Spółdzielca Lubelski. R. 8, nr 1 (1924)

Dla Członków L. S. S. bezpłatnie.

Rok VIII. Lublin, I Marca I9 ^ f r. Jft I.

Spółdzielca

R e d a k c ja i A d m in .: Z a m o j-

k a 10 o tw a r ta od i — 3 p p .

L U B E L S K I

s k a 10 o tw a r ta od 1 — 3 p p.

Dwutygodnik poświecony sprawom spółdzielczym, zawodowym I oświatowym.

O r g a n W y d z ia łu S p o łec z. - W y c h ó w . Lubel. S półdzielni S p o żyw có w . MY N OW E ŻYCIE S TW O R ZY M SAMI — I N O W Y ZA PR OW A D ZIM LA D .

Roczne Sprawozdawcze Zebrania Dzielnicowe L.S.S,

odbędą się w n astępujących terminach i miejscach:

Sobota, 8-go marca o godz. 6*ej wiecz. w „Rusałce". D z.-$ //^

Niedziela, 9-go marca o godz. 5-ej po poł. w szkole na Kzflińow- szczyźnie. Dz. III.

W torek, 11-go marca o gods. 6-ej wiecz. w sali przy ulicy B ernardyńskiej 2. Dz. II.

Środa, 12-go marca o godz. 6 ej wiecz. w sali przy ul. B er­

nardyńskiej 2. Dz. IV.

Sobota, 15-go marca o godz. 6-ej wiecz. w „Rusałce". Dz. VI.

Niedziela, 16-go marca o godz. 3-ej po poł. w szkole Rze­

mieślniczej na W ieniawie. Dz. V.

W to re k , 318-go marca o godz. 6-ej wiecz. w „Rusałce". Dz. VII.

Środa, 19-go marca o god. 6 wiecz. w sali handlowców, ul.

Lubartow ska 24. Dz. IX.

Sobota, 22-go marca o godz. 6-ej. w szkole Kolejowej. Dz. VIII.

Niedziela, 23-go marca o godz. 3-ej po poł. na Elizówce. Dz. X.

W torek, 25-go marca o g. 3 po poł. w W ierciszowie. Dz. XIV.

Piątek, 28 marca o g. 6 wiecz. w szkole na Kośminku. Dz. XI.

Niedziela, 30-go marca o godz. 3-ej popoł. w szkole przy Cukrowni „Lublin". Dz. XII.

P orządek obrad Zebrań D z i e l n i c o w y c h :

1. Zagajenie.

2. Odczytanie protokułu z poprzedniego Zebrania.

3. Spraw ozdanie Zarządu.

4. P odział nadwyżki.

5. S praw a udziałów i kontroli zakupów.

6. W y b ó r delegatów i opiekuna.

7. W olne wnioski.

P rzy wejściu na Zebranie dzielnicowe należy okazać legity­

mację właściwej dzielnicy.

Zarząd L.S.S.

2. „ ^ Ó L D Z I E L C A "

J* 1.

N A S Z X I R O C Z N I K .

Jedenasty raz z rzędu Zarząd Lubelskiej Spółdzielni Spożyw ców zdaje w tym roku spraw ozdanie publiczne zapomocą słowa d rukow a­

nego — „Rocznika L. S. S. za rok 1923“, który w tych dniach opuścił prasę.

Zdaje je zarówno p rz e d ogółem członków jak i przed krajem całym, świadom w ypełnionego obow iązku sterow nika pow ierzonej mu łodzi spółdzielczej na terenie Lublina.

Dlatego każdy członek Spółdzielni powinien sobie poczytywać za obow iązek g runtow ne przeczytanie tego Rocznika poprostu od deski do deski, tak, aby mc co dzieje się na terenie jego instytucji nie było mu obce, nieznane lub niezrozumiałe.

Co znajdziemy w Roczniku X I-tym ?

N ajsampierw artykuł w stępny tow. T ołw ińskiego Stan., b. człon­

k a Z arządu Z. R. S S.*, informujący bardzo szczegółowo i w yraźnie o tem, jak się w r. 1923 układała gospodarka całego kraju, jak wzra­

stała drożyzna a jak zarobki robotnicze, w jakich w arunkach wobec tego znajdowały się spółdzielnie robotnicze w całym kraju i jakimi sposobami musiały się ratow ać od upadku.

Po tem artykuł drugi — „W arunki pracy w L.S.S. w r. 1923“, obrazujący miejscow e trudności materjalne i moralne, te ostatnie w skutek różnych prześladow ań ze strony władz, którym to prze- śladowoniom poświęcony je st trzeci z rzędu artykuł. A potem ju ż szerokie spraw ozdanie z działalności organizacyjnej i rachunkowe ze wszystkich 'd z ia łó w L. S. S., a więc: Ruch członków, działalność ciał kierowniczych i pracowników, zakupy i sprzedaż tow arów , koszty handlowe, sprawozdanie z piekarni, masarni, składu opału, szwalni, k lubu—a wkońcu ukoronow anie w sz y stk ieg o —Bilans w raz z rachun­

kiem s tr a t i nadwyżek.

Z cyfr, które każdy członek ze spraw ozdania tego winien zapa­

miętać, w yjm ujem y następujące:

Członków było na początku roku 3457, pod koniec 3807, to zna­

czy przybyło 350. Na udziałach każdy członek ma przeciętnie zaled­

wie 28.737 mk.

Pracow ników w szystkich wraz z wytwórniami zatrudnialiśmy 79.

W sklepach sprzedano tow aru za 52.436.692.213. Zysk bru tto 16 i pół miljarda, t. j. 31,57% od obrotu, ponieważ zaś w y datki g o s ­ podarcze wyniosły 3 miljardy 764 milj., t. j. 7,17% od obrotu, więc czysta nadwyżka na tow arach sprzedanycla w sklepach wynosi

12.789.665.113.1? t. j. 24,4%, (patrz st. 36).

Piekarnia w ypiekła chleba za przeszło 15 miljardów, a dała nad­

wyżki przeszło 1 m iljard 800 miljonów (st. 39).

M asarnia wyrobiła produktów na przeszło 7 miljardów, dała n ad­

wyżki przeszło 2 miljardy.

P ozatem mniejsze sumy nadw y żek dał Skład Opału (955.419.f69),

P rzeró b k a i Szwalnia (st. 45—Bilans), co razem, po odjęciu s tra ty na Klubie,

Ns 1.

O d p isu sprzętów i ruchomości, procentów i t. d., da jako rezultat czy stą nadw yżkę 17.080.534.849 mk., k tó rą to nadwyżkę, ponieważ pochodzi ze spadku w artości pieniądza, Z arząd proponuje przelać prawie całą na Kapitał społeczny Spółdzielni czyli na w ieczystą w ła ­ sność społeczną ogółu, odejmując tylko 3% od zakupów dla dopisania ich do udziału członków.

Niemniej interesująco przedstaw ia się spraw ozdanie z pracy kul­

turalno-ośw iatow ej:

Poniew aż szczegóły pracy tej—podobnie ja k pracy gospodarczej-*- czytelnicy powinni stanowczo poznać z Rocznika samego, przeto tutaj podajemy tylko wiadomości najważniejsze, i tak:

O dczytów urządziliśm y ogółem — 15, z Jubileuszem 19.

Przedstaw ień, zabaw, k o n c e r t o w i t. p. przeszło 20, U roczystych obchodów wraz z Jubileuszem dziesięciolecia — 3.

Zabaw i przedstawień dla dzieci 3.

Książek do wypożyczania w Bibljotece mamy 5408.

Czasopism do czytania w Czytelni mamy — 60.

Uczymy na Kursach przedm iotów szkolnych w zakresie 4 klas szkoły średniej — 76 słuchaczy, w czem 52 robotników i robotnic na siebie zarabiających.

Na kursach muzycznych uczy się 37 osób g ry na skrzypcach, fortepjanie i t. d.

S przedaliśm y książek, broszur i rozdali czasopism spółdz. za przeszło 21 miljonów (przed grudniem).

W ydaliśm y 13 num e ró w „Spółdzielcy Lubelskiego".

Byliśmy na 2 zjazdach oświatowych ogólnokrajowych.

— A w szystko to w raz z p e n s ją pracowników, lokalami, św iat­

łem, opałem i kosztami kancelaryjnemi kosztowało . 1.285.451,721.58 zaś dochodu p r z y n i o s ł o ... 834.160.231.42 czyli Spółdzielnia dopłaciła do robót oświatowych . 451.291.489.42 co nie stanow i naw et całego 1%, przeznaczonego przez ogół na jej prowadzenie.

T akie są najważniejsze cyfry, w yciągnięte z Rocznika. Ale to dalece jeszcze nie daje pojęcie o szczegółach, jakie tam się znajdują, a które każdy członek i sym patyk ruchu spółdzielczego b ez w z g lę d ­ nie przeczytać powinien.

Rocznika tego m ogą członkowie żądać wcześniej w swoich skle­

pach; na zebraniach dzielnicowych, których term iny podajem y w tym numerze, członkowie b ę d ą go mogli otrzymać bezpłatnie, a Zarząd w szystkie szczegóły w yjaśni—zaś każdy w dom u niech znajdzie sobie czas i spokój, by

Rocznik za 1923 rok dokładnie przeczytać!

k. „SPÓLDZ1ELCA"

DZIAŁALNOŚĆ W .S.W . w STYCZNIU i LUTYM 1924 R.

Nim do w y lic z e n ia prac n ow or ocz n yc h p rzystąp im y, p o w i e d z ie ć m usim y najpie rw kilka s ł ó w o tych pracach z końca roku u b ie g łe g o , których za p o w ie d ź tylko zn ajdow ała się w p o p r zed n im n u m er ze „ S p ółd zielc y Lub.“ (.Na 13 z dnia 21 grudnia 1923 r.)

. P r z e d e w s z y s tk ie m w i ę c — udaną bardzo i sy m p a ty c z n ą b yła „ W ig ilja Spół­

dzielca" w dniu 24 grudnia w sali W .S.W . przy ul. Bernardyńskiej 2. W ślicznie przystrojon ych salach zeszli się Zarząd, Rada, p ra co w n ik ó w sporo, cz ło n k o w ie K.K.P. i S z k o ły Muzycznej. B y ły p rze m ów ien ia, dekla m acje, gra sk r z y p c o w a i fortepianowa i miła pogaw ędk a w sp ó ln a przy skromnie acz gustow nie zastaw io­

nych stołach. Osób b y ło około stu.

D zie ń 26 grudnia p o ś w i ę c o n y b ył d zie cio m —a w i ę c ich tradycyjnej Choince.

Z ł o ż y ły się na nią; sztuczka z karzełkami „W Noc W igilijną11, k om edyjka „Figla­

r z e 11, ś p i e w y chóralne, oryginaln e w s c h o d n ie d eklam acje d z ie c ię c e no i o c z y w i ś ­ c ie z ab aw a koło Choinki z ro zdanie m podarunków p rze z Mikołaja. U tw or y s c e ­ n iczne o d egrały dzie ci z Osady, ś p ie w y i dekla m acje dzie ci cz łon k ów L.S.S. Sala w Rusałce przepełn iona, a w i ę c p rze sz ło 230 osób i osóbek.

Zaś w dniu 30 grudnia mieli tam że ucztę artystyczno-św iąteczn ą dorośli.

Odegraną została oryginaln a sztuka lu dow a u tale n tow an e go p o e ty góralskiego Feliksa Gw iżdżą p. t. „Gody". Prócz t e g o piękna c z ę ś ć koncertowa, którą dali nam p rofesor ow ie n a szy c h Kursów Muzycznych i inni artyści lu belscy. O sób około 200.

W k o ń c u —31 grudnia w tej samej sali doroczna „Zabawa Sylwestrowa", która trwała aż do rana.

Z a c hęceni p o w o d ze n iem , człon k ow ie K.K.P. rozpędzili się w n o w y m roku na dobre i n ie sp oczęli ani jednej niedzieli. A jeśli oni sp o cz ęli, to zastąpiły ich inne działy W .S.W ., z w ła s z c z a sekcja o d c z y t o w a i tak:

W n iedzie lę , dnia 6 stycznia od był się (obe cn ie już w sz y s tk o w e własn ej sali na Rusałce) „W ieczór Teatralny“, na k tórym p ow tórzono bardzo się podoba­

jącą sztukę „Gody" i dodano kom edję: „Jeden z nas musi s ię ożenić". W p rze r­

w ach p rzygr yw ała orkiestra L.S.S.

N ie dziela następna 13.1 „W ieczornica K arnaw ałow a1' z drugą sztuką lu dow ą

„Kwiatem Paproci" Pobratym ca z e śp iew am i i tańcami. Do tego ś p i e w y i pro­

dukcje m u z y cz n e artystów lubelskich. P o w o d z e n ie w ielkie.

W dniu 20.1 sekcja o d czy to w a urządziła od czyt p u b liczn y p. t. „Niem cy spól- csesne", który w y g ło s ił tow. E dw ard Grabowski, znany z W a r s z a w y p rzy u dziale p r z e s z ło 100 osób.

N iedziela następna, dnia 27.1 p o ś w i ę c o n a była pamięci stracenia „Pr oletarjat- csykó w “ przed 38 laty na stokach cytadeli. Urządzono w tym celu U ro c zy sty W i e c z ó r ku czci m ę c z e n n ik ó w Socjalizmu polskiego, na którym : tow. Papieska w y g ło siła starannie o p r a c o w a n y O d czyt o początkach p olskiego socjalizmu, kółko dram atyczn e o d egrało dobrą r z e c z z ży c ia z e s ła ń c ó w syb eryjsk ich, oraz w y ś w i e ­ tlono portrety z m a r ły ch działaczy socjalistycznych z krótkiemi objaśnieniami tow. Zaw ady.

W dniu 2 lutego sp o c z ę t o —z p rzem ęczen ia. A le już w dniu 10 lu tego z e ­ brano się znow u na „W ieczór H um oru w L .S .S ." , na którym n iez m o r d o w a n e kółko dram atyczne z głó 'v ną parą amatorską ttow. Rymskic h na c z e l e dało bardzo w e ­ sołą sztu czkę „Kajcio" D o b r z y ń sk ie g o , u s ły s z e liś m y rozbrajająco ś m ie ś n y m on o­

l o g „dorożkarza w a r s z a w s k i e g o 11, a artyści lu b e lsc y dali ś p i e w y i m uzykę.

Na dzień 17.11 sekcja o d czy to w a p rzy g o to w a ła aktualny od czyt tow. Kwiat­

k o w sk ie g o z W a r s z a w y na temat: „ W aloryzacja“, którego z u w agą w y słu c h a ło p r z e s z ło 100 słu chaczy. Jak bardzo otoczeni j e s t e ś m y siecią ochranniczą, ś w ia d ­ c z y fakt, i e policja tuż po przyb yciu p releg e n ta do Lublina p o ś p ie s z y ła się z re­

w izją j e g o walizki, zabierając mu kilkadziesiąt e g z e m p la r z y le galne j broszurki p od tytułem: „Drożyzna", jaką w zw ią zku z e s w y m o d c z y t e m chciał rozsprzedać.

R edaktor i w y d . odp. Józef Dominko. Druk. K ossakow ska w Lublin ie