— J o jn e mój z ię ć to s o b ie o tw ie r a w tu te js z e m ia sto c a łk ie m p o lity c z n y in te r e s.
— Co to z a p o lity c z n y in te r e s m o ż e b y ć ?
— T o j e s t k a n to r r e k o m e n d a c y jn y od p o sa d y i p r a cy .
— A d la c z e g o to m a b y ć in te r e s p o lit y c z n y ?
— B o w ta k im k a n to r z e to s ię w s z y s tk o b ie r z e , a n ic s ię n ie d a je ...
%
K T Ó R E G O T O M I E S I Ą C A , M O S Z Ą C E G O M I A M O :
LISTOPA.D e e e e s :
Patronem jest osobliw ym :
2 )e k a d e n c y n sz m a rk o tn y .
W e s o ło ś c i n ie p o s ia d a te n p a tr o n za z ła m a n e g o h e le r a . M uzy j e g o d r z e m ią w o p u s to sz a ły c h la s a c h i n a o p a d ły c h liś c ia c h , n ie m o gą b y ć w ię c in n e , ja k d e k a d e n c k ie .
S ą , k tó rzy w y w o d z ą ró d D e k a d e n c y u s z a od j e d n e g o delta sp r y tu g e s z e fc ia r s k ie g o , k tó r e g o b ra k m u, c h o ć m a w s o b ie — a r ty s ty c z n e g o z a p a łu n a fu n ty, a e s te ty z m u n a c e n tn a r y . S tą d te ż te a tr p o d j e g o rz ą d a m i p o k a z u je się ni to b e c z k a d ziu r a w a , k tórej n ie da ra d y ż a d e n z b e d n a r z y te g o ś w ia t a , a tem m n iej ż a d n a R a d a .
T ak w ię c D e k a d e n c y u s z sta je s ię p o d o b n y do d rz e w a , z k tó r e g o lis to p a d o tr z ę sn ą ł liś c ie , a lb o d o c h m ie lu s c h n ą c e g o n a ... T y c z c e .
A b y ro b a k a z a la ć sz u k a p o c ie c h y w W ę g r z y n ie , lu b n a p la c u S o ls k ic h A le z a w d y m im o to b y ł m a rk o tn y , p o z o s ta je n im i n a d a l.
H O R O S K O P Y .
0 , w y w s z y s c y , k tó r z y p r z y jść m a c ie n a św ia t, c h r o ń c ie ż s ię , b y n ie o d b y ć tej p o d r ó ż y
p o d ch m u rn em i m g liste m z n a m ie n ie m D e k a d e n c y u sz a .
N ie b ę d z ie w p r a w d z ie ż y c ie tak iej d z ia tw y tw a r d e , a le ic h d u sz a b ę d z ie m ię k a , a u c ie s z - n o ś c i w n iej z n a jd z ie s ię m a ło .
B ęda z a d u m a n i w so b ie , p o m ię d z y k a ż d e s ło w o w k ła d a ją c y p a u z ę d łu g ą , a z e c h c ą , by w s z y s c y s z li za n im i, a n ie o n i z a in n y m i.
U r o d z o n a pod D e k a d e n c y u sz a z n a k ie m d z ia t w a d u żo b ę d z ie m ia ła n ie p r z y ja c ió ł, le c z ta k ż e d u żo p r z y ja c ió ł. A le n ie b ę d z ie m ia ła te g o je d n e g o p r z y ja c ie la , k tó r y b y jej n a ta r ł u s z y , ile ra z y r o z m a z g a i s ię .
S tą d te ż z a w o d e m ic h w ła ś c iw y m , d o j a k ie g o k o lw ie k z a c ią g n ą s ię z a w o d u — b ę d z ie d o ś w ia d c z a n ie c ią g ły c h z a w o d ó w .
I s t a n ą s ię p r a w d z iw y m o b r a z e m lis to p a d a, c o ły s in ą ś w ie c i, w ia tr e m w z d y c h a , d e s z c z e m fo lg u je sw e j ż a ło śc i.
“ W " 3s:a,-w ±aa?:rL ±.
<4e«S3st>—
— 156 —
N ie d o ś ć w ła s n y c h u tr a p ie ń , j e s z c z e c u dze ś c ig a ć n a s m u s z ą ! S n u ją s ię d o k o ła , ja k n a tr ę tn e k om ary, a b y z a p u ś c ić j a d o w it e ż ą d ło w ó w c z a s w ła ś n ie , g d y w c a le n ie j e s te ś m y p r z y g o to w a n i n a p o d o b n y atak .
Z d a w a ło b y s ię , ż e p rzy n a jm n iej w k a w ia r n i b e z p ie c z n y c z ło w ie k od n ich . A le g d z ie t a m ! K o f e in a , n ik o ty n a , b a , n a w e t »żu rn alin a« (s to k ro ć s t r a s z n ie j s z y od ta m ty ch n a r k o ty k ó w b ib u ły i c z e r n i d ru k a rsk iej) n ie d ają d o sta te c z n e j o ch ro n y p r z e c iw k o w sp o m n ia n y m in tr u z o m .
R o zm a ite p r z e s ile n ia c z y c h a ją , ja k le w sz u k a ją c y , k o g o b y p o ża rł.
P ije sz n. p. n a jsp o k o jn iej w ś w ie c ie c z a r n ą k a w ę , a tu w y c ią g a s ię n a g le do c ie b ie p r a w ic a d a w n o n ie w id z ia n e g o p r z y ja c ie la A n ie l
sk o u ś m ie c h n ię ta m in a św ia d c z y o n iez m ie r n e j r a d o ś c i, k tó r ą sp r a w ia m u tw ój w id o k . N ie u p ły n ie je d n a k w ię c e j n a d p a rę sek u n d , a ju ż sp o jr z e n ie d ru ch a p r z y b ie r a ta k cm e n ta r n y c h a r a k te r , ż e n a w e t ły c z a k o w s k i » p a g ó rek ś m ie r - j
ci« m ó g łb y p rzy n im u c h o d z ić z a ... sa lę b a lo w ą . O tóż m a sz — j e s t M ont PeKfe i j e s t la w a , z k tó rej z a le w u n ie u jd z ie sz . P r z y ja c ie l z a c z y n a od ś w ie ż a ć p a m ię ć d a w n y c h le p sz y c h c z a s ó w , co zn a c z y , ż e d zisia j c z a s y s ą g o r s z e . B a, i o ile g o r s z e ! Ś w ia t c a ły p r z e b y w a w ie lk ie p r z e s ile n ie fin a n so w e , a ż a d n a c z ę ś ć ś w ia ta n ie cier p i sk u tk ie m n ie g o w ty m sto p n iu , co E uropa.
W E u r o p ie d o w ia d u je s z się — k ry zy s n a jd o tk liw ie j p rzy g n ia ta A u stry ę, w A u str y i Ga- lic y ę , w G alicyi L w ó w , a w e L w o w ie — je g o , p r z y ja c ie la z la t m ło d z ia n y c h , to w a r z y s z a ze sz k o ln ej ła w y , w sp ó ln ik a r o z m a ity c h p ó źn iej es k a p a d , p r z e d s ię b r a n y c h d o w s p ó łk i z to b ą , T ak w ię c la w a m a c ię ju ż w sw y m k ip ią tk u ; u c ie c z k a n ie m o ż liw a ; g o r ą c o c i ja k w p ie k le , d u sis z s ię , a o n a sy c z y ty lk o i b e łk o c e . M ały
» p o d p isik n a w e k s e lk u * , lu b j e s z c z e m n ie js z a
» g o tó w e c z k a U Inny c a su s.
A n i śla d u j a k ie g o k o lw ie k p r z y ja c ie la ...
W c h w ili j e d n a k ż e , g d y z a p a liw s z y d z ie s ią te g o p a p ie r o s a , z a m y ś la s z o p u śc ie g o ś c in n y p r z y b y tek , w y s u w a s ię z z a w ę g ła u ś m ie c h n ię ty u p r z e j
m ie g o sp o d a r z lo k a lu . T ak, j e s t : u ś m ie c h n ię ty ! P o d n o s z ę to z n a c isk ie m , g d y ż n ic g r o ź n ie jsz e g o n ad u śm ie c h n ie w in n y n a tw a r z y lu d zi, k tórzy m a ją do n a s in te r e s . G d yby k ro k o d y l o b d a r z o n y b y ł e la s ty c z n ie js z ą p a sz c z ą , r ę c z ę , że n ig d y n ie sp o ż y łb y b a ra n k a b e z z a h y p n o ty z o w a n ia go w p o p rz ó d u śm ie c h e m . A le g o sp o d a r z k a w ia r n i | n ie j e s t k ro k o d y le m . P r z y b y w a o n do c ie b ie , j
ja k o d o » sz ta m g a sta « (w c ią g u rok u w id z ia ł c ię w sw y m p rzy b y tk u co n ajm niej — trz y j ra zy ), a b y za p y ta ć , jak te ż s łu ż y c i »s z a n o w n e zd r o w ie c z k o * O trz y m a w sz y u sp a k a ja ją c ą o d p o w ie d z , cz u je s ię n ią tem b ard ztej z a c h w y c o n y , j
iż sta n sa n ita r n y m ia s ta p o z o s ta w ia dużo do ż y c z e n ia
W p ie r w sz y m r z ę d z ie w in ie n tem u b rak n a leż y te j o p iek i z e s tr o n y w ła d z , p o w o ła n y c h do c z u w a n ia n ad z d r o w ie m o g ó łu , — n a s tę p n ie z a ś — w y s o k ie p o d a tk i, k tó r e za tr u w a ją k a ż d em u ż y c ie . O n n a p r zy k ła d o d a rty z o s ta ł p rze z k o m is y ę sz a c u n k o w ą fo r m a ln ie z e sk ó ry . G d y
by ż c h o ć w za m ia n »w y k o n y w a n ie z a w o d u « d o z n a w a ło ja k ie j o p i e k i ! B a ! G dyby p r z y n a j
m niej n ie sp o ty k a ło s ię z sz y k a n a m i...' A je d n a k ty c h w ła ś n ie t. j. sz y k a n , n ie z d o ła n ik t u n ik n ą ć . I o n t e ż n ie u n ik n ą t Oto b rzy d k ie ję z y k i d o n io s ły p ro k u ra to ry i, ja k o b y w k a w ia r n i u p r a w ia n o c ic h a c z e m h a za rd . N a jp o tw o r n ie jsz e k ła m stw o . S a m p r z e c ie ż p o tw ie r d z ić m o ż e s z , ż e k ła m s t w o ! C zy ż c h o ć b y zła m a n y g r o sz p r z e p ad ł ci tu p rzy fer b e lk u , lub fa r a o n ie ?
P r z y z n a je sz , a le p rzy z n a ją c , c z u je sz ju ż p rze z sk ó r ę w y b u c h n o w e g o w u lk a n u p r z y g o t o w u ją c e g o la w ę , b y p rzy p o m o c y jej u śm ie r c ić to b ie sp ok ój.
— A w ię c p an d o b r o d z ie j g o tó w p o ś w ia d c z y ć , ż e n ie u p r a w ia s ię u m n ie s z u le r k i? — p o d c h w y tu je k a w ia r z . N a s tę p u je b ły sk a w ic z n e s k in ie n ie n ie r ę k ą i z ja w ia s ię , ja k z p o d z ie m i p o sta ć n ie z n a n a z g o ła . P o s ta ć , d o b y w a ją c n o t e su , p r o si o n a z w isk o . »T en p an , p r z e m a w ia do n iej k a w ia r z , ofia ru je s ię n a św iad ka® . N a - d arm o p r o te stu je s z P o s ta ć o d s ła n ia k la p ę s u r d u ta ; b ły sk o rz ełk a o n iem a c ię , w y b u r k u je s z n a z w isk o — la w a z a la ła cię. A le m ę c z a r n io m n ie p ręd k o b ę d z ie k o n ie c ; d z ie s ię ć razy s ta n ie s z p rzed s ę d z ią śle d c z y m , p ię tn a ś c ie r a z y z e z n a s z d o p r o to k o łu ,ż e o n ic z e m n ie w ie s z ; z ja w ia s ię d o d w u d z ie stu p o s ie d z e ń try b u n a łu b y pod p r z y s ię g ą o ś w ia d c z y ć , ż e w la z łe ś w c a łą h is t o - ryę, ja k P iła t w cr ed o n a k o n ie c c z e k a c ię z a w s z y s tk o ta sa ty sfa k c y a , ż e p rze z p o m y łk ę w y d r u k u je to , cz y o w e p ism o n a z w isk o tw e z a m ia st p o śró d ś w ia d k ó w , w r e je s tr z e o s k a r ż o n y c h — o s z u l e r s t w o !
A je d n a k p o m im o w s z y s tk o u c z y n isz , jak ó w p ijak , co to s p r z y s ią g ł o d w ó d k i« , a p r z e cie z a le w a się d alej i p o p ę d k a w ia r n ia n y z w y c ię ż y ; c h ę ć o d u r za n ia s ie b ie i s w e g o sp o k o ju o d n ie s ie tryum f. P e w n e g o p ię k n e g o p o ra n k u , lub p ew n ej p ięk n ej n o c y z a s ią d z ie s z zn o w u p r z y m a rm u ro w y m sto lik u , w a tm o s fe r z e d ym u , w g w a rze p ie k ie ln y m ... I n ie w e z m ę c i te g o za z łe , b o sam m u sia łb y m b y ć b e z w in y , c h c ą c k om u in n em u ro b ić w y rz u ty .
J . W . O.
J A B Ł O Ń .
Z d a w n o z g a s ły c h d n i p r z e s z ło ś c i P io s n k a s ię d o b y w a ,
J a k b lu sz c z , co o p la ta k olu m n Z m ia ż d ż o n y c h o g n iw a ...
W y k ą p a n a w k w ia tó w w o n i, W r o s p e r ło w e j s k r z e ,’
O p o w ia d a r z e w n ą b a jk ę 0 m in io n y m śn ie ...
P r z y n ió sł m i j ą sz u m ja b ło n i 1 p r o m ie ń k się ż y c a , Co p r z e z o k n o tej iz d e b k i
S reb ro s w e p r z e m y c a ...
S m ę tn ie s z e p c z e z m a r z ła j a b ło ń :
„ S p a ć ju ż , s p a ć ! ju ż c z a s ! ” O n a k tórej k w ia ty n ie g d y ś
C za r o w a ły n a s.
Z a p o m n ia ła d z iś s ta r u sz k a O k w ie tn io w y m ran k u I o ś n ie ż n y m , a tak w o n n y m
K w ia tó w s w o ic h w ia n k u . C zylisz d z iw o ? N a d tą sk r o n ią
T y le p r z e sz ło la t!
l y l e razy k w ie c ia w ia n ek Z je j g a łę z i sp a d ł.
D z iś o w o c e m o b a r c z o n a , S m ę tn ie w d ó ł s ię z g in a ...
— A ż e n o c ą z a s n ą ć rad a, J e s t-ż e w tem je j w in a ? C h o c ia ż sz u m tw ó j, szu m p o n u ry
S e r c e m o je d rze.
S p ij sp o k o jn ie , s ta r o w in k o ! N ie z b u d z ę c ię , n ie ! 1 ^ sp ij sp o k o jn ie tak że, Z a p o m n ia n e d z ie c ię , C oś w r a z z e m n ą sp o g lą d a ła
N a j a b ło n i k w ie c ie
N ie c h w s p o m n ie n ie ci n ie p r z e r w ie T w y c h p o g o d n y c h s n ó w ; S p a ć p o w in ie n o tej p o rze
K to p r a g n ie b y ć zd rów . Ś m ie s z n y je s te m ... te p r z e str o g i...
P r z e p r a sz a m c ię p a n i !
— W ie m , ż e s e r c a tw e g o d zisiaj W s p o m n ie n ie n ie zrani.
T y, j a k ja b ło ń ta b e z listn a
— W zo r em z a c n y c h dam D a w n o w y r z u c iła ś z se r c a
P o e ty c z n y k r a m !
( m - e lf) .