BARKI SPECJALNE

: JUXSLH IORW\ SU]H]QDF]RQHM GR WUDQVSRUWX áDGXQNyZ PR*QD Z\RGUEQLü VWDWNL NWyUH VáX* GR VSHFMDOQ\FK ]DGD $E\ PR*QD E\áR VSHáQLü WH VSHFMDOQH Z\PDJDQLD VWDWNL PDM LQQ NRQVWUXNFM L VSHFMDOQH HOHPHQW\ Z\SRVD*enia. Do grupy tych jedno-VWHN Sá\ZDMF\FK EG]LHP\ ]DOLF]Dü

•VWDWNL VDPRZ\áDGRZF]H

• statki do transportu w systemie RO-RO,

•VWDWNL WR WUDQVSRUWX FL*NLFK ZLHONRJDEDU\WRZ\FK áDGXQNyZ

Rys 5.13. Barka do przewozu cementu [19]

Wymienione rodzaje statkóZ PRJ E\ü EXGRZDQH MDNR EDUNL SFKDQH OXE PRWRUo-ZH 6WDWNL VDPRZ\áDGRZF]H WR VWDWNL NWyUH PDM XU]G]HQLD OXE V WDN ]EXGRZDQH *H áDGXQHN MHVW Z\áDGRZ\ZDQ\ VDPRF]\QQLH OXE SU]H] XU]G]HQLD EGFH QD VWDWNX 8U]G]HQLD WH V LQWHJUDOQ F]FL VWDWNX 6WDWNL WH V Z\NRU]\VW\ZDQH GR WUDQVSRUWX PDWHULDáyZ V\SNLFK SU]HGH ZV]\VWNLP FHPHQWX L NUXV]\ZD [19, 46]. W przypadku EDUHN SU]H]QDF]RQ\FK GR WUDQVSRUWX FHPHQWX PDM RQH NLOND áDGRZQL FKURQLF\FK áDGXQHN SU]HG G]LDáDQLHP F]\QQLNyZ DWPRVIHU\F]Q\FK àDGRZQLH V WDN XNV]WDáWRZa-QH *H áDGXQHN ]VXZD VL VDPRF]\QQLH QD XU]G]HQLD WUDQVSRUWRZH OXE Z REV]DU JG]LH ]DV\VDQ\ MHVW SU]H] V\VWHP WUDQVSRUWX SQHXPDW\F]QHJR =H Z]JOGX QD FL*DU VDPHM LQVWDODFML EDUNL VDPRZ\áDGRZF]H GR SU]HZR]X FHPHQWX QLH ]QDOD]á\ MHGQDN po-ZV]HFKQLHMV]HJR ]DVWRVRZDQLD &L*DU LQVWDODFML ]QDF]QLH ]PQLHMV]D áDGRZQRü EDUNL 'ODWHJR UR]ZL]DQLD WH ]QDOD]á\ ]DVWRVRZDQLD QD GURJDFK ZRGQ\FK JG]LH JZDUDQWo-ZDQD MHVW GX*D JáERNRü WUDQ]\WRZD 1D U\VXQNX 5.13 przedstawiono szkic planu

=QDF]QLH EDUG]LHM UR]SRZV]HFKQLRQH V EDUNL VDPRZ\áDGRZF]H GR SU]HZR]X NUu-V]\ZD .UXV]\ZR WM SLDVHN OXE *ZLU MHVW Z\GRE\ZDQH Z GX*\FK LORFLDFK ] GQD U]HN

zbiorników wodnych, dna mórz i oceanów. Jest to podstawowy surowiec dla

budownic-WZD 3R]D W\P GOD XWU]\PDQLD SDUDPHWUyZ UyGOGRZ\FK GUyJ ZRGQ\FK WRUyZ ZRd-Q\FK QD ZHMFLX GR SRUWyZ PRUVNLFK SURZDG]RQH V SUDFH SRJáELDUVNLH : WUDkcie tych SUDF Z\GRE\ZD VL XUREHN NWyU\ QDOH*\ QDVWSQLH RGWUDQVSRUWRZDü w inne rejony lub QD VSHFMDOQLH GR WHJR FHOX SU]H]QDF]RQH REV]DU\ 6WDWNL GR WUDQVSRUWX WHJR XURENX QRV] QD]Z V]DODQG\ &]VWR ]DOLF]D VL MH GR JUXS\ VWDWNyZ WHFKQLF]Q\FK MDNR SRGVWDZRZ\ HOHPHQW WDERUX SRJáELDUVNLHJR =DGDQLH V]DODQG\ SROHJD QD SU]\MFLX XURENX ] SRJá ELDUNL L RGWUDQVSRUWRZDQLH JR Z PLHMVFH SU]H]QDF]HQLD 6]DODQG\ SURMHNWRZDQH V L Eu-GRZDQH MDNR EDUNL ] ZáDVQ\P QDSGHP OXE EH] QDSGX 3U]\NáDG V]DODQG\ ] ZáDVQ\P QDSGHP SU]HGVWDZLRQR QD U\V 5.14. -HVW WR V]DODQGD GZXNDGáubowa firmy holender-VNLHM ,+& 2NUHOHQLH ÄGZXNDGáXERZD´ R]QDF]D *H V]DODQGD MHVW G]LHORQD Z SáDV]F]\( QLH V\PHWULL 2ELH F]FL V SRáF]RQH XNáDGHP SRáF]H VZRUzQLRZ\FK 8NáDG VLáRZQi-NyZ K\GUDXOLF]Q\FK SRZRGXMH UR]ZDUFLH GZX F]FL G]LNL F]HPX áDGXQHN

samoczynnie oSXV]F]D áDGRZQLH V]DODQG\ RVLDGDMF QD GQLH DNZHQX àDGXQHN WHQ MHVW WUDFRQ\ -HOL XUREHN ] SRJáELDUNL PD E\ü VXURZFHP GOD LQQ\FK Jaá]L SU]HP\VáX WR QDOH*\ VWRVRZDü V]DODQG\ R LQQ\FK V\VWHPDFK UR]áDGXQNX 6\VWHP UR]áDGXQNX PXVL ]a-SHZQLü SU]HPLHV]F]HQLH áDGXQNX ] V]DODQG\ QD OG VWDá\ OXE EHzSRUHGQLR GR ]DNáDGX

przeróbczego.

5\V  6]DODQGD GZXNDGáXERZD ,+&

Transport w systemie RO-RO wymaga odpowiednio dostosowanej do tej

techno-ORJLL WUDQVSRUWX IORW\ 3RGVWDZRZ FHFK WHJR WUDQVSRUWX WR VDPRF]\QQ\ ZMD]G áDGXn-NX QD SRNáDG VWDWáDGXn-NX L MHJR VDPRF]\QQ\ Z\MD]G 7DNL V\VWHP ]DáDGXQáDGXn-NX L UR]áDGXQáDGXn-NX QLH Z\PDJD SRUWRZ\FK XU]G]H SU]HáDGXQNRZ\FK 0XV] E\ü VSHáQLRQH MHGQDN LQQH ZDUXQNL RGSRZLHGQLR SU]\JRWRZDQH QDGEU]H*D SRUWRZH L VSHFMDOQD IORWD =DVDGQLF]

LQWHJUDOQ F]FL Z\SRVD*HQLD NDGáXED VWDWNX 5DPSD XPR*OLZLD ZMD]G L Z\MD]G So-MD]GX ]H VWDWNX QD QDGEU]H*H OXE RGZURWQLH 6WDWNL WHJR W\SX PR*QD SRG]LeOLü QD

MHd-nostki wielRSRNáDGRZH L MHGQRSRNáDGRZH :LHORSRNáDGRZH GZX- lub trzySRNáDGRZH VáX* GR WUDQVSRUWX VDPRFKRGyZ RVRERZ\FK L GRVWDZF]\FK -HGQRSRNáadowe to jed-QRVWNL GR WUDQVSRUWX PDV]\Q EXGRZODQ\FK UROQLF]\FK VDPRFKRGyZ FL*DURZ\FK

kontenerów. Wytwórnie samochodów osRERZ\FK EDUG]R FKWQLH NRU]yVWDM ] WUDQs-SRUWX UyGOGRZHJR 7UDQVSRUW WHQ ]DSHZQLD QLH]DZRGQRü L EH]SLHF]HVWZR áDGXQNX 8PR*OLZLD MHGQRF]HVQ\ WUDQVSRUW GX*HM OLF]E\ VDPRFKRGyZ W Polsce w latach 70. XELHJáHJR ZLHNX ]EXGRZDQR ]HVWDZ SFKDQ\ GR WUDQVSRUWX samochodów. Wypadek QD =DOHZLH :áRFáDZVNLP VSRZRGRZDá FDáNRZLWH ]DKDPRZDQLH WHJR V\VWHPX WUDQs-SRUWX VDPRFKRGyZ Z 3ROVFH 3U]\NáDG EDUNL SFKDQHM GRVWRVRZDQHM GR WUDQVWUDQs-SRUWX

samochodów osobowych przedstawiono na rys. 5.15 [112]. Jest to koncepcja barki przystosowanej do transportu samochodów produkowanych przez zaNáDG\ 9RONVZa-JHQD Z %UDW\VáDZLH -HGQRUD]RZR QD EDUN PR*QD ]DáDGRZDü  VDPRFKRGyZ 3DUDPHWU\ EDUNL XPR*OLZLDM HNVSORDWDFM QD 5HQLH NDQDOH 5–M–D i na Dunaju. &HFK FKDUDNWHU\VW\F]Q W\FK NRQVWUXNFML SUyF] UDPS\ ZMD]GRZHM V UDPS\ XPR* OLZLDMFH ZMD]G L Z\MD]G QD LQQH SRNáDG\ %DUNL WHJR W\SX PXV] E\ü Z\SRVD*RQH w V\VWHP EDODVWRZ\ NWyU\ SU]HFLZG]LDáD ]E\W GX*HPX SU]HJáELHQLX Z WUDNFLH ]Dáa-GXQNX L UR]áadunku.

2GPLDQ IORW\ R NWyUHM E\áD PRZD V VWDWNL GR WUDQVSRUWX GX*\FK L FL*NLFK So-MD]GyZ NRáRZ\FK Z W\P WH* áDGXQNyZ ZLHONRJDEDU\WRZ\FK ZMH*G*DMF\FK QD VSe-FMDOQ\FK SRGZR]LDFK NRáRZ\FK %DUNL WHJR W\SX V EXGRZDQH MDNR

MHGQRSRNáado-we, z UDPS ZMD]GRZ 3RNáDG MHVW ]QDF]QLH Z]PRFQLRQ\ ]H Z]JOGX QD GX*H REFL*HQLD L QDFLVNL %DUND PXVL E\ü Z\SRVD*RQD Z VSUDZQ\ V\VWHP EDODVWRZ\ SU]HFLZG]LDáDMF\ ]E\W GX*\P SU]HJáELHQLRP Z WUDNFLH RSHUDFML ]DáDGXQNX L UR]áa-GXQNX =ELRUQLNL WH V UR]PLHV]F]one na przestrzeni dna i burt podwójnych. Regu-ODFMD SU]HJáELHQLD XPR*OLZLD PLQLPDOL]DFM ZLHONRFL QDFLVNX UDPS\ ZMD]GRZHM QD SRGSRU EU]HJRZ 5DPSD ZMD]GRZD ]DSHZQLD SUDZLGáRZ\ ZMD]G L Z\MD]G áa-GXQNX QLH]DOH*QLH RG ]DQXU]HQLD EDUNL =DQXU]HQLH WR MHVW ]PLHQQH =PLHQLD VL ZUD] ] WUZDQLHP SURFHVX ZMD]GX OXE Z\MD]GX áDGXQNX : 3ROVFH EUDN WHJR W\SX IORW\ PLPR *H LVWQLHMH ]DSRWU]HERZDQLH QD WHJR W\SX XVáXJL WUDQVSRUWRZH %DUNL WDNLH E\á\ SURMHNWRZDQH L EXGRZDQH Z 3ROVFH GOD DUPDWRUyZ ]DJUDQLF]Q\FK

W ostDWQLP RNUHVLH Z\NRQDQ\ ]RVWDá SURMHNW WDNLHM EDUNL GOD DUPDWRUD IUDQFXVNLHJR

przeznaczonego do przewozu rakiet ARIANE V. Widok barki przedstawiono na rysunku 5.16.

Rys. 5.16. Barka typu RO-RO dla armatora francuskiego [28]

:\NRU]\VWXMF XU]G]HQLD G(ZLJRZH FL*NLH ZLHONRJDEDU\WRZH áDGXQNL PR*QD WUDQVSRUWRZDü ]Z\Ná\PL EDUNDPL SFKDQ\PL OXE PRWRURZ\PL %DUNL PXV] PLHü MHd-QDN ]QDF]QLH Z]PRFQLRQ NRQVWUXNFM GQD NDGáXED ]H Z]JOGX QD ]ZLNV]RQH QDFi-VNL ORNDOQH RG áDGXQNX

67$7.,3$6$(56KIE

: SU]HV]áRFL *HJOXJD UyGOGRZD RGJU\ZDáD LVWRWQ URO QLH W\ONR Z WUDQVSRUFLH WRZDUyZ DOH WH* MDNR URGHN WUDQVSRUWX OXG]L 5R]ZyM WUDQVSRUWX NROHMRZHJR L VDPo-FKRGRZHJR JVWD VLHü GUyJ Z]URVW SUGNRFL MD]G\ áDWZD GRVWSQRü W\FK URGNyZ

transportu to przyczyQ\ NWyUH GRSURZDG]Lá\ GR PLQLPDOL]DFML ]QDF]HQLD *HJOXJL Z SU]HPLHV]F]DQLX OXG]L )HJOXJD SDVD*HUVND VSHáQLD REHFQLH URO X]XSHáQLDMF Z VWRVXQNX GR LQQ\FK V\VWHPyZ 8PR*OLZLD WUDQVSRUW OXG]L SU]H] SU]HV]NRG\ ZRGQH

tam gdzie brak przepraw mostowych. OSUyF] OXG]L WUDQVSRUWXMH VL MHGQRF]HQLH So-MD]G\ NRáRZH 6WDWNL XPR*OLZLDMFH SU]HSUDZ\ QDOH* GR JUXS\ VWDWNyZ NWyUH RNUHOD VL PLDQHP SURPyZ 3URP\ V Uy*QHM ZLHONRFL L NRQVWUXNFML 1D U]HNDFK VSRW\ND VL SURP\ OLQRZH NWyUH QLH Z\PDJDM QDSGX Z\NRU]\VWXM SUG U]HNL 6]HURNLH SU]e-V]NRG\ ZRGQH GX*H QDW*HQLH UXFKX PDáD SUGNRü SUGX Z\PDJD EXGRZ\ SURPyZ ] ZáDVQ\P QDSGHP :DUXQNL WDNLH Z\VWSXM SU]\ XMFLX U]HN GR PRU]D Z 3ROVFH – QD =DOHZLH 6]F]HFLVNLP SU]HSUDZD SU]H] ZLQ ] Z\VS\ :ROLQ GR ZLQRXMFLD )HJOXJD SDVD*HUVND REHFQLH VSHáQLD LQQD URO -HVW HOHPHQWHP SU]HP\VáX WXU\VW\F]Qe-JR 8PR*OLZLD RGSRF]\QHN UR]U\ZN ]ZLHG]DQLH ]DE\WNyZ L DWUDNFML WXU\VW\F]Q\FK ]ORNDOL]RZDQ\FK Z]GáX* GUyJ ZRGQ\FK =DGDQLD WH Z\PDJDM RGSRZLHGQLHM IORW\

FlRW SDVD*HUVN PR*QD SRG]LHOLü QD

•6WDWNL W\SX KRWHORZHJR R Uy*Q\P VWDQGDUG]LH XPR*OLZLDMFH VSG]HQLH JUXSLH RVyE NLONXQDVWRGQLRZ\FK ZF]DVyZ SU]HPLHV]F]DMF VL SR GURJDFK ZRGQ\FK 3ROVNL

i Europy.

•6WDWNL Z\FLHF]NRZH XPR*OLZLDMFH RUJDQL]RZDQLH MHdnodniowych wycieczek,

F]VWR PDM ]DSOHF]H UHVWDXUDF\MQH ] PR*OLZRFL RUJDQL]DFML LPSUH] RNROLF]QRFLo-Z\FK WDN*H Z Sorze nocnej.

•7UDPZDMH ZRGQH VSHáQLDMFH URO URGNyZ WUDQVSRUWX SXEOLF]QHJR MDN WH*

URd-ka do organizacji kilkugodzinnych wycieczek uPR*OLZLDMF\FK ]ZLHG]DQLH

RNUHOo-nego miasta od stron rzeki.

7DEHOD  3DUDPHWU\ IORW\ SDVD*HUVNLHM :\PLDU\ JáyZQH >P@

Nazwa statku

L B T ^{Moc [kW]} /LF]ED SDVD*erów =Dáoga

Swiss Pearl 110 11,4 1,3 1100 123 27 Casanova 103 9,7 1,5 1000 96 36 River Cloud 103 9,6 1,5 1000 88 35 A’ROSA 124,5 14,4 1,48 1600 242 50 Swiss Coral/Saxsonia 82 9,5 1,1 750 88/90 21 Donau-prinzesin 110,8 15,4 1,65 2×734 215 46 Viking Neptune 114,34 11,4 1,85 2×783 150 46 River Explorer 125,5 11,4 1,5 2×783 170 40 Frederic Chopin 83 9,5 1,05 2×350 80

: RVWDWQLFK F]DVDFK QDVWSLá UR]ZyM VWDWNyZ SDVD*HUVNLFK SLHUZV]HM JUXS\ 6 WR

jedQRVWNL SU]\VWRVRZDQH GR *HJOXJL SR 5HQLH 'XQDMX GURJDFK ZRGQ\FK 5RVML

L 8NUDLQ\ 6 WR MHGQRVWNL GáXJRFL RN –P R  OXE  SRNáDGDFK ] OXNVXVRZR Z\SRVD*RQ\PL NDELQDPL =DQXU]HQLH QLH SU]HNUDF]D  P 6]HURNRü MHOL MHVW WR VWDWHN SU]H]QDF]RQ\ GR *HJOXJL QD 5HQLH Z\QRVL PDNV\PDOQLH  P 'OD VWDWNyZ HNVSORDWRZDQ\FK QD 'XQDMX L GURJDFK ZRGQ\FK (XURS\ :VFKRGQLHM V]HURNRü MHVW ZLNV]D 3DVD*HURZLH GR VZRMHM G\VSR]\FML PDM UHVWDXUDFMH EDU\ VDOH NLQRZH

EDVe-ny, mini golf itp. W tabeli 5.6 podano podstawowe parametry tych statków [107]. Moc silnikówXPR*OLZLD RVLJDQLH SUGNRFL SRZy*HM  NPK

5\V  6WDWHN SDVD*HUVNL 5LYHU ([SORUHU SODQ RJyOQ\

Ostatni z przedstawionych w tabeli 5.6 VWDWNyZ QDOH*F\ GR DUPDWRUD QLHPLHc-NLHJR SU]\VWRVRZDQ\ MHVW GR *HJOXJL Z UHODFML àDED–Odra i dalej do Szczecina L :URFáawia.

: 3ROVFH Z ]DVDG]LH PR*QD PyZLü R IORFLH SDVD*HUVNLHM NWyU ]DOLF]\ü QDOH*\ GR

grupy drugiej. JHVW WR MHGQDN MX* IORWD QLH RGSRZLDGDMFD REHFQLH RERZL]XMF\P

standardom. Brak jej przede wszystkim zaplecza restauracyjnego. W ostatnich latach

]RVWDá Z\NRQDQ\ MHGHQ SURMHNW QRZRF]HVQHJR VWDWNX SDVD*HUVNLHJR GOD *HJOXJL SR

Na-nale Ostróda–(OEOJ 6WDWHN Z\NRQDQR Z 1$9,&(17580 :URFáDZ -HJR V\OZHWN

przedstawiono na rys. 5.18.

%UDN MHVW JHQHUDOQLH VWDWNyZ VSHáQLDMF\FK URO WUDPZDMyZ ZRGQ\FK 2EHFQLH V

eksploatowane adaptacje statków projektowanych do innych celów. W Polsce

tramwa-MH WDNLH PR*QD ] SRZRG]HQLHP Z\NRU]\VWDü Z WDNLFK PLDVWDFK MDN 6]F]HFLQ *GDVN :URFáDZ :DUV]DZD .Uaków.

5\V  6\OZHWND VWDWNX QD NDQDá 2VWUyGD – (OEOJ >@