Prowadzenie przez gminę przedszkoli publicznych i dotacje dla placó-wek niepublicznych stanowią duże obciążenie budżetu miasta. Wymierne efekty w opolskiej edukacji najmłodszych, mimo ograniczeń finansowych
i prawnych, osiągane są poprzez perspektywiczne planowanie, celowe i skuteczne działanie ukierunkowane na określony model przedszkola i standardy jakości, a w dużej mierze także dzięki zaangażowaniu władz miasta, dyrektorów, nauczycieli i rodziców.
Rada Miasta Opola w 2011 r. przyjęła „Kierunki polityki oświatowej miasta Opola na lata 2011–2015”14, dokument określający perspektywicz-ne cele i zadania edukacyjperspektywicz-ne. Kierunki polityki oświatowej odzwiercie-dlają potrzeby środowisk edukacyjnych i oczekiwania społeczne oraz ra-cjonalizują działania organu prowadzącego wobec wszystkich jednostek oświatowych w mieście.
Do pełnej realizacji kierunków polityki oświatowej, określonych na naj-bliższe lata, ustalone zostały modele i standardy edukacyjne (do których dochodzenie będzie następowało w sposób ewolucyjny), uwarunkowane realiami finansowymi i prawnymi, możliwościami organizacyjnymi, po-tencjału i zaangażowania ludzkiego, potrzebami oświatowymi i potrzeba-mi środowiska społecznego.
Przyjęty model przedszkola:
• przedszkole liczy nie mniej niż dwa oddziały;
• grupa przedszkolna liczy od 15 do 20 dzieci;
• obiekt przedszkolny przystosowany do potrzeb osób niepełnospraw-nych;
• plac zabaw wyposażony w atrakcyjny i bezpieczny sprzęt;
• sale dydaktyczne wyposażone w sprzęt multimedialny i audiowizu-alny;
• pracownie do zajęć tematycznych (teatralne, plastyczne, muzyczne).
Standardy edukacyjne dla przedszkoli:
• rozpoznawanie i rozwijanie indywidualnych zdolności i umiejętno-ści dzieci oraz zapewnienie przepływu informacji w tym zakresie na wyż-szy poziom kształcenia;
• zajęcia wspomagające rozwój fizyczny dziecka (rytmika, gimnastyka korekcyjna);
• pomoc psychologiczno-pedagogiczna dla dzieci i ich rodziców (logo-peda, psycholog, terapeuta);
• nauka języka obcego;
• profilaktyka zagrożeń patologicznych.
Działania określone w kierunkach polityki oświatowej są sukcesyw-nie realizowane i monitorowane. Już dzisiaj stopień wdrażania modelu placówki przedszkolnej i standardów edukacyjnych w przedszkolach jest satysfakcjonujący.
14Polityka oświatowa miasta Opola na lata 2011–2015, Urząd Miasta Opola, Opole 2011.
Opolskie przedszkola posiadają dobrą infrastrukturę materialną, obiekty są wyremontowane, estetyczne i bogato wyposażone w pomoce, zabawki i sprzęt. Edukacja dziecka w przedszkolu jest realizowana przy wykorzystaniu bardzo wielu ciekawych i często niestandardowych form i metod pracy na podstawie wielu ciekawych programów innowacyjnych, autorskich i własnych. W ramach posiadanych środków przedszkola mają możliwość finansowania lub dofinansowania zadań przyjętych w stan-dardach edukacyjnych dla przedszkoli, wspomagających rozwój fizyczny dzieci (rytmika, gimnastyka korekcyjna) i naukę języka obcego. Zapew-niają warunki harmonijnego rozwoju fizycznego i psychicznego dzieci po-przez edukację kulturalną, prozdrowotną i proekologiczną.
Przez cały etap edukacji przedszkolnej dziecko jest obserwowane i wspierane pod kątem indywidualnych umiejętności, zainteresowań i uzdolnień. Przedszkola wspomagają rodzinę w rozwoju dzieci w tym zakresie przez realizację autorskich programów edukacji artystycznej, organizację zajęć dodatkowych z zakresu tańca, teatru, plastyki, muzy-ki, rozwijania u dzieci podstaw kształcenia informatycznego, organiza-cję przeglądów, festiwali i konkursów. Prowadzą edukaorganiza-cję regionalną i patriotyczną, integrację międzypokoleniową i środowiskową w ramach kalendarza stałych imprez i uroczystości (festyny rodzinne, olimpiady sportowe, olimpiady zdrowia, święto pieczonego ziemniaka, jasełka, wo-dzenie niedźwiedzia, babski comber), poprzez realizowane takich progra-mów jak np.: „Mały Opolanin”, „Opole moje miasto”.
Powszechna jest dostępność do zajęć wspomagających rozwój fizyczny dziecka (rytmika, gimnastyka korekcyjna), nauki języka obcego (angielski, niemiecki) i pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci i ich rodzi-ców (psycholog, terapeuta, logopeda). Zajęcia specjalistyczne w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci organizowane są naj-częściej przez nauczycieli danego przedszkola, posiadających dodatkowe, specjalistyczne kwalifikacje. Podnosi to skuteczność działań, skraca czas poznania przez nauczyciela dziecka z dysfunkcjami, pozwala na szybsze rozpoczęcie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych i nie naraża dziecka na pokonywanie dodatkowego stresu związanego z nawiązywaniem kon-taktów z nową osobą dorosłą.
Ciekawą inicjatywą kilku przedszkoli jest wykorzystywanie, w ramach dodatkowych zajęć z dziećmi, techniki komputerowej, odpowiednich pro-gramów przeznaczonych dla małych dzieci i pracy z komputerem. Zajęcia te mają nie tylko zainteresować nowoczesną techniką, ale i nauczyć zasad posługiwania się komputerem z zachowaniem bezpieczeństwa i higieny pracy. Przedszkola systematycznie podnoszą jakość swojej pracy, czego dowodem są uzyskane certyfikaty jakości, takie jak: „Partnerskie
Przed-szkole”, „Lider integracji”, „Przedszkole bezpieczne dla zdrowia i rozwo-ju dziecka”, „Przedszkole Promujące Zdrowie”, „Bezpieczne Przedszko-le”, „Zielone Przedszkole”.
Rozpoznawanie oraz rozwijanie pasji, zainteresowań i uzdolnień dzie-ci oraz przekazywanie informacji o mocnych stronach dziecka do szkoły stanowi ważne zadanie pracy merytorycznej przedszkoli. Przedszkola podejmują coraz więcej skutecznych działań, aby jak najwięcej informacji o dziecku przekazać szkole, w której rozpocznie ono obowiązek szkolny.
W tym celu współpracują z dyrektorami i nauczycielami szkół podstawo-wych. Nauczyciele nauczania wczesnoszkolnego otrzymują od rodziców informację charakteryzującą dziecko, w formie np. portfolio przygotowa-nego przez przedszkole na zakończenie pierwszego etapu edukacji dziec-ka. Dostarcza ono nauczycielowi klasy pierwszej znaczących informacji o dziecku, przede wszystkim o jego mocnych stronach, możliwościach, zainteresowaniach, uzdolnieniach, jak też o trudnościach, emocjach, więzi z rówieśnikami i dorosłymi. Informacje te podpowiadają nauczycielowi możliwości edukacji przedmiotowej i sposobie realizacji zadań edukacyj-nych sprzyjających dziecku w pokonywaniu trudności, a przynoszących radość z uczenia się i rozwijania zainteresowań i zdolności.
Ź r ó d ł o: Materiały Wydziału Oświaty Urzędu Miasta Opola.
Rozpoznawanie i rozwijanie uzdolnień dzieci oraz przekazywanie po-zytywnych informacji o dziecku do szkoły jest jednym z wielu przykładów osiągania określonych modeli i standardów placówek przedszkolnych.
Na modelową organizację edukacji przedszkolnej w Opolu oraz znaczące osiągnięcia w tym zakresie składa się wiele czynników.
Ź r ó d ł o: Materiały Wydziału Oświaty Urzędu Miasta Opola.
Wykres 5. Czynniki wpływające na modelową organizację edukacji przedszkolnej w Opolu