c ji Z je d n o czonych Z akładom M e ta li N ieże la zn ych zaobser- m omano dalszy m zrost procentom e go m ykonania planu, zaróm no m o d n ie s ie n iu do p ro d u k c ji surom cóm , ja k i p ro d u k to m m yjścio m ych . Do m zrostu tego p rz y c z y n iły się m dużej m ierze liczn e in m e stycje p oczynion e m ciągu o statnich m ie się cy m zakładach p ro d u k c y jn y c h m e ta li nieżelaznych. U ru c h o m io n o cały szereg nom ych m zględnie o d re m o n to m a n ych piecóm oraz lic z ne urządzenia pom ocnicze. Plan techniczny m d z ie d z in ie in m e s ty c ji m yko n a n y został dla m szystkich zakładom m e ta li n ie że la zn ych m paź
d z ie rn ik u m 116%. N ajm ażniejsze inm estycje m ykonano p rzy bu d o m ie E le k tro lity c z n e j Rafi- n e rji M ie d z i m S zopienicach.
W d zie d z in ie z b y tu g łó m n ym o d b io rc ą je st ry n e k k ra jo m y , aczko lm ie k nasz e k s p o rt m e ta li n ie że la zn ych m yka zu je m yraźną tenden cję m zro-
stu. Na ry n k u k ra jo m y m ca 99% dostaru id zie d la sektora państm om ego. Na ry n k a c h zagra
n iczn ych g łó u jn y m i o d b io rc a m i są: ZSRR, Cze- chosłom acla, Szmecja i Dania.
P rz e m y s ł e n e rg e ty c z n y . E le ktro m n ie zam o
dome p o d le g łe C entra ln e m u Z a rzą d o m i E n e r
getycznem u ru y p ro d u k o m a ły m lis to p a d z ie br.
367,5 m il. K W h , m y k o n u ją c p la n m 106,5%.
N ajlepsze m y n ik i uzyska ło Z je d n o cze n ie Ł ó d z kie m yko n u ją c p la n m 112,3% oraz Z jednocze
nie E nergetyczne O krę g u G órn o ślą skie g o — 110,2%. S pośród 5-ciu e le k tro u m i podstam o- m ych Zjednoczen ia G órn o ślą skie g o najm yższy p ro c e n t (128%) m y ko n a n ia p la n u osiągnę ły n a j
m iększe zakłady energetyczne m Polsce »E lek
tro«, p ro d u k u ją c 68 m il. K W h , m obec zaplano- m anych 53 m il. K W h .
Plan ro czn y został m ykonany m lis to p a d z ie przez m ie lk ie e le k tro m n ie G órnego Śląska:
Zabrze i Będzin. Na szczególne p o d k re ś le n ie zasługuje m yko n a n ie p la n u rocznego przez za
kła d y energetyczne o krę g u b ia ło sto ckie g o , do- modzące dynam icznego ro z m o ju p rze m ysłu na m schodnich obszarach k ra ju .
P ro d u kcja e le k tro u m i o m ocy zainstalom anej pom yżej 1.000 K W (zaróm no p o d le g ły c h C.Z.E.
ja k i innych), m zrosła m lis to p a d z ie me mszyst- k ic h grupach, co przedstam ia tabela N r 3.
T a b e la 3
P r o d u k c ja p r z e m y s łu e n e r g e ty c z n e g o uj p a ź d z ie r n ik u i lis t o p a d z ie 1948 r.
( E le k tro m n ie o m o c y z a in s ta lo m a n e j p o n a d 1000 K W ) O sią g n ię ta p ro d u k c ja ujm il. K W h G ru p y e le k tro m n i ujp a ź d z ie rn ik u
1946 r.
uj lis to p a d z ie 1948 r.
n r -
P o lska o g ó łe m 689,2 724,8
u j ty m : e le k tro m n ie :
za m odom e 399,3 409,8
n ie z a m o d o m e 289,9 315
Z ie m ie D a m ne 495,3 506,1
m ty m : e le k tro m n ie :
za m o d o m e 263,9 258,8
n ie z a m o d o m e 231,4 247,3
Z ie m ie O d z y s k a n e 193,8 218,7
m tym : e le k tro m n ie :
za m o d o m e 135,4 151
n ie z a m o d o m e 58,5 67,7
W d zie d z in ie in m e s ty c ji na specjalną umagę zasługuje odbud om a e le k tro m n i m B obrom ej G órze na terenach Z ie m O d zyskanych. U ru c h o m ie n ie e le k tro m n i przem idziane je st na ro k 1950.
E le k tro m n ia m B obrom ej G órze będzie jedną z najm iększych e le k tro m n i m odnych m Polsce o szczytom ej m ocy dochodzącej do 50 tys. K W .
R uch ra c jo n a liz a to rs k i m energetyce p rz y c z y n ił się z je d n e j stro n y do zm iększenia osiąg
nięć p ro d u k c y jn y c h , z d ru g ie j stro n y p o z m o lił na m ie lo m ilio n o m e oszczędności. W trze cim km a rta le b r. p o m y s ły ra c jo n a liz a to rs k ie dały energetyce ponad 42 m il. zł oszczędności d o raźnych, nie licząc oszczędności perm anentnych, k tó re p rz y n io s ą corocznie od 2—4 m il. zł.
Na o d c in k u e le k try fik a c ji m si m ażnym m yda- rze n ie m je s t zorganizom anie m lis to p a d z ie mo- je m ó d z k ic h k o m ite tó m e le k try fik a c ji m si na te re n ie całego k ra ju , co p rzyśp ie szy znacznie i usp ra m n i akcję e le k try fik a c ji msi.
P rzejm om anie zakładóm sam orządom ych przez C e n tra ln y Zarząd E n e rg e ty k i zostało pram ie zakończone. W lis to p a d z ie p rze ję to o k o ło 100 zakładóm m ytm ó rczych i o k o ło 150 zakładóm ro zd zie lczych .
P rz e m y s ł n a fto w y m y ko n a ł m listo p a d zie b r. m iesięczny p la n m y d o b y c ia ro p y naftom ej m 111%, gazu ziem nego m 106,5%, p ro d u k c ji g a zo lin y surom ej m 112%, re a liz u ją c jednocze ś
nie p rz e d te rm in o m o p la n roczny m o d n ie sie n iu do ro p y naftom ej. P lan roczny p ro d u k c ji gazo
lin y został m ykonany ju ż 15 listopada . N ależy p o d k re ś lić , że m m iesiącu spram ozdam czym p rze kro czo n o po raz pie rm szy od m arca br.
m iesię czn y p la n m yd o b ycia gazu ziem nego, a to d z ię k i m zrostom i zapotrzebom ania na ten a rty k u ł dla celóm gospodarczych.
T a b e la 4
P r o d u k c ja u ja ż n ie js z y c h p rz e tu jo r ó u j
p r z e m y s łu n a fto u je g o uj p a ź d z ie r n ik u i lis to p a d z ie 1948 r.
P r z e t m o r y
% m y k o n a n ia p la n u
ujpaźd zier.1 948 r.ujlis to p a d z ie 1948 r.
B e n z y n a ... 108 125 N a fta ... 150 138 O le j g a z o m y ... 103 105
O le je s m a r o m e ... 152 151
O le j tr a n s fo r m a to ro m y . . 111 120
A s f a l t ... 77 87 S m a ry s ta łe ... 234 204 P a r a f i n a ... 145 137 K o k s ... 326 300
W o kre sie spram ozdam czym b y ło czyn n ych pięć ra fin e rii. W p o ró m n a n iu z m iesiącem p a ź d z ie rn ik ie m p rz e ro b io n o o 335,8 ton ro p y m ięcej, m y k o n u ją c p la n m iesięczny m 121,2%.
D z ię k i zm iększonej p rze ró b ce ro p y uzyskano też znaczne p rze kro cze n ie p la n u p ro d u k c ji koksu i sm arom . N ie m y k o n a n ie p la n u p ro d u k c ji a sfa ltu je st m y n ik ie m prze sta m ie n ia p ro d u k c ji na p rz e ró b k ę koksu, b ra k u bębnom asfaltom ych ora z zm iększonej p rze ró b ce ro p y bezasfaltom ej
W lis to p a d z ie b r. p rz e m y s ł n aftom y ro z p o rzą d za ł 2606 c z y n n y m i szybam i, m ty m 2554 ro pno-ga zou y m i i 52 gazow ym i. Proruadzone b y ły prace nad w ie rc e n ie m i p o g łę b ia n ie m 79 szybów oraz budom ą i re k o n s tru k c ją 30 szybom.
P rz e m y s ł m e ta lo w y p rz e k ro c z y ł w lis to p a dzie 1948 r. p la n o w a n ą p ro d u k c ję m iesięczną p ra w ie w e w szystkich dzie d zin a ch w y tw ó r czości. O b ra zu je to nam tabela N r 5.
T a b e la 5
P r o d u k c ja z a k ła d ó w C e n t r a ln e g o Z a r z ą d u P r z e m y s łu M e t a lo w e g o
(da n e p ro w iz o ry c z n e )
W y s z c z e g ó ln ie n ie
[ '
M ia ra P a źd zie r.
1948 r.
L is to p a d 1948 r.
°/0iL’yk . p la n u tu lis to p a d z .
1948 r.
1. O b ra b ia r k i do
m e ta li i d rz e w a s z tu k 347 . 375 123
2. Ś ro d k i tr a n s p o r
to w e (n a jw a ż n ie js z e p o z y c je )
W a g o n y o s o b o w e . 19 19 106
W ę g l a r k i ... 1.384 1.524 137
3. M a s z y n y r o ln ic z e 34.828 27.406 73
4. W y r o b y ró ż n e (n a jw a ż n . p o z y c .)
K ro s n a ... 46 40 65
W r ę b ó w k i . . . . 7 7 117
5. W y r o b y m a s o w e L in y , n ity , ś ru b y
i t. d ... to n 4.092 3.876 115
W d z ie d zin ie p ro d u k c ji ś ro d k ó w tra n s p o rto w y c h p rz e m y s ł m e ta lo w y w lis to p a d z ie w y k o n a ł na o g ó ł p la n z p o w a ż n y m i n a d w yżka m i za rów no o ile ch o d zi o tra n s p o rt k o le jo w y ja k i sam ochodo w y, ro w e ry i tra k to ry . N ie w y k o nano je d y n ie p la n u w d z ie d z in ie cyste rn i w a gonów p o c z to w y c h ze w z g lę d u na w p ro w a dzone osta tn io zm iany k o n s tru k c y jn e . P rodukcja w ę g la re k w m iesiącu spra w o zd a w czym była re k o rd o w a .
D a ls z y m i p o w a ż n y m i o sią g n ię cia m i w y k a z a ł się n o w o p o w sta ją cy p o ls k i p rz e m y s ł m o to ry za cyjny. Z a kła d y w S tarachow ica ch w y p ro d u k o w a ły p ie rw sze c ię ż a ró w k i p o lskie , k tó ry c h w szystkie części zostały w y p ro d u k o w a n e w kra ju . Z a k ła d y s ta ra c h o w ic k ie p rz y g o to w u ją się obec
nie do s e ry jn e j p ro d u k c ji sam ochodó w , któ ra ma ru szyć za 2 lata. O becnie w s z y s tk ie cztery p o d sta w o w e fa b ry k i Z a kła d ó w , a w ię c sam o
chodów , h a m u lc ó w , n arzędzi i w ie lk ie g o pieca w y k o n a ły sw o je p la n y p ro d u k c y jn e z nadw yżką.
P ro d u kcja m aszyn ro ln ic z y c h w y k a z u je w p ra w d z ie w y k o n a n ie p la n u w 73%, w rzeczy
w is to ś c i je d n a k p la n został p rz e k ro c z o n y tona-
żow o i w a rto ś c io w o , n ie w y k o n a n y b y ł je d y n ie w p rz e lic z e n iu na sztuki.
W y k o n a n o osta tn io p ró b n ą serię ż n iw ia re k now ego typ u , k tó re zostaną la te m w y p ró b o wane w te re n ie i w razie d o b ry c h w y n ik ó w , będą p ro d u ko w a n e m asowo.
P ow odem spadku p ro d u k c ji k ro s ie n (46 za
m ia st p la n o w a n y c h 50) b y ła konieczność p rz e sta w ie n ia p ro d u k c ji na krosna 80 cm. Należy przypuszczać, że w p ie rw s z y m k w a rta le 1949 r.
p la n zostanie w y k o n a n y ju ż w n o w y m a s o rty m encie.
P ro d u kcja o b ra b ia re k je s t znacznie wyższa w m ie sią cu s p ra w o zd a w czym od p ro d u k c ji w ty m sam ym o k re sie ro k u u b ie g łe g o (w zro st w ynosi- 92%) i c z te ro k ro tn ie wyższa od p ro d u k c ji p rz e d w o je n n e j (z 1938 r.). Prócz tego w y konano ostatnio k ilk a n o w y c h b a rd zo cennych ty p ó w o b ra b ia re k.
W y ro b y m asowe takie, ja k lin y , n i ty, śru b y itd . są zasadniczo p ro d u ko w a n e w dostatecznej ilo ś c i dla p o trze b k ra jo w y c h . Są one ró w n ie ż e ksp o rto w a n e za granicę. Pewne b ra k i daje się je d y n ie odczuw ać w p ro d u k c ji śru b bardzo d ro b n y c h w y m ia ró w i m a ły c h gw oździ. P olep
szyła się n a to m ia st ja ko ść ty c h w y ro b ó w , któ ra nie u stępuje ju ż p ro d u k c ji zagranicznej.
P rz e m y s ł e le k tro te c h n ic z n y . P raw ie w szy
stkie zjednocze nia tego p rz e m y s łu w y k o n a ły m iesięczne p la n y p ro d u k c y jn e z nadw yżką, co ob ra zu je tabela N r 6.
T a b e la 6
P r o d u k c ja p r z e m y s łu e le k t r o t e c h n ic z n e g o u; lis t o p a d z ie 1948 r. w e d łu g Z je d n o c z e ń
Z je d n o c z e n ie ! P r o d u k c ja w to n . %u y k o n a n ia pla n u tu lis to p a d z ie
1948 i p a ź d z ie rn ik
1948
listopad 1948
M aszyn e le k tro te c h n ic z . 638 672 110
A p a ra tó w „ 695 537 116
K a b li i p rz e w o d ó w . . . 2.980 2.635 115
O g n iw i a k u m u la to r ó w . 948 970 118
L a m p e le k try c z n y c h . . 74 70 119
R a d io te c h n ic z n e . . . . 26 37 66
T a b e la 7
P r o d u k c ja p r z e m y s łu e le k t r o t e c h n ic z n e g o m lis t o p a d z ie 1948 r. w e d łu g a s o r ty m e n tó w
(da n e p ro w iz o ry c z n e )
W y s z c z e g ó ln ie n ie M ia ra paźdz. 1948 r. listopad 1948 r.
% tnykonania planu ui listopadzie
1948 r.
M a s z y n y w ir u ją c e . . . . s z tu k 2 .6 3 4 2 .6 8 4 118 T r a n s f o r m a t o r y ... 8 9 0 8 5 8 9 5 ,8 L ic z n ik i i ze g a ry e le k tr. to n 23 2 4 96.
K a b le i p rz e w o d y . . . .
,,
2 .4 8 2 2 .2 9 6 12 5A k u m u la to r y , bat. i in n . 5 3 3 5 4 8 11 0 O g n iw a , la m p y i ż a ró w k i 1000 szt. 2 .0 8 8 2 .0 3 1 119 S p rz ę t te le te c h n ic z n y . . to n 4 7 6 0 115 O d b i o r n i k i ... s z tu k 2 .2 0 4 2 .6 1 4 4 0
Z ta b lic N r 6 i N r 7 w y n ik a , że za w y ją t
k ie m p rz e m y s łu ra d io te ch n iczn e g o i n ie u m ie - szczonego w ta b lica ch p rz e m y s łu te le te ch n icz
nego, w s z y s tk ie Z je d n o cze n ia w y k o n a ły p la n z p o w a ż n y m i n a d w yżka m i, się g a ją cym i np.
w w y p a d k u Z je d n o cze n ia L am p E le k try c z n y c h 19%. P ro d u k c ja tych Z je d n o cze ń i w yk o n a n ie z n a d w y ż k a m i p la n ó w p ro d u k c y jn y c h je s t n ie z m ie rn ie isto tn a dla całości p o lskie g o p rz e m y słu, gdyż bardzo w ie le jego branż zależy od m o ż liw o ś c i p ro d u k c y jn y c h p rz e m y s łu e le k tro technicznego. Z tego też w z g lę d u o d p o w ie d zia ln e c z y n n ik i pa ń stw o w e coraz w ię kszy kładą nacisk za rów no na ro zb u d o w ę fa b ry k ju ż is tn ie ją c y c h , ja k np. fa b ry k i »Szpotańskiego«
pod W arszaw ą, ja k ró w n ie ż na b u d o w ę n o w y c h w ie lk ic h p rz e d s ię b io rs tw — np. pow stająca w ie lk a fa b ry k a m aszyn e le k try c z n y c h we W r o c ła w iu , dalej u ru c h o m io n a ju ż now a fa b ry k a la m p e le k try c z n y c h »Pionier«.
P rzem ysł e le k tro te c h n ic z n y w Polsce, k tó ry u le g ł w czasie osta tn ie j w o jn y w ie lk im zn isz
czeniom i jednocze śnie m u si p odoła ć znacznie w ię k s z y m za p o trze b o w a n io m niż przed w o jn ą , w y k a z a ł bardzo duży postęp w ciągu la t ostat
nich. W ażne są ró w n ie ż p rz y g o to w a n ia na przyszłość, zm ierzające do dalszego zw iększe
nia p ro d u k c ji tego p rze m ysłu . W z a je m n y sto
sunek p ro d u k c ji p oszczegó lnych zjednoczeń je s t w ciąż jeszcze n ie p ro p o rc jo n a ln y . T a k np.
p ro d u k c ja Z je d n o cze n ia K a b li i P rzew odów w stosunku do p ro d u k c ji w s z y s tk ic h in n y c h zjednocze ń je s t bardzo w ysoka. N ależy się też lic z y ć z tym , że p ro d u k c ja m aszyn, aparatów i n arzędzi e le k tro te c h n ic z n y c h b ędzie m usiała znacznie w zrosnąć. Z a kła d y ra d io te c h n ic z n e i teletechn iczne, p ra w ie z u p e łn ie zniszczone w czasie w o jn y , będą m u s ia ły b yć pow ażnie rozb u d o w a n e . O becnie p rz e m y s ł te le te ch n iczn y z a tru d n ia ju ż ca 3.500 p ra c o w n ik ó w , p rz y czym w y tw ó rn ia a paratów te le fo n ic z n y c h c a łk o w ic ie zaspakaja ju ż za p o trze b o w a n ie ry n k u k ra jo wego.
P rz e m y s ł m in e r a ln y . C e n tra ln y Zarząd P rze m ysłu M in e ra ln e g o w y k o n a ł w dn. 5 lis to pada b r. ro czn y p la n p ro d u k c ji. Plany poszcze
g ó ln y c h branż p rz e m y s ło w y c h w y k o n a n e zo
s ta ły w w y s o k o ś c i następującej: cem ent 97,1%, szkło — 101,3%, w a p n o — 130,6%, ce ra m ika czerw ona — 96,5%, ce ra m ika szlachetna — 97,5%, papa i izo la cja — 114,8%, surow ce m in e ra ln e — 97,6%, k a m ie ń 95,9%.
W a rto ś ć p ro d u k c ji p rz e m y s łu m in e ra ln e g o w lis to p a d z ie b r. osiągnęła c y frę 23,8 m il. zł
w g cen p o d s ta w o w y c h z 1937 r., co oznacza w y k o n a n ie p la n u w 126%.
W y tw ó rc z o ś ć w a żn ie jszych a rty k u łó w p rz e k ro c z y ła na o g ó ł m iesięczny p la n p ro d u k c ji, co ilu s tru je tabela N r 8.
T a b e la 8
P r o d u k c ja u w a ż n ie js z y c h w y t w o r ó w p r z e m y s łu m in e r a ln e g o
W y s z c z e g ó ln ie n ie p a ź d z ie rn ik 1948
lis to p a d 1948
% u tyko n a n ia p la n u u) li s t o f adzie
1948
W a p n o p a lo n e ( t ) . . . . 51.988 46.361 148 C e m e n t ( t ) ... 183.397 118.660 89 S z k ło o k ie n n e (tys. m 2) . 982 1.005 111 C e g ła (tys. s z t . ) ... 26.737 24.551 116
P apa s m o lo w c o w a (tys. m 2) 948 1.061 177
N ależy z w ró c ić uw agę na stały w z ro s t p ro d u k c ji papy sm o ło w c o w e j i pow ażne p rz e k ro czenie p la n u je j p ro d u k c ji w m ie sią cu sp ra w ozd a w czym . E k s p o rt cem entu w y n ió s ł w lis to padzie 12.944 ton, c z y li o 2.888 ton w ię ce j niż w m ie sią cu p o p rz e d n im ; g łó w n y m i o d b io rc a m i b y ły ZSRR i B ra zylia .
W zw ią zku z dążeniem do p o d p o rz ą d k o w a n ia g o sp o d a rki m a te ria ła m i b u d o w la n y m i je d nem u o ś ro d k o w i d y s p o zycyjn e m u , C e n tra ln y Zarząd P rze m ysłu M in e ra ln e g o p rz e jm ie z dn.
1. 1. 1949 r. C e n tra ln y Zarząd W y tw ó r n i M a te ria łó w B u d o w la n ych , p o d le g ły dotychczas M in is te rs tw u O d b u d o w y .
P rz e m y s ł c h e m ic zn y .
T a b e la 9
P r o d u k c ja u w a ż n ie js z y c h a r t y k u łó m C e n t r a ln e g o Z a r z ą d u P r z e m y s łu C h e m ic z n e g o w lis t o p a d z ie 1948 r.
u; to n a c h (da n e p ro w iz o r y c z n e )
W y s z c z e g ó ln ie n ie p a ź d z ie rn ik 1948 r.
lis to p a d 1948 r.
% ujyko n a - n ia p la n u to
lis to p a d z ie 1948 r.
K w a s s o ln y w p rz e lic z ę -
n iu n a 1 0 0 % ... 563 439 92
Soda s u r o w a ... 16.267 16.051 82
„ k a lc y n o w a n a . . . 9.057 9.414 79
„ k a u s ty c z n a . . . . 4.259 3.964 89
K a r b i d ... ' 12.790 12.816 123 A z o tn ia k .... 11.743 11.761 136 S u p e r f o s f a t ... 22.692 34.689 109
M y d ło d o p ra n ia . . . . 1.664 1.640 104
S m o ła s u r o w a ... 1.454 1.952 114
Ilo ś c io w y p la n p ro d u k c ji został p rze w a żn ie p rz e k ro c z o n y n ie m a l w e w s z y s tk ic h w a ż n ie j
szych dziedzinach, w szczególności zaś w d zie d z in ie p ro d u k c ji azo tn ia ku (35,7%), p ro d u k tó w i s m o ło w y c h (25,8%), b a rw n ik ó w (27,8%), tlenu
(36,9%) i u ltra m a ry n y (20%). Na szczególne p o d kre ś le n ie zasługuje o lb rz y m i ruzrost p ro d u k c ji su p e rfo sfa tu , k tó ra uj lis to p a d z ie osiągnęła c y frę 34,7 tys. to n m obec 23 tys. to n tu paź
d z ie rn ik u br., co stanom i rozrost o ca 50%.
W z ro s t ten n a stą p ił głótu n ie d z ię k i tnzm ożonej p ro d u k c ji kruasu siarkom ego, k tó ra od k ilk u m ie s ię c y ruykazuje ró m n ie ż stały rozrost.
C y fr p la n o tu a n ych n ie o sią g n ię to tn dziale p ro d u k c ji sody, a to na sku te k o p ó źn ie n ia prac in w e s ty c y jn y c h ru zw ią zku z nied o sta rcze n ie m tu te rm in ie n o tu ych urządzeń przez dostamcóru za g ranicznych oraz k ilk a k ro tn y c h p rzertu ru d o statnie e n e rg ii e le k try c z n e j. P ro d u kcja kruasu solnego u le g ła zaham ow an iu z p o w o d u p rz e w id zia n e g o tu p la n ie in w e s ty c y jn y m k a p ita ln e go re m o n tu pieca i konden satora w W y tw ó r n i P rze m ysłu C hem icznego K a to w ice -L ig o ta .
D la u z u p e łn ie n ia o b ra zu ro z w o ju p ro d u k c ji P rze m ysłu C hem icznego w lis to p a d z ie br. p o da je m y pon a d to w y k o n a n ie p la n u p ro d u k c ji P rze m ysłu C hem icznego w e d łu g Z jednoczeń:
T a b e la N r 10
W y k o n a n ie m ie s ię c z n e g o p la n u w e d łu g w a r t o ś c i p r o d u k c ji P r z e m y s łu C h e m ic z n e g o
u; lis t o p a d z ie 1948 r.
(da n e sz a c u n k o m e )
Z j e d n o c z e n i e
T~
% m y k o n a n ia p la n u
1. P rz e m y s łu N ie o rg a n ic z n e g o . . . . 2. „ N a m o z ó m S z tu c z n y c h . 3. ,, K o k s o c h e m ic z n e g o . . . 4. „ M a te ria łó m W y b u c h o m , 5. „ G a zd uj T e c h n ic z n y c h . 6. „ O r g a n ic z n e g o ...
7. „ F a rm a c e u ty c z n e g o . . . 8. „ G u m o m e g o ...
9. „ T łu s z c z o m e g o . . . . . 10. „ F a rb i L a k ie ró m . . . . 11. P e k a c h e m ...
113,7 121.3 123.6 136.6 147.0 127.3 115.5 125.6 122,9 118.1 133,0 O g ó łe m C. Z. P. C hem .: . . . . 124,3
M iesięczny p la n p ro d u k c ji p rz e m y s łu che- m icznego, w e d łu g cen p o d s ta w o w y c h z 1937 r., w y k o n a n y 'z o s ta ł w lis to p a d z ie o gółem w 124%.
O g ó ln a w a rto ść w y ro b ó w p rz e m y s łu che
m icznego w e d łu g cen p o d s ta w o w y c h z 1937 r.
w y n o s iła w lis to p a d z ie b r. 98,2 m il. zł, co sta
n o w iło najw yższą dotychczas osiągniętą sumę w a rto ś c i p ro d u k c ji m iesięcznej. R e ko rd o w e cy
fry o siągnę ły tu p rze d e w s z y s tk im p rze m ysły:
na w o zó w sztucznych — 28,5 m il., k o k s o w n i
czy — 15,3 m il. zł, m a te ria łó w w y b u c h o w y c h g ó rn ic z y c h — 6,9 m il. zł, w e d łu g cen z 1937 r.
Poważne osią g n ię cia p rz e m y s łu chem icznego uzyskano w dużej m ie rze d z ię k i s z e ro kie j a k c ji w sp ó łz a w o d n ic tw a pracy, w zm ożonej szczegól
nie w ciągu lis to p a d a ze w z g lę d u na z o b o w ią zania p rze d ko n g re so w e załóg poszczególnych zakładów . W y n ik ie m a k c ji w s p ó łz a w o d n ic tw a je s t ró w n ie ż fakt, że ju ż w d n iu 4 listo p a d a p rz e m y s ł chem iczny w y k o n a ł roczny p la n p ro d u k c ji.
W d z ie d z in ie z b y tu g łó w n y m i o d b io rc a m i b y li: p rz e m y s ł i in s ty tu c je p aństw ow e , h u rto w n ie w łasne C.Z.P.Chem., h a n d e l u sp o łe czn io n y i w reszcie eksport. P ro ce n to w y u d z ia ł poszcze
g ó ln y c h o d b io rc ó w w zbycie C.Z.P.Chem. przed- s ta w ia ł się w m iesiącu p a ź d z ie rn ik u
jąco:
następu
p rz e m y s ł i in s ty tu c je p a ństw ow e 66%
w łasne h u rto w n ie 14%
in s ty tu c je spółd zie lcze 9%
e ksp o rt 8%
p o zo sta li o d b io rc y 3%
W y s y łk i n a w ozów sztucznych, k tó re spadły znacznie w p a ź d z ie rn ik u , w z ro s ły znów w d r u giej p o ło w ie listo p a d a w zw iązku z rozpoczę
ciem sezonu z im o w y c h w y s y łe k naw ozów sztucznych.
W o b e c znacznego u s p ra w n ie n ia d z ia ła ln o ści in s ty tu c ji e k s p o rto w y c h p rz e m y s łu chem iczne
go, n astąpiła w osta tn ich m iesiącach p o p ra w a ja k o ś c i to w a ró w e k s p o rto w y c h oraz dostoso
w a n ie op a ko w a n ia w ie lu to w a ró w do w y m a gań o d b io rc ó w zagranicznych. In te n syw n a w s p ó łp ra c a za in te re so w a n ych in s ty tu c ji na tym o d c in k u , p ozw ala przypuszczać, że w 1949 r.
nastąpi dalsze zw iększenie i u s p ra w n ie n ie eks
p o rtu chem icznego.
P rz e m y s ł d rz e w n y . Z a k ła d y p o d le g łe Cen
tra ln e m u Z a rz ą d o w i P rz e m y s łu D rze w n e g o w y k o n a ły w d n iu 15 lis to p a d a rb . ro czn y p la n p ro d u k c ji o g lo b a ln e j w a rto ś c i 88,7 m il. z ł w e d łu g cen p o d s ta w o w y c h z 1937 r., co w p o ró w n a n iu z ro k ie m 1946 sta n o w i 100% w zro stu . W g łó w n y c h s o rtym e n ta ch p ro d u k c ji zakładów p rz e m y s łu d rzew nego p la n został znacznie p rze kro czo n y. W p ro d u k c ji m e b li sto la rs k ic h w y k o n a n ie p la n u rocznego w y n o s i 113% w a rto ści, w p ro d u k c ji m e b li g ię tych 112%.
W a rto ś ć p ro d u k c ji za kła d ó w p o d le g ły c h C.Z.P. D rze w n e g o w y n io s ła w lis to p a d z ie 1948 r.
10,9 m il. zł w /g cen p o d s ta w o w y c h z 1937 r.
i u trz y m a ła się na p o z io m ie p o p rze d n ie g o m ie siąca. M iesięczny p la n p ro d u k c ji został w y k o nany w 122% (w /g w a rto ści).
T a b e la 11
W a r t o ś ć p r o d u k c j i C e n t r a ln e g o Z a r z ą d u P r z e m y s łu D r z e w n e g o
(w tys. z ł w e d łu g cen p o d s ta w o w y c h z 1937 r.)
Z je d n o c z e n ie październik 1948 r. listopa d 1948 r.
D o ln o ś lą s k ie ... 1.816 1.897
K ra k o w s k o -Ś lą s k ie . . 1.360 1.373
M e b li g ię ty c h . . . . 861 832
Z a c h o d n ie ... 1.793 1.991
C e n t r a ln e ... 1.004 966
P o m o r s k ie ... 3.743 3.085
M a z u r s k ie ... 357 761
T a b e la 12
P r o d u k c ja w a ż n ie js z y c h a r t y k u ł ó w p a ń s tw o w e g o p r z e m y s łu d rz e w n e g o w lis t o p a d z ie 1948 r.
W y s z c z e g ó ln ie n ie Je d n . m ia ry
P ro d u k c ja
%uiyk. planu miesięczn.
S o rty m e n ty ta rte : m s 1 8 .1 7 1 131
a) d e s k i m ię k k ie . . . „ 1 3 .4 4 5 112
b) „ tw a r d e . . . . „ 4 .7 2 6 2 4 4
S k rz y n ie : szt. 1 0 7 .2 7 8 113
a) s k rz y n ie d u że . . . „ 1 2 .2 2 0 .
b ) „ m a łe . . . „ 9 5 .0 5 8
M e b le g ię te : ,, 6 6 .3 8 7 107
a) k rz e s ła g ię te . . . . • 5 4 .6 5 7 10 4
b) fo te le ! ,, 1 .5 1 3 13 7
c) in n e m e b le g ię te . . 9 .2 1 7 12 0
B e czki: 1 8 .0 2 5 121
a) b e c z k i d o p ły n ó w . „ 1 0 .0 5 1 106
b) „ do c ia ł s ta ły c h „ 7 .9 7 4 148
S k le jk i i p ły t y s to la rs k ie m 3 1 .6 8 9 123
W p ro d u k c ji p rz e m y s łu drzetunego zw ró co - no szczególną uruagę na ra c jo n a ln e w y k o rz y - stanie d re w n a u: d ro d ze rozszerzenia zakresu p rz e ró b k i suroinca uj je d n y m zakładzie. Zada
nie to sp e łn ia ją u ru c h o m io n e p rz y tartakach dodatkoute zakłady przetruórcze: m y tin ó rn ie s krzyń i tu e łn y drzerunej oraz beczkarnie.
P ro d u kcja beczek w y k a z u je p ow ażny w z ro s t i przekracza zap o trze b o w a n ie k ra jo w e ; w ro k u g o spod arczym 1946/47 /w y n o s iła 86.633 sztuk i k o m p le tó w beczkow ych, a w ro k u g ospod ar
czym 1947/48 osiągnęła 190,794 sztuk.
W m iesiącu sp ra w o zd a w czym został p rz e k ro czo n y p la n e ksp o rtu ta rcicy, e ksp o rt w y n ió s ł 8.727 standardó w , k ie ro w a n y b y ł do A n g lii, H o la n d ii i B e lg ii. Z n a m ie n n y je s t fakt, że p o l
s k a 'ta rc ic a ś w ie rk o w a u zyskała na ry n k u h o le n d e rs k im ró w n ą cenę ze szwedzką.
P rz e m y s ł w łó k ie n n ic z y w y k o n a ł w lis to padzie b r. m ie się czn y p la n p ro d u k c ji z p o w a ż
ną nadw yżką. W y n ik i, osiągnięte w poszcze
g ó ln y c h d ziałach, p rz e d s ta w ia ją się następująco:
T a b e la 13 P r o d u k c ja p r z e m y s łu w łó k ie n n ic z e g o w lis t o p a d z ie 1948 r.
(d a n e p ro w iz o ry c z n e )
P rz e m y s ł i a r ty k u ł __
Je d n . m ia ry
Plano- uiano
W yko - nuno
W y k o nano ui %
plan
B a iu e łn ia n y :
p rz ę d z a c ie n k o p rz ę d n a . to n 4 0 6 3 9 7 98
„ o d p a d k o iu a . . ,, 7 4 7 7 8 3 105
tk a n in y b a w e łn ia n e . . tys. m 2 8 .5 7 0 3 0 .8 8 8 108 W e ł n i a n y :
p rz ę d z a z g rz e b n a . . . to n 2 .0 9 7 2 .2 7 9 109
,, c z e s a n k o w a . . ,, 6 3 6 651 102
tk a n in y w e łn ia n e . . . tys. m. 3 .6 7 5 3 .9 1 1 10 6 W ł ó k n a ły k o w e :
tk a n in y ln ia n e . . . . „ 2 .2 6 0 3 .1 1 1 138
,, ju to w e . . . . » 8 0 2 1 .0 8 4 135
D z ie w ia r s k o - p o ń c z o s z .
w y r o b y d z ia n e . . . . t on 5 4 6 6 4 8 119 tys. szt. 4 .9 1 7 5 .7 2 8 116 W ł ó k i e n s z tu c z n y c h
w łó k n a c i ę t e ... to n 8 8 6 1 .0 7 0 121
p rz ę d z a » A r t e x « . . . . ,, 15 18 12 0
P rzekroczenie p la n u p ra w ie w e w s z y s tk ic h branżach spo w o d o w a n e zostało p o d ję c ie m przez cały p rz e m y s ł w łó k ie n n ic z y ap e lu załogi k o p a ln i Zabrze — W sch ó d , tak że w y k o n a ł on ja k o p ie rw s z y z k lu c z o w y c h p rz e m y s łó w ro c z ny p la n p ro d u k c ji. N ajlepsze re z u lta ty osiąg
n ę ły zakła d y w chodzące w skład d y re k c ji a rty k u łó w i tk a n in tech n iczn ych , k tó re do d n ia 18 lis to p a d a 1948 r., w y k o n a ły p la n ro czn y w 114,1%.
D alsze m iejsce osiągnę ły fa b ry k i d y re k c ji w łó k ie n ły k o w y c h , d y re k c ji ro sza rń lnu, k o n o p ii itd . T e w y n ik i w iążą się z b a rd zo ż y w y m w s p ó ł
za w o d n ictw e m pra cy; tkacze p ra c u ją obecnie na 4 — 6 — 8 krosnach, a re k o rd z iś c i naw et na 12-tu. R ezultaty tych w y s iłk ó w w zm ożenia p ro d u k c ji na p rz e s trz e n i la t osta tn ich o b ra zu je nam następujące zestaw ienie:
W a rto ś ć p ro d u k c ji w 1945 r.
„ 1946 „
„ 1947 „
„ 1948 „ ponad
483 m il. zł p rze d w o je n . 1.300 „ „
1.815 „ „ 2.000
., „
N ależy p rz y ty m p o d k re ś lić stale rosnący u d z ia ł zakła d ó w w łó k ie n n ic z y c h Z ie m O d z y ska n ych w p ro d u k c ji p rz e m y s łu w łó k ie n n ic z e go. W ro k u 1947 u d z ia ł ten p rz e d s ta w ia ł się następująco:
tk a n in y b a w e łn ia n e 22%
,, w e łn ia n e 10%
w łó k ie n ły k o w y c h 30%
,, ln ia n e 60%
,, ze sztucznego je d w a b iu 43%
W ro k u b ie żą cym u d z ia ł ten znacznie m zro- śnie.
Z zakładom p rz e m y s łu u łó k ie n n ic z e g o na Z ie m ia c h O d zyska n ych najm iększą ro lę o d g ry- m ają rosza rn ie , 3/4 o g ó ln e j lic z b y ro b o tn ik o m p ra c u ją c y c h m tej b ra n ży je st z a tru d n io n y c h na ty c h terenach. Są to p ra m ie m szystko pra- c o u n ic y n ie m y k m a lifik o m a n i, obecnie doszka
la n i na sp e cja ln ych kursach. O podno szeniu się ic h p o z io m u fachom ego śm iadczy n a jle p ie j p ro c e n t m yko rz y s ta n ia sło m y ln ia n e j. Począt- korno m ahał się od 12 — 14% m ro k u b ie żą cym p rz e k ro c z y ł 16% i szybko zm ie rza do n o r
m y m a ksym a ln e j 18 — 20%.
P rz e m y s ł s k ó rza n y . W y n ik i p ro d u k c ji p o szczególnych działom p rz e m y s łu skórzanego m m ie sią cu spram ozdam czym o b ra zu je nastę
pujące zestam ienie:
T a b e la 14 P r o d u k c ja p r z e m y s łu s k ó r z a n e g o u; lis t o p a d z ie 1948 r.
(da n e p ro w iz o ry c z n e )
J e d n o s tk a m ia ry
Paź- L is to p 1948 r.
A r t y k u ł d z ie r-n ik
1948 r.
Ilo ś ć w yko n .
%uiyk.
p la n u
P r o d u k c ja g a r b a r s k a o g ó łe m w p rz e lic z e n iu
n a w a g ę s u ro w ą . . . . t on 3.670,2 3.707 126 P r o d u k c ja w a ż n i e j ,
g a t u n k ó w s k ó r
s k ó r p o d e s z w o w y c h . . .
,,
984,7 1,005 131„ w ie r z c h n ic h . . . . tys. m 2 101,3 152 126
„ ju c h to w y c h . . . . to n 137,0 153 123
„ p a s o w y c h ... 62,9 65,8 93
„ te c h n ic z n y c h . . . 44,5 29,6 88
„ b la n k o u y c h . . . .
„
22,5 23,9 150P r o d u k c ja o b u iu ia
o g ó ł e m ... tys. p a r. 751,5 761,7 119 w ty m s k ó rz a n e . . .
„
490,7 500,3 116 P r o d u k c ja p a s ó wp ę d n y c h to n 45,3 43,7 108
P ro d u k c ja a rt. te c h n ic z . . 32,9 37,4 136
„ s k ó r rę k a w ic z .
,f
12,4 7,7 131„ rę k a w ic z e k . . tys. p ar. 14,2 15,4 101
„ c h e m ik , g a rb . . to n 54,8 64,6 111
Pram ie me m szystkich branżach p rz e k ro c z o no m lis to p a d z ie p la n m iesięczny osiągając m y n ik i lepsze n iż m p o p rz e d n im m iesiącu.
W d n iu 23 lis to p a d a m y k o n a ł ro czn y p la n p rz e m y s ł g a rb a rs k i tak, że C.Z.P. Skórzanego p rz e k ro c z y ł m ty m d n iu ro czn y p la n o 105%.
O s ta ły m m zroście p rz e m y s łu skórzanego śm iadczy fakt, że m 1948 r. my konano 203%
p ro d u k c ji z ro k u 1946, a 165% z ro k u 1947.
W z ro s t p ro d u k c ji n a s tą p ił d z ię k i zm iększe- n iu z d o ln o ś c i p ro d u k c y jn e j fa b ry k . Zniszczone |
zespoły m aszyn u z u p e łn io n o im p o rte m z Cze- chosłom acji. W ro k u 1949 p ro je k tu je się d a l
sze zm iększenie z d o ln o ś c i p ro d u k c y jn e j za kła dom obum n iczych , gdyż is tn ie ją c e nadal lu k i m p a rk u m aszynom ym będą u z u p e łn io n e d a l
szym im p o rte m z C zechosłom acji i F rancji.
P rz e m y s ł p a p ie rn ic z y . P rze m ysł p a p ie rn i
czy m y p ro d u k o m a ł m lis to p a d z ie b r. łącznie 41.716 to n a rty k u ło m . W y tm ó rc z o ś ć m poszcze
g ó ln ych działach, m p o ró m n a n iu z analog icz
n ym okresem ro k u u biegłe go, kształtom ała się następująco:
T a b e la 15
P r o d u k c ja p r z e m y s łu p a p ie r n ic z e g o (da n e p ro w iz o ry c z n e )
W y s z c z e g ó ln ie n ie
Ilo ś ć w y p ro d u k o w a n a w to n a c h u; lis to p a d z ie
% w y k o n a nia p la n u w lis to p a d .
I*ł48 r.
1947 r. 1948 r.
M ia z g a d rz e w n a . . . . 7.900 8.949 102
C e lu lo z a s u lfito w a . . . 6.196 6.343 109 P a p ie r o g ó ł e m ... 18.863 21.692 114 T e k t u r a ... 2.403 2.905 137
Jak m y n ik a z ta b e li N r 15 m każdej branży p rz e m y s łu p a p ie rn icze g o p ro d u k c ja m zrosła m p o ró m n a n iu z a nalog icznym okresem ro k u ubie g łe g o ; stosunkom o n a jm iększy, bo o 21%
n a s tą p ił m zrost m m ytm órczości te k tu ry , m m n ie j
szym s to p n iu p a p ie ru , m ia z g i drzem nej i c e lu lo zy.
P rze m ysł p a p ie rn ic z y m y k o n a ł ja k o je d e n z pie rm szych ro czn y p la n p ro d u k c ji, osiągając 220 tys. ton p a p ie ru m szystkich gatunkom ju ż m d ru g ie j p o ło m ie m iesiąca spramozdamczego.
N ależy p o d k re ś lić , że p rz e k ro c z o n o m ten spo
sób 18 tys. ton, przed m o je n n ą p ro d u k c ję pa
p ie ru .
W lis to p a d z ie u ru c h o m io n o fa b ry k ę p a p ie ru m T arnóm ce. Ma ona p ro d u ko m a ć te ktu rę brązom ą d la celom p rze m ysło m ych , d la m yro - bu ka rto n o m i d la u ż y tk u szemcóm. P ro d u kcja fa b ry k i zaspakajać będzie ry n e k k ra jo m y a pem- ne n a d m yżki skierom ane zostaną na eksport.
Z a k ła d y kauczukom e m P iastom ie rozp o czę ły p ro d u k c ję m ałkóm kauczukom ych, służących do lin io m a n la p a p ie ru m k ra tkę , a sprom adzanych dotychczas z za granicy.
C elem u s p ra m n ie n ia o b s łu g i ry n k u i mzmo- żenia bezpośre d n ie g o k o n ta k tu z k lie n te lą , C.H.P. P apierniczego p la n u je u tm o rze n ie m 1949 r.
16 e k s p o z y tu r terenom ych, ro zbudom a nie sieci sprzedaży h u rto m e j do 82 p u n kto m (obecnie 24) oraz u tm o rze n ie 10 m zo ro m ych sklepom deta
lic z n y c h .
P rz e m y s ł fe rm e n ta c y jn y . Plan p ro d u k c ji p rz e m y s łu fe rm e n ta c y jn e g o został u y k o n a n y ru lis to p a d z ie b.r. na o g ó ł z dość znaczną nad- u y ż k ą , co p rz e d s ta u ia tab e la N r 16
T a b e la 16
P r o d u k c ja w a ż n ie js z y c h a r t y k u łó w p a ń s tw o w e g o p r z e m y s łu f e r m e n ta c y jn e g o
(da n e p ro in iz o ry c z n e )
W y s z c z e g ó l
n ie n ie
Jedn.
m ia ry
O s ią g n ię ta p ro d u k c ja %u iy k o n a n ia p la n u ui lis 'o p a d .
1948 r.
p a ź d z ie rn ik 1948 lis to p a d 1948
P iw o . . . h i 80.000 64.000 102
W in o . . .
,,
1.879 3.515 129O c e t . . .
,,
9.647 8.987 142S łó d . . . t. 1.711 3.557 83
N ależy p o d k re ś lić , że p ro d u k c ja u in a u l i stopadzie b r. je s t n a ju y ż s z ą m iesięczną p ro dukcją, osiągnię tą u ciągu 11 m ie się cy 1948 r.
W m iesiącu s p ra u o z d a u c z y m p a ń s tu o u y p rz e m y s ł fe rm e n ta c y jn y p rz e k ro c z y ł u p ro d u k c ji u in a p rz e u id z ia n y na ro k bieżący p la n p ro d u k c ji. D o d n ia 1. 12. 1948 r. u y tu o r z o n o p o nad 24.000 h l u in , podczas gdy p la n o u a n o u ciągu całego ro k u p ro d u k c ję 23.022 hl. Fakt ten m a duże znaczenie ze u z g lę d u na p ro u a - dzoną u a lk ę z a lk o h o liz m e m . W zm o żo n a p ro d u kcja u i n p o z u a la r ó u n ie ż na zm niejszenie tego a rty k u łu , co zgodne je s t z za ło że n ia m i na
szej p o lity k i h a n d lo u e j.
Na u u a g ę zasługuje p o m y ś ln y r o z u ó j p rz e m y s łu p iu o u a rs k ie g o . Z e s ta u ie n ie s ta tystyki p ro d u k c ji p iu a z okresu p rz e d u o je n n e g o i la t p o u o je n n y c h u s k a z u je na dość p o u a ż n y u z ro s t p ro d u k c ji. W 1938 r. p ro d u k c ja p iu a u y n o s iła 1.502 tys. h l, u 1948 r. zaś osiągnęła ju ż 1.605 tys, h l. O becnie czyn n ych je s t 105 b r o u a r ó u , z czego p a ń s lu o u y c h 61, s p ó łd z ie lc z y c h 15 i p ry u a tn y c h 29. O g ó ln a roczna zdolność p ro d u k c y jn a b r o u a r ó u u s z y s tk ic h trzech s e k to ró u u y n o s i 3.810 tys. h l., u 1948 u y k o rz y s ta n o ją dotychczas u 42,1%. M o ż liiu o ś c i p ro d u k c y jn e naszych b r o u a r ó u zd o ln e są n ie ty lk o p o k ry ć dużo u ię k s z e z a p o trz e b o u a n ie u e u n ę trz n e , ale n a u e t u k r ó tc e p rz e m y s ł p iu o u a r s k i będzie m ó g ł p ro d u k o u a ć na eksport. N ależy s tu ie r - dzić, że ko n su m cja p iu a u z ro s ła u p o ró u n a - n iu z okresem p rz e d u o je n n y m : u 1948 r. u y nosi 6,7 1 na 1 m ieszkańca, podczas gdy u la tach 1934 — 1938 u a h a ła się u granicach 3 do 4 lit r ó u .
P rz e m y s ł k o n seru jo tn y u y k o n a ł ju ż u lis to p adzie ro czn y p la n p ro d u k c ji, p rz y czym u y - k o n a n ie tego p la n u przez poszczególne branże
u e d łu g u a rto ś c i p rz e d s ta u ia się następująco:
branża m ięsna 113%, o u o c o u o - u a r z y u n a 82%, ry b n a 81,5%, Z je d n o cze n ie C h ło d n icze 128,7%.
P ro d u kcja C entralneg o Zarządu P rze m ysłu K o n s e ru o w e g o osiągnęła u listo p a d zie , u po- ró u n a n iu z m iesiącem p o p rze d n im , dość znacz
ne n a d u y ż k i.
T a b e la 17
P r o d u k c ja w a ż n ie js z y c h a r t y k u łó w p a ń s tw o w e g o p r z e m y s łu k o n s e rw o w e g o w p a ź d z i e r n i k u i lis t o p a d z ie 1948 r. w to n a c h :
(da n e p ro in iz o ry c z n e )
W y s z c z e g ó ln ie n ie P a ź d z ie rn ik 1948 r.
L is to p a d 1948 r.
B r a n ż a m ię s n a :
T łu s z c z e ś u i i e ż e ... | 112 181
„ t o p i o n e ...! 98 150 W ę d lin y ... 166 158 B e k o n y ... 351 384 W y r o b y p e k l. i w ę d z o n e . . 41 38 K o n s e r u y m i ę s n e ... 388 745
M ię s o w p o łó w k a c h . . . a 280 475
B r a n ż a o w o c .-w a r z jjw n a :
M a rm o la d y i p o w id ła . . . . 860 796
K o n s e rw y o w o c o w e . . . . 29 2
B r a n ż a ry b n a :
K o n s e rw y r y b n e ... 220 180
O b ro ty h a n d lo u e C.Z.P. K o n s e ru o u e g o u y - n io s ły u p a ź d z ie rn ik u rb . 364,9 m il. zł, u z ra - stając p o u a ż n ie u stosunku do o b ro tó u z u rz e ś - n ia (279,5 m il. zł). W o b ro ta c h ty c h n a jm ię kszą pozycję s ta n o u iły k o n s e ru y o u o c o u o - u a rz y u n e , k tó ry c h ro z p ro u a d z o n o za 154,5 m il. zł. K o n s e ru m ię s n y c h ro z p ro u a d z o n o za
126.8 m il. z ł a k o n s e ru ry b n y c h za 83,5 m il. zł.
P rz e m y s ł spożyruczy. P a ń s tu o u y P rzem ysł S p o ż y u c z y u y k o n a ł roczny p la n p ro d u k c ji ju ż u d n iu 10 lis to p a d a rb . O g ó łe m u a rto ś ć u y - p ro d u k o u a n y c h a rty k u ło m za ten okres, u e d łu g cen p o d s ta u o u y c h z ro k u 1937, u y n o s i 235.8 m il. zł.
P a ń s tu o u y P rze m ysł S p o ż y u c z y u y p ro d u k o - u a ł u lis to p a d z ie b r. o gółem a r ty k u łó u spo- ż y u c z y c h 36.608 t o u a rto ś c i 33 m il. zł, u g cen z 1937 r., u y k o n u ją c p la n m iesięczny u 127,3%. W stosunku do m iesiąca p o p rz e d n ie g o u a rto ś ć p ro d u k c ji u z ro s ła o 2 m il. zł.
u e d łu g cen p o d s ta u o u y c h z 1937 r.
T a b e la n r 18 ilu s tru je u z r o s t p ro d u k c ji u p o szczególnych Z je d n o cze n ia ch C.Z.P.S.
