historia Biblioteki Szkoły Wyższej w Neubrandenburgu rozpoczyna się w mo-mencie powstania Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Neubrandenburgu w 1982 roku. Zaczątkiem jej księgozbioru były przejęte przez bibliotekę zbiory Instytutów Kształcenia Nauczycieli w Templinie i Kyritz oraz nowe nabytki. 27 września 1987 otwarto prowizorycznie urządzoną w dwóch salach konferencyjnych bibliotekę.
Zbiory biblioteczne były stale powiększane, m.in. przez przejęcie księgozbiorów Szkoły Wyższej w Güstrow. Margot honecker, w owym czasie minister szkolnictwa powszechnego NRd, uroczyście otworzyła Wyższą Szkołę Pedagogiczną im. Edwi-na hoerlego w Neubrandenburgu w dniu 3 października 1989 roku. Upadek Muru Berlińskiego 9 listopada 1989 roku spowodował, że zaledwie miesiąc po otwarciu zaistniała konieczność przemyślenia na nowo struktury zbiorów bibliotecznych.
Pierwszy Zakład Nauki Zawodu „Wyższej Szkoły Zawodowej w Neubranden-burgu“ został otwarty w październiku 1991 roku. Z Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Neubrandenburgu powstał Wydział Zamiejscowy Uniwersytetu w Greifswaldzie,
obie biblioteki uczelniane pracowały wspólnie pod jednym zarządem. Księgozbiór biblioteczny liczył wtedy ok. 2200 książek i 80 tytułów czasopism.
Wydział Zamiejscowy z siedzibą w Neubrandenburgu został zamknięty w 1994 roku, a liczące ok. 40 000 książek zbiory biblioteczne przewieziono do Greifswaldu.
Z kolei zbiory Biblioteki Wyższej Szkoły Zawodowej w Neubrandenburgu obejmowały 48 300 książki oraz 370 tytułów czasopism i gazet. Rozpoczął się proces kompute-ryzacji biblioteki, podłączono pierwsze komputery osobiste, zainstalowano OPAC (Online Public Access Catalogue) i przestawiono się na katalogowanie komputerowe, automatycznie również w Centralnym Katalogu Zespolonym (Zentraler Verbundka-talog) Państwowej i Uniwersyteckiej Biblioteki w Getyndze.
We współpracy z Biblioteką Uniwersytecką w Rostocku rozpoczęto w 2006 roku realizację pilotażowego projektu „Biblioteka Cyfrowa Meklemburgii Pomorza Przedniego“. Jego celem była prezentacja online – przy użyciu systemu MyCoRe – prac dyplomowych studentów, publikacji pracowników uniwersyteckich i bibliografii uczelni. do 2008 roku biblioteka gromadziła wyłącznie opublikowane prace dyplo-mowe w formie drukowanej.
Począwszy od stycznia 2008 roku rozpoczęto włączanie pierwszych publikacji cyfrowych i archiwizowanie prac dyplomowych. do 1 grudnia 2012 zarejestrowano w Bibliotece Cyfrowej uczelni w Neubrandenburgu łącznie ok. 2000 prac. Opubliko-wano 40% prac dyplomowych, a kolejne 2% zostanie udostępnione, zgodnie z ustawą
A
ARTYKUŁYo ochronie publikacji, po upłynięciu indywidualnie ustalonych terminów.
Przeciętny okres ochrony wynosi 3 lata. Pozostałe 58% prac ze względu m.in. na zasady zachowania poufności i ochronę danych zostało zarchiwi-zowane bez prawa do udostępniania.
W tym wypadku nośnik danych będzie przechowywany w archiwum przez 5 lat, a dane zostaną zarchiwizowane na serwerze Wyższej Szkoły w Rostocku.
Również po upływie tego pięcioletniego okresu będzie możliwe udostępnienie prac dyplomowych przez katalog i Bibliotekę Cyfrową Wyższej Szkoły
w Neubrandenburgu. Archiwizację studenckich prac dyplomowych gwarantuje Nie-miecka Biblioteka Narodowa.
Biblioteka Cyfrowa oferuje duże korzyści, a wolny dostęp do pełnych tekstów stanowi bardzo wygodną propozycję. dzięki temu aktualne publikacje, np. z zakresu pracy socjalnej czy architektury krajobrazu danego regionu, są udostępniane online na bieżąco.
Włączenie pracy dyplomowej do Biblioteki Cyfrowej poprzedza wypełnienie online przez studenta lub studentkę odpowiedniego formularza. Zawiera on dane bibliogra-ficzne, abstrakt i słowa kluczowe ułatwiające wyszukiwanie. Jest przechowywany na specjalnym serwerze Wyższej Szkoły w Neubrandenburgu.
Student lub studentka otrzymuje następnie wypełniony formularz mailem, który drukuje i podpisuje dla zapewnienia ochrony praw autorskich. Natomiast nośnik danych jest przekazywany do przechowania w bibliotece.
Ze względu na zwiększający się nakład pracy w bibliotece pracownikowi realizują-cemu projekt przyznano 10 % czasu jego pracy na wykonywanie zadań w Bibliotece Cyfrowej. Po zakończeniu tego etapu projektu, od jesieni 2010 roku, za opracowanie prac dyplomowych w Bibliotece Cyfrowej odpowiedzialni są dwaj współpracownicy – studenci. do ich zadań należy wprowadzenie informacji zawartych w formularzu oddawczym do maski danych Biblioteki Cyfrowej. Przyporządkowują także zakresy tematyczne (wg klasyfikacji dziesiętnej) Biblioteki Narodowej i klasyfikacji specjalnej ustalonej w bibliotece. do maski danych są podłączane dane pracy dyplomowej w formacie archiwizacyjnym pdf-a i wysłane do Biblioteki Cyfrowej Wyższej Szkoły w Neubrandenburgu. Tam następuje powiązanie zestawu danych z katalogiem uczelni i praca może zostać udostępniona online.
W porozumieniu ze studentkami i studentami co roku odbywają się spotkania informacyjne dla absolwentów i absolwentek na temat „Publikacje i archiwizowanie prac dyplomowych w Bibliotece Cyfrowej Wyższej Szkoły w Neubrandenburgu”.
Studiujący są w ten sposób informowani o przebiegu procesu publikacji (ew. z adno-tacją o ograniczeniu w dysponowaniu) i archiwizacji prac dyplomowych. Spotkania te mają na celu informację, odpowiadanie na pytania i przeciwdziałanie mogącym pojawić się problemom (np. brakującym podpisom). Studiujący otrzymują ulotki
in-A
ARTYKUŁYformacyjne z dokładnymi instrukcjami dotyczącymi publikacji i/lub archiwizacji prac dyplomowych. W razie pojawienia się wątpliwości możliwe jest w każdym czasie zasięgnięcie informacji przez stronę internetową lub zwrócenie się do pracowników biblioteki.
Obecnie w Bibliotece Wyższej Szkoły w Neubrandenburgu zatrudnionych jest siedmiu pracowników i ośmiu pomocników – studentów. Biblioteka zajmuje po-wierzchnię 1 107m2 i posiada ok.192 000 mediów, w tym również licencjonowane e-booki, e-czasopisma i bazy danych. Wszyscy pracownicy, studenci i wykładowcy uczelni mogą także korzystać z tych mediów elektronicznych w domu. Biblioteka oferuje użytkownikom łącznie 72 miejsca pracy, w tym 20 stanowisk komputerowych z dostępem do baz danych i Internetu. Istnieje również możliwość skanowania, kopio-wania i drukokopio-wania. W ramach tworzenia uczelni przyjaznych rodzinom urządzono w bibliotece w 2011 roku kącik dla dzieci z książeczkami dla maluchów i kredkami.
Ze względu na przebudowę budynku głównego biblioteki Wyższej Szkoły w Neu- brandenburgu w 2013 roku zostanie ona na ponad dwa lata przeniesiona do innych pomieszczeń. W nadziei na zwiększenie powierzchni bibliotecznej w zmodernizo-wanym budynku bibliotecznym pracownicy biblioteki odnoszą się do tej przebudowy pozytywnie.
Tłumaczenie: Małgorzata Maciejewska Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica
Aleksandra Skiba
Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica w Szczecinie