PRZEDSIĘBIORSTWIE
5.4. Analiza przepływu materiałów w wybranym magazynie
Bez wątpienia zintegrowane informatyczne systemy zarządzania wpływają na efektywność procesów magazynowych. Magazyn z kolei, jako jednostka organi-zacyjno-funkcjonalna przedsiębiorstwa, jest kluczowym elementem procesów logistycznych. Odpowiednie zarządzanie przepływem materiałów i surowców, z chwilą ich przyjęcia, poprzez składowanie, kompletowanie, aż po wydanie na produkcję lub jako wyrób gotowy na zewnątrz przedsiębiorstwa, pozwala na za-chowanie ciągłości produkcji i sprzedaży. Z drugiej jednak strony stanowi pew-nego rodzaju obciążenie finansowe, gdyż zapasy to zamrożony kapitał.
Warto zatem przywołać przedsiębiorstwo, w którym wdrożenie systemu WMS w obszarze zarządzania przepływami materiałowymi i informacją, wpłynęło na poprawę efektywności realizowanych procesów. Wspomniane przedsiębior-stwo to Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska, w którym jednym z wielu wyrobów, które podlega magazynowaniu, jest mleko w proszku. Mleko w proszku to wyrób gotowy, który po wyprodukowaniu jest pakowany w worki 25 kilogramowe, które następnie są układane przez maszynę na palecie. Bez względu na to, czy miejscem docelowym jest magazyn, czy też towar trafia bezpośrednio na środek transportu, worki są układane na paletach EURO, tworząc paletowe jednostki ładunkowe.
Zwieńczeniem procesu pakowania jest zabezpieczenie towaru folią przed warun-kami atmosferycznymi oraz ma na celu wykluczenie możliwości przemieszczania
się. Oznakowanie towaru na palecie dotychczas odbywało się w sposób dość pry-mitywny, mianowicie do palety była zazwyczaj przyklejana kartka papieru, na któ-rej umieszczano odręcznie wagę, datę produkcji, kod produkcyjny czy numer silosu, z którego dane mleko zostało pobrane. Paleta była przewożona przez pracownika magazynu do magazynu wysokiego składowania, a następnie umiesz-czana na wolnym miejscu paletowym. Dość często w procesie kompletowania towaru do wysyłki dochodziło do sytuacji, w której trudno było odnaleźć dany towar, a tym bardziej realizacja metody FIFO (pierwsze weszło, pierwsze wyszło) była praktycznie niemożliwa.
O ile proces składowania mleka nie jest procesem skomplikowanym, o tyle właściwa alokacja towaru na palecie i na regale magazynowym rzutuje już w za-sadzie na proces kompletacji. Pracownik otrzymuje z działu sprzedaży zamówie-nie, na podstawie którego dokonuje kompletacji. Ze względu na brak przyporząd-kowania palet lub przypisanych im lokalizacji według terminu przydatności czy partii produkcyjnych, pracownik próbuje odnaleźć daną paletę, co niekiedy wpływa niekorzystnie na czas kompletacji. Często zdarza się, że pracownicy za-mawiają różne ilości mleka w proszku, co niewątpliwie wymaga poddania takiej palety procesowi dekompletacji oraz ponownego zabezpieczenia towaru. Sam pro-ces dekompletacji oraz ilość pobranego towaru są odnotowywane przez pracow-nika w sposób tożsamy jak w procesie składowania.
Ostatnim etapem procesu magazynowania w analizowanym przedsiębior-stwie jest proces wydawania, który zazwyczaj realizuje się w chwili podstawienia właściwego środka transportu. Towar jest pobierany z magazynu dystrybucyjnego oraz załadowywany środkiem transportu wewnętrznego na pojazd.
Przedstawiony po krótce proces magazynowania mleka w proszku wymaga podjęcia działań optymalizujących oraz przede wszystkim skrócenia czasu do-stawy czy obsługi klienta. W zasadzie najczęstszymi problemami, z którymi bory-kali się pracownicy magazynu, były częste pomyłki w procesie kompletacji oraz jego wydłużony czas. Przeprowadzone audyty, analizy w obszarze zarządzania ja-kością, wykazały nieudolność i nieefektywność realizowanych procesów w przed-siębiorstwie, co z kolei skłoniło zarząd firmy do wdrożenia systemu, który uspraw-niłby realizację tych procesów.
Wdrożenie systemu WMS pozwoliło uzyskać realne korzyści, chociażby skrócono czas kompletacji towaru czy też wyeliminowano błędy w tym obszarze.
Zastosowanie automatycznej identyfikacji danych, m.in. w obszarze znakowania towaru przed jego wejściem na magazyn, a następnie zastosowanie urządzeń pe-ryferyjnych, jak np. skanera kodów kreskowych, pozwoliło w sposób automa-tyczny uzupełnić stany magazynowe przedsiębiorstwa. W zasadzie największe korzyści zaobserwowano w procesie kompletacji. Łatwość lokalizacji towaru na magazynie oraz szybsza jego identyfikacja wpłynęły na czas kompletacji.
System ten pozwolił na eliminację błędów pojawiających się w procesie kom-pletacji. Wykorzystanie określonych wskaźników z obszaru controllingu wykazało
poprawę efektywności realizowanych procesów, tj. czas kompletacji uległ skróce-niu oraz wzrosła liczba skompletowanych pozycji asortymentowych w danej jed-nostce czasu. Być może dobrym rozwiązaniem będzie wprowadzenie w niedale-kiej przyszłości nowych metod kompletacji, co z pewnością wpłynie na efektyw-ność realizacji tego procesu. Wdrożenie chociażby takich metod umożliwiłoby jednoczesne kompletowanie kilku zamówień, co niewątpliwie zredukowałoby pu-ste przebiegi.
Być może trafnym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie automatyzacji trans-portu w magazynie, co z pewnością przyczyniłoby się do wysokiej wydajności i jakości obsługi klienta. Automatyzację procesu składowania, kompletacji czy też transportu wdrożono już w innych przedsiębiorstwach tej samej branży. Ograni-czyło to do minimum pracę wózków w magazynie oraz zwiększyło wydajność i bezpieczeństwo pracy. Idealnym rozwiązaniem wydaje się być system firmy Pro-mag (ProPro-mag.pl, dostęp: 15.12.2020), która wdrożyła w pełni automatyczny sys-tem gęstego składowania AutoMAG Mover. Należy zasys-tem wskazać na ważniejsze korzyści, tj. wysoki współczynnik wykorzystania kubatury magazynu, automaty-zacja procesów magazynowych, zmniejszenie udziału ludzi w realizacji procesów i tym samym wyeliminowanie błędów ludzkich.
Nie ulega zatem wątpliwości, że mimo wysokich kosztów wdrożenia tego systemu, należy wskazać na zauważalne korzyści, chociażby szybką identyfiko-walność towarów, wyeliminowanie „papierowego” obiegu dokumentów w maga-zynie, optymalizację i lepsze wykorzystanie przestrzeni magazynowej, usprawnie-nie procesu inwentaryzacji czy efektywusprawnie-niejszy nadzór nad stanami magazyno-wymi.
5.5. Zakończenie
Realizacja procesów magazynowych w nowoczesnych przedsiębiorstwach powinna przebiegać w sposób zautomatyzowany i tym samym wpływać na efek-tywność i wydajność procesów magazynowych. Skrócenie czasu realizacji opera-cji intralogistycznych powoduje skracanie czasu obsługi zamówień oraz poszcze-gólnych procesów realizowanych w przedsiębiorstwie. Coraz częściej przedsię-biorstwa wdrażają zintegrowane informatyczne systemy zarządzania, które wpłyną na optymalizację procesów oraz wyeliminują błędy wynikające niekiedy z ręcznego zarządzania magazynem. Celem niniejszego rozdziału było wskazanie w sposób syntetyczny znaczenia systemu zarządzania magazynem w realizacji procesów magazynowych w wybranym przedsiębiorstwie.
Literatura
Bendkowski J., Kramarz M. (2006), Logistyka stosowana. Metody, techniki, analizy, Wyd. Politech-niki Śląskiej, Gliwice.
Dudziński Z., Kizyn M. (2008), Poradnik magazyniera, PWE, Warszawa.
https://promag.pl/ (dostęp: 15.12.2020).
Jacyna M., Lewczuk K., Kłodawski M. (2015), Technical and organizational conditions of designing warehouses with different functional structures, „Journal of KONES”, Institute of Aviation, t. 22, nr 3, p. 49-59.
Janiak T. (2000), Kody kreskowe. Rodzaje, standardy, sprzęt, zastosowania, wyd. 2, ILiM, Poznań.
Jonak J., Nieoczym A. (2014), Logistyka w obszarze produkcji i magazynowania, Politechnika Lu-belska, Lublin.
Łazicki A. i in. (2016), Zarządzanie magazynem. Zapasy, WMS, Lean, Bezpieczeństwo, Wiedza i Praktyka,Warszawa.
Majewski J. (2016), Systemowe zarządzanie magazynem, wyd. 2, Warszawska Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Niemczyk A. (2008), Zapasy i magazynowanie, t. 2, Biblioteka Logistyka, Poznań.
Sosnowski P. (2017), Nowoczesne technologie mobilne w magazynowaniu w świetle koncepcji Inter-net of Things, [w:] Technologie mobilne w logistyce i zarządzaniu łańcuchem dostaw, red.
B. Ocicka, PWN, Warszawa, s. 101-121.
Sun Ch. (2012), Application of RFID Technology for Logistics on Internet of Things, „AASRI Procedia”, no. 1.
Ventiz M. (1993), Lager-, Puffer-, Bereitstellungsstrategien und Systeme, [w:] Logistik. Grundlagen, Konzepte, Realisierung, red. K.J. Schmidt, Springer Vieweg, Berlin, s. 90-172.
Wannenwetsch H. (2009), Integrierte Materialwirtschaft und Logistik. Beschaffung, Logistik, Mate-rialwirtschaft und Produktion, 4. Auflage, Springer Vieweg, Berlin.
Rozdział 6.