produkcyjnych w Unii Europejskiej w perspektywie koncepcji
Przemysł 4.0 Usieciowanie produkcji
3. A NALIZA WYNIKÓW BADAŃ
Rozkład wyników DII4.0 dla przedsiębiorstw produkcyjnych w krajach Unii Europejskiej przedstawia poniższa tabela:
Tabela 4. Wyniki wskaźnika cyfryzacji dla Przemysłu 4.0 w kra-jach Unii Europejskiej
DII4.0 Kraj Grupa DII4.0 Kraj Grupa
6,70 Finlandia UE-N 4,37 Średnia UE-S
6,27 Średnia UE-N 4,35 Litwa UE-ME
6,20 Dania UE-N 4,31 Francja UE-W
5,99 Holandia UE-W 4,28 Cypr UE-S
5,92 Szwecja UE-N 4,11 Słowacja UE-ME
5,55 Irlandia UE-W 4,07 Włochy UE-S
5,45 Niemcy UE-W 4,03 Czechy UE-ME
5,32 Luksemburg UE-W 4,00 Portugalia UE-S
5,29 Średnia UE-W 3,93 Polska UE-ME
5,24 Belgia UE-W 3,86 Grecja UE-S
5,14 Austria UE-W 3,81 Chorwacja UE-S
5,10 Słowenia UE-S 3,77 Średnia UE-ME
4,78 Malta UE-S 3,47 Łotwa UE-ME
4,53 Średnia UE-27 3,42 Węgry UE-ME
4,50 Hiszpania UE-S 3,26 Bułgaria UE-ME
4,43 Estonia UE-ME 2,89 Rumunia UE-ME
Źródło: Opracowanie własne.
Ponad połowę krajów Unii Europejskiej, które osiągnęły wynik od 3 do 4,99, cechuje niski poziom cyfryzacji przedsiębiorstw produkcyjnych dla Przemysłu 4.0. i w tym przedziale znajduje się również wynik dla średniej unijnej (4,59). Bardzo niski poziom cyfryzacji zidentyfikowano tylko dla Rumunii (2,89), chociaż Bułgaria, Łotwa i Węgry uzyskały wyniki jedynie o niecałe 0,5 punktu wyższe. Nieco lepszy rezultat osiągnęła Polska (3,77), która jednak wypadła słabiej niż jej bezpośredni sąsiedzi: Czechy (4,03), Słowacja (4,11), Litwa (4,35), Estonia (4,43) oraz Niemcy (5,45). Umiarko-wany poziom cyfryzacji, który jest zarazem najwyższym w Unii Europejskiej, cechuje kraje Europy Północnej i Zachodniej, w tym zwłaszcza Finlandię (6,70), Danię (6,20) i Holandię (5,99), oraz na ostatnim miejscu Słowenię (5,10), która przyporządkowana jest do Europy Południowej. Poniżej śred-niej unijnej plasuje się cała Europa Środkowo-Wschodnia, większość
kra-jów Europy Południowej oraz tylko jedno państwo z Europy Zachodniej, czyli Francja (4,31), która uzyskała wynik znacznie niższy od średniej dla swojej grupy. Rezultaty te wyraźnie wskazują na istotne różnice terytorialne w poziomie cyfryzacji branży produkcyjnej w Unii Europejskiej. Bardziej szczegółowo problem ten przedstawiono w tabeli:
Tabela 5. Terytorialne zróżnicowanie w poziomie cyfryzacji eu-ropejskiego sektora wytwórczego
UE-N UE-W UE-S UE-ME
1.
1.1.Pracownicy wykorzystujący komputer
z dostępem do Internetu 2016 66 51 35 26
1.2.Pracownicy wykorzystujący w pracy
mobilne urządzenia internetowe 2016 38 24 13 10
2.
2.1. Dostęp do Internetu 2016 100 99 98 95
2.2.Dostęp do szybkiego szerokopasmowego
łącza internetowego (min. 30 Mb/s) 2016 52 33 22 29
2.3.Zdalny dostęp pracowników do poczty
elektronicznej, dokumentów i aplikacji 2016 87 68 65 55
2.4.Elektroniczna wymiana informacji w
systemie klasy ERP 2015 60 53 41 28
2.5.Zakup co najmniej
średniozaawansowanych usług chmury 2016 46 21 14 10
3.
3.1. Analiza dużych zbiorów danych 2016 9 11 9 7
3.2.Wykorzystanie technologii RFID w
działalności biznesowej 2014 14 17 11 10
4.
4.1.Oficjalna strona internetowa o
rozbudowanej funkcjonalności 2016 69 65 59 59
4.2.Wykorzystanie mediów
społecznościowych 2016 49 45 43 26
4.3. Oprogramowanie klasy CRM 2015 37 40 27 20
6,27 5,29 4,37 3,77
Zróżnicowanie pomiędzy omawianymi grupami państw europejskich jest ewidentne. Wartość wskaźnika DII4.0 dla Europy Środkowo-Wschodniej jest o 2,5 punktu niższa niż dla Europy Północnej, która przo-duje w zestawieniu i tylko w przypadku trzech parametrów (analizy dużych zbiorów danych, wykorzystaniu technologii RFID i oprogramowania klasy CRM) ustępuje miejsca krajom Europy Zachodniej. Długość dystansu po-między Europą Środkowo-Wschodnią a pozostałymi grupami zaskakuje.
Jedynie parametr dostępu do szybkiego łącza szerokopasmowego jest w tej grupie wyższy niż dla południa Europy, jednak wciąż jest on niemal dwu-krotnie niższy niż w Skandynawii. We wszystkich grupach terytorialnych najniższy poziom cyfryzacji przedsiębiorstw produkcyjnych występuje dla
parametru „dane cyfrowe”, co zapewne wynika z wysokich kosztów zakupu tych technologii.
Warto jeszcze zastanowić się, jak kształtuje się poziom cyfryzacji sekto-ra przemysłowego na tle ogółu przedsiębiorstw w Unii Europejskiej osekto-raz w zależności od wielkości przedsiębiorstwa. Wyniki dla poszczególnych pa-rametrów wskaźnika cyfryzacji dla Przemysłu 4.0 w rozbiciu na typy przed-siębiorstw przedstawiono za pomocą wykresu:
Rysunek 6. Poziom cyfryzacji dla przemysłu 4.0 w rozbiciu na wy-brane typy przedsiębiorstw
Źródło: Opracowanie własne.
Pod względem poziomu cyfryzacji dla Przemysłu 4.0, branża produk-cyjna osiągnęła wynik nieco poniżej średniej unijnej dla ogółu działalności gospodarczych, a nawet dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw, ustępując im w parametrach dotyczących analizy dużych zbiorów danych, obecności w mediach społecznościowych oraz pracowników wykorzystują-cych do pracy komputer z dostępem do Internetu. Natomiast duże przed-siębiorstwa to zdecydowani liderzy we wdrażaniu rozwiązań cyfrowych. Ich poziom cyfryzacji dla Przemysłu 4.0, z wynikiem 7,21, został określony, jako wysoki, co sprawia, że są najlepiej przygotowane do transformacji i jako pionierzy będą czerpać z niej największe korzyści. Rodzi to ryzyko pogorszenia się sytuacji rynkowej małych i średnich przedsiębiorstw, które cechują się niskim poziomem cyfryzacji dla Przemysłu 4.0. Podobnie sektor wytwórczy wymaga doinwestowania w rozwiązania cyfrowe, ponieważ na
7,21
4,60 4,53 4,72
dzień dzisiejszy jego poziom cyfryzacji, z wynikiem 4,53, wydaje się nieza-dowalający w perspektywie rozwoju inteligentnego przemysłu w Europie.
4. D
YSKUSJAUnia Europejska musi sprostać wyzwaniom, jakie pojawiły się w wyni-ku dyfuzji zaawansowanych technologii cyfrowych w wysoce „wywrotowym”
środowisku globalnego rynku. Głównym instrumentem, służącym urzeczy-wistnieniu wizji nowoczesnej, konkurencyjnej i uprzemysłowionej Europy ma pozostać spójny i prężnie działający jednolity rynek europejski10, który jest obecnie wprowadzany w nową, cyfrową erę. Uważa się, że pomoże to europejskim przedsiębiorstwom rozwijać działalność w skali globalnej, tym samym zapewniając Europie pozycję światowego lidera gospodarki cyfro-wej11. Zgodnie ze strategią reindustrializacji Unii Europejskiej, udział pro-dukcji przemysłowej w tworzeniu unijnego PKB ma wzrosnąć do 20%
w 2020 roku (COM (2012) 582, s. 4)12. Niestety, analiza poziomu cyfryzacji tego sektora pozwala wątpić w skuteczność realizacji powyższych założeń.
Większość państw członkowskich cechuje niski poziom ucyfrowienia przed-siębiorstw produkcyjnych, przez co nie są gotowe do przyjęcia założeń kon-cepcji Przemysłu 4.0.
Potwierdzają to również wyniki raportu Światowego Forum Ekonomicz-nego w Davos (ang. World Economic Forum, w skrócie WEF), które podjęło próbę skonstruowania wskaźnika mierzącego globalną konkurencyjność Unii Europejskiej w odniesieniu do realizacji celów Strategii Europa 2020.
We wstępie do ostatniego dostępnego raportu z 2014 roku podkreśla się, że Unia Europejska osiąga gorsze wyniki w porównaniu do Stanów Zjednoczo-nych i pozostałych gospodarek w aspekcie tworzenia inteligentnej, innowa-cyjnej i opartej na wiedzy gospodarki. Zdaniem WEF, jest to skutek niższej konkurencyjności rynków państw członkowskich, większych regulacji prawnych dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej oraz mniej-szej liczby dostępnych źródeł finansowania, co przekłada się na gorsze śro-dowisko biznesowe dla rozwoju przedsiębiorczości. Jednak największa róż-nica dotyczy niezadowalającego postępu w budowie infrastruktury cyfrowej oraz niedostatecznej zdolności do absorpcji innowacji przez kraje Wspólno-ty, co hamuje potencjał i nowe możliwości ich rozwoju gospodarczego13. Wartość wskaźnika dla Unii Europejskiej (UE-28) w części dotyczącej inteli-gentnego rozwoju jest najniższa w stosunku do gospodarek wysoko rozwi-niętych, co pokazuje poniższy diagram:
10 M. Walkowski, Od recesji do reindustrializacji. Nowy priorytet rozwoju społeczno-gospodar-czego Unii Europejskiej w dobie narastającej konkurencji globalnej, „Rocznik Integracji Euro-pejskiej”, 2015, Nr 9, s. 461.
11 Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy, Komunikat Komisji (UE), Bruksela, dnia 06.05.2015, COM(2015) 192 wersja ostateczna, s. 3.
12 Silniejszy przemysł europejski na rzecz wzrostu i ożywienia gospodarczego, Komunikat Ko-misji (UE), Bruksela, dnia 10.10.2012, COM(2012) 582 wersja ostateczna, s. 4.
13 The Europe 2020 Competitiveness Report. Building a More Competitive Europe, Insight Re-port, World Economic Forum, Davos 2014, s. vii.
Rysunek 7. Wynik UE-28 na tle innych rozwiniętych gospodarek narodowych według Wskaźnika Konkurencyjności Europa 2020 (w skali od 1 do 7)
Źródło: The Europe 2020 Competitiveness Report. Building a More Competitive Europe, Insight Report, World Economic Forum, Davos 2014, s. 17.
Wskaźnik Konkurencyjności Europa 2020 pozwala na porówanie wyników Unii Europejskiej wobec pozostałych gospodarek na świecie i potwierdza wyniki prezentowane dla wskaźnika cyfryzacji dla Przemysłu 4.0, omówionego w niniejszym opracowaniu. Warto nadmienić, że w grupie państw rozwijających się, Chiny uzyskały taki sam wynik jak średnia dla 28 krajów Unii Europejskiej, zatem biorąc pod uwagę dynamikę ich rozwoju, można przypuszczać, że wkrótce osiągną znacznie lepszy rezultat.
Tymczasem tempo realizacji Strategii 2020 na Starym Kontynencie nie było równomierne. Państwa Europy Środkowo-Wschodniej i Południowej w każdym elemencie osiągnęły gorsze wyniki, nawet poniżej średniej dla całego regionu, niż kraje Północnej i Zachodniej Europy14, co również jest zbieżne z wartościami osiąganymi przez te grupy krajów dla wskaźnika DII4.0. Spore wątpliwości budzi zróżnicowanie terytorialne branży produk-cyjnej w Unii Europejskiej, które sprawia, ze trudno mówić o zrównoważo-nym i równomierzrównoważo-nym rozwoju w ramach jednolitego rynku cyfrowego i bu-dowie europejskiej gospodarki cyfrowej. Podobnie w ujęciu sektorowym,
14 Ibidem, s. 19.
jedynie duże przedsiębiorstwa osiągnęły wysoki poziom cyfryzacji, dzięki czemu mogą być motorem napędowym transformacji Przemysłu 4.0. Dy-stans pomiędzy nimi a małymi i średnimi przedsiębiorstwami jest tak duży, że rodzi obawy o wykorzystanie założeń Przemysłu 4.0 jako narzędzia do zbudowania przewagi konkurencyjnej przez dużych graczy i wyparcie mniejszych konkurentów z rynku.
Co prawda znacząca liczba państw członkowskich, w tym Polska, wdrożyła narodowe inicjatywy na rzecz rozwoju koncepcji Przemysłu 4.0, jednak zbadany poziom cyfryzacji przedsiębiorstw unijnych sprawia, że strategia i finansowanie projektów cyfrowych w Unii Europejskiej powinny mieć charakter ponadnarodowy. Dlatego w ramach strategii rozwoju jedno-litego rynku cyfrowego, Komisja Europejska opracowała i wdraża projekt cyfryzacji przemysłu w Europie. Działania z nim związane mają doprowa-dzić do wypracowania i wdrożenia rozwiązań zgodnych z koncepcją Przemy-słu 4.0:
Tabela 6. Cyfryzacja europejskiego przemysłu w strategii rozwoju jednolitego rynku cyfrowego – ponadnarodowe projekty cyfrowe i źródła ich finansowania
Cyfryzacja europejskiego przemysłu w strategii rozwoju jednolitego rynku cyfrowego
Inicjatywa Działania
Start-upy oraz cyfryza-cja przemysłu i
sekto-rów usług
Cyfryzacja europejskiego przemysłu:
Europejska platforma inicjatyw krajowych (ang. European Plat-form of National Initiatives)
Centra innowacji cyfrowych (ang. Digital Innovation Hubs, w skró-cie DIH) dla wspierania lokalnych start-upów i innowacji
Rozwój kluczowych technologii i programy pilotażowe z zakresu:
nanoelektroniki, fotoniki, robotyki, sieci 5G, systemów oblicze-niowych o wysokiej wydajności, big data, przetwarzania w chmu-rze i sztucznej inteligencji
Cyfrowe przemysłowe platformy nowej generacji – inteligentne fabryki i usługi
Rozwiązania dla przemysłu energetycznego, finansowego (Fin-Tech, blockchain) i transportu (mobilność pojazdów współpracu-jących, połączonych i zautomatyzowanych)
Przewidywane źródło
finansowania Kwota i przeznaczenie
Horyzont 2020
5,5 mld EUR na inwestycje w badania naukowe, innowacje i rozwój kluczowych technologii cyfrowych, w tym po 300 mln EUR dla DIH i cyfrowych przemysłowych platform
Inwestycje publiczno-prywatne
ok. 45 mld EUR (szacowane) na rozwój innowacji cyfrowych, proto-typowych linii produkcyjnych dla komponentów elektronicznych nowej generacji oraz europejskiej inicjatywy dotyczącej przetwarza-nia w chmurze
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: W sprawie przeglądu śródokresowego reali-zacji strategii jednolitego rynku cyfrowego. Połączony jednolity rynek cyfrowy dla wszystkich, Komunikat Komisji (UE), Bruksela, dnia 10.5.2017, COM(2017) 228 wersja ostateczna.
W tym kontekście, badanie poziomu digitalizacji, jako warunku ex ante inteligentnego przemysłu, ma istotne znaczenie, ponieważ informuje o stopniu przygotowania przedsiębiorstw do gruntownej zmiany modelu funkcjonowania opartej na technologiach cyfrowych. Trzeba jednak podkre-ślić, że poziom cyfryzacji przedsiębiorstw produkcyjnych jest tylko jednym z kilku równorzędnych czynników opisujących gotowość do transformacji Przemysłu 4.0, dlatego należy prowadzić dalsze badania w celu opracowa-nia spójnej miary dla wszystkich elementów opisujących stan wyjściowy sektora wytwórczego do realizacji koncepcji Przemysłu 4.0.
5. W
NIOSKINa podstawie przeprowadzonej analizy poziomu cyfryzacji przedsię-biorstw w Unii Europejskiej, będącej warunkiem ex ante transformacji Przemysłu 4.0, sformułowano następujące wnioski:
1. Miara poziomu cyfryzacji nie jest zadaniem prostym, ponieważ na dzień dzisiejszy nie ma wskaźników, które uwzględniałyby ogół technologii informatycznych i cyfrowych wykorzystywanych do urze-czywistnienia paradygmatów inteligentnego przemysłu. Komisja Eu-ropejska w ramach mierzenia postępu realizacji priorytetu „Europej-skiej Agendy Cyfrowej” opracowała wskaźnik gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI), jednak na potrzeby niniejszego opracowania ma on charakter zbyt ogólny. Ponadto, podobnie jak drugie narzędzie, zwane wskaźnikiem nasilenia cyfryzacji przedsię-biorstw (DII), bierze on pod uwagę parametry dotyczące wolumenu i obrotów sprzedaży internetowej, które są przejawem zastosowania Przemysłu 4.0 a nie jego warunkiem ex ante. Dlatego też, zapropo-nowano zmierzenie poziomu cyfryzacji za pomocą nowego narzędzia, zwanego wskaźnikiem cyfryzacji dla Przemysłu 4.0 (DII4.0), uwzględniającego dwanaście technologii cyfrowych, wykorzystywa-nych do urzeczywistnienia koncepcji inteligentnego przemysłu. Nie jest to jednak lista zamknięta i wymaga dopracowania, na przykład w aspekcie stopnia integracji systemów informatycznych i operacyj-nych (ERP, CRM) przedsiębiorstwa oraz uściślenia celu wykorzysta-nia technologii RFID, rozwiązań chmurowych, dużych zbiorów da-nych czy mediów społecznościowych w działalności gospodarczej.
Z uwagi na brak dostępnych danych, w analizie pominięto aspekt dotyczący druku trójwymiarowego i wirtualnej rzeczywistości, co wymaga uzupełnienia w przyszłości. Dlatego zaproponowaną kon-cepcję pomiaru poziomu cyfryzacji przedsiębiorstw dla Przemysłu 4.0, należy traktować, jako wstępna i wymagającą dalszej dyskusji.
2. Poziom cyfryzacji branży produkcyjnej w Unii Europejskiej kształtu-je się na niskim poziomie, z wynikiem 4,53 według skali przyjętej dla wskaźnika DII4.0. Najwyższe wartości osiągnęły: Finlandia (6,70), Dania (6,20) i Holandia (5,99), choć w dalszym ciągu poziom ucyfrowienia tamtejszych przedsiębiorstw produkcyjnych można
określić jedynie, jako umiarkowany. Najsłabiej zdigitalizowany, cha-rakteryzujący się bardzo niskim poziomem cyfryzacji, jest sektor wy-twórczy w Rumunii (2,89). Wynik dla Polski (3,77) również przyjmu-je wartość na niskim poziomie, poniżej średniej unijnej oraz rezulta-tów jej bezpośrednich sąsiadów: Czech (4,03), Słowacji (4,11), Litwy (4,35), Estonii (4,43) oraz Niemiec (5,45).
3. Wszystkie omówione miary poziomu cyfryzacji wskazują na istotne różnice terytorialne pomiędzy państwami unijnymi. Liderami trans-formacji cyfrowej są kraje Europy Północnej i Zachodniej, zaś regio-ny Europy Południowej oraz Środkowo-Wschodniej pozostają za ni-mi w tyle. Niepokój budzi rozni-miar tego zapóźnienia. Wartość wskaź-nika DII4.0 dla Europy Środkowo-Wschodniej jest o 2,5 punktu niż-sza niż dla Europy Północnej, która przoduje w zestawieniu. Poniżej średniej unijnej plasują się wszystkie kraje Europy Środkowo-Wschodniej, większość państw Europy Południowej oraz tylko jeden przedstawiciel Europy Zachodniej, czyli Francja, która uzyskała wy-nik znacznie niższy od średniej dla swojej grupy. W tej sytuacji trudno mówić o równomiernym rozwoju oraz budowie nowoczesnego i inteligentnego przemysłu w Europie dla przyspieszenia wzrostu i poprawy konkurencyjności unijnej gospodarki.
4. Branża produkcyjna w Unii Europejskiej nie jest gotowa na realiza-cję koncepcji inteligentnego przemysłu, ponieważ charakteryzuje się niskim poziomem cyfryzacji (4,53). Jedynie duże przedsiębiorstwa europejskie prezentują wysoki poziom digitalizacji dla Przemysłu 4.0 (7,21), co sprawia, ze w niedalekiej przyszłości mogą jeszcze bardziej zdystansować małe i średnie przedsiębiorstwa, uzyskując nad nimi przewagę konkurencyjną w postaci nowych modeli biznesowych, wzrostu wydajności procesów oraz dotarcia do zewnętrznych źródeł innowacji.
L
ITERATURA:
[1] Akt o jednolitym rynku II. Razem na rzecz nowego wzrostu gospodarczego, Komunikat Komisji (UE), Bruksela, 10.2012, COM(2012) 57, wersja osta-teczna.
[2] Brynjolfssom, E., Hitt, L. M., Beyond Computation: Information Technology, Organizational Transformation and Business Performance, The Journal of Economic Perspectives, American Economic Association, 2000, Nr 14/4.
[3] Czermińska M., Jednolity rynek wewnętrzny Unii Europejskiej w XXI wieku – wyzwania i kierunki zmian, Zeszyty Naukowe, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katowice 2016, Nr 269.
[4] Eurostat, Digital Economy and Society, [http://ec.europa.eu/eurostat/data/
database] – 17.09.2017.
[5] Pieriegud J., Cyfryzacja gospodarki i społeczeństwa – wymiar globalny, euro-pejski i krajowy, [w] Gajewski, J., Paprocki, W., Pieriegud, J. (red.), Cyfryza-cja gospodarki i społeczeństwa – szanse i wyzwania dla sektorów infrastruk-turalnych, Publikacja Europejskiego Kongresu Finansowego, Gdańsk 2016.
[6] Silniejszy przemysł europejski na rzecz wzrostu i ożywienia gospodarczego, Komunikat Komisji (UE), Bruksela, dnia 10.10.2012 r., COM(2012) 582 wer-sja ostateczna.
[7] Soldaty, A. (red.), Koncepcja Centrów Kompetencji Industry 4.0 wspierających transformację krajowego przemysłu wytwórczego, Warszawa 2016, [https://www.mr.gov.pl] – 24.09.2017.
[8] Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy, Komunikat Komisji (UE), Bruksela, dnia 06.05.2015, COM(2015) 192 wersja ostateczna
[9] Walkowski M., Od recesji do reindustrializacji. Nowy priorytet rozwoju spo-łeczno-gospodarczego Unii Europejskiej w dobie narastającej konkurencji glo-balnej, „Rocznik Integracji Europejskiej”, 2015, Nr 9
[10] Wittbrodt P., Łapuńka I., Przemysł 4.0 – wyzwanie dla współczesnych przed-siębiorstw produkcyjnych, Artykuły IZIP, Tom II, Zakopane 2017.
[11] DESI by Components: Integration of Digital Technology, Digital Scoreboard, [http://digital-agenda-data.eu] – 24.09.2017.
[12] Digital Intensity Score for Enterprises, by Level of Digital Intensity, Digital Scoreboard, [http://digital-agenda-data.eu].
[13] Integration of Digital technology [w] Europe’s Digital Progress Report 2017, Komisja Europejska, [https://ec.europa.eu/digital-single-market] – 24.09.
2017).
[14] Rifkin J., Społeczeństwo zerowych kosztów krańcowych, Wydawnictwo Stu-dio EMKA, Warszawa 2016.
[15] Sharma D., Herzberg N., Networked Economy And Industry 4.0: Dispelling The Biggest Myths, [http://www.digitalistmag.com] – 24.09.2017.
[16] Schuh G., Anderl R., Gausemeier J., ten Hompel M., Wahlster W. (red.), In-dustrie 4.0 Maturity Index. Managing the Digital Transformation of Compa-nies, acatech STUDY, Monachium 2017.
[17] The Europe 2020 Competitiveness Report. Building a More Competitive Eu-rope, Insight Report, World Economic Forum, Davos 2014.
[18] W sprawie przeglądu śródokresowego realizacji strategii jednolitego rynku cyfrowego. Połączony jednolity rynek cyfrowy dla wszystkich, Komunikat Komisji (UE), Bruksela, dnia 10.5.2017, COM(2017) 228 wersja ostateczna.
[19] Westerman G., Bonnet D., McAfee A., Leading Digital. Turning technology into business transformation, Harvard Business Review Press, Boston 2014.
S
TRESZCZENIECyfryzacja przedsiębiorstw produkcyjnych w unii europejskiej w per-spektywie koncepcji przemysłu 4.0
Budowa gospodarki cyfrowej postrzegana jest obecnie nie, jako wyzwa-nie i cel sam w sobie, lecz jako obowiązek i działawyzwa-nie umożliwiające dalszy rozwój i utrzymanie się w grze o pozycję i zyski na wysoce konkurencyjnym rynku. Aplikacje mobilne, przetwarzanie w chmurze, media społecznościo-we, sieci czujników i duże zbiory danych to przykładowe narzędzia i techno-logie, które kształtują dzisiejszy obraz funkcjonowania gospodarki i społe-czeństwa, sprawiając, że stają się one „inteligentne”, czyli łatwo dostępne i sterowalne, wirtualne i połączone oraz angażujące i prosumenckie. Proces ten dotyka wszystkich sektorów gospodarki, w tym przemysłu, gdzie bieżą-ca działalność przedsiębiorstwa jest coraz bardziej zależna od aktualnej potrzeby i preferencji inteligentnego użytkownika. Zaciera się granica po-między jego wewnętrznymi procesami operacyjnymi a dynamicznym i zin-formatyzowanym otoczeniem zewnętrznym, które producent musi stale mo-nitorować i którym powinien umiejętnie zarządzać. Przemysł 4.0 jest obli-czem przemysłowej transformacji cyfrowej, ponieważ zakłada innowacyjną reorganizację filozofii i strategii działania przedsiębiorstw w oparciu o im-plementację i integrację najnowszych technologii cyfrowych, co ma służyć radykalnej poprawie wydajności i osiągnięć. Problem został dostrzeżony przez Komisję Europejską, która, w ramach strategii jednolitego rynku cy-frowego, realizuje projekt cyfryzacji przemysłu w Europie, mający umożliwić wdrożenie koncepcji Przemysłu 4.0, a zatem informatyzacji i robotyzacji procesów gospodarczych.
Celem niniejszej pracy jest analiza poziomu cyfryzacji przedsiębiorstw produkcyjnych w Unii Europejskiej w perspektywie koncepcji Przemysłu 4.0, a zatem próba odpowiedzi na pytanie, czy sektor wytwórczy w Europie jest gotowy na transformację i jak duże różnice terytorialne są w tym wzglę-dzie zauważalne. Aby to zbadać, opracowano narzęwzglę-dzie, nazwane wskaźni-kiem cyfryzacji dla Przemysłu 4.0, za pomocą, którego wykazano istotne zróżnicowanie w ujęciu terytorialnym i sektorowym w Unii Europejskiej, będące przeszkodą w budowie inteligentnego przemysłu, postrzeganego, jako czynnik wzrostu i poprawy konkurencyjności unijnej gospodarki.
Słowa kluczowe: Cyfryzacja, transformacja cyfrowa, Przemysł 4.0, przemysł inteligentny.
S
UMMARYDigitalization of manufacturing enterprises in the European Union from the Industry 4.0 perspective
The digital economy is perceived not as a challenge and an end in it-self, but as an obligation and a means of further developing and sustaining a position and profit on a highly competitive market. Mobile applications, cloud computing, social media, sensor networks, and large data sets are examples of tools and technologies that shape today's image of the economy and society, making them "smart", thus easily accessible and controllable, virtual and connected, as well as engaging and prosumer. This process af-fects all sectors of the economy, including the industry, where everyday business activity is increasingly dependent on the current needs and pref-erences of a smart user. The boundary between the company’s internal processes and the dynamic and computerized external environment is be-coming blurred, which forces the manufacturer to monitor and manage their position skillfully. Industry 4.0 is the face of industrial digital trans-formation as it assumes an innovative reorganization of business philoso-phy and strategy based on the implementation and integration of digital technologies with the aim to deliver substantial improvements in the com-pany’s performance. The problem is addressed by the European Commis-sion that, within the framework of the digital single market strategy, im-plements the project of industrial digitalization in Europe, in order to facili-tate the application of the Industry 4.0 concept, and thus computerization and robotization of economic processes.
The purpose of this paper is to analyze the digitalization of manufac-turing enterprises in the European Union from the Industry 4.0
The purpose of this paper is to analyze the digitalization of manufac-turing enterprises in the European Union from the Industry 4.0