Likwidacja krakowskiego getta w marcu 1943 roku - Miriam Akavia - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

MIRIAM AKAVIA

ur. 1927; Kraków

Miejsce i czas wydarzeń Kraków, II wojna światowa

Słowa kluczowe projekt W poszukiwaniu Lubliniaków, projekt W

poszukiwaniu Lubliniaków. Izrael 2009, Kraków, II wojna światowa, rodzina, rodzice, matka, Bronia Weinfeld, ojciec, Hirsz Weinfeld, siostra, prześladowanie ludności

żydowskiej, getto w Krakowie, likwidacja krakowskiego getta, Amon Leopold Göth, obóz koncentracyjny w Płaszowie

Likwidacja krakowskiego getta w marcu 1943 roku

Wróciłam do getta, musiałam się wkraść, żeby mnie nie widzieli, że jest jedna za dużo. Wzięłam te dzieci z sierocińca, bo dzieci, jak mnie nie było, dano do sierocińca, bo nie miał się nimi kto zająć w naszej rodzinie. Ja wzięłam te dzieci – one były takie szczęśliwe, obejmowały mnie – i zaczęłam je pielęgnować. Były bardzo zaniedbane.

W dniu likwidacji getta krakowskiego – w [marcu] 1943 roku była likwidacja getta – wszyscy [szli] albo na zagładę, całe grupy chorych, całe szpitale szły na zagładę, [albo do Płaszowa]. Grupy piątkami wychodziły – ten Göth na koniu wrzeszczał i bił z góry: – Los! Los! Raus! Raus! – do Płaszowa. Tam był obóz, nie zagłady, obóz koncentracyjny Płaszów. Do Płaszowa, do pracy. Ojciec już tam był, matka i siostra wyszły z placówkami, pracowały, a ja byłam z tymi dziećmi. Byłam na ulicy, i chciałam z tymi dziećmi przekroczyć bramę getta. I wszyscy mówili: – Dzieci nie, dzieci nie. I wypychali mnie z tych piątek, nie mogłam tych dzieci wyprowadzić.

Stałam z tymi dziećmi i myślałam – niech już będzie, co będzie. I on strzelał z góry, ten Göth. I nie wiem, jak to się skończyło. Ktoś mi odebrał te dzieci, ktoś powiedział:

– Bierzemy te dzieci do sierocińca, one przyjdą nazajutrz. I wepchnięto mnie do tych piątek, wyszłam z ostatnimi piątkami po południu.

Data i miejsce nagrania 2009-09-19

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Redakcja Justyna Molik