Inteligentny transport w sieci 5G

Tempo zmian technologicznych, a zwłaszcza dostęp do nowoczesnych stan-dardów łączności bezprzewodowej, umożliwia obecnie transfer danych w sieci 5G.

Sieć oferuje bardzo szybkie połączenie internetowe, które jest kilkudziesięciokrot-nie wyższe od powszechkilkudziesięciokrot-nie stosowanych standardów 4G LTE. Przekłada się to przede wszystkim na wysoką przepustowość, brak opóźnień oraz realizację wy-soce niezawodnej i masowej komunikacji. Szybkie przekazywanie danych i ma-sowe przetwarzanie informacji w rzeczywistym czasie jest potrzebą na miarę

„Smart City” w środowisku miejskim.

Dynamiczny przepływ danych wpływa na łączenie ze sobą i jednoczesne za-rządzanie systemami transportu związanymi z ruchem transportu publicznego i indywidualnych pojazdów. Ciekawym atutem jest możliwość zmiany działania komunikacji publicznej w zależności od danej sytuacji na podstawie zebranych danych. System może na bieżąco analizować zapotrzebowanie na autobusy i tram-waje, a także przewidywać, jak będzie się ono zmieniać w kolejnych godzinach, biorąc pod uwagę koncerty, mecze czy bieżące wydarzenia, takie jak nagłe awarie czy wypadki na drogach. Docelowo tradycyjne autobusy jeżdżące ustalonymi z góry trasami mogą zostać zastąpione przez inteligentne autobusy, które będą dostosowywały swoją trasę w zależności od potrzeb pasażerów (https://www.

gov.pl/web/5g/inteligentne-systemy-transportowe).

Coraz częściej można się spotkać z pojęciem autonomicznego transportu.

Obecnie zauważa się te rozwiązania zarówno w ruchu pasażerskim oraz indywi-dualnym. Należy zwrócić uwagę, że powoli zaczyna być standardem stosowanie w pojazdach systemów automatycznego parkowania, hamowania, kontroli pasa ruchu lub usprawniających jazdę. Całkowitego automatycznego sterowania można

się spodziewać w niedalekiej przyszłości z uwagi na ciągły rozwój technologii sto-sowany przez koncerny samochodowe. W komunikacji miejskiej rozwiązaniem są autonomiczne autobusy, które funkcjonują w normalnym ruchu, ale nie potrzebują operatora do jego obsługi. Założeniem jest, że po wyznaczonej trasie pokonują dystans między głównymi miejscami miasta, np. dworcem głównym a lokalnym.

Autobusy bez kierowców mają odpowiednie systemy elektroniczne, które pilnują, żeby poruszały się po danej trasie, nie zjeżdżały na chodniki, zatrzymywały się przed przeszkodami i były sprawne w różnych warunkach pogodowych. Takie autobusy można spotkać w Rotterdamie, Wiedniu lub Helsinkach. Nie ma na świe-cie pojazdów autonomicznych, które radzą sobie w każdej sytuacji ruchu drogo-wego. Autobusy autonomiczne z operatorami na pokładach są etapem przejścio-wym, a nowoczesna sieć 5G przy ultraszybkim przepływie danych jest niezbędna do funkcjonowania tych nowoczesnych rozwiązań w ruchu miejskim.

Sztuczna inteligencja, opierając się na sieci 5G, może zapewnić najwyższy poziom bezpieczeństwa w ruchu miejskim. Można sobie wyobrazić, że za pomocą zainstalowanych na drogach kamer, detektorów i czujników, będą wysyłane dane bezpośrednio do pojazdów, aby bez interakcji kierowcy dokonać wymaganego działania (rys. 12.5). Przykładem jest wykrycie anomalii w postaci pieszego, który znalazł się na drodze przy jednoczesnym czerwonym świetle. Pojazd byłby w sta-nie samodzielsta-nie przewidywać zachowasta-nie innych uczestników ruchu, co zdecy-dowanie mogłoby się przełożyć na zmniejszenie łamania przepisów i wypadków drogowych oraz zwiększyć bezpieczeństwo.

Rys. 12.5. Idea wykorzystania zaawansowanych czujników na drodze i w samochodach Źródło: https://bi.im-g.pl/im/ba/be/18/z25948090Q,Edge-computing-w-akcji.jpg

(dostęp: 28.08.2020).

Zastosowanie systemów opartych na wykorzystaniu zaawansowanych czuj-ników, nawigacji satelitarnej i kamer umożliwia samochodom poruszanie się bez udziału kierowców z zachowaniem wszelkich środków ostrożności. Sieć 5G po-zwala podpiąć do systemu setki tysięcy pojazdów, czujników, kamer czy świateł ulicznych jednocześnie. Dzięki temu możliwe stanie się inteligentne kierowanie ruchem w skali całego miasta. Umożliwienie bezprzewodowej komunikacji po-między samochodami a infrastrukturą może wpłynąć na wzrost komfortu i płyn-ności w poruszaniu się. Technologia 5G jest wymogiem, aby rozwiązania ukierun-kowane na postęp przyszłościowy transportu mogły być rozwijane. Jego skutecz-ność będzie zależeć od wielu czynników, które łączy wykorzystanie innowacyj-nych technologii z potencjałem społeczeństwa.

12.5. Zakończenie

Przełom w transporcie miejskim przyniesie z pewnością technologia sieci 5G, która w jeszcze bardziej efektywny sposób pomoże władzom miejskim w zarzą-dzaniu infrastrukturą drogową, a kierowcom i zarządzającym flotami m.in. w pla-nowaniu tras. Systemy łączności 5G pozwolą przesyłać dane szybciej i sprawniej, a ich połączenie z czujnikami i urządzeniami, które zbierają oraz przesyłają infor-macje, umożliwi gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie danych znacznie szybciej. Technologia 5G ułatwi kierowanie ruchem i transportem publicznym, zwiększając bezpieczeństwo dzięki przewidywaniu wypadków i szybkiemu rea-gowaniu na losowe zdarzenia.

Wybory dokonywane przez mieszkańców co do sposobu przemieszczania się będą miały wpływ nie tylko na rozwój miasta w przyszłości, ale również będą od-działywały na dobrą sytuację gospodarczą. Na rozwoju transportu niskoemisyj-nego skorzysta zarówno środowisko naturalne, jak i sami mieszkańcy. „Smart City” stawia na zachęcanie do korzystania ze wszystkich dostępnych technologii, przy czym ogromny wpływ mają prowadzone akcje edukacyjne oraz promujące taką postawę. Takie działania przynoszą liczne korzyści dla wszystkich ze stron.

Postęp technologiczny jest szybki i istnieje duże prawdopodobieństwo, że nie-znane są rozwiązania transportowe, które mogą za kilkanaście lat być ogólnie po-wszechne. Ważną rolę odgrywają rozwiązania technologiczne, ale muszą temu towarzyszyć strategie, które dotyczą ekologii, ekonomii oraz społeczeństwa.

Pomimo wysoce zawansowanej technologii i wyszkolonych osób obsługują-cych systemy zarządzania ruchem, w dalszym ciągu doświadcza się zjawiska kon-gestii. Inteligentne zarządzanie ruchem jest niezwykle trudnym zadaniem, dlatego kluczowe jest poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań i wspieranie nowych pro-jektów. Wprowadzanie nowoczesnych technologii „Smart” jest wyznacznikiem sukcesu, rozwoju i atrakacyjności. Transport miejski może być unowocześniany i modernizowany, a pomysły na ekologiczny „Smart Transport” będą z pewnością promowane i realizowane.

Literatura

Bełch P. (2012), System sygnalizacji świetlnej jako element infrastruktury logistyki miejskiej na przy-kładzie miasta Rzeszów, [w:] Procesy logistyczne. Wybrane aspekty organizacyjno-techniczne, red. J. Lewandowski, M. Sekieta, I. Jałmużna, Wyd. Politechniki Łódzkiej.

Chłopek Z., Lasocki J. (2014), Badania zużycia energii przez samochód elektryczny w warunkach ruchu w mieście, „Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów”, (97), Warszawa.

Giffinger R., Fertner C., Kramar H., Kalasek R., Pichler-Milanovic N., Meijers E. (2007), Smart cities – rankingof european medium-sized cities, Vienna University of Technology.

Gołembska E. (2006), Podstawy logistyki, Wyd. Naukowe Wyższej Szkoły Kupieckiej, Łódź.

https://bi.im-g.pl/im/ba/be/18/z25948090Q,Edge-computing-w-akcji.jpg (dostęp: 28.08.2020).

https://stat.gov.pl/ (dostęp: 28.08.2020).

https://www.bmw.pl/pl/all-models/bmw-i/i3/2017/stylistyka.html (dostęp: 28.08.2020).

https://www.car-master.com.pl/statystyki-o-samochodach-elektrycznych-w-polsce/ (dostęp: 28.08.

2020).

(https://www.gov.pl/web/5g/inteligentne-systemy-transportowe) (dostęp: 28.08.2020).

https://ztm.rzeszow.pl/2788-2/ (dostęp: 28.08.2020).

Janasz M., Kałużyński P. (2016), Logistyka miejska w dobie wyzwań transportowych, Wyzwania współczesnej logistyki, Uniwersytet Łódzki, Łódź.

Krajewska R., Łukasik Z. (2017), Efektywne wykorzystanie infrastruktury transportowej w miastach – przykład dobrych praktyk, „Autobusy” 9.

Krysiuk C. (2016), Rozwój nowoczesnej infrastruktury transportowej w miastach, „Autobusy” 10.

Kubera M. (2018), Geneza i rozwój Carsheringu w Polsce, „Zeszyty Naukowe Politechniki Często-chowskiej”, (31), Częstochowa.

Matulewski M., Konecka S., Fajfer P., Wojciechowski A. (2007), Systemy logistyczne, Wyd. Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań.

Muraszkiewicz M. (2016), Ku nowej utopii, ku inteligentnym miastom, [w]: Smart city. Informacja przestrzenna w zarządzaniu inteligentnym miastem, red. D. Gotlib, R. Olszewski, Wyd. Nau-kowe PWN, Warszawa.

Szołtysek J. (2009), Podstawy logistyki miejskiej, Wyd. Akademii Ekonomicznej, Katowice.

Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. 2018 poz.

317 ze zm.).

Rozdział 13.

EKOPATROLE – ELEKTRYCZNE I HYBRYDOWE