nicznych, obroty i stan zatrudnienia
4. Fabryki przetw orów ziem niaczanych
Na terenie okręgu Izby je st jedna większa fabryka mączki ziemniaczanej i syropu, która pracuje sezonowo w miesiącach zimowych: w listopadzie, grudniu, styczniu i lutym, a w okresie postoju przeprowadza konieczne reperacje. Stan obrotów i za
trudnienia tej fabryki uwidoczniony je st na poniższej tablicy 1.
Tabl. 1. Stan obrotów i zatrudnienia.
Wyszczególnienie
Rok 1929 Rok 1930
I kwartał 11 kwartał III kwartał IV kwartał
W ystano:
Syropu — tonn . . Mączki ziemniacza-
czanej — tonn Obroty w tysiącach
złotych . . . . Ilość robotników . .
504.5 315.0 430.0 315.3
_ . 7 6 0 76.0
271.5 219.5 386.7 300.9
40 50 124 27
Ponieważ fabryka czynna jest sezonowo, przed rozpoczęciem kampanji odczuwa się na rynku pewien brak syropu i tem się tłum aczy zwiększenie wysyłek w IV kwartale w stosunku do 111 kwartału 1929 r. W 1 kwartale 1930 r. zbyt uległ poważnemu zmniejszeniu wskutek kurczenia się rynku i pogorszenia ogólnego stanu gospodarczego.
Ilość roboników w IV kwartale 1929 r. uległa zwyżce skutkiem rozpoczęcia kampanji, natom iast w 1 kwartale 1930 r.
nastąpiła znaczna redukcja do cyfry mniejszej, niż w 11 kwar
tale 1929 r. Strajków nie było. P łace robotników zmianom nie ulegały.
Ceny syropu i mączki w okresie sprawozdawczym utrzy
mywały się na jednakowej wysokości.
J. P R E M Y S Ł D R Z E W N Y .
Przem ysł drzewny reprezentowany jest w okręgu Izby przez dość znaczną ilość tartaków i fabryki wyrobów drzewnych, przeważnie mebli giętych, fornirów, a także w mniejszej mierze mebli stolarskich. W tym dziale przemysłu w okresie sprawo
zdawczym tylko fabryki mebli giętych i fornirów cieszyły się
■względnie pomyślną koniunkturą, zaś tartaki i fabryki mebli stolarskich i innych wyrobów drzewnych przeżywały ciężki kryzys.
1. T a r t a k i
Trudne bardzo warunki gospodarcze w Polsce w okresie sprawozdawczym spowodowały zanik ruchu budowlanego po krótkim stosunkowo okresie ożywienia sezonowego w miesiącach letnch. W obec trudności gospodarczych Niemcy, które w roku 1928-ym importowały z Polski 576.800 m3 tartego drewna iglas
tego w roku 1929-ym im port ograniczyły do 39 7 .1 0 0 m3. Na rynku angielskim skutkiem silnej konkurencji Sow ieckiej Rosji zbyt polskiego drewna tartego w 1929 roku obniżył się zgórą o 50f,|0 w stosunku do roku 1928, jakkolwiek import materiałów drzewnych tartych do Anglji zwiększył się w 1929 blisko o ! 5°|o w stosunku do 1928 r W szystkie powyższe czynniki w połączeniu
z wielkiemi trudnościami kredytowemi dla przemysłu drzewnego spowodowały, że przemysł tartsczany w Polsce znalazł się w ciężkich bardzo warunkach w okresie sprawozdawczym.
O ile chodzi o przemysł tartaczany na terenie okręgu Izby, to zbyt jego w 1929 zmniejszył się o ok. 30°}o w stosunku do
1928 r. Obok zmniejszenia się zbytu materjałów tartych ceny ich w ciągu 1929 uległy zniżce do 30°|o.
W ypłacalność odbiorców była zła. Protesty wekslowe wynosiły 6 ° | o do 2 0 ° | o ogólnego obrotu wekslowego. Terminy płatności weksli dochodziły do 6 miesięcy.
W iele tartaków pracowało ze znacznemi przerwami dla braku zbytu.
Eksport z okręgu Izby był nieznaczny, tak pod względem obrotów, jak pod względem ilości firm eksportujących.
2. F a b r y k i m e b l i .
W okręgu Izby znajdują się fabryki mebli stolarskich i gię
tych, przeważnie małe pod względem produkcji, za wyjątkiem 2-ch fabryk mebli giętych, które należą do większych. Jedna z tych ostatnich zatrudniała przed wojną przeszło 2000 robot
ników, obecnie po pożarze w 1928 r. odbudowała się i w paź
dzierniku 1929 roku wznowiła pracę z ilością 170 robotników, stopniowo zwiększając stan zatrudnienia.
Fabryki mebli stolarskich w okresie sprawozdawczym skut
kiem ogólnego kryzysu gospodarczego pracowały bardzo słabo, jednak obroty ich od 11 kwartału 1929 do końca tego roku utrzy
mywały się prawie na jednakowej wysokości. Ilość zatrudnionych
robotników również nie ulegała zmianie. Lecz w 1 kwartale 193Ó roku obroty tych fabryk spadły o 6 0 ° j o , a ilość robotników zmniej
szyła się do połowy, przez co fabryki te znalazły się w bardzo ciężkim stanie.
Ceny mebli stolarskich kształtowały się zniżkowo. Z nacz
nie lepiej kształtowała się konjunktura fabryk mebli giętych. Na podstawie danych 2-ch wyżej wspomnianych większych fabryk produkcja mebli giętych w ciągu 11 i 111 kwartału 1929 r. utrzy
mywała się na [jednakowej wysokości i wydatnie powiększyła się w IV kwartale 1929 r. po uruchomieniu odbudowanej po po
żarze fabryki.
Obroty i stan zatrudnienia działa fabrykacji mebli giętych ilustruje poniższa tablica 1.
Tabl. 1. Obroty i stan zatrudnienia.
Wyszczególnienie
Rok 1929 Rok 1930
I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał
Obroty w tysiącach zło ty ch ...
Ilość robotnikow .
118.3 117,5 309.6 308 0
105 90 294 364
W ypłacalność odbiorców była słaba. Protestowane weksle stanowiły 5 ° j o — 10 ° j o ogólnego obrotu wekslowego. Terminy płat
ności weksli wynosiły 3 do 4 i więcej miesięcy.
Ceny mebli giętych kształtowały się zwyżkowo. W grudniu 1929 r. uchwałą Sekcji Mebli G iętych przy Związku Przemy
słowców w Krakowie ceny zostały podwyższone o 8°jo.
Jedna z fabryk od połowy października 1929 r. rozpoczęła eksportować meble gięte z dobrym wynikiem, gdyż eksport ten stale się powiększał z miesiąca na miesiąc: w IV kwartale 1929 r- obroty eksportowe tej fabryki wynosiły 2 5 ° j o , a w I kwar
tale 1930 r. —- 4 7 ° j 0 całości jej obrotów. Głównymi odbiorcami eksportowanych mebli giętych były W łochy i Anglja, Widoki na przyszłość co do eksportu mebli giętych są wogóle pomyślne mimo konkurencji firm zagranicznych, głównie czeskich.
K. P R Z E M Y SŁ BU D O W LA N Y.
Ruch budowlany w miastach okręgu Izby był w okresie sprawozdawczym bardzo nieznaczny. O ile chodzi o budownictwo domów mieszkalnych przez osoby prywatne i instytucje komu
nalne, to rozwój jego zależny był w dużej mierze od pożyczek Banku Gospodarstwa Krajowego. Bez pomocy Banku w formie taniego kredytu budownictwo domów mieszkalnych nie mogło być realizowane ze względu, po pierwsze, na brak u osób pry
watnych, zarówno jak u samorządów, dostatecznych kapitałów własnych i, po drugie, z uwagi na wysokie oprocentowanie kredytu prywatnego. Ponieważ jednak akcja Banku Gospodarstwa Krajowego w udzielaniu kredytów na budownictwo w 1929 r. projektowanych domów kapitałów, liczyło na udzielenie im po
życzek przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Gdy jednak pożyczek tych w 1928 r. właściciele nowobudujących się domów nie otrzymali, zmuszeui byli zaciągnąć pożyczki wysokooprocen- towane u osób prywatnych, by budowę domów swych zakończyć.
102.920 216 149 99 161 392 636
88.859 143 174 97 61 685 207
61.599 ? 182 135 ? 476 714
41.357 163 128 143 43 270 177
_ _ _ _ _ 1823 1734
Tabl. 2. Pożyczki