Miesięcznik Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego
5 (39)/2011
Kontrola biletów ciągle budzi emo- cje. Wielokrotnie zwracaliśmy uwa- gę na to, że zawód ten jest trudny, a czasem nawet niebezpieczny.
Dziś opisujemy sprawę, która już znalazła swój fi nał. Wszystko roz- poczęło się w ubiegłym roku, gdy osoby, które jechały bez biletów, nie chciały się wylegitymować, ubliżały i groziły kontrolującym, a nawet ich zaatakowały. Sąd wy- dał wyrok skazujący, a o szczegó- łach tej sprawy można przeczytać w artykule obok.
W dniach 19-20 maja na terenie Expo Silesia w Sosnowcu (ul. Bra- ci Mieroszewskich 124) odbędzie się trzecia już edycja targów Sile- siaKOMUNIKACJA. W tym roku na wystawie zaprezentowane zostaną między innymi autobusy, które wybrane zostały do obsługi polskiej prezydencji w Unii Euro- pejskiej, będzie można też obej- rzeć Salon Wyposażenia Warszta- tów, a organizatorzy zapowiadają, że na ekspozycji pojawią się także trolejbusy, pojazdy szynowe, sprzęt serwisowy czy wyposażenie za- jezdni. Prezentowane pojazdy oraz elementy infrastruktury oceniane będą pod kątem przydatności za- stosowanych w nich rozwiązań dla osób z niepełnosprawnością. Jury, złożone z osób związanych z or- ganizacjami działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych, także już po raz trzeci przyzna swoje nagrody, wyróżniając najlepsze produkty.
Zachęcamy do zapoznania się z wszystkimi tekstami i życzymy przyjemnej lektury.
Redakcja
KĄTEM oka
szl a ki
W numerze
Goście z zagranicy
Praca kontrolera do ła- twych nie należy. Nie- raz dochodzi do sytuacji konfliktowych. Więk- szość z nich udaje się rozwiązać dzięki umie- jętnościom negocjacyj- nym, jednak czasami to nie wystarcza.
Warto przypomnieć, że od 1 mar- ca br. kontrolerom biletowym przysługują większe uprawnie- nia. Według nowych przepisów Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, jeśli pasażer nie oka- że ważnego biletu ani dokumen- tu tożsamości, osoba kontrolują- ca może go ująć i niezwłocznie oddać w ręce policji lub innych służb porządkowych. Do czasu przybycia funkcjonariusza „ga- powicz” musi czekać w miejscu przeprowadzenia kontroli.
Niestety, nie wszyscy zdają sobie sprawę, że nieodpowiednie za- chowanie może wywołać przykre konsekwencje. W zeszłym roku dwóch kontrolerów pracujących dla KZK GOP sprawdzało bilety w tramwaju linii numer 11, kur- sującym ze Świętochłowic do Katowic. Wśród pasażerów była młodzież jadąca na basen.
Nikt z grupy nie miał przy so- bie biletu ani dokumentu toż- samości, na podstawie którego można by go wylegitymować. In- formacja o konieczności wezwa- nia policji wywołała agresję „ga- powiczów”. Zaczęli oni rzucać
obraźliwe słowa i groźby w kie- runku kontrolerów. Nie chcieli zastosować się do nakazu nieod- dalania się z miejsca. Gdy jeden z kontrolerów zastąpił im drogę do wyjścia, w celu uniemożliwie- nia ucieczki, został zaatakowany.
Sprawców ujęto i po rozprawie sądowej skazano na 10 miesię- cy pozbawienia wolności, w za- wieszeniu na trzy lata. Ukarano ich również grzywną w wysoko-
ści kilkuset złotych na rzecz każ- dego z poszkodowanych.
Nie wszyscy „gapowicze” oka- zują się chuliganami, ale wielu pasażerów jadących bez biletu wciąż nie zdaje sobie sprawy ze swoich obowiązków w przypad- ku bycia skontrolowanym. Ko- rzystając z komunikacji miejskiej zawieramy umowę z przewoźni- kiem i organizatorem przewo- zów. To zobowiązuje do posia-
dania biletu lub odpowiedniego dokumentu, uprawniającego do przejazdów bezpłatnych lub ulgowych. Jeśli ktoś decyduje się na jazdę „na gapę”, musi liczyć się z konsekwencjami, a także zda- wać sobie sprawę, że prawo na- kłada na niego określone obo- wiązki. Natomiast kontrolerzy mają odpowiednie uprawnienia do ich egzekwo wania.
Katarzyna Setkiewicz
Konkurs komunikacyjny Premiery na targach Silesia- KOMUNIKACJA
Fot. Dominik Gajda
Kontroler
Korzystając z przejazdów należy mieć ze sobą ważny bilet
UWAGA KONKURS!
Zbieraj okresowe bilety imienne w 2011 roku i wygrywaj atrakcyjne nagrody!
Szczegółów szukaj na
www.kzkgop.com.pl!
Regulamin dostępny na stronie internetowej KZK GOP!
Ogłaszamy konkurs dla stałych pasażerów KZK GOP!
Nagrody
!
K o nk ur s dla st ały ch pas ażer ó w : Nagrody za b ilety
imię i nazwisko ... adres zamieszkania ... telefon kontaktowy ... Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych na potrzeby konkursu dla stałych pasaże- rów Nagrody za bilety, organizowanego przez KZK GOP (zgodnie z Ustawą z dnia 29.08.97 r. o ochro- nie danych osobowych, Dz.U. nr 133, poz. 833). podpispod ochroną prawa
CZYM ŻYJĄ GMINY
Redaktor naczelna Katarzyna Migdoł-Rogóż Redakcja
Anna Koteras, Tomasz Musioł Katarzyna Setkiewicz
Krzysztof Sobański, Paweł Wieczorek Opracowanie grafi czne i korekta M-art poligrafi a
Druk:
M-art poligrafi a Nakład:
20 000 egzemplarzy Wydawca:
Komunikacyjny Związek Komunalny GOP Adres redakcji:
Komunikacyjny Związek Komunalny GOP 40-053 Katowice, ul. Barbary 21a tel. 032 743 84 14, fax 032 251 97 45 szlaki@kzkgop.com.pl
www.kzkgop.com.pl
szl a ki
Wpisane do rejestru dzienników i czasopism pod poz. Pr 1979
KATOWICE
W Sali Sejmu Śląskiego w Katowicach odbyła się konferencja poświę- cona 90. rocznicy III powstania śląskiego, pt. „Poszli chłopcy z jed- nego familoka”. Podczas spotkania naukowcy opowiadali uczniom o historii powstań śląskich, o odznaczeniach, jakie otrzymali bohate- rowie zrywów, ich znaczeniu i symbolice.
BYTOM
W Muzeum Górnośląskim otwarto ekspozycję zatytułowaną „Je- stem sobie mały miś. Bohaterowie dobranocek PRL-u”. Na wer- nisaż 6 maja przybyli reprezentanci wszystkich pokoleń. Oglądali eksponaty, takie jak maskotki i czasopisma dziecięce pochodzące z wielu miejsc i instytucji, oraz poznawali tajniki powstawania fi l- mów rysunkowych z epoki realnego socjalizmu.
CHORZÓW
Rzeźba żyrafy, która ponad pół wieku temu stanęła przy alejce do Śląskiego Ogrodu Zoologicznego, odzyskała swój dawny blask.
Nadano jej jednolitą barwę i podświetlono, dzięki czemu sta- ła się ozdobą Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku tak- że w nocy.
GLIWICE
3 maja młodzi gliwiczanie uczestniczyli w warsztatach eduka- cyjnych „Rower jest OK, czyli dlaczego warto jeździć rowerem w mieście”. W ramach prelekcji przedstawiono korzyści i zagroże- nia wynikające z używania tego środka lokomocji. Mówiono tak- że o idei zrównoważonego transportu w odniesieniu do sytuacji komunikacyjnej w Gliwicach.
SOSNOWIEC
W Muzeum w Sosnowcu przygotowano wystawę z okazji be- atyfikacji Jana Pawła II. Ekspozycja przypomina wizytę Ojca Świętego w Sosnowcu, która odbyła się 14 czerwca 1999 roku, podczas VI pielgrzymki do Polski. Prezentuje między inny- mi relacje prasowe oraz pamiątki pielgrzymów. Na szczególną uwagę zasługują naczynia liturgiczne – kielich i patena – dar papieża dla diecezji sosnowieckiej. Wystawę można zwiedzać do 29 maja br.
w skrócie...
Fot. pl.wikipedia.orgFot. pl.wikipedia.org
REKLAMA
Dni Województwa Śląskiego zo- stały ustanowione w styczniu 2009 roku. Są one doskonałą oka- zją do zaprezentowania walorów kulturalnych, turystycznych, in- westycyjnych i gospodarczych tej części kraju. Ponadto przybliżają region jego mieszkańcom, inwe- storom, przedsiębiorcom, tury- stom i opiniotwórcom.
W tym roku największym wyda- rzeniem święta był festiwal Rock Stars – Pozytywna Energia. Przez kilka dni w śląskich miastach roz- brzmiewała muzyka rockowa – zarówno w wykonaniu profesjo- nalnych zespołów, jak i amatorów, dla których impreza była szansą wybicia się. W trakcie koncertu inauguracyjnego w katowickim Spodku licznie zgromadzoną pu- bliczność rozgrzewały między in- nymi grupy: Finsky, Ocean, Lipali oraz Łzy. Mistrzowski popis dało Myslovitz, a lider zespołu Artur Rojek otrzymał z rąk wicemarsza- łek Aleksandry Gajewskiej-Przy- drygi statuetkę Rock Stars. W ra- mach świątecznych obchodów grupa wystąpiła wcześniej na bło- niach na terenie Akademii Tech- niczno-Humanistycznej w Biel- sku-Białej.
Fanów alternatywnego brzmienia na ulicy Mariackiej w Katowi-
cach zgromadził koncert Czesła- wa Mozila i Biff . Część utworów artyści wykonali wspólnie. Przy- słuchiwał się im tłum ciągnący się od Kato Baru aż po ulicę Mie- lęckiego oraz siedzący w oknach okoliczni mieszkańcy.
Miłośnicy poważniejszych dźwię- ków zebrali się w katowickim Cen- trum Kultury im. Krystyny Bo- chenek podczas koncertu „Wielkie obrazy, wielkie dźwięki”, w wyko- naniu Orkiestry Kameralnej Mia- sta Tychy AUKSO oraz Chóru Akademii Muzycznej w Katowi- cach. Natomiast orkiestra smycz- kowa i chór gospel dali swój popis w Sosnowcu podczas Majówki Pa- pieskiej „Szukałem Was...”.
Województwo śląskie już po raz trzeci obcho- dziło swoje święto. Z tej okazji od 3 do 9 maja miasta regionu organi- zowały dla swoich miesz- kańców różne impre- zy muzyczne i sportowe oraz wystawy. Bawiono się w centrach kultury, halach, mu zeach, ale tak- że w plenerze.
Jeden region,
siedem wyjątkowych dni
Czerwiec
31.05.2011 (wtorek), godz. 12.00 01.06.2011 (środa), godz. 11.00, 17.00 Hala widowiskowa, ul. Pszczyńska 6, Katowice-Giszowiec
Dzień Dziecka w Filharmonii Śląskiej Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej Krzesimir Dębski – dyrygent, skrzypce Radzimir Dębski – dyrygent, fortepian Anna Jurksztowicz – śpiew Lesław Matecki – gitara PROGRAM:
K. Dębski – muzyka z fi lmu „Sto minut wakacji”
K. Dębski – Rzeka Marzeń
z fi lmu „W pustyni i w puszczy”
K. Dębski – MAMA Afryka
z fi lmu „W pustyni i w puszczy”
K. Dębski – Trojak z fi lmu „The Rink”
K. Dębski – Country in E
z fi lmu „Behind the Screen”
K. Dębski – muzyka z fi lmu „Gwiezdny pirat”
K. Dębski – muzyka z fi lmu „Magiczne drzewo”
K. Dębski/St. Jachowicz – Telesforek K. Dębski/Jacek Cygan – Zakazany owoc C. Simon – Matczyna intuicja z fi lmu
„Prosiaczek i przyjaciele”
C. Simon – Im bardziej staram się z fi lmu „Kubuś i Hefalumpy”
C. Simon – Kilku kumpli weź
z fi lmu „Prosiaczek i przyjaciele”
3.06.2011 (piątek), godz. 19.00 Hala widowiskowa, ul. Pszczyńska 6, Katowice-Giszowiec
Zakończenie sezonu
Orkiestra Symfoniczna i Chór Filharmonii Śląskiej
Massimiliano Caldi – dyrygent Piotr Paleczny – fortepian
Jarosław Wolanin – przygotowanie chóru PROGRAM:
Ludwig van Beethoven
– V koncert fortepianowy Es-dur, op. 73 Piotr Czajkowski
– uwertura-fantazja Romeo i Julia Aleksander Borodin
– tańce połowieckie z II aktu opery Kniaź Igor
05.06.2011 (niedziela), godz. 10.30, 12.30 Miejski Dom Kultury,
Katowice-Giszowiec, pl. Pod Lipami 1 Filharmonia Malucha
trio akordeonowe
Regina Gowarzewska – prowadzenie rezerwacja biletów i więcej informacji na stronie: www.yamahakatowice.pl
10.06.2011 (piątek), godz. 19.00 Hala widowiskowa, ul. Pszczyńska 6, Katowice-Giszowiec
Wakacje przed nami
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej Massimiliano Caldi – dyrygent
Izabela Matuła – sopran Adam Sobierajski – tenor
W PROGRAMIE: gala operowo-operetkowa
11.06.2011 (sobota), godz. 19.30 Kościół Mariacki, Katowice
Koncert z cyklu „Muzyka w kościele Mariackim”
Chór Filharmonii Śląskiej
Matthias Geissler (Niemcy) – dyrygent Jarosław Wolanin – przygotowanie chóru Karina Paszek – słowo
W programie m.in.: F. Mendelssohn Bartholdy, A. Bruckner, H. Wolff , B. Britten
17.06.2011 (piątek) godz. 19.00 Sala Koncertowa Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego, ul. Zacisze 3, Katowice To idzie młodzież II
Koncert dyplomowy studentów dyrygentury AM w Katowicach
Śląska Orkiestra Kameralna Program i wykonawcy w ustalaniu
Repertuar Filharmonii Śląskiej w Katowicach
Dni Województwa Śląskiego to nie tylko muzyka. W Dąbro- wie Górniczej młodzież star- ła się w rozgrywkach sporto- wych, a w Chorzowie Stadion Śląski udostępnił swoje wnętrze do zwiedzania.
Ponadto świętowano w Górno- śląskim Parku Etnografi cznym w Chorzowie podczas Śląskiej Majówki w Skansenie, połączo- nej ze zwiedzaniem i degustacją regionalnych potraw.
Majowe dni stanowiły okazję do znakomitej zabawy, ale także pozwoliły przyjezdnym na spoj- rzenie na województwo śląskie z nieco innej strony.
Katarzyna Setkiewicz Myslovitz nagrodzono statuetką Rock Stars
Koncert Czesława Mozila zebrał ogromną publiczność
Na Targach Transportu Publicznego SilesiaKOMUNIKACJA po raz ko- lejny zostaną zaprezentowane nowoczesne produkty i usługi transpor- towe. Imprezie towarzyszyć będzie konferencja KZK GOP. O szczegó- łach targów opowiada ich menedżer Tomasz Wącirz.
W Expo Silesia w Sosnowcu trwają przygotowania do trzeciej edycji Targów Transportu Pu- blicznego SilesiaKOMUNIKA- CJA, które odbędą się w dniach 19-20 maja. Czy targi mają cha- rakter tylko branżowy?
SilesiaKOMUNIKACJA to wy- darzenie poświęcone przede wszystkim branży transportu pu- blicznego, ale przygotowane jest ono nie tylko z myślą o przed- siębiorcach i przedstawicielach fi rm związanych z komunika- cją. Szereg wydarzeń towarzyszą- cych, organizowanych w każdym roku, może zainteresować zarów- no odwiedzających, którzy chcie- liby zapoznać się z najnowszy- mi trendami i rozwiązaniami, jak i pasażerów na co dzień korzysta- jących z transportu publicznego.
Jak Pan ocenia ubiegłoroczne wydarzenie?
Zeszłoroczne targi zakończyły się sukcesem. Podczas tych dwóch dni Expo Silesia odwiedziło ponad tysiąc pięciuset specjalistów. Zwie- dzający mieli okazję zapoznać się z najnowocześniejszymi pojazda- mi, najnowszymi rozwiązaniami technicznymi i informatycznymi, a także z wyposażeniem warszta- tów i zajezdni. Druga edycja tar- gów Silesia KOMUNIKACJA mia- ła międzynarodowy charakter.
W imprezie uczestniczyło kilka- dziesiąt fi rm – z Polski, Włoch, Czech, Słowacji, Anglii, Szwajca- rii i Hiszpanii.
Targom towarzyszyła konfe- rencja. Proszę powiedzieć, cze- go dotyczyła? Czy także w tym roku branża komunikacyj- na spotka się podczas wspólnej dyskusji?
Międzynarodowa konferen- cja organizowana była wspólnie z Komunikacyjnym Związkiem
na targach transportu publicz- nego w sosnowieckim Expo Sile- sia głównie ze względu na loka- lizację. Aglomeracja górnośląska to region doskonale rozwinię- ty komunikacyjnie. Dodatkowo po raz pierwszy targom towa- rzyszyć będzie Salon Wyposaże- nia Warsztatów, który jest odpo- wiedzią na duże zainteresowanie zwiedzających tą tematyką. Dla wielu targowych gości równie ważne, jak kupno nowego auto- busu, jest odpowiednie i profe- sjonalne wyposażenie warsztatu.
W ramach salonu prezentowa- ne będą: kompleksowe wyposa- żenie warsztatów, rozwiązania diagnostyczne, narzędzia, ma- szyny, meble, opony, urządze- nia myjące. Oprócz wyposaże- nia warsztatów podczas targów będzie można zobaczyć bogatą ekspozycję – najnowocześniej- sze pojazdy, sprzęt serwisowy, wyposażenie zajezdni, a także zapoznać się z proponowanymi przez producentów rozwiązania- mi informatyczno-elektronicz- nymi stosowanymi w komuni- kacji miejskiej.
Skąd pomysł na Salon Wyposa- żenia Warsztatów?
Organizowany salon to przede wszystkim odpowiedź na za- potrzebowanie branży. Przed- stawiciele fi rm zajmujących się wyposażeniem warsztatów na targach SilesiaKOMUNI- KACJA będą mogli precyzyjnie dotrzeć do specjalistów z bran- ży – to duża oszczędność czasu i kosztów w nawiązywaniu kon- taktów z potencjalnymi klienta- mi. Poza tym na targach z pew- nością pojawią się też osoby Komunalnym Górnośląskiego
Okręgu Przemysłowego. Wy- darzenie dotyczyło fi nanso- wania transportu publiczne- go w świetle Rozporządzenia WE nr 1370/2007 oraz inno- wacji organizacyjnych i tech- nologicznych w przedsiębior- stwach transportu miejskiego na przykładzie PKM Sosnowiec Sp. z o.o. W dwudniowej konfe- rencji wzięło udział blisko trzy- stu uczestników. Byli to głównie prezesi i dyrektorzy technicz- ni przedsiębiorstw komunikacji miejskiej, przedstawiciele wła- dzy samorządowej oraz prywat- ni przewoźnicy.
W tym roku branża również spotka się podczas konferencji KZK GOP, podejmując tematy- kę transportu w aglomeracjach, regulacji prawnych, telematy- ki i bezpieczeństwa. Prelegen- ci skupią się także na kwestiach związanych z inteligentnymi sys- temami transportowymi, inno- wacjami dla transportu publicz- nego, jak również komunikacją przyjazną dla osób niepełno- sprawnych. W trakcie konferen- cji będzie także czas na pytania i wspólną dyskusję.
Czego możemy spodziewać się w tym roku?
Na targach SilesiaKOMUNI- KACJA prezentowane będą dwie polskie premiery autobu- sów Scania, w związku z obcho- dami stulecia fi rmy Scania Au- tobusy. Zwiedzający będą mieli okazję zobaczyć pojazdy specjal- nie wybrane do obsługi polskiej prezydencji w Unii Europejskiej.
Co więcej, fi rma zdecydowała o pokazaniu autobusów właśnie
ROZMOWA „SZLAKÓW”
KZK GOP 3
odpowiedzialne za wyposaże- nie warsztatów w przedsiębior- stwach komunikacji miejskiej i fi rmach transportowych. Or- ganizatorzy zapewniają również promocję w najważniejszych mediach branżowych w Polsce i odpowiednie wyeksponowa- nie wszelkich nowości. Dodat- kowo, jak już wspominałem, Sa- lon Wyposażenia Warsztatów to odpowiedź na duże zainte- resowanie ze strony zwiedzają- cych, którzy w ubiegłych latach sugerowali poszerzenie tej ofer- ty targowej.
Co jeszcze zobaczymy na tar- gach?
Zakres tematów prezentowa- nych na targach jest bardzo sze- roki. Obejmuje między innymi:
pojazdy transportu publicznego – autobusy, trolejbusy, pojaz- dy szynowe; pojazdy technicz- ne i specjalistyczne, wyposa- żenie pojazdów transportu
Fot. Expo Silesia
SilesiaKOMUNIKACJA
Premiery na targach
Targi to nowoczesne pojazdy... ...przyszłościowe technologie... ...i ciekawe prelekcje
publicznego, części zamienne dla pojazdów transportu pu- blicznego, wyposażenie warsz- tatów obsługujących transport publiczny, infrastrukturę dla transportu szynowego i tro- lejbusów, paliwa, smary, pły- ny eksploatacyjne, systemy bezpieczeństwa i monitoringu w transporcie miejskim, sys- temy informacji dla pasaże- rów, przystanki w transporcie miejskim, systemy zarządza- nia transportem i informatyką w transporcie publicznym, sys- temy bezpieczeństwa i nadzoru pracy kierowców, organizację i sprzedaż biletów w zintegro- wanej komunikacji publicznej, finansowanie zakupu pojazdów komunikacji publicznej, szko- lenia kierowców wykonujących przewóz drogowy, organizacje branżowe, prasę i portale bran-
żowe.
Rozmawiała Katarzyna Łysowska
RAPORT „SZLAKÓW”
S
ilesia Days ma na celu upo- wszechnianie wiedzy o kul- turze, historii i potencjale gospo- darczym województwa śląskiego wśród studentów różnych na- rodowości. W czwartej już edy- cji imprezy, która odbędzie się w dniach od 19 do 22 maja br., weźmie udział ponad 60 studen- tów z zagranicy, przebywających na uczelniach w całej Polsce z okazji wymiany między szko- łami wyższymi.Majowe atrakcje
Od trzech lat z okazji Silesia Days odbywa się konferencja, na której omawiane są problemy związane ze Śląskiem. W zeszłym roku roz- mawiano między innymi na te- mat możliwości zrobienia karie- ry w województwie. W programie tegorocznego spotkania przewi- dziany jest szereg wykładów na te- mat potencjału kulturalnego, edu- kacyjnego i biznesowego Śląska.
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach organizuje konferencję dydaktyczno-kul- turalną w ramach projektu Silesia Days 2011. Przez cztery dni kandydaci na studia oraz zagraniczni studenci będą dyskutować, bawić się i zwiedzać.
Goście
z zagranicy
REKLAMA
Byli uczestnicy programu podzie- lą się też swoimi doświadczeniami związanymi z pobytem w tym re- gionie oraz opowiedzą, jaki miało to wpływ na ich dalsze życie.
Studencka inicjatywa to nie tyl- ko poważne zajęcia, ale rów- nież rozrywka. Zeszłoroczni goście zwiedzili Muzeum Zam- kowe w Pszczynie oraz zabyt- kową dzielnicę Katowic – Niki- szowiec. W tej edycji, w ramach rajdu „Ekonomia Ekstremalna”
(„Extreme Economics”) wraz z kandydatami na studia ze szkół średnich poznają uroki Woje- wódzkiego Parku Kultury i Wy- poczynku oraz skorzystają z jego licznych atrakcji. Będą jeź- dzić na rollercoasterze, wspinać się na linach, uprawiać zorbing i spacerować po Śląskim Ogro- dzie Zoologicznym. Program im- prezy przewiduje również wizytę w najciekawszych pod względem turystycznym miejscach Śląska.
Zaplanowano wycieczkę do Ty- skiego Browarium i Zabytko- wej Kopalni Węgla Kamiennego
„Guido” w Zabrzu. Obiad serwo- wany w jednej ze śląskich restau- racji da okazję do posmakowania regionalnej kuchni. Wieczorem młodzi ludzie będą tańczyć i śpie- wać do melodii karaoke w klubie muzycznym 2B3 w Katowicach.
Promocja dla Śląska
Organizacja Silesia Days 2011 wpisuje się w realizację strate- gii promocji województwa ślą- skiego. Konferencja pokazu- je jego potencjał i prezentuje go jako region atrakcyjny pod wieloma względami. Udowad- nia, że to miejsce, w którym warto żyć, pracować, inwesto- wać, a także spędzać wolny czas.
Spotkania byłych studentów za- granicznych, którzy swoją przy- szłość związali ze Śląskiem, uświadamiają, jak wiele możli-
wości rozwoju czeka tu na obco- krajowców.
Patronat honorowy nad wyda- rzeniem objęli: wojewoda śląski Zygmunt Łukaszczyk, marszałek województwa śląskiego Adam Ma- tusiewicz, prezydent Katowic Piotr Uszok oraz rektor Uniwersyte- tu Ekonomicznego w Katowicach prof. UE dr hab. Jan Pyka. Komu-
nikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemy- słowego jest partnerem konferen- cji, obok Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych, Wojewódz- kiego Parku Kultury i Wypoczyn- ku oraz organizacji Erasmus Stu- dent Network Polska.
Katarzyna Zajdel
Przed bramą Wesołego Miasteczka Zabawa w „piłkarzyki” Toczenie dmuchanej kuli
Uczestnicy konferencji
Walka na gąbki
www.silesiakomunikacja.pl
Tomasz Wącirz – menedżer projektutel. 32 78 87 537, fax 32 78 87 526, kom: 510 031 683 e-mail: tomasz.wacirz@exposilesia.pl
tereny targowe: Expo Silesia Sp. z o.o Centrum Targowo-Wystawiennicze ul. Braci Mieroszewskich 124, Sosnowiec
patronat honorowy partner targów
Targi Transportu Publicznego
6RVQRZL F
patronat medialny
19 – 20 maja 2011
Fot. UE w Katowicach
RAPORT „SZLAKÓW”
KZK GOP 5
Fot. Radosław KaźmierczakFot. Dominik Gajda
specjalnych, kontrastująca z oto- czeniem barwa uchwytów i porę- czy, czytelne wyświetlacze, zloka- lizowane wewnątrz i na zewnątrz pojazdu, kasowniki i przyciski umieszczone na wysokości od- powiadającej zasięgowi rąk osoby na wózku, oznakowane alfabetem Braille’a.
W kategorii drugiej zwycięski sys- tem dynamicznej informacji pa- sażerskiej na przystankach zapre- zentowała fi rma GMV Innovating Solutions. Tablica z diodami LED umożliwia wyświetlanie numeru linii i kierunku jazdy. Dzięki syste- mowi nawigacji satelitarnej moż- liwe jest przekazywanie informa- cji o rzeczywistym czasie odjazdu
W
tym roku targi będą od- bywać się w dniach 19-20 maja na terenie hali Cen- trum Targowo-Wystawiennicze- go Expo Silesia. Podczas pierw- szej edycji tego wydarzenia KZK GOP wyszło z inicjatywą oce- niania prezentowanych produk- tów pod kątem ich dostosowania dla osób z różnymi rodzajami dysfunkcji. Tym samym impre- za, oprócz wymiaru naukowego i handlowego, ma także na celu zwrócenie uwagi na kwestię do- stępności komunikacji miejskiej.Pokazanie najlepszych rozwiązań w tym zakresie pozwala na pro- mowanie działań, które ułatwia- ją korzystanie z transportu pu- blicznego. Już od trzech lat KZK GOP jest wspierane w tej kwe- stii przez: Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełno- sprawnych, Centrum „Integra- cja”, Polski Związek Niewido- mych, Polski Związek Głuchych oraz Fundację „Instytut Rozwo- ju Regionalnego”.
W konkursie biorą udział wszystkie fi rmy uczestniczące w targach. Ich produkty zosta- ły podzielone na trzy kategorie:
pojazdy, informacja i infrastruk- tura przystankowa, produkt in- nowacyjny. W poszczególnych dziedzinach oceniane są specy- fi czne wymagania, które powin- ny być spełnione, by produkt był dostosowany do potrzeb pa- sażerów z różnymi typami nie- pełnosprawności.
Pojazdy
Pojazdy komunikacji miejskiej przyjazne osobom niepełno- sprawnym muszą być oznako- wane piktogramami. Spe cjalne znaki grafi czne są naklejane na ścianie przedniej pojazdu i przy drzwiach, a także w po- bliżu siedzeń specjalnych. Waż- ne jest również zamieszczenie instrukcji w prosty sposób ob- jaśniających użytkowanie urzą- dzeń przytrzymujących wózek inwalidzki. Wszystkie pojaz- dy oceniane są pod kątem ergo- nomii wnętrza, liczby miejsc przeznaczonych dla specjali- stycznego sprzętu umożliwiają- cego poruszanie się oraz dla psa przewodnika, dostępności po- ręczy i uchwytów oraz ich kon- trastowych barw, a także prawi- dłowego oznakowania krawędzi.
Niezwykle ważne jest również wyposażenie pojazdów w anty- poślizgową powierzchnię. Istot- ne są też urządzenia przytrzy- mujące, zapewniające stabilność wózka, takie jak: podpory i opar- cia prostopadłe do wzdłużnej osi pojazdu, biodrowy pas bez- pieczeństwa, odpowiednie po- ręcze i uchwyty ograniczające poprzeczne przesunięcia. Uła- twienie przy wsiadaniu i wysia- daniu stanowią układy przyklę- ku oraz pochylnie i podnośniki.
W konkursie wysoko oceniane są urządzenia dodatkowe, któ- rych zadaniem jest utrzymanie łączności pasażerów z kierow- cą. Należą do nich między inny-
mi przyciski we wnętrzu i na ze- wnątrz pojazdu. Muszą się one wyróżniać kontrastową barwą oraz być oznaczone w alfabecie Braille’a, aby mogli z nich korzy- stać zarówno niedowidzący, jak i niewidomi.
Infrastruktura,
informacja przystankowa
Dla osób słabowidzących waż- nym elementem jest sposób pre- zentowania informacji na przy- stankach: odpowiednia wielkość czcionki, barwa oraz kontrast.
Dla niewidomych szczególnie istotne jest przekazywanie infor- macji z wykorzystaniem dźwię- ku. W trakcie konkursu oce- niane będą również możliwości działania systemu informacji pa- sażerskiej w trybach off -line oraz on-line. Oprócz standardowych danych, przekazywanych za po- mocą systemów informacji pasa- żerskiej, takich jak: numer linii, kierunek jazdy czy czas pozosta- ły do odjazdu, dla osób niepełno- sprawnych istotne jest powiado- mienie o wyposażeniu pojazdu zbliżającego się do przystanku, na przykład przez wyświetlenie piktogramu wózka inwalidzkie- go, sugerującego, że pojazd jest niskopodłogowy.
Już po raz trzeci Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego ocenia produkt dla komunikacji miejskiej przyjazny osobom z niepełnosprawnością. W konkursie organizowanym podczas Targów Transportu Publicznego SilesiaKOMUNIKACJA zostaną wybrane najlepsze pomysły.
Produkt innowacyjny
W tej kategorii przedmiotem oceny jest innowacyjność zgło- szonych produktów, czyli wpro- wadzenie do praktyki nowego lub znacząco ulepszonego roz- wiązania w odniesieniu do towa- ru lub usługi, procesu lub organi- zacji, ułatwiającego korzystanie z komunikacji miejskiej osobom z różnymi dysfunkcjami. Idealny produkt powinien odznaczać się ekonomicznością, prostotą ob- sługi oraz bezpieczeństwem.
Zwycięzcy z roku 2010
W roku 2010 nagrody przyznano w kategoriach „pojazd” oraz „in- frastruktura i informacja przy- stankowa”. W pierwszej z nich bezkonkurencyjny okazał się au- tobus Mercedes Citaro G, zapre- zentowany przez fi rmę EvoBus Polska. Pojazd ten przybył na targi z Częstochowy, gdzie na co dzień eksploatowany jest przez Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyj- ne Sp. z o.o. Do podstawowych elementów podwyższających do- stępność pojazdu, które zadecy- dowały o wyróżnieniu produktu, należą między innymi: rozkła- dana i dobrze oznakowana plat- forma dla wózków, wyposażenie i prawidłowe oznakowanie miejsc
Produkty oceniają także osoby z niepełnosprawnością Platformy są ułatwieniem dla osób z dysfunkcją ruchu
Konkurs
komunikacyjny
z przystanku. Najważniejszym ele- mentem, wyróżniającym system hiszpańskiej fi rmy na tle konku- rencji, było jednak udźwiękowie- nie komunikatów. Informacja po- dawana jest przez syntetyczny głos, zbliżony do ludzkiego. Uru- chamia się go za pomocą specjal- nego pilota z łączem bluetooth, który może być dystrybuowany pośród osób niewidomych. Po- nadto na wyświetlaczu zastoso- wano dodatkowy wiersz, który umożliwia przekazywanie infor- macji o zakłóceniach w funkcjo- nowaniu komunikacji miejskiej lub objazdach.
Tomasz Musioł
UŚMIECHNIJ SIĘ
Nazwa ulicy upamiętnia wszystkich powstańców śląskich
Ulica Strzelców Bytomskich jest najdłuższa w mieście
TAKIE BYŁY POCZĄTKI
PATRONI NASZYCH ULIC
następnie na front wschodni za- służył się wielce w walkach z bol- szewikami, okresowo strzegł też granicy niemieckiej w Poznań- skiem (stąd herb na sztandarze).
Gdzie tu miejsce na jakiś epi- zod bytomski? Przede wszyst- kim znaczna część żołnierzy pułku została zwerbowana przez Wydział Wojskowy w Bytomiu.
Wyznaczone pododdziały brały udział w kolejnych powstaniach.
Przyczyniła się do tego deter- minacja części żołnierzy, któ- rzy zdezerterowali ze swych od- działów, aby bronić rodzinnych stron. Nie ukarano ich za to.
Przeciwnie, udzielono im amne- stii i podporządkowano pułk do- wództwu frontu górnośląskiego.
Zostawmy jednak historię od- działu, który w niepodległej Pol- sce otrzymał nazwę 75. Pułku Piechoty. Przecież nieprzypad- kowo w nazwie bytomskiej uli- cy słowo „pułk” w ogóle nie pada. „Strzelcami” zwano wów- czas wszystkich żołnierzy piecho- ty, a nawet kawalerzystów z puł- ków strzelców konnych. Można śmiało założyć, że ulica Strzelców Bytomskich upamiętnia zasługi wszystkich żołnierzy i powstań- ców z miasta, niezależnie od tego, w jakiej formacji walczyli o pol- ski Śląsk, także o Bytom.
Paweł Wieczorek
U
twór „Do bytomskich strzelców...” to chyba naj- piękniejsza i najbardziej znana dziś pieśń z okresu powstań ślą- skich. Znają ją na Górnym Ślą- sku „pnioki”, „krzoki” i nawet„ptoki”. Co więcej, usłyszeć ją można na poważnych koncer- tach pieśni wojskowej w całej Polsce, a i przy stole biesiadnym lub harcerskim ognisku. Nic za- tem dziwnego, że najdłuższa uli- ca w Bytomiu nosi nazwę Strzel- ców By tomskich.
Ulica
z historią w tle
Wiedzie ona od ścisłego cen- trum, na północny zachód, przez Radzionków, aż w stronę Tar- nowskich Gór. Przed wojną, za czasów niemieckiego panowa- nia, mieściło się przy niej jedyne na Śląsku polskie gimnazjum, za- łożone w 1932 roku. Jego trady- cje przejęło sławne do dziś I Li- ceum im. Jana Smolenia, które mieści się w jednym z najpięk- niejszych gmachów w okolicy.
Ulicę przemierzali w swych wę- drówkach harcerze z najbliż- szego granicy środowiska har- cerskiego Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech. Jej prze- dłużeniem na południe jest uli- ca innych słynnych powstańców – warszawskich.
Niewielu przechodniów, a na- wet mieszkańców domów przy ulicy Strzelców Bytomskich słyszała coś więcej o jej zbio- rowym patronie. Ciekawostką jest, że na sztandarze 1. Pułku Strzelców Bytomskich, nada- nym osobiście przez marszał- ka Józefa Piłsudskiego, widniał herb Poznania. Wcześniejszy, pochodzący z czasów powstania styczniowego, nadała pułkowi hrabina Potocka z Koniecpola, ale on też niewiele miał wspól- nego z Bytomiem. Co więcej, istniał również 2. Pułk Strzel-
ców Bytomskich imienia Stani- sława Żółkiewskiego, hetmana niespecjalnie związanego z Gór- nym Śląskiem.
A przecież Bytom był znaczą- cym miastem w okresie przygo- towań do plebiscytu. Tu, w hotelu
„Lomnitz”, mieściła się siedziba Polskiego Komitetu Plebiscyto- wego. Stąd od lutego 1920 roku komitetem zarządzał osobi- ście Wojciech Korfanty, aż sku- teczne działania uniemożliwiły mu liczne ataki bojówek niemiec- kich i ciągła dywersja, polegająca głównie na przecinaniu linii tele- fonicznych.
Pierwsza siódemka
Zalążkiem 1. Pułku Strzelców Bytomskich było siedem osób, które 12 grudnia 1918 roku prze- kroczyły granicę między Bańgo- wem a Czeladzią, zgłaszając się do punktu zbornego na tere- nie kopalni „Saturn”. Pochodziły one z Siemianowic, nie z Byto- mia. Dalszy napływ ochotników, przerzucanych z Górnego Ślą- ska, spowodował powołanie roz- kazem nr 54 z 4 lutego 1919 roku Siódmego Batalionu Strzelców.
Jego nazwa pochodziła od liczby pierwszych ochotników. Kadrę formowanego oddziału stanowili
Do bytomskich strzelców wojska zaciągają, wojska zaciągają; niejednej dziewczynie, niejednej kochance serce zasmucają, serce zasmucają (...) Wyszła na góreczkę, gdzie Ślązacy jadą, gdzie Ślązacy jadą; po moim Jasieńku, po moim kochanku konika pro- wadzą, konika prowadzą (…) Zabili, zabili pruscy wojownicy, pruscy wojownicy;
i pochowali go, i pochowali go na śląskiej granicy, na śląskiej granicy.
na początku głównie „peowiacy”
(członkowie Polskiej Organiza- cji Wojskowej). Organizatorem i pierwszym dowódcą był major Roman Witorzeniec, były ofi cer legionowy. Batalion, który nie- bawem rozrósł się do rozmiarów pułku, był regularnym oddzia- łem Wojska Polskiego. Młody pułk, w składzie 7. Dywizji Pie- choty, swoją służbę rozpoczął 20 maja, od ochrony polsko-nie- mieckiego pogranicza. Chrzest bojowy przeszedł 23 czerw- ca, kiedy to pododdział Grenz- schutzu zaatakował 1. Kompanię pod Wieruszowem. Skierowany
Wojska zaciągają
Na wycieczkę rowerową wy- ruszyło dwóch kolegów. Nagle jeden zatrzymuje się i spusz- cza powietrze z kół.
– Co ty robisz?
– Siodełko miałem za wysoko – odpowiada rowerzysta.
Na to kolega zamienia miej- scami kierownicę z siodeł- kiem.
– A co ty wyprawiasz?
– Zawracam. Z takim idiotą jak ty nie jadę dalej.
Pani przedszkolanka pomaga dziecku założyć wysokie but- ki. Szarpie się, męczy, ciągnie.
Wreszcie weszły!
Spocona siedzi na podłodze, a dziecko mówi:
– Proszę pani, ale te buty są na odwrót ubrane!
Pani patrzy... Faktycznie! Ścią-
ga je, morduje się, sapie... Ze- szły! Wciągają je znowu, sapie, ciągnie, ale te nie chcą wejść...
W końcu weszły!
Pani siedzi, ociera pot z czoła, a dziecko mówi:
– Proszę pani, ale to nie są moje buciki...
Pani niebezpiecznie zwęży- ły się oczy. Odczekała i znowu szarpie się z butami... Zeszły!
Na to dziecko:
– To nie są moje buty, ale moje- go brata. Mama kazała mi w nich chodzić.
Pani zacisnęła ręce mocno na szafce, odczekała, aż przesta- ną jej się trząść, i znowu poma- ga dziecku wciągnąć buty. Wcią- gają, wciągają... weszły!
– No dobrze – mówi wykończo- na pani. – A gdzie masz ręka- wiczki?
– W bucikach...
Dyrektor szkoły przechodzi ko- rytarzem obok klasy, z której słychać straszny wrzask. Wpada, łapie za rękaw najgłośniej krzy- czącego, wyciąga go na korytarz i stawia w kącie. Po chwili z kla-
sy wychodzi kolejnych trzech uczniów, którzy pytają:
– Czy możemy już iść do domu?
– A z jakiej racji?
– No... przecież skoro nasz nowy pan od matematyki stoi w kącie, to chyba lekcji nie bę- dzie, prawda?
Hrabia z hrabiną tańczą walca na wielkim balu.
– Psst, hrabino, teraz kręcimy się w drugą stronę.
– Dlaczegóż to, mój hrabio?
– Kończy mi się gwint w protezie.
Idzie zajączek do lisicy pożyczyć patelnię i gada sobie pod nosem:
– Lisica pożyczy mi patelnię, to zrobię sobie jajecznicę. Lisica jest fajna, pożyczy mi. Zaraz, za- raz! Lisica jest chytra! A to lisi-
ca, cwana! Pewnie nie pożyczy mi tej patelni. Tak! Ta wstręt- na, chytra i skąpa lisica na pew- no nie pożyczy mi patelni! Nie ma mowy! To okropne skąpi- radło! Nie mam na co liczyć!
I snując takie rozważania, do- tarł wreszcie do domku lisi- cy. Zapukał do drzwi, które po chwili otworzyła uśmiech- nięta lisica i ze szczerą rado- ścią przywitała zajączka. Zaś zajączek nawet nie odpowie- dział na powitanie, tylko pro- sto z mostu wypalił:
– Wiesz co, lisica? Weź i wy- pchaj się z tą swoją patelnią!
– Mamo, czy czarownice latają na miotłach?
– Już Ci mówiłam, synku, że czarownic nie ma.
– Wiem, ale czy latają?
Fot. Paweł Wieczorek
KZK GOP 7
NAPISZ DO NAS!
szlaki@kzkgop.com.pl
sługującego kurs z Katowic (godzina 18.00) w kierunku Bytomia. 21 kwiet- nia, około godziny 18.20, widząc awarię kilku tramwajów, zatrzymał się na nieplanowanym przystanku na wysokości OBI w Bytomiu, aby za- brać stamtąd pasażerów.
Pozdrawiam, Pasażerka SCHODY W TRAMWAJU
Dzień dobry!
Tramwaje sprowadzane z Niemiec, kursujące obecnie na przykład na trasie Katowice Słoneczna – Bry- nów Pętla, są całkowicie nieprzysto- sowane dla osób starszych, niepeł- nosprawnych oraz matek z wózkami.
Schody w nich są tak wysokie, że na- wet mnie, młodemu człowiekowi, jest trudno po nich wejść, a tym bardziej zejść. Ponadto, na środku każdych schodów są rurki do trzymania, co jest kolejnym utrudnieniem. Oso- by na wózkach inwalidzkich z pew- nością nie pokonają tej przeszkody.
Będą skazane na czekanie na pojazd niskopodłogowy, co jest dyskrymi- POMOCNY KIEROWCA
Witam!
11 kwietnia miałem przyjemność podróżować autobusem linii nr 120, odjeżdżającym o godzinie 11.57 z przystanku Szczygłowice Kopalnia w kierunku Katowic. Je- stem pod ogromnym wrażeniem kierowcy, stylu, w jaki prowadził pojazd, jak również postawy, jaką przyjął, aby pomóc niepełno- sprawnemu korzystającemu z ko- munikacji. Bardzo miło i bezpiecz- nie jest podróżować, będąc pod opieką tak opanowanego i zaan- gażowanego kierującego. Mam nadzieję częściej obserwować po- dobne sytuacje i bardzo dziękuję za profesjonalną usługę.
Pozdrawiam, Łukasz M.
AUTOBUS
ZAMIAST TRAMWAJU Witam!
Chciałbym wyrazić wielkie słowa uznania i podziękowania dla kie- rowcy autobusu linii nr 820, ob-
nacją. Muszę jeszcze dodać, że drzwi w tramwaju są umieszczone w znacz- nej odległości od siebie, co utrudnia przepływ pasażerów.
Z poważaniem, Michał Szanowny Panie!
Informujemy, że liczba taboru ni- skopodłogowego nie jest formą dyskryminacji, a konsekwencją sta- nu posiadania, jak również parame- trów infrastruktury liniowej pozwa- lającej na eksploatację wagonów nowej generacji. Należy zwrócić uwagę, że wagony typu PT8, za- kupione od przewoźnika z Frank- furtu nad Menem, chociaż są wy- posażone w schody wejściowe o wysokości wyższej od schodów w wagonach typu 150N, to jednak jest to wysokość porównywalna.
W większości pojazdów PT8 do ob- sługi pasażerów z bagażami o więk- szych gabarytach bądź z wózkami dziecięcymi przystosowane są wy- typowane drzwi, tym samym nie istnieje problem braku możliwości
wejścia do tramwaju osób z tego rodzaju ładunkiem.
Z poważaniem Referat Kontroli Usług Przewozowych KZK GOP PROŚBA O PUNKTUALNOŚĆ Witam!
29 marca br. tramwaj linii nr 6 po- jawił się na przystanku Chorzów AKS o godzinie 7.06 (planowo 7.02), natomiast na przystanek Katowice Plac Miarki dotarł o go- dzinie 7.33 (7.26 według rozkładu jazdy). W związku z tym spóźniłem się do pracy. Proszę wytłumaczyć mi przyczynę takiego stanu rze- czy oraz wyjaśnić, dlaczego linia nr 6 kursuje w godzinach porannych tak nieregularnie (raz jest przed cza- sem, a raz znacznie po czasie).
Serdecznie pozdrawiam, Marek M.
Szanowny Panie!
Uprzejmie informujemy, że zgod- nie z warunkami umowy zawar-
tej przez KZK GOP z przewoź- nikiem Tramwaje Śląskie SA, odjazdy z przystanku powinny odbywać się zgodnie z założo- nym rozkładem jazdy i każdy stwierdzony przypadek przy- spieszonego odjazdu jest bez- względnie karany. Przewiduje się jednak jednominutową to- lerancję czasową w pomiarze punktualności. Przewoźnika zobowiązaliśmy do dokładnej realizacji zadań, pod rygorem wyciągnięcia konsekwencji wy- nikających z umowy podpisa- nej na obsługę tej linii. Ze swej strony zapewniamy, że linia nr 6 jest poddawana kontroli, a każda nieprawidłowość pod- lega naliczeniu kar umownych.
W imieniu KZK GOP w Katowi- cach przepraszamy za wszelkie niedogodności i utrudnienia, jakich doznał Pan w związku z opisaną sytuacją.
Z poważaniem, Referat Kontroli Usług Przewozowych KZK GOP
INFORMATOR KZK GOP
Nie kasujesz biletu? Jeździsz na gapę?
Za mandat możesz trafi ć do Krajowego Rejestru Długów!
Skasuj bilet, jeœli nie chcesz trafiæ do KRAJOWEGO REJESTRU D£UGÓW.
Od początku 2011 roku Komunikacyj- ny Związek Komunalny GOP współpracu- je z Krajowym Rejestrem Długów. Kto nie zapłaci mandatu nałożonego w komunika- cji miejskiej może trafić na czarną listę dłużników.
Osoby notowane w KRD mają problemy z dostępem do: kredytów, leasingu, zakupów na raty, telefonu stacjonarnego i komórkowego w abonamencie, szerokopasmowego Internetu, telewizji kablowej, wynajmu mieszkania, lokalu użytkowego itp.
Twoje dane będą przechowy- wane w bazie Krajowego Reje- stru Długów przez najbliższych 10 lat, chyba że wcześniej spłacisz swoje długi!
mi Pszczyńskiej i ówczesnych włodarzy miasta zapoczątkowa- no tam gromadzenie ekspona- tów z całego Śląska. Zamierzenie to wymagało pasji, wiedzy i pra- cowitości. Niewątpliwie nie brak tych zalet kustoszowi muzeum, panu Spyrze, oraz współpracują- cej z nim małżonce Krystynie.
Najstarszym eksponatem w mu- zeum jest brewiarz z 1688 roku, tłoczony w słynnej Ofi cynie Plantiniana w Antwerpii przez Baltazara Moreti. Dzieło to na- leżało niegdyś do księgozbio- ru Parafi i Wszystkich Świętych w Pszczynie, o czym zaświad- cza inskrypcja: Ex libris Th omas Trzebień Capellani, mówiąca o tamtejszym proboszczu w la- tach 1768-1787, oraz pieczęć parafi i. Najstarszym wystawio- nym czasopismem jest egzem- plarz śląskiej gazety „Schlesische Privilegirte Zeitung” z 20 marca
fascynacja Aleksandra Spyry pa- miątkami z czasów przygotowań do plebiscytu i powstań śląskich jednoznacznie określają sym- patie historiozofi czne kustosza.
Jeden z zebranych przez niego eksponatów określany jest „naj- bliższym sercu Ślązaków”. Mowa tu o urnie wyborczej z plebi- scytu w 1921 roku, znalezio- nej na poddaszu chałupy Józefa Paszka z Brzezin i podarowanej muzeum. Ta niewielka, drewnia- na skrzynka opatrzona jest dwu- języcznym napisem „Kreiss Pless – Powiat Pszczyński, Gemeinde Brzestz Gmina”. Wrzucono do niej 325 głosów za powrotem do Polski i 22 głosy za pozosta- niem w Niemczech.
Wśród prasy plebiscytowej wy- różnia się ogromny zbiór ligo- niowskiego „Kocyndra”, ale także plakaty i ulotki z tamtego okresu.
Nie brakuje również tak bardzo
popularnej na Śląsku, publikowa- nej w języku polskim prasy kato- lickiej, jak „Katolik”, „Missyo narz Katolicki” czy „Przyjaciel Ro- dzinny”, wydawany w Mikołowie przez Karola Miarkę. Wśród ty- tułów oferowanych w muzealnej księgarni znajduje się też bogato ilustrowane reprodukcjami wy- dawnictwo monografi czne „Pra- sa na Ziemi Pszczyńskiej”, autor- stwa Aleksandra Spyry.
Wielbicieli Wojciecha Korfante- go z pewnością zachwyci udana próba rekonstrukcji jego gabine- tu z drukarni „Polonii” w Kato- wicach, w której zgromadzono kilka oryginalnych mebli i sprzę- tów redaktora naczelnego pisma.
Na piętrze urządzono małą wysta- wę pamiątek po Ludwiku Musiole, autorze wielu monografi i śląskich miejscowości i parafi i, między in- nymi Pszczyny, Katowic i Tychów.
Coś dla każdego
Opisane wyżej eksponaty z pew- nością zaintrygują history- ków, dziennikarzy czy po prostu mieszkańców Śląska interesują- cych się przebogatym dziedzic- twem kulturowym regionu. Na- tomiast dla młodzieży atrakcją są zgromadzone w pomiesz- czeniach muzeum maszyny drukarskie i dawne narzędzia pracy twórców wszelakich wy- dawnictw – od książek, przez ga- zety, ilustracje, po naklejki na to- wary, a nawet aptekarskie fi olki z lekarstwami. Ile się trzeba było kiedyś napracować, żeby uzyskać efekt niewspółmiernie uboższy od tego, który oferuje dziś zwy- kły domowy „pecet” w połącze- niu z drukarką atramentową...
Paweł Wieczorek
NA SZLAKACH Z KZK GOP
O
dchodzące już w niebyt po- kolenie dawnych dzien- nikarzy, pisarzy, bibliotekarzy i drukarzy, którym nic nie mó- wią nazwy komputerowych edy- torów tekstu, a słowo pisane nieodmiennie kojarzy się z nie- powtarzalnym zapachem papie- ru i farby drukarskiej – nawet ono byłoby zapewne zadziwione powiązaniem drukarstwa z „za- gonem kapusty”. Ale takie było życie na Górnym Śląsku za cza- sów władającego z pszczyńskie- go zamku księcia Fryderyka Fer- dynanda Anhalt-Kothen, który dobrze wiedział, że nawet dru- karz musi coś jeść.Muzeum Prasy Śląskiej
Zacytowany na początku tekst można odnaleźć w istniejącym od 1985 roku w Pszczynie Mu- zeum Prasy Śląskiej. Znajduje się ono w uratowanej przed zburze- niem i wyremontowanej kamie- nicy mieszczańskiej z przełomu XVIII i XIX wieku, mieszczą- cej się przy uroczej, kolorowej uliczce prowadzącej do Rynku.
Miejsce to ma ambicję stawać się zbiorem wszelkich pamiątek związanych z prasą. Są tam też wystawiane książki, zdjęcia, lito- grafi e oraz bogaty zbiór maszyn i urządzeń drukarskich, kaszt z czcionkami różnych wielkości, a także specjalistycznych narzę- dzi, których przeznaczenie jest dziś znane już tylko nielicznym fachowcom. W 180 lat po uka- zaniu się w Pszczynie pierw- szego numeru tygodnika „Der Beobachter an der Weichsel”
Feistla, z inicjatywy prawdziwe- go pasjonata, Aleksandra Spy- ry, przy nieocenionej pomocy Towarzystwa Miłośników Zie-
1813 roku, pochodzący ze zbio- ru ustaw cesarskich. Nierzadko trafi ają się też białe kruki z lat późniejszych, zwłaszcza z okre- su budowania świadomości na- rodowej Ślązaków.
Według starej tradycji drukarnie były jednocześnie księgarniami.
Ten zwyczaj jest podtrzymywa- ny w Pszczynie do dziś. Muzeum oferuje największy wybór wydaw- nictw z dziejów i kultury Ziemi Pszczyńskiej, przy czym większość z nich nie jest dostępna nigdzie poza muzealnym sklepikiem.
Muzeum
imienia Korfantego
Muzeum Prasy Śląskiej nada- no imię Wojciecha Korfantego za zgodą córek sławnego Śląza- ka – Halżki Kozłowskiej i Ma- rii Ulmann, które w 1989 roku odwiedziły Pszczynę. Wybór patrona, a także nieskrywana
Fot. Paweł Wieczorek
Drukarzowi Feistlowi podaję na jego prośbę z 30 stycznia, że udzielam mu nie tylko ze- zwolenia na określanie się naszym drukarzem dworskim, lecz postanowiłem mu również pomóc w jego powstałym zakładzie drukarskim przez okres sześciu lat, pod warunkiem, że nie upadnie, przez przydział następującego deputatu: 12 szefl i żyta, 1 zagon pod kapu- stę, 1 zagon pod ziemniaki, 12 sążni drewna. Deputat ten otrzyma od lipca br. Z powyż- szą rezolucją powinien proszący zgłosić się w kamerze i oczekiwać na dalsze instrukcje.
Pszczyna, 26 luty 1806 Ferdynand
Galeria prasy śląskiej
Egzemplarz „Przyjaciela Ludu” Mechanizm maszyny drukarskiej
Stare urządzenie drukarskie
Brewiarz z 1688 roku
Eksponaty muzeum robią wrażenie
