Mnożenie sumy algebraicznej przez jednomian
Materiał zawiera 2 filmy, 17 ćwiczeń, w tym 7 interaktywnych.
Filmy - sposób mnożenia sumy algebraicznej przez liczbę, dzielenie sumy algebraicznej przez liczbę.
Przykłady - mnożenie sumy przez liczbę, przekształcanie sum algebraicznych.
Ćwiczenia- mnożenie (dzielenie) sum algebraicznych przez jednomiany, przekształcanie wyrażeń algebraicznych, wykorzystanie mnożenia jednomianu przez sumę w zadaniach.
Mnożenie sumy algebraicznej przez jednomian
Film dostępny na portalu epodreczniki.pl
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Animacja
Przykład 1
Pomnóżmy sumę algebraiczną 3x– 2y + 5 przez liczbę -2.
-2 ∙ (3x– 2y + 5) = - 2·3x– (-2) ∙ 2y + (-2)·5 = - 6x + 4y– 10 Pomnóżmy teraz tę samą sumę przez jednomian 7x.
7x ∙ (3x– 2y + 5) = 7x ∙ 3x– 7x ∙ 2y + 7x ∙ 5 = 21x2- 14xy + 35x Przykład 2
Film dostępny na portalu epodreczniki.pl
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Animacja
Przykład 3
Wykorzystując wiadomości dotyczące dodawania, odejmowania i mnożenia przez jednomian sum algebraicznych, możemy wykonywać działania na sumach algebraicznych. W przypadku wyrażeń algebraicznych obowiązuje taka sama kolejność wykonywania działań, jak dla wyrażeń
arytmetycznych.
Zapisujemy w najprostszej postaci:
4x(5y – 2) – 7y(3x – 4) + 5(xy – 2x + 8y + 3) W pierwszej kolejności wykonujemy mnożenie
4x(5y– 2)– 7y(3x– 4) + 5(xy– 2x + 8y + 3) =
= 4x ∙ 5y– 4x ∙ 2 - 7y ∙ 3x + 7y ∙ 4 + 5 ∙ xy– 5 ∙ 2x + 5 ∙ 8y + 5·3 =
= 20xy– 8x– 21xy + 28y + 5xy– 10x + 40y + 15 = W ostatnim etapie wykonana została redukcja wyrazów podobnych.
= 4xy– 18x + 68y + 15 Ćwiczenie 1
Pomnóż jednomian przez sumę algebraiczną.
1. 5( - 3x + 12y– 4)
2. -20x2 5x + 2y– 7z
3. -2a -
1
2 + 3a
4. 6xy( - 2x + 4y– 7)
5. m( - 4m + 3n– 2)
6.
2
3 6a– 12b + 9
7. ( - 5x + 7y - 2z) · ( - 2)
8. ab( - 10a + 20b– 35)
( )
( )
( )
Ćwiczenie 2
Podziel sumę algebraiczną przez liczbę.
1.
10a+ 15b-35 5
2. ( - 8xy + 12z):( - 4)
3. -6m2+ 9mn– 15 :
1 3
4.
-18ab+ 9a-27b -3
5. -2x2– 5x + 4xy– 3y : -
1 2
6.
25a-15b+ 10c -
2 3
Ćwiczenie 3 Przeciągnij i upuść.
-12, 4
1
2, 6, -2, x2, 7,5, k3, k3l, x, 15, 30, 27, -7,5, a2b, ab2, 1,6, 11,25, k2, x2y, 1,4, a2b2
a) 3ab( - 4a + 5b - 9) = ... a2b + ... ab2- ... ab b) 1, 5x - 5xy + 20x2- 7, 5y = ... x2y + ... x3- ... xy
c) -1
1
2 - 3x + 5y - 4 = ... x - ... y + ...
d) -0, 4 5x - 3, 5y2+ 4 = ... x + ... y2- ...
e) -8x(5x - 4xy + 15) = - 40 ... +32 ... -120 ...
f) 2, 5ab( - 3a + 10b - 12ab) = - 7, 5 ... +25 ... -30 ...
g) -0, 6k2 - 5k + kl - 10 = 3 ... -0,6 ... +6 ...
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
( )
( ) ( )
( )
( )
( )
( )
Ćwiczenie 4 Przeciągnij i upuść.
– 36x2y2, 3xy, 10xy, 20xy, 16xy2, -4y, -5, 4y, 16x2y2, 2,5xy
a) 5x(2y + ... ) = ... +15x2y b) -8xy( ... -2y) = 40xy + ...
c) 4xy2 - 9x + ... ) = ... + 16xy3 d) -10y( - 2x - ... ) = ... + 25xy2 e) 2x2 ... -8y2 = - 8x2y - ...
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5
Połącz w pary.
<span aria-label="cztery x indeks górny, dwa, y, minus, dwadzieścia x y" role="math"><math><mn>4</mn>
<msup><mrow><mi>x</mi></mrow><mrow><mn>2</mn></mrow></msup><mi>y</mi><mo>-</mo>
<mn>20</mn><mi>x</mi><mi>y</mi></math></span>, <span aria-label="dwa x, minus, pięć y"
role="math"><math><mn>2</mn><mi>x</mi><mo>-</mo><mn>5</mn><mi>y</mi></math></span>,
<span aria-label="cztery x indeks górny, dwa, plus, dwadzieścia x" role="math"><math><mn>4</mn><msup>
<mrow><mi>x</mi></mrow><mrow><mn>2</mn></mrow></msup><mo>+</mo><mn>20</mn>
<mi>x</mi></math></span>, <span aria-label="y, minus, trzy x" role="math"><math><mi>y</mi><mo>–
</mo><mi> </mi><mn>3</mn><mi>x</mi></math></span>, <span aria-label="cztery x y, minus, dwa"
role="math"><math><mn>4</mn><mi>x</mi><mi>y</mi><mo>-</mo><mn>2</mn></math></span>,
<span aria-label="cztery x, plus, dwadzieścia" role="math"><math><mn>4</mn><mi>x</mi><mo>+</mo>
<mi> </mi><mn>20</mn></math></span>, <span aria-label="czternaście x y, minus, osiem y" role="math">
<math><mn>14</mn><mi>x</mi><mi>y</mi><mo>-</mo><mn>8</mn><mi>y</mi></math></span>,
<span aria-label=" minus, sześć x, plus, dwadzieścia jeden y" role="math"><math><mo>-</mo><mn>6</mn>
<mi>x</mi><mo>+</mo><mn>21</mn><mi>y</mi></math></span>
-3(2x - 7y) 4x(x + 5) 4(x + 5) 2y(7x - 4)
4xy(x - 5)
6x -15y 3
(8xy - 4):2 ( - 12x + 4y):4
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
(
( )
Ćwiczenie 6
Wykonaj działania, a następnie połącz dane wyrażenie z uzyskanym wynikiem.
1. 3x - xy + 4 + 2y x2- 7x + 4 + - 5x2y + 7x
2. k - kl2+ 8kl – 4k2 l2– 5l – 2k2l2– 9
3. -3xy 2x– 5y + 8 – 4y x2– 2xy + 1
4. 8kl - 2k + 4l + 3 – 2l 8k2– 6kl + 4
5. 2xy2 - 4x + 2 – 3xy 6x– 8 + 5x2 - 2y + 7
6. -8x2y2+ 4xy2– 28x2y + 24xy + 35x2
7. -32k2l + 4kl2+ 24kl - l
8. -6x2y + 19x + 8y– 14xy
9. -7 k2l2 + 28k2l + 9
10. -10x2y + 23xy2– 24xy– 4y
Ćwiczenie 7
Zapisz bez użycia nawiasów, zredukuj wyrazy podobne i oblicz wartość liczbową wyrażenia algebraicznego.
1. 4(a + 3b) + 2(a– 4b), dla a = 0,5 i b = - 3
2. -2 x2+ y – 3 4y– 2x2 , dla x = - 2 i y = - 4
3. 5(x + 2y– 3z)– 4( - 3x + 4y– z), dla x = - 1, y = - 3 i z = 4,5
4. -3(xy– 2z) + 4( - 3xy + 5z - 3), dla x = - 2, y = 3 i z = 2
( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )
( ) ( )
( ) ( )
( ) ( ) ( )
( ) ( )
Ćwiczenie 8
Kwadrat nazywamy magicznym, jeżeli sumy wyrazów w każdym wierszu, w każdej kolumnie i na przekatnych są takie same. Przeciągnij i upuść tak, aby poniższy kwadrat stał się kwadratem magicznym.
2x(2x + 1), 4x2, 4x 1 -
1
2x , -4x(x - 1), 8x2, 2x(x + 1)
... ... 6x2 ... ... 4x ... ... 2x
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 9
W gimnazjum, w którym uczy się Dorota, oceny semestralne wystawia się w oparciu o średnią ważoną.
Średnią ważoną oblicza się, dzieląc sumę wszystkich iloczynów ocen i ich wag przez sumę wszystkich wag.
Zapisz i przedstaw w najprostszej postaci wyrażenie przedstawiające średnią ważoną ocen Doroty z matematyki, jeżeli dziewczynka uzyskała x piątek z wagą 3 i y piątek z wagą 2, x czwórek z wagą 3, y czwórek z wagą 2, jedną trójkę z wagą 3 i jedną trójkę z wagą 2. Suma wag wszystkich ocen Doroty wynosi 20.
Ćwiczenie 10
Dany jest trapez równoramienny, którego dłuższa podstawa ma długość x cm, krótsza podstawa ma długość (y + 3) cm, a wysokość z cm. Zapisz w najprostszej postaci wyrażenie opisujące
1. pole tego trapezu
2. pole trapezu otrzymanego w wyniku wydłużenia dłuższej podstawy o 7 cm, skrócenia krótszej podstawy o 2 cm i zwiększenia wysokości 5 razy
3. różnicę pól trapezów opisanych w podpunktach b) i a)
Ćwiczenie 11
Rozstrzygnij, czy zdanie jest prawdziwe, czy fałszywe.
( )
Ćwiczenie 12 Przeciągnij i upuść.
-8k2l + 2l, 4a2b - 10ab2, - 8k2l - 2l, - 4a2b - 10ab2, x2+ 6y, x2y - 3x, -x2- 6y, 8k2l - 2l, 8k2l + 2l, -x2y + 3x, -4a2b + 10ab2, x2- 6y, -x2+ 6y, 4a2b + 10ab2, - x2y - 3x, x2y + 3x
a) x(x - 2y) + 3y(x - 2) + ... = xy b) -4ab 2a – 3b + 4 – 2a2b + ...
- 12ab = - 6a2b + 2ab2 – 4ab
c) k2 - 2l + k – 7 – 2l 3k2 – 1 = k3 – 7 k2 + ...
d) xy 2x – 3y + x - 3xy + 5y2 + 3 = ... + 2xy2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 13
Zapisz odpowiedź na pytania w postaci wyrażenia algebraicznego.
1. Kasia i Asia zbierały muszelki. Kasia zbierała muszelki 2 dni, a Ania 3 dni. Kasia każdego dnia zbierała x muszelek i wyrzucała 5 muszelek uszkodzonych. Asia każdego dnia zbierała y muszelek i wyrzucała 7 uszkodzonych. Ile muszelek mają obie dziewczynki razem.
2. Jacek dostaje x zł kieszonkowego miesięcznie, a Michał y zł. W listopadzie i grudniu Jacek dostał dodatkowo po 20 zł od cioci, natomiast Michał dostał dodatkowo po 30 zł od swojego brata. Ile pieniędzy otrzymali w listopadzie i grudniu obaj chłopcy razem?
Ćwiczenie 14
Wiadomo, że
W = 3x– 7xy + y– 3; Q = - 4x R = - 5x2 + 3,5x2y – 7xy + 9 Zapisz w najprostszej postaci.
1. Q·
2. Q·R–W
Ćwiczenie 15
Alina i Balladyna zbierały maliny. Alina zebrała 2x + 3kg malin, a Balladyna o 4 kg malin mniej.
1. Ile malin razem zebrały Alina i Balladyna?
2. Ile kilogramów malin średnio zebrała każda z nich?
( ) (
)
( ) ( )
( ) ( )
Ćwiczenie 16
W dzbanku są 3 l mleka. Mlekiem z dzbanka dopełniamy dwie szklanki o pojemności 0,2 l, wiedząc, że w każdej z nich znajduje się x litrów mleka. Ile mleka zostanie w dzbanku?
Ładuję [MathJax]/jax/element/mml/optable/GreekAndCop c.js