Cena 200.000 Mk. 1 Czerwca 1924 r. NiedzielafedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
Express Pomorski
Redakcja I Administraęia; Toruń, ul. św. Katarzyny Nr. 3. Tefef. Hr. 326 Wiosna dobrobytu
Państwa polskiego
MaJ-zamkfiięty bez deficytu
Radosna wiadomość na niedziela Z dobrze wtajemniczonego
źródła dowiadujemy się, iż w dniu dzisiejszym (ostatni dzień maja) zapasy Centralnej Kasy państwowej nie uległy bynaj
mniej zmniejszeniu. Maj został zamknięty bez grosza deficyt.’.
Raporty z napływu podatków z II dekady wykazują iż zdol
ność płatnicza podatników nie tylko że nie osłabła, ale w wie
lu pozycjach przewyższa po
przednie dekady-
Twierdzenia więc naszych do
W ARSZAW A, 31. V- moroslych pesymistów, że wskutek kryzysu gospodarcze
go wyschną źródła skarbowe—
nie znajdują żadnej podstawy- A już całkowity kłam przewi
dywaniom malkontentów zada
ją cyfry, mówiące o olbrzymich i wrciąż zwiększających się wpływach z opłat stemplowych- Świadczą one wyraźnie o po
większonej ilości tranzakcyj, o coraz szybszem pulsowaniu tę
tna życia gospodarczego.
Wybuchy w Bukareszcie powtórzyły się
Strąty materialne są olbrzymie
Ofiar w ludziach było, naszczę$cie, mniej, niż przypuszczano
Z Bukaresztu donoszą O osta tniej katastrofie donoszą w dal
szym ciągu, że
eksplozje powtórzyły sie w nocy z 28 na 29 b- m., powo
dując pożar trzech pawilonów pyrotechnicznych i składów prowiantowych'
Dzięki odwadze oficerów wcjsk pyrotechnicznych zdoła
no
uratować wielka ilość armmicfi wojennei.
O północy eksplozje ustały, tale że pożar’ mógł być ugaszo-
HT- . ,
Ministerjum spraw wojsko
wych ogłasza, że przyczyny wybuchu nie zostały dotych
czas ustalone i że depot amuni
cji, które uległo zniszczeniu, jest jednem z licznych, jakie po siada armja rumuńska. Jest to oczywiście — głosi komunikat
— wielka strata, ale bynajmniej nie kieska- Pożar objął również praco
wnie i składy mundurowe, ko'- szi.ry i znajdujące się w pobli
żu domy-
Liczba zabitych wynosi 4. ran
nych zaś 20.
Pogłoska o tern, jakoby gra
naty wybuchły w paiłacu kró- 1 -wskim, jest nieścisła-
Z W iednia donoszą: „Neue Frede Presse“ donosi: wybu
chy w składzie amunicji w Bukareszcie trwały przez 2 go dżiny. W tym czasie panowa
ła w mieście niesłychana pani"
ka- Cale dzielnice miasta zo
stały przez ludność opróżnione- Uczennice pewnego liceum u- ciekly ze szkoły w panicznym strachu- Parlament nie mógł odbyć swego posiedzenia- Każ
demu wybuchowi towarzyszy
ły silne wstrząśnienia, które spowodowały zawalenie się kil ku domów- Około tysiąca wa
gonów amunicji > 12-000 naboi, które niedawno nadeszły z za
kładów Skody, wyleciały w powietrze- Przypuszczają, że
Rozruchy robotnicze w fabryce widzewskiej
Porwanie dyrektora, który nie wypłacał .pensji
Policja konna i straż ogniowa przywracają porządek
ŁODZ, 31- 5- (Telefonem od własnego korespondenta)-
Na tle niewypłaconych zarób ków tygodniowych doszło dziś w fabryce manufaktury w W i
dzewie pod Łodzią do zajść, które przeszły w ostrą formę rozruchów.
Tłum robotników, nie mogąc doprosić się wypłaty, wtargnął do mieszkania dyrektora fabry ki, p- M axa Kołma, wydobył go stamtąd i poprowadził do ka n
toru, usilnie nalegając, aby pod
pisał asygjiaiy.
W ezwana policja wystąpiła
Litwini chcą oberwat pn skórze
Dlaczego im tej przyjemności żałować
konnych i rowerowych policjan tów, aby p- Kohna wydobyć z kantoru.
Niestety, p- Kohn został tym
czasem nieco poturbowany;
wsiadł do pociągu i pojechał do W 'arszawy, aby się poddać k •.
racji.
Stu najbardziej zawziętych terrorystów zabarykadowało się w gmachu fabrycznym i do piero interwencja straży pożar nej doprowadziła do opuszcze
nia gmachu.
W drożono śledztwo sądowe.
Pierwszą ratę zarobków wy- wobec rozgoryczonego tłumu płacono. Zarząd ogłosił, iż fa-
oględnie. brykę zamyka z powodu terro- Potrzeba było atoli aż 200ru.
uda się uratować jeszcze jeden skład amunicji, znajdujący się pod ziemią, chociaż odległość jego od miejsca wybuchu jest bardzo niewielka- Nad miastem unoszą się gęste kłęby dymu- Pałac królewski w Cotroceni
musiał być ewakuowany- Szko-1 _ . . - .
dy obliczają narazie na 2 mil- podkomisyj budżetowych z u- jardy lei- działem generalnego referenta
-I-' .INNf-*---
Obiad polityczny
W ARSZAW A 31. V.
W czoraj pan prezes Rady ministrów i minister skarbu wy dal obiad na cześć prezesa : członków komisji budżetowej Sejmu oraz przewodniczących
budżetowego Senatu i człon
ków komitetu ekonomicznego Rady ministrów, tudzież przed
stawicieli ministerjum skarbu, nadzwyczajnego komisarza o- szczędncściowego i prczydjum Rady ministrów-
. Może jeszcze nie zamach, może ’nęy MMI. zamiar
W każdzm razie trzeba drabów za język pociągnąć, bo i
OD SZWABA 8 OD PYROKSYŁBY o nieszczęście nie trudno
W ARSZAW A 31- V- W ubiegły wtorek przybyła do Łochowa (trzecia stacja od W arszawy w kierunku W ilna) kon pan ja szkoły podchorą
żych z Ostrowa — Komorowa celu pilnowania kolei, z po
wodu
przejazdu Prezydenta Rze
czypospolitej.
Ponieważ żołnierze mieli ob
jąć służbę dopiero w nocy, po
zwolono im wyjść na wieś dla zakupienia prowiantów.
W racając ze wsi, wzdłuż plantu kolejowego, jeden z żoł
nierzy zboczył w krzaki i tam zauważył osobnika, który koto plantu w ziemię ręką
coś zagrzebywał.
Żołnierz, choć nie był jeszcze na służbie, ale jako człowiek inteligentny, przyszły oficer, świadomy swych obowiązków, zainteresował się tym faktem i, poczekawszy na oddalenie się tego osobnika, ku swemu zdziwieniu skonstatował, iż za
grzebana została
dwustugramowa paczka pyro- ksyliny.
OLIMPJADA
MECZE NA PROW INCJI.
W iedeński klub Admira ro- zegr< matche: w sobotę 31 maja we Lwowie z Czarnymi, nazajutrz zaś i w środę z Pogo
nią-
Na Zielone Świątki Admira ro zegra dwa matche: z W isłą w Krakowie i w następną środę w Królewskiej Hucie-
SZW AJCARIA - CZECHO
SŁOW ACJA-
Z Paryża donoszą. W dzisiej szym spotkaniu Szwajcarja bi- je Czechosłowację w stosunku 1 : 0 (0 : 0)- Zwycięzką bram
kę, strzelił dla Szwajcarii na 5 minut przed końcem • zawodów Pa< her.
Socjaliści francuscy nie wezmą udziału w rządzie
Z Paryża piszą Kongres sek kwany, wypowiedział się cji francuskiej międzynarodów- głosami przeciwko 666 przeciw ki robotniczej departamentu Se udziałowi w gabinecie-
1781
Naradziwszy się z towarzy
szami, postanowili nie alarmo
wać tego osobnika, tylko iść za nim, mając go na oku. Tak do
szli do stacji, tu zameldowali o wszystkiem swemu dowódcy kompanji-
Podejrzany osobnik został zrewidowany i znaleziono przy nim jeszcze
pleć paczek po 200 gramów py ' - ’my, kilkanaście kapsli, lont- koirnas. gwizdek akro
wy i odręczny planik sytuacyj
ny z drogami tei okolicy- Osobnik ten podał się za ślą
zaka, słabo włada językiem poi skim i zeznał, iż jest specjalistą od karczowania przy pomocy pyroksyliny, że przyjechał ze
s w ą u u inżynierem, przedstawi
cielem firmy, która zakupiła te reny po wyciętym lesie dla eksploatacji ich, że inżynier znajduje się w administracji dóbr i że
w leśniczówce Jeżyska znai- d’-e sie skład pyrą17’ , —
Zaś na pytanue, co robił ptzy plancie i dlaczego zagrzebał pa
czkę w ziemię, plątał się w od
powiedziach i twierdził, że miał jechać do Zieleńca rowerem i chc-al zmniejszyć swój ciężar, aż o 200 gramów.
Owwm inżynierem, o którym mówił podejrzany osobnik, 0- kazał się dr. inżynierii Gold- schmit, podający się za gdań
szczanina, nie władającego ję
zykiem polskim, • były niemiecki oficer artylerii.
W Jeźyskach znaleziono za- magazynowanych
sto kilogramów pyroksyliny i kilkaset kapsli-
W ładze bezpdeczństwa, bio- rąc pod uwagę niemiecko-gdań
skie pochodzenie Goldschmita, dziwne zachowanie się jego po
mocnika przy plancie kolejo
wych w dniu przejazdu’Prezy
denta Państwa i magazynowa
nie tak dużej ilości materjałó-y wybuchowych, bez uprzednie
go zawiadomienia o tem miej
scowej policji,
obydwu aresztowały i odstawiły do dyspozycji sę
dziego śledczego w W ęgrowie.
W ładze prowadzą w spraw:e tej energiczne dochodzenie.
Nie jest wykluczone, źe zezna
nia aresztowanych są zgodne z rzeczywistością, wydaje się nam jednak koniecznem prze
prowadzenie bardzo szczegóło
wego śledztwa, bo żaden nie- miec, a w dodatku były oficer i gdańszczanin, nic napewno dobrego dla nas nie miał na myśli i owo „karczowanie14 przy pomocy pyroksyliny mo- gb' być tylko pretekstem do pokrycia istotnych, a niebezpie cznych dla państwa planów.
*
Od osoby dobrze poinformo
wanej o tym wypadku dowia
dujemy się następujących szcze gotów.
Pyroksylina pochodzi ze skła du umieszczonego
w majątku Zamoyskich między Łochowem a Małkinią.
Inżynier, który używał pyrok- sylny do karczowania zrębów
jest niemcerń z Gdańska- Ma on pomocnika -w osobie drugiego niemca gdańskiego, źle mówiącego po polsku, jak
kolwiek noszącego polskie naz
wisko: Ossowski.
Najciekawsze jest, że pyrok- sylinę sprowadzono z zagrani
cy i zmagazynowano bez wie
dzy jakiejkolwiek władzy pol
skiej lokalnej albo wojewódz
kiej.
(b)-'Z pogranicza połsko-Mtew pełnie się uspokoiła i powróciła skiego nadeszły wiadomości, że do życia normalnego.
wzdłuż pasa gramcznego pono- W szystkie zakusy litewskie wnie daje się zauważyć wzmo- z energicznym och zony ruch ,,szauhsow . । z naszej strony. Spodzóe- Okazuje się, że litwinś nie zre wać, się zatem należy, że zygnowałi bynajmniej z „religij wkrótce nastąpi zupełna likwi- nych procesyf‘ na terytorium dacja band litewskich i ich zbro polskie, jednakże nie ustalili do dniczych planów.
tychczas ostatecznie daty tej
demonstracji. ।
W edług ostatnich wersyj,
„pielgrzymka44 szaulisów do Kalwarii i „Ostrej Bramy44 wy- ■ znaczona została na nadcho-;
dzącą niedzielę lub na Zielone Świątki-
Gen. Rydz - Śmigły wydal wszystkim podległym mu wła
dzom odpowiednie polecenia, które zapobiec mają wszelkim próbom pogwałcenia granicy pcJskiej-
LITEWSKIE IGRASZKI
Ludność zagrożonych miej- — Czyż me znajdzie sie »*
scowości, widząc energiczne reszcie ręka, któraby odebralh stanowisko naszych władz bez- rozłobuzowanenm smarkaczowi pieczeństwa oraz wojska, zu- niebezpieczna zabawkę?
Z kroniki wypadków warszawskich W ARSZAW Ą, 31. V-
Dzisiaj z piwnicy nale
żącej do p- senatora Bruna, P>ękna 4, skradziono znaczną ilość win zagranicznych.
Posłowi na Sejm1, Kowalczy
kowi, zamieszkałemu w Al. Je
rozolimskiej 23, skradziono gar nitur marynarkowy-
Radca ministerjalny P- T.
Plac Grzybowski, został schwy tany na gorącym uczynkir gwałtu seksualnego nad m ało letnim chłopcem.
W ubikacji ogólnej domu nr- 38 przy ul- Niskiej znaleziono podrzucone: kielich kościelny^
tacę i 4 bagnety -wojskowe.
Komunikat finansowy
z dnia 31 maja i Dolary na poziomie 5-18 i pół.
Spadek dewiz europejskich u- trwala się- Niektóre dewizy, jak np- Paryż i Belgja obniży
ły w dalszym ciągu jeszcze bar dziej swe kursy, inne nie wy- ikazują żadnej poprawy.
Na rynku akcyjnym tenden-
W ARSZAW A, 31. W cja z dnia wczorajszego utrzy
mana.
Daje się zauważyć duży spa dek złota. Ruble złote oddają ściśle według parytetu.
W papierach państwowych niema większych zmian- Bony dochodzą do 0.73-
GIEŁDA
Dolary 5.18 i pół.
Belgja 23.10.
Holandja 194- Londyn 22.37¥2.
Paryż 26.70- Praga 15.27.
Szwajcarja 91-30. • W iedeń 7-32¥2-
Medjolan 22.65.
Miljonówka 0.57-
8 proc, poż- złota 0.75- 1 6 proc. Bony złote 0-73.
4 i pół proc. Tow. Kr- Ziem- rub-) 16¥2,17.
B. Dyskontowy 7.25, 7.50- B- Handlowy 8-00, 8-50.
B- dla Han. i Przem. 1-65, l-8o.
B. Kredytowy 0.65, 0.75- B. Pol. Przem. we Lwowie 0 38 B- Zachodni 6 em- 2-30.
B- Zjedn- Ziem Pol; 2.20- B- Zw. Sp. Zar. 4.50, 4.90, 4.80.
B. Zw- Ziem- 0-30- Kijewski 0.40, 0.32, 0-37- Puls 0.50, 0.48, 0.49. . Spiess 1.10.
Strem 15.00- Zgierz 2-65-
Elektryczność 1-60, 1-65.
Pol- Tow- El. 0.28, 0.25.
Siła i Światło 0.64, 0.66, 0.65.
Chodorów 5-25, 5.75- Czersk 0-80, 0.85, 0-80- Częstocice 2-50, 2-80, 2-70- Gosławice 1.45, 1-90, Mtohałów 0-75, 0-70-
W arsz- Tow- Fabr- Cukru 4-15, 4.45, 4-40-
Łazy 0-17, 0-15, 017- W ysoka 4-00.
W arsz- Tow- Kop. W ęgla 5-35, 5-60-
Polska Nafta 0-65, 0-60, 0-63.
Pol- Prz- Naft- 1 - 2 em- 0.63- Nobel 1 - 6 1-20. 1-32, 1.30- Ceg blski’ 0-65, 0-63, 0^64- Lilpop 0-84, 0,81, 0.83-
M odrzejów 6- 75 1) 7-50, 7-20i 7-30 3) 8-00, 7.85, 7-95 5) Norblin 0^65, 0-67-
Orthwein 0-37, 0.38-
Ostrowieckie 8-50, 8-00, 8-35«
Parowozy 0-38, 0.42- « Pociks 1-30, 1-45-
Rohn 1— 3 em- 0.55, 4 em. 0-45.
Rudzki 1-4 em. 1-70 1), 1.80 2), 1.80, 1.81, 1-80 3), 1-85, 1-90, 5 em. 1-60.
Starachowice 3-10, 3.20-
Ursus 1—2 em. 1.55, 1-75, 3 em.
1-55.
Zieleniewski 10.60, 11-25- Konopie 5—6 em. 0.45, 0.50.
Zawiercie 49-00- Żyrardów 45.00, 4525.
Borkowski 1.35, 1-32, 1.35- Jabłkowscy 0-22-
Syndykat Roi. W arsz- 3.20.
Herbata 0.30.
Pol- Lloyd 0-20, 0.25.
Transport i Żegluga 1—6 em.
0-25, 0.24, 7 em- 0.18- Ćmielów 0-85, 0.87.
Haberbusch 6-40, 6.70.
Klucze 0.50.
Spirytus 1.65, 1-70, 1-67.
Tepege 3-10.
MILJONÓW KA 2-646.302- KRACH W GDAŃSKU
Gdański rynek pieniężny stoi pod znakom rozkładu- W ielka część przedsiębiorstw opar
tych na słabych podstawach znajduje srę w stanie likwida cji.
W artość jednego grama czy
stego zota w dniu 31 maja r- b*
wynosi 3 zł. 43,86 grosza-
2dcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA N ied zada 1 czerw ca 1924 n
p. p. p.
w komisji sejmowej
W A R S Z A W A 31. W tej o rg an izacji, zw racali' się do S ejm o w a k o m isja do b ad an ia niego, lecz p -g en erał nie p rty - tajn y ch o rg anizacy j, n a w czo - p isy w ał tem u n ajm n iejszego rajszem poufńem p o sied zen iu zn aczen ia. U— 1—
zak o ń czy ła śled ztw o w sp ra- 2-— u inH zi. z.u w ie P . P - P -
P rzesłu chan o n astęp u jący ch św iad k ó w : b y łeg o m in istra spr- w o jsk o w y ch — gen. S zep ty c kiego, g łó w n eg o k o m en d an ta policji — p- B o rzęck eg o o raz n ad in sp ek to ra P ietk iew icza-
Z in fo rm acy j, jalóe p rzem k n ę
ły do k u lu aró w z sali k o m isy j- rej. zan o to w ać n ależy zezn an ia gen- S zep ty ck ieg o , k tó ry o~
św iad czy ł, że isto tn ie iń ek tó - rzy czło n k o w ie P - P - P -, n ale
żący do starszy zn y w hrerarfl
_ _ _ _ _ _ U w ażał b o w iem ty ch k o n sp irato ró w za ludzi, zu p ełn ie p o zb aw io n ch ro zsąd k u , a co zatem id zie — nie p rzed
staw iający ch żad n eg o n iebez
p ieczeń stw a d la P ań stw a- Jed n ak że ciąg le alarm o w an y o sp isk ach , gen- S zep ty ck i za
rząd ził p ew n e p rzeg ru p o w an ia o d d ziałów w o jsk o w y ch - P rze
g ru p o w an ia te sk iero w an e b y ły w y łączn ie przeciw ko^ P - P - P -, nie zaś p rzeciw jak im k o l
w iek innym o rg an izacjo m czy też p o szczeg ó ln y m o b y w ate
lom .
P*Pomocnictwa rzjjiu
m jer G rab sk i p rzy tej sposobno ści w y g ło si z try b u n y sejm o
w ej d łu ższe przem ów ienie- U staw a o p ełn o m ocn ictw ach w ejd zie pod o b rad y n astęp n e
go p o sied zen ia R ad y m ini
stró w , t. j. w e śro dę.
Hafeerszym środkiem
ratowania przemysłu jest obnłtanle plac
Wszak wie zarabiamy tyle co przed wojną
fb). P ro jek t u staw y o dal
szych p ełn o m o cn ictw ach sk ar
b o w y ch w p ły n ie do S ejm u już w p rzy szły m ty g o d n iu i b ęd zie ro zp atry w any p rzez Izbę łącz
nie z budżetem -
Jak się d o w iad u jem y , p re-
W o b ecn em p rzesilen iu g o sp o d arczem p rzem y sł w y su w a n a p ierw szy plan obniżenie k o sz
tó w -pi'odukcji, w szczeg ó ln o ści p łac za p race.
k tó re rzek om o im ały w sto su n k u d o o k resu p rzed w o jen n eg o w zro sn ąć nadm iierrtie-
P o lsk i zw iązek zaw o d o w y p raco w n ik ó w p rzem y sło w y ch i h an d lo w y ch w S o sn o w cu ze
b rał d o k ład ne d an e staty sty cz
ne, d o ty czące k o sztó w p ro dukcji, z k tó ry ch w y n ik a, p rzy jm u jąc cen y w zlo cie stycznću 1914 r- ró w n e 100 trzy m am y
k o szty u trzy m an ia rza k w iecień 1924 r. ró w n e
125 d o 130.
_ P łS ce za p race "
w ty m że n resiącu w y n o siły za
led w ie
55 d o 65.
W y n ik a stąd , iż zaró w n o ro b o t
nik, jak ii p raco w nik p rzem y sło w y i h an d lo w y p racu je o b ec nie n iem al o p o ło w ę taniej niż p rzed w ojną, co sp raw ia, iż w k o sztach p ro d u k cji, p rzy jm u jąc sto su n ek cen za g łó w n e a rty k u ły konsum eji i u ży tk u , d o p łac za p racę
ro b o cizn a so< »^a o 40 p ro c, w k o sztach produkcji.
A rg u m en t w ięc, w y su w an y p rzez ciężki' p rzem ysł, iż ro b o cizn a p rzek racza p rzed w o jen n y i p ary tet, p o d rażając n ad m iern ie k o szta produkcji n ie w y trzy m a je k ry ty k i. R ó w n ież drugi ar
g u m en t, iż ro b o tn ik i p raco w nik p racu ją
m d ei w y d atn ie
p rzed w ojną, w y m ag a bliż
szej analizy- S ek retarz zw iąz-
| k u zaw o d o w eg o p. E w ert, n a p o d staw ie cy fr w zięty ch z d w ó ch typ o w y ch kopalń do
chodzi do w n io sk u , że w y d aj
n o ść p racy g ó rn ik ó w w zro sła n aw et n iezn aczn ie w p o ró w n a
niu z o k resem p rzed w o jen n ym iż w
(„n a filarach4* z 10,7 w t. 1913 n a 13,6 w 1922 r )-
Z resztą co do zm niejszenia w y d ajn o ści p racy nie jesteśm y odosobnieni.
w eela sp ad ła w B elgji, w S tan ach Z jednoczo- nych!, A nglii i F ran cji, p ro d u k
cja
żelaza
w S tan ach Z jednoczonych, S zw ecji, A nglji, B elgji i t- d., a P o lsk a bynajm niej nie jest na o statn iem m iejscu w tej m ierze, zw łaszcza jeśli się zw aży w y so ki stop ień u p rzem y słó w len ia i k u ltu ry p ań stw zach od nich.
S zukanńe w y jścia z ciężkiej rzeczy w iście sy tu acji p rzem y sk i n a d ro d ze
obniźenfe jed n o stek o łac za p rk cę, jak d łu g o k o szta u trzy m an ia n ie u leg n ą zniżce, jest pójściem po linji n ajm n iejszeg o oporu, o b liczo n y m zresztą na n ieo rjen to w arrie się w m ateria' le fak ty czn y m opinji publicznej szero k ich rzesz ro b o tn iczy ch i p raco w n ik ó w p rzem y sło w y ch i h an d lo w y ch .
Kresy zabezpieczono
(b). G łó w n y k o m en d an t poli
cji p ań stw o w ej, p. B o rzęck i, p o w rócił w czoraj z K resó w w sch o d n ich, g d zie baw iiłl k ilk a
n aście dni-
W iad o m o ści, jak ie p- B o rzęc ki p rzy w ió zł d o W arszaw y , są b ard zo p o cieszające, O d kilku dni n a K resach panuje spokój, g d y ż żad n a b an d a nie u siło w a
ła p rzek ro czy ć n aszej g ran icy . W o statn ich d n ach głów ny k o m en d an t policji o rg an izo w ał w sp ó łp racę w ę.ska z policją, p rzep ro w ad zi inspekcję sze
reg u p o steru n k ó w g ran icz
n y ch o raz w y d ał odpow iednie in stru k cje w sp raw ie w zm o c nienia słu żb y b ezp ieczeń stw a.
Akcje małą się nieco lepiej
Biuletyn giełdowy z 30 m&]3
W A R S Z A W A 31. V . Z eb ran ie w czo rajsze n ao g ó ł m iało ten d en cję m o cn iejszą.
P ierw szo rzęd n e w alo ry Z ró ż
n y ch g ru p ak cy jn y ch n ab y w an o w nieco w ięk szy ch ilościach po 'k u rsach w y ższy ch .
Z b an k o w y ch zn aczn iejszą p o p raw ę zd o b y ły : B ank D y s
konto w y i B ank H an dlo w y (po proc-) o raz B an k Z achodni i B an k Z w iązk u S p ó łek Z aro b - k o v /ych (po 15 proc.).
W ięk sze ró żn ice k u rso w e u- zy sk ały ró w n ież n iek tó re ch e
m iczn e, m ian o w icie: S trem — 20 proc., P u ls — 25 proc., a S p iess — blisko 40- E lek try cz
ne, cem en to w e i d rzew n e — słab iej N afto w em i m ałe o b ro ty p o k u rsach n iższy ch . W ę
g lo w e u trzy m an e-
Z g ru p y cu k ro w y ch C zersk i C zęsto cice nie zd o łały u trzy
m ać n o to w ań p o p rzed n ich , n a
to m iast pozostalte m iały n ab y w
Uroczystość w mmisterjum skarbu
W A R S Z A W A 31* V - W u b ieg ły czw artek d y rek to ro w ie d ep artam en tó w i n a
czeln icy w y d ziałó w m in ister jum sk arb u w ręczy li p- p rem ie
ro w i i m inistrow i! sk arb u , u p am iętn ien ia
w ielk ieg o d zieła o tw arcia B an k u P o lsk ieg o , ty sty czn ie w y k o n an y m arz-
W im ieniu zeb ran y ch p rze
m ó w ił p o d sekretarz stan u m ini steriu m sk arb u p. C zesław K k m er, k tó ry podniósł w ielk ie zn aczen ie, jak ie dokonane dziś ło san acji sk arb o w ej m a dla p o d n iesien ia p restiżu p ań stw a w k raju i zag ran icą o raz pod k reśli^ że ten w ie& i rezu ltat zo stał o siąg n ięty dzięki zw al
czeniu p rzez p rem iera p o w ąt
p iew an ia sp o łeczeń stw a w e w łasn e siły-
P an p rem ier i m inister sk ar
bu, d zięk u jąc ze w zru szen iem za ten w ielki d o w ó d p rzy w ią zan ia i u zn an ia, zazn aczy ł, że d o k o n an ie san acji sk arb o w ej jest dzięjem w sp ó ln em i d o szła o n a do sk u tku n iety lk o w sku-
dla
ar- k ała-
tek p o staw io n eg o p rzez niego p ro g ram u, lecz i dzięki h arm er n ijn em u w sp ó łd ziałan iu
w szy stk ich czy n n ik ów m fai- steriu m sk arb u i ad m in istracii
sk arb o w ej.
P rzed ew szy stk iem p rezes R ad y m in istró w p o d k reślił z n aci
skiem , że sp o łeczeń stw o pod w p ły w em w ielk ich i g o rzk ich d o św iad czeń d o jrzało już ubie
g łeg o lata w zupełności d o zro zu m ien ia p o w ag i sy tu acji i o- b o w iązk ó w stąd w y p ły w ają
cy ch , p od kreślił w ielk ie zasłu gi ciał u staw o daw czych , k tó re p rzez u ch w alen ie p o d atk u m a
jątk o w eg o o raz całeg o sy ste
m u n o rm aln y ch p o d atk ó w poło ży ły p o d w alin ę pod san ację.
P rem ier zak o ń czy ł w y raza
m i rad o ści z p o v o d u dokonanej p rzez ad m in istrację sk arb u re
h ab ilitacji opinji, ro zp o w szech
nionej o polskich zdolnościach ad m in istracy jn y ch o raz ufności, że d zieło polskiej san acji sk ar
b o w ej o k aże się
b ard ziej d o sk o nalen i od an alo g iczn y ch w y siłk ó w szy ch sąsiadó w .
Losowanie miOonćwek
Biedni gracze na dwie ostatnie cyfry
W zw iązk u z k o n w ersją sk ar
b o w ych p o ży czek p ań stw o - n y ch , m in ister sk arb u zarzą
dził d o k o n an ie lo so w ania w szy stk ich p rzy p ad ający ch do w y lo so w an ia do k o ń ca r. b- op
na-
szy ch ty g o d n i.
W y p lata prem iij n astąp i m ark ach polskich, obligacje zaś p o ży czk i zm ienione b ęd ą v/ n astęp stw ie n a obligacje po
ży czk i k ó n w ersy jn ej w ed łu g w
lig acy j 4 p ro c, p o ży czk i pre* relacji: 1 zlo ty — 500 m arek , m jo w ej (M iljonów ki)- Z m ian a o b lig acy j ro zp o czn ie
L o so w an ie to o d b ęd zie silę się w e w rześn iu i trw ać będzie w jed n y m dniu w ciągu najbliż- do k o ń ca ro k u b ieżąceg o . m jo w ej (M iljonów ki)-
Urdwersytet tylawski w
P race n ad u k o n sty tu o w an iem M ond, sied zib a k o m itetu iest w się k o m itetu n aczeln eg o ży d ó w
sk ieg o u n iw ersy tetu w Jero zo
lim ie zo stały zakończone- N a czele k o m itetu stan ął p ro feso r R instein, R o tszy ld , W ajsm an ,
N o w y m Jo rk u . P ro feso r R in- stein p rzy jął na siebie o b o w ią
zek zap ro szenia do k o m itetu n ajw y b itn iejszy ch sit ży d o w sk ich z E uropy-
Kto będzie następcą p. Sella B
(b). Jak się d o w iad u jem y , sp raw a o b sad zetiia stanow iska^
g ió w n eg o d y rek to ra K asy C h o -' ry ch , po d y m isji p- S ella, nie w ró ży szy b k ieg o załatw iein a, b ro d em lista k an d y d ató w , k tó rzy stan ęli do o g ło szo n eg o kon k u rsu , nie p o zw ala p rzy p u sz czać p o zy ty w n eg o ro zstrzy
gnięcia-
S p o d ziew ać się zatem n ale
ży , że zarząd K asy C h o ry ch w o bed teg o zw róci się ponow nie d o n aczeln ik a w y d ziału opieki sp o łeczn ej p rzy k o m isariacie rząd u — p Ł o p atty , z k tó ry m już sw eg o czasu n o w iązał tej sp raw ie k o n tak t.
w
Umowa handlowa i żeglugowa z Hoiamiją
| głosili p rzem ó w ien ia pp.
ster Z am o y sk i i poseł va W czo raj o godz- 4 m in. 30 po-1
południu p o d p isan o w m in ister
jum sp raw zag ran iczn y ch u rn o w ę h an d lo w ą i n aw ig acy jn ą m ięd zy P o lsk ą a H olandia.
W im ieniu rząd u p o lsk ieg o u- m o w ę podpisali pp- M au ry cy Z am o y sk i, m in ister sp raw za
g ran iczn y ch i Jó zef K iedroń, m in ister p rzem y słu i handlu, zaś w im ieniu k ró lew skieg o rząd u h o len d ersk ieg o D irk b a
ron v an A sbeck, poseł n ad zw y
czajn y i m in ister p ełn o m o cn y w W arszaw ie.
P o podpisaniu u m o w y w y-
[głiosili p rzem ó w ien ia pp. m ini
s te r Z am o y sk i i poseł v an A s
b eck , w sk azu jąc na jej donio
słość zaró w n o z p u n k tu w id ze
nia p o lity czn eg o , jak i ek o n o
m icznego.
Ś w ieżo zaw arta u m o w a h an
d lo w a polsko - h o len dersk a, o*
p arta na klauzuli n ajw ięk szeg o u p rzy w ilejo w an ia, stan ie się p o d staw ą dla u n o rm o w an ia sto su n k ó w h an d lo w y ch polsko- h o len d ersk ich i n iew ątp liw ie p rzy czy n i się d oich w zm o że
n ia i u trw alenia.
có w p o k u rsach m ocniejszych.
M ichałó w zw łaszcza, po d ep re
sji śro d o w ej, p o d sk o czył do 75 gr-, zy sk u jąc 40 proc.
W śró d m etalu rg iczny ch n aj
w ięk szą zw y żk ę . o siąg n ęły : xM odrzejów (+ 20 proc.) i U r
su s (+ 35 proc.)-
W łó kienn icze m ocno, zw ijasz cza Ż y rard ó w , d o p ęd zający k u rs Z aw iercia.
H an dlo w e słab o i chw iejnie, bez w ięk szy ch o b ro tó w . N a ry n k u w alu to w y m dal się zau
w aży ć sp ad ek w szy stk ich de- w iz, z vzyjątk!em d o lara i ko
ro n y au str. Z p ap ieró w p ro cen
to w y ch p ań stw o w y ch p o szu k i
w an o M iljonów ki i b o n y złote po k u rsach zw y żk o w y ch . P o
szu k iw an o tak że 4 i pół proc- L Z . Z iem skich p rzed w o jen -' n y ch , k tó re pod koniec z e b ra -;
nia n o to w an o 16 i pó5 zł- za 100;
rubli.
P O G R Z E B E L E O N O R Y D H S E
T ru m nę ze zw ło k am i znakom itei arty stk i p rzen iesion o 'SkL i k rążo w n ik w ło sk i, celem o rze w iezienia do o jczy zn y .
na
„Nasi najserdeczniejsi" Już się pokumali
Czułości litewsko-czesMe
K O W N O (A W ). B aw iący na k o n feren cji w K ow nie p rzed staw iciel L itw y w P rad ze C ze
skiej, dr. Z aunjuis, u d zielił k<>
resp o n d en to w i „M em els Z tg- n astęp u jący ch in fo rm acy j o sto su n k aah m ięd zy L itw ą a C ze
ch o sło w acją.
P o d staw ą p rzy jazn ego sto su n k u m ięd zy L itw ą a C zech o sło w acją są sp raw y g o sp o d ar
cze, g d y ż C zech o sło w acja na
b y w a su ro w ce z L itw y (w ro k u u b ieg ły m 55 proc, całeg o cze
ch o sło w ack ieg o im po rtu lnu po ch o d ziło z L itw y L itw a ja k u - p o w ała w C zech o sło w acji goto w e fab ry k aty ). S to su n k i g o sp o d arcze są u tru d n io n e ze w zględ u n a
k o n ieczn o ść tran zy tu p rzez P o lsk ę i N iem cy.
T ran zy t p rzez P o lsk ę jest u tru d n io n y do C zech o sło w acji, N iem cy zaś zak azu ją w y w o zu n a sw em tery to riu m b y d ła li
tew sk ieg o , a w y sok ie taryfy k o lejo w e niem ieckie uniem ożli
w iają w p ro st sto su n k i handlo w e m ięd zy L itw ą a C zech o sto - w acją.
L itw a o trzy m ała d ro g ę w o d ną, k tó rą b ęd zie o d p o w ied n io w y
zy sk iw ać dla u trzy m an ia sto
su n k ó w h an d lo w y ch z C zech o sło w acją- L itw a zam ierza obe
cnie zao p atry w ać się
w czech o sło w ack i w egiel.
sp ro w ad zan y m o rzem p rzez K łajpedę.
S to sun k i p o lity czn e ro zw ijają się jak n ajp o m y ślniej »w atm o
sferze w zajem n ej serdeczn o ści- W y razem ty ch serd eczn y ch sto su n k ó w fest u d ek o ro w an ie gei erałla czech o sło w ack ieg o — M ah ara, k rzy żem W itolda- C ze ch cslo w acja u d ek o row ała kil
ku o ficeró w ń tew sk ich k rzy żem w o jsk o w y m . R ząd czech o sło w ack i ch ciał w ten sposób zazn aczy ć, że w ch o d ząc w n o r m alne sto su n k i z P o lsk ą, p ra
gnie jed n ak ,
ab y sto su nk i z L itw a nie ozię
b iły sie .,
Jeżeli C zechos-Jow acja d ąży do p o k o jw y ch stosu n kó w , nie zn a
czy to jednak, ab y ch ciała ona n iriej niż d o tąd serd eczn y ch sto su n k ó w z L itw ą-
Bi’on w obiegu
W celu m o żliw ie jak n ajszy b - szego n asy cen ia ry n k u pienięż
n eg o d ro b n em i, m inisterjum sk arb u zaleciło in sty tu cjo m , u- p o w ażn io n y m do w y m ian y m a rek polskich n a zło te, ab y p rz y '
Pan wiceminister Dutkiewicz
pozostałe
Jak się d o w iad u jem y . (b).
p ro śb a o dynrfsję, k tó rą p rzed tej w y m ian ie obok b an k n o tó w kilku dniam i zło ży ł w icem in.
w ięk szej w arto ści, w y d aw ały ró żn ej w arto ści b ilety zd aw k o
w e i bilon-
Wykonanie reformy
! sp raw w en ętrzn y ch , p- D u tk ie
w icz, nie zo stała p rzy jęta.
Relacja szefa sztshn iślietWew
(b)- M in ister sp raw w o jsk o w y ch , gen. S ’k o rsk i, p rzy jął w czo raj n a d łu ższy m p o słuch a
niu szefa sztab u g en eraln eg o , R ad a n rn istró w n a w czoraj-
szem posiedzeniu po ro zp atrze
niu p o p raw ek do u staw y o w y > „ ,,, konaniu refo rm y rolnej, w y b ra-, S tan isław a H allera,, który
ła kom isje w o so b ach: p rem je^ u d aw ał sp raw ę ze sw ej lalk u - ra G rab sk ieg o o raz m in istró w ' ty ^ m o w e j b y tn o ści w e F ran - L u d k iew icza, Jan ick ieg o i H ub , cl1’ . . n e rą .w cetu '* u żg o diren ia'śfa-' B im iw iu je
n ó w isk a rząd u w tej spraw ie* W a rsz aw n rzv b v l szef
Rada gospodarcza
W dniu 28 b. m - o d b y ły się d tt a ~ p rzed południem i po południu — p o sied zen ia kom i
sji dla sp raw k o sztó w p ro d u k cji o raz dla sp raw celnych- O b
rad o m p rzew o d n iczy ! prof. R o m an R y b arski.
N a w n io sek p rzew o d n iczące
go konkluzje, do k tó ry ch do
szła kom isja, b ęd ą p rzed ło żo n e p ełrej R ad zie g o sp o d arczej, k tó ra odbędzie się w n ajk ró t
szy m czasie.
cji-
D o W arszaw y p rzy b y ł szef w y d ziału p rasy i p ro p ag an d y m in isterju m sp raw zag ran icz
n y ch , p. B ato r i o b jął w czo raj u rzęd o w an ie.
Likwidacja P K.K.P
B an k P o lsk i zo stał u p o w aż
niony do p rzep ro w ad zen ia li
k w id acji P - K - K . P .
D eleg atem m in. sk arb u do sp raw likw idacji P - K . K - P . m ian o w an y zo stał w iced yrek
to r d ep artam en tu o b ro tu pie
niężnego, p. S tan isław L ipiń ski.
Co to jest Lioa Narodów?
Dowiedzą się o tem uczniowie szkół polskich
W m y śl u ch w ały L igi N aro dów z dnia 27-go w rześn ia 1923 roku, w sp raw ie in fo rm o w an ia m ło dzieży szk o lnej o istnieniu i celach L igi N aro d ó w , m in ister jum w y zn ań relig ijn y ch i ośw ie
cenią p u b liczn eg o w p ro w ad zito o d n o śn y p rzedm io t do p ro g ra
m u h isto rii i nauki o b y w atel
sk iej w szk o łach śred n ich , se
m inariach n au czy cielsk ich o raz szk o łach zaw o d o w y ch .
Powoli odzwyczalala sią od żółwiego potp schu
Telegramy za granicę wysyłane będą przez radiostacje
G en. d y rek cja p o czt o p raco w ała plan w y zy sk an ia p o siad a
n y ch p o łączeń rad io teleg raficz n y ch w P o lsce i p o leciła go nie zw ło czn ie w p ro w ad zić w w y konanie-
B ezp o śred n ie stałe p o łącze
nia rad p jo teleg raficzn e P o lsk a u trzy m u je obecnie z n astęp u ją- cem i p ań stw am i: z A u strją — za p o śred n ictw em rad io stacji w K rak o w ie, z D an ją — p rzez
cją — p rzez rad iostację w G ru d ziąd zu , Ju g o sław ją — p rzez stację w K rako w ie, ze S zw ajcarią p rzez P o zn ań , z W ielk ą B ry tan ją — p rzez P o zn ań lub W arszaw ę i ze S tan a
m i Z jednoczonem i — p rzez ra
d io stację w arszaw sk ą-
T eleg ram y , ad reso w an e do k rajó w w y szczeg ó ln io n y ch o- raz do k rajó w , leżący ch p o za nim i, b ęd ą k iero w an e do odno-
w i \ ia n v v v 'iv , z/ ---9 _ __
rad io stację w P o zn an iu , z F in- śn y ch rad jostacy j, k tó re je ode- lan d ją — p rzez P o zan ń , z F rań - ślą tam , g d zie n ależy .
Dzielni saperzy otrzymał? „Krzyże Zasługi"
za zwycięską z ofenzywą Jodó
D ep artam en t in żyn ierii i sa -‘
p eró w p rzed staw ił do odzna- cżen ia „K rzy żem Z asługi*1 ofi
ceró w , p o d o ficeró w i szereg o - w y ch , k tó rzy brali u d ział w ak cji rato w n iczej w o k resie
pochodts lodów -
W roku u b ieg ły m zerw an y ch b y ło 70 m o stó w .
M im o zap ow iad ającej się w 'r- b ieżący m g ro źn ej na w alni-
cy lodow ej, straty , dzięki p ełn ej p o św iecen ia p racy sap e
ró w . b y ły znikom o m ałe-
W kilku w y p ad k ach żo łn ie
rze rato w ali m ienie p ań stw o
w e, p rzy p łacając sw o jem ży ciem .
S zef sztab u g en eraln eg o p o p arł g o rąco w n io sek d ep ar- • tarren tu .
>
