AGRO UBEZPIECZENIA –TOWARZYSTWO UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH
SPRAWOZDANIE O WYPŁACALNOŚCI I KONDYCJI FINANSOWEJ NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2021 ROKU I ZA ROK OBROTOWY
ZAKOŃCZONY TEGO DNIA
KWIECIEŃ 2022
2 Spis treści
Słowniczek pojęć ... 4
Spis tabel, wykresów i schematów ... 5
Podsumowanie ... 7
Podstawa sporządzenia ... 7
Streszczenie zarządcze ... 7
A. Działalność i wyniki operacyjne ... 12
A.1. Działalność i podstawowe dane Towarzystwa ... 12
A.2 Wynik z działalności ubezpieczeniowej ... 14
A.3 Wynik z działalności lokacyjnej (inwestycyjnej) ... 17
A.4 Wyniki z pozostałych rodzajów działalności ... 19
A.5 Wszelkie inne informacje ... 19
B. System zarządzania ... 20
B.1 Informacje ogólne o systemie zarządzania ... 20
B.1.1. Struktura systemu zarządzania ... 20
B.1.2. Zasady wynagradzania ... 27
B.1.3. Zmiany w systemie zarządzania ... 28
B.1.4. Informacje na temat istotnych transakcji z udziałowcami, osobami wywierającymi istotny wpływ na Towarzystwo, członkami Zarządu oraz Rady Nadzorczej ... 28
B.1.5. Ocena adekwatności systemu zarządzania ... 29
B.2 Wymogi dotyczące kompetencji i reputacji ... 29
B.3 System zarządzania ryzykiem, w tym własna ocena ryzyka i wypłacalności. ... 31
B.4 System kontroli wewnętrznej... 34
B.5 Funkcja audytu wewnętrznego ... 37
B.6 Funkcja aktuarialna ... 38
B.7 Outsourcing ... 39
B.8 Wszelkie inne informacje ... 41
C. Profil ryzyka ... 42
C.1 Ryzyko aktuarialne ... 44
C.2 Ryzyko rynkowe ... 47
C.3 Ryzyko kredytowe ... 50
C.4 Ryzyko płynności ... 52
C.5 Ryzyko operacyjne ... 53
C.6 Pozostałe istotne ryzyka ... 55
C.7 Wszelkie inne informacje ... 56
3
D. Wycena do celów wypłacalności... 57
D.1 Aktywa ... 58
D.2 Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe ... 62
D.3 Inne zobowiązania ... 70
D.4 Alternatywne metody wyceny ... 73
D.5 Wszelkie inne informacje ... 78
E. Zarządzanie kapitałem ... 79
E.1 Środki własne ... 79
E.2 Kapitałowy wymóg wypłacalności i minimalny wymóg kapitałowy ... 82
E.3 Zastosowanie podmodułu ryzyka cen akcji opartego na duracji do obliczenia kapitałowego wymogu wypłacalności ... 84
E.4 Różnice między formułą standardową a stosowanym modelem wewnętrznym... 85
E.5 Niezgodność z minimalnym wymogiem kapitałowym i niezgodność z kapitałowym wymogiem wypłacalności ... 85
E.6 Wszelkie inne informacje ... 85
Załączniki - Roczne raporty QRT ... 86
4 Słowniczek pojęć
BSCR – Podstawowy kapitałowy wymóg wypłacalności
Dyrektywa Wypłacalność II, Dyrektywa WII, Wypłacalność II – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE z dnia 25 listopada 2009 roku w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
EIOPA – Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych IBNR – Rezerwy na szkody zaistniałe ale niezgłoszone
Klasy rachunkowe – agregacja grup ubezpieczeniowych działu II zgodna z § 1 pkt. 26 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 kwietnia 2016 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji
KRI – Kluczowe wskaźniki ryzyka
LOB – Linie biznesowe zgodne z Dyrektywą Wypłacalność II MCR – Minimalny wymóg kapitałowy
ORSA – Własna Ocena Ryzyka i Wypłacalności PSR – Polskie Standardy Rachunkowości
AGRO TUW, Towarzystwo, Zakład – Agro Ubezpieczenia - Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych
FSUSR – Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników QRT – kwartalne i roczne raportowanie ilościowe w ramach Wypłacalność II Qx – prawdopodobieństwo śmierci w okresie jednego roku
Rozporządzenie Delegowane – Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2015/35 z dnia 10 października 2014 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II) z późn. zm.
Rozporządzenie wykonawcze dotyczące SFCR – Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/2452 z dnia 2 grudnia 2015r. ustanawiające wykonawcze standardy techniczne w odniesieniu do procedur, formatów i wzorów formularzy dotyczących sprawozdania na temat wypłacalności i kondycji finansowej zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE
RTU – Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe SCR – Kapitałowy wymóg wypłacalności
Ustawa o działalności ubezpieczeniowej – Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
Ustawa o rachunkowości – Ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości ZWC – Związek Wzajemności Członkowskiej
5 Spis tabel, wykresów i schematów
Tabele
Tabela 1 Składka przypisana brutto wg klas rachunkowych (w tys. zł) ... 15
Tabela 2 Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto wg klas rachunkowych (w tys. zł). ... 15
Tabela 3 Wynik techniczny wg klas rachunkowych (w tys. zł) ... 16
Tabela 4 Wynik z działalności lokacyjnej (w tys. zł) ... 17
Tabela 5 Stan lokat (w tys. zł) ... 18
Tabela 6 Wymogi kapitałowe w podziale na moduły ryzyk (w tys. zł) ... 44
Tabela 7 Wymogi kapitałowe w podziale na poszczególne ryzyka na 31.12.2021 roku (w tys. zł) ... 45
Tabela 8 Ekspozycja ryzyka rynkowego (w tys. zł) ... 49
Tabela 9 Wymóg kapitałowy dla ryzyka rynkowego (w tys. zł) ... 50
Tabela 10 Testy wrażliwości dla ryzyka rynkowego ... 50
Tabela 11 Ekspozycja ryzyka kredytowego (w tys. zł) ... 51
Tabela 12 Wymóg kapitałowy dla ryzyka kredytowego (w tys. zł) ... 51
Tabela 13 Ekspozycja oraz wymóg kapitałowy dla ryzyka operacyjnego (w tys. zł)... 55
Tabela 14 Aktywa Towarzystwa na dzień 31.12.2021 roku (w tys. zł) ... 58
Tabela 15 Najlepsze Oszacowanie i Margines Ryzyka w podziale na LOB’y WII 31.12.2021 (w tys. zł) ... 64
Tabela 16 Najlepsze Oszacowanie i Margines Ryzyka w podziale na LOB’y WII 31.12.2020 (w tys. zł) ... 64
Tabela 17 Analiza wrażliwości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na 31.12.2021 ... 66
Tabela 18 Analiza istotnych różnic rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności i zgodnie ze sprawozdaniem statutowym (w tys. zł) ... 67
Tabela 19 Analiza istotnych różnic rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale reasekuratora dla celów wypłacalności i zgodnie ze sprawozdaniem statutowym (w tys. zł) 69 Tabela 20 Inne zobowiązania Towarzystwa na dzień 31.12.2021 roku (w tys. zł) ... 70
Tabela 21 Źródła powstawania rezerw z tytuły odroczonego podatku dochodowego na 31.12.2021 roku (w tys. zł) ... 71
Tabela 22 Struktura podstawowych środków własnych (w tys. zł) ... 79
Tabela 23 Rezerwa uzgodnieniowa (w tys. zł) ... 80
Tabela 24 Środki własne na 31.12.2021 roku w podziale na kategorie (w tys. zł) ... 80
Tabela 25 Środki własne na 31.12.2020 roku w podziale na kategorie (w tys. zł) ... 80
Tabela 26 Dopuszczone środki własne na pokrycie kapitałowego wymogu wypłacalności na 31.12.2021 roku (w tys. zł) ... 81
Tabela 27 Różnice pomiędzy kapitałem własnym wykazanym w bilansie statutowym i nadwyżką aktywów nad zobowiązaniami w sprawozdaniu dla celów Wypłacalności II na dzień 31.12.2021 roku (w tys. zł)... 81
Tabela 28 Kapitałowy wymóg wypłacalności oraz minimalny wymóg kapitałowy na dzień 31.12.2021 roku (w tys. zł) ... 82
Tabela 29 Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowych i składki przypisana netto za okres ostatnich 12 miesięcy (w tys. zł) ... 82
Tabela 30 Analiza zmian wysokości MCR w stosunku do 2020 roku (w tys. zł) ... 83
6 Tabela 31 Kapitałowy wymóg wypłacalności Towarzystwa w podziale na moduły ryzyka (w
tys. zł) ... 84
Wykresy: Wykres 1 Profil ryzyka na koniec roku 2021 ... 9
Wykres 2 Profil ryzyka na koniec roku 2020 ... 10
Wykres 3 Profil ryzyka Towarzystwa ... 42
Wykres 4 Kapitałowy wymóg wypłacalności ... 43
Schematy: Schemat 1 Struktura organizacyjna Towarzystwa ... 25
7 Podsumowanie
Podstawa sporządzenia
Niniejsze sprawozdanie, sporządzone w dniu 20 kwietnia 2022 roku, jest zmienionym sprawozdaniem w stosunku do sprawozdania sporządzonego w dniu 21 marca 2022 roku.
Przyczyną zmiany jest reklasyfikacja pożyczki udzielonej Towarzystwu w 2016 roku.
Sprawozdanie o wypłacalności i kondycji finansowej zostało sporządzone w celu spełnienia wymogów art. 284 Ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. W związku z tym, Sprawozdanie o wypłacalności i kondycji finansowej może nie być odpowiednie dla innego celu.
Układ sprawozdania jest zgodny z załącznikiem XX Rozporządzenia Delegowanego.
Niniejsze sprawozdanie zostało sporządzone zgodnie z przepisami:
• Ustawy o działalności ubezpieczeniowej,
• Rozporządzenia delegowanego,
• wytycznych EIOPA,
• Rozporządzenia wykonawczego dotyczącego SFCR.
Wycena aktywów, zobowiązań oraz środków własnych została wykonana w oparciu o przepisy Ustawy o działalności ubezpieczeniowej, Rozporządzenia Delegowanego, wytycznych EIOPA w sprawie ujmowania i wyceny aktywów i zobowiązań innych niż rezerwy techniczno–
ubezpieczeniowe, wytycznych EIOPA dotyczących wyceny rezerw techniczno–
ubezpieczeniowych oraz Wytycznych EIOPA w sprawie klasyfikacji środków własnych.
Na dzień 31.12.2021 roku Towarzystwo dokonało zmiany sposobu prezentacji danych w bilansie sporządzonym do celów Wypłacalności II w zakresie należności z tytułu reasekuracji biernej oraz zobowiązań z tytułu reasekuracji biernej w porównaniu do bilansu sporządzonego na dzień 31.12.2020 roku. Zmiana jest pochodną ujmowania tych pozycji w bilansie sporządzonym w sprawozdaniu statutowym. Wprowadzone zmiany mają charakter zmian prezentacyjnych.
Poza opisanymi powyżej zmianami, Towarzystwo nie wprowadziło innych istotnych zmian w wycenie lub sposobie prezentacji danych w bilansie dla celów Wypłacalności II sporządzonym na dzień 31.12.2021 roku, w porównaniu do bilansu sporządzonego na dzień 31.12.2020 roku.
Wymóg kapitałowy dla Towarzystwa obliczany jest na podstawie formuły standardowej Wypłacalność II, a jego podstawowym celem jest jak najpełniejsze pokrycie ryzyk związanych z istniejącą działalnością. Wszystkie obliczenia dotyczące modułów i podmodułów ryzyka oparte są na metodach zdefiniowanych w Rozporządzeniu Delegowanym.
Niniejsze sprawozdanie zostało poddane badaniu przez biegłego rewidenta i zamieszczone na stronie internetowej Towarzystwa.
Streszczenie zarządcze
Do dnia 29.12.2021 roku Towarzystwo wchodziło w skład grupy, na czele której stała Poczta Polska S.A. będąca mieszanym dominującym podmiotem ubezpieczeniowym w myśl art. 3 ust. 1 pkt 21 ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Poczta Polska S.A. była także udziałowcem Towarzystwa posiadającym 50,46% udziałów, pozostałe 49,54% udziałów należało do Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników. W dniu 30.12.2021 roku Poczta Polska S.A. dokonała sprzedaży wszystkich udziałów na rzecz FSUSR i na dzień 31.12.2021 roku FSUSR był jedynym udziałowcem Towarzystwa.
8 W związku ze sprzedażą udziałów, w dniu 21.02.2022 roku nastąpiła zmiana nazwy podmiotu z Pocztowe Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych na AGRO Ubezpieczenia – Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych.
Towarzystwo prowadzi działalność na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w poniższych liniach biznesowych:
• ubezpieczenia pokrycia kosztów świadczeń medycznych,
• ubezpieczenia na wypadek utraty dochodów,
• ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu użytkowania pojazdów mechanicznych,
• pozostałe ubezpieczenia pojazdów,
• ubezpieczenia morskie, lotnicze i transportowe,
• ubezpieczenia od ognia i innych szkód rzeczowych,
• ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej,
• ubezpieczenia kredytów i poręczeń,
• ubezpieczenia świadczenia pomocy,
• pozostałe ubezpieczenia finansowe.
System zarządzania funkcjonujący w Towarzystwie, zgodnie z zapisami Ustawy o działalności ubezpieczeniowej, obejmuje: Walne Zgromadzenie, Radę Nadzorczą, Zarząd, Komitety:
Audytu, Ryzyka, Inwestycyjny oraz Zarządzania Aktywami i Pasywami oraz osoby pełniące kluczowe funkcje: aktuarialną, zarządzania ryzykiem, monitoringu zgodności oraz audytu wewnętrznego.
W 2021 roku nie nastąpiły zmiany w składzie Rady Nadzorczej, natomiast dokonano zmian w składzie Zarządu Towarzystwa, które opisano w części B.1.1.
W 2021 roku Towarzystwo zrealizowało wynik techniczny równy 19 956 tys. zł wobec 13 978 tys. zł w roku 2020, co oznacza wzrost o 43% rok do roku.
Wynik finansowy netto w 2021 roku wyniósł 18 321 tys. zł wobec 12 380 tys. zł w roku 2020.
Najważniejsze czynniki mające wpływ wypracowane wyniki:
• podejmowanie działań w kierunku dalszej poprawy rentowności sprzedawanych produktów,
• wzrost sprzedaży ubezpieczeń komunikacyjnych oraz ubezpieczeń majątkowych,
• utrzymywanie dyscypliny kosztowej,
• realizowana polityka w zakresie reasekurowania portfela mająca na celu mitygowanie ryzyka, na jakie narażone jest Towarzystwo,
• bezpieczna polityka w zakresie inwestowania aktywów finansowych.
Prowadzona przez Towarzystwo polityka inwestycyjna w 2021 roku miała na celu zachowanie – w procesie realizacji celów finansowych – bezpieczeństwa lokat oraz ich płynności przy jednoczesnej optymalizacji rentowności.
Zaprezentowane poniżej dane są zgodne z przepisami Ustawy o rachunkowości oraz danymi wykazanymi w sprawozdaniu finansowym Towarzystwa.
W 2021 roku Towarzystwo osiągnęło wynik z działalności lokacyjnej ujęty w rachunku wyników równy 2 936 tys. zł wobec 2 588 tys. zł w roku 2020. W 2021 roku kapitał z aktualizacji wyceny (bez uwzględnienia podatku) spadł o 3 566 tys. zł przy wzroście o 2 049 tys. zł w 2020 roku.
Spadek kapitału z aktualizacji wyceny w 2021 roku wynika w dużej mierze z przeprowadzonych transakcji sprzedaży obligacji skarbowych i przeniesienia wyceny ujętej w kapitale na wynik.
9 Stan lokat na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniósł 247 779 tys. zł i był o 23% wyższy w porównaniu ze stanem na 31 grudnia 2020 roku (202 160 tys. zł). Przyrost lokat w 2021 roku był efektem wygenerowanej nadwyżki finansowej z działalności podstawowej.
Towarzystwo posiada system zarządzania ryzykiem adekwatny do charakteru, skali i złożoności ryzyk właściwych dla jego działalności. Towarzystwo wyznaczyło własny profil ryzyka na podstawie procentowego udziału poszczególnych ryzyk w kapitałowym wymogu wypłacalności z uwzględnieniem efektu dywersyfikacji. Poniżej zaprezentowano profil ryzyka na koniec roku 2021 oraz na koniec roku 2020.
Wykres 1 Profil ryzyka na koniec roku 2021
Ryzyko rynkowe 1%
Ryzyko kredytowe typ 1
15%
Ryzyko ubezpieczeń zdrowotnych
3%
Ryzyko składki i rezerw
61%
Ryzyko katastroficzne
5%
Ryzyko operacyjne 15%
31.12.2021
10 Wykres 2 Profil ryzyka na koniec roku 2020
Powyższe wykresy uwzględniają efekt dywersyfikacji.
Zmiany w profilu ryzyka, które zaszły w 2021 roku związane są z rozwojem biznesu. W roku 2021 nie odnotowano istotnych zmian w profilu.
W okresie sprawozdawczym nastąpił wzrost kapitałowego wymogu wypłacalności, który wyniósł na koniec roku 2021 51 105 tys. zł w stosunku do 46 376 tys. zł na koniec roku 2020, przede wszystkim na skutek wzrostu ryzyka ubezpieczeniowego.
Kwota dopuszczonych środków własnych na pokrycie kapitałowego wymogu wypłacalności na koniec roku 2021 wyniosła 134 211 tys. zł (wobec 119 609 tys. zł rok wcześniej), z czego 126 339 tys. zł (wobec 111 289 tys. zł rok wcześniej) stanowi kategoria 1. Zmiana dopuszczonych środków własnych na pokrycie kapitałowego wymogu wypłacalności wynika przede wszystkim z wyższej wartości nadwyżki aktywów na zobowiązaniami.
Kwota dopuszczonych środków własnych na pokrycie minimalnego wymogu wypłacalności wyniosła 130 618 tys. zł (114 843 tys. zł na koniec roku 2020), z czego 126 339 tys. zł stanowi kategoria I. Współczynnik pokrycia kapitałowego wymogu wypłacalności dopuszczonymi środkami własnymi wyniósł 263% na koniec roku 2021 (wzrost o 5 p.p. w stosunku do roku 2020), natomiast współczynnik pokrycia minimalnego wymogu wypłacalności dopuszczonymi środkami własnymi wyniósł 611% (spadek o 36 p.p. w stosunku do roku 2020). Powyższa zmiana współczynnika pokrycia kapitałowego wymogu wypłacalności wynika ze wzrostu dopuszczonych środków własnych, który w części został skompensowany wzrostem kapitałowego wymogu wypłacalności.
Ryzyko rynkowe 3%
Ryzyko kredytowe
16% Ryzyko
ubezpieczeń zdrowotnych
4%
Ryzyko składki i rezerw
51%
Ryzyko katastroficzne
9%
Ryzyko operacyjne 15%
Pozostałe 2%
31.12.2020
11 Towarzystwo wykazało na koniec roku 2021 zgodność z kapitałowym wymogiem wypłacalności oraz minimalnym wymogiem wypłacalności.
W roku 2021 nie nastąpiły istotne zmiany w zakresie zarządzania kapitałem.
Model biznesowy Towarzystwa:
Model biznesowy Towarzystwa w 2021 roku bazował na założeniach przyjętych dla lat poprzednich z jednoczesną modyfikacją i dostosowaniem do zmian otoczenia biznesowego.
W szczególności Towarzystwo dostosowało swoje procesy sprzedażowe i obsługowe do sytuacji epidemicznej, poprzez rozwój sprzedaży zdalnej oraz skierowanie pracowników do pracy zdalnej. Model biznesowy oparty był na podstawowych strategicznych celach biznesowych Towarzystwa, do których należą:
• konsekwentny rozwój multiproduktowej oferty dla Klienta detalicznego w podstawowym kanale dystrybucji Towarzystwa jakim jest sieć Poczty Polskiej S.A., tj. umożliwienie klientowi wyboru spośród kilku ofert Towarzystwa, skierowanych do różnych segmentów rynku. Taka oferta będzie gwarantowała optymalne dopasowanie produktu do oczekiwań klientów, zarówno w kontekście ceny ubezpieczenia, jak i oferowanego w jego ramach zakresu ochrony. Podobne założenia przyjęto przy konstruowaniu oferty dla klienta pozyskiwanego w kanałach multiagencyjnych.
• rozwój ubezpieczeń rolnych – zgodnie z zadaniami postawionymi przed Towarzystwem w ramach budowy nowego systemu ubezpieczeń dla rolników, budowana i poszerzana jest oferta dla polskich rolników. Obecnie paleta produktowa kierowana głównie do klienta detalicznego jest sukcesywnie poszerzana o nowe rozwiązania dedykowane segmentowi rolnemu, również producentom rolnym i przedsiębiorstwom działającym w tym obszarze.
• rozwój współpracy ze spółkami Skarbu Państwa oraz klientami korporacyjnymi – rozwój tej linii biznesowej jest ściśle powiązany z rozwojem współpracy z pośrednikami ubezpieczeniowymi, głównie brokerami. Towarzystwo przygotowuje swoją ofertę zarówno w modelu komercyjnym, jak i modelu związku wzajemności członkowskiej, korzystając także z możliwości koasekuracji ryzyk z innymi zakładami ubezpieczeń.
Towarzystwo kieruje swoją ofertę do dużych podmiotów, sukcesywnie uzupełniając swoją ofertę o rozwiązania dedykowane segmentowi małych i średnich przedsiębiorstw.
Istotnym elementem modelu biznesowego i strategii Towarzystwa pozostawała współpraca z członkami kapitałowymi (Pocztą Polską S.A. oraz Funduszem Składkowym Ubezpieczenia Społecznego Rolników), w szczególności poprzez wykorzystanie efektów synergii w obszarze sprzedaży i operacji. Jednocześnie Towarzystwo poszerzało swoje możliwości dystrybucyjne, poprzez szersze otwarcie się na współpracę z multiagencjami oraz brokerami ubezpieczeniowymi. W celu jak najlepszego obsłużenia procesu sprzedaży oraz procesu obsługi Klienta, w tym przede wszystkim maksymalnego skrócenia czasu ofertowania oraz uproszczenia procesu sprzedaży doskonalone są procesy oraz narzędzia informatyczne.
12 A. Działalność i wyniki operacyjne
A.1. Działalność i podstawowe dane Towarzystwa Nazwa podmiotu i adres
AGRO Ubezpieczenia – Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych, ul. Rodziny Hiszpańskich 8 02- 685 Warszawa.
Forma prawna
Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych.
Organ nadzoru
Komisja Nadzoru Finansowego, ul. Piękna 20, 00-549 Warszawa.
Biegły rewident
Edyta Kalińska, nr ewidencyjny 10336, BDO Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k., ul. Postępu 12, 02-676 Warszawa, nr ewidencyjny: 3355.
Podmioty posiadające udziały
Na dzień 31.12.2021 roku udziały Towarzystwa posiadały następujące podmioty:
Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników (100,00% udziałów), ul. Żurawia 32/34, 00-515 Warszawa.
Do dnia 29.12.2021 roku udziały Towarzystwa posiadały następujące podmioty:
• Poczta Polska S.A. (50,46% udziałów), ul. Rodziny Hiszpańskich 8, 00-940 Warszawa.
• Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników (49,54% udziałów), ul. Żurawia 32/34, 00-515 Warszawa.
W dniu 30.12.2021 roku Poczta Polska S.A. dokonała sprzedaży wszystkich udziałów na rzecz FSUSR i na dzień 31.12.2021 roku udziały Towarzystwa były w posiadaniu jednego podmiotu:
Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników (100,00% udziałów), ul. Żurawia 32/34, 00-515 Warszawa.
W związku ze sprzedażą udziałów, w dniu 21.02.2022 roku nastąpiła zmiana nazwy podmiotu z Pocztowe Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych na AGRO Ubezpieczenia – Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych.
Przynależność do Grupy Kapitałowej
Na dzień 31.12.2021 r. Towarzystwo nie było członkiem Grupy Kapitałowej.
Istotne linie biznesowe oraz istotne obszary geograficzne, na których Towarzystwo prowadzi działalność.
Towarzystwo prowadzi działalność na terenie Rzeczpospolitej Polskiej oraz oferuje szeroki zakres produktów ubezpieczeniowych. Zezwolenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2002 roku upoważnia Towarzystwo do prowadzenia działalności ubezpieczeniowej w zakresie:
• ubezpieczenia wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowej,
• ubezpieczenia choroby,
• ubezpieczenia casco pojazdów lądowych, z wyjątkiem pojazdów szynowych,
13
• ubezpieczenia casco pojazdów szynowych, obejmujące szkody w pojazdach szynowych,
• ubezpieczenia casco statków powietrznych, obejmujące szkody w statkach powietrznych,
• ubezpieczenia żeglugi morskiej i śródlądowej casco statków żeglugi morskiej i statków żeglugi śródlądowej,
• ubezpieczenia przedmiotów w transporcie, obejmujące szkody na transportowanych przedmiotach, niezależnie od każdorazowo stosowanych środków transportu,
• ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami, obejmujące szkody rzeczowe nieujęte w ww. ubezpieczeniach,
• ubezpieczenia pozostałych szkód rzeczowych (jeżeli nie zostały ujęte w ww. ubezpieczeniach), wywołanych przez grad lub mróz oraz inne przyczyny (jak np. kradzież), jeżeli przyczyny te nie są ujęte w ubezpieczeniach wskazanych w punkcie poprzednim,
• ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wszelkiego rodzaju, wynikającej z posiadania i użytkowania pojazdów lądowych z napędem własnym, łącznie z ubezpieczeniem odpowiedzialności przewoźnika,
• ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wszelkiego rodzaju, wynikającej z posiadania i użytkowania statków powietrznych, łącznie z ubezpieczeniem odpowiedzialności przewoźnika,
• ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za żeglugę morską i śródlądową, wynikającej z posiadania i użytkowania statków żeglugi śródlądowej i statków morskich, łącznie z ubezpieczeniem odpowiedzialności przewoźnika,
• ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej ogólnej) nieujętej w ww. ubezpieczeniach,
• ubezpieczenia kredytu,
• gwarancji ubezpieczeniowych,
• ubezpieczenia różnych ryzyk finansowych,
• ubezpieczenia świadczenia pomocy na korzyść osób, które popadły w trudności w czasie podróży lub podczas nieobecności w miejscu zamieszkania.
W 2021 roku najistotniejszą grupą ubezpieczeniową pod względem udziału składki przypisanej w całkowitej składce przypisanej brutto Towarzystwa były ubezpieczenia komunikacyjne, w szczególności w zakresie ryzyka odpowiedzialności cywilnej wynikającej z posiadania i użytkowania pojazdów lądowych z napędem własnym. Udział w składce całkowitej tej grupy ubezpieczeń wyniósł 29%.
W 2021 roku grupami ubezpieczeniowymi o najwyższym udziale w składce przypisanej były:
• ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wszelkiego rodzaju, wynikającej z posiadania i użytkowania pojazdów lądowych z napędem własnym, łącznie z ubezpieczeniem odpowiedzialności przewoźnika (udział w całkowitej składce przypisanej brutto Towarzystwa: 29%),
• ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej (udział w całkowitej składce przypisanej brutto Towarzystwa: 18%),
• ubezpieczenia pozostałych szkód rzeczowych wywołanych przez grad lub mróz oraz inne przyczyny, jak np. kradzież (udział w całkowitej składce przypisanej brutto Towarzystwa: 18%),
14
• ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami, obejmujące szkody rzeczowe nieujęte w innych grupach ubezpieczeń (udział w całkowitej składce przypisanej brutto Towarzystwa: 14%),
• ubezpieczenia przedmiotów w transporcie, obejmujące szkody na transportowanych przedmiotach, niezależnie od każdorazowo stosowanych środków transportu (udział w całkowitej składce przypisanej brutto Towarzystwa: 8%).
Szczegółowe informacje na temat wysokości składek, odszkodowań i świadczeń, kosztów w podziale na linie biznesowe w systemie Wypłacalności II zawiera formularz S.05.01.02, stanowiący załącznik nr 2 do niniejszego sprawozdania.
Wszelkie istotne zdarzenia gospodarcze i inne, które miały miejsce w okresie sprawozdawczym i które wywarły istotny wpływ na Towarzystwo
Do dnia 29.12.2021 roku udziały Towarzystwa posiadały następujące podmioty:
• Poczta Polska S.A. (50,46% udziałów), ul. Rodziny Hiszpańskich 8, 00-940 Warszawa.
• Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników (49,54% udziałów), ul. Żurawia 32/34, 00-515 Warszawa.
W dniu 30.12.2021 roku Poczta Polska S.A. dokonała sprzedaży wszystkich udziałów na rzecz FSUSR i na dzień 31.12.2021 roku udziały Towarzystwa były w posiadaniu jednego podmiotu:
Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników (100,00% udziałów), ul. Żurawia 32/34, 00-515 Warszawa. Tym samym Towarzystwo przestało być członkiem grupy kapitałowej Poczty Polskiej S.A.
W związku ze sprzedażą udziałów, w dniu 21.02.2022 roku nastąpiła zmiana nazwy podmiotu z Pocztowe Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych na AGRO Ubezpieczenia – Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych.
Istotnym czynnikiem ryzyka prowadzonej działalności w 2021 roku była ogłoszona przez Światową Organizację Zdrowia w dniu 11 marca 2020 roku pandemia wirusa SARS-CoV-2.
Pomimo znaczącego wpływu pandemii na sferę gospodarczo-społeczną w Polsce, wpływ pandemii na działalność, realizowane wyniki, działalność lokacyjną, płynność finansową oraz wypłacalność Towarzystwa w 2021 roku nie był istotny. Towarzystwo zrealizowało plan w zakresie wyniku finansowego, zachowywało bezpieczny poziom płynności finansowej oraz utrzymywało odpowiedni poziom pokrycia kapitałowego wymogu wypłacalności oraz minimalnego wymogu wypłacalności środkami własnymi. W celu zminimalizowania ryzyka wzrostu zachorowalności wśród pracowników i jednoczesnego zapewnienia ciągłości działania realizowanych procesów, Zarząd Towarzystwa utrzymał możliwość zdalnego trybu pracy.
Towarzystwo stale monitoruje wpływ pandemii wirusa SARS-CoV-2 na bieżącą działalność i realizowane wyniki finansowe.
A.2 Wynik z działalności ubezpieczeniowej
Towarzystwo, prowadząc działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, sporządza sprawozdania finansowe zgodnie z wymogami Ustawy o rachunkowości oraz przepisami wydanymi na jej podstawie.
Zaprezentowane poniżej dane są zgodne z przepisami Ustawy o rachunkowości oraz danymi wykazanymi w sprawozdaniu finansowym Towarzystwa.
15 W 2021 roku Towarzystwo zrealizowało wynik techniczny równy 19 956 tys. zł wobec 13 978 tys. zł w roku 2020, co oznacza wzrost o 43% rok do roku.
Wynik finansowy netto w 2021 roku wyniósł 18 321 tys. zł wobec 12 380 tys. zł w roku 2020.
Najważniejsze czynniki mające wpływ wypracowane wyniki:
• podejmowanie działań w kierunku dalszej poprawy rentowności sprzedawanych produktów,
• wzrost sprzedaży ubezpieczeń komunikacyjnych oraz ubezpieczeń majątkowych,
• utrzymywanie dyscypliny kosztowej,
• realizowana polityka w zakresie reasekurowania portfela mająca na celu mitygowanie ryzyka, na jakie narażone jest Towarzystwo,
• bezpieczna polityka w zakresie inwestowania aktywów finansowych.
Składka przypisana brutto w 2021 roku wyniosła 338 530 tys. zł. W 2020 roku wartość składki przypisanej brutto była równa 304 658 tys. zł. W tabeli poniżej podano składki przypisane brutto uzyskane w 2021 i 2020 roku w podziale na klasy rachunkowe.
Tabela 1 Składka przypisana brutto wg klas rachunkowych (w tys. zł)
01.01.2020 - 31.12.2020
01.01.2021 - 31.12.2021
Następstwa wypadków i choroba 16 527 18 368
Komunikacyjne - odpowiedzialność cywilna 80 293 96 501
Komunikacyjne - pozostałe 19 829 25 300
Morskie, lotnicze i transportowe 28 850 32 386
Od ognia i innych szkód rzeczowych 115 018 93 814
Odpowiedzialność cywilna 37 887 62 785
Kredyt i gwarancje 634 1 253
Świadczenie pomocy 2 937 4 202
Pozostałe ubezpieczenia finansowe 2 682 3 921
Razem 304 658 338 530
Wzrost składki przypisanej brutto do poziomu 338 530 tys. zł, tj. o 33 872 tys. zł (11%) wynika ze wzrostu sprzedaży ubezpieczeń komunikacyjnych oraz ubezpieczeń korporacyjnych.
W tabeli poniżej podano koszty odszkodowań i świadczeń Towarzystwa za 2021 rok i 2020 rok wg klas rachunkowych.
Tabela 2 Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto wg klas rachunkowych (w tys. zł).
01.01.2020 - 31.12.2020
01.01.2021 - 31.12.2021
Następstwa wypadków i choroba 14 883 11 249
Komunikacyjne - odpowiedzialność cywilna 47 455 51 723
Komunikacyjne - pozostałe 10 766 13 620
Morskie, lotnicze i transportowe 1 714 1 119
16
01.01.2020 - 31.12.2020
01.01.2021 - 31.12.2021
Od ognia i innych szkód rzeczowych 58 542 29 823
Odpowiedzialność cywilna 2 549 3 515
Kredyt i gwarancje 0 0
Świadczenie pomocy 888 1 197
Pozostałe ubezpieczenia finansowe 17 3
Razem 136 814 112 249
Koszt odszkodowań i świadczeń wypłaconych brutto w 2021 roku wyniósł 112 249 tys. zł wobec 136 814 tys. zł w roku 2020 (spadek o 24 565 tys. zł). Najistotniejszy spadek kosztów nastąpił w ubezpieczeniach od ognia i innych szkód rzeczowych, przede wszystkim w związku z realizacją niższych wypłat odszkodowań z ubezpieczeń upraw i zwierząt.
W 2021 roku koszty akwizycji wyniosły 46 075 tys. zł wobec 46 289 tys. zł w roku 2020.
Wskaźnik kosztów akwizycji do składki zarobionej brutto wyniósł 17% i utrzymał się na podobnym poziomie w porównaniu do 2020 roku.
W 2021 roku koszty administracyjne wyniosły 28 720 tys. zł wobec 24 986 tys. zł w 2020 roku.
Wzrost kosztów wynika z realizacji wyższych kosztów pracy oraz kosztów związanych z marketingiem i wsparciem sprzedaży będących następstwem rozwoju Towarzystwa. Wskaźnik kosztów administracyjnych do składki zarobionej brutto wyniósł 11% i był wyższy o 1,3 p.p.
względem 2020 roku.
Saldo pozostałych przychodów i kosztów technicznych w 2021 roku było ujemne i wyniosło 3 123 tys. zł wobec ujemnego salda w roku poprzednim wynoszącym 1 974 tys. zł. Pozycje te tworzą przede wszystkim koszty i przychody uzależnione od skali prowadzonego biznesu, tj.
koszty nadzoru, odpisy aktualizujące należności od ubezpieczających, koszty windykacji oraz udział reasekuratora w kosztach nadzoru.
W tabeli poniżej podano wynik techniczny Towarzystwa za 2021 roku i 2020 roku wg klas rachunkowych.
Tabela 3 Wynik techniczny wg klas rachunkowych (w tys. zł)
01.01.2020 - 31.12.2020
01.01.2021 - 31.12.2021
Następstwa wypadków i choroba 1 449 1 234
Komunikacyjne - odpowiedzialność cywilna 4 723
Komunikacyjne - pozostałe 969 1 347
Morskie, lotnicze i transportowe 10 637 9 886
Od ognia i innych szkód rzeczowych -1 207 4 440
Odpowiedzialność cywilna 173 448
Kredyt i gwarancje 34 53
Świadczenie pomocy 936 800
Pozostałe ubezpieczenia finansowe 983 1 025
Razem 13 978 19 956
17 W 2021 roku Towarzystwo osiągnęło wzrost wyniku technicznego wobec 2020 roku o 5 978 tys. zł. Wypracowany wynik jest efektem utrzymania wysokiej rentowności ubezpieczeń morskich, lotniczych i transportowych (dominujący wpływ ubezpieczeń paczek), wypracowania dodatniego wyniku technicznego w ubezpieczeniach od ognia i innych szkód rzeczowych (istotny wpływ portfela ubezpieczeń upraw i zwierząt) oraz wypracowania dodatnich wyników w pozostałych grupach ubezpieczeniowych (klasach rachunkowych).
A.3 Wynik z działalności lokacyjnej (inwestycyjnej)
Prowadzona przez Towarzystwo polityka inwestycyjna w 2021 roku miała na celu zachowanie – w procesie realizacji celów finansowych – bezpieczeństwa lokat oraz ich płynności przy jednoczesnej optymalizacji rentowności.
Zaprezentowane poniżej dane są zgodne z przepisami Ustawy o rachunkowości oraz danymi wykazanymi w sprawozdaniu finansowym Towarzystwa.
W 2021 roku Towarzystwo osiągnęło wynik z działalności lokacyjnej ujęty w rachunku wyników równy 2 936 tys. zł wobec 2 588 tys. zł w roku 2020. W 2021 roku kapitał z aktualizacji wyceny (bez uwzględnienia podatku) spadł o 3 566 tys. zł przy wzroście o 2 049 tys. zł w 2020 roku.
Spadek kapitału z aktualizacji wyceny w 2021 roku wynika w dużej mierze z przeprowadzonych transakcji sprzedaży obligacji skarbowych i przeniesienia wyceny ujętej w kapitale na wynik.
W tabeli poniżej zaprezentowano wynik z działalności lokacyjnej Towarzystwa za 2021 i 2020 rok.
Tabela 4 Wynik z działalności lokacyjnej (w tys. zł)
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2021 - 31.12.2021
Przychody z lokat 2 377 1 121
z dłużnych papierów wartościowych 2 354 1 119
z lokat terminowych 23 2
Wynik dodatni z realizacji lokat 37 2 809
z dłużnych papierów wartościowych 37 2 809
Niezrealizowane zyski z lokat 790 236
z dłużnych papierów wartościowych 790 236
Wynik ujemny z realizacji lokat 2 113
z dłużnych papierów wartościowych 2 113
Niezrealizowane straty na lokatach 512 692
z dłużnych papierów wartościowych 512 692
Pozostałe koszty działalności lokacyjnej 101 426
Zmiana kapitału z aktualizacji wyceny* 2 049 -3 566
Razem 4 637 -630
* bez uwzględnienia wpływu podatku
Wypracowany w 2021 roku wynik na działalności inwestycyjnej był znacznie niższy w porównaniu do 2020 roku w związku ze spadkiem wyceny obligacji skarbowych. Spadek
18 przychodów z lokat wynika z realizacji niższych przychodów odsetkowych z obligacji Skarbu Państwa uzależnionych od stopy referencyjnej NBP. Wyższe zrealizowane zyski z lokat są efektem realizacji zysków ze sprzedaży obligacji skarbowych i przeniesieniem ich wyceny z kapitału z aktualizacji wyceny na wynik. Niższe niezrealizowane zyski z lokat w 2021 roku są efektem wyceny obligacji stanowiących pokrycie rezerw rentowych, których przeszacowanie odnoszone jest na wynik. Wzrost pozostałych kosztów działalności lokacyjnej wynika z ujęcia amortyzacji premii obligacji skarbowych. Zarządzanie portfelem inwestycyjnym zarówno w 2021 i 2020 roku było realizowane w ramach wewnętrznych struktur Towarzystwa w związku z czym nie zostały poniesione zewnętrzne koszy zarządzania lokatami.
Zmiana kapitału z aktualizacji wyceny w 2021 roku związana była ze zmianą wyceny papierów dłużnych, których przeszacowanie do wartości rynkowej odnoszone jest na kapitał. Zmiana kapitału z aktualizacji wyceny w 2020 roku była również uwarunkowana zmianą wyceny dłużnych papierów wartościowych.
Stopa zwrotu z działalności inwestycyjnej wyniosła odpowiednio -0,3% w roku 2021 wobec 2,3% w roku 2020. Stopa została wyliczona na podstawie ilorazu wyniku z działalności lokacyjnej z uwzględnieniem zmiany kapitału z aktualizacji wyceny i średniomiesięcznego stanu lokat.
Stan lokat na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniósł 247 779 tys. zł i był o 23% wyższy w porównaniu ze stanem na 31 grudnia 2020 roku (202 160 tys. zł). Przyrost lokat w 2021 roku był efektem wygenerowanej nadwyżki finansowej z działalności podstawowej.
W tabeli poniżej podano aktywa inwestycyjne Towarzystwa na koniec 2021 i 2020 roku.
Tabela 5 Stan lokat (w tys. zł)
31.12.2020 31.12.2021
Obligacje skarbowe 189 672 223 790
Lokaty terminowe w instytucjach kredytowych 6 441 6 490
Pożyczki 6 048 17 500
Razem 202 160 247 779
Portfel lokat na dzień 31.12.2021 roku oparty był głównie na instrumentach dłużnych, których wartość na dzień bilansowy wynosiła 223 790 tys. zł co stanowiło 90% całego portfela inwestycyjnego, składającego się z obligacji Skarbu Państwa.
Na dzień 31.12.2021 roku Towarzystwo posiadało w portfelu inwestycyjnym instrumenty typu BSB (buy-sell back) oparte na obligacjach Skarbu Państwa. Ich wartość na dzień bilansowy wynosiła 17 500 tys. zł (7% portfela).
Wartość depozytów bankowych na dzień 31.12.2021 roku wyniosła 6 490 tys. zł (3% portfela).
Zawarte lokaty miały bardzo krótkie terminy zapadalności (tzw. overnight).
Wszystkie lokaty na dzień 31 grudnia 2021 roku były lokatami znajdującymi się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz były dokonane w złotych polskich.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Towarzystwo klasyfikowało posiadane instrumenty finansowe w ramach swojego portfela lokat do aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży.
W 2021 oraz 2020 roku Towarzystwo nie prowadziło inwestycji związanych z sekurytyzacją.
19 A.4 Wyniki z pozostałych rodzajów działalności
Zaprezentowane poniżej dane są zgodne z przepisami Ustawy o rachunkowości oraz danymi wykazanymi w sprawozdaniu finansowym Towarzystwa.
W 2021 roku wynik na pozostałej działalności operacyjnej był ujemny i wyniósł 337 tys. zł wobec 262 tys. zł w 2020 roku. Głównym elementem wyniku na pozostałej działalności operacyjnej są odsetki z tytułu -pożyczki podporządkowanej. Łączny koszt odsetek w 2021 roku wyniósł 282 tys. zł i był niższy od kosztów poniesionych z tego tytułu w 2020 roku (299 tys. zł).
Na koniec 2021 roku Towarzystwo posiadało jedną umowę leasingu floty samochodowej, która została zawarta w 2018 roku. Koszt poniesiony z tego tytułu w 2021 roku wyniósł 233 tys. zł wobec 275 tys. zł w roku poprzednim.
A.5 Wszelkie inne informacje
W I kwartale 2022 roku Zarząd Towarzystwa podjął kierunkową decyzję o wcześniejszej spłacie pożyczki podporządkowanej o wartości nominalnej 7 000 tys. zł. Warunkiem przedterminowej spłaty jest uzyskanie zgody organu nadzoru. Stosowne pismo w tym zakresie zostało wystosowane przez Towarzystwo do Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 31.03.2022 roku. Spłata pożyczki nie będzie mieć istotnego wpływu na pozycję kapitałową Towarzystwa. Szczegółowe informacje dotyczące wpływu spłaty przedmiotowej pożyczki na środki własne Towarzystwa zostały opisane w części E.6.
Nie występują inne istotne informacje poza wskazanymi powyżej.
20 B. System zarządzania
W niniejszym rozdziale opisano podstawowe informacje dotyczące systemu zarządzania w Towarzystwie. System ten obejmuje co najmniej odpowiednią, przejrzystą strukturę organizacyjną, zbiór zasad odnoszących się do procesów decyzyjnych w Towarzystwie wraz z systemem zapewniającym przekazywanie i skuteczną wymianę informacji.
B.1 Informacje ogólne o systemie zarządzania B.1.1. Struktura systemu zarządzania
Towarzystwo prowadzi działalność w zakresie działu II Załącznika do Ustawy o działalności ubezpieczeniowej – pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe (z wyjątkiem grupy 17).
Zgodnie z Art. 14 Statutu Towarzystwa organami Towarzystwa są:
• Walne Zgromadzenie,
• Rada Nadzorcza,
• Zarząd.
Walne Zgromadzenie
Walne Zgromadzenie wykonuje swoje zadania na podstawie przepisów prawa oraz Statutu Towarzystwa na zgromadzeniach:
• zwyczajnych - odbywanych w ciągu 6 miesięcy po upływie każdego roku obrotowego, oraz
• nadzwyczajnych - zwoływanych w zależności od potrzeb.
Zgodnie z postanowieniami Statutu do zadań Walnego Zgromadzenia należy między innymi:
• rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego, w tym bilansu dla celów rachunkowości oraz rachunku zysków i strat za rok ubiegły, sprawozdania Zarządu z działalności Towarzystwa oraz udzielanie absolutorium członkom Rady Nadzorczej i Zarządu z wykonania przez nich obowiązków,
• podejmowanie uchwał o podziale nadwyżki bilansowej lub pokryciu straty bilansowej,
• powołanie członka Rady Nadzorczej oraz członka Zarządu w przypadku niepowołania w określonym terminie ww. członka Rady Nadzorczej lub Zarządu przez uprawnionego członka kapitałowego Towarzystwa,
• ustalenie zasad kształtowania wynagrodzeń Członków Zarządu i Rady Nadzorczej,
• podejmowanie decyzji w przedmiocie połączenia Towarzystwa, jego przekształcenia w spółkę akcyjną lub likwidacji,
• zmiany dotyczące kapitału zakładowego.
Rada Nadzorcza
Rada Nadzorcza jest stałym organem nadzoru nad działalnością Towarzystwa we wszystkich dziedzinach jego działalności. Członkowie Rady Nadzorczej są powoływani przez imiennie wskazanych w Statucie członków kapitałowych Towarzystwa. Rada Nadzorcza wykonuje swoje zadania na podstawie przepisów prawa powszechnego, Statutu oraz Regulaminu Rady Nadzorczej uchwalonego przez Walne Zgromadzenie Towarzystwa. Rada Nadzorcza wykonuje swoje czynności kolegialnie. Decyzje Rady Nadzorczej są podejmowane w formie
21 uchwał podczas posiedzeń, bądź przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.
Do kompetencji Rady Nadzorczej należy w szczególności:
• ocena sprawozdania finansowego, w tym bilansu dla celów rachunkowości oraz rachunku zysków i strat, w zakresie zgodności zarówno z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym,
• badanie sprawozdania Zarządu z działalności Towarzystwa,
• badanie wniosków Zarządu co do podziału nadwyżki bilansowej albo pokrycia straty bilansowej,
• składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznego sprawozdania pisemnego z wyników oceny dokumentów wymienionych powyżej,
• zatwierdzanie strategii Towarzystwa oraz rocznych planów rzeczowo - finansowych,
• zatwierdzanie sprawozdania o wypłacalności i kondycji finansowej,
• zawieszanie w czynnościach członków Zarządu oraz delegowanie członków Rady Nadzorczej do czasowego wykonywania czynności członków Zarządu,
• dokonywanie wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie sprawozdania finansowego oraz sprawozdania o wypłacalności i kondycji finansowej,
• uchwalanie i zmiany Regulaminu Zarządu,
• zatwierdzanie wymienionych w Statucie Towarzystwa dokumentów wewnętrznych,
• podejmowanie decyzji w sprawie dopłat, w postaci podwyższonej składki ubezpieczeniowej, na pokrycie straty w technicznym rachunku ubezpieczeń poszczególnych związków wzajemności członkowskiej,
• podejmowanie czynności wynikających z wytycznych lub rekomendacji organu nadzoru.
Skład Rady Nadzorczej Towarzystwa na dzień 1 stycznia 2021 roku przedstawiał się następująco:
1. Artur Więckowski - Przewodniczący Rady Nadzorczej;
2. Piotr Dobosz - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej;
3. Tomasz Nowakowski - Sekretarz Rady Nadzorczej;
4. Monika Chomiuk - Członek Rady Nadzorczej;
5. Aleksandra Hadzik - Członek Rady Nadzorczej.
W związku z upływem kadencji z dniem 30 czerwca 2021 r. powołano wyżej wymienione osoby w skład Rady Nadzorczej na kolejną pięcioletnią wspólną kadencję.
Komitet powołany przez Radę Nadzorczą
W ramach Rady Nadzorczej w 2021 roku działał Komitet Audytu.
Stanowi on stały Komitet Rady Nadzorczej Towarzystwa, powołany i funkcjonujący zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
Komitet Audytu składa się z trzech Członków, powołanych przez Radę Nadzorczą spośród jej Członków.
W dniu 1 stycznia 2021 roku w Komitecie Audytu Towarzystwa zasiadali:
1. Pan Artur Więckowski – Przewodniczący Komitetu Audytu, 2. Pan Piotr Dobosz – Członek Komitetu Audytu,
22 3. Tomasz Nowakowski – Członek Komitetu Audytu.
W związku z powołaniem członków Rady Nadzorczej na kolejną kadencje Rada Nadzorcza w dniu 28 lipca 2021 r. dokonała wyboru członków Komitetu Audytu i powołała w jego skład:
1. Pana Artura Więckowskiego, 2. Pana Piotra Dobosza,
3. Pana Tomasza Nowakowskiego.
Członkowie Komitetu Audytu w dniu 30 sierpnia 2021 r. postanowili powołać Pana Artura Więckowskiego na Przewodniczącego Komitetu Audytu.
Zadania Komitetu Audytu obejmują w szczególności:
• monitorowanie: procesu sprawozdawczości finansowej, skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, a także wykonywania czynności rewizji finansowej,
• monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej,
• przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji w zakresie wyboru firmy audytorskiej,
• opracowywanie polityki i procedury wyboru firmy audytorskiej oraz polityki świadczenia przez firmę audytorską dozwolonych usług niebędących badaniem.
Zarząd
Zarząd pełni kluczową rolę w systemie zarządzania, prowadząc sprawy Towarzystwa i reprezentując je na zewnątrz. Członkowie Zarządu są powoływani przez imiennie wskazanych w Statucie Towarzystwa członków kapitałowych Towarzystwa. Zarząd działa na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego, Statutu oraz Regulaminu Zarządu.
Członkowie Zarządu Towarzystwa:
• prowadzą sprawy Towarzystwa i podejmują decyzje w nadzorowanych przez nich obszarach, nie zastrzeżone do kompetencji Zarządu lub innych organów Towarzystwa,
• raportują Radzie Nadzorczej o realizacji zadań należących do ich kompetencji,
• sprawują nadzór nad pracą wszystkich komórek organizacyjnych Towarzystwa.
Ponadto poszczególni Członkowie Zarządu są odpowiedzialni za nadzór nad komórkami organizacyjnymi, funkcjami i procesami, ustanowionymi w ramach podległych im komórek, wskazanych w Schemacie 2.
W okresie od 1 stycznia 2021 roku 7 marca 2021 roku Zarząd Towarzystwa działał w następującym składzie:
1. Pan Zbigniew Pusz – Prezes Zarządu,
2. Pani Angelika Hruban – Członek Zarządu odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem.
Z dniem 8 marca 2021 roku w skład Zarządu powołano Pana Daniela Zahorenko który objął funkcję Wiceprezesa Zarządu.
Zarząd w składzie:
1. Pan Zbigniew Pusz – Prezes Zarządu
2. Pan Daniel Zahorenko – Wiceprezes Zarządu
3. Pani Angelika Hruban – Członek Zarządu odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem
23 działał do 17 września 2021 r.
Od 18 września 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. skład Zarządu przedstawiał się następująco:
1. Pan Zbigniew Pusz – Prezes Zarządu
2. Pan Daniel Zahorenko – Wiceprezes Zarządu
3. Pan Tomasz Cicirko, któremu powierzono odpowiedzialność za Zarządzanie ryzkiem pod warunkiem uzyskania zgody Komisji Nadzoru Finansowego. Postępowanie w sprawie udzielenia zgody organu nadzoru na powołanie Pana Tomasza Cicirko na członka Zarządu odpowiedzialnego za zarządzanie ryzykiem jest w trakcie, Towarzystwo oczekuje na decyzję organu w tej sprawie.
Do reprezentowania Towarzystwa uprawnieni są dwaj Członkowie Zarządu lub Członek Zarządu łącznie z prokurentem. Prokurentami Towarzystwa są: Pani Joanna Bojko i Pani Sylwia Rzepka. Prokurenci posiadają umocowanie do wykonywania czynności wyłącznie wspólnie z Członkiem Zarządu Towarzystwa.
Komitety powołane w Towarzystwie przez Zarząd
Zarząd Towarzystwa w ramach swoich uprawnień i kompetencji powołał dodatkowe komitety, które wspierają go przy wykonywaniu obowiązków. Są to:
• Komitet Ryzyka,
• Komitet Inwestycyjny oraz Zarządzania Aktywami i Pasywami.
Komitety powołane w Towarzystwie przez Zarząd
Zarząd Towarzystwa w ramach swoich uprawnień i kompetencji powołał dodatkowe komitety, które wspierają go przy wykonywaniu obowiązków. Są to:
• Komitet Ryzyka,
• Komitet Inwestycyjny oraz Zarządzania Aktywami i Pasywami.
Komitet Ryzyka - wspiera Zarząd w procesie całościowego zarządzania ryzykiem na jakie narażone jest Towarzystwo. Komitet ma na celu zapewnienie, że zidentyfikowane, analizowane, komunikowane, raportowane, ocenione i monitorowane ryzyka znajdują się w obrębie ustalonych limitów, a w przypadku ich przekroczenia adekwatność limitów oraz poziom ryzyka są analizowane. W biznesowo uzasadnionych przypadkach ryzyko jest mitygowane stosowanymi technikami ograniczania ryzyka.
Komitet Inwestycyjny oraz funkcjonujący w jego ramach Komitet ds. Zarządzania Aktywami i Pasywami - stanowi organ kolegialny Towarzystwa, który nadzoruje, analizuje, ocenia i wydaje rekomendacje we wszystkich sprawach dotyczących zarządzania inwestycjami, aktywami i pasywami Towarzystwa, a w szczególności mającymi związek z identyfikacją, monitorowaniem i ograniczaniem ryzyka płynności, ryzyka rynkowego, inwestycyjnego oraz ryzyka kredytowego kontrahenta.
Do głównych zadań Komitetu w szczególności należy:
• regularna weryfikacja osiąganych wyników działalności inwestycyjnej, struktury portfela i spełnienia limitów inwestycyjnych oraz określanie reakcji w przypadku ich przekroczenia,
• rekomendowanie Zarządowi Towarzystwa zmian w Polityce lokacyjnej na dany rok kalendarzowy oraz zasad alokacji aktywów finansowych.
24 Szczegółowe zadania ww. Komitetów zostały określone w regulacjach wewnętrznych ich dotyczących.
Istnieje możliwość powołania przez Zarząd innych komitetów stałych, wspierających realizację określonych celów Towarzystwa, albo zespołów projektowych odpowiedzialnych za zarządzanie wskazanymi projektami i ich monitoring.
Struktura organizacyjna Towarzystwa
Zgodnie z zasadami ładu korporacyjnego struktura organizacyjna funkcjonująca w Towarzystwie jest przejrzysta i adekwatna do skali prowadzonej działalności oraz podejmowanego ryzyka. Podległość służbowa, zadania oraz zakres obowiązków i odpowiedzialności są wyraźnie przypisane i odpowiednio podzielone. Struktura organizacyjna została określona w Regulaminie Organizacyjnym Towarzystwa, tak aby nie zachodziły wątpliwości co do zakresu zadań oraz odpowiedzialności odpowiednich komórek organizacyjnych oraz stanowisk, a zwłaszcza by nie dochodziło do nakładania się na siebie zadań sprawowanych przez ww. podmioty.
Poniżej struktura organizacyjna Towarzystwa według stanu na 31 grudnia 2021 roku uwzględniająca podległe każdemu z Członków Zarządu stanowiska i komórki organizacyjne.
25 W trakcie 2021 roku struktura organizacyjna Towarzystwa nie ulegała zmianom.
Departament ds.
Administracyjnych Departament Personalny
Biuro Ochrony Danych Osobowych
Departament Audytu Wewnętrznego
Departament Prawny
Departament Informatyki
Departament Monitoringu Zgodności Departament Marketingu
i Komunikacji Departament Sprzedaży
Detalicznej i MSP
Departament Wsparcia Sprzedaży
Departament Ubezpieczeń Majątkowych i Komunikacyjnych
Departament Ubezpieczeń Rolnych
Departament Ubezpieczeń Korporacyjnych
Departament Strategii i Produktów Strategicznych
Departament ds.
Świadczeń i Odszkodowań
Departament Operacji i Rozliczeń
Departament Aktuariatu
Departament Kontrolingu
Departament Rachunkowości
Departament Reasekuracji
Departament Zarządzania Ryzykiem Dyrektor Zarządzający
ds. Produktów i Sprzedaży
Dyrektor Zarządzający ds. Strategii i Operacji
Biuro Zarządu
Wiceprezes Zarządu Prezes Zarządu Członek Zarządu
Schemat organizacyjny Pocztowego Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych Schemat 1 Struktura organizacyjna Towarzystwa
26 Osoby pełniące funkcje kluczowe
W celu zapewnienia efektywnego systemu zarządzania obok Członków Zarządu oraz Członków Rady Nadzorczej w Towarzystwie wyróżnia się następujące funkcje kluczowe:
• funkcję zarządzania ryzykiem,
• funkcję zgodności z przepisami,
• funkcję aktuarialną,
• funkcję audytu wewnętrznego.
Zadania realizowane w ramach funkcji kluczowych służą zapewnieniu ostrożnego i stabilnego zarządzania ryzykiem i płynnością Towarzystwa i wraz z systemem zarządzania opartym na modelu trzech linii obrony mają zapewniać właściwy nadzór i kontrolę nad zarządzanym ryzykiem.
W ramach każdej funkcji opracowano i udokumentowano zasady jej działania, ustawiono role i obowiązki komórek organizacyjnych. W Towarzystwie istnieje także system współpracy pomiędzy nimi oraz Zarządem i Radą Nadzorczą, a także wspierającymi funkcje Komitetami.
Szczegółowy opis funkcji kluczowych oraz zasad funkcjonowania znajduje się w części: B3, B4, B5, B6 niniejszego sprawozdania.
Zasady współpracy Zarządu z podległymi komórkami organizacyjnymi
Członkowie Zarządu nadzorują bezpośrednio pracę wyznaczonych departamentów i innych komórek organizacyjnych, natomiast pracą komórek organizacyjnych Towarzystwa kierują dyrektorzy.
Szczegółowy opis zakresu i zasad współpracy Zarządu z osobami nadzorującymi funkcje kluczowe, a także Rady Nadzorczej w przypadku niektórych funkcji oraz przysługujące prawa i uprawnienia dla funkcji kluczowych znajdują się w regulacjach wewnętrznych dotyczących tych funkcji.
Aby zapewnić odpowiedni poziom komunikacji wewnętrznej członkowie Zarządu organizują z kadrą zarządzającą poszczególnymi komórkami organizacyjnymi cykliczne spotkania.
Na powyższych spotkaniach dokonuje się wymiana informacji w obrębie poszczególnych komórek organizacyjnych oraz omawiane są zrealizowane, bieżące i przyszłe zadania tych komórek.
Konstrukcja systemu zarządzania
System zarządzania w Towarzystwie opiera się na modelu trzech linii obrony:
• I linia obrony, czyli działania jednostek odpowiedzialnych za czynności operacyjne, związane z prowadzoną działalnością ubezpieczeniową – właścicieli poszczególnych ryzyk, których zadaniem jest podejmowanie decyzji biznesowych w ramach bieżącej działalności,
• II linia obrony, czyli działania funkcji kluczowych (poza funkcją audytu wewnętrznego) - właścicieli procesów zarządzania tymi ryzykami, których zadaniem jest ocena decyzji biznesowych podejmowanych w ramach bieżącej działalności w zakresie zadań swojej funkcji,
• III linia obrony, czyli działania funkcji audytu wewnętrznego – właściciela procesu oceny systemu zarządzania ryzykiem, którego zadaniem jest niezależna ocena adekwatności i efektywności systemu zarządzania.
27 W skład poszczególnych linii obrony wchodzą :
• I linia obrony:
- przełożeni komórek organizacyjnych Towarzystwa, - pracownicy.
• II linia obrony:
- osoby wykonujące funkcje kluczowe (poza audytem wewnętrznym), - osoby nadzorujące funkcje kluczowe (poza audytem wewnętrznym).
• III linia obrony:
- osoby wykonujące i nadzorujące funkcję audytu wewnętrznego.
B.1.2. Zasady wynagradzania
System wynagrodzeń Towarzystwa tworzony jest w procesie oceny i oszacowania poszczególnych funkcji i stanowisk, w oparciu o kryteria kompetencyjne i zawodowe. Dyrektor Departamentu Personalnego na bieżąco informuje Zarząd o przypadkach istotnych zmian w tym zakresie. Zasady dotyczące wynagrodzeń kształtowane są zgodnie z przyjętą strategią Towarzystwa, profilem ryzyka, oraz długoterminowymi interesami i wynikami Towarzystwa.
Wynagrodzenie pracowników i osób kluczowych
W Towarzystwie istnieją odrębne regulacje wewnętrzne dotyczące kształtowania się wynagrodzeń, zasad ich przyznawania oraz świadczeń związanych z zatrudnianiem pracowników Towarzystwa, w tym osób kluczowych.
Wynagrodzenie pracowników obejmuje następujące składniki :
• wynagrodzenie zasadnicze stałe - ustalane jest stosownie do posiadanych kwalifikacji, zajmowanego stanowiska, rodzaju i jakości wykonywanej pracy,
• wynagrodzenie zmienne - premia regulaminowa, premia motywacyjna, nagroda lub wyróżnienie pieniężne.
Wysokość należnego pracownikowi wynagrodzenia zmiennego wynika z przyjętych przez Zarząd zasad przyznawania premii. Ustalając poziom należnego pracownikom wynagrodzenia zmiennego, Zarząd Towarzystwa bierze pod uwagę przyjęte w strategii działania Towarzystwa, a przede wszystkim cele długoterminowe oraz przewidywane w danym okresie wyniki finansowe Towarzystwa. Jeżeli przewiduje się, że wyniki finansowe nie gwarantują osiągniecia zysku, czynnik stanowiący podstawę do wypłaty wynagrodzenia zmiennego może być przyjęty jedynie w sytuacji, gdy określone cele uprawdopodobniają osiągnięcie przez Towarzystwo zysku w kolejnym roku lub zmniejszenie przewidywanej straty. Pracownicy szczególnie wyróżniający się w wykonywaniu obowiązków mogą uzyskiwać, na wniosek przełożonych, nagrody przyznawane przez Zarząd. Zarząd może również przyznać wyróżnienia pieniężne za szczególny wkład pracy przy realizacji konkretnego zadania.
Wynagrodzenie członków Rady Nadzorczej
Członkom Rady Nadzorczej przysługiwało w 2021 roku wynagrodzenie miesięczne stałe, ustalone uchwałą Walnego Zgromadzenia, w wysokości stanowiącej iloczyn podstawy wymiaru, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 11 ustawy z dnia 9 czerwca 2016 roku o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami oraz mnożnika, którego wysokość określiła uchwała Walnego Zgromadzenia.
28 Wynagrodzenie członków Zarządu
Obowiązujące w 2021 roku zasady wynagradzania członków Zarządu Towarzystwa zostały uchwalone przez Walne Zgromadzenie Towarzystwa. Wynagrodzenie członków Zarządu skomponowane jest w taki sposób, aby ograniczyć potencjalną skłonność do podejmowania nadmiernego ryzyka.
Członkowi Zarządu przysługuje wynagrodzenie składające się z:
• części stałej, stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe,
• części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy.
Wysokość części stałej wynagrodzenia ustalana jest zgodnie z zapisami ustawy z 9 czerwca 2016 roku o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz.U. z 2016 r. poz. 1202 z późn. zm.) („Ustawa o kształtowaniu wynagrodzeń”) co oznacza, iż uzależniona jest ona od skali działalności Towarzystwa, w szczególności wartości jego aktywów, osiąganych przychodów i wielkości zatrudnienia. Wynagrodzenie uzupełniające przysługuje w związku z realizacją celów zarządczych, określonych uchwałą Walnego Zgromadzenia zgodnie z Ustawą o kształtowaniu wynagrodzeń. Rada Nadzorcza uszczegóławia ustalone w powyższy sposób cele zarządcze, określa ich wagi oraz obiektywne i mierzalne kryteria ich realizacji i rozliczania na dany rok kalendarzowy. Zmienne składniki wynagrodzenia uzależnione są od obiektywnych kryteriów – stopnia realizacji celów zarządczych oraz jakości zarządzania. Wysokość wynagrodzenia uzupełniającego nie może przekroczyć określonego procenta wynagrodzenia podstawowego należnego Członkowi Zarządu w roku obrotowym, którego wynagrodzenie uzupełniające dotyczy. Rada Nadzorcza stwierdza spełnienie warunków do nabycia prawa do wynagrodzenia zmiennego przez poszczególnych członków Zarządu, w oparciu o zweryfikowane przez firmę audytorską sprawozdanie finansowe oraz inne dokumenty, ustalając jednocześnie wysokość przysługującego poszczególnym członkom Zarządu wynagrodzenia zmiennego.
Wynagrodzenie zmienne przysługuje członkowi Zarządu po zatwierdzeniu sprawozdania Zarządu z działalności Towarzystwa i sprawozdania finansowego Towarzystwa za ubiegły rok obrotowy oraz udzieleniu temu członkowi Zarządu absolutorium z wykonania przez niego obowiązków przez Walne Zgromadzenie.
Program Emerytalno-Rentowy
W Towarzystwie nie funkcjonuje dodatkowy program emerytalno–rentowy lub program wcześniejszych emerytur.
B.1.3. Zmiany w systemie zarządzania
W trakcie okresu sprawozdawczego nie było istotnych zmian w systemie zarządzania.
B.1.4. Informacje na temat istotnych transakcji z udziałowcami, osobami wywierającymi istotny wpływ na Towarzystwo, członkami Zarządu oraz Rady Nadzorczej
W trakcie roku 2021 Towarzystwo nie udzieliło pożyczek, kredytów, gwarancji ani zaliczek ani nie miały miejsca żadne inne istotne transakcje z:
• udziałowcami oraz członami ich organów zarządzających i nadzorujących,
• członkami Zarządu i Rady Nadzorczej Towarzystwa oraz członkami ich rodzin,
