inkubatorów przedsiębiorczości
Ze względu na wzrost popularności i znaczenia inkubatorów przedsię-biorczości jako instrumentów wspierania postaw przedsiębiorczych, in-stytucje te stały się przedmiotem wielu analiz. W zdecydowanej więk-szości przypadków badania opisywane w literaturze przedmiotu mają charakter lokalny tudzież regionalny, ograniczający się najczęściej do 34 K. B. Matusiak, Stan polskich ośrodków innowacji i przedsiębiorczości w 2006 r., [w:]
G. Gromada, M. Matusiak, M. Nowak (red.), Innowacje i przedsiębiorczość dla
przy-szłości. SOOIPP Annual – 2006, Łódź/Poznań/Warszawa/Wrocław 2006, s. 22. 35 K. B. Matusiak, Uwarunkowania…, s. 30.
121 Analiza wyników dotychczasowych badań...
kilku organizacji zajmujących się inkubacją podmiotów gospodarczych. W przypadku instytucji wspierających postawy przedsiębiorcze częstą cechą analiz ich funkcjonowania jest uzależnienie metodologii badaw-czej oraz badanej problematyki od rodzaju inkubatora lub inkubatorów przedsiębiorczości. Z jednej strony pozwala to skoncentrować się na spe-cyfice tych organizacji (np. w przypadku badania wyłącznie inkubatorów technologicznych), z drugiej zaś może prowadzić do sytuacji, w której pewne istotne cechy badanych instytucji są pomijane, ponieważ analiza nie jest kompleksowa, a jedynie skupia się na wybranych aspektach dzia-łalności określonych jednostek.
Z tej perspektywy szczególne znaczenie mają analizy obejmujące swo-im zasięgiem inkubatory przedsiębiorczości funkcjonujące w danym kraju bądź na danym obszarze terytorialnym (rozumianym jako grupa państw) oraz kontynencie. Tego typu badań w literaturze przedmiotu jest zdecydowanie mniej, aczkolwiek pozwalają one spojrzeć na problem z innej, bardziej ogólnej, perspektywy36. Pomimo licznych publikacji, za-równo krajowych jak i zagranicznych, dotychczas nie przeprowadzono analizy inkubatorów przedsiębiorczości w skali globalnej. Przyczyn ta-kiego stanu rzeczy jest co najmniej kilka, przy czym należy wskazać m.in. na relatywnie wysokie koszty badania, konieczność przeanalizowania sposobu funkcjonowania wielu instytucji, zróżnicowane podejście róż-nych jednostek do badań oraz ograniczoną ilość daróż-nych możliwych do uzyskania ze względu np. na ustawodawstwo.
W związku z powyższym w dalszej części niniejszego podrozdziału przegląd wyników dotychczasowych badań będzie się odbywać na kilku płaszczyznach. W celu zaprezentowania specyfiki inkubatorów przedsię-biorczości w wybranych krajach w punkcie 3.2.1 zostaną przedstawio-ne cechy tych organizacji charakterystyczprzedstawio-ne dla poszczególnych państw. Analiza ta pozwoli zwrócić szczególną uwagę na charakterystyki różnicu-jące instytucje inkuburóżnicu-jące podmioty gospodarcze z perspektywy obsza-rów, na których są zlokalizowane, oraz przedstawić w syntetyczny sposób uwarunkowania rozwoju tych ośrodków.
Z perspektywy kompleksowości przeprowadzonych badań kluczo-we znaczenie ma analiza sposobu funkcjonowania inkubatorów przed-siębiorczości funkcjonujących w Europie, przeprowadzona w 2002 r. przez Centre for Strategy & Evaluation Services (CSES) na zlecenie Ko-misji Europejskiej pt. Benchmarking of Business Incubators (o czym sze-rzej w punkcie 3.2.2). Wartością dodaną wspomnianego dokumentu jest 36 Benchmarking of Business Incubation. Final Report, European Commission
Enter-prise General-Directorate, Centre of Strategy and Evaluation Services, Sevenoaks 2002, s. 17.
opracowanie benchmarku instytucji inkubujących podmioty gospodar-cze, którego analiza wpłynęła na budowę narzędzia badawczego (wiadów kwestionariuszowych o mniejszym stopniu standaryzacji), wy-korzystanego w badaniach skuteczności inkubatorów przedsiębiorczości zlokalizowanych w województwie łódzkim.
Bardzo ważne jest również to, aby zarówno specyfika inkubatorów przedsiębiorczości w wybranych krajach, jak i benchmark ośrodków funkcjonujących w 2002 r. w UE były skonfrontowane ze sposobem funkcjonowania instytucji inkubujących podmioty gospodarcze w Pol-sce. Działalność prowadzona przez krajowe ośrodki jest przedmiotem analiz z powodzeniem przygotowywanych przez Polską Agencję Rozwo-ju Przedsiębiorczości (PARP) będącą agencją rządową podlegającą Mini-strowi właściwemu ds. gospodarki37.
Przegląd wyników dotychczasowych badań w punkcie 3.2.4 zakończy analiza kluczowych czynników sukcesu inkubatorów przedsiębiorczości prowadzących działalność w różnych krajach. Zidentyfikowanie determi-nant, dzięki którym skuteczność funkcjonowania instytucji inkubujących podmioty gospodarcze jest wyższa, będzie mieć fundamentalne znacze-nie dla określenia zarówno autorskiego wzorca tych organizacji, mier-ników pozwalających porównać ośrodki wspierające przedsiębiorstwa w ramach procesu inkubacji, jak i wskaźników skuteczności tworzonych dla organizacji udzielających wsparcia zlokalizowanych w województwie łódzkim.
Przeprowadzona analiza specyfiki instytucji inkubujących przedsię-biorstwa pozwoli wskazać na różnice w funkcjonowaniu tych organizacji, jednocześnie udowadniając, że sukces ośrodków wspierających podmio-ty gospodarcze w ramach procesu inkubacji zlokalizowanych w różnych częściach świata może mieć zróżnicowane uwarunkowania. Raport
Ben-chmarking of Business Incubators pozwoli natomiast zdiagnozować
płasz-czyzny, na których możliwe będzie porównanie benchmarku inkubatora przedsiębiorczości w Unii Europejskiej w 2002 r. z podobnymi organi-zacjami funkcjonującymi w województwie łódzkim. Przeprowadzona w ten sposób analiza pozwoli odpowiedzieć na pytanie, czy i ewentualnie w jakim stopniu badane jednostki posiadają podobne cechy.
Z perspektywy obszaru badawczego istotną rolę odgrywać będzie również prezentacja przeciętnego inkubatora przedsiębiorczości funk-cjonującego w Polsce. Jej wartością dodaną będzie analiza inkubatorów przedsiębiorczości zarówno z punktu widzenia całokształtu instytucji in-kubujących podmioty gospodarcze, jak i z perspektywy trzech wyróżnio-nych przez PARP ich rodzajów.
123 Analiza wyników dotychczasowych badań...
Zdiagnozowanie czynników sukcesu organizacji wspierających przed-siębiorstwa w ramach procesu inkubacji zlokalizowanych w różnych kra-jach umożliwi natomiast uwzględnienie kluczowych obszarów z perspek-tywy skuteczności funkcjonowania tych ośrodków. Analiza ta pozwoli zbudować autorski wzorzec inkubatora przedsiębiorczości oraz określić mierniki, za pomocą których można ocenić skuteczność prowadzonej przez nie działalności.